Vikipedi:Günün maddeleri/Kasım 2020


1 Kasım
Annabel Lee Amerikalı şair ve yazar Edgar Allan Poe'nun yazdığı son şiir. 1849'da yazılan şiir aynı yıl, Poe'nun ölümünün hemen ardından yayınlanmıştır.

Poe'nun pek çok şiiri gibi bu şiirin de teması güzel bir kadının ölümüdür. Şiirin anlatıcısı, daha çok gençken Annabel Lee'ye aşık olmuştur. Bu aşk öyle güçlüdür ki melekler bile kıskanır. Annabel Lee öldükten sonra bile anlatıcının aşkı son bulmaz. Şiirdeki Annabel Lee'nin ilham kaynağının kim olduğu konusunda çeşitli tartışmalar bulunmaktadır. Pek çok kadının adı geçse de, en makul adaylardan biri Poe'nun eşi Virginia Eliza Clemm Poe'dur. Şiirin anlatıcısı, yıllar önce isimsiz bir "deniz ülkesinde" Annabel Lee'ye aşık olduğunu anlatır. Çok genç olmalarına rağmen yüreklerindeki aşk ateşi öyle yoğundur ki melekler onları kıskanmaya başlar. Annabel Lee - anlatıcıya göre - bu yüzden nazara gelir ve ölür. Buna rağmen aşkları yaşamaya devam eder. Anlatıcı ruhlarının hâlâ bir arada olduğuna inanmaktadır. Her gece Annabel Lee'yi hayal eder ve gözlerinin parlaklığını yıldızlarda görür. Geceleri genç kızın deniz kenarındaki mezarına gider ve orada yatar. (Devamı...)


Måns Zelmerlöw (d. 13 Haziran 1986 - Lund, İsveç), İsveçli şarkıcı, sunucu, dansçı.

Idol 2005 yarışmasını beşinci ve 2006 yılında yapılan Let's Dance yarışmasını birinci olarak bitirmiş, katıldığı Melodifestivalen 2007 yarışmasında seslendirdiği Cara Mia şarkısı çok beğeni toplamıştır. Zelmerlöw 2011 ile 2013 yılları arasında İsveç'te popüler olan Allsång på Skansen programının sunuculuğunu yapmıştır. 2007, 2009 ve 2015 Melodfiestivalen yarışmalarına katılmıştır. Zelmerlöw, Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İsveç'i "Heroes" şarkısı ile temsil etmiş ve yarışmayı 365 puanla kazanmıştır. Birgitta Sahlén ile Sven-Olof Zelmerlöw'ün oğludur. Anne ve babası Lund Üniversitesi'nde profesördür. Babası aynı zamanda doktordur. Küçük yaşta piyano ve dans dersleri aldı. Lise eğitimini Lund'da müzik ve doğal bilim üzerine aldı. 2002 yılında bir müzikalde rol aldı. (Devamı...)


2 Kasım
Irak Savaşı 20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş çokuluslu koalisyon kuvvetlerinin bir askeri harekâtla Irak'a girmesiyle başlayan savaş. Ayrıca İkinci Körfez Savaşı, Irak'ın İşgali ve koalisyon ülkelerince Irak'ı Özgürleştirme Operasyonu olarak da adlandırılır. 21 Ekim 2011 tarihinde ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, ülkedeki ABD askerlerinin 31 Aralık 2011'e kadar geri çekileceğini açıkladı. 15 Aralık 2011 tarihinde Bağdat'ta bulunan Amerikan Üssü'nden son Amerikan Bayrağı'nın indirilmesiyle savaş resmen sona erdi. (Devamı...)

Constance Markievicz ya da Countess Markievicz (Lehçe: Markiewiczasıl, asıl adı Gore-Booth; 4 Şubat 1868 - 15 Temmuz 1927), Sinn Féin ve Fianna Fáil adlı siyasi partiler bünyesinde faaliyetlerde bulunmuş, İrlandalı devrimci ve yurtsever görüşe sahip süfrajet. İngiliz Avam Kamarası’na seçilen (Aralık 1918) ilk kadın olan Markievicz, aynı zamanda dünyada devlet bakanı olarak görev yapan ilk kadınlardan biridir (İrlanda Cumhuriyeti Çalışma Bakanlığı, 1919–1922). Bununla birlikte bu makamı, Sinn Féin'in sandık karşıtı politikaları uyarınca reddetmiştir. Sosyalist ve süfrajet görüşlere sahip olan Markievicz, aynı zamanda bir İngiliz kontesiydi. Bir dönem James Connolly'nin liderlik ettiği sosyalist İrlanda Yurttaş Ordusu'na katıldı ve 1913 yılında bir lokavt kararına karşı gösteri yapan işçileri polise karşı savundu. (Devamı...)

3 Kasım
Alpler Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

Alpler baştan başa İtalya'yı geçen Apeninleri, Slovenya ve Hırvatistan kıyısında uzanan Dinar Alplerini, Balkan ve Karpat Dağlarını içine alır. Bazı fasılalarla Anadolu'da Toros Dağlarıyla devam ederek, İran'a geçer ve oradan Orta Asya'ya uzanır. Alp Dağları kendi içinde üç kısma ayrılır: Batı, Orta ve Doğu Alpler. Batı Alp Sıradağlarında Maritime, Cotian, Dauphine, Graian ve Pennine Alpleri önemlilerindendir. Maritime Alpleri, Riviera kıyıları ve İtalya ovaları boyunca yükselir ve 3000 metrenin üzerinde zirvelere sahiptir. (Devamı...)


Herman Melville (1 Ağustos 1819, New York - 28 Eylül 1891), Amerikalı yazar.

Bir Amerikan edebiyat klasiği kabul edilen Moby Dick adlı ünlü romanın yazarıdır. Uzun yıllar boyunca unutulmuş bir yazar olarak kalmış; 1920'li yıllarda yeniden keşfedilip büyük bir yazar olarak kabul edilmiştir.

Sekiz çocuklu bir ailenin üçüncü çocuğu olan Melville, 1819'da New York'ta dünyaya geldi. 1830'da iflas eden babası, iki yıl sonra hayatını kaybedince Herman Melville, çocuk yaşta çalışmaya başlamak zorunda kaldı. Bir yandan okuyup bir yandan çeşitli işlerde çalışarak geçen beş yıl boyunca tarih ve antropoloji kadar Shakespeare'in eserlerini de okuyarak kendini geliştirdi. On sekiz yaşında Liverpool'a giden bir gemide tayfa olarak iş buldu; aynı gemi ile tekrar New York'a döndü. Bu deneyim, ona ileride yazacağı romanlar için malzeme sağlayan seyahatlerden ilkidir. (Devamı...)


4 Kasım
2014 Güneydoğu Avrupa sel felaketi 13-18 Mayıs tarihleri arasında Orta ve Balkanlar'da geniş bir alanı etkileyen, "Yvette" adı verilen alçak basınç sisteminin neden olduğu aşırı sağanak yağışlar sonucunda oluşan sel felaketi. Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Romanya ve Slovakya'da 86 kişi'nin ölümüne neden olan afet, Balkanlarda gerçekleşen son 120 yılın en büyük sel felaketi olarak kayıtlara geçti. Afetten 2,5 milyon insan etkilendi, çok sayıda yerleşim birimi sular altında kaldı ve yüz binlerce kişi evlerinden tahliye edildi. Bosna-Hersek ve Sırbistan'da olağanüstü hâl ilan edildi.

Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Bakir Izetbegović ve Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vučić, sel felaketi nedeniyle uluslararası yardım çağrısı yaptı. Bosna-Hersek'te sel sularının neden olduğu heyelanlar sebebiyle, 1992-1995 yıllarında yaşanan Bosna Savaşı'ndan kalma 120.000'den fazla mayın yer değiştirdi ve sürüklendi. Ayrıca, 20 Mayıs'ta Bosna-Hersek'te, 21-22-23 Mayıs tarihlerinde ise Sırbistan'da ulusal yas ilan edildi. (Devamı...)


Syngman Rhee ya da Yi Seungman, (26 Mart 1875 - 19 Temmuz 1965), Güney Kore'nin ilk cumhurbaşkanı. 1948 Ağustos'undan 1960 Nisan'ına kadar Kore Yarımadasındaki Soğuk Savaş gerginliğinin yaşandığı dönemde başkanlık yaptı. Tartışmalı bir seçimin ardından halkın protestosu başkanlığını sona erdirdi. Hawaii'de sürgünde hayatını kaybetti. 19 Aralık 2012'de, Rhee'nin kızı Park Geun-hye, Güney Kore'de yapılan genel seçimlerdde ülkenin ilk kadın başkanı olarak seçildi.

Syngman Rhee, Hwanghae Eyaleti'nin Daegyeong-ri şehrinde asilzade Yangban soyunun bir üyesi olarak doğdu. Joseon Kralı Kral Taejo'nun en büyük oğlu olan Prens Yangnyeong'un soyundan geliyordu. Pai Chai Hak Dang'a devam ederken Kore'nin Japon hegamonyasına karşı mücadelesinde aktif olmaya başladı. Japon monarşisine karşı gösteri yapması nedeniyle tutuklandı. 1904'te serbest bırakıldıktan sonra Birleşik Devletler'e gitti. George Washington ve Princeton Üniversitelerinden mezun olarak birkaç dereceye sahip oldu. (Devamı...)


5 Kasım
Kaval çoban çalgısı olarak bilinen kaval, daha çok şimşir ağacından (nadiren livori, incir ve erik ağacından), altta 1 ve üstte 7 delikli olarak imal edilir. Dilli kaval ve dilsiz kaval olarak adlandırılan iki türü vardır. Dilli kavalın ucunda ses üretimini sağlayan bir düdük bulunur. Dilsiz kaval ise içi boş bir boru olup çalan kişi nefes teknikleriyle istenen sesi çıkarır. Çobanların kavalı üflemesindeki amaç, otlanan hayvanların sakin kalması ve sürüden ayrılmamasıdır, bu gelenek halen günümüzde de uygulanmaktadır.

