2023 Kahramanmaraş depremleri
2023 Kahramanmaraş depremleri, 6 Şubat depremleri ya da 2023 Türkiye-Suriye depremleri, 6 Şubat 2023'te dokuz saat arayla meydana gelen, merkez üsleri sırasıyla Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan, 7,8 Mw ve 7,5 Mw büyüklüklerindeki iki deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre sarsıntıların şiddeti, ölçeğin en yüksek değeri olan XII (Afetsel) olarak saptandı. Depremler sonucunda Türkiye'de resmî rakamlara göre en az 53 bin 537, Suriye'de ise en az 8 bin 476 kişi hayatını kaybetti ve toplam 122 binden fazla kişi ise yaralandı. Depremlerin ardından büyüklüğü 6,7 Mw 'e kadar varan 45 binden fazla artçı sarsıntı gerçekleşti.
 Üstten saat yönüne: Hatay'da çöken binaların havadan bir görünümü, Suriye'nin Halep ilinde bir enkaz, Çinli ve İranlı ekipler Adıyaman'da bir arama-kurtarma faaliyetinde, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı tarafından İncirlik Hava Üssüne indirilen yardımları taşıyan askerler ve Kahramanmaraş'ta bir çadır kentin havadan çekilmiş bir fotoğrafı | |
   | |
| UTC zamanı | 2023-02-06 01:17:35 |
|---|---|
| 2023-02-06 10:24:49 | |
| Yerel tarih | 6 Şubat 2023 |
| Yerel saat | 04.17.35 (UTC+03.00) |
| 13.24.49 (UTC+03.00) | |
| Süre | İlk: 100 saniye[1] İkinci: 45 saniye[2] |
| Büyüklük | İlk: 7,8 Mw (USGS)[3] 7,7 Mw (Kandilli)[4] |
| İkinci: 7,5 Mw (USGS)[5] 7,6 Mw (Kandilli)[6] | |
| Derinlik | İlk: 17,9 km (USGS)[3] 5,0 km (Kandilli)[4] |
| İkinci: 10,0 km (USGS)[3] 5,0 km (Kandilli)[6] | |
| Merkez üs | İlk: Pazarcık, Kahramanmaraş İkinci: Elbistan, Kahramanmaraş İlk: 37°06′44″N 37°07′10″E / 37.1123°K 37.1195°D İkinci: 38°01′26″N 37°12′11″E / 38.024°K 37.203°D |
| Fay | İlk: Doğu Anadolu Fay Hattı[7][8] veya Ölü Deniz Transform Fayı[9] İkinci: Doğu Anadolu Fay Hattı veya Sürgü Fayı |
| Tür | Doğrultu atımlı, Tezkıran deprem ve Çifte deprem |
| Maks. şiddet | XII (Afetsel)[10] |
| Maks. yer ivmesi | İlk;
2,22 g [11] İkinci: 1,71 g [12][13] |
| Artçı şok | En büyüğü 6.7 olmak üzere ≥ 45,756 (4 Şubat 2024 itibarıyla) |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler | |
| Kayıplar |
|
| Zarar | 153,9 milyar $[not 1] |
Pazarcık merkezli ilk deprem, Türkiye ve Suriye'nin yanı sıra Lübnan, Kıbrıs, Irak, İsrail, Ürdün, İran ve Mısır'ın da yer aldığı geniş bir coğrafyada hissedildi. İki büyük deprem, yaklaşık 350.000 km2 (140.000 mil kare) alanda, Almanya'nın toplam yüz ölçümü kadar bir bölgede hasara yol açtı ve 14 milyon kişiyi etkiledi. Türkiye'de birçok tarihî yapı da dahil ilk gün 39 binden fazla bina yıkılırken, 11 ilde toplam 518 bin konut yıkıldı veya ağır hasar aldı. Ayrıca 128 bin 778 konut ise orta derecede hasar aldı. Afet sonrası 2 milyondan fazla kişi barınma sorunu yaşarken en az 5 milyon kişi farklı bölgelere göç etti. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), depremler sonucu Türkiye'de 658 bin, Suriye'de ise 170 bin çalışanın geçim olanaklarını kaybettiğini duyurdu.
Türkiye hükûmeti, deprem bölgesi için doğal afet ve salgın gibi acil durumlarda uluslararası kuruluş ve ülkelerden yardım çağrılarını kapsayan en yüksek acil durum olan 4. seviye alarm ilan edildiğini açıklarken, Dünya Sağlık Örgütü, depremler için 3. seviye acil durum ilan etti. Ayrıca depremlerden etkilenen 10 ilde 3 ay süreyle olağanüstü hâl ilan edildi ve hayatını kaybedenler için Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde yedi gün, Kosova, Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Bangladeş'te ise bir gün ulusal yas ilan edilmesine karar verildi. 102 ülke Türkiye'ye yardım teklifinde bulunurken 94 ülkeden gelen 141 binden fazla kişi arama kurtarma çalışmalarına dahil oldu. Onlarca ülke ilk yardım malzemesi, teçhizat, sağlık ekibi gönderdi ve taziye mesajları yayımladı. Ayrıca Ermenistan-Türkiye sınırı yardım sevkiyatı için otuz yıl aradan sonra ilk kez açıldı.
2023 Meclis Deprem Araştırma Komisyonu'nun raporuna göre depremlerin toplam maliyeti Türkiye'de 148.8 milyar $ oldu. Türkiye'nin 2023 gayrisafi yurt içi hasılasının %9'una denk gelen maddi zarar, 1999 Marmara depreminin yol açtığı maddi kaybın yaklaşık 6 katından fazla oldu. Dünya Bankası, depremlerin Suriye'ye doğrudan maliyetinin ise toplamda 5,1 milyar $ olduğunu duyurdu. İki ülkede toplam 153.9 milyar $ maddi zarara yol açan depremler, dünyada en çok maddi zarara sebep olan üçüncü deprem oldu.
Pazarcık'ta meydana gelen ilk deprem, 1668 Kuzey Anadolu depreminden sonra Anadolu topraklarında gerçekleşen en büyük ikinci deprem ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde kaydedilen en büyük deprem olarak kayıtlara geçti. Elbistan merkezli ikinci deprem ise Türkiye'de meydana gelen depremler arasında en büyük üçüncü deprem oldu. Deprem bölgesinde 400 km yüzey kırığı oluşurken, bölge 3 ila 9 metre batıya kaydı. Depremler, 1939 Erzincan depremini geride bırakarak Türkiye'de, 1822 Halep depremini geride bırakarak Suriye'de en ölümcül sarsıntılar olarak kaydedildi. Aynı zamanda, 300 binden fazla insanın öldüğü 2010 Haiti depreminden bu yana dünya çapındaki en ölümcül depremdir.
Tektonik durum değiştir
Jeoloji değiştir
Depremler Anadolu, Arap ve Afrika levhaları arasındaki üçlü eklemin yakınında gerçekleşmiştir. Birinci deprem İTÜ'nün ön inceleme raporuna ve MTA'nın saha inceleme raporuna göre Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde,[7][8] AFAD'ın ön değerlendirme raporuna göre ise Ölü Deniz Transform Fayı üzerinde gerçekleşmiştir. İkinci deprem ise Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde meydana gelmiştir.[7][9] Depremlerin mekanizması ve konumu Doğu Anadolu Fay Hattı ve Ölü Deniz Transform Fayı üzerinde meydana gelen depremlerle uyumludur. Doğu Anadolu Fayı, Türkiye'nin Ege Denizi'ne (batıya) doğru ekstrüzyonunu barındırırken, Ölü Deniz Fayı, Arabistan yarımadasının Afrika ve Avrasya levhalarına göre kuzeye doğru hareketini barındırır.[3]
Doğu Anadolu Fayı, Anadolu ve Arap levhaları arasındaki sınırı oluşturan 700 km uzunluğundaki sol yönlü bir transform fayıdır. Fay, yılda 1–4 mm batıya doğru, 10 mm oranında azalan bir kayma oranı gösterir. Fay; 1789 (7,2 Mw ), 1795 (7,0 Mw ), 1872 (7,2 Mw ), 1874 (7,1 Mw ), 1875 (6,7 Mw ), 1893 (7,1 Mw ) ve 2020'de (6,8 Mw ) büyük depremlere neden olmuştur ve bu depremler fayın bazı bölümlerini parçalamıştır. Doğudaki sismik olarak aktif Palu ve Pütürge segmentleri 6,8-7,0 Mw depremleri için yaklaşık 150 yıllık bir yineleme aralığı göstermektedir. Batıdaki Pazarcık ve Amanos segmentleri 7,0-7,4 Mw depremleri için sırasıyla 237-772 yıl ve 414-917 yıl yineleme aralıklarına sahiptir.[15]
Ölü Deniz Transform Fayı, Kızıldeniz'den kuzey-güney yönünde, Doğu Anadolu Fay Hattı ile birleştiği Maraş üçlü eklemine kadar uzanır.[16] Türkiye'nin güneyindeki sol yanal doğrultu atımlı fayın kuzey kısmı en az 14 büyük tarihi depremin kaynağı olmuştur. En son 1822 ve 1872'de iki büyük deprem meydana gelmiş, 1872'deki deprem en az 1.800 kişinin ölümüne neden olmuştur. 115, 526, 587, 1170 ve 1822 depremleri de binlerce ölümle sonuçlanmıştır.[17]
Depremsellik değiştir
6 Şubat'ta yaşanan depremlerin meydana geldiği bölge sismolojik olarak nispeten sakindir. 1970'ten bu yana bu depremlerin merkez üssünün 250 km çapı içinde 6 veya daha büyük büyüklükte yalnızca üç deprem meydana gelmiştir. Bunların en büyüğü 6,8 Mw büyüklüğünde, 24 Ocak 2020'de Elazığ'da oldu. Bu depremlerin tamamı Doğu Anadolu Fay Hattı boyunca veya fayın yakınında gerçekleşti. 1114'te Maraş'ta 40.000 kişinin öldüğü bir deprem yaşandı.[18][19] 1513 yılında Maraş yöresinde büyüklüğü Mw 7,4 olan ve Malatya'yı da etkileyen bir deprem yaşandı. 2023 öncesinde, 510 yıldır kırılmayan Gölbaşı-Türkoğlu segmenti sismik boşluk olarak değerlendirilmekteydi.[20]
Merkez üssünün görece sismik durgunluğuna rağmen, Türkiye'nin güneyi ve Suriye'nin kuzeyi geçmişte şiddetli ve yıkıcı depremler yaşadı. Adana'nın kuzeydoğusunda, 1268 yılında yaklaşık 60.000 kişinin öldüğü bir deprem yaşandı.[21] Suriye'nin Halep kenti tarihsel olarak birkaç kez büyük depremlerle harap oldu fakat bu depremlerin kesin yerleri ve büyüklükleri yalnızca yaklaşık olarak tahmin edilmektedir. Halep'te, 1138'de tahmini büyüklüğü 7,1 Mw olan ve 1822'de tahmini büyüklüğü 7,0 Mw olan depremler yaşandı. 1822 depreminin can kaybı tahminen 20.000-60.000 idi.[3]
Deprem değiştir
Bu bölümün daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. (Ekim 2023) |
_1.png)
.png)
Ana sarsıntılar değiştir
Deprem, Türkiye saatiyle 04.17'de (UTC 01.17) Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu'na göre 7,8 Mw büyüklüğünde, Kandilli Rasathanesi ise 7,7 Mw ve 7,4 ML olarak gerçekleştiğini belirtti.[3][22] Deprem odağı, Kahramanmaraş il merkezinin 40 km güneydoğusunda,[23] Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi'nin 38 km güneybatısında[23] ve Gaziantep il merkezinin 34 km batısında yer alır.[24] Türkiye Cumhuriyeti tarihinde en büyük, dünyada ise Ağustos 2021'den itibaren gerçekleşmiş en büyük depremdir.[25][26][27][28]
Deprem, sağ yönlü atımlı faylanmaya karşılık gelen bir odak mekanizmasına sahiptir.[3] Yırtılma, ya kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu kuzeydoğu eğimli ya da kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu, kuzeybatı eğimli fay üzerinde oluştu.[29] USGS, ~190 km uzunluğunda ve ~25 km genişliğinde bir yırtılma boyutu olduğunu saptadı.[3] Suudi Arabistan'daki Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesinden bir jeofizik profesörü, depremin 300 km'den uzun bir fay kırmış olabileceğini söyledi.[27] İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü Başkanı Carlo Doglioni, depremler sonucunda Anadolu yarımadasının batıya doğru 3 metre kaydığını ifade etti.[30] Doğu Anadolu Fayı ve Ölü Deniz Transformu'nun kırık kesitlerine sahip olduğu düşünülmektedir.[31]
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde gerçekleşen depremden 9 saat sonra yerel saatle 13.24'te merkez üssü Kahramanmaraş'ın Ekinözü ilçesinin 4 km güney doğusu olan 10,0 km derinliğinde 7,5 Mw büyüklüğünde Doğu Anadolu Fay Hattı'nın kuzeyindeki kolu olan Sürgü-Çardak Fayı'nda bir deprem daha oldu.[5][32][33]
Prof. Övgün Ahmet Evcan depremlerin ardından yaptığı açıklamada Bölgede 2 değil 3 deprem olduğunu belirtti. 04.17’de başlayan 7.8 ilk depremin 20. saniyesinde 7.6’lık 20 km ötede bir deprem olduğunu daha belirtti, 13.24’de ise 7.5 büyüklüğünde 3. deprem olduğunu belirtti. 7.8 patlayıcı 7.6 irkilen deprem olduğunu belirtirken 7.8 Pazarcık-Malatya doğru kırılırken 20 saniye sonra 7.6 depremi Nurdağı-Hatay’ı vurduğunu belirtti.
