Pinyin

Standart Mandarin için Çince yazısında kullanılan romanizasyon sistemi

Pinyin ya da Hanyu Pinyin (Çince (basitleştirilmiş): 汉语拼音; Çince (geleneksel): 漢語拼音; Hànyǔ Pīnyīn) Standart Mandarin için Çince yazısında kullanılan romanizasyon sistemidir.[1] Yani her biri ayrı bir ideogram olan Çince karakterlerin Latin alfabesi ile yazılıp okunabilmesini sağlar.[2] Bu sistem 1979 yılından itibaren Çin hükûmeti tarafından resmen benimsenmiştir. Pinyin sistemi, hem en yeni hem de Mandarince telaffuzu en yakın sunan romanizasyon yöntemidir. Artık eskimiş olan Wade-Giles sistemi geçmişte yaygın kullanılmasına karşın yavaş yavaş terkedilmektedir.

23 baş harf (üstte) ve 24 final (altta) içeren Hanyu Pinyin hece tablosu

Farklı romanizasyon yöntemleri

değiştir

1959'da geliştirilen Pinyin'den başka birçok romanizasyon yöntemi daha vardır: Wade-Giles, Tongyong Pinyin, Postal System Pinyin vb. Bu da Çince isimlerin yazılışında karışıklıklara yol açar. Örneğin, Tayvan'ın başkenti Hanyu Pinyin ile Taibei (okunuşu Taybey) diye yazılsa da, yabancı dillerde eski Wade-Giles sistemine göre Taipei olarak yazılması alışkanlık haline gelmiştir.[3]

Türkçeden bir örnek de, Pekin'dir; Çince Beijing (北京, okunuşu: Beycinğ) kelimesi, Türkçeye ilk olarak Pekin olarak girmişti. Son zamanlarda Pinyin sisteminin kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte Pekin şeklindeki yazılışa da medyada sıkça rastlanmaktadır.[kaynak belirtilmeli]

Çeşitli Çince romanizasyon sistemlerinin karşılaştırması ve en yakın Türkçe karşılıkları şöyledir:

BPMF Wade-Giles MPS II Yale Tongyong Hanyu Pinyin Gwoyeu Romatzyh Türkçedeki yaklaşık karşılığı
a a a a a a ar aa ah a
ai ai ai ai ai ai air ae ay ay
an an an an an an arn aan ann an
ang ang ang ang ang ang arng aang anq anğ
ao au au ao ao au aur ao aw av
ㄓㄚ cha ja ja jha zha ja jar jaa jah ca
ㄔㄚ ch'a cha cha cha cha cha char chaa chah ça
ㄓㄞ chai jai jai jhai zhai jai jair jae jay cay
ㄔㄞ ch'ai chai chai chai chai chai chair chae chay çay
ㄓㄢ chan jan jan jhan zhan jan jarn jaan jann can
ㄔㄢ ch'an chan chan chan chan chan charn chaan chann çan
ㄓㄤ chang jang jang jhang zhang jang jarng jaang janq canğ
ㄔㄤ ch'ang chang chang chang chang chang charng chaang chanq çanğ
ㄓㄠ chao jau jau jhao zhao jau jaur jao jaw cav
ㄔㄠ ch'ao chau chau chao chao chau chaur chao chaw çav
ㄓㄜ che je je jhe zhe je jer jee jeh
ㄔㄜ ch'e che che che che che cher chee cheh çı
ㄓㄟ chei jei jei jhei zhei jei jeir jeei jey cey
ㄓㄣ chen jen jen jhen zhen jen jern jeen jenn cın
ㄔㄣ ch'en chen chen chen chen chen chern cheen chenn çın
ㄓㄥ cheng jeng jeng jheng zheng jeng jerng jeeng jenq cınğ
ㄔㄥ ch'eng cheng cheng cheng cheng cheng cherng cheeng chenq çınğ
ㄐㄧ chi ji ji ji ji ji jyi jii jih ci
ㄑㄧ ch'i chi chi ci qi chi chyi chii chih çi
ㄐㄧㄚ chia jia jya jia jia jia jya jea jiah cia
ㄑㄧㄚ ch'ia chia chya cia qia chia chya chea chiah çia
ㄐㄧㄤ chiang jiang jyang jiang jiang jiang jyang jeang jianq cianğ
ㄑㄧㄤ ch'iang chiang chyang ciang qiang chiang chyang cheang chianq çianğ
ㄐㄧㄠ chiao jiau jyau jiao jiao jiau jyau jeau jiaw ciav
ㄑㄧㄠ ch'iao chiau chyau ciao qiao chiau chyau cheau chiaw çiav
ㄐㄧㄝ chieh jie jye jie jie jie jye jiee jieh cie
ㄑㄧㄝ ch'ieh chie chye cie qie chie chye chiee chieh çie
ㄐㄧㄢ chien jian jyan jian jian jian jyan jean jiann cien
ㄑㄧㄢ ch'ien chian chyan cian qian chian chyan chean chiann çien
chih jr jr jhih zhi jy jyr jyy jyh cığ
ch'ih chr chr chih chi chy chyr chyy chyh çığ
ㄐㄧㄣ chin jin jin jin jin jin jyn jiin jinn cin
ㄑㄧㄣ ch'in chin chin cin qin chin chyn chiin chinn çin
ㄐㄧㄥ ching jing jing jing jing jing jyng jiing jinq cinğ
ㄑㄧㄥ ch'ing ching ching cing qing ching chyng chiing chinq çinğ
ㄐㄧㄡ chiu jiou jyou jiou jiu jiou jyou jeou jiow ciu
ㄑㄧㄡ ch'iu chiou chyou ciou qiu chiou chyou cheou chiow çiu
ㄐㄩㄥ chiung jiung jyung jyong jiong jiong jyong jeong jionq cionğ
ㄑㄩㄥ ch'iung chiung chyung cyong qiong chiong chyong cheong chionq çionğ
ㄓㄨㄛ cho juo jwo jhuo zhuo juo jwo juoo cuo
ㄔㄨㄛ ch'o chuo chwo chuo chuo chuo chwo chuoo çuo
ㄓㄡ chou jou jou jhou zhou jou jour joou cov
ㄔㄡ ch'ou chou chou chou chou chou chour choou çov
ㄓㄨ chu ju ju jhu zhu ju jwu juu juh cu
ㄔㄨ ch'u chu chu chu chu chu chwu chuu çu
ㄓㄨㄚ chua jua jwa jhua zhua jua jwa joa cua
ㄔㄨㄚ ch'ua chua chwa chua chua chua chuar chuaa çua
ㄓㄨㄞ chuai juai jwai jhuai zhuai juai jwai joai cuay
ㄔㄨㄞ ch'uai chuai chwai chuai chuai chuai chwai choai çuay
ㄓㄨㄢ chuan juan jwan jhuan zhuan juan jwan joan cuen
ㄔㄨㄢ ch'uan chuan chwan chuan chuan chuan chwan choan çuen
ㄓㄨㄤ chuang juang jwang jhuang zhuang juang jwang joang cuanğ
ㄔㄨㄤ ch'uang chuang chwang chuang chuang chuang chwang choang çuanğ
ㄓㄨㄟ chui juei jwei jhuei zhui juei jwei joei cui
ㄔㄨㄟ ch'ui chuei chwei chuei chui chuei chwei choei çui
ㄓㄨㄣ chun juen jwen jhun zhun juen jwen joen cun
ㄔㄨㄣ ch'un chuen chwen chun chun chuen chwen choen çun
ㄓㄨㄥ chung jung jung jhong zhong jong jorng joong conğ
ㄔㄨㄥ ch'ung chung chung chong chong chong chorng choong çonğ