Dilsiz kaval, üflenme teknikleri açısından ney'e benzer fakat ayrıldığı önemli farklılıklar vardır. Dilsiz kavaldan ses çıkarmak için dudaklar U harfi biçimine getirilir ve çeneye paralel tutulan kaval yüz ekseninden yaklaşık 45 derece sağ ya da sola saptırılarak ses çıkarılmaya çalışılır. Dilli kavalda ses çıkarmak için horlatma denilen ve alt-üst çene kemiklerinin de kullanıldığı nispeten kolay bir yöntem uygulamak gerekir. Yapı olarak oldukça basit olan kaval nefese büyük özgürlük tanıdığı için çok değişik üfleme teknikleri geliştirilebilir. (Devamı...)


Aleksios Apokaukos (YunancaGrekçeἈλέξιος Ἀπόκαυκος; ö. 1345) Bizans İmparatorları III. Andronikos (1328-1341 arası hükümdar) ve V. İoannis (1341-1357 arası hükümdar) dönemlerinde önde gelen devlet adamı ve yüksek rütbeli (megas doux) askeri. Yüksek devlet makamlarına yükselmesini VI. İoannis'un (1347-1354 arası hükümdar) himayesine borçlu olmasına rağmen 1341-1347 arası iç savaşında V. İoannis'i destekleyen hizbin liderlerinden Patrik XIV. İoannis Kalekas ile hamisine karşı bir olmuştur. Bir hapishane denetimi sırasında siyasi tutuklular tarafından linç edilerek öldürülmüştür.

Aleksios'un kökeni sıradan bir ailedendir ve Bitinya'da 13. yüzyılın sonlarında doğmuştur. Buna rağmen âlim Theodore Hyrtakenos'tan eğitim almış ve vergi memuru olmuştur. 1320 yılında tuz tesislerinin direktörü, sonra Batı themalarının domestikos'u olmuştur. 1321 yılında imparatorluk parakoimōmenos'u (chamberlain, saray nazırı) olana kadar bürokrasi basamaklarında yükselmiştir. Pozisyonu onu torunu III. Andronikos lehine İmparator II. Andronikos'u tahttan indirmek için Syrgiannes Palaiologos ve prōtostratōr Theodore Synadenos ile komplo kuran İoannis Kantakuzinos için ihtiyaç duyulan biri haline getirmiştir. (Devamı...)


6 Kasım
Arkeoloji kazı bilimi veya kazıbilim; kazı vb. yöntemlerle ortaya çıkarılan tarihî yapıtları kültürel, sanatsal ve tarihsel yönden inceleyen bir bilimdir. Türkçeye yanlış bir şekilde "kazıbilim" olarak çevrilmiş olsa da kazı, arkeolojik araştırma yöntemlerinden sadece bir tanesidir. Arkeoloji asıl olarak insanlığın kültürel geçmişini, kültürlerin değişimini ve birbirleriyle ilişkilerini inceler.

Arkeoloji, Yunancadaki ἀρχé ar(ch)ke: eski, eskiden kalma ve ό λόγος logos: bilgi, bilim, öğreti, öğretme, tanımlama, ortaya koyma kelimelerinden türemiştir. Kelime anlamı olarak da "eskinin -bilgisi, -bilimi, -öğretisi, -tanımlanması ve -ortaya çıkarılması" anlamlarına gelebilmektedir. Arkeoloji, kendi içinde birçok farklı bilim dalını barındırmaktadır. Bunlar arasında tarihöncesi (prehistorya) arkeolojisi, klasik arkeoloji, protohistorya ve önasya arkeolojisi, mısır arkeolojisi, tevrat arkeolojisi, orta çağ arkeolojisi sayılabilir. (Devamı...)


Sarah Palin (d. 11 Şubat 1964), Alaska Valisi ve Cumhuriyetçi Parti'nin 2008 ABD başkanlık seçimlerindeki başkan yardımcısı adayı olan Amerikalı siyasetçi. 4 Aralık 2006 tarihinde Alaska Valiliği'ne seçilen Palin'in 29 Ağustos 2008 tarihinde Cumhuriyetçi Parti'nin 2008 ABD başkanlık seçimleri'ndeki başkan adayı olan John McCain tarafından başkan yardımcısı adayı olarak yarışacağı ilan edildi.

11 Şubat 1964'te Idaho eyaletindeki Sandpoint'da dünyaya geldi. Annesi Sarah Heath, bir okulda sekreter olarak çalışıyordu. Babası Charles R. Heath, fizik öğretmenliğinin yanı sıra atletizm antrenörlüğü yapıyordu. Baba ve annesinin kökenleri, İrlanda, İngiliz ve Alman göçmenlere dayanmaktadır. Sarah'nın anne ve babası 1964'te Alaska eyaletindeki Skagway'a taşındılar. (Devamı...)


7 Kasım
Loreena McKennitt  ya da tam adıyla Loreena Isabel Irene McKennitt (d. 17 Şubat 1957), Kanadalı vokalist, arpist ve piyanisttir. Özellikle güçlü ve duygulu sesiyle yorumladığı Kelt şarkılarıyla ve ünlü şiirleri Kelt müziğinin yapısına uygun bir biçimde besteleyip seslendirmesiyle tanınır. Ayrıca birçok unutulmuş anonim halk müziğini modern bir anlayışla yeniden diriltmiştir. Dünya çapında 14 milyondan fazla albüm satmıştır.

İrlanda asıllı Kanadalı sanatçı, 1978'de Dumaurier yetenek taramasını kazandı, ülkesini aynı yıl UNESCO'nun Paris merkezinde ve yeniden 1985'te Japonya'daki Expo'da temsil etti. 1980'lerde Kanada’nın ünlü Shakespeare Festivaline ev sahipliği yapan Stratford'a (Ontario) taşındı; "The Tempest" (1982) ve "The Two Gentlemen Of Verona" (1984) dahil, çeşitli festival prodüksiyonlarında oyuncu, şarkıcı ve besteci olarak yer aldı. 2001 ilkbaharında festivale Richard Monette'in "The Merchant Of Venice" prodüksiyonunun bestecisi olarak döndü. (Devamı...)


Saddam Hüseyin  ya da tam adıyla Saddam Hüseyin Abdülmecid El-Tikriti (Arapçaصدام حسين عبد المجيد التكريتي; 28 Nisan 1937, El Avja, Tikrit - 30 Aralık 2006, Kadimiye, Bağdat), Irak'ın beşinci cumhurbaşkanı (1979-2003).

Arap milliyetçiliği ile Arap sosyalizminin bir karışımı olan Baasçılığı benimsemiş olan Baas Partisi'nin ve daha sonra Baas Partisi Irak Kolu'nun önde gelen bir üyesi olarak bu partiyi iktidara taşıyan 1968 darbesinde anahtar rol oynamıştır. Saddam Hüseyin 1979'da resmen Irak'ın devlet başkanı olmasına rağmen aslında bu tarihten çok daha önce de facto anlamda ülkede iktidar sahibiydi. Sağlığı iyi durumda olmayan Cumhurbaşkanı Ahmed Hasan el-Bekir'in yardımcısı olarak, Baas hükümetini yıkabileceğini düşündüğü ülke içindeki pek çok güç odağına karşı doğrudan kendisi tarafından yönetilen güvenlik güçleri oluşturdu. 1970'lerin başlarında petrol ve diğer endüstrileri millileştirdi. 1970'li yıllar boyunca petrol gelirleriyle Irak hızlı bir ekonomik büyüme yaşarken Saddam Hüseyin de devlet mekanizmaları üzerindeki otoritesini giderek sağlamlaştırdı. (Devamı...)


8 Kasım
Yeni Ay Türk şarkıcı Sıla'nın beşinci stüdyo albümü. Sony Music ve Columbia Records tarafından 18 Şubat 2014'te yayımlandı. "Karanlık ve içe dönük temalar kullanarak hazırladığı" dördüncü stüdyo albümü Vaveyla'yı Ekim 2012'de yayımladıktan sonra Sıla, "kendini iyi hissettiği bir dönemde" Yeni Ay'ı ortaya çıkardı. Neredeyse tüm şarkıların sözlerini tek başına yazdı ve pek çoğunu daha önceki albümlerini de birlikte hazırladığı Efe Bahadır ile besteledi. Ayrıca albümün yapımcılığını da Bahadır ile birlikte üstlendi. İskender Paydaş, Can Baydar, Bedük ve Fatih Ahıskalı da albümün yapımında görev aldı. 2013'ün sonunda başlayıp 2014'ün başlarında tamamlanan kayıtlar, İstanbul'daki Babajim Studios ile Atina'daki Sierra Studios'ta yapıldı. (Devamı...)


Menekşe menekşegiller (Violaceae) familyasına bağlı Viola cinsini oluşturan çoğunlukla saksılarda yetiştirilen bitki türlerinin ortak adı. 400 ile 500 arası türü bulunmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yetişebilmekle beraber en çok kuzey yarımkürede yetişir. Ayrıca Hawaii ve Güneydoğu Asya'da da yetişebilir. Doğada aydınlık, fakat gölgede ve nemli bölgelerde yetişir. Genellikle uzun ömürlü olabilen menekşe türü, bazen dönemlik de yaşayabilir. Yaprakları kalp şeklini andırır ve düzensiz, asimetrik (çarpık) çiçekleri bulunur. Bu çiçekleri menekşe familyasının içindeki türlerin ayırt edici özelliğidir. Çiçeklerinin rengi genellikle, çiçeğin adını verdiği menekşe rengindedir. Fakat mavi, sarı, beyaz, pembe ya da çok renkli açan türleri de bulunur. Çok bol çiçek açar, tüm bahar ve yaz döneminde çiçek açtığı görülebilir. (Devamı...)

9 Kasım
Beat Goes On, Amerikalı şarkıcı Madonna'nın on birinci stüdyo albümü Hard Candy'de (2008) yer alan bir şarkı. Amerikalı rapçi Kanye West'in konuk olarak yer aldığı şarkının geri vokalleri Pharrell Williams'a aittir. Şarkının yapımcıları Madonna ve The Neptunes iken, şarkı yazımında Madonna, West ve Williams birlikte çalıştı. Şarkının sadece Williams'ın vokallerine ve farklı sözlere yer veren bir versiyonu Ağustos 2007'de sızdırılırken West'in vokallerine de yer veren albümdeki versiyonu ise bir yıl sonra yayımlandı. Hip hop etkileri taşıyan bir disko şarkısı olan "Beat Goes On"da çalgı olarak zil, el çırpma ve düdük kullanıldı. (Devamı...)