Artçı sarsıntılar değiştir
Ana sarsıntıdan yaklaşık 11 dakika sonra 6,7 Mw büyüklüğünde bir artçı sarsıntı meydana geldi.[34] USGS'ye göre, ana sarsıntıdan sonraki altı saat içinde 25 adet 4,0 Mw ya da daha büyük artçı kaydedildi. On iki saatten daha uzun bir süre sonra USGS büyüklüğü 4,3 Mw ya da daha büyük en az 54 artçı sarsıntı bildirirken, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) en az 120 artçı sarsıntı kaydetti.[35] Küçük boyutlu artçı sarsıntıların bir yıl daha sürmesinin beklenebileceği söylendi.[36] 3 ay içinde 30 binden fazla artçı sarsıntı kaydedildi.[37]
20 Şubat Hatay depremi değiştir
20 Şubat 2023'te Türkiye saatiyle 20.04'te merkez üssü Defne ve Samandağ ilçeleri olan 6,4 Mw[38] (± 0,1) ve 20:07 5,8 Mw büyüklüğünde iki deprem meydana geldi.[39] Sarsıntılar nedeniyle 6 Şubat'ta ağır hasar alan bazı binalar yıkıldı ya da yan yattı.[40] Oluşan depremlerden sonra EMSC, Hatay için sahil kesiminde tsunami uyarısı verdi.[41] Depremin ardından en büyüğü 5,8 olmak üzere doksandan fazla artçı sarsıntı kaydedildi. Depremlerde toplam 6 kişi hayatını kaybederken 562 kişi yaralandı.[42] Deprem sonrası Antakya'da ayakta kalan son hastane olan Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Hastanesi tedbir amaçlı tahliye edildi.[43] Depremden yaklaşık bir saat sonra AFAD, deniz seviyesinin 50 cm yükselme tehlikesi nedeniyle uyarı verdi.[44] Mersin ve Antalya Valiliği ise sahillerden uzak kalma uyarısı yaptı. Ancak uyarılar daha sonra iptal edildi.[45] Depremlerin İsrail, Filistin, Lübnan, Ürdün ve Irak'ta da hissedildiği belirtildi.[46]
| 5,0 Mw ya da daha büyük artçı sarsıntılar | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Tarih | Saat (TSİ) | M | MMI | Derinlik | Kay. |
| 6 Şubat | 04.26 | 5,6 | VII | 17,0 km (10,6 mi) | [47] |
| 6 Şubat | 04.28 | 6,7 | VIII | 14,5 km (9,0 mi) | [34] |
| 6 Şubat | 04.36 | 5,6 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [48] |
| 6 Şubat | 04.58 | 5,1 | - | 10,0 km (6,2 mi) | [49] |
| 6 Şubat | 05.03 | 5,5 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [50] |
| 6 Şubat | 05.23 | 5,2 | IV | 11,4 km (7,1 mi) | [51] |
| 6 Şubat | 07.18 | 5,0 | VI | 14,5 km (9,0 mi) | [52] |
| 6 Şubat | 13.26 | 6,0 | VII | 20,1 km (12,5 mi) | [53] |
| 6 Şubat | 13.35 | 5,8 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [54] |
| 6 Şubat | 13.51 | 5,7 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [55] |
| 6 Şubat | 14.01 | 5,0 | VI | 10,0 km (6,2 mi) | [56] |
| 6 Şubat | 14.05 | 5,2 | IV | 10,0 km (6,2 mi) | [57] |
| 6 Şubat | 15.02 | 6,0 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [58] |
| 6 Şubat | 16.07 | 5,0 | VII | 17,1 km (10,6 mi) | [59] |
| 6 Şubat | 16.39 | 5,1 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [60] |
| 6 Şubat | 16.44 | 5,0 | VI | 10,0 km (6,2 mi) | [61] |
| 6 Şubat | 18.14 | 5,3 | V | 10,0 km (6,2 mi) | [62] |
| 6 Şubat | 18.33 | 5,2 | - | 8,8 km (5,5 mi) | [63] |
| 6 Şubat | 19.43 | 5,0 | VI | 10,0 km (6,2 mi) | [64] |
| 6 Şubat | 21.04 | 5,3 | VI | 10,0 km (6,2 mi) | [65] |
| 6 Şubat | 23.38 | 5,3 | III | 10,0 km (6,2 mi) | [66] |
| 6 Şubat | 23.44 | 5,0 | - | 10,0 km (6,2 mi) | [67] |
| 7 Şubat | 00.58 | 5,1 | II | 10,0 km (6,2 mi) | [68] |
| 7 Şubat | 06.13 | 5,5 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [69] |
| 7 Şubat | 10.11 | 5,4 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [70] |
| 7 Şubat | 13.18 | 5,4 | VII | 10,0 km (6,2 mi) | [71] |
| 7 Şubat | 18.48 | 5,0 | VII | 8,3 km (5,2 mi) | [72] |
| 7 Şubat | 21.10 | 5,3 | IV | 21,6 km (13,4 mi) | [73] |
| 8 Şubat | 14.11 | 5,4 | VI | 7,5 km (4,7 mi) | [74] |
| 8 Şubat | 17.20 | 5,1 | - | 5,9 km (3,7 mi) | [75] |
| 16 Şubat | 22.47 | 5,2 | III | 10,0 km (6,2 mi) | [76] |
| 21 Şubat | 20.07 | 5,5 | VI | 10,0 km (6,2 mi) | [77] |
| 3 Mayıs | 20:16:38 | 5.0 | VI | 7.0 KM (4,3 mi) | |
| Notlar
6,0-6,9
5,4-5,9
| |||||
Yüzey kırılması değiştir
Sentinel-1'in depremlerden önce ve sonra yakaladığı uydu görüntüleri, depremlerin ürettiği iki yüzey kırığı bölgesini kaydetti. İlk deprem tarafından üretilen çift kırığın daha uzun olanı 300 km olarak ölçülürken, ikinci depremin yüzey kırığı 125 km olarak ölçüldü.[78]
Yüzey kırığı, Doğu Anadolu Fayı boyunca meydana geldi. AFAD'a göre, Antakya'nın kuzeyinden Pazarcık ve Gölbaşı'na doğru uzanan yaklaşık 400 km'lik bir yüzey kırılması meydana geldi.[79][80] Bu şehirlerin kuzeyinde yüzey kırılmaları devam etmektedir. Saha gözlemleri, yüzeyde maksimum 73 m yüksekliğinde yer değiştirme olduğunu göstermektedir.[81] İstanbul Teknik Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi ve Fırat Üniversitesinden bilim insanlarının TÜBİTAK projesi kapsamında yaptıkları araştırma sonucunda 7,8 büyüklüğündeki ilk depremin, 1513 Maraş depremi ile aynı noktadan kırıldığı tespit edildi.[82]
Geçmişte büyük iç doğrultu atımlı depremler meydana gelmiştir. 1905'te, Moğolistan'da iki 8,0+ Mw deprem gerçekleşti ve toplam 676 km'lik bir yüzey kırılmasına neden oldu. İlk olarak Tsetserleg depremi gerçekleşti. 14 gün sonra meydana gelen Bulnay depremi, doğu-batı yönünde yaklaşık 388 km yüzey kırılması oluşturdu.[83] 2002'de Alaska'da 7,9 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi ve Denali ve Totschunda faylarını parçalayarak her iki fayda da yaklaşık 340 km yüzey kırığı oluşturdu.[84]
Jeolojik etki değiştir
İskenderun'da büyük kara çökmeleri meydana geldi ve şehrin bazı kısımlarının karadan 200 m kadar su altında kalmasına neden oldu. Çökmenin, dikey zemin yer değiştirmesine neden olan yayılma fayının kırılmasının sonucu olabileceği düşünülmektedir. Yeni Zelanda'daki eCoast Marine Danışmanlık ve Araştırma Direktörü Jose Borrero, büyük bir depremden bu ölçekte bir çökme beklendiğini söyledi. 1999 Gölcük depremi sırasında Gölcük'te ve 2016 Kaikoura depremi sırasında Kaikoura'da da benzer çökme olayları meydana gelmiştir. Toprak sıvılaşmasının etkileri, kötü hava koşullarından kaynaklanan büyük dalgalar ve küçük bir tsunaminin İskenderun'daki çökmelere etki etmiş olabileceği düşünülmektedir.[85]
Kıbrıs'ın Gazimağusa kıyılarında 0,17 m, İskenderun'da 0,12 m ve Erdemli'de 0,13 m boyutlarında küçük tsunami dalgaları kaydedildi.[86][87]
İtalya Sivil Koruma Dairesi ülke kıyılarında olası tsunami konusunda bir uyarı yayınladı ve kıyı sakinlerine daha yüksek bir yere kaçmalarını ve yerel yetkilileri takip etmelerini tavsiye etti.[88] Uyarı aynı gün geri çekildi. Sicilya, Calabria ve Apulia'nın güney bölgelerinde tren trafiği bir süre durduruldu.[89]
Kayıplar ve hasar değiştir
Türkiye değiştir
| İl | Ölü | Yaralı |
|---|---|---|
| Adana[90] | 454 | 7.450 |
| Adıyaman[91][92][93][94] | 8.387 | 17.499 |
| Batman[95] | 0 | 20 |
| Diyarbakır | 414 | 902 |
| Elazığ | 5 | 379 |
| Gaziantep[90][96] | 3.897 | 25.276 |
| Hatay[97][98][99][100] | 23.065 | 30.762 |
| Kahramanmaraş[101] | 12.622 | 9.243 |
| Kilis[102][103] | 74 | 754 |
| Malatya[90][104][105][106] | 1.393 | 9.108 |
| Mardin[107] | 1[not 2] | 0 |
| Osmaniye[90][108][109][110] | 993 | 2.606 |
| Şanlıurfa[90][111] | 340 | 8.919 |
2 Şubat 2024 tarihinde İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya tarafından depremde 53.537 kişinin öldüğünü açıkladı. 22 Nisan günü 12:40 itibarıyla İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından depremde 107.204 kişinin yaralandığı açıklandı.[112] Deprem sebebiyle 120 polis, 32'nin üzerinde asker[113] ve en az 14 doktorun öldüğü bildirildi.[114] Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 27 Nisan 2023 tarihinde yapılan açıklamada enkaz altından çıkarılmış refakatçisi olmayan çocuk sayısının 1.914 olduğu ve bunlardan 1.812'sinin ailesine teslim edildiği belirtildi.[115]
| İl [117] | Tür | Ağır hasarlı veya yıkık | Orta hasarlı | Az hasarlı | Hasarsız | Toplam | Çalışması yapılan |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Adana | Bina | 59 | 304 | 1.688 | 5.313 | 7.364 | 7.724 |
| Bağ.Birim | 1.274 | 7.270 | 38.261 | 78.040 | 124.845 | 127.269 | |
| Adıyaman | Bina | 6.990 | 2.613 | 11.694 | 9.310 | 30.607 | 34.578 |
| Bağ.Birim | 29.703 | 11.179 | 38.823 | 21.365 | 101.070 | 115.046 | |
| Diyarbakır | Bina | 643 | 718 | 6.725 | 18.039 | 26.125 | 28.969 |
| Bağ.Birim | 6.932 | 10.095 | 86.925 | 178.216 | 282.168 | 294.814 | |
| Elâzığ | Bina | 664 | 138 | 1.460 | 723 | 2.985 | 3.114 |
| Bağ.Birim | 4.043 | 801 | 15.532 | 9.503 | 29.879 | 30.703 | |
| Gaziantep | Bina | 16.211 | 4.361 | 29.471 | 89.092 | 135.888 | 156.482 |
| Bağ.Birim | 37.645 | 17.050 | 179.149 | 309.389 | 537.110 | 586.628 | |
| Hatay | Bina | 55.589 | 2.827 | 17.212 | 29.188 | 64.475 | 68.116 |
| Bağ.Birim | 204.882 | 18.146 | 62.034 | 74.851 | 226.766 | 239.142 | |
| Kahramanmaraş | Bina | 12.980 | 1.058 | 20.556 | 25.420 | 60.014 | 69.577 |
| Bağ.Birim | 60.051 | 7.671 | 99.481 | 61.932 | 229.135 | 258.523 | |
| Kilis | Bina | 812 | 137 | 2.208 | 2.849 | 6.006 | 6.608 |
| Bağ.Birim | 1.224 | 1.033 | 16.296 | 12.228 | 30.781 | 31.904 | |
| Malatya | Bina | 8.365 | 945 | 8.960 | 7.463 | 25.733 | 32.344 |
| Bağ.Birim | 44.996 | 6.617 | 59.825 | 31.894 | 143.332 | 174.293 | |
| Osmaniye | Bina | 2.531 | 266 | 8.034 | 22.041 | 32.872 | 34.797 |
| Bağ.Birim | 9.595 | 2.104 | 40.929 | 51.409 | 104.037 | 108.162 | |
| Şanlıurfa | Bina | 466 | 550 | 13.507 | 19.585 | 34.108 | 39.557 |
| Bağ.Birim | 2.725 | 4.707 | 112.399 | 86.896 | 206.727 | 229.605 | |
| Gürün / Sivas | Bina | 147 [118] | |||||
| Batman | Bina[119] | 15 | 218 | 114 | 347 | 347 | |
| Kayseri | Bina | 1148[120] | 15 | 4089 |
Sonrası değiştir
Türkiye değiştir
Afet yönetimi değiştir
Türkiye Hükûmeti, deprem bölgesi için doğal afet ve salgın gibi acil durumlarda uluslararası kuruluş ve ülkelerden yardım çağrılarını kapsayan en yüksek acil durum olan 4. seviye alarm ilan edildiğini açıkladı.[121] Deprem sonrasında BOTAŞ, deprem bölgelerine doğalgaz akışının durdurulduğunu açıkladı.[122] Hatay Havalimanı pisti hasar aldığı için tüm uçuşlara kapatıldı, Gaziantep Havalimanı ile Kahramanmaraş Havalimanı ise sivil uçuşlara kapatıldı.[123]
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve bazı bakanlar AFAD'ın genel merkezine giderek durumu oradan yönetti.[124] Depremde zarar gören illerin valilerinin yanına çevredeki illerden birer vali daha görevlendirildi.[125]
Bölgede pek çok ev tahliye edildi, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığı deprem noktasına yakın birliklerde olağanüstü hâl ilan ederek deprem bölgelerine yardım faaliyetlerinde bulundu.[126] Türk Hava Kuvvetleri ile Türk Kara Kuvvetleri'ne ait 50 kargo uçağı,[127] çok sayıda helikopter[128] ve Sağlık Bakanlığının ambulans uçakları bölgeye sevk edildi.[129] Türk Deniz Kuvvetleri tarafından TCG İskenderun personel taşıma gemisi yaralıların tahliyesi için görevlendirildi.[130] Ayrıca, TCG Bayraktar ile TCG Sancaktar gemileri, TCG Osmangazi[131] gemisi ve diğer gemiler[132] İskenderun'a iş makineleri, kıyafet, gıda ve teçhizat götürmek için görevlendirildi.[133] Bölgedeki arama-kurtarma çalışmalarına ilk olarak 3.500 asker[134] ve 2. Kolordu İstihkâm Alayından rütbeli personel gönderildi.[135] Ardından 2. Ordu'ya bağlı pek çok birlik bölgeye sevk edildi.[136] Sadece 6-8 Şubat arasında bölgede 17 bine yakın asker görev yaptı.[137] Depremde etkilenen vatandaşlar 2. Ordu kışlalarında misafir edildi.[138]
Kahramanmaraş depremleri boyunca Türk Silahlı Kuvvetleri, afetten etkilenen 11 il, 32 ilçe ve 311 köye; 60 kargo uçağı, 52 helikopter, 46 insansız hava aracı ve 24 savaş gemisi ile yardımda bulundu. Bir ay içerisinde 6.539 sorti gerçekleştirildi, 25.437 personel ile 3.819 ton malzeme desteği sağlandı.[139] Bir ayda yapılan 6.539 sorti, yıllık sorti sayısına eşdeğerdi.[140] Depremden zarar gören 9 ilde 619 adet tesis/ünite[not 3], 251 geçici okul ve 71 bin çadır desteği sağlandı.[141]
7 Şubat'ta depremden etkilenen 10 ilde 3 ay süreyle olağanüstü hâl ilan edildi.[142]
Türkiye genelinde memur maaşlarının 4 gün erken yatırılması kararlaştırıldı.[143]
Deprem bölgesindeki ihtiyaçların karşılanabilmesi için doğrudan temin yoluyla yapılacak alımlarda uygulanan parasal sınır, 9 Şubat tarihli Cumhurbaşkanı kararıyla 5 milyon liraya çıkarıldı.[144]
Ulusal yas değiştir