ㄐㄩ chü jiu jyu jyu ju jiu jyu jeu jiuh
ㄑㄩ ch'ü chiu chyu cyu qu chiu chyu cheu chiuh çü
ㄐㄩㄢ chüan jiuan jywan jyuan juan jiuan jyuan jeuan jiuann cüen
ㄑㄩㄢ ch'üan chiuan chywan cyuan quan chiuan chyuan cheuan chiuann çüen
ㄐㄩㄝ chüeh jiue jywe jyue jue jiue jyue jeue jiueh cüe
ㄑㄩㄝ ch'üeh chiue chywe cyue que chiue chyue cheue chiueh çüe
ㄐㄩㄣ chün jiun jyun jyun jun jiun jyun jeun jiunn cün
ㄑㄩㄣ ch'ün chiun chyun cyun qun chiun chyun cheun chiunn çün
e e e e e e er ee eh ı
ei ei ei ei ei ei eir eei ey ey
en en en en en en ern een enn ın
erh er er er er el erl eel ır
ㄈㄚ fa fa fa fa fa fa far faa fah fa
ㄈㄢ fan fan fan fan fan fan farn faan fann fan
ㄈㄤ fang fang fang fang fang fang farng faang fanq fanğ
ㄈㄟ fei fei fei fei fei fei feir feei fey fey
ㄈㄣ fen fen fen fen fen fen fern feen fenn fın
ㄈㄥ feng feng feng fong feng feng ferng feeng fenq fınğ
ㄈㄛ fo fo fwo fo fo fo for foo foh fo
ㄈㄡ fou fou fou fou fou fou four foou fov
ㄈㄨ fu fu fu fu fu fu fwu fuu fuh fu
ㄏㄚ ha ha ha ha ha ha har haa hah ha
ㄏㄞ hai hai hai hai hai hai hair hae hay hay
ㄏㄢ han han han han han han harn haan hann han
ㄏㄤ hang hang hang hang hang hang harng haang hanq hanğ
ㄏㄠ hao hau hau hao hao hau haur hao haw hav
ㄏㄟ hei hei hei hei hei hei heir heei hey hey
ㄏㄣ hen hen hen hen hen hen hern heen henn hın
ㄏㄥ heng heng heng heng heng heng herng heeng henq hınğ
ㄏㄜ ho he he he he he her hee heh
ㄏㄡ hou hou hou hou hou hou hour hoou hov
ㄒㄧ hsi shi syi si xi shi shyi shii shih şi
ㄒㄧㄚ hsia shia sya sia xia shia shya shea shiah şia
ㄒㄧㄤ hsiang shiang syang siang xiang shiang shyang sheang shianq şianğ
ㄒㄧㄠ hsiao shiau syau siao xiao shiau shyau sheau shiaw şiav
ㄒㄧㄝ hsieh shie sye sie xie shie shye shiee shieh şie
ㄒㄧㄢ hsien shian syan sian xian shian shyan shean shiann şien
ㄒㄧㄣ hsin shin syin sin xin shin shyn shiin shinn şin
ㄒㄧㄥ hsing shing sying sing xing shing shyng shiing shinq şinğ
ㄒㄧㄡ hsiu shiou syou siou xiu shiou shyou sheou shiow şiu
ㄒㄩㄥ hsiung shiung syung syong xiong shiong shyong sheong shionq şionğ
ㄒㄩ hsü shiu syu syu xu shiu shyu sheu shiuh şü
ㄒㄩㄢ hsüan shiuan sywan syuan xuan shiuan shyuan sheuan shiuann şüen
ㄒㄩㄝ hsüeh shiue sywe syue xue shiue shyue sheue shiueh şüe
ㄒㄩㄣ hsün shiun syun syun xun shiun shyun sheun shiunn şün
ㄏㄨ hu hu hu hu hu hu hwu huu huh hu
ㄏㄨㄚ hua hua hwa hua hua hua hwa hoa huah hua
ㄏㄨㄞ huai huai hwai huai huai huai hwai hoai huay huay
ㄏㄨㄢ huan huan hwan huan huan huan hwan hoan huann huan
ㄏㄨㄤ huang huang hwang huang huang huang hwang hoang huanq huanğ
ㄏㄨㄟ hui huei hwei huei hui huei hwei hoei huey hui
ㄏㄨㄣ hun huen hwen hun hun huen hwen hoen huenn hun
ㄏㄨㄥ hung hung hung hong hong hong horng hoong honq honğ
ㄏㄨㄛ huo huo hwo huo huo huo hwo huoo huoo huo
i yi yi yi yi i yi yii yih i
ㄖㄢ jan ran ran ran ran rhan ran raan ran ran
ㄖㄤ jang rang rang rang rang rhang rang raang rang ranğ
ㄖㄠ jao rau rau rao rao rhau rau rao rao rav
ㄖㄜ je re re re re rhe re ree rığ
ㄖㄣ jen ren ren ren ren rhen ren reen renn rın
ㄖㄥ jeng reng reng reng reng rheng reng reeng renq rınğ
jih r r rih ri rhy ry ryy
ㄖㄨㄛ jo ruo rwo ruo ruo rhuo ruo ruoo ruo
ㄖㄡ jou rou rou rou rou rhou rou roou rov
ㄖㄨ ju ru ru ru ru rhu ru ruu ruh ru
ㄖㄨㄢ juan ruan rwan ruan ruan rhuan ruan roan ruan
ㄖㄨㄟ jui ruei rwei ruei rui rhuei ruei roei rui
ㄖㄨㄣ jun ruen rwun run run rhuen ruen roen run
ㄖㄨㄥ jung rung rung rong rong rhong rong roong ronq ronğ