Platon, ya da Eflatun (Yunanca: Πλάτων, Plátōn; MÖ 427 - MÖ 347), Antik klasik Yunan filozofu, matematikçi ve batı dünyasındaki ilk yüksek öğretim kurumu olan Atina Akademisinin kurucusu. Bu akademi aynı zamandan günümüzdeki modern üniversite oluşumunun başlangıcı olarak da kabul edilir. Platon, akıl hocası Sokrates ve öğrencisi Aristoteles ile birlikte bilim ve Batı felsefesinin temellerini attı. Platon, Sokrates'in öğrencisiydi. Sokrates'e ilişkin bilgilerin çoğu Platon'un diyaloglarından edinilmiştir. Asıl adı Aristokles olan düşünür, geniş omuzları ve atletik yapısı nedeniyle, Yunanca Platon (geniş) lakabı ile anıldı ve tanındı.

Platon'un felsefesini, beş önemli kuram içerisinde toplamak mümkündür. Bunlar, “bilgi”, “idealar”, “ruhun ölümsüzlüğü”, “evrendoğum” (Cosmogonie, Cosmogony - Evren'in oluşumunu inceleyen bilim dalı) ve “devlet” ile ilgili kuramlarıdır. Platon, bütün yaşamı boyunca hocası Sokrates'den edindiği ilham ile gerçek bir ahlakçı olarak kalmış, tüm bu kuramları, etik ağırlıklı görüşlerle irdeleyerek geliştirmiştir. (Devamı...)


10 Kasım
10 Kasım Atatürk'ü Anma Günü 10 Kasım 1938 günü saat 09.05'te yaşamını yitiren, Türkiye'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk anısına her yıl tutulan ulusal yastır. 10 Kasım gününü kapsayan Atatürk Haftası ise Atatürk'ün yurt genelinde anıldığı, ilke ve devrimlerinin anlatıldığı, radyo ve televizyonda konuşmalarının kendi sesinden yayımlandığı, Atatürk'le ilgili filmlerin gösterildiği; 10-16 Kasım tarihleri arasına karşılık gelen haftaya denir.

10 Kasım günleri saat 09.05'te çalan siren sesleriyle birlikte Türkiye genelinde 2 dakika süreyle Atatürk anısına saygı duruşuna geçilmektedir. Ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi binası önündeki bayraklar hariç, Türkiye'deki tüm resmi binalarda ve ülkenin dış temsilciliklerde bayraklar, yas göstergesi olarak yarıya indirilir. Anıtkabir'de bulunan bayraklar diğer günlerde hiçbir sebeple yarıya indirilmez. Bayrağın sürekli çekili bulunmadığı yerlerde, bayrak önce göndere çekilir; daha sonra da yarıya indirilir. (Devamı...)


Kahverengi pelikan (Pelecanus occidentalis), pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

Diğer kuşlara göre oldukça iri bir kuş olan kahverengi pelikan, diğer pelikan türleri arasında en küçükleridir. Uzunluğu 106 ila 137 cm., ağırlığı 2,75 ila 5,5 kg., kanat açıklığı da 1,83 ila 2,5 m. arasında değişir. Yaşadığı bölgelerde çok kolay tanınabilen ve diğer kuşlardan ayırt edilebilen bir türdür. Tüm pelikanlar gibi çok uzun bir gagası ve avlanırken kepçe gibi kullandığı boğaz kesesi vardır. Gaga uzunluğu 28 ila 34,8 cm. arasındadır. Başı beyaz renklidir ama genellikle erişkin kuşlarda hafif sarıya çalar. Gaga grimsi renktedir ancak üreme döneminde boğaz kesesi kızılımsı renge döner. Sırtı, arkası ve kuyruğu gri ve koyu kahverengi çizgilidir ve bazen paslı bir tondadır. (Devamı...)


11 Kasım
Yaz en sıcak mevsimdir. Kuzey Yarım Küre'de en uzun günler yazda gerçekleşir. Dünya ısıyı depo ettiği için en sıcak günler genellikle yaklaşık iki ay sonra ortaya çıkar. Sıcak günler Kuzey Yarım Küre'de 21 Haziran ile 22 Eylül arasında, Güney Yarım Küre'de ise 22 Aralık ile 21 Mart arasındadır.

Yaz mevsimi insanlar, tabiatın çoğu güzelliklerinden faydalanma olanağı bulur. İnsan sağlığına büyük faydası bulunan ve kemiklerin gelişmesi için gerekli olan D vitamini, güneş ışınlarından alınır. Yazın insanlar cildine ve bazı hastalıkların iyi gelen deniz suyu ve deniz kumundan faydalanılırlar. Güneş banyoları romatizmalar için çok faydalıdır. Güneşin kuvvetli ışınları birçok hastalıkları yok eder ve iyileştirir. Meyvelerin, sebzelerin ekserisi bu mevsimde yetişir. Türkiye'de insan gıdasının büyük bir kısmını tutan; buğday, arpa, mısır ve yulaf gibi hububatlar bu mevsimde toplanır ve ambarlanır. Bu mevsimde araziler gelecek ekim dönemine hazırlanır. Yazın aşırı ve kavurucu sıcaklığından da sakınmak gerekir. Uzun süre başı açık kalmak, aşırı güneş banyosu yapmak, cilt ve insan sağlığı için çok tehlikelidir. Serinletici içecekler içmede de aşırı gidilmemelidir. Bu mevsimde yiyecek ve içeceklerin yanında giyeceklere de dikkat etmek gerekir. Yazları ter emici, rutubet çekici pamuklu giyecekler tercih edilip, naylon ve buna benzer giyecekler giyilmemelidir. (Devamı...)


Li Na (Çince李娜; pinyin: Lǐ Nà; (d. 26 Şubat 1982 Wuhan, Hubei), Çinli profesyonel tenisçidir. İlk 30'a (Haziran 2006), ilk 20'ye (Ağustos 2006) ve ilk 10'a (2010) giren ilk Çinli tenisçidir. Li, ayrıca Grand Slamlerde şampiyon olan tek Çinli tenisçidir (Fransa Açık 2011). Ülkesinin tarihindeki en başarılı tenisçilerden biridir ve Şubat 2009'da Asya ve Çin'in 1 numaralı tenisçisidir. (Dünya sıralamasında No. 10) 2010 Avustralya Açık'da yarı finale çıkan Li, ülkesinde dünya sıralamasında ilk 10'a giren ilk tenisçi olmuştur. 2010 Avustralya Açık sırasında Li ve diğer bir Çinli tenisçi olan Zheng Jie yarı finale çıkmış ve ikisi birlikte bir grand slam'de bunu başaran ilk Çinli tenisçiler olmuşlardır.

Raket sponsoru Babolat, giysi sponsoru Nike'tır. 1999 ve 2004 arasında Li, toplam 20 tane kadın teki kazandı: 19 tane ITF ve kazanan ilk Çinli kadın olarak WTA Turu'nda bir tane teki de kazandı. Ocak 2008'de, yaklaşık üç sene süren sessizlikten sonra ikinci WTA Tur unvanını kazandı. 2013 TEB Paribas WTA İstanbul şampiyonasında finale yükseldi. Ancak finalde Serena Williams'a 6/0 ve 6/3'lük setlerle 2-1 yenilerek 2. oldu. (Devamı...)


12 Kasım
Dusty Springfield (16 Nisan 1939 – 2 Mart 1999). İngiliz pop müzik şarkıcısı. 1960'larda başarılı bir dönem geçiren Springfield 1980'lerin sonlarında da başarılı bir "geri dönüş" ile kendinden söz ettirmiştir.

İlk single'ı I Only Want to Be With You hem ABD'de hem de İngiltere'de başarılı oldu. Bunu birçok single ve albüm takip etti. Bunlardan birkaçı Stay Awhile,I Just Don't Know What to Do With Myself ve Losing You. Ardından kendisi için yazılan The Look of Love geldi ve bu şarkı Bond filminde kullanıldığı için Akademi Ödülü adayı oldu. 1964 yılında zamanının en büyük solo şarkıcısı oldu. 1966 yılında, en büyük çıkışını You Don't Have to Say You Love Me (1966) ile yaptı. O yıl yayınlanan tüm listelerde özellikle yer alan bu şarkı, şarkıcının kariyerinin en üst noktasıydı. (Devamı...)


Chrysler Binası (İngilizce: Chrysler Building) New York şehrinde yer alan Art deco tarzında bir gökdelendir. Manhattan’nın doğu tarafındaki Turtle Bay bölgesinde yer alan bina, 42. Cadde ile Lexington Caddesi’nin keşiştiği noktadan yükselmektedir. 319 metre yüksekliğe sahip olan gökdelen, açılışından 11 ay sonra tamamlanan Empire State Binası onu geçene kadar, dünyanın en yüksek binası ünvanına sahipti. 1973'te Dünya Ticaret Merkezi'nin inşasıyla New York'taki en yüksek üçüncü bina konumuna gelen Chrysler Binası, 11 Eylül saldırıları sırasında Dünya Ticaret Merkezi'nin yıkılmasının ardından yeniden şehrin en yüksek ikinci binası oldu. Aralık 2007’de Bank of America Kulesi'ne anteninin de eklenmesiyle 365,8 metreye yükseldiğinde, Chrysler, tekrar şehrin en yüksek üçüncü binası oldu. Yine 2007’de açılan New York Times Binası da Chrysler Binası ile aynı yüksekliğe sahiptir.

Art Deco mimarlık alanındaki klasikleşmiş örneklerden birisi olarak gösterilen Chrysler Binası, birçok çağdaş mimar tarafından New York’taki en güzel binalardan birisi olarak nitelendirilir. 2007 yılında AIA tarafından yayımlanan Amerika'nın Favori Mimarlık Listesi adlı listede dokuzuncu sırada yer almıştır. (Devamı...)


13 Kasım
DNA dizileme bir DNA molekülündeki nükleotit bazlarının (adenin, guanin, sitozin ve timin) sırasının belirlenmesidir.