6 Şubat günü Türkiye'de 7 günlük ulusal yas ilan edildi.[145] Ayrıca, Türkiye ile dayanışma göstergesi olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde yedi gün, Kosova ve Bangladeş'te ise bir gün milli yas ilan edildi.[146][147][148][149] Arnavutluk başbakanı Edi Rama, depremin kurbanları için 13 Şubat Pazartesi gününün ülke genelinde ulusal yas olarak ilan edildiğini duyurdu.[150][151] Kuzey Makedonya hükûmeti, Türkiye ve Suriye'de hayatını kaybedenlerin anısına 13 Şubat günü milli yas ilan edildiğini belirtti. Ayrıca ülkede ve Kuzey Makedonya'nın yurt dışındaki diplomatik temsilciliklerinde bayrakların yarıya indirileceği vurgulandı.[152]
Yardım kampanyaları ve gönüllüler değiştir
AFAD tarafından depremzedelere yardım kampanyası başlatıldı. Türk Kızılayı kan bağışı için çağrıda bulundu.[153] 7 Şubat sabahı İstanbul başta olmak üzere pek çok ilden gönüllü doktorlar, hemşireler ve kurtarma ekipleri bölgeye gitti.[154] AFAD'dan yapılan açıklamaya göre, saat 06.00 itibarıyla İstanbul'dan 12.752 AFAD gönüllüsü bölgeye sevk edildi.[155] Fuat Oktay'ın açıklamasına göre TSİ 11 Şubat 00.03 itibarıyla 159 binden fazla gönüllü ve profesyonel arama-kurtarma ekibi bölgede çalışmalarını sürdürmektedir.[156] 15 Şubat 2023 Çarşamba saat 20.00'den sabah saatlerine kadar 8 ulusal kanal (atv, FOX, Kanal D, Kanal 7, Show TV, Star TV, TRT ve TV8) başta olmak üzere 213 televizyon kanalı ve 562 radyo istasyonu ortak yayını ile Türkiye Tek Yürek bağış kampanyası düzenlendi.[157] Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Türkiye Futbol Federasyonu önderliğinde 1 Mart 2023 Çarşamba saat 20.00'de tüm spor kanallarının (A Spor, beIN SPORTS, Spor Smart, sportstv, S Sport, Tivibu Spor, TRT Spor ve TV8) ortak yayını ile "Omuz Omuza" adlı yardım kampanyası başlamış olup 15 Haziran 2023'e kadar bu kampanya devam etti.[158]
Deprem sonrasında Ahbap derneğine de yoğun miktarda bağış yapıldı.[159][160] Çeşitli kurumlar, sanatçılar, futbolcular ve iş adamları da bu bağışlara katıldı.[161] Futbolcu Merih Demiral, diğer futbolcuların formalarını açık arttırmaya çıkararak 9 Milyon ₺'den fazla toplayarak bu rakamı Ahbap'a bağışladı.[162] Ünlü şarkıcı Madonna da Ahbap'a bağış çağrısında bulundu.[163] Bu bağışlar kullanılarak depremden etkilenenler için ilk 14 günde; 7 ilde 3.600 konteyner ve 13.250 çadıra ek olarak 2.050 kişilik çadır kent kuruldu, sahadaki yüzlerce gönüllü yardımıyla gıda, giyim, ısınma ihtiyaçlarının giderilmesi ve 419 adet jenaratör kurulumu sağlandı.[159]
Eğitim değiştir
Yükseköğretim Kurulu 6 Şubat'ta 10 ildeki üniversitelerde ikinci bir duyuruya kadar eğitim ve öğretime ara verildiğini duyurdu,[164] 10 Şubat'ta ise tüm üniversitelerde bahar eğitim ve öğretim dönemi açılışı ikinci bir duyuruya kadar geçici olarak ertelendi.[165] 11 Şubat'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yaz dönemine kadar üniversitelerin tatil edildiğini ve uzaktan eğitime geçildiğini açıkladı.[166] Ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan, KYK yurtlarının depremzedeler için kullanılacağını belirtti.[167][168]
Millî Eğitim Bakanı Mahmut Özer 20 Şubat'a kadar Türkiye'deki tüm ilk ve orta kademedeki okulların tatil edildiğini[169] ve Liselere Geçiş Sınavı'na hazırlanan 8. sınıf öğrencileri ile Yükseköğretim Kurumları Sınavı'na girecek olan 12. sınıf öğrencilerinin sadece 1. eğitim öğretim dönemi konularından sorumlu olacaklarını açıkladı.[170] Ayrıca deprem bölgesinde yer alan illerde okullar 1 Mart'a kadar tatil edildi.[171][172] Deprem bölgesinde yer alan illerde eğitim gören öğrencilerin istedikleri ildeki okullara nakledilecekleri belirtildi.[173]
Spor değiştir
.jpg)
6 Şubat'ta Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu ülkedeki tüm spor müsabakalarının ikinci bir duyuruya kadar askıya alındığını açıkladı.[174] Süper Lig'de Gaziantep FK ve Hatayspor; 1. Lig'de Yeni Malatyaspor ve Adanaspor kalan lig maçlarına çıkmama kararı aldı. Türkiye Futbol Federasyonu dört kulübün de askıya alınacağını ve küme düşürülmeyeceğini açıkladı.[175] Gaziantep Basketbol ise sezonun geri kalanında maçlarını İstanbul'da oynayacağını duyurdu.[176]
Suç değiştir
Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanı Süleyman Soylu yağma iddialarını başta reddettiyse de,[177] yerel haber kuruluşları[178] ve amatör kayıtlara göre[179] bölgede ciddi bir güvenlik sorunu meydana geldi[180] ve yağma teşebbüsleri arttı. Hem Türk vatandaşları hem de geçici koruma altında olan kişiler depremde zarar gören dükkan ve evlere girip soygun yaptı.[181][182] Kimi yağmacılar basit hırsızlık yaparken kimileri ise resmi kurum ve kuruluşlardan olduklarını iddia ederek insanları soymaya kalktı.[183] Yağmadan korunmak için bazı işyerleri mallarını depolara kaldırdı. Silahlı gasp suçuna teşebbüs edenlerin sayısında da artış gözlendi.[184] İlerleyen günlerde bir takım güvenlik önlemleri alınsa da güvenlik tedbirlerinin yetersiz kaldığı yerlerde halkın kendi kendine bir takım kanunsuz tedbirler aldığı ortaya çıktı. Bu da linç kültürünün ve ırkçılığın bölgede yoğun bir şekilde hissedilmesine sebep oldu.[185] Linç edilen yüzlerce insanın görüntüleri amatör kayıt cihazlarıyla sızdırıldı ve internette çeşitli platformlarda yayınlandı.[186] Linç edilen bazı şahıslar, tekrar kamera karşısına çıkarak haksız yere linç edildiklerini beyan ettiler.[187] Deprem bölgesinde kolluk kuvvetleriyle silahlı çatışmaya girerek[188] ve yardım tırlarının önünü keserek gerçekleştirilen yağmalar[189] silahlı askeri devriyelerle,[190] insansız hava araçlarının kullanımıyla[191] ve halkın linç uygulamalarıyla gün geçtikçe azaldı. Acil ihtiyaç duyulan ürünlere zam yapılması da halk arasında tepkiyle karşılandı.[192]
Yargı değiştir
8 Şubat günü Resmî Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile depremden etkilenen on ilde 8 Şubat günü saat 01:00'den itibaren üç ay süreyle olağanüstü hal ilan edildi. Karar TBMM tarafından ertesi gün onaylandı ve aynı gün Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 11 Şubat'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile, olağanüstü hal ilan edilen 10 ilde geçerli olmak üzere yargı faaliyetlerinde bazı işlemlere dair sürelerin durdurulmasına karar verildi. Buna göre, dava, icra takibi, başvuru, şikayet, itiraz süreleri 6 Şubat'tan itibaren iki ay süreyle durduruldu. Hırsızlık ve yağma suçlarında gözaltı süresi, mahkemeye gönderilme süresi hariç 4 gün olarak belirlendi. Savcıların gözaltı sürelerini üç gün uzatabileceği, tutukluluğa itiraz ve tahliye taleplerinin dosya üzerinden karara bağlanabileceği hükme bağlandı.[193] Ayrıca Adalet Bakanlığınca, depremden etkilenen illerdeki savcılıklara, deprem suçlularının yakalanması için "Deprem Suçları Soruşturma Bürosu" kurulmasına ilişkin bir yazı gönderildi.[194]
Sosyal medya erişim engeli değiştir
8 Şubat öğleden sonra, Türkiye hükûmeti BTK vasıtasıyla Türkiye'den Twitter'a erişimi kısıtladı ve bu durum siber güvenlik ve internet gözlemevi NetBlocks tarafından bildirildi.[195] Erişim engeli, yardım çalışmalarına ve enkaz altındaki kazazedelerin iletişimine engel olacağı gerekçesiyle eleştirildi.[196] Yaklaşık 10 saat süren erişim engeli 9 Şubat gecesi kaldırıldı.[197][198]
Cezaevi isyanı değiştir
Depremlerin ardından Hatay'daki T Tipi Kapalı Cezaevi ile Kahramanmaraş'taki Türkoğlu 1 No'lu L Tipi Kapalı Cezaevi'ndeki mahkûmlar ailelerine ulaşmak için isyan etti ve firar girişiminde bulundu.[199][200][201] Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü (CTE), Hatay T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumundaki firar girişiminin önlenmesi için yapılan müdahale sırasında 12 adli hükümlü ve tutuklunun yaralandığını, hastaneye sevk edilen yaralılardan 3'ünün hayatını kaybettiğini açıkladı.[199]
Acil ihtiyaç ürünlerinde fiyat denetimi değiştir
Acil ihtiyaç duyulan ürünlere zam yapılması halk arasında tepkiyle karşılandı.[192] Ticaret Bakanlığı "ısıtıcı, hazır gıda kolisi, battaniye, yağmurluk, hijyen seti, bebek maması, kışlık bot ve mont" ürünlerine aşırı zam yaptığı tespit edilen firmalardan 84 milyon 975 bin lira ceza kesti.[202]
Devlet desteği ve bağış kampanyaları değiştir
9 Şubat'ta depremden etkilenen bölgede mücbir sebep ilan edildi ve vergi yükümlülükleri 31 Temmuz'a kadar ertelendi.[203]
Cumhurbaşkanı Erdoğan 10 Şubat günü yaptığı açıklamada, depremzedelere taşınma yardımı ile birlikte 15.000 ₺ desteğin yanı sıra depremzedelerden ev sahibi olanlara ₺5.000, kiracı olanlara ₺2.000 olmak üzere, çadırda kalmak istemeyenlere bir yıllık kira yardımı yapılacağını duyurdu.[204]
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri'nin büyüklüğü nedeniyle birçok ulusal ve yerel TV kanalı deprem yayını yapmaya başladı. 15 Şubat Çarşamba saat 20.00'den gece saatlerine kadar 8 ulusal kanalın (atv, FOX, Kanal D, Kanal 7, Show TV, Star TV, TRT ve TV8) ortak yayınıyla Türkiye Tek Yürek yardım kampanyası düzenledi, bu kampanyadan toplam 115,1 milyar ₺ toplandı.[205] Merkez Bankası ve 3 kamu bankasının toplanan miktardaki payı yüzde 60'a denk gelmektedir. Bu yardımlar Merkez Bankası için 30 milyar ₺, Ziraat Bankası için 20 milyar ₺, Vakıfbank için 12 milyar ₺ ve Halkbank için 7 milyar ₺ olup toplam 69 milyar ₺'dir.[206]
Seller değiştir
.jpg)
15 Mart 2023 tarihinde özellikle Adıyaman ve Şanlıurfa'da aşırı yağış nedeniyle seller oluştu. Sel nedeniyle 10'dan fazla kişinin öldüğü, 5 kişinin kaybolduğu açıklandı.[207] Sel, deprem bölgesinde yaşandığı için depremzedeler için kurulan çadır ve konteynerleri su bastı. Bazı çadırlarla birlikte Adıyaman'da bir konteyner, içinde iki kişi ile birlikte selde sürüklendi.[208]
18 Mart 2023 tarihinde özellikle Gaziantep ve Kilis'te süper hücre doğa olayı gerçekleşti. Aralıksız çakan gök gürültüsü ve şimşekler geceyi gündüze çevirdi, aniden bastıran yağış yer yer ceviz büyüklüğünde dolu yağışına döndü.[209] Dolu ve şiddetli yağış nedeniyle kısa süre sonra kent beyaza büründü araçlar yollarda kaldı, birçok iş yeri ve araba zarar gördü. Gaziantep Valisi Davut Gül, etkili olan sağanak sonucu metrekareye 91,5 milimetreyle kente tarihinin en yüksek yağışının düştüğünü bildirdi.[210]
2023 seçimleri değiştir
Depremlerden önce hükûmet, olası erken seçim tarihi için en son tarihten bir ay öncesi olan 14 Mayıs 2023 tarihini öne sürmüştü.[211] Depremlerden sonra, seçimlerin programa göre yapılıp yapılamayacağı konusunda şüpheler meydana gelmeye başladı. 13 Şubat'ta Adalet ve Kalkınma Partisi üyesi Bülent Arınç, anayasa savaş hali hariç böyle bir olasılığa izin vermemesine rağmen seçimlerin ertelenmesini talep etti. Arınç'ın bu açıklaması medya kuruluşları ve siyasetçiler tarafından eleştirildi.[211][212]
Cumhuriyet Halk Partisi Genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, seçimlerin ertelenmesine anayasal gerekçelerle karşı çıktı. İYİ Parti Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyesi Mustafa Tolga Öztürk, YSK'nın seçimi erteleme yetkisinin bulunmadığını, ancak meclisin buna yetkisi olduğunu belirtti.[213] Halkların Demokratik Partisi'nden Selahattin Demirtaş, seçimlerin ertelenmesinin siyasi bir darbe olacağını belirtti.[214] Etkilenen bölgelerde olağanüstü hâl ilanı da seçimleri ertelemek için olası bir önlem olarak yorumlandı.[211]
Popüler kültür değiştir
Türkiye'de yaşanan depremlerden dolaylı Prestij Meselesi vizyondan çekildi.[215] Ant-Man ve Wasp: Quantumania'nın vizyon tarihi Türkiye'de 24 Şubat 2023'e ertelendi.[216] 17 Şubat 2023'te vizyona girmesi planlanan Nefes: Yer Eksi İki ileri bir tarihe ertelendi.[217] 20 Şubat'ta Türkçe rap sanatçısı Rota depremde hayatını kaybedenlerin anısına ve ihmallere karşılık "Neyin Nesi" isimli single'ı çıkarmıştır.[218] 10 Mart'ta Türkçe rock sanatçısı Fırat Cem Tuncel depremden etkilenen insanları anlatan "Unutmam Seni" isimli single'ı çıkarmıştır.[219] 25 Nisan 2023 tarihinde Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen Devlet Üstün Fedakârlık Madalyası tevcih töreninde Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye ve dünyadan yardıma gelen arama kurtarma ekiplerine Devlet Üstün Fedakârlık Madalyası ve nişanı tevcih edildi.[220]
Ölüm Karinesi değiştir
Türk Medeni Kanunu'nda yer alan maddelere göre; 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan depremde; kaybolan, enkaz altında kaldığı bilinen ve cesedine ulaşılamayan kişiler 6 Şubat 2024 tarihinden itibaren ölü sayılacak.[221]
Suriye değiştir