ㄍㄚ ka ga ga ga ga ga gar gaa gah ga
ㄎㄚ k'a ka ka ka ka ka kar kaa kah ka
ㄍㄞ kai gai gai gai gai gai gair gae gay gay
ㄎㄞ k'ai kai kai kai kai kai kair kae kay kay
ㄍㄢ kan gan gan gan gan gan garn gaan gann gan
ㄎㄢ k'an kan kan kan kan kan karn kaan kann kan
ㄍㄤ kang gang gang gang gang gang garng gaang ganq ganğ
ㄎㄤ k'ang kang kang kang kang kang karng kaang kanq kanğ
ㄍㄠ kao gau gau gao gao gau gaur gao gaw gav
ㄎㄠ k'ao kau kau kao kao kau kaur kao kaw kav
ㄍㄟ kei gei gei gei gei gei geir geei gey gey
ㄍㄣ ken gen gen gen gen gen gern geen genn gın
ㄎㄣ k'en ken ken ken ken ken kern keen kenn kın
ㄍㄥ keng geng geng geng geng geng gerng geeng genq gınğ
ㄎㄥ k'eng keng keng keng keng keng kerng keeng kenq kınğ
ㄍㄜ ko ge ge ge ge ge ger gee geh
ㄎㄜ k'o ke ke ke ke ke ker kee keh
ㄍㄡ kou gou gou gou gou gou gour goou goğ
ㄎㄡ k'ou kou kou kou kou kou kour koou koğ
ㄍㄨ ku gu gu gu gu gu gwu guu guh gu
ㄎㄨ k'u ku ku ku ku ku kwu kuu kuh ku
ㄍㄨㄚ kua gua gwa gua gua gua gwa goa guah gua
ㄎㄨㄚ k'ua kua kwa kua kua kua kwa koa kuah kua
ㄍㄨㄞ kuai guai gwai guai guai guai gwai goai guay guay
ㄎㄨㄞ k'uai kuai kwai kuai kuai kuai kwai koai kuay kuay
ㄍㄨㄢ kuan guan gwan guan guan guan gwan goan guann guan
ㄎㄨㄢ k'uan kuan kwan kuan kuan kuan kwan koan kuann kuan
ㄍㄨㄤ kuang guang gwang guang guang guang gwang goang guanq guanğ
ㄎㄨㄤ k'uang kuang kwang kuang kuang kuang kwang koang kuanq kuanğ
ㄍㄨㄟ kuei guei gwei guei gui guei gwei goei guey gui
ㄎㄨㄟ k'uei kuei kwei kuei kui kuei kwei koei kuey kui
ㄍㄨㄣ kun guen gwun gun gun guen gwen goen guenn gun
ㄎㄨㄣ k'un kuen kwen kun kun kuen kwen koen kuenn kun
ㄍㄨㄥ kung gung gung gong gong gong gorng goong gonq gonğ
ㄎㄨㄥ k'ung kung kung kong kong kong korng koong konq konğ
ㄍㄨㄛ kuo guo gwo guo guo guo gwo guoo guoh guo
ㄎㄨㄛ k'uo kuo kwo kuo kuo kuo kwo kuoo kuoh kuo
ㄌㄚ la la la la la lha la laa lah la
ㄌㄞ lai lai lai lai lai lhai lai lae lay lay
ㄌㄢ lan lan lan lan lan lhan lan laan lann lan
ㄌㄤ lang lang lang lang lang lhang lang laang lanq lanğ
ㄌㄠ lao lau lau lao lao lhau lau lao law lav
ㄌㄜ le le le le le lhe le lee leh
ㄌㄟ lei lei lei lei lei lhei lei leei ley ley
ㄌㄥ leng leng leng leng leng lheng leng leeng lenq lınğ
ㄌㄧ li li li li li lhi li lii lih li
ㄌㄧㄚ lia lia lya lia lia lhia lia lea liah lia
ㄌㄧㄤ liang liang lyang liang liang lhiang liang leang lianq lianğ
ㄌㄧㄠ liao liau lyau liao liao lhiau liau leau liaw liav
ㄌㄧㄝ lieh lie lye lie lie lhie lie liee lieh lie
ㄌㄧㄢ lien lian lyan lian lian lhian lian lean liann lien
ㄌㄧㄣ lin lin lin lin lin lhin lin liin linn lin
ㄌㄧㄥ ling ling ling ling ling lhing ling liing linq linğ
ㄌㄧㄡ liu liou lyou liou liu lhiou liou leou liow liu
ㄌㄛ lo lo lo lo lo lo lor loo loh lo
ㄌㄨㄛ lo luo lwo luo luo lhuo luo luoo luoh luo
ㄌㄡ lou lou lou lou lou lhou lou loou low loğ
ㄌㄨ lu lu lu lu lu lhu lu luu luh lu
ㄌㄨㄢ luan luan lwan luan luan lhuan luan loan luann luan
ㄌㄨㄣ lun luen lwun lun lun lhuen luen loen luenn lun
ㄌㄨㄥ lung lung lung long long lhong long loong lonq lonğ
ㄌㄩ liu lyu lyu lhiu liu leu liuh
ㄌㄩㄝ lüeh liue lywe lyue lüe lhiue liue leue liueh lüe
ㄌㄩㄣ lün liun lyun lyun lün lhiun liun leun lün
ㄇㄚ ma ma ma ma ma mha ma maa mah ma
ㄇㄞ mai mai mai mai mai mhai mai mae may may
ㄇㄢ man man man man man mhan man maan mann man
ㄇㄤ mang mang mang mang mang mhang mang maang manq manğ
ㄇㄠ mao mau mau mao mao mhau mau mao maw mav
ㄇㄜ me me me me me me mer mee meh
ㄇㄟ mei mei mei mei mei mhei mei meei mey mei