DNA dizilerinin bilinmesi temel biyoloji, biyoteknoloji, adli bilim, tıbbi tanı koyma gibi pek çok sahada vazgeçilmez hâle gelmiştir. DNA dizilemesi biyolojik araştırma ve keşifleri çok hızlandırmıştır. Modern DNA dizileme teknolojilerin mümkün kıldığı hızlı DNA dizileme sayesinde İnsan Genom Projesi'nde insan genomu dizilenebilmiştir. Benzer projelerle pek çok hayvan, bitki ve mikrop genomunun tam dizisi üretilebilmiştir. İlk DNA dizileri 1970'lerin başlarında üniversite araştırmacıları tarafından iki-boyutlu kromatografiye dayanan zahmetli yöntemlerle elde edilmiştir. Otomatik analizle çalışan boya-tabanlı dizileme yöntemlerinin gelişimiyle DNA dizilemesi çok daha kolaylaşmış ve birkaç büyüklük mertebesi hızlanmıştır. RNA dizilemesi nükleotit dizilemesinin en erken biçimlerinden oldu. RNA dizilemesinin en önemli aşamaları, Gent Üniversitesi'nden (Gent, Belçika) Walter Fiers ve arkadaşlarının, 1972'de Bakteriyofaj MS2'ye ait bir genin, daha sonra 1976'da ise aynı bakteriyofajın tüm genomunun dizisi olmuştur. (Devamı...)


Andrey Saharov ya da tam adıyla Andrey Dmitriyeviç Saharov (Rusça; Андре́й Дми́триевич Са́харов, 21 Mayıs 1921 - 14 Aralık 1989), insan haklarının önde gelen savunucularından SSCB'li nükleer fizikçi. SSCB'de reformların yapılmasını ve komünist olmayan ülkelerle iyi ilişkiler kurulmasını desteklemiş, 1975'te Nobel Barış Ödülü'nü kazanmış, ama yönetimin baskısıyla karşılaşarak 1986'ya değin ülke içinde sürgünde yaşamıştır.

Babası gibi fizik öğrenimi gören Saharov, doktora çalışmasını 1947'de tamamladı ve 32 yaşında SSCB Bilimler Akademisi tam üyeliğine seçildi. Bu dönemde İgor Tamm ile birlikte SSCB'nin ilk hidrojen bombasının yapım çalışmalarını gerçekleştirdi ve denetimli çekirdek kaynaşmasının (füzyon) kuramsal temellerini attı. Saharov, 1961'de Başbakan Nikita Kruşçev'in 100 megatonluk bir hidrojen bombasının atmosferde denenmesi yolundaki planına, deney sonucu oluşacak radyoaktif serpintinin yaygın hastalıklara yol açabileceği kaygısıyla karşı çıktı. Üç yıl sonra, Stalin dönemi biyologlarından Trofim Lisenko'nun egemen öğretilerine karşı bir muhalefet grubu oluşturmayı başardı. (Devamı...)


14 Kasım
Çin mitolojisi Çin halk ve kültürünün biriktirdiği mitolojik ve efsanevi söylence, inanç ve tarih anlayışın bütününü tanımlar. Oxford'un Asya Mitolojisi Sözlüğü (A Dictionary of Asian Mythology) Çin mitolojisini tanımlarken Çin mitolojisi, ..., tarih, efsane ve mitin bir karışımıdır ifadesine yer vermektedir. Tarihçiler Çin mitolojisinin MÖ 12. yüzyıl sıralarında oluşmaya başladığını varsaymaktadır. Çin mitolojisinin en önemli kısmı ise yazılı dönemde, daha sonraları ortaya çıkmıştır. Çin mitolojisi, yaratılış mitleri, halk söylenceleri ile folklorik öğeler, tarihi olaylarla karışmış bir mit yapısı, efsanevi, tanrısal krallar barındıran kral listesi ile göze çarpar.

Çin mitolojisine dair yapılan çağdaş sayılabilecek ilk araştırmalar sonucu oluşan genel kanı Çin kültürünün diğer kültürlerdekinden daha farklı bir şekilde çok az oranda ve etkin olmayan bir mitoloji barındırdığına yönelikti. Buna gösterilen en büyük kanıt Çin mitlerine dair atıfların antik Çin metinlerinde genellikle oldukça parçalanmış bir şekilde bulunmasıydı. Bu yazınlarda bir mit bütününden bahsetmek pek olası değilken, büyük mitik temalar da göze çarpmamaktadır. (Devamı...)


Sergey Ayzenştayn ya da tam adıyla Sergey Mihayloviç Ayzenştayn (RusçaСергей Михайлович Эйзенштейн; 23 Ocak 1898, Riga - 10 Şubat 1948, Moskova), Sovyet sinema yönetmeni ve kuramcısı.

Rusya'da 1910'lu yıllarda hareketlere çok genç yaşta katılan Ayzenştayn, 1920'lerin başında avangard tiyatro ve sanat dünyasıyla temas kurdu ve Moskova'daki Proletkult Tiyatrosu'na girdi. Kısa sürede büyük gelişme göstermesiyle birlikte sanat yönetmenliği yapmaya başladı. Mekân ve kurgu konusunda kendisini kısıtlamamak için tiyatroyu bırakıp sinemaya yöneldi. İlk filmi Grev'de (1925) yeni bir temsil alanı, anlatı dünyası, kahraman tipi yarattı. Mekân gerçek bir metalurji fabrikasıdır. Kahraman kitleler, insan topluluklarıdır ve bireyler daha arka planda kalır. Anlatı biçimi ve çekim montajı hemen göze çarpar. Zaten Ayzenştayn'a göre iyi kurgulanmış bir montaj sadece sahneleri birbirine bağlamakla kalmaz, aynı zamanda izleyicinin hislerini istenilen yöne çekebilmek ve seyirci kitlesini heyecanlandırmak için de iyi bir yoldur. İkinci filmi Potemkin Zırhlısı (sessiz film 1925), tüm zamanların en etkileyici filmlerinden biri olarak sinema tarihine altın harflerle kazındı. (Devamı...)


15 Kasım
Anthony van Dyck (Flamanca: Antoon Van Dijck; 22 Mart 1599, Anvers - 9 Aralık 1641, Londra), Flaman ressam. Anversli bir tacirin oğlu olarak dünyaya geldi. Sanat yaşamı kısa fakat göz kamaştırıcıdır. Prenslerin ve kralların gözdesiydi, İngiliz portre okulunu kurdu ve bir renge adını verdi (Van Dyck kahverengisi). 1609'dan 1612'ye kadar Hendrick Van Balen'in yanında çıraklık yaptı. İhtiyar adlı bir resmi 1613 tarihini taşır. Jacop Jordaens ve Peter Paul Rubens ile çalıştı, 1618'de usta oldu. 1620'de koleksiyoncu Thomas Howard tarafından saraya sokuldu ve Howard'ın sayesinde Venedik resim sanatıyla tanıştı. 1622'den 1627'ye kadar İtalya'da oturdu; Roma'da Kardinal Bentivoglio'nun misafiri oldu, sonra Cenova'ya yerleşti ve özellikle portreler çizdi.

1627-1632 arasında Ansver'de kiliseler için çalıştı ve portreler yaptı. 1630'da Paris'e gitti, meşhur kemerlerin gravürlerini yaptı. 1632'de I. Charles, ona şövalye unvanı verdi, lütuflara ve paraya boğdu. Van Dyck o tarihten sonra ingiliz soylularının resimlerini çizdi ve Blackfriars veya Eltham'daki kır evinde lüks bir hayat yaşadı. Sanatçı önceleri Caravaggio ile Jordaens'in etkisi arasında kararsız kaldıktan sonra, yaygın fırça vuruşunu ve parlak renklerini benimsediği Peter Paul Rubens'in üslubuna kendini kaptırdı; fakat bu üslubu değiştirerek kendi mizacına uydurmayı başardı. Rubens gibi edebi ve mitolojik konuları işledi. Su perilerinin yıkanması, Diana ve Endymion, Amaryllis ve Myrtila, Renald ile Armida adlı eserleri, ressamın bu dönemine örnek olarak gösterilir. (Devamı...)


Keskin nişancı uzun namlulu silahlarla -ve genellikle- uzun mesafeden hassas atış yapmak üzere yetiştirilmiş kimse. Çoğunlukla polis, asker gibi silahlı bir birlikte görev alan bu kimselere keskin nişancı tüfekleri ile özel eğitim verilir. Keskin nişancılar hedeflere çok uzaktan isabet kaydetmek ya da çok küçük hedefleri vurmak için keskin nişancı ekipmanlarını kullanırlar. Ayrıca, düşman tarafından görülmemeleri için gizlilik ve kamuflaj eğitimi alırlar.

Ordunun yanı sıra birçok polis departmanı da, özel eğitimli ekiplerinde keskin nişancılara yer verir. Genellikle deneyimli avcılar da keskin nişancıların kullandığı bazı yöntem ve teçhizatları kullanırlar. İngilizcede keskin nişancılar için kullanılan "sniper" terimi vurulması çok zor olan su çulluğu (İngilizce: snipe) kuşundan türetilmiştir. Standart ordu eğitimlerinde çoğu asker 200 ila 300 metre mesafeden atışlarının yarısında hedefi vurmak üzere eğitim alır. Ama bir keskin nişancı 800 metre uzaktan her atışında hedefi vurmak üzere eğitilmiştir. (Devamı...)


16 Kasım
2013 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası finali, Türkiye'de düzenlenen 2013 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası'nın şampiyonunu belirlemek için İstanbul'daki [[Nef Stadyumu
Türk Telekom Stadyumu]]'nda, 13 Temmuz 2013 tarihinde oynanan maç. Fransa ile Uruguay takımları arasında oynanan final maçının normal süresi ve uzatma dakikaları golsüz eşitlikle tamamlandı. Seri penaltı atışları sonucunda rakibini 4-1 yenen Fransa, kupanın sahibi oldu.

Fransa, organizasyon tarihindeki en büyük başarısını 2011 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası'nda yarı final oynayarak elde etmişti. 2013 turnuvasını ise şampiyon olarak tamamlayarak tarihinde ilk defa bu kupanın sahibi oldu. En büyük başarısını 1997 turnuvasında final oynayarak elde eden ve bu finalde Arjantin'e 2-1 kaybeden Uruguay ise, turnuva tarihinde ikinci kez finalde kaybetti. Finale kalan Fransa ve Uruguay takımları, daha önce 20 Yaş Altı Dünya Kupası'nda sadece bir defa karşılaşmışlardı. 29 Haziran 1997 tarihindeki 1997 FIFA Dünya Gençler Şampiyonası çeyrek finalinde oynanan maçın normal süresi ve uzatmalarının 1-1 sonuçlanmasının ardından seri penaltı vuruşlarına geçilmiş, penaltılarda rakibine 7-6'lık üstünlük kuran Uruguay rakibini eleyerek yarı finale yükselmişti. Bu turnuvada finale kadar çıkmayı başaran Uruguay, finalde Arjantin'e 2-1 yenilip turnuvayı ikinci tamamlamıştı. (Devamı...)