Suriye medyası, Kuzey Halep'te ve Hama şehrinde çok sayıda binanın yıkıldığını bildirdi. Sallantı, başkent Şam'da da hissedildi.[222][223] Suriye Ulusal Deprem Merkezi, bunun kurumun "kaydettiği en büyük deprem" olduğunu söyledi.[224] Devlet ajansı SANA'ya göre Devlet Başkanı Beşşar Esad, en çok etkilenen bölgeler için bir kurtarma planı düzenlemek üzere kabinesiyle acil bir toplantı yaptı. Esad'ın talimatı üzerine sivil savunma, itfaiye, sağlık ve kamu inşaat gruplarının tüm ekipleri Halep'e seferber oldu.[225]
Suriye hükûmeti, uluslararası yardım için Birleşmiş Milletler üye devletlerine, Uluslararası Kızılhaç Komitesine ve diğer insani yardım kuruluşlarına başvurdu.[226] Avrupa Kriz Yönetimi Komisyonu başkanı Janez Lenarčič'e göre Suriye, Avrupa Birliği'nin Avrupa Topluluğu İnsani Yardım Bürosu'ndan da yardım istedi.[227] Suriye hükûmeti, Birleşmiş Milletler'deki temsilcisi aracılığıyla, muhalefetin kontrolünde olanlar da dahil olmak üzere ülkenin tüm bölgelerine yardım dağıtımından sorumlu olması gerektiğini söyledi. Birleşik Krallık hükûmeti, uzun vadeli ortakları olan Beyaz Miğferler aracılığıyla yardım ulaştıracağını söyledi.[228] Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı, yardım göndermek için insani yardım ortaklarını kullanacağını söyledi.[229]
Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi, hasarlı yollar ve lojistik sorunlar nedeniyle uluslararası yardımın Türkiye sınırından geçmesini engellediğini söyledi. 7 Şubat günü Türkiye'den Suriye'ye sınır geçişleri kapalı kaldı. Ağır yaralanan depremzedeler, tıbbi müdahale için Türkiye'ye gelemedi. Ancak Türkiye'ye giriş izni olan ya da yaya halde girebilen bazı kişiler de vardı.[230] BM'ye göre Bab el-Hava Sınır Kapısı 8 Şubat'ta açıldı.[231]
Lazkiye ve Şam'dakiler de dahil olmak üzere bazı oteller depremzedeleri ücretsiz olarak ağırlamayı ve temel ihtiyaçları karşılamayı teklif etti. El-Şam Özel Üniversitesi, spor tesislerini, etkinlik mekanlarını, üniversite yurtlarını ve salonları depremzedelere açtı. Suriye Kalkınma Vakfı, birçok valilikte sığınma evlerinin kurulduğunu duyurdu. Bazı gönüllü gruplar, binaları hasar açısından inceledi ve gıda maddeleri, battaniyeler ve ilk yardım malzemeleri dağıttı.[232]
Çok sayıda ölü ve yaralı nedeniyle birçok hastanede aşırı kalabalıklar yaşandı. Hastanelerde yaşanan tıbbi malzeme sıkıntısı depremden önce de mevcuttu. Birçok ildeki hastaneler kapasitelerinin çok üzerinde çalışmak zorunda kaldı. Birçok hasta, hastanelerde yeterli yatak bulunmadığı için yerde yatmak zorunda kaldı. Sağlık Bakanlığı, Şam, Rif Şam Valiliği, Kuneytire, Humus ve Tartus Sağlık Müdürlüklerinden Halep ve Lazkiye'ye, oradan da muahlefet kontrolündeki bölgelere tıbbi konvoylar gönderdi.[233] Genel olarak Ramazan ayı boyunca gıda dağıtan ülke çapındaki hayır kurumları da depremzedelere yardım etmek için çalıştı. Bu hayır kurumlarından biri olan Sait İnisiyatifi, yılın geri kalanında ücretsiz yemek sağlamak için bir lokanta kurmayı planladı. Halep'te her gün 2.500 ila 4.000 arasında yardım dağıtıldı ve hayır kurumu her gün 40.000 öğüne kadar yemek dağıtmayı planladığını açıkladı.[234]
2.000'den fazla Beyaz Miğferler gönüllüsü, arama ve kurtarma çalışmaları yürütmek üzere depremden etkilenen tüm bölgelere gönderildi. Ekipman ve araç eksikliği nedeniyle, diğer insani yardım kuruluşlarına destek için başvurdu.[233] 7 Şubat'taki açıklamaya göre yetkililer, Hama'daki arama kurtarmanın 15 saatte tamamlandığını açıkladı.[235] 298.000'den fazla insan evsiz kaldı ve hükûmetin kontrolündeki bölgelerde 180 sığınma evi açıldı.[236] Halep'te yaklaşık 30 bin kişi sığınma evlerine yerleştirildi.[237] 10 Şubat itibarıyla, resmi yardım çağrılarına rağmen, muhalefetin kontrolündeki Cinderes'e hiçbir uluslararası kurtarma görevlisi ulaşmadı.[238]
7 Şubat 2023'te Suriye Arap Kızılayı, arama kurtarma çabaları sırasında sivillere ve insani yardımlara zarar verdiği gerekçesiyle Batılı ülkeleri Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmaya çağırdı.[239] Yaptırımlar, 2011 yılında başlayan iç savaştan sonra Avrupa Birliği, ABD, Kanada, Avustralya, İsviçre ve Arap Birliği tarafından ekonomik önlemler amacıyla uygulanmıştı.[240][241] Depremin ardından insani çabalara yardımcı olmak için yaptırımların kaldırılması veya askıya alınması talep edildi.[242][243][244][245] 10 Şubat'ta ABD, "depremle mücadele çabalarıyla ilgili tüm işlemler" için Suriye'ye yönelik yaptırımları 180 gün süreyle askıya alacağını duyurdu.[246] ABD Hazine Bakanlığı'na göre bu karar yaptırımların hafifletilmesi içindi. Suriye Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin kararının "yanıltıcı" olduğunu ve "yanlış bir insani izlenim vermeyi amaçladığını" belirten bir açıklama yaptı.[247][248] Bazı yorumcular, yaptırımların Suriye'ye insani yardım ulaştırılması konusunda bir sorun teşkil etmediğini savundu.[249]
İlk uluslararası yardım konvoyları, 9 Şubat'ta Türkiye üzerinden Bab el-Hava Sınır Kapısı'ndan kuzeybatı Suriye'ye gelmeye başladı. Türkiye, iki ek sınır kapısı açmak için çalıştığını söyledi.[250] Birleşmiş Milletler, 10 Şubat'ta yardım taşıyan 14 kamyonun Türkiye'den Suriye'ye geçtiğini açıkladı.[251] ABD Merkez Komutanlığı, Suriye'deki etkilenen nüfusa yardım etmek için Suriye Demokratik Güçleri ile işbirliği yapacağını duyurdu.[252] 11 Şubat'ta Dünya Sağlık Örgütü genel direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, acil tıbbi malzeme sevkiyatına eşlik ederek Halep'i ziyaret etti.[253] 12 Şubat'ta, Halep, Lazkiye, Hama ve İdlib'dekiler dışında Suriye'deki tüm okullar yeniden açıldı.[254] 14 Şubat'ta Suriye hükûmeti Cilvegözü ve Öncüpınar'daki sınır kapılarını üç aylığına açmayı kabul etti.[255]
Tepkiler değiştir
Türkiye değiştir
Hükûmete eleştiriler değiştir
Deprem sırasında yeni inşa edilmiş binaların çökmesi, kamuoyunda bina sağlamlık standartlarında şüphelere neden oldu.[256] 1999'daki yıkıcı Gölcük depreminden sonra, binaları depremlere daha dayanıklı yapmak için yeni bina yönetmelikleri çıkartıldı.[257] En son 2018'de güncellenen bina yönetmelikleri, mühendislik tasarımı ve inşaat kalitesi ile malzeme kalitesi için yeterli gerekliliklere sahipti.[258] Bina yönetmeliklerinin yeterince uygulanmadığına dair uzun süredir eleştiriler ve şikayetler vardı. Türkiye hükûmeti, gerekli güvenlik sertifikaları olmadan inşa edilen veya genellikle ilave kaçak katlar inşa ederek özgün tasarımlardan sapan yapılar için yasal muafiyet sağlayan imar aflarını periyodik olarak çıkardı. Etkilenen deprem bölgesinde 75.000 kadar binaya inşaat affı verilmişti.[257]
1999 Gölcük depreminin ardından afet önleme ve acil durum hizmetlerinin geliştirilmesi için Türk hükûmeti tarafından alınmaya başlanan "deprem vergisi"nden toplanan 88 milyar liranın nereye harcandığı, hiçbir zaman kamuoyuna açıklanmadı.[259] Kadir Has Üniversitesinde öğretim görevlisi olan Soli Özel gibi kişiler, bunun gibi doğal afetler için ayrılan ulusal fonların bunun yerine Erdoğan hükümetine yakın şirketler tarafından yapılan otoyol inşaat projelerine harcandığına dikkat çekti.[260] Bazı Türk mühendisler, imar affı ile şehirlerin "mezarlık" olabileceği konusunda daha önce uyarılarda bulunmuştu.[261]
Şehir plancısı Buğra Gökce'ye göre 2018 genel seçimlerinden önce depremden etkilenen 10 ilde 294.165[not 4] olmak üzere ülke çapında 3,1 milyon yapıya imar affı verildi.[262] 2020'de İzmir'de yaşanan depremin ardından Asia Times, Türk hükûmetinin en son imar affı yasasının Mayıs 2018'de onaylanmasından bu yana 2 milyar $ kâr elde ettiğini söyledi. Bu deprem sırasında, İzmir'de 811.000 kaçak inşaatla bağlantılı ruhsat vardı.[263][264]
Deprem sonrası afet yönetimine eleştiriler değiştir
Arama kurtarma çalışmalarındaki yetersizlikler ve deprem bölgelerine gönderilmesi gereken yardımların ulaştırılmasındaki eksiklikler tepki çekti.[265][266] CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 8 Şubat 2023'te iktidara tepki gösterdiği bir videoyu Twitter üzerinden paylaştı. "Halkımızın hâlini yerinde gördüm. Yaşananlara siyaset üstü bakmayı, iktidarla hizalanmayı reddediyorum. Bu çöküş tam da sistematik rant siyasetinin sonucudur. Erdoğan'la, sarayıyla ve rant çeteleriyle hiçbir zeminde buluşmayacağım. Ben halkımın kavgasını vereceğim. Sonuna kadar." sözleriyle hükûmeti eleştiren Kılıçdaroğlu, CHP'li belediye başkanlarına "bürokratik engelleri dinlememelerini" ve "gerekirse tutuklanmalarını" söyledi.[267] Aynı günde Diyarbakır'daki deprem bölgesini ziyaret eden Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve AKP Diyarbakır milletvekili Oya Eronat, etrafta bulunan halk tarafından yuhalandı.[268] Halk, Eronat ve Bozdağ'a "hırsızlar" diyerek bağırdı.[266] Jeoloji profesörü Celal Şengör, cumhurbaşkanını "Erdoğan tamamen başarısız oldu! Neredeyse her şeyi yanlış yaptı" sözleriyle eleştirdi.[269]
Adıyaman valilik binasında 7 Şubat günü "Adıyaman sahipsiz" diyen vatandaşlara güldüğü iddia edilen Adıyaman Valisi Mahmut Çuhadar, vatandaşlardan "neye gülüyorsun" yanıtını aldı ve basın ile sosyal medyada eleştirildi.[270] Ertesi gün valilik binası önünde makam araçlarına binmekte olan Adıyaman Valisi ve beraberindeki Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu, vatandaşlar tarafından protesto edildi.[271] Valiyi yuhalayan protestocular makam arabasına tekme attı.[272]
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, depremden etkilenen CHP'li Hatay Belediye Başkanı Lütfü Savaş ve Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar ile görüşmedi. Bu durum sosyal medyada tepki gördü. Erdoğan daha sonra CHP'li belediye başkanlarını aradı ve deprem hakkında bilgi aldı.[267]
Depremden sonraki süreçte telefon hatlarının zarar görmesiyle bölgede oluşan iletişimsizlik sonucu eş güdüm sorunları yaşandı. Uzun süre çözülemeyen bu sorunlar halkın tepkisini topladı.[273] Bu sırada Starlink şirketinin sahibi olan Elon Musk'ın, bir vatandaşın attığı Tweet'e yanıt olarak yaptığı "Türkiye hükümeti onay verir vermez, SpaceX şirketimiz Starlink uydularımızı Türkiye'ye gönderebilir" teklifi Türk hükûmeti tarafından "Starlink önerisi için teşekkür ederiz. Türksat'ın yeterli uydu kapasitesi var." denilerek reddedildi.[274]
Diyanet İşleri Başkanlığınca deprem günü yatsı namazından yarım saat önce tüm camilerde depremler sonucu ölen insanlar için sela ve yatsı namazında Kur'an okutuldu.[275] Sosyal medyadan birçok kişi, sela sesi yüzünden enkaz altındaki insanların yardım çağrılarının duyulmasının zorlaşacağını ve sessizliğe gereksinim duyulduğunu söyleyerek karara tepki gösterdi.[276]
11 Şubat günü içerisinde Hatay'da bulunan yapılara ilişkin karot örneklerinin ve laboratuvar sonuçlarının bulunduğu tek katlı Hatay Yapı Denetim ve Şube Müdürlüğü, Hatay Valisi Rahmi Doğan'ın oluruyla yıkılmak istendi. Bölgedeki avukat ve vatandaşların direnişiyle kısmen engel olundu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'ndan daha sonra yapılan açıklamada ana binadaki yangın merdiveninin ek binanın üzerine çökme riskine karşı, ek binada çalışan kişilerin can güvenliği için binayı boşaltmak istendiği belirtildi.[277]
Hükûmetin KYK yurtlarını depremzedeler için kullanıma açması tepkilere neden oldu. Kredi Yurtlar Kurumu tarafından yurtlarında kalan öğrencilerden derhal odaları boşaltması istendi.[278] Yurtlarda kalan öğrenciler, kendilerine boşaltımla ilişkin bilgi verilmediğini belirttiler.[279] 9 Şubat'ta Mersin Kırkkaşık KYK Kız Yurdu'na Suriyeli ve Afgan'ların yerleştirildiği ortaya çıktı.[280] kamuoyunda büyük tepkilere yol açan olayda öğrenciler, yurttaki eşyalarına zarar verildiğini ve yurt odalarında sığınmacıların cinsel ilişkiye girdiğini iddia etti.[281] Sosyal medyada yayılan bu iddiaların ardından CHP milletvekili Ali Mahir Başarır yurda gitmiş ve iddiaları reddederek:"Nargile gibi, müstehcen görüntü gibi şeyler yok. Zaten odalarda böyle bir sistem de yok, odaları tek tek gezdim. Sosyal medyada olduğu gibi o görüntüler yok, hatta odaların dizaynı bile farklı" açıklamasında bulunmuştur.[282]
Birçok ulusal ve yerel kanal deprem yayını yaparken Turkuvaz Medya Grubu'nun sahibi olduğu ulusal TV kanalı ATV'nin Müge Anlı ile Tatlı Sert programının yayınına izin vermesi eleştirilere neden oldu. Yayında bağış bandı bulunuyordu.[283] 12:00'dan sonra ATV-A Haber ortak yayına geçiş yaptı.