ㄇㄣ men men men men men mhen men meen menn mın
ㄇㄥ meng meng meng meng meng mheng meng meeng menq mınğ
ㄇㄧ mi mi mi mi mi mhi mi mii mih mi
ㄇㄧㄠ miao miau myau miao miao mhiau miau meau miaw miav
ㄇㄧㄝ mieh mie mye mie mie mhie mie miee mieh mie
ㄇㄧㄢ mien mian myan mian mian mhian mian mean miann mien
ㄇㄧㄣ min min min min min mhin min miin minn min
ㄇㄧㄥ ming ming ming ming ming mhing ming miing minq minğ
ㄇㄧㄡ miu miou myou miou miu mhiou miou meou miow miu
ㄇㄛ mo mo mwo mo mo mho mo moo moh mo
ㄇㄡ mou mou mou mou mou mhou mou moou moğ
ㄇㄨ mu mu mu mu mu mhu mu muu muh mu
ㄋㄚ na na na na na nha na naa nah na
ㄋㄞ nai nai nai nai nai nhai nai nae nay nay
ㄋㄢ nan nan nan nan nan nhan nan naan nann nan
ㄋㄤ nang nang nang nang nang nhang nang naang nanq nanğ
ㄋㄠ nao nau nau nao nao nhau nau nao naw nav
ㄋㄜ ne ne ne ne ne nhe ne nee neh
ㄋㄟ nei nei nei nei nei nhei nei neei ney
ㄋㄣ nen nen nen nen nen nhen nen neen nenn nın
ㄋㄥ neng neng neng neng neng nheng neng neeng nenq nınğ
ㄋㄧ ni ni ni ni ni nhi ni nii nih ni
ㄋㄧㄚ nia nia nya nia nia nia niar niaa niah nia
ㄋㄧㄤ niang niang nyang niang niang nhiang niang neang nianq nianğ
ㄋㄧㄠ niao niau nyau niao niao nhiau niau neau niaw niav
ㄋㄧㄝ nieh nie nye nie nie nhie nie niee nieh nie
ㄋㄧㄢ nien nian nyan nian nian nhian nian nean niann nien
ㄋㄧㄣ nin nin nin nin nin nhin nin niin ninn nin
ㄋㄧㄥ ning ning ning ning ning nhing ning niing ninq ninğ
ㄋㄧㄡ niu niou nyou niou niu nhiou niou neou niow niu
ㄋㄨㄛ no nuo nwo nuo nuo nhuo nuo nuoo nuoh nuo
ㄋㄡ nou nou nou nou nou nhou nou noou now noğ
ㄋㄨ nu nu nu nu nu nhu nu nuu nuh nu
ㄋㄨㄢ nuan nuan nwan nuan nuan nhuan nuan noan nuann nuen
ㄋㄨㄣ nun nuen nwen nun nun nhuen nuen noen nuenn nun
ㄋㄨㄥ nung nung nung nong nong nhong nong noong nonq nonğ
ㄋㄩ niu nyu nyu nhiu niu neu niuh
ㄋㄩㄝ nüeh niue nywe nyue nüe nhiue niue neue niueh nüe
ou ou ou ou ou ou our oou ow
ㄅㄚ pa ba ba ba ba ba bar baa bah ba
ㄆㄚ p'a pa pa pa pa pa par paa pah pa
ㄅㄞ pai bai bai bai bai bai bair bae bay bay
ㄆㄞ p'ai pai pai pai pai pai pair pae pay pay
ㄅㄢ pan ban ban ban ban ban barn baan bann ban
ㄆㄢ p'an pan pan pan pan pan parn paan pann pan
ㄅㄤ pang bang bang bang bang bang barng baang banq banğ
ㄆㄤ p'ang pang pang pang pang pang parng paang panq panğ
ㄅㄠ pao bau bau bao bao bau baur bao baw bav
ㄆㄠ p'ao pau pau pao pao pau paur pao paw pav
ㄅㄟ pei bei bei bei bei bei beir beei bey bey
ㄆㄟ p'ei pei pei pei pei pei peir peei pey pey
ㄅㄣ pen ben ben ben ben ben bern been benn bın
ㄆㄣ p'en pen pen pen pen pen pern peen penn pın
ㄅㄥ peng beng beng beng beng beng berng beeng benq bınğ
ㄆㄥ p'eng peng peng peng peng peng perng peeng penq pınğ
ㄅㄧ pi bi bi bi bi bi byi bii bih bi
ㄆㄧ p'i pi pi pi pi pi pyi pii pih pi
ㄅㄧㄠ piao biau byau biao biao biau byau beau biaw biav
ㄆㄧㄠ p'iao piau pyau piao piao piau pyau peau piaw piav
ㄅㄧㄝ pieh bie bye bie bie bie bye biee bieh bie
ㄆㄧㄝ p'ieh pie pye pie pie pie pye piee pieh pie
ㄅㄧㄢ pien bian byan bian bian bian byan bean biann bien
ㄆㄧㄢ p'ien pian pyan pian pian pian pyan pean piann pien
ㄅㄧㄣ pin bin bin bin bin bin byn biin binn bin
ㄆㄧㄣ p'in pin pin pin pin pin pyn piin pinn pin
ㄅㄧㄥ ping bing bing bing bing bing byng biing binq binğ
ㄆㄧㄥ p'ing ping ping ping ping ping pyng piing pinq pinğ
ㄅㄛ po bo bwo bo bo bo bor boo boh bo
ㄆㄛ p'o po pwo po po po por poo poh po
ㄆㄡ p'ou pou pou pou pou pou pour poou pow poğ
ㄅㄨ pu bu bu bu bu bu bwu buu buh bu
ㄆㄨ p'u pu pu pu pu pu pwu puu puh pu