Jelena Janković, (Sırpça: Јелена Јанковић, Jelena Janković) (d. 28 Şubat 1985) Sırp profesyonel tenisçi. Kazandığı turnuvalarla tenis dünyasının bayanlar klasmanında 1 numara olarak Mariya Şarapova'yı tahtından indirmiştir.

Janković, Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da her ikisi de ekonomist olan Veselin ve Snežana Janković'in üçüncü çocuğu olarak Dünya'ya geldi. Marko ve Stefan adında iki erkek kardeşi vardır. Belgrad'daki Megatrend Üniversitesi'nde ekonomi eğitimi almaktadır. Eylül 2006'da Dünya tenis bayanlar sıralamasında 15. sıraya yükselmiştir. 2006 Amerika Açık Tenis Şampiyonası'nda yarı final oynamıştır. 2007 başlarında ilk 10'a girmeyi başarmış ve 2007 Fransa Açık'ta yarı finale çıktıktan sonra ilk üçe girmiştir. Jamie Murray'la 2007 yılında Wimbledon'da karışık çiftlerde başarılı olmuştur. 5 Aralık 2007'de Janković Çocuk Fonu için Sırbistan'ın UNICEF İyi Niyet Elçisi oldu. Yaptığı açıklamada "Sırbistan adına UNICEF İyi Niyet Elçisi seçildiğim için çok mutluyum. Bu benim için büyük bir onur ve elimden gelini yapacağım" dedi. (Devamı...)


17 Kasım
Gulliver'in Gezileri 18. yüzyılda İrlandalı yazar Jonathan Swift'in yazdığı, dünya klasikleri arasına girmiş fantastik roman.

Swift'in 1726 yılında tamamladığı Gulliver'in Gezileri, Lemuel Gulliver adındaki macerası doktorun seyahatlerinde geçirdiği deniz kazalarından kurtularak sığındığı kara parçalarında karşısına çıkan, birbirinden ve kendi ülkesi olan İngiltere’den son derece farklı zaman ve mekan ölçülerine sahip ülkelerde başından geçen olağanüstü öyküleri anlatır.

Guliver'in gezdiği yerler ve başından geçenler yoluyla 18. yy İngiltere'sini, Avrupalılığı ve Avrupalı bakış açısını semboller yoluyla anlatmakta ve yermektedir. Siyasal hiciv niteliğindeki bir eser olarak yazılmış iken yayınlanmasından seksen yıl sonra, Glasgow’daki bir kitabevi tarafından sadeleştirilip resimlerle süslenerek çocuk edebiyatına kazandırılmış ve çocuk edebiyatı klasikleri arasına girmiştir. Dört ayrı yolculuğun anlatıldığı dört bölümden oluşan kitapta yazar, okuyucuyu benimsediği ölçülerin, değerlerin, yasaların ve yönetim sistemlerinin genel-geçerliğini sorgulamaya, farklılıklar konusundaki anlayışını geliştirmeye yöneltir. Zamanın toplumsal, siyasal ve dinsel kurumlarına yöneltilmiş çok sert bir eleştiri ve taşlama niteliği içeren yapıt, yazarın tek eseridir. (Devamı...)


Charles Martel (23 Ağustos 686 Herstal – 22 Ekim 741, Quierzy-sür-Oise), Franklar Krallığı'nda bir devlet adamı ve askerî komutan. Saray Nazırı ve Frankların Dükü ve Prensi unvanları ile 718'den ölümüne kadar Franklar Krallığı'nı fetret döneminde kral vekili olarak fiilen yönetmiştir.

Charles Martel, modern Belçika sınırlarında bulunan, Herstal’da doğmuştur. Franklar Krallığı'nda Saray Nazırı unvanı ile en yüksek idarecilerden biri olarak görev yapan Pepin Herstallı ile Apaina adlı bir soylu kadının evlilik dışı doğmuş oğlu idi. Charles Martel iyi bir eğitimden sonra babasının izinde Franklar Krallığı yüksek politikacı ve idarecileri arasında kendini göstermiştir. 717'de Avusturasya saray nazırı Theudoald yerine babasının unvanı olan "Saray Nazırı" unvanı ile Avusturasya ülkesinin fiilen idaresini üzerine almıştır. 717'de ise bu görevin yanında Ragenfrid yerine Neustrasya Saray Nazırı görevini yüklenmiştir ve 741'de ölene kadar bu iki saray nazırlığı görevi ile tüm Franklar Krallığını fiilen idare etmeye başlamıştır. Franklar Krallığı'nda merkezi hükümeti yeniden kurmuştur. (Devamı...)


18 Kasım
Sahra Çölü ya da Büyük Sahra Çölü, dünyanın en büyük sıcak çölü olup, Afrika'nın kuzeyinde, kıtanın ortası ile kuzeyini ayıran 9.000.000 km² büyüklüğünde dev bir çöldür. Antarktika ve Arktik'in ardından en büyük üçüncü çöldür.

2,5 milyon yaşındadır. Yüzölçümü büyüklüğü Amerika Birleşik Devletleri'ni kaplayacak kadardır. Atlas Okyanusu kıyılarından Kızıldeniz kıyılarına kadar uzanır. "Erg" adı da verilen kum çölü, genel kanının tersine bütün çölün yalnızca beşte birini kaplar. Onun dışında kalan yerler kaya ve molozlardan oluşur. Sahra'da Tibesti ve Ahaggar gibi, yükseklikleri 3.265 m'yi bulan dağlar da vardır. Buraları görece daha çok yağış alan ve göçebelerin yazın konaklamalarına elverişli yerlerdir. Buna karşılık Sahra'nın bazı yerlerine arka arkaya 10 yıl yağmur düşmediği olur. Yağışlar, mineralleri yıkayıp götürmediği ve bitkiler onları tüketmemiş olduğu için, çölün zemini mineral besinler açısından çok zengindir. Bunun için, uzun süreli kuraklığı atlatmayı beceren tohum taneleri kısa ve güçlü sağanaklar biçiminde yağan ilk yağmurlarda hemen kök salıp çiçek açar ve birkaç gün içinde olgunlaşır. Mineral bakımında zengin bu tabaka rüzgarlarla dünyanın dört bir yanına dağılarak buradaki toprakları da zenginleştirir. (Devamı...)


Auguste ve Louis Lumière (19 Ekim 1862, Besançon, Fransa – 10 Nisan 1954, Lyon) ile Louis Jean (5 Ekim 1864, Besançon, Fransa – 6 Haziran 1948, Bandol), ilk film yapımcıları arasındadırlar. (Lumière, Fransızca "ışık" anlamındadır.)

Lumière kardeşler ilk özel sinema sunumlarını ise 22 Mart 1895 tarihinde, halka açık olan ve izleyiciden ücret alınan ilk gösterimlerini Paris'te Salon Indian Du Grand Café'de 28 Aralık 1895 tarihinde gerçekleştirmişlerdir (Bu gösteriye Louis Lumière tarafından öykülü film ve bilimkurgu filmin atası sayılan Georges Méliès de davet edilmiştir). Tarihe geçen bu genel sunum, Lumière kardeşlerin ilk filmi olan Sortie des Usines Lumière à Lyon (Lumière Fabrikasından Çıkan İşçiler) ve bir trenin istasyona yaklaşmasını kesit alan (bu tren filmi izleyenleri o kadar etkiledi ki izleyiciler yerlerinden kalkıp salondan dışarı çıkmak istediler) filmin de aralarında bulunduğu on kısa metrajlı filmden oluşuyordu. Her film 17 metre uzunluğundaydı ve yansıtıcı ile çevrildiklerinde 46 saniye sürüyordu. Lumière kardeşlerin ilk filmlerini, gösterim yılıyla aynı olan 1895'te, Léon Bouly'nin bir yıl önce patenti alınan sinematograf cihazı ile kaydettikleri düşünülmektedir. Daha sonra Lumière kardeşler tarafından da geliştirilen sinematograf, filmlerin kaydedilebildiği, düzenlenebildiği ve yansıtılabildiği bir cihazdı. (Devamı...)


19 Kasım
Marcus Annius Verus Sezar (162 veya 163 - 10 Eylül 169), Roma İmparatoru Marcus Aurelius ve İmparatoriçe Annia Galeria Faustina'nın 13 çocuğundan 12.'siydi. Annius, 12 Ekim 166'da kardeşi Commodus ile birlikte imparatorluğun ortak mirasçıları olarak ilan edildi. Annius, 10 Eylül 169'da yedi yaşında kulağının altındaki bir tümörün çıkarıldığı ameliyatın komplikasyonları nedeniyle öldü. Onun ölümü üzerine Commodus tek mirasçı oldu.

12 Ekim 166'da, Romalıların Lucius Verus'un Part Savaşı'ndaki zaferini kutladıkları bir ziyafet sırasında, ağabeyi Commodus ile birlikte, Roma İmparatorluğu'nun ortak mirasçıları olarak sezar oldular. O sırada Annius üç, Commodus beş yaşındaydı. Bu kadar genç yaşta ilk kez böyle açık bir miras beyanı yapılmıştı. Varislerin gittikçe arttığı önemde, görevlerde eğitildiği geleneksel cursus honorum'dan önemli bir sapmayı gösteriyordu. Bu sistemde varisler, veliahtlığa dayalı olarak tahta çıkıyor, imparator olma konusunda dersler alıyorlardı. (Devamı...)


Kaarlo Juho Ståhlberg (IPA: ˈkɑːrlɔ ˈjuhɔ ˈstoːlbærj) (28 Ocak 1865 Suomussalmi - 22 Eylül 1952 Helsinki), Finlandiya Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı.