Ciner Yayın Holding'in sahibi olduğu ulusal TV kanalı Habertürk'ün Hatay-İskenderun'da deprem canlı yayını yaparken muhabire "Erdoğan diyor ki; AFAD yetişti, nerede yetişti?" diyen bir vatandaşın sesini kıstı.[284] Aynı TV kanalı Show TV ile ortak yayın yaparken Show TV muhabiri Tuğba Södekoğlu canlı yayında ekiplerin gelmemesinden şikâyet eden bir vatandaşın sözünü kesti ve kamerayı başka yöne çevirdi.[285] Yine Show TV-Habertürk ortak yayını esnasında Show TV muhabiri Tuğba Södekoğlu bu sefer enkaz altındaki bir kişi ile konuşmaya çalıştı.[286] Tuğba Södekoğlu bu skandal davranışları nedeniyle sosyal medyada birçok tepkiye neden oldu. Fakat bu olaylardan sonra istifa etmedi.
Show TV'nin ana haber sunucusu Dilara Gönder, 8 Şubat 2023 deprem özel öğlen canlı yayınında deprem önlemlerini eleştirmesi nedeniyle sosyal medyada gündeme geldi ve övgü topladı. 9 Şubat 2023'te sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımla istifa ettiğini duyurdu.[287]
Suriye değiştir
Suriye Sivil Savunması, depremi "felaket" olarak nitelendirdi ve vatandaşlara binaları terk etme çağrısında bulundu.[288] Kuruluş, gayriresmî olağanüstü hâl ilan etti.[289] Suriye medyası, kuzey Halep Valiliğinde ve Hama şehrinde çok sayıda binanın yıkıldığını bildirdi. Şam'da birçok insan evlerini terk etti.[290][291] Suriye Ulusal Deprem Merkezi, bu depremin Suriye tarihinde kaydedilmiş en büyük deprem olduğunu açıkladı.[292] Devlet haber ajansı SANA'ya göre, Devlet Başkanı Beşşar Esad, en çok etkilenen bölgelerde kurtarma planı düzenlemek için kabinesiyle acil toplantı düzenledi.[293]
Suriye hükûmet yetkilileri ve devlet tarafından yönetilen medya, ABD ve Avrupa Birliği'nin ülkeye yönelik yaptırımlarını insani yardım eksikliğinden ve kurtarmayı engellemekten sorumlu tuttu. 10 Şubat'ta Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad batılı ülkeleri "insanlık durumunu hiçe saymakla" suçladı.[294][295] ABD Hazinesi, yaptırımlarının ilk etapta "insani çabalar için güçlü muafiyetler içerdiğini" ve depremden sonra yardım çabaları için kapsamlı bir yetki verdiğini söyledi.[296] Birleşmiş Milletler, Suriyelilerin muhalefetin elindeki bölgelerdeki yaşamları pahasına, yardım sevkiyatlarını yalnızca rejime odaklama politikası nedeniyle de eleştirildi.[297]
Suriye Kurtuluş Hükümeti'nin kontrolündeki İdlib bölgesi, en çok etkilenen bölgelerden biri oldu.[298] Esad rejiminin Kuzey-Batı Suriye'yi kuşatma politikası gıda, ilaç ve diğer insani yardım malzemelerinin tedarikini engelleyen İdlib'deki krizi daha da kötüleştirdi.[299] SSG bağlantılı Tahrir el-Şam isyancı milislerinin komutanı Ebu Muhammed El-Cevlani, yardım kuruluşlarını İdlib'deki durumu ihmal etmekle eleştirdi ve uluslararası toplumu yeniden inşa ve yardım çabalarında daha proaktif olmaya çağırdı: "Birleşmiş Milletler'in bir krizde yardım etmesi gerektiğini anlaması gerekiyor."[300] UNOCHA Müsteşarı Martin Griffith 12 Şubat'ta "Suriye'nin kuzeybatısındaki insanları şimdiye kadar yüzüstü bıraktık" dedi. 13 Şubat itibarıyla Ankara ve Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tarafından gönderilen yardım konvoylarının kuzeybatı bölgesine girmesini engellemekle suçlandı.[301][302]
Birleşmiş Milletler, Rusya'nın isyancıların elindeki bölgelere kontrol noktalarından yardım ulaştırılmasını engelleme girişimlerini eleştirdi. Genel Sekreter António Guterres, Güvenlik Konseyi'ni Kuzeybatı Suriye'ye yardım akışına derhal izin vermeye çağırdı.[303] Amerika Birleşik Devletleri, Suriye'nin tüm bölgelerine yardım çabaları göndermek için tüm kapalı kontrol noktalarının derhal açılması çağrısında bulundu; Bab al-Hava yoluyla insani yardımı artırmak ve BM yardımının girişi için daha fazla sınır kapısı açmak için acil bir BM Güvenlik Konseyi toplantısı çağrısında bulundu.[300][303] Birleşmiş Milletler sözcülerinden Stephane Dujarric 14 Şubat'ta "Bab Al-Hava geçişinden yardımla gelen 58 kamyona işaret ederek, kuzeybatıya bir miktar yardım geliyor" dedi. Uluslararası toplumun bir bütün olarak bu yardımı ihtiyaç duyulan yere ulaştırmak için adım atması gerektiğini vurguladı.[304]
Uluslararası tepki ve insani yardımlar değiştir
Ülkeler değiştir
.jpg)
Birçok ülkenin lideri başsağlığı diledi ve 60'tan fazla ülke pratik destek ve insani yardım sundu.[305] Birleşik Krallık, Yunanistan, Ermenistan, İran, Hindistan, İsrail, Malezya, Moldova, Pakistan, İsviçre ve Meksika, arama ve kurtarma uzmanları, ekipman ve kurtarma köpekleri gönderme sözü verdi.[306][307][308][309][310][311][312][313] Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoigu Suriye'deki Rus kuvvetlerine kurtarma çalışmalarına yardım etmelerini emretti. Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen "Korkunç sayıda ölü, yıkılan bina ve insan ve çok sayıda yaralı. Depremzedelere en sıcak düşüncelerimizi gönderiyoruz" dedi.[314] Hindistan Başbakanı Narendra Modi yaptığı açıklamada "Türkiye'de meydana gelen deprem nedeniyle can ve mal kaybının üzüntüsünü yaşıyoruz. Kederli ailelere taziyeler. Yaralılar tez zamanda sağlığına kavuşsun. Hindistan, Türkiye halkıyla dayanışma içindedir ve bu trajediyle başa çıkmak için mümkün olan her türlü yardımı sunmaya hazırdır”[315] dedi. Hindistan, Ulusal Afet Müdahale Gücü (NDRF) ekibini Hint Ordusu, ortopedi cerrahi, genel cerrahi ve kritik bakım uzmanlarından ve 30 yataklı bir sağlık tesisi kurmak için X-ray cihazları, ventilatörler, oksijen üretim tesisi, kardiyak monitörler ve ilgili cihazlarla donatılmış sağlık ekibini Türkiye'ye gönderdi.[316] Afet yardım malzemesi ve kurtarma ekibini taşıyan ilk Hindistan Hava Kuvvetleri uçağı Adana'ya ulaştı. Hindistan'ın İnsani Yardım ve Afet Yardımı (HADR) ile iki C17 uçağı daha göndereceği belirtilmiştir. İlk NDRF ekibi 50 personel ve özel eğitimli köpekler ile tıbbî malzeme, sondaj makineleri ve yardım çalışmaları için gerekli diğer teçhizattan oluşmaktadır.[317] Hindistan Başbakanlığından "Tıbbi ekipler ayrıca eğitimli doktorlar ve sağlık görevlileri ile temel ilaçlarla hazırlanıyor. Yardım malzemesi gerek Türkiye hükûmeti gerekse Hindistan'ın Ankara Büyükelçiliği ve İstanbul Başkonsolosluğu ile koordineli olarak gönderilecek" denmiş, Türkiye'nin Hindistan Büyükelçisi Fırat Sunel de Hindistan'a teşekkür etmiştir.[318]
Çin, Tayvan, Belçika, Güney Kore, Afganistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya, Tayland, Singapur, Japonya da maddi destek teklif ederek yardım çabalarına yardımcı olması için ek personel gönderdi.[319][320][321][322][323] Kuzey Kore başkanı Kim Jong Un, Suriye önderi Esad'a başsağlığı iletisi gönderdi.[324] Katar'ın Türkiye ve Suriye'deki depremzedelere 10.000 adet prefabrik ev göndereceği söylendi.[325]
Cumhurbaşkanı Erdoğan düzenlediği basın toplantısında 18'den fazla ülke lideri ve başbakanın telefon ederek Türkiye'ye destek teklifinde bulunduğunu belirtti.[326] Amerika Birleşik Devletleri, Suriye'ye uyguladığı ambargoları altı ay süreyle kaldırdığını duyurdu.[327] Ermenistan'ın yardım tırlarının geçmesi için 30 yıldır kapalı olan Iğdır Karakoyunlu Alican Sınır Kapısı'nı açtığı bildirildi.[328]
Kuruluşlar değiştir
.jpg)
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt "bu insani felaketten" etkilenenler için uluslararası yardım çağrısında bulundu.[305] Avrupa Birliği Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Avrupa Kriz Yönetimi Komiseri Janez Lenarčič yaptıkları açıklamada çeşitli üye ülkelerden 10 kurtarma ekibinin Türkiye'ye gönderileceğini söyledi.[305] Copernicus Programı da acil durum haritalama hizmetleri sağlamak için etkinleştirildi.[305] Türkiye'nin de üyesi olduğu Avrupa Sivil Koruma Mekanizması da Türkiye'nin talebi üzerine devreye girdi.[329] NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de üye ülkelerin destek seferber ettiğini söyledi.[330]
UNDAC, OCHA, UNHCR, UNICEF ve IOM dahil olmak üzere, birçok Birleşmiş Milletler kuruluşu felakete yönelik koordineli müdahaleler duyurdu.[331] Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türkiye'yi sarsan depremler için 3. seviye acil durum ilan etti.[332] Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Müdürü Hans Kluge örgütün bölge ofislerinin ilaç ve yardım ekipmanı taşımaya yönelik uluslararası çabalara yardım ettiğini söyledi.[305][333]
Bir insani yardım kuruluşu olan Norveç Mülteci Konseyi, Suriye genelinde en çok etkilenenlere doğrudan destek sağlayacaklarını söyledi. Uluslararası topluma Suriye ve Türkiye'nin güneyindeki toplu yardım çabalarını desteklemek için mali kaynakların derhal seferber edilmesi çağrısında bulundular.[334] CARE Avustralya, depremlerden etkilenenlere yiyecek, barınak, su ve diğer hayat kurtarıcı malzemeleri içeren acil yardım sağlamak için bir acil durum çağrısı başlattı.[335]
Dünya Bankası Türkiye'ye 1,78 milyar dolar acil durum yardımı hibe edeceğini duyurdu.[336]
Karşıt tepkiler değiştir
Almanya'da, depremzedeler için toplanan yardım malzemeleri PKK destekçileri tarafından yakıldı.[337][338][339]
Ayrıca bakınız değiştir
Notlar değiştir
|
Commons'ta dosyalar |
|
Vikisöz'de alıntılar |
|
Vikikaynak'ta belgeler |
- ^ Türkiye'de 143,8 milyar $, Suriye'de 5,1 milyar $
- ^ Deprem sırasında kalp krizi geçirdi.
- ^ Buradaki tesis/ünite; seyyar mutfak, banyo, fırın, sahra hastanesi vb.
- ^ Adana'da 59.247, Adıyaman'da 10.629, Diyarbakır'da 14.719, Gaziantep'te 40.224, Hatay'da 56.464, Kahramanmaraş'ta 39.058, Kilis'te 4.897, Malatya'da 22.299, Osmaniye'de 21.107 ve Şanlıurfa'da 25.521
Kaynakça değiştir
- ^ "Gaziantep'te 100 saniye süren deprem anı kamerada". Milliyet. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ "Deprem ne kadar, kaç saniye sürdü? (Kahramanmaraş depreminin yarattığı etki)". NTV. 11 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ a b c d e f g h "USGS | M 7.8 - Central Turkey". 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ a b "Kandilli Rasathanesi depremi 7.7 olarak revize etti". Cumhuriyet. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ a b "USGS | M 7.5 - Ekinözü, Turkey". USGS. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ a b @Kandilli_info (6 Şubat 2023). "Elbistan (KAHRAMANMARAS) 06.02.2023, 13:24:49 TSİ Büyüklük: 7.5 Derinlik: 5.0 km" (Tweet). Erişim tarihi: 6 Şubat 2023 – Twitter vasıtasıyla.
- ^ a b c "6 Şubat 2023 04.17 Mw 7,8 Kahramanmaraş (Pazarcık, Türkoğlu), Hatay (Kırıkhan), ve 13.24 Mw 7,7 Kahramanmaraş (Elbistan / Nurhak-Çardak) Depremleri Ön İnceleme Raporu" (PDF). İstanbul Teknik Üniversitesi. Şubat 2023. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ a b Kürçer, Akın; Elmacı, Hasan; Özdemir, Ersin; Güven, Can; Güler, Tayfun; Avcu, İrem; Özalp, Selim (14 Şubat 2023). "06 ŞUBAT 2023 Pazarcık(KAHRAMANMARAŞ) DEPREMİ (Mw 7,7) SAHA GÖZLEM RAPORLARI SERİSİ 1- AMANOS SEGMENTİ" (PDF). Ankara: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2023.
- ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;afadraporuisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Kandilli Observatory; Boğaziçi University (16 Şubat 2023). "Kahramanmaraş - Gaziantep Türkiye M7.7 Earthquake, 6 February 2023 (04:17 GMT+03:00)" (PDF). Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi. 12 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Mart 2023.
- ^ "GEOFON Earthquake Explorer". 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023.
- ^ "GEOFON Earthquake Explorer". 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023.
- ^ "Bakan Kurum açıkladı: Hasar tespit sitesi devrede". NTV. 10 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
Şu ana kadar yapmış olduğumuz tespitler çerçevesinde, tüm ülke genelinde 20 bin 662 bina ve 105 bin 794 bağımsız bölümün yıkık veya ağır hasarlı olduğunu tespit ettik...