ㄙㄚ sa sa sa sa sa sa sar saa sah sa
ㄙㄞ sai sai sai sai sai sai sair sae say say
ㄙㄢ san san san san san san sarn saan sann san
ㄙㄤ sang sang sang sang sang sang sarng saang sanq sanğ
ㄙㄠ sao sau sau sao sao sau saur sao saw sav
ㄙㄜ se se se se se se ser see seh sığ
ㄙㄟ sei sei sei sei sei sei seir seei sey sey
ㄙㄣ sen sen sen sen sen sen sern seen senn sın
ㄙㄥ seng seng seng seng seng seng serng seeng senq sınğ
ㄕㄚ sha sha sha sha sha sha shar shaa shah şa
ㄕㄞ shai shai shai shai shai shai shair shae shay şay
ㄕㄢ shan shan shan shan shan shan sharn shaan shann şan
ㄕㄤ shang shang shang shang shang shang sharng shaang shanq şanğ
ㄕㄠ shao shau shau shao shao shau shaur shao shaw şav
ㄕㄜ she she she she she she sher shee sheh şığ
ㄕㄟ shei shei shei shei shei shei sheir sheei shey şey
ㄕㄣ shen shen shen shen shen shen shern sheen shenn şın
ㄕㄥ sheng sheng sheng sheng sheng sheng sherng sheeng shenq şınğ
shih shr shr shih shi shy shyr shyy shyh şı
ㄕㄡ shou shou shou shou shou shou shour shoou show şo
ㄕㄨ shu shu shu shu shu shu shwu shuu shuh şu
ㄕㄨㄚ shua shua shwa shua shua shua shwa shoa shuah şua
ㄕㄨㄞ shuai shuai shwai shuai shuai shuai shwai shoai shuay şuay
ㄕㄨㄢ shuan shuan shwan shuan shuan shuan shwan shoan shuann şu an
ㄕㄨㄤ shuang shuang shwang shuang shuang shuang shwang shoang shuanq şu anğ
ㄕㄨㄟ shui shuei shwei shuei shui shuei shwei shoei shuey şuği
ㄕㄨㄣ shun shuen shwun shun shun shuen shwen shoen shuenn şun
ㄕㄨㄥ shung shung shung shong shong shong shorng shoong shonq şonğ
ㄕㄨㄛ shuo shuo shwo shuo shuo shuo shwo shuoo shuoh şuo
ㄙㄨㄛ so suo swo suo suo suo swo suoo suoh suo
ㄙㄡ sou sou sou sou sou sou sour soou sow soğ
ssu sz sz sih si sy syr syy syh si
ㄙㄨ su su su su su su swu suu suh su
ㄙㄨㄢ suan suan swan suan suan suan swan soan suann suan
ㄙㄨㄟ sui suei swei suei sui suei swei soei suey sui
ㄙㄨㄣ sun suen swen sun sun suen swen soen suenn sun
ㄙㄨㄥ sung sung sung song song song sorng soong sonq sonğ
ㄉㄚ ta da da da da da dar daa dah da
ㄊㄚ t'a ta ta ta ta ta tar taa tah ta
ㄉㄞ tai dai dai dai dai dai dair dae day day
ㄊㄞ t'ai tai tai tai tai tai tair tae tay tay
ㄉㄢ tan dan dan dan dan dan darn daan dann dan
ㄊㄢ t'an tan tan tan tan tan tarn taan tann tan
ㄉㄤ tang dang dang dang dang dang darng daang danq danğ
ㄊㄤ t'ang tang tang tang tang tang tarng taang tanq tanğ
ㄉㄠ tao dau dau dao dao dau daur dao daw dav
ㄊㄠ t'ao tau tau tao tao tau taur tao taw tav
ㄉㄜ te de de de de de der dee deh
ㄊㄜ t'e te te te te te ter tee teh
ㄉㄟ tei dei dei dei dei dei deir deei dey dey
ㄉㄣ ten den den den den den dern deen denn dın
ㄉㄥ teng deng deng deng deng deng derng deeng denq dınğ
ㄊㄥ t'eng teng teng teng teng teng terng teeng tenq tınğ
ㄉㄧ ti di di di di di dyi dii dih di
ㄊㄧ t'i ti ti ti ti ti tyi tii tih ti
ㄉㄧㄤ tiang diang dyang diang diang diang dyang deang dianq dianğ
ㄉㄧㄠ tiao diau dyau diao diao diau dyau deau diaw diav
ㄊㄧㄠ t'iao tiau tyau tiao tiao tiau tyau teau tiaw tiav
ㄉㄧㄝ tieh die dye die die die dye diee dieh die
ㄊㄧㄝ t'ieh tie tye tie tie tie tye tiee tieh tie
ㄉㄧㄢ tien dian dyan dian dian dian dyan dean diann dien
ㄊㄧㄢ t'ien tian tyan tian tian tian tyan tean tiann tien
ㄉㄧㄥ ting ding ding ding ding ding dyng diing dinq dinğ
ㄊㄧㄥ t'ing ting ting ting ting ting tyng tiing tinq tinğ
ㄉㄧㄡ tiu diou dyou diou diu diou dyou deou diow diu
ㄉㄨㄛ to duo dwo duo duo duo dwo duoo duoh duo
ㄊㄨㄛ t'o tuo two tuo tuo tuo two tuoo tuoh tuo