Aslen hukukçu olan Stahlberg, birçok seçim periyotlarında Fin eyalet meclisine seçilmiş ve mecliste Fin liberal görüşlü parti olan Gelişim Partisi'ni temsil etmiştir. 1908 ile 1918 yılları arasında Helsinki Üniversitesi'nde profesör olarak da görev alan Stahlberg, devlet başkanı olmadan önceki son yılında ise İdare Mahkemesi Başkanlığında bulunmuştur. 1919 - 1925 yılları arasında devlet başkanlığı görevini yürüten Stahlberg, ikinci bir dönem seçilme hakkını kullanmamış ve bu tutumu ile gelecek dönemler için örnek teşkil etmeyi düşünmüştür. Daha sonra hukuki alandaki yeni yasalar için çalışmada bulunan Stahlberg, 1931 ve 1937 yıllarında yine devlet başkanlığına adaylığını koysa da çok az farkla o dönem seçilen Pehr Evind Svinhufvud (1931) ve Kyösti Kallio'ya (1937) karşı kaybetmiştir. (Devamı...)


20 Kasım
Othello (İngilizce özgün adı: The Tragedy of Othello, the Moor of Venice), William Shakespeare'in yazdığı trajedilerden biri ve aynı zamanda oyunun baş erkek kahramanıdır. Shakespeare'in bu oyunu Cinthio tarafından yazılan "Moor of Venice" adlı kısa hikâyesine dayanarak, yaklaşık 1603 yılında yazdığı sanılıyor.

Oyun dört ana karakter etrafında döner: Othello, karısı Desdemona, muhafız komutanı Cassio ve güvendiği akıl hocası İago. Othello Kıbrıs'taki Venedik koloni ordusunun Osmanlılarla savaştığı dönemde başarılı ve saygı duyulan Mağrip kökenli bir komutandır. Halk ve ileri gelenler tarafından çok sevilen bu Berberi komutan Desdemona'ya aşık olur. Şehrin ileri gelenlerinden birinin kızı olan Desdemona da Othello'yu sevmektedir. Önceleri saygı duyulan Othello'nun arkasından bu Magribi beyaz evliliği sonucu birçok dedikodu çıkar. Her şeye rağmen evlenen Othello ve Desdemona'nın mutlulukları halkın dedikoduları ve Iago'nun kötülükleriyle bir trajediye döner. (Devamı...)


Cristóbal Mendoza (23 Haziran 1772 - 8 Şubat 1829), Venezuelalı politikacı ve Venezuelanın ilk başbakanıdır. 5 Mart 1811'den 21 Mart 1812'ye kadar Venezuela devlet başkanlığı yapmıştır.

Cristobal Mendoza, 23 Haziran 1772'de Luis Bernardo Hurtado de Mendoza y Valera ve Gertrudis Eulalia Montilla y Briceño'nun çocuğu olarak dünyaya geldi. Babasıyla birlikte Fransiscan Manastırında okudu. 16 yaşındayken Caracas'a gitti. 1794'te avukat oldu. Santo Domingo'ya giderek sivil haklar öğretmeni oldu ve 20'li yaşlarının sonlarında ise Venezuela'ya geri döndü. Mart 1811'de İspanyol-Amerikan bağımsızlık savaşı devam ederken kongre kurularak başbakan olarak seçildi. 39 yaşındayken 5 Mart 1811'de Birinci Venezuela Cumhuriyeti'ni kurarak başbakan olarak seçilerek devleti yönetmeye başladı. (Devamı...)


21 Kasım
Ninurta veya bilinen diğer adıyla Ninĝirsu, erken Sümerlerde ilk ibadet edilen tarım, şifa, avcılık, hukuk, yazı ve savaşla ilgili antik Mezopotamya tanrısıdır. İlk kayıtlara göre, tarım ve insanları hastalıklar ile demonların güçlerinden koruyan şifa tanrısıdır. Daha sonraki zamanlarda ise Mezopotamya daha askerî bir hâle geldikçe, daha önceki tarımsal niteliklerinin çoğunu elinde tutmakla birlikte savaşçı bir tanrı olmuştur. Baş Tanrı Enlil'in oğlu olarak kabul edilmiştir. Sümerlerdeki ana tapınma merkezi, Nippur'daki Eşumeşa tapınağıydı. Ninĝirsu, Lagaş'ta kendisine ait tapınağı yeniden inşa eden Lagaş Kralı Gudea tarafından onurlandırılmıştır.

Ninurta, sonradan zorlu bir savaşçı olarak Asurlular tarafından benimsenmiştir. Asur Kralı II. Aşurnasirpal, Ninurta için Kalhu'da bir tapınak inşa etmiş ve burası, tamamlanmasının ardından bölgenin en önemli tapınma merkezi olmuştur. Asur İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra fethedilen topraklardaki pek çok halk tarafından zalim ve baskıcı olarak görülen Asur rejimi ile çok yakın bir ilişkisi olduğu düşünüldüğü için Ninurta'nın heykelleri yıkılmış ve tapınakları terk edilmiştir. (Devamı...)


Brian May (d. 19 Temmuz 1947) İngiliz müzisyen, şarkıcı, şarkı yazarı, kayıt prodüktörü ve astrofizikçi. Rock grubu Queen'in baş gitaristi.

May grubun solisti Freddie Mercury ve bateristi Roger Taylor ile grubun kurucuları arasındadır. Üniversite yıllarında Roger Taylor ve Tim Staffell ile birlikte Smile grubunda yer alan May Staffell'in gruptan ayrılması ve Freddie Mercury'nin gruba dahil olmasıyla birlikte Queen grubunu kurmuştur. Müzik hayatına başladığı günden itibaren babasıyla birlikte yaptığı "Red Special" isimli gitarı kullanmaktadır. Gitarı çalarken pena yerine kullandığı 5 peni ile kendine has bir ses elde etmektedir. Gelmiş geçmiş en iyi rock gitaristlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Grubun "We Will Rock You", "I Want It All", "Fat Bottomed Girls", "Flash", "Hammer to Fall", "Save Me", "Who Wants to Live Forever" ve "The Show Must Go On" gibi pek çok hit şarkısını yazmıştır. (Devamı...)


22 Kasım
Celebration: The Video Collection  Amerikalı şarkıcı Madonna'nın bir DVD derlemesidir. Warner Bros. Records tarafından yayımlanan albüm, Madonna'nın en iyi şarkılarının yer aldığı Celebration'a eşlik etti. Koleksiyon, sanatçının The Immaculate Collection (1990) ve The Video Collection 93:99 (1999) adlı diğer video derlemelerini takip etmektedir. Yayım tarihi Temmuz 2009'da açıklanan DVD, Madonna'nın 1983 ile 2009 yılları arasındaki kariyeri boyunca çektiği tüm videoları kapsamaktadır.

DVD, eleştirmenlerden karışık tepkiler aldı. Bazıları videoların düşük kalitesinden ve net olmayışından dolayı hayal kırıklığına uğrarken diğerleri koleksiyonu, görselliği öne çıkaran Madonna'yı anımsattığı için övdü. Celebration: The Video Collection, Billboard Top Music Videos listesine ve Avustralya, Çek Cumhuriyeti, İspanya, İsviçre ve Macaristan'da DVD listelerine bir numaradan girdi. ABD'de 100.000 kopya satıştan sonra albüm, Amerika Kayıt Endüstrisi Birliği (RIAA) tarafından platin sertifika ile ödüllendirildi. (Devamı...)


Kuveyt  ya da resmî adıyla Kuveyt Devleti (Arapça دولة الكويت, Devletü'l-Kuveyt), Arap Yarımadası'nın kuzeydoğusunda, Basra Körfezi kıyısında yer alan ülkedir. Kuzeyde Irak ve güneyde Suudi Arabistan ile komşudur. Ülkenin ismi, Arapçada "su kenarındaki kale" anlamına gelen akwat kelimesinden gelmektedir. Yüzölçümü 17.818 km² olan ülkenin nüfusu 2010 tahminiyle yaklaşık 2,7 milyondur.

Bölgeye ilk yerleşimler MÖ 4. yüzyılda Antik Yunanlar tarafından yapıldı. MÖ 123 yılında Partların yönetimine girdi. 123'te ise Sasani İmparatorluğu tarafından ele geçirildi ve Hacer olarak anılmaya başladı. 18. yüzyıl başlarında bölgeye Arap kabilelerin yerleşmesiyle Kuveyt Şeyhliği kurularak günümüzdeki Kuveyt'in temelleri atıldı. 19. yüzyılda, Arap Yarımadası'ndaki yerleşim yerleriyle birlikte Osmanlı İmparatorluğu yönetimine giren Kuveyt, 1899'da Britanya İmparatorluğu'yla yaptığı anlaşmayla, Britanyalıların güvencesi ve denetimi altında yarı bağımsızlık kazandı. 1930'ların sonlarına doğru ülkedeki zengin petrol yatakları keşfedilmeye başlandı. (Devamı...)


23 Kasım
Göçmen kuşlar farklı mevsimleri farklı coğrafyalarda geçiren kuş türlerinden oluşan bir gruptur. Her sene dünyada 50 milyar kuşun göç ettiği tahmin edilir. Bunlardan yaklaşık 5 milyarı Avrupa ile Afrika arasında göç eder.

Küçücük kolibri kuşundan koskoca kartallara kadar binlerce kuş türü her sene vakti geldiği zaman üreme ve kışlama bölgeleri arasında uzun yolculuklar yaparlar. Göçmen kuşlar yılda iki defa Kuzey ve Güney yarımküre'leri arasında göç ederler. Kış aylarında havaların soğumasıyla, kuşların besin bulması zorlaşır ve bu konuda aralarında rekabet artar. Bu sebeple Kuzey Yarımküre'de üreyen göçmen kuşlar, her sonbaharda Güney Yarımküre'ye doğru göç hareketine girişir. Güney daha sıcak ve besin bakımından daha zengin olduğundan iyi bir kışlama alanı teşkil eder. İlkbaharın başlamasıyla da güneyden kuzeye dönüş göçüne başlarlar. İlkbaharda kuzey bölgeleri kuş akınlarına uğrar. İlkbaharda kuzeye gelen kuşlar, ilkbahar, yaz ve sonbahar mevsimleri olmak üzere yılın dörtte üçünü bu geniş alanlarda geçirirler. Yalnız kış mevsiminde tropik bölgelerde barınırlar. Barn kırlangıçları, her ilkbaharda Brezilya ve Arjantin'den yola çıkarak 4.350 kilometrelik tehlikeli bir yolu aştıktan sonra Labrador ve Alaska'ya gelerek yumurtlarlar. (Devamı...)


Mucibur Rahman (17 Mart 1920 - 15 Ağustos 1975), Bangladeş'in ilk başbakanı ve devlet başkanı.