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;TurkiyeOluSayisiisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Güvercin, S.E.; Karabulut, H.; Konca, A.O.; Doğan, U.; Ergintav, S. (2022). "Active seismotectonics of the East Anatolian Fault". Geophysical Journal International. 230 (1): 50-69. doi:10.1093/gji/ggac045. 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ Chorowicz, J.; Luxey, P.; Lyberis, N.; Carvalho, J.; Parrot, J.-F.; Yürür, T.; Gündogdu, N. (1994). "The Maras Triple Junction (southern Turkey) based on digital elevation model and satellite imagery interpretation". Journal of Geophysical Research: Solid Earth. 99 (B10). doi:10.1029/94JB00321. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ H. Serdar Akyuz; E. Altunel; Volkan Karabacak; Cahit Caglar Yalciner (2006). "Historical earthquake activity of the northern part of the Dead Sea Fault Zone, southern Turkey". Tectonophysics. Elsevier. 426 (3–4): 281-293. doi:10.1016/j.tecto.2006.08.005.
- ^ "Büyük Maraş Depremi 1000 Yıl Öncede Çok Can Almış !". Son Dakika. 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ Kesik, Muharrem (2012). "Maraş Depremi (1114)". Tarih Dergisi. 0 (42). İstanbul Üniversitesi. ss. 43-46. ISSN 1015-1818. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2022.
- ^ Demirtaş, Ramazan; Erkmen, Cenk, Doğu Anadolu Fay Sistemi Deprem Etkinliği- Gelecek Deprem Potansiyeli, Ankara: Afet İşleri Genel Müdürlüğü, 27 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 27 Şubat 2023
- ^ "Tarihsel Depremler". Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi. 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.
- ^ "Son Dakika: Kandilli Rasathanesi depremi 7.7 olarak revize etti". www.cumhuriyet.com.tr. 2 Haziran 2023. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2024.
- ^ a b "M 7.8 - 26 km ENE of Nurdağı, Turkey". earthquake.usgs.gov. 26 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.
- ^ "Major magnitude 7.8 earthquake - 34 km west of Gaziantep, Turkey, on Monday, Feb 6, 2023, at 3:17 am (GMT +2)". Volcanodiscovery.com. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Historic Worldwide Earthquakes". United States Geological Survey. 25 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ambraseys, N. (2009). Earthquakes in the Mediterranean and Middle East: A Multidisciplinary Study of Seismicity up to 1900. Cambridge University Press. ss. 512-515. ISBN 9781316347850.
- ^ a b Ozkan, M.; Makieh, K. (6 Şubat 2023). "Major earthquake kills 3,700 in Turkey and Syria, weather hits survivors". Reuters. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Depremin şiddeti 11 büyüklüğünde". Cumhuriyet. 8 Şubat 2023. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "TURKEY 2023/02/06 01:17:35 UTC, Mw=8.0". GEOSCOPE Observatory. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ Barış Seçkin (7 Şubat 2023). "İtalyan uzman, depremlerin Anadolu yarımadasını 3 metre kaydırdığını söyledi". Roma: Anadolu Ajansı. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ Hernandez, J.; Brumfiel, G. (7 Şubat 2023). "Here's what we know about what caused the Turkey earthquake". National Public Radio. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ Güneş, Yavuz. "06 Şubat 2023 Mw=7.6 Ekinözü Kahramanmaraş depremi - B.Ü. KRDAE Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi". 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ Govers, Rob (14 Şubat 2023). "(İngilizce)The science behind an earthquake". Utrecht: Utrecht Üniversitesi. 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi – YouTube vasıtasıyla.
- ^ a b National Earthquake Information Center (6 Şubat 2023). "M 6.7 – Central Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Turkey reports at least 120 aftershocks following Monday's powerful earthquake". CNN. CNN. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ Ng, D. (7 Şubat 2023). "Relief workers brave Türkiye-Syria aftershocks to aid quake response". Channel News Asia. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "AFAD duyurdu: 3 ayda 33 bin 077 deprem meydana geldi". Cumhuriyet. 6 Nisan 2023. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.
- ^ "USGS". 16 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023.
- ^ Ensonhaber. "Hatay'da 6.4 ile 5.8 şiddetinde iki deprem - En Son Haber". Ensonhaber. 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023.
- ^ TV, Veryansın (20 Şubat 2023). "Hatay'da şiddetli depremler... Bazı hasarlı binalar yıkıldı - Veryansın TV". 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023.
- ^ "Hatay için tsunami uyarısı! EMSC: "Kıyıdan uzaklaşın ve daha yüksek bir yere ulaşın"". Yurt Gazetesi. 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023.
- ^ "Hatay merkezli depremler: 6 kişi hayatını kaybetti, 562 kişi yaralandı". BBC Türkçe. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ "Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi". www.mku.edu.tr. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "AFAD'dan tsunami uyarısı". BBN Haber. 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023.
- ^ Duvar, Gazete (20 Şubat 2023). "AFAD tsunami uyarısını geri çekti". Gazete Duvar. 22 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2023.
- ^ "SON DAKİKA HABERİ: Hatay'da art arda 6,4 ve 5,8'lik depremler". Ntv. 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.6 – 23 km NE of Musabeyli, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.6 – 16 km S of Nurdağı, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.1 – 6 km ESE of Hasanbeyli, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.5 – 2 km S of Tut, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.2 – 21 km E of Nurdağı, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.0 – eastern Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 6.0 - 10 km SE of Doğanşehir, Turkey". United States Geological Survey. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.8 - 13 km SW of Doğanşehir, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.7 - eastern Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.0 - 6 km W of Pazarcık, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.2 - 20 km ESE of Göksun, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 6.0 - 5 km NE of Göksun, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.0 - 3 km NNW of Nurhak, Turkey". United States Geological Survey. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.1 - 3 km ENE of Kahramanmaraş, Turkey". United States Geological Survey. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.0 - 7 km SE of Nurhak, Turkey". United States Geological Survey. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.3 - 12 km NE of Gölbaşı, Turkey". United States Geological Survey. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.2 - 15 km NNW of Çelikhan, Turkey". United States Geological Survey. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.0 - 6 km SSW of Göksun, Turkey". United States Geological Survey. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.3 - 6 km SW of Göksun, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.3 - 29 km WNW of Gaziantep, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.0 - 6 km SE of Göksun, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.1 - 10 km E of Göksun, Turkey". United States Geological Survey. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.5 - 9 km ESE of Gölbaşı, Turkey". United States Geological Survey. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.4 - eastern Turkey". United States Geological Survey. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.4 - eastern Turkey". United States Geological Survey. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.0 - central Turkey". United States Geological Survey. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "M 5.3 - 8 km ESE of Göksun, Turkey, USGS". 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "M 5.4 - 18 km N of Gölbaşı, Turkey". 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "M 5.1 - 1 km E of Nurhak, Turkey". 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ National Earthquake Information Center. "M 5.2 - 19 km WNW of Uzunbağ, Turkey". United States Geological Survey. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ "M 5.5 - 11 km W of Uzunbağ, Turkey". 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.
- ^ Pultarova, Tereza (10 Şubat 2023). "Turkey earthquake opened 190-mile-long fissure, satellite images show". Space.com. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ "Yer kabuğundaki kayma 7 metre 30 santimetreye kadar çıktı". Gazete Zebra. 15 Şubat 2023. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ "400 kilometrelik yüzey kırığı kesintisiz görüntülendi". TRT Haber. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2023.
- ^ "Deprem bölgesiyle ilgili çarpıcı tespit: Yer kabuğu 7.3 metre kaydı" [Striking finding about the earthquake zone: The earth's crust recorded 7.3 meters]. Sözcü. 15 Şubat 2023. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ "Fayın 1513'teki deprem ile aynı noktadan kırıldığı ortaya çıktı". NTV. 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023.
- ^ Choi, J.-H.; Klinger, Y.; Ferry, M.; Ritz, J.-F.; Kurtz, R.; Rizza, M.; Bollinger, L.; Davaasambuu, B.; Tsend-Ayush, N.; Demberel, S. (2018). "Geologic Inheritance and Earthquake Rupture Processes: The 1905 M 8 Tsetserleg-Bulnay Strike-Slip Earthquake Sequence, Mongolia" (PDF). Journal of Geophysical Research: Solid Earth. 123 (2): 1925-1953. Bibcode:2018JGRB..123.1925C. doi:10.1002/2017JB013962. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ E.-P., Donna; Haeussler, P. J.; Freymueller, J. T.; Frankel, A. D.; Rubin, C. M.; Craw, P.; Ratchkovski, N. A.; Anderson, G.; Carver, G. A.; Crone, A. J.; Dawson, T. E. (2003). "The 2002 Denali Fault Earthquake, Alaska: A Large Magnitude, Slip-Partitioned Event". Science (İngilizce). 300 (5622): 1113-1118. Bibcode:2003Sci...300.1113E. doi:10.1126/science.1082703. ISSN 0036-8075. PMID 12750512. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ Ravilious, K. (10 Şubat 2023). "Geological impact of Turkey-Syria earthquake slowly comes into focus". The Guardian. 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ Rasathanesi, Kandilli (6 Şubat 2023). "SOFALACA ŞEHİTKAMİL GAZİANTEP DEPREMİ" (PDF). B.Ü. KANDİLLİ RASATHANESİ ve DAE. BÖLGESEL DEPREM-TSUNAMİ İZLEME ve DEĞERLENDİRME MERKEZİ. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ Damaskinos, I. (6 Şubat 2023). "Earthquake in Turkey caused 'small tsunamis' off Famagusta coast". Cyprus Mail. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Allerta maremoto: possibili onde in arrivo sulle coste italiane". www.protezionecivile.gov.it. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Italy withdraws tsunami warning after Turkey, Syria earthquake" (İngilizce). Reuters. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ a b c d e Göçümlü, B. Ç. (16 Şubat 2023). "BAKAN KİRİŞCİ:"ADANA'DA 416 VATANDAŞIMIZ HAYATINI KAYBETTİ"". İHA. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ "Bakan Karaismailoğlu: Adıyaman'da 3 bin 105 kişi hayatını kaybetti, 9 bin 716 kişi yaralı". TRT Haber. 10 Şubat 2023. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ Dr. Fahrettin Koca [@drfahrettinkoca] (23 Şubat 2023). "Adıyaman'da depremden kaynaklanan sebeplerle hastanede yatıp, taburcu edilen hasta sayısı 17.499'dur. 2.305 sağlık çalışanı halen görevi başında. 792 UMKE gönüllüsü ve 111 adet Acil Ambulansı 314 personelle halen şehirde. 20 Ulusal Acil Müdahale Biriminden 16'sı aktif durumda. t.co/Kxn5kxNudW" (Tweet). Erişim tarihi: 2 Mart 2023 – Twitter vasıtasıyla.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Ağustos 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ Dr. Fahrettin Koca [@drfahrettinkoca] (26 Şubat 2023). "Gaziantep'te 16 Devlet Hastanesi, 1 Üniversite Hastanesi, 4 Sahra Hastanesi, 1. basamak sağlık kurumlarının önemli kısmı hizmetlerine devam ediyor. Eczanelerimiz yeterli. Gaziantepli depremzede hastalarımızdan 25.276'sı taburcu oldu. Toplamda 636.940 kişiye sağlık hizmeti verdik. t.co/rWHZ5X5Llw" (Tweet). Erişim tarihi: 2 Mart 2023 – Twitter vasıtasıyla.
- ^ "Lütfü Savaş: 7 bin 60 hemşehrimizi kaybettik". Dokuz8 Haber. 13 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2023.
- ^ "Son dakika: Türkiye'yi sarsan afette beşinci gün... Deprem felaketinde can kaybı 17 bin 674... Dakika dakika bölgelerimizden anlık bilgiler". Hürriyet. 10 Şubat 2023. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "Sağlık Bakanı Koca, Kahramanmaraş merkezli depremlere ilişkin açıklamada bulundu". haberturk.com. 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2023.
- ^ "Bakan Ersoy: Malatya\'da ölü sayımız maalesef bin 71\'e çıktı". www.memurlar.net.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ "Can kaybı 981'e yükseldi". https://akdenizgazetesi.com. 2 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2024.
|website=dış bağlantı (yardım) - ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023.
- ^ "Şanlıurfa'da depremde kaç kişi öldü ve kaç kişi yaralandı? Vali bilançoyu açıkladı." Ensonhaber. 13 Şubat 2023. 24 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.
- ^ "Depremde Can Kaybı Son Durum". Haberlisin. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "İçişleri Bakanı Soylu: Depremlerde 120 polis arkadaşımızı ve 32'nin üzerinde jandarma personelimizi kaybettik". www.aa.com.tr. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ ""Deprem bölgesinde hayatını kaybeden doktorların sayısı artıyor" TELE1,9 Şubat 2023". 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı [@tcailesosyal] (27 Nisan 2023). "📌 27.04.2023 tarihi itibarıyla refakatsiz çocuklarla ilgili kayıt, tedavi ve aile birleştirme çalışmalarına ilişkin veriler ⬇️ t.co/CMeWEx7g8z" (Tweet). Erişim tarihi: 29 Nisan 2023 – Twitter vasıtasıyla.
- ^ "Depremlerden etkilenen illerde 61 bin 722 binanın acil yıkılması gerekiyor" [In provinces affected by earthquakes, 61,722 buildings must be demolished urgently]. Hürriyet. 16 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Depremlerden etkilenen illerde 61 bin 722 binanın acil yıkılması gerekiyor". 16 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Depremde ağır yara almıştı! Sivas'ın Gürün ilçesi de afet bölgesi kapsamına alındı". 17 Şubat 2023. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2023.
- ^ "Kayseri Deprem Sonucu". www.google.com. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
- ^ Opolitik.com (6 Şubat 2023). "Türkiye : Dördüncü Seviye Alarm Verdik Bu Uluslararası Yardım İçeren Alarmdır!". OPolitik.com. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ "Deprem bölgelerine doğal gaz akışı durduruldu". Yurt Gazetesi. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ "Şiddetli deprem sonrası Hatay Havalimanı'nın baştan başa yarıldı". sondakika.com. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay ve bazı bakanlar deprem çalışmalarını AFAD'dan koordine ediyor". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Deprem bölgesinde çevre illerden valiler görevlendirildi". trthaber.com. TRT Haber. 6 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "MSB: TSK İnsani Yardım Tugayı unsurları ile nakliye uçakları göreve hazır". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan: Depremde 3 bin 549 vatandaşımız hayatını kaybetti". kocaelifikir.com. 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ @tcsavunma (7 Şubat 2023). "Hava Kuvvetlerimize ait helikopterler, yaralı vatandaşlarımızın tahliyesinde görev yapmaya devam ediyor" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ "MSB: 2 adet Askerî Ambulans uçağımız ile Ankara'dan bölgeye hareket etti". NTV. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Son dakika: Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğünde 2 deprem... Tüm bölgelerden dakika dakika son haberler..." hurriyet.com.tr. Hürriyet. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ @tcsavunma (7 Şubat 2023). "Deniz Kuvvetlerimizin TCG SANCAKTAR ve TCG BAYRAKTAR gemilerine ilave olarak, TCG OSMANGAZİ tank çıkarma gemisi de deprem bölgesine iş makinesi götürmek amacıyla İzmir'den seyrine başladı" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ @tcsavunma (8 Şubat 2023). "Deniz Kuvvetlerimizin TCG Ç-154 ve TCG Ç-156 çıkarma gemileri de deprem bölgesinde kullanılacak iş makineleri ile İskenderun'a intikal ediyor" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ @tcsavunma (7 Şubat 2023). "Deniz Kuvvetlerimize ait TCG SANCAKTAR VE TCG BAYRAKTAR gemileri, deprem bölgesine iş makinaları ulaştırmak için İskenderun'a doğru yola çıktı" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ @tcsavunma (6 Şubat 2023). "Millî Savunma Bakanı Akar, "Arama-kurtarma çalışmalarına komando taburlarımız dâhil toplam 3 bin 500 personel katılıyor" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ @tcsavunma (7 Şubat 2023). "Gelibolu'daki 2'nci Kolordu İstihkâm Alay Komutanlığımızda görevli subay, astsubay ve uzman erbaşlarımız, deprem bölgesinde arama kurtarma faaliyetlerine destek için teçhizatlarıyla birlikte bu sabah bölgeye hareket etti" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ "2. Ordu'ya bağlı tüm tugaylar deprem bölgelerine sevk ediliyor". sputniknews.com.tr. Sputnik. 7 Şubat 2023. 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ @tcsavunma (8 Şubat 2023). "İlk andan itibaren devletimizin ilgili kurum ve kuruluşlarıyla koordineli olarak vatandaşımızın yardımına koşan Türk Silahlı Kuvvetlerimiz; Kara, Deniz ve Hava Kuvvetlerinden 17 bine yakın #Mehmetçik ile yaraları sarmak için aralıksız görev yapmaya devam ediyor" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ @tcsavunma (6 Şubat 2023). "Depremden etkilenen vatandaşlarımız, 2'nci Ordu Komutanlığımıza ait kışlalarda misafir ediliyor" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ @tcsavunma (6 Şubat 2024). "Kahramanmaraş depremlerinden hemen sonra 182 hava aracı ve 30 gemi ile bölgeye yardıma koştuk" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ @NATO_AIRCOM (6 Şubat 2024). "Following the earthquakes #OnThisDay in 2023, Turkish Air Force flew 6,320 sorties in a month enabling relief efforts" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ @tcsavunma (6 Şubat 2024). "Depremden zarar gören 9 ilimizde, 619 adet tesis/ünite, 251 Mehmetçik Okulu ve 71 bin 879 adet çadır kurulumu başta olmak üzere hayatın normalleşmesi için vatandaşlarımızla omuz omuza çalıştık" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.
- ^ "10 kentte üç ay boyunca OHAL ilan edildi". Sözcü. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Son dakika: Türkiye'de memur maaşları 4 gün erken yatırılacak". Milliyet. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ "Doğrudan temin limitleri artırıldı". hthayat.haberturk.com. 9 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "7 gün milli yas ilan edildi". Yeni Çağ. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Bangladesh announces state mourning for Turkey, Syria earthquake". The Business Standard (İngilizce). 8 Şubat 2023. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ İHA (8 Şubat 2023). "Bangladeş'te Türkiye'deki deprem nedeniyle ulusal yas ilan edildi". Hürriyet. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ "KKTC'de Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından 7 gün ulusal yas ilan edildi". Anadolu Ajansı. 6 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ İHA. "Kosova'da Türkiye'deki depremler nedeniyle 1 günlük yas ilan edildi". Hürriyet. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Arnavutluk Türkiye'deki depremler nedeniyle ulusal yas ilan etti". NTV. 11 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "13 shkurti ditë zie në Shqipëri në nderim të viktimave të tërmetit në Turqi". Raporto Korrupsionin! KALLXO.com (İngilizce). 10 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Kuzey Makedonya'da Türkiye ve Suriye'deki depremler nedeniyle yas ilan edildi". Sputnik Türkiye. 12 Şubat 2023. 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Kızılay'dan deprem sonrası kan bağışı çağrısı". sozcu.com.tr. Sözcü. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Deprem bölgesine gitmek için İstanbul Havalimanı'na gelen gönüllüler izdihama neden oldu". sondakika.com. 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "İstanbul Havalimanı'nda duygulandıran görüntüler: Binlerce gönüllü depremzedelere yardım için akın etti". sabah.com.tr. Sabah. 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Son Dakika. Kahramanmaraş depreminin bilançosu artıyor. Son rakamlar açıklandı: Can kaybı sayısı 3 bin 549". medyatava.com. 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Televizyon kanalları ortak yayınla bir araya geliyor". TRT Haber. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Futbol dünyası 'Omuz Omuza'". NTV. 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2023.
- ^ a b "Afetin ilk gününden beri hem online hem de sahada ihtiyaç tespiti, satın alma, lojistik ve dağıtım için çalışıyoruz. Depremin ikinci haftasının sonuna gelirken sizin desteğinizle ihtiyaçları karşılamaya devam ediyoruz.💚". Twitter. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ "Haluk Levent, bağışları açıkladı: Biz yeterince topladık, artık AFAD'a yollayın - Diken". www.diken.com.tr. 12 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ "'Ahbap'lar kolları sıvadı: Ünlüler, futbolcular, işinsanları bağış yapıyor - Diken". www.diken.com.tr. 7 Şubat 2023. 19 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ "Merih'in Açık artırmaya koyduğu Dünyaca ünlü bir diğer futbolcular Griezman-Haaland- Mbappe formaları 1.450.00TL'ye satıldı. Toplam bağış 9.000.000 ₺ oldu". Twitter. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ "Madonna, Instagram: "Everyone is talking about Love on Valentine's Day!! ♥️. Let's send All our Love and Healing energy to Turkey And Syria who have suffered great Loss and Devastation in this immense earthquake. 33,181 people have died. So many have lost there homes and jobs not to mention there loved ones. Entire cities have been erased. It's Heart breaking! 💔 The Best Place to Donate is—-ahbap.org"". Instagram. 19 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ "MEB ve YÖK'ten açıklama: Deprem nedeniyle okulları tatil edilen iller". NTV. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "YÖK Üniversitelerde bahar eğitim ve öğretim dönemi açılışı ikinci bir duyuruya kadar geçici olarak ertelendi". www.yok.gov.tr. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Üniversiteler yaza kadar kapandı; eğitim uzaktan olacak". Sözcü. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Depremzedeler KYK yurtlarına yerleştiriliyor". TRT Haber. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Erdoğan: Üniversiteleri tatil ediyoruz, yurtlar depremzedeler için kullanılacak". Gazete Duvar. 2 Kasım 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Türkiye genelinde eğitime 1 hafta ara verildi". TRT Haber. TRT Haber. 9 Şubat 2023. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ "Bakan Özer'den LGS ve YKS açıklaması". Hürriyet. Hürriyet. 10 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "Milli Eğitim Bakanı Özer'den okulların açılmasıyla ilgili duyuru". euronews. 12 Şubat 2023. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "DEPREMDEN ETKİLENEN 10 İLDE EĞİTİM ÖĞRETİME 1 MART'A KADAR ARA VERİLDİ". 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Deprem bölgesindeki okullarla ilgili yeni karar". Sözcü. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Deprem sonrası tüm spor müsabakaları ertelendi! Süper Lig ve Spor Toto 1. Lig'de..." fotomac.com.tr. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Gaziantep, Malatya ve Hatayspor ligde kalan maçlara çıkmama kararı aldı". Yeni Çağ Gazetesi. 9 Şubat 2023. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ "Kamuoyuna Duyuru". Gaziantep Basketbol. 28 Şubat 2023. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ "Bakanımız Sn. Süleyman Soylu Kahramanmaraş Afet Kriz Merkezinde Depreme İlişkin Açıklamalarda Bulundu". Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. 9 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "'Yağmacı' denilen 3 kişi dövülerek öldürüldü". Rudaw. 13 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "TikTok - #deprem". TikTok. 12 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Deprem bölgesinde güvenlik sorunu var mı?". T24. 14 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Looting, Hygiene Worries Add to Burden in Turkey". Voice of America. 11 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Turkey moves to restore law and order as looters exploit the earthquake devastation and food supplies dwindle". Insider. 12 Şubat 2023. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Polis ve AFAD kıyafetli soygunculara dikkat!". Haber 7. 11 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Deprem bölgesindeki gasplara dikkat çeken uzmanlar 'Önlem alınmazsa bedeli ağır olur' dedi". Cumhuriyet. 13 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Earthquake fans anti-Syrian sentiment in Turkey". Reuters. 15 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Deprem bölgesinde esnaf yağmalama karşı işyerlerini boşaltırken; güvenlik önlemleri artırılıyor". Euronews. 13 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "'Yağmacı' oldukları iddiasıyla öldüresiye darp edilen gençler: Biz yağmacı değiliz". Sol Haber. 12 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Deprem Bölgesinde Silahlı Çatışma". enBursa. 11 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Hatay'da yağmacılar yardım tırının önünü kesti, tehditler savurdu". İhlas Haber Ajansı. 11 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Mehmetçik deprem bölgesinde nöbette". İhlas Haber Ajansı. 16 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Gaziantep'te Yağmaya Karşı Havadan Denetim". Hürriyet. 15 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ a b "Deprem fırsatçıları "Yuh" dedirtti! Onun fiyatına bir anda rekor zam yaptılar! Allah sizi kahretsin". Akit. 8 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Deprem bölgesinde yargıya OHAL düzeni". NTV. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Afet bölgesinde Deprem Suçları Soruşturma Büroları kurulacak". BloombergHT. 11 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "VPN nedir, nasıl kullanılır?". BBC Türkçe. 8 Şubat 2023. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Twitter access in Turkey is restored, according to network monitoring firm". 8 Şubat 2023. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Twitter'a 9,5 saat erişim engeli…". sozcu.com.tr. Sözcü. 8 Şubat 2023. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ "Cüneyt Özdemir: Twitter'ın ardından Tiktok'a da erişim engeli geliyor". haber.sol.org.tr. 8 Şubat 2023. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ a b "Bakanlık: Hatay ve Kahramanmaraş'taki cezaevlerinde firar girişimi önlendi". Hurriyet.com.tr. 9 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ Nazlıer, Eylem (9 Şubat 2023). "Hatay T Tipi Cezaevindeki isyan: 'Silah sesi hiç susmadı'". Evrensel.net. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Cezaevlerinde deprem isyanı silahla bastırıldı: 3 mahkum öldü, onlarcası yaralandı". Birgun.net. 8 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "SON DAKİKA HABERİ: Deprem sonrası fahiş fiyata 85 milyon lira ceza". NTV. NTV. 10 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "Afet bölgesinde 'mücbir sebep' nedeniyle vergiler ertelendi". Hürriyet. Hürriyet. 9 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan kira desteği açıklaması". TRT Haber. TRT Haber. 10 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "Televizyon kanalları ortak yayınla bir araya geliyor". TRT Haber. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ "Deprem yardım kampanyasında kamunun payı ne oldu?". euronews. 16 Şubat 2023. 24 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2023.
- ^ "Bakan Koca, sel felaketindeki son durumu paylaştı: 14 can kaybı var". Cumhuriyet. 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.
- ^ İHA, Ali LEYLAK-Ömer ŞULUL, (DHA)-. "Son dakika: Adıyaman ve Şanlıurfa'da sel felaketi: 10 can kaybı! Bakan Soylu'dan açıklama". Hürriyet. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023.
- ^ İHA. "Gaziantep ve Kilis'te ceviz büyüklüğünde dolu yağdı! 'Gök delindi'". Hürriyet. 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ "Gaziantep'e metrekareye 91,5 milimetreyle tarihinin en yüksek yağışı düştü - Gaziantep Haberleri". Habertürk. 18 Mart 2023. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ a b c "Bülent Arınç calls for scheduled elections to be postponed". Bianet. 14 Şubat 2023. 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Quake stalls election campaign of Turkey's splintered opposition". France 24 (İngilizce). 13 Şubat 2023. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "İYİ Parti YSK Temsilcisi Öztürk: YSK seçim erteleyemez, anayasaya göre yetki yalnızca Meclis'te". Cumhuriyet. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Demirtaş'tan seçim erteleme iddiaları hakkında: Siyasi darbe olur". birgun.net. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ "Nefes Yer Eksi İki filminin yapımcısından açıklama". Gazete Yazıyor. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ "Rota - Neyin Nesi". YouTube. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ "Fırat Cem Tuncel - Unutmam Seni". YouTube. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.
- ^ "Deprem kahramanları unutulmadı: Üstün fedakarlık madalyalarında yüreklere dokunan detay". Sabah. 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ Bayazıt, Yeliz (6 Şubat 2024). "Bugünden İtibaren 'Ölü' Sayılacaklar!". Kayseri Anadolu Haber. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ "Strong earthquake hits southern Turkey near Syrian border". Al Jazeera. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ Ozdal, Umit; Toksabay, Ece (6 Şubat 2023). "Major earthquake strikes Turkey, Syria; scores dead, many trapped" (İngilizce). Reuters. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Major quake kills more than 100 across Turkey, Syria". CNA (Channel NewsAsia). 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ Othman, N.; Qriema, S. (6 Şubat 2023). "All teams and capabilities mobilized in Aleppo to remove rubble and treat the injured". Syrian Arab News Agency. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ Armstrong, C. (7 Şubat 2023). "زلزال تركيا وسوريا: لماذا تعد حلب من أكثر المناطق تضررا من هذه الكارثة؟" [Turkey and Syria earthquake: Why is Aleppo one of the areas most affected by this disaster?]. BBC News. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Turkey-Syria earthquake: Death toll passes 11,000". Deutsche Welle. 8 Şubat 2023. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Syria accused of playing politics with aid in aftermath of earthquake". The Guardian. 7 Şubat 2023. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ TOM O'CONNOR (7 Şubat 2023). "Syria Says U.S. 'Politicizes' Earthquake After Refusal to Send Aid to Assad". Newsweek (İngilizce). 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Syria-Turkey crossings closed; Quake halts UN aid, emergencies". Enab Baladi. 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ Wells, Elizabeth (8 Şubat 2023). "corridor between Turkey and Syria is now accessible". CNN. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Civil initiatives in regime areas do not meet the Quake-stricken people". Enab Baladi. 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ a b Baladi, E. (7 Şubat 2023). "Local medics at maximum capacity in response to Turkey-Syria earthquake". Enab Baladi. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Earthquake: Local charities in Syria working at full capacity". HarakahDaily. 13 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ "Earthquake rescue mission finishes in Syria's Hama: official". Inform.kz. 7 Şubat 2023. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Turkish leader Erdogan acknowledges problems with earthquake relief effort as death toll surpasses 12,000". The Straits Times. Reuters. 8 Şubat 2023. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "الأمم المتحدة: الأوضاع في سورية صعبة للغاية وفريقنا على الأرض يقيّم الاحتياجات" [United Nations: The situation in Syria is very difficult and our team is on the ground assessing the needs] (Arapça). The New Arab. 9 Şubat 2023. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ Louisa Loveluck (10 Şubat 2023). "In earthquake-battered Syria, a desperate wait for help that never came". The Washington Post (İngilizce). 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ "Earthquake ignites debate over Syria sanctions and aid relief" 12 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. newarab.com. Retrieved 8 February 2023.
- ^ Mamarbachi, Henri (8 Şubat 2023). "Siria. Un terremoto dietro l'altro". Orient XXI. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Syrian Red Crescent Calls on West to Lift Sanctions" (İngilizce). Tasnim News Agency. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Calls mount to lift US sanctions on Syria". 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Syrian red crescent chief calls for lifting U.S. Sanctions on Syria following deadly earthquake-Xinhua". 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ Thalia Beaty (11 Şubat 2023). "Fundraisers for Syria, Turkey earthquake try to deliver aid". MSN News (İngilizce). Associated Press. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Earthquake hits Turkey and Syria. Fr Bahjat (parish priest in Aleppo): "A devastating tragedy, do not abandon us" | AgenSIR". 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ Stein, Chris (10 Şubat 2023). "US announces 180-day exemption to Syria sanctions for disaster aid". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ Indo-Asian News Service (11 Şubat 2023). "Syria says US claims to waive sanctions for earthquake relief 'misleading'". The Siasat Daily (İngilizce). 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ "Syria: US decision to temporarily freeze sanctions is "misleading & false"" (İngilizce). Saba News Agency. 10 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ Several sources:
- Lucas, Scott (10 Şubat 2023). "Turkey-Syria earthquake: Assad blames west as agencies struggle to get aid to his desperate people". The Conversation (İngilizce). University College Dublin. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- Sanctions, Syria, and aid after the earthquake: What's really going on? DW News. DW News. 9 Şubat 2023. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023 – YouTube vasıtasıyla.
- Observer editorial (12 Şubat 2023). "The Observer view on the inadequate response to the earthquake by the Turkish and Syrian governments". The Guardian (İngilizce). ISSN 0029-7712. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- "Syria earthquake: Are sanctions obstructing the delivery of aid to Syria?". Middle East Eye (İngilizce). 9 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- Wa'el Alzayat (9 Şubat 2023). "Opinion Lifting sanctions on Syria won't help earthquake victims". The Washington Post. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ Beaumont, P. (9 Şubat 2023). "First aid convoy enters north-west Syria as earthquake rescue goes on in Turkey". The Guardian. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ ""Please God, Let One Survive": Syrian Man Who Lost 6 Kids In Earthquake". NDTV. Reuters. 10 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "U.S. Prepares to Send Aid to Syria With Kurdish Help". The Wall Street Journal (İngilizce). 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "WHO chief arrives in Syria's quake-hit Aleppo: State media". Channel NewsAsia. 11 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ Salameh, M.; al-Jazaeri, R. (12 Şubat 2023). "Schools resume education in all provinces, except for quake- affected areas". 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ Lederer, Edith M. (14 Şubat 2023). "UN says Syria agrees to open 2 new crossings for quake aid". Associated Press News. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ Sert, Ayşegül (8 Şubat 2023). "Turkey's Trust in Government Has Turned to Dust". The Atlantic (İngilizce). 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ a b "Turkey earthquake: Why did so many buildings collapse?". BBC News. 8 Şubat 2023. 22 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ Beaumont, Peter (7 Şubat 2023). "Turkey earthquake death toll prompts questions over building standards". The Guardian. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ Öztürk, Fundanur & Wright, George (8 Şubat 2023). "Turkey earthquake: Erdogan 'responsible for this' opposition leader says". BBC News. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Turkish cities could become 'graveyards' with building amnesty, engineers say". Reuters. 26 Şubat 2019. 19 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023 – www.reuters.com vasıtasıyla.
- ^ "2019 video of Erdoğan praising zoning amnesty in quake-hit province goes viral". Duvar English. 12 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ de Cramer, Alexandra (24 Kasım 2020). "Govt policy worsens Turkey's earthquake toll". Asian Times. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ Kenyon, Peter (13 Şubat 2023). "Videos show Turkey's Erdogan boasted letting builders avoid earthquake codes". National Public Radio. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ "Diyarbakır'a giden Bakan Bozdağ ve AKP'li Eronat yuhalandı". Cumhuriyet. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ a b "Bakan Bozdağ ve AKP'li Eronat, Diyarbakır'da yuhalandı: "Hırsız istemiyoruz"". T24. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ a b "Kılıçdaroğlu'nun, Erdoğan'a sert eleştiri yönelttiği videosu, iktidar ve ittifak ortaklarınca nasıl yorumlandı?". BBC News Türkçe. 9 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "BAKAN BOZDAĞ, DEPREMDEN ETKİLENEN DİYARBAKIR'DA İNCELEMELERDE BULUNUYOR". www.adalet.gov.tr. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Son dakika... Kahramanmaraş depremi! Celal Şengör'den Alman Bild gazetesine ses getirecek açıklamalar: Erdoğan..." Cumhuriyet. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Adıyaman Valisi'nin depremzedelere gülmesi tepki çekmişti... Metiner'den ilk yorum: Ağlasın mı hüngür hüngür?". İndependent Türkçe. 7 Şubat 2020. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Adıyaman'da Bakan Karaismailoğlu ve valiye halk böyle tepki gösterdi". T24. 7 Şubat 2020. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ odatv4.com. "Derdini anlatan depremzedelere gülmüştü: Valinin aracını tekmelediler". www.odatv4.com (İngilizce). 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ "AHMET AKIN: "YAŞANAN İLETİŞİMSİZLİK VE KOORDİNASYON EKSİKLİĞİ BU FELAKETTE ADETA EN BÜYÜK ARTÇI DEPREM ETKİSİ YARATTI"". ankahaber.net. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Musk'ın Starlink teklifine teşekkür: Türksat'ın kapasitesi yeterli". BloombergHT. 6 Şubat 2023. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Depremde hayatını kaybedenler için camilerde sela okunuyor". Türkiye. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Diyanet'in sela kararına tepki: 'Enkaz altındaki insanlara sela mı dinleteceksiniz?'". Evrensel.net. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Hatay'da delil karartma iddiası: 'Şube müdürlüğü binası yıkıldı, delil niteliğinde evraklar havada uçuşuyor'". Sözcü. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "KYK yurtlarında talimat: Odaları derhal boşaltın! Aralarında depremzedeler de var..." Cumhuriyet. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Çanakkale'de KYK yurtları apar topar boşaltılıyor - Diken". www.diken.com.tr. 12 Şubat 2023. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Mersine Gelen depremzedeler KYK'ye yerleştirildi". İHLAS HABER AJANSI. 9 Şubat 2023. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023.
- ^ "Mersin kız kyk depremzedeler yerine sığınmacılar". 9 Şubat 2023. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023.
- ^ "Ali Mahir Başarır İddiaların odağındaki yurda gitti". Cumhuriyet. 9 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023.
- ^ "Kahramanmaraş merkezli büyük deprem... Türkiye felaketi konuşurken ATV 'Müge Anlı' programını yayımladı". Cumhuriyet. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Habertürk, canlı yayında "Erdoğan diyor ki; AFAD yetişti. Nerede yetişti?" diyen depremzedenin sesini kıstı". Yeni Çağ Gazetesi. 7 Şubat 2023. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ "Show TV muhabiri, 'Ekipler gelmiyor' diyen depremzedenin lafını kesip uzaklaştı - Diken". www.diken.com.tr. 7 Şubat 2023. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ Haber, Internet (9 Şubat 2023). "Bu neyin kafası! Habertürk muhabiri Tuğba Södekoğlu'ndan skandal deprem yayını!". İnternet Haber. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ "Show TV Ana Haber sunucusu Dilara Gönder, istifa ettiğini duyurdu". Cumhuriyet. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
- ^ "Powerful 7.8 quake knocks down buildings in Turkey, Syria". Associated Press. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ Romero, D. (6 Şubat 2023). "Hundreds dead after massive earthquake rocks Turkey and Syria". NBC News. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Strong earthquake hits southern Turkey near Syrian border". Al Jazeera. 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ Ozdal, Umit; Toksabay, Ece (6 Şubat 2023). "Major earthquake strikes Turkey, Syria; scores dead, many trapped" (İngilizce). Reuters. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Earthquake in Turkey kills 100, others missing as buildings crumble - 10 points". mint (İngilizce). 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "7.8-magnitude earthquake kills hundreds in southern Turkey, Syria". Washington Post (İngilizce). 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023.
- ^ "Syrian hospitals overwhelmed with injured after quake: 'They can't take any more'". The Observers - France 24 (İngilizce). 7 Şubat 2023. 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ CNN, By <a href="/profiles/tara-subramaniam">Tara Subramaniam</a>, <a href="/profiles/aditi-sandal">Aditi Sangal</a>, <a href="/profiles/leinz-vales">Leinz Vales</a>, <a href="/profiles/adrienne-vogt">Adrienne Vogt</a> and Tori B. Powell (10 Şubat 2023). "Syrian President al-Assad criticizes Western countries in first televised comments since Monday's earthquake". CNN (İngilizce). 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ "Live Updates I Aid, rescues in quake-hit Turkey, Syria". AP NEWS (İngilizce). 9 Şubat 2023. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ "For Syria, aid is 'too little, too late' - POLITICO". web.archive.org. 13 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ "Grief and desperation in Idlib as earthquake compounds crises | Turkey-Syria earthquake 2023 | The Guardian". web.archive.org. 13 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ "The Syria earthquake and aid crisis is a "perfect storm" - Vox". web.archive.org. 14 Şubat 2023. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ a b "Syrian rebel leader pleads for outside help a week on from earthquakes | Turkey-Syria earthquake 2023 | The Guardian". web.archive.org. 14 Şubat 2023. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ "Did US pressure force Turkey to let Syrian-Kurdish earthquake aid into rebel-held northwest? - Al-Monitor: Independent, trusted coverage of the Middle East". www.al-monitor.com (İngilizce). 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ "Northwest Syria: Aid Delays Deadly for Quake Survivors". Human Rights Watch (İngilizce). 15 Şubat 2023. 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ a b "Frustration at UN ahead of likely row with Russia on Syria aid | Reuters". web.archive.org. 11 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ "UN says Syria agrees to open 2 new crossings for quake aid". AP NEWS (İngilizce). 13 Şubat 2023. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ a b c d e "Live Updates | Turkey, Syria earthquake kills thousands". AP NEWS (İngilizce). 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Ermenistan, Türkiye'ye arama kurtarma ekibi gönderdi". TRT Haber. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ Presse, AFP-Agence France. "UK Sending 76 Search-and-rescue Specialists To Turkey". www.barrons.com (İngilizce). 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ NewsRoom. "Greece sends rescue teams to Turkey - Statements of the Greek PM, Foreign Ministry and President Sakellaropoulou | Orthodox Times (en)". orthodoxtimes.com (İngilizce). 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ Moldova, Europa Liberă (7 Şubat 2023). "R. Moldova a trimis un convoi de salvare în Turcia, lovită de cutremur". Radio Europa Liberă (Rumence). 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "La Suisse fournit une aide humanitaire d'urgence à la Turquie et à la Syrie". www.eda.admin.ch (Fransızca). 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "México brindará ayuda a Turquía y a Siria por sismo: 'Nuestra solidaridad con el pueblo', dice AMLO". El Financiero (İspanyolca). 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Iran Offers Help to Turkey, Syria after Major Earthquake - Politics news - Tasnim News Agency". Tasnim News Agency (İngilizce). 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Malezya'dan 70 kişilik arama kurtarma ekibi Türkiye'ye doğru yola çıktı". TRT Haber. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Statsministeren holdt spørgetime - TV 2". nyheder.tv2.dk (Danca). 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "India extends a hand: We share your grief, says PM Modi". The Indian Express (İngilizce). 7 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "India mobilises Army medical team for quake-hit Turkey". The Indian Express (İngilizce). 7 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "PM Modi Gets Emotional On Turkey Devastation, Recalls 2001 Gujarat Earthquake". NDTV.com. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ ""Friend In Need Is Friend Indeed": Earthquake-Hit Turkey Thanks India". NDTV.com. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "土耳其地震台灣捐20萬美元賑災 蔡總統：願提供即時救援 | 政治 | 中央社 CNA". www.cna.com.tw (Çince). 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Belgisch B-FAST-team gaat medische hulp bieden aan Turkije en Syrië na zware aardbevingen". Het Nieuwsblad (Felemenkçe). 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "中国救援队赴土耳其实施国际救援--社会·法治--人民网". society.people.com.cn. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Türkiye'yi yalnız bırakmadılar! İşte zor günde destek gönderen o ülkeler..." FotoMaç. FotoMaç. 10 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "Endonezya'nın Türkiye'ye gönderdiği arama kurtarma ekibi yola çıktı". TRT Haber. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Live Updates | Turkey, Syria earthquake search intensifies". AP NEWS (İngilizce). 7 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ "Katar, Türkiye ve Suriye'deki depremzedelere 10 bin konteyner ev gönderecek". Anadolu Ajansı. Anadolu Ajansı. 7 Şubat 2023. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ GLHN (6 Şubat 2023). "2023 Kahramanmaraş depremleri - Seçkin Makale". Gülhan Sözlük. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ ""ABD, Suriye'ye yönelik yaptırımları 6 aylığına kaldırdı" Cumhuriyet,10 Şubat 2023". 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "30 yıl sonra bir ilk: Ermenistan sınır kapısı deprem yardımları için açıldı". Cumhuriyet. Cumhuriyet. 11 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Türkiye and Syria: Statement on the earthquake by High Representative Borrell and Commissioner for Crisis Management Janez Lenarčič". civil-protection-humanitarian-aid.ec.europa.eu (İngilizce). 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ NATO. "Earthquake in Türkiye - Request for assistance and situation reports". NATO (İngilizce). 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "UN agencies launch emergency response after devastating Türkiye and Syria quakes | UN News". news.un.org (İngilizce). 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "DSÖ Türkiye için 3. seviye acil durum ilan etti". 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "Turkey earthquake: Death toll could increase eight-fold, WHO says". BBC News (İngilizce). 6 Şubat 2023. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Syria and Türkiye: Deadly earthquake will worsen humanitarian crisis". NRC (İngilizce). 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ "Donate Now To The Turkey & Syria Earthquake Appeal". CARE Australia (İngilizce). 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ ""Dünya Bankası Deprem Afeti Sonrasında Türkiye'nin İyileştirme ve Yeniden İnşa Çabaları için 1,78 Milyar ABD$ Acil Durum Yardımı Sağlayacağını Açıkladı",The World Bank,9 Şubat 2023". 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023.
- ^ "Aid Collected for Turkey Earthquake Victims Set on Fire in Germany". www.vice.com (İngilizce). 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "Almanya'da depremzedeler için toplanan yardım malzemeleri kundaklandı". www.aa.com.tr. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ "PKK supporters set fire to aid collected for Turkish earthquake victims". A News (İngilizce). 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
Dış bağlantılar değiştir
- Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün 7,5 büyüklüğündeki depreme ilişkin ön raporu 14 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İTÜ ön inceleme raporu 17 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- MTA Saha Gözlem Raporları Serisi 1- Amanos Segmenti 17 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ODTÜ ön değerlendirme raporu 27 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Depremden sonra ODTÜ öğrencilerinin tasarladığı afet bilgi alma sitesi 7 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın 2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu 24 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mart 2023