ㄉㄡ tou dou dou dou dou dou dour doou dow doğ
ㄊㄡ t'ou tou tou tou tou tou tour toou tow toğ
ㄗㄚ tsa tza dza za za tza tzar tzaa tzah dza
ㄘㄚ ts'a tsa tsa ca ca tsa tsar tsaa tsah tsa
ㄗㄞ tsai tzai dzai zai zai tzai tzair tzae tzay dzay
ㄘㄞ ts'ai tsai tsai cai cai tsai tsair tsae tsay tsay
ㄗㄢ tsan tzan dzan zan zan tzan tzarn tzaan tzann dzan
ㄘㄢ ts'an tsan tsan can can tsan tsarn tsaan tsann tsan
ㄗㄤ tsang tzang dzang zang zang tzang tzarng tzaang tzanq dzanğ
ㄘㄤ ts'ang tsang tsang cang cang tsang tsarng tsaang tsanq tsanğ
ㄗㄠ tsao tzau dzau zao zao tzau tzaur tzao tzaw dzav
ㄘㄠ ts'ao tsau tsau cao cao tsau tsaur tsao tsaw tsav
ㄗㄜ tse tze dze ze ze tze tzer tzee tzeh dzığ
ㄘㄜ ts'e tse tse ce ce tse tser tsee tseh tsığ
ㄗㄟ tsei tzei dzei zei zei tzei tzeir tzeei tzey dzey
ㄗㄣ tsen tzen dzen zen zen tzen tzern tzeen tzenn dzın
ㄘㄣ ts'en tsen tsen cen cen tsen tsern tseen tsenn tsın
ㄗㄥ tseng tzeng dzeng zeng zeng tzeng tzerng tzeeng tzenq dzınğ
ㄘㄥ ts'eng tseng tseng ceng ceng tseng tserng tseeng tsenq tsınğ
ㄗㄨㄛ tso tzuo dzwo zuo zuo tzuo tzwo tzuoo tzuoh dzuo
ㄘㄨㄛ ts'o tsuo tswo cuo cuo tsuo tswo tsuoo tsuoh tsuo
ㄗㄡ tsou tzou dzou zou zou tzou tzour tzoou tzow dzoğ
ㄘㄡ ts'ou tsou tsou cou cou tsou tsour tsoou tsow tsoğ
ㄗㄨ tsu tzu dzu zu zu tzu tzwu tzuu tzuh dzu
ㄘㄨ ts'u tsu tsu cu cu tsu tswu tsuu tsuh tsu
ㄗㄨㄢ tsuan tzuan dzwan zuan zuan tzuan tzwan tzoan tzuann dzuan
ㄘㄨㄢ ts'uan tsuan tsu cuan cuan tsuan tswan tsoan tsuann tsuan
ㄗㄨㄟ tsui tzuei dzwei zuei zui tzuei tzwei tzoei tzuey dzui
ㄘㄨㄟ ts'ui tsuei tswei cuei cui tsuei tswei tsoei tsuey tsui
ㄗㄨㄣ tsun tzuen dzwen zun zun tzuen tzwen tzoen tzuenn dzun
ㄘㄨㄣ ts'un tsuen tswen cun cun tsuen tswen tsoen tsuenn tsun
ㄗㄨㄥ tsung tzung dzung zong zong tzong tzorng tzoong tzonq dzonğ
ㄘㄨㄥ ts'ung tsung tsung cong cong tsong tsorng tsoong tsonq tsonğ
ㄉㄨ tu du du du du du dwu duu duh du
ㄊㄨ t'u tu tu tu tu tu twu tuu tuh tu
ㄉㄨㄢ tuan duan dwan duan duan duan dwan doan duann duan
ㄊㄨㄢ t'uan tuan twan tuan tuan tuan twan toan tuann tuan
ㄉㄨㄟ tui duei dwei duei dui duei dwei doei duey dui
ㄊㄨㄟ t'ui tuei twei tuei tui tuei twei toei tuey tui
ㄉㄨㄣ tun duen dwen dun dun duen dwen doen duenn dun
ㄊㄨㄣ t'un tuen twen tun tun tuen twen toen tuenn tun
ㄉㄨㄥ tung dung dung dong dong dong dorng doong donq donğ
ㄊㄨㄥ t'ung tung tung tong tong tong torng toong tonq tonğ
tzu tz dz zih zi tzy tzyr tzyy tzyh
tz'u tsz tsz cih ci tsy tsyr tsyy tsyh tsı
ㄨㄚ wa wa wa wa wa ua wa waa wah va
ㄨㄞ wai wai wai wai wai uai wai woai way vay
ㄨㄢ wan wan wan wan wan uan wan woan wann van
ㄨㄤ wang wang wang wang wang uang wang woang wanq vanğ
ㄨㄟ wei wei wei wei wei uei wei woei wey vey
ㄨㄣ wen wen wen wun wen uen wen woen wenn vın
ㄨㄥ weng weng weng wong weng ueng weng woeng wenq vınğ
ㄨㄛ wo wo wo wo wo uo wo woo woh uo
wu wu wu wu wu u wu wuu wuh u
ㄧㄚ ya ya ya ya ya ia ya yea yah ya
ㄧㄢ yan yan yan yan yan ian yan yean yann yen
ㄧㄤ yang yang yang yang yang iang yang yeang yanq yanğ
ㄧㄠ yao yau yau yao yao iau yau yeau yaw yav
ㄧㄝ yeh ye ye ye ye ie ye yee yeh ye
ㄧㄣ yin yin yin yin yin in yn yiin yinn in
ㄧㄥ ying ying ying ying ying ing yng yiing yinq inğ
ㄧㄡ yu you you you you iou you yeou yow you
ㄩㄥ yung yung yung yong yong iong yong yeong yonq yonğ
yu yu yu yu iu yu yeu yuh ü
ㄩㄢ yüan yuan ywan yuan yuan iuan yuan yeuan yuann yüen
ㄩㄝ yüeh yue ywe yue yue iue yue yeue yueh yüe
ㄩㄣ yün yun yun yun yun iun yun yeun yunn yün