Orta halli bir toprak sahibinin oğluydu. Kalküta ve Dakka üniversitelerinde Hukuk ve Siyasal Bilimler öğrenimi gördü. Genç yaşta İngilizlere karşı sürdürülen bağımsızlık hareketine katıldı ve kısa süre hapis yattı. 1949'da Avami Birliği'nin kurucuları arasında yer aldı ve daha sonra birliğin genel sekreterliğini üstlendi. 1955'te Pakistan Ulusal Meclisine seçildi. 1958'de askeri bir darbeyle başa geçen Eyüb Han'a direnerek halkın sevgisini kazandı. 1965'te Doğu Pakistan'a özerklik verilmesini öngören altı maddelik bir program hazırladı. Ülkeyi bölmeye çalıştığı gerekçesiyle tutuklanması halkın Eyüb Han yönetimine duyduğu tepkiyi daha da arttırdı ve Mucibur Rahman Şubat 1969'da serbest bırakıldı. Ülke içindeki karışıklıkların artması üzerine Mart 1969'da istifa eden Eyüb Han'ın yerini Yahya Han aldı. Aralık 1970'te yapılan seçimlerde Avami Birliği Doğu Pakistan'a ayrılan sandalyelerin tümüne yakın bölümünü kazanarak Ulusal Mecliste çoğunluğu sağladı. Mucibur Rahman'ın özerklik talebine karşı uzlaşmaz bir tutum takınan Yahya Han meclisi süresiz kapattı. Bunun üzerine Mucibur Rahman Doğu Pakistan'da genel grev ilân etti. Uzlaşma çabalarının sonuçsuz kalması üzerine Batı Pakistan birlikleri Dakka'ya girdi ve Mucibur Rahman tutuklandı. Doğu Pakistan'da iç savaş sürerken milyonlarca insan Hindistan'a sığındı. Sonunda Hindistan birliklerinin yardımıyla Batı Pakistan ordusu geri çekilmeye zorlandı. (Devamı...)


24 Kasım
Deniz kirliliği kimyasalların, partiküllerin, endüstriyel, tarımsal ve evsel atıkların denizlere girmesinin ve istilacı türlerin yayılmasının, gürültünün zararlı ya da potansiyel olarak zararlı etkileri sonucunda ortaya çıkar. Deniz kirliliğinin kaynaklarının çoğu kara kökenlidir. Kirlilik sıklıkla, tarımsal yüzeysel akış, rüzgârın savurduğu atık ve tozlar gibi yayılı kirlilik kaynaklıdır. Su kirliliğinin bir çeşidi olan besin maddesi kirliliği, denizlere aşırı oranda besin maddesi deşarjı ile oluşan kirliliklerdir. Su yüzeylerinin ötrofikasyonunun asıl sebebidir ve azot ile fosfor gibi aşırı besin maddelerinin yosun üremesini artırması sonucunu doğurur.

Potansiyel olarak toksik kimyasallar küçük partiküllere bulaştıktan sonra plankton ve çoğu depolama ya da deniz suyunu filtreleme yoluyla beslenen bentosa geçer. Bu şekilde toksinler okyanustaki besin zinciri boyunca yukarıya doğru konsantrasyonları artarak ilerler. Birçok partikül kimyasal olarak oksijen tüketerek birleştiğinden haliçler anoksik hâle gelir. (Devamı...)


Avril Lavigne ya da tam adıyla Avril Ramona Lavigne (okunuşu: evrıl laviin; d. 27 Eylül 1984; Belleville, Ontario), Kanadalı rock şarkıcısı, müzisyen ve söz yazarı. 2006 yılında Canadian Business dergisine göre Lavigne Hollywood'da yaşayan altıncı en zengin Kanadalıdır. Avril Lavigne'in ailesi Québec kökenlidir, buna karşın kendisi Fransızca bilmemektedir. Şarkıcının ismi Fransızca söylenişe uygun olarak evrıl laviin şeklinde telaffuz edilir. Lavigne'in ilk albümü olan Let Go, 2002 yılında çıktı. İkinci ve üçüncü albümleri Under My Skin ve The Best Damn Thing ise sırasıyla 2004 ve 2007 yıllarında çıktı. Bu albümlerin ikisi de Billboard 200 listesinde ilk sıraya yerleşmeyi başardı. Avril Lavigne'in bu listelerde en üst sıraya yerleşen şarkıları Complicated, Sk8er Boi, I'm With You, My Happy Ending, Nobody's Home, Keep Holding On, Girlfriend, Hot. Lavigne'nin 2010 yılı Haziran ayı içerisinde yeni albümünü piyasaya sürdü. Lavigne, 31 Aralık 2010 tarihinde Dic Clark's NYE'de What the Hell adlı şarkının konserini verdi. 2011 yılında ikinci single'ı "Smile" adlı şarkısını çıkarmıştır. 1 Mart 2012'te hayranlarına bir sürpriz yaparak Goodbye adlı şarkısına kısa film çekmiştir. (Devamı...)

25 Kasım
Karadeniz (Bulgarca: Черно море (Çerno more); Rumence: Marea Neagră; Rusça: Чёрное море (Çyornoye more); Ukraynaca: Чорне море (Çorne more); Gürcüce: შავი ზღვა (Şavi Zğva); Abhazca: Амшын Еиқәа (Amşın Eyk'wa); Lazca/Megrelce: უჩა ზუღა (Uça Zuğa); Çerkesçe: Хы ФӀыцӀэ, güneydoğu Avrupa ile Anadolu yarımadası arasında yer alan kuzeyinde Ukrayna, kuzeydoğusunda Rusya, doğuda Gürcistan; güneyde Türkiye ve batıda Romanya ve Bulgaristanla çevrili, Atlantik Okyanusu'na Akdeniz, Ege Denizi ve Marmara Denizi aracılığıyla bağlanan bir iç denizdir. İstanbul boğazı vasıtasıyla Marmara, Kerç boğazı Azak Denizi'ne bağlanmaktadır.

Karadeniz, 8 bin 350 kilometre kıyı şeridine sahip, 461.000 km² alan kaplayan (Azak Denizi dahil, Marmara Denizi hariç), en geniş yeri doğudan batıya 1.175 km, en derin noktası 2.210 m olan, Marmara Denizi vasıtasıyla Ege Denizi’ne bağlanan, batıdan doğuya böbrek formunda bir denizdir. Karadeniz üzerinde bulunan önemli liman kentleri Köstence, Mangalia, Burgaz, Varna, Odessa, Sivastopol, Yalta, Kerç, Novorossiysk, Soçi, Suhum, Poti, Batum, Hopa, Trabzon, Samsun, Altınordu, Giresun, Sinop ve Zonguldak'tır. (Devamı...)


Charlie Chaplin (16 Nisan 1889, Londra - 25 Aralık 1977), İngiliz sinema yönetmeni, oyuncu, yazar ve komedyen. Asıl adı Sör Charles Spencer Chaplin olmakla beraber, yarattığı "Şarlo" (Charlot) karakteri ile özdeşleşti ve öyle anıldı.

Londra'nın fakir bölgelerinden birinde doğup büyüyen Chaplin, 1913'te gittiği ABD'de sinemaya başlamıştı. 1914'teki ilk filmi Making A Living'in ardından çekilen Kid Auto Races in Venice filminde bol pantolonlu, melon şapkalı, büyük ayakkabılı, sürekli bastonunu çeviren ve sakar hareketleri ile gülünç mizansenler oluşturan "Şarlo" tiplemesini yarattı. Takip eden yıllar içinde aralarında 1917 yapımlı The Immigrant ve The Adventurer gibi filmlerinin de bulunduğu altmıştan fazla kısa filmde oynayarak yeni gelişmekte olan sinemanın da etkisiyle dünya çapında görülmemiş bir üne kavuştu. 1918 yılında çektiği A Dog's Life filmi ile uzun metrajlı filmlere de başlayan Chaplin, Mary Pickford, Douglas Fairbanks ve D. W. Griffith ile birlikte kurdukları United Artists film şirketinin ortağı olduktan sonra Altına Hücum, Şehir Işıkları, Büyük Diktatör, Asri Zamanlar, Sirk ve Sahne Işıkları gibi başyapıtlara imza attı. (Devamı...)


26 Kasım
Para mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

Para değer denkliğinin bir göstergesi olarak değer ölçütü, değişim ve saklama aracı olarak kullanılır. Bu gösterge maddi ya da nominal değerde karşılıklar bulabilir. Maddî nitelikte paraya örnek olarak madenî para, banka teminat belgeleri ya da banknot, çek ya da senetler örnek verilebilir. Nominal nitelikte paraya ise banka hesabındaki para ya da kredi onayı örnek verilebilir. Para gündelik yaşamda takas aracı olarak kullanılır. (Devamı...)


Edgar Degas (19 Temmuz 1834 - 27 Eylül 1917), tam adı Hilaire-Germain-Edgar Degas olan, Fransız ressam, heykeltıraş ve çizer. İzlenimcilik akımının kurucularından biri kabul edilse de ressam bu terimi reddedip gerçekçi olarak tanınmayı tercih ettiğini açıklamıştır. Tekniği başarılı bir ressam olan Degas, daha çok dans temalı resimleri ile tanındı. Çalışmalarının yarısından fazlası dansçılarla ilgiliydi. Bu çalışmaları aynı zamanda onun hareketin betimlemesindeki ustalığını gösteriyordu. Dans kadar at yarışları ve çıplak kadınlar çizmekte de başarılıydı. Portreleri de sanat tarihinin en başarılılarından kabul edilir.

Degas, kariyerinin başlarında tarihi temalar işleyen bir ressam olmayı istedi. Bu sebeple titiz bir akademik eğitim aldı ve klasik sanat üzerine çalıştı. Otuzlarının başlarına geldiğinde kararını değiştirdi. Böylece çağdaş konuları geleneksel metotlarla resmeden, modern yaşamın klasik ressamı haline geldi. (Devamı...)


27 Kasım
Sarı şeker kuşu (Coereba flaveola), Coerebidae familyasının Coereba cinsine ait tek tür.

Ortalama 11 cm uzunluğa ulaşan çok küçük bir kuştur. İnce, eğilen bir yapıda olan gagası çiçeklerden nektarı almaya adaptasyon sağlamıştır. Bazen kenardan çiçekleri deler, bitki tozlaşmadan nektarı alır. Bir sinek kuşu gibi havada duramaz ve beslenirken her zaman tüner. Meyve ve böcekleri yerler. Çoğunlukla, bahçeleri ziyaret ederler ve çok evcil olabilirler. Üst kısımlar başta siyah bir taçla koyu gridir ve sarı alt parçaları ve sağrısı vardır. Bananaquit'in, çıkık beyaz bir göz çizgisi vardır. Erkek ve dişi benzerdir. Yan bir giriş deliğiyle küresel yuvalar inşa eder, üç yumurta koyar. (Devamı...)


José de San Martín (25 Şubat 1778 Yapeyú, Arjantin - 17 Ağustos 1850 Boulogne-sur-Mer, Fransa), Güney Amerikalı devrimci.

San Martín İspanyol bir anne-babanın oğlu olarak Yapeyú'da Río de la Plata Valiliği'nde, bugünkü Arjantin'de doğdu. Ancak İspanya'da büyüdü ve İspanyol ordusunda 20 yıl hizmet ederek subay olarak kariyer yaptı. San Martin bu zaman zarfında, Güney Amerika İspanyol kolonilerinin bağımsızlık çabaları için giderek daha fazla taraf oldu. 1812 yılında Arjantine döndü ve bağaımsızlık savaşı için devrimci bir ordu oluşturdu. 1817 yılıda San Martin Andlar'da bir isyankar grubu idare etti, İspanyolları Şili'de Chacabuco Muharebesi'nde mağlup etti ve Şili'nin başkenti Santiago de Chile'yi işgal etti. 1818'de Maipú'da İspanyollara karşı elde ettiği son bir galibiyetten sonra Şili'de milli bir hükümet kurdu ama yine de Şilili General Bernardo O’Higgins lehine başkanlıktan feregat etti. 1820 yılında Peru'nun kurtuluşu için İspanyol egemenliğine karşı bir operasyon düzenledi. İspanyolları Aralık 1820'de Pisco'da yenerek Lima'yı işgal etti. 28 Temmuz 1821'de Peru'nun bağımsızlığını ilan ederek ülkenin Protektor'ü olarak tanımlandı. (Devamı...)


28 Kasım
Bohemian Rhapsody İngiliz rock grubu Queen'in bir şarkısıdır. Grubun 1975 stüdyo albümü A Night at the Opera için Freddie Mercury tarafından yazılmıştır. 6 dakika uzunluğunda olan parçada sırayla giriş, balad, gitar solo, opera, rock ve bitiriş bölümleri yer alır.

Grup parçanın kayıtlarını yapımcı Roy Thomas Baker ile birlikte üç haftada tamamladı. Grup üyelerine göre Freddie Mercury parçayı tümüyle kendi kafasında planlamış ve kayıtlar sırasında grubu yönlendirmiştir. 5 dakika 56 saniye süren parçanın, uzunluğu nedeniyle listelerin baş sıralarına çıkamayacağı düşünülüyordu. Yapımından iki yıl sonra, 1977'de parça 25 yılın en iyisi seçilmiş, 2000 yılında ise İngiliz televizyon kanalı Channel 4 tarafından yapılan oylamada "1 numaraya yükselmiş 100 parça arasında" John Lennon'ın "Imagine" adlı parçasından sonra ikinci sırada yer almıştır. (Devamı...)


Valentina Tereşkova (Rusça: Валенти́на Влади́мировна Терешко́ва) (d. 6 Mart 1937), emekli Sovyet kozmonotu ve siyasetçi. Uzaya çıkan ilk kadın ve ilk sivildir. 16 Haziran 1963 yılında, Vostok 6 pilotluğu için 400'ü aşkın başvuru ve 5 finalist arasından Tereşkova birinci seçildi. Uzayda, Dünya'nın yörüngesinde 48 tur atarak yaklaşık 3 gün geçirdi.

Kozmonot olarak işe alınmadan önce Tereşkova tekstil fabrikası montaj işçisi ve amatör bir skydiving sporcusuydu. 1969'da ilk kadın kozmonot grubunun dağılmasından sonra Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin önde gelen bir üyesi oldu ve çeşitli politik görevlerde bulundu. Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra siyasi olarak aktif kaldı ve hâlâ Sovyet sonrası Rusya'da bir kahraman olarak görülüyor. (Devamı...)


29 Kasım
Yunan İç Savaşı 1944-1948 yılları arasında Yunanistan'ı siyasi istikrarsızlık içine iten, etkileri 1955 yılına kadar hissedilen ve temelde sağ - sol mücadelesi olan savaştır.

Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını kazandıktan sonra Yunanistan'da anayasal monarşi kuruldu ve bu ülke II. Dünya Savaşı'na kadar sürekli bir devrim ve karşı devrim süreci içine girdi. 1924-1935 yılları arasında Yunanistan cumhuriyet rejimi ile yönetildi. Karışıklıkların giderilememesi üzerine 1935 yılında bir plebisit yapıldı ve Yunanistan'da yeniden anayasal monarşi kuruldu. 1936 yılında Yunan Kralı, İoannis Metaksas'ı başbakanlığa getirdi. Metaksas başbakanlığa gelir gelmez parlamentoyu feshetti ve 1938'de ömür boyu başbakan ilan edildi. Metaxas 1941'deki ölümüne kadar ülkeyi faşist özellikler gösteren bir diktatörlükle yönetti. Metaksas kendi yönetimine (Klasik Yunan ve Bizans'tan sonra) “Üçüncü Uygarlık” adını vermiş; koyu bir kralcı olarak basını susturmuş, muhalifleri sürgüne göndermiş ve tam bir baskı yönetimi kurmuşsa da belli bazı reform hareketleri de gerçekleştirmiş ve ülkenin savunmasını güçlendirmiştir. II. Dünya Savaşı sırasında önce İtalya ardından da Almanya'nın işgaline uğrayan Yunanistan'da Kral Londra'ya, Hükûmet ise Kahire'ye sığındı. Yunan yurtseverler II. Dünya Savaşı içinde Alman işgaline karşı çeşitli direniş örgütleri kurdular. Bunlar arasında öne çıkan “Ulusal Kurtuluş Ordusu” (ELAS) sol, “Hür Demokratik Yunan Ordusu” (EDES) ise sağ eğilimliydi. (Devamı...)


Farrah Fawcett (2 Şubat 1947, Teksas - 25 Haziran 2009, Santa Monica), Amerikalı oyuncu.

1965 yılında liseyi bitirdi. 1969 yılında bir Hollywood gazetecisinin, bir fotoğrafını görmesiyle 'keşfedildi'. 1970'lerin başlarında traş kremi, diş macunu, şampuan reklamlarında oynamaya başladı. Aynı yıllarda birkaç küçük dizide figüran rollerinde oynadı. 1974 yılında bir dizi filmde iyi bir rol aldı. Ardından Altı Milyon Dolarlık Adam dizisiyle Hollywood'daki yerini biraz daha pekiştirdiyse de asıl çıkışını Charlie'nin Melekleri dizisindeki "Jill Munroe" karakteriyle yaparak ün kazandı. Daha sonra dramatik rollerde yer alarak başarı kazandı. 1984 yılında, eşi tarafından dövülerek tecavüze uğrayan bir kadını canlandırdığı rolüyle ilk ödülünü (Emmy Ödülü) aldı. 1973 yılında aktör Lee Majors ile yaptığı evliliği 1982 yılında bitirdi. 2006 yılında hastalanarak kanser teşhisi konulan Fawcett, 62 yaşında aynı hastalık nedeniyle yoğun bakımdayken öldü. Ölümünden birkaç gün önce, Aşk Hikayesi (Love Story) filmiyle ünlenen Ryan O'Neal, daha önce aşk yaşadıkları ve ortak bir çocukları olduğu Farrah Fawcett'e evlenme teklif etmişti. (Devamı...)


30 Kasım
Demir atom numarası 26, simgesi Fe (Latince: Ferrum) olan kimyasal elementtir.

Demir, dünya yüzeyinde en yaygın dördüncü mineral ve yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Yerkürenin merkezindeki sıvı çekirdeğin de tek bir demir kristali olduğu tahmin edilmekle birlikte, demir nikel alaşımı olma ihtimali daha yüksektir. Dünyanın merkezindeki bu kadar yüksek miktardaki yoğun demir kütlesinin dünyanın manyetik alanına etki ettiği düşünülmektedir.

Demir metali, demir cevherlerinden elde edilir ve doğada nadiren elementel halde bulunur. Metalik demir elde etmek için, cevherdeki safsızlıkların kimyasal indirgenme yoluyla uzaklaştırılmaları gerekir. Demir, aslında büyük ölçüde karbonlu bir alaşım olarak kabul edilebilecek olan çelik yapımında kullanılır.

Demir, karbonla birlikte 1420–1470 K sıcaklığa kadar ısıtıldığında oluşan sıvı eriyik %96,5 demir ve %3,5 karbon içeren bir alaşımdır ve dökme demir veya pik olarak adlandırılır. (Devamı...)


Mississippi Nehri Kuzey Amerika'nın en uzun nehridir. Çok büyük bir kısmı ABD (%98.5) ve birazı da Kanada sınırları içinde akar. Kolları olan Missouri ve Jefferson nehirleriyle birlikte toplam uzunluğu 6.275 km'yi bulur ve bu haliyle Nil, Amazon ve Yangtze nehirlerinden sonra dünyanın en büyük 4. nehridir.

Adı, Kızılderili dilinde "büyük ırmak" demektir. Nehrin ismi Ojibya yerlileri tarafından konmuştur. ’Missi’ ve ’Sippi’ kelimeleri, bu kabilenin dilinde, "Büyük Nehir" anlamına gelir.

Taştığı zaman milyonlarca dekar araziyi kaplaması sebebiyle bazı yerlilerce "Suların Babası" olarak adlandırılan Mississippi, Minnesota eyaletinin kuzeyindeki Hasca Gölü'nden doğar. Ancak Missouri'yi meydana getiren üç ayrı ırmağın birleştiği Montana, nehrin asıl kaynağı olarak kabul edilir. Nil Nehri'nden biraz kısa olan Mississippi yaklaşık 3.220.000 km2'lik bir alanı sular. Nehrin 250 civarında kolu vardır. Bu kolların 45'inde ulaşım yapılmaktadır. Nehrin en önemli kolları Missouri, Ohio, Arkansas, Red River ve Des Moines'tir. (Devamı...)