Pinyinin telaffuzu

değiştir
Pinyin IPA Türkçedeki karşılığı
b [p] b[kaynak belirtilmeli]
p [pʰ] p
m [m] m
f [f] f
d [t] d[kaynak belirtilmeli]
t [tʰ] t
n [n] n
l [l] l
g [k] g[kaynak belirtilmeli]
k [kʰ] k
h [x] h[kaynak belirtilmeli]
j [tɕ] c[kaynak belirtilmeli]
q [tɕʰ] ç
x [ɕ] ş
zh [tʂ] c[kaynak belirtilmeli]
ch [tʂʰ] ç
sh [ʂ] ş
r [ʐ] or [ɻ] r
z [ts] z
c [tsʰ] ts
s [s] s
 
Tonlar arasındaki vurgu değişiklikleri

Pinyin sisteminde Standart Çince'de yer alan dört ton şöyle belirtilir:

  1. Birinci ton: (düz ya da yüksek ton) (ˉ)

    ā (ɑ̄) ē ī ō ū ǖ Ā Ē Ī Ō Ū Ǖ
  2. İkinci ton: (yükselen ton) (ˊ)

    á (ɑ́) é í ó ú ǘ Á É Í Ó Ú Ǘ
  3. Üçüncü ton: (düşük veya alçak ton) (ˇ)

    ǎ (ɑ̌) ě ǐ ǒ ǔ ǚ Ǎ Ě Ǐ Ǒ Ǔ Ǚ
  4. Dördüncü ton: (düşen ton): (ˋ)

    à (ɑ̀) è ì ò ù ǜ À È Ì Ò Ù Ǜ
  5. Beşinci ton (nötr ton): (Bu ton için herhangi bir işaret kullanılmaz)

    a (ɑ) e i o u ü A E I O U Ü

Bu tonlar genellikle Çince ders kitapları dışında pek kullanılmazlar. Ancak doğru telaffuz için gereklidirler.

Diğer Diller

değiştir

Çincenin farklı varyantları için Pinyin benzeri sistemler geliştirilmiştir. Örneğin Guangdong eyaleti hükûmeti tarafından eyalette konuşulan diller için Guangdong romanizasyonu adı verilen bir sistem geliştirilmiştir.

Bunun dışında 1976'da alınan bir kararla, azınlık bölgelerindeki azınlık diliyle anılan yer isimlerinin de pinyindeki 26 harf ile yazılması kararlaştırılmıştır:

Geleneksel Resmi (yerel ismin pinyini) Çince isim Çince ismin pinyini
Shigatse Xigazê 日喀则 Rìkāzé
Urumçi Ürümchi 乌鲁木齐 Wūlǔmùqí
Lhasa Lhasa 拉萨 Lāsà
Golmud Golmud 格尔木 Gé'ěrmù

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Stwertka, Albert (2018). A guide to the elements (4. bas.). New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0190682347. 
  2. ^ Robinson, Andrew (2009). Writing and script: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199567782. 
  3. ^ Copper, John Franklin (2015). Historical dictionary of Taiwan (4. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1442243064. 

Ayrıca bakınız

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir