2018 Türkiye genel seçimleri

TBMM 27. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2018 Türkiye genel seçimleri, 24 Haziran 2018'de yapılan ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin 27. döneminin 600 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir. 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda kabul edilen bazı değişikliklerin yürürlüğe girdiği seçimdir. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu ile aynı gün yapıldı.

2018 Türkiye genel seçimleri
Türkiye
← Kasım 2015 24 Haziran 2018 (6 yıl önce) (2018-06-24) 2023 →

Türkiye Büyük Millet Meclisinin 600 sandalyesi için
Çoğunluk için gereken 301 sandalye
Kamuoyu yoklamaları
Kayıtlı59.367.469
Katılım%86,22 (artış 0,99)[1]
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Recep Tayyip Erdogan 2017 (cropped).jpg
Kemal Kılıçdaroğlu (cropped 2).jpg
Sezai Temelli Pervin Buldan.png
Lider Recep Tayyip Erdoğan Kemal Kılıçdaroğlu Sezai Temelli
Pervin Buldan
Parti AK Parti CHP HDP
İttifak Cumhur İttifakı Millet İttifakı
Liderlik tarihi 21 Mayıs 2017 22 Mayıs 2010 11 Şubat 2018
Liderin bölgesi Cumhurbaşkanı adayı İzmir (II) Vanİstanbul (III)
Son seçim 317 sandalye, %49,50 134 sandalye, %25,32 59 sandalye, %10,76
Sandalye 295 146 67
Değişim azalış 22 artış 12 artış 8
Aldığı oy 21.338.693 11.354.190 5.867.302
Oran %42,56 %22,65 %11,70
Değişim azalış %6,94 azalış %2,67 artış %0,93

  Dördüncü parti Beşinci parti Altıncı parti
 
Devlet Bahçeli VOA 2015 (cropped).jpg
Meral Akşener İYİ Party 1 (cropped).jpg
Temel_Karamollaoğlu_(cropped,_2022).jpg
Lider Devlet Bahçeli Meral Akşener Temel Karamollaoğlu
Parti MHP İYİ Parti SAADET
İttifak Cumhur İttifakı Millet İttifakı Millet İttifakı
Liderlik tarihi 6 Temmuz 1997 25 Ekim 2017 30 Ekim 2016
Liderin bölgesi Osmaniye Cumhurbaşkanı adayı Cumhurbaşkanı adayı
Son seçim 40 sandalye, %11,90 Yeni parti 0 sandalye, %1,38
Sandalye 49 43 0
Değişim artış 9 artış 43 Sabit 0
Aldığı oy 5.565.331 4.993.479 672.139
Oran %11,10 %9,96 %1,34
Değişim azalış %0,80 Sabit %9,96 azalış %0,04

Her seçim bölgesinden birinci çıkan partiye göre seçim sonuçlarını gösteren harita

Seçimden sonra Türkiye Büyük Millet Meclisinin sandalye dağılımı

Önceki TBMM Başkanı

İsmail Kahraman
AK Parti

Seçilen TBMM Başkanı

Binali Yıldırım
AK Parti

Seçimlerin erkene alınmasının nedeni, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından 2017 referandumda kabul gören anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesi için daha fazla beklenmemesi gerekçe olarak gösterilmiştir. Bunu takiben, 2018 seçimleri ile birlikte başbakanlık makamı kalktı ve başkanlık sisteminin ilk hükûmeti göreve başladı.

Arka plan

değiştir

2016 Türkiye askerî darbe girişiminin ardından ülkede olağanüstü hâl ilan edildi. 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu ile ülkenin hükûmet şekli başkanlık sistemi olarak belirlendi. 16 Mart 2018 tarihinde, 26 maddelik "Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" yürürlüğe girdi. Kanunla, seçimlere katılma yeterliliği taşıyan siyasi partilerin ittifak yaparak milletvekili seçimine katılmalarına imkân tanınırken, siyasi partilerin seçimlerde başka bir siyasi partiyi destekleme kararı almalarını yasaklayan hüküm kaldırıldı.[2]

Kasım 2017'de Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin Adalet ve Kalkınma Partisi ile ittifak yapmayı önermesi sonucunda Şubat 2018'de Cumhur İttifakı kuruldu.[3]

Seçimin normal şartlarda 3 Kasım 2019'da yapılması gerekiyordu ancak, Bahçeli'nin 17 Nisan 2018 tarihinde partisinin TBMM'deki grup toplantısında erken seçimi gerekli gördüğünü belirtmesi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ertesi gün buna olumlu yaklaştığını açıklaması ile seçim tarihi erkene alındı.[4] Aynı gün olağanüstü hâl seçim tarihini de içine alacak şekilde üç ay daha uzatıldı.[5] 20 Nisan 2018'de erken seçim önerisi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.[6]

Seçim çevreleri

değiştir

Çıkan Kanunun 4. maddesine göre; milletvekillerinin seçim çevrelerine dağılımı yapılırken; toplam milletvekili sayısından (600) önce her ile bir milletvekili tahsis edilir. Son genel nüfus sayımı ile belli olan Türkiye nüfusu, kalan milletvekili sayısına (519) bölünmek suretiyle bir sayı elde edilir. İl nüfusunun bu sayıya bölünmesi ile her ilin ayrıca çıkaracağı milletvekili sayısı tespit olunur. Bu suretle hesaplanan milletvekillerinin sayısı 600'ü bulmadığı takdirde, nüfusu; milletvekili çıkarmaya yetmeyen illerin nüfusları ile artık nüfus bırakan illerin, artık nüfusları büyüklüklerine göre sıraya konulur ve ilk hesapta iller arasında bölüştürülmemiş bulunan milletvekilleri bu sıra esas alınarak dağıtıma tabi tutulur. Yapılan tespit sonunda çıkaracağı milletvekili sayısı (18)'e kadar olan iller bir seçim çevresi sayılır. Çıkaracağı milletvekili sayısı (19)'dan (35)'e kadar olan iller iki, (36) ve daha fazla olan iller üç seçim çevresine bölünür. Bu seçim çevreleri numara sırasına göre adlandırılır. 2839 sayılı Kanunun 4. maddesinin yukarıda belirtilen hükümleri ile 2016 yılı nüfus bilgileri göz önünde bulundurulmak suretiyle, 600 milletvekilinin 81 ile dağılımı yapılmıştır. İllerin çıkardığı milletvekili sayıları aşağıdaki gibidir:[7][8]

Seçim çevresi MS Seçim çevresi MS Seçim çevresi MS
Adana 15 Artvin 2 Bursa 20
Adıyaman 5 Aydın 8 Bursa (I) 10
Afyonkarahisar 6 Balıkesir 9 Bursa (II) 10
Ağrı 4 Bartın 2 Çanakkale 4
Aksaray 4 Batman 5 Çankırı 2
Amasya 3 Bayburt 1 Çorum 4
Ankara 36 Bilecik 2 Denizli 8
Ankara (I) 13 Bingöl 3 Diyarbakır 12
Ankara (II) 11 Bitlis 3 Düzce 3
Ankara (III) 12 Bolu 3 Edirne 4
Antalya 16 Burdur 3 Elazığ 5
Ardahan 2 Erzincan 2
Seçim çevresi MS Seçim
çevresi
MS Seçim çevresi MS
Erzurum 6 İstanbul (III) 35 Kırıkkale 3
Eskişehir 7 İzmir 28 Kırşehir 2
Gaziantep 14 İzmir (I) 14 Kocaeli 13
Giresun 4 İzmir (II) 14 Konya 15
Gümüşhane 2 Kahramanmaraş 8 Kütahya 5
Hakkâri 3 Kars 3 Malatya 6
Hatay 11 Kastamonu 3 Manisa 10
Iğdır 2 Karabük 3 Mardin 6
Isparta 4 Karaman 3 Mersin 13
İstanbul 98 Kayseri 10 Muğla 7
İstanbul (I) 35 Kilis 2 Muş 4
İstanbul (II) 28 Kırklareli 3 Nevşehir 3
Seçim çevresi MS Seçim çevresi MS
Niğde 3 Tunceli 2
Ordu 6 Şanlıurfa 14
Osmaniye 4 Şırnak 4
Rize 3 Uşak 3
Sakarya 7 Van 8
Samsun 9 Yalova 3
Siirt 3 Yozgat 4
Sinop 2 Zonguldak 5
Sivas 5
Tekirdağ 7
Tokat 5
Trabzon 6

2015 seçimlerine göre değişimler

değiştir
 
2015 Türkiye genel seçimlerinde milletvekili dağılımı

2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu sonrası kabul edilen kararla TBMM üye sayısı 550'den 600 vekile çıkarılmıştır. Ankara 3 seçim çevresine bölünürken, Bursa 2 seçim çevresine bölünmüştür. İstanbul ve İzmir'in seçim çevre sayıları aynı kalmıştır. 18 Temmuz 2017 tarihinde Yüksek Seçim Kurulu illerin çıkartabildiği milletvekili sayılarını açıklamıştır.

Ayrıca ittifaktaki partiler için bu seçimde milletvekili dağılım hesabında öncelikle toplam ittifak oyu esas alınmış; ittifakın kazandığı milletvekili sayısı, ittifakta partilerin oy oranına göre kendi içinde dağıtılmıştır.[9] Tek başına giren partiler ve bağımsız adaylar için bu durumda değişiklik olmamıştır.

Seçim çevresi 2015 2018 değişim
Adana 14 15  1
Afyonkarahisar 5 6  1
Ankara 32 36  4
Ankara (I) 18 13  5
Ankara (II) 14 11  3
Ankara (III) 0 12  12
Aksaray 3 4  1
Antalya 14 16  2
Aydın 7 8  1
Balıkesir 8 9  1
Batman 4 5  1
Bayburt 2 1  1
Bursa 18 20  2
Bursa (I) 18 10  8
Bursa (II) 0 10  10
Seçim çevresi 2015 2018 değişim
Denizli 7 8  1
Diyarbakır 11 12  1
Edirne 3 4  1
Elazığ 4 5  1
Eskişehir 6 7  1
Gaziantep 12 14  2
Hatay 10 11  1
İstanbul 88 98  10
İstanbul (I) 31 35  4
İstanbul (II) 26 28  2
İstanbul (III) 31 35  4
İzmir 26 28  2
İzmir (I) 13 14  1
İzmir (II) 13 14  1
Seçim çevresi 2015 2018 değişim
Karabük 2 3  1
Karaman 2 3  1
Kayseri 9 10  1
Kocaeli 11 13  2
Konya 14 15  1
Kütahya 4 5  1
Manisa 9 10  1
Mersin 11 13  2
Muğla 6 7  1
Muş 3 4  1
Ordu 5 6  1
Şanlıurfa 12 14  2
Tekirdağ 6 7  1
Yalova 2 3  1

Seçime katılan partiler ve adaylar

değiştir

Yüksek Seçim Kurulu, 22 Nisan 2018 tarihinde yapılan açıklama ile seçimlere on partinin katılabileceğini ilan etti.[10] 25 Nisan 2018 tarihinde de Hür Dava Partisi'nin itirazını kabul ederek seçime katılabileceğine karar verdi.[11] 20 Mayıs 2018 tarihinde yapılan kura sonucu siyasi parti ve ittifakların oy pusulasındaki yerlerini belirledi. Büyük Birlik Partisi seçime Adalet ve Kalkınma Partisi listelerinden,[12] Demokrat Parti ise İYİ Parti listelerinden gireceğini açıkladı.[13] Bağımsız Türkiye Partisi, 21 Mayıs 2018'de seçime katılmama kararı aldığını duyurdu.[14] Hür Dava Partisi 85, diğerleri 87 seçim bölgesinden katılım sağladı.[15]

Sıra İttifak Parti Genel Başkan Bölgesi
1 Cumhur İttifakı Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı adayı
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli Osmaniye[16]
2 Hür Dava Partisi Mehmet Yavuz[17] İstanbul (II)
3 Vatan Partisi Doğu Perinçek Cumhurbaşkanı adayı
4 Halkların Demokratik Partisi Sezai Temelli
Pervin Buldan
Van
İstanbul (I)
5 Millet İttifakı Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kılıçdaroğlu İzmir (II)
Saadet Partisi Temel Karamollaoğlu Cumhurbaşkanı adayı
İYİ Parti Meral Akşener Cumhurbaşkanı adayı
Seçime ayrıca aşağıdaki listede bulunan 35 seçim bölgesinden 68 bağımsız aday katıldı.[15]
Bölge #
Adana 2
Ağrı 2
Ankara 5
Ankara (I) 3
Ankara (III) 2
Antalya 5
Balıkesir 1
Batman 1
 
Bölge #
Bursa 2
Bursa (I) 2
Çanakkale 2
Denizli 1
Diyarbakır 7
Edirne 1
Eskişehir 1
 
Bölge #
İstanbul 10
İstanbul (I) 2
İstanbul (II) 4
İstanbul (III) 4
İzmir 3
İzmir (I) 2
İzmir (II) 1
Kayseri 1
 
Bölge #
Kırklareli 1
Kırşehir 1
Kocaeli 2
Konya 2
Mardin 2
Mersin 1
Rize 2
Samsun 2
 
Bölge #
Sivas 1
Şanlıurfa 2
Şırnak 1
Tekirdağ 1
Trabzon 2
Tunceli 1
Van 2
Zonguldak 1
Toplam 68

İttifaklar

değiştir

Cumhur İttifakı

değiştir

Anayasa değişikliği referandumunda "Evet" cephesinde yer alan Adalet ve Kalkınma Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ve Büyük Birlik Partisi, "Cumhur İttifakı" adı altında seçimlere katılacaklarını ve cumhurbaşkanı adayı olarak da Recep Tayyip Erdoğan'ı destekleyeceklerini açıkladılar.[18][19] Cumhur İttifakı'nın protokolü 4 Mayıs 2018'de YSK'ya teslim edildi.[20]

Millet İttifakı

değiştir

Anayasa değişikliği referandumunda "Hayır" cephesinde yer alan Cumhuriyet Halk Partisi, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti milletvekili seçimlerinde ittifak yapma kararı aldılar. Ancak partiler cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda kendi adaylarını destekleme kararı almışlardır. Şayet seçimin ikinci tura kalması hâlinde ittifakın adayının etrafında toplanacaklarını belirtmişlerdir.[21][22] Adı "Millet İttifakı" olarak belirlenen ittifakın protokolü 5 Mayıs 2018'de YSK'ya verildi.[23]

Tartışmalar

değiştir

Erken seçim kararı

değiştir

Erken seçim kararının açıklanmasından iki gün sonra Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, olağanüstü hâl yürürlükteyken özgür, adil ve şeffaf bir seçim düzenlemenin zor olduğunu belirtti.[24] Türkiye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, bu açıklamayı kabul edilemez olarak değerlendirdi.[25] Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi, ülkenin içinde bulunduğu koşullarda yapılacak seçimin 'Avrupa kriterlerine' uygun olmayacağını gerekçe göstererek seçimin ertelenmesi yönünde çağrı yaptı.[26] AK Parti ve MHP milletvekilleri bu çağrıyı "siyasi, haksız, yersiz ve hadsiz" olarak niteledi.[27]

İYİ Parti'nin katılımı

değiştir

Seçim kararı alındıktan sonra Meral Akşener önderliğinde kurulan İYİ Parti'nin seçime katılıp katılamayacağı konusu tartışılmaya başladı. YSK'nın da seçime katılacak partiler konusunda açıklama yapmak için gecikmesiyle tartışmalar daha da alevlendi. 25 Ekim 2017'de kurulan parti büyük kurultayını 10 Aralık 2017'de yapmıştır.[28]

Siyasi Partiler Kanunun 36. Maddesi partilerin seçimlere katılma şartlarını beyan eder. Kanunda "Siyasî partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması veya Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde grubu bulunması şarttır. Bir ilde teşkilatlanma, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirir." ibaresi yer alır.[29]

Cumhuriyet Halk Partisi sözcüsü Engin Altay, 22 Nisan 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla YSK'nın baskı altında olduğunu, seçimlerin ve demokrasinin sekteye uğramaması adına genel başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nun direktifiyle 15 CHP'li vekilin İYİ Parti'ye geçtiğini açıkladı. Böylelikle önceden 5 milletvekili bulunan İYİ Parti'nin TBMM'de grup kurması sağlanarak 36. maddesi yerine getirilmesi sağlandı.[30][31]

Kampanyalar

değiştir

Adalet ve Kalkınma Partisi

değiştir
 
23 Haziran 2018'de, İstanbul'da gerçekleştirilen Adalet ve Kalkınma Partisi mitinginde konuşan Recep Tayyip Erdoğan

Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, ilk mitingini 28 Nisan 2018'de İzmir'de yaptı.[32] Erdoğan'ın 6 Mayıs 2018'de İstanbul'da seçim manifestosunu açıklayacağı duyuruldu.[33] Erdoğan'ın seçime kadar 55 ilde miting düzenleyeceği açıklandı.[34] Ayrıca 20 Mayıs 2018'de Avrupa'da yaşayan Türklerle buluşmak için Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna'da miting yaptı.[35] 24 Mayıs 2018'de Ankara'da partisinin seçim beyannamesini açıkladı ve milletvekili adaylarını tanıttı.[36]

Cumhuriyet Halk Partisi

değiştir

Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 26 Mayıs 2018'de partisinin seçim bildirgesini açıkladı ve milletvekili adaylarını tanıttı.[37]

Milliyetçi Hareket Partisi

değiştir

Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 26 Mayıs 2018'de partisinin seçim bildirgesini açıkladı ve milletvekili adaylarını tanıttı.[38] 6-10 Haziran 2018 tarihlerinde beş ilde istişare toplantıları düzenledi.[39]

Anketler

değiştir

Oy verme

değiştir
Seçimlerde kullanılan oy pusulaları

Yüksek Seçim Kurulu, yurt dışında yaşayan seçmenlerin 7-19 Haziran arasında oy kullanabileceklerini, gümrük kapılarında oy verme işlemlerinin ise 24 Haziran'a kadar devam edeceğini açıkladı.[40][41]

Sonuçlar

değiştir

YSK kesin seçim sonuçları:[42][43][44]

Yurt içi Yurt dışı ve
gümrük kapıları
Toplam
Kayıtlı seçmen sayısı 56.322.632 3.044.837 59.367.469
Kullanılan oy 49.664.165 1.525.279 51.189.444
Geçerli oy 48.631.366 1.505.809 50.137.175
Geçersiz oy 1.032.799 19.470 1.052.269
Katılım oranı (%) 88,18 50,09 86,22
 
Parti Genel başkan Yurt İçi % Yurt Dışı % Toplam % +/– Sandalye +/–
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 20.559.732 42,28 778.961 51,73 21.338.693 42,56  6,94 295  22
Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kılıçdaroğlu 11.086.897 22,80 267.293 17,75 11.354.190 22,65  2,67 146  12
Halkların Demokratik Partisi Pervin Buldan
Sezai Temelli
5.606.622 11,53 260.680 17,31 5.867.302 11,70  0,94 67  8
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 5.444.728 11,20 120.603 8,01 5.565.331 11,10  0,80 49  9
İYİ Parti Meral Akşener 4.932.510 10,14 60.969 4,05 4.993.479 9,96 43
Saadet Partisi Temel Karamollaoğlu 660.749 1,36 11.390 0,76 672.139 1.34  0,66 0  0
Hür Dava Partisi Mehmet Yavuz 153.649 0,32 1.890 0,13 155.539 0,31 0
Vatan Partisi Doğu Perinçek 110.849 0,23 4.023 0,27 114.872 0.23  0,02 0  0
Bağımsızlar 75.630 0,16 - - 75.630 0.15  0,04 0  0
Toplam 48.631.366 100 1.505.809 100 50.137.175 100 600

İllere göre sonuçlar

değiştir
[45] Seçim çevresi Milletvekili
Sayısı
Geçerli
oy sayısı
AKP % MV CHP % MV MHP % MV HDP % MV İYİ % MV
Adana 15 1.329.187 461.191 34,70 5 346.425 26,06 4 156.257 11,76 2 179.742 13,52 2 161.497 12,15 2
Adıyaman 5 346.800 191.079 55,10 4 41.796 12,05 1 31.716 9,15 0 53.444 15,41 0 18.278 5,27 0
Afyonkarahisar 6 461.207 255.430 55,38 3 66.700 14,46 1 64.342 13,95 1 5.780 1,25 0 61.684 13,37 1
Ağrı 4 231.212 66.624 28,82 1 6.729 2,91 0 5.800 2,51 0 143.885 62,23 3 3.834 1,66 0
Aksaray 4 234.008 131.386 56,15 2 23.160 9,90 0 48.064 20,54 1 3.678 1,57 0 24.660 10,54 1
Amasya 3 227.578 106.937 46,99 2 56.313 24,74 1 28.240 12,41 0 5.165 2,27 0 27.555 12,11 0
Ankara (toplam) 36 3.546.813 1.434.125 40,43 15 925.643 26,10 10 464.966 13,11 5 227.233 6,41 1 429.241 12,10 5
Ankara (I) 13 1.269.563 391.457 30,83 4 450.818 35,51 5 136.050 10,72 1 112.080 8,83 1 156.592 12,33 2
Ankara (II) 11 1.072.402 547.713 51,07 6 187.834 17,52 2 160.089 14,93 2 45.211 4,22 0 111.787 10,42 1
Ankara (III) 12 1.204.848 494.955 41,08 5 286.991 23,82 3 168.827 14,01 2 69.942 5,81 0 160.862 13,35 2
Antalya 16 1.480.351 517.530 34,96 6 431.675 29,16 5 149.777 10,12 1 108.479 7,33 1 250.294 16,91 3
Ardahan 2 58.429 21.704 37,15 1 15.115 25,87 1 3.957 6,77 0 13.662 23,38 0 2.994 5,12 0
Artvin 2 115.457 46.769 40,51 1 36.973 32,02 1 11.774 10,20 0 5.676 4,92 0 11.825 10,24 0
Aydın 8 731.510 237.734 32,50 4 248.359 33,95 3 59.212 8,09 0 68.447 9,36 0 108.144 14,78 1
Balıkesir 9 864.573 357.932 41,40 5 262.566 30,37 3 65.380 7,56 0 36.770 4,25 0 127.213 14,71 1
Bartın 2 126.907 59.687 47,03 1 32.331 25,48 1 21.604 17,02 0 2.162 1,70 0 7.411 5,84 0
Batman 5 292.856 72.948 24,91 1 5.357 1,83 0 3.561 1,22 0 181.841 62,09 4 3.530 1,21 0
Bayburt 1 49.112 28.216 57,45 1 2.097 4,27 0 13.463 27,41 0 593 1,21 0 3.020 6,15 0
Bilecik 2 141.462 61.261 43,31 1 39.824 28,15 1 13.213 9,34 0 4.776 3,38 0 19.960 14,11 0
Bingöl 3 144.763 80.022 55,28 2 3.312 2,29 0 8.502 5,87 0 38.803 26,80 1 5.909 4,08 0
Bitlis 3 164.457 73.706 44,82 2 4.495 2,73 0 6.716 4,08 0 69.965 42,54 1 5.397 3,28 0
Bolu 3 201.631 105.102 52,13 2 40.954 20,31 1 30.123 14,94 0 4.188 2,08 0 17.235 8,55 0
Burdur 3 176.432 76.123 43,15 2 35.690 20,23 1 22.059 12,50 0 3.385 1,92 0 35.155 19,93 0
Bursa (toplam) 20 1.952.021 901.530 46,18 11 443.393 22,71 5 209.461 10,73 2 111.030 5,69 0 243.015 12,45 2
Bursa (I) 10 1.002.458 433.129 43,21 5 258.159 25,75 3 99.469 9,92 1 47.685 4,76 0 142.512 14,22 1
Bursa (II) 10 949.563 468.401 49,33 6 185.234 19,51 2 109.992 11,58 1 63.345 6,67 0 100.503 10,58 1
Çanakkale 4 374.073 139.798 37,37 2 126.498 33,82 2 25.938 6,93 0 14.014 3,75 0 62.716 16,77 0
Çankırı 2 119.122 70.533 59,21 2 7.982 6,70 0 23.375 19,62 0 1.321 1,11 0 14.143 11,87 0
Çorum 4 358.970 186.915 52,07 3 72.945 20,32 1 50.387 14,04 0 13.096 3,65 0 30.215 8,42 0
Denizli 8 684.555 278.925 40,75 4 192.012 28,05 3 63.105 9,22 0 27.588 4,03 0 112.713 16,47 1
Diyarbakır 12 851.824 182.763 21,46 3 21.306 2,50 0 11.981 1,41 0 558.061 65,51 9 23.860 2,80 0
Düzce 3 247.064 138.507 56,06 2 35.925 14,54 0 46.227 18,71 1 5.103 2,07 0 16.672 6,75 0
Edirne 4 276.377 78.982 28,58 1 125.476 45,40 2 13.958 5,05 0 10.181 3,68 0 43.214 15,64 1
Elazığ 5 351.378 191.626 54,54 4 37.751 10,74 1 47.558 13,53 0 35.460 10,09 0 26.987 7,68 0
Erzincan 2 148.496 66.465 44,76 2 37.865 25,50 0 27.652 18,62 0 8.387 5,65 0 6.194 4,17 0
Erzurum 6 435.909 238.941 54,81 4 19.280 4,42 0 80.780 18,53 1 52.151 11,96 0 35.504 8,14 1
Eskişehir 7 581.533 225.551 38,79 3 187.676 32,27 2 57.747 9,93 1 24.821 4,27 0 76.784 13,20 1
Gaziantep 14 1.051.093 540.735 51,45 8 158.769 15,11 2 133.202 12,67 2 124.858 11,88 1 70.179 6,68 1
Giresun 4 291.621 156.447 53,65 3 51.840 17,78 1 31.556 10,82 0 4.499 1,54 0 41.997 14,40 0
Gümüşhane 2 81.300 46.224 56,86 2 6.057 7,45 0 16.712 20,56 0 1.077 1,32 0 9.218 11,34 0
Hakkâri 3 139.763 28.048 20,07 1 4.833 3,46 0 5.167 3,70 0 98.064 70,16 2 1.826 1,31 0
Hatay 11 939.497 340.122 36,20 5 287.438 30,59 4 135.667 14,44 1 103.530 11,02 1 61.380 6,53 0
Iğdır 2 93.936 19.466 20,72 0 2.669 2,84 0 22.448 23,90 1 41.545 44,23 1 5.518 5,87 0
Isparta 4 280.017 133.707 47,75 3 46.224 16,51 0 36.767 13,13 0 5.959 2,13 0 51.509 18,39 1
İstanbul (toplam) 98 9.438.593 4.029.418 42,69 43 2.498.564 26,47 27 779.942 8,26 8 1.195.523 12,67 12 755.397 8,00 8
İstanbul (I) 35 3.454.103 1.432.502 41,47 15 997.889 28,89 10 283.016 8,19 3 390.752 11,31 4 282.001 8,16 3
İstanbul (II) 28 2.695.729 1.218.889 45,22 13 668.333 24,79 8 218.727 8,11 2 331.407 12,29 3 204.598 7,59 2
İstanbul (III) 35 3.288.761 1.378.027 41,90 15 832.342 25,31 9 278.199 8,46 3 473.364 14,39 5 268.798 8,17 3
İzmir (toplam) 28 2.915.564 836.581 28,69 8 1.204.370 41,31 14 183.312 6,29 2 334.974 11,49 2 317.092 10,88 2
İzmir (I) 14 1.415.919 407.119 28,75 4 581.342 41,06 7 83.005 5,86 1 177.358 12,53 1 148.318 10,48 1
İzmir (II) 14 1.499.645 429.462 28,64 4 623.028 41,55 7 100.307 6,69 1 157.616 10,51 1 168.774 11,25 1
Kahramanmaraş 8 668.879 391.098 58,47 6 65.348 9,77 1 109.216 16,33 1 25.730 3,85 0 64.494 9,64 0
Karabük 3 154.703 83.252 53,81 2 25.772 16,66 1 21.007 13,58 0 2.290 1,48 0 18.829 12,17 0
Karaman 3 157.709 84.410 53,52 2 25.615 16,24 1 23.620 14,98 0 2.491 1,58 0 18.195 11,54 0
Kars 3 147.480 55.911 37,91 2 21.132 14,33 0 10.664 7,23 0 47.052 31,90 1 10.853 7,36 0
Kastamonu 3 249.395 130.270 52,23 2 38.793 15,55 1 50.072 20,08 0 2.821 1,13 0 23.251 9,32 0
Kayseri 10 874.981 443.015 50,63 6 108.268 12,37 1 187.936 21,48 2 20.742 2,37 0 96.334 11,01 1
Kırıkkale 3 175.913 76.851 43,69 1 26.888 15,28 1 42.627 24,23 1 2.796 1,59 0 24.021 13,66 0
Kırklareli 3 248.821 66.885 26,88 1 118.168 47,49 2 12.125 4,87 0 8.417 3,38 0 40.604 16,32 0
Kırşehir 2 144.223 59.471 41,24 1 36.861 25,56 1 24.418 16,93 0 6.779 4,70 0 14.602 10,12 0
Kilis 2 75.698 38.481 50,83 2 11.051 14,60 0 15.405 20,35 0 1.741 2,30 0 7.690 10,16 0
Kocaeli 13 1.212.065 585.313 48,29 7 243.828 20,12 3 137.708 11,36 1 89.162 7,36 1 125.118 10,32 1
Konya 15 1.353.605 804.146 59,41 10 130.962 9,68 2 209.722 15,49 2 50.266 3,71 0 121.356 8,97 1
Kütahya 5 389.173 213.353 54,82 3 49.250 12,66 1 71.847 18,46 1 4.701 1,21 0 41.281 10,61 0
Malatya 6 493.508 265.833 53,87 4 82.651 16,75 1 79.588 16,13 1 34.647 7,02 0 21.056 4,27 0
Manisa 10 959.001 385.078 40,15 5 252.578 26,34 3 109.812 11,45 1 67.184 7,01 0 130.009 13,56 1
Mardin 6 397.210 120.854 30,43 2 13.153 3,31 0 10.429 2,63 0 235.722 59,34 4 4.483 1,13 0
Mersin 13 1.136.696 325.518 28,64 4 304.232 26,76 3 145.029 12,76 2 192.573 16,94 2 154.145 13,56 2
Muğla 7 648.091 182.679 28,19 2 264.842 40,86 4 42.033 6,49 0 43.648 6,73 0 106.862 16,49 1
Muş 4 188.705 61.197 32,43 1 4.667 2,47 0 7.047 3,73 0 102.725 54,44 3 8.165 4,33 0
Nevşehir 3 191.120 101.552 53,14 2 31.705 16,59 1 34.118 17,85 0 3.329 1,74 0 17.192 9,00 0
Niğde 3 212.678 93.223 43,83 2 42.974 20,21 1 44.131 20,75 0 3.530 1,66 0 25.190 11,84 0
Ordu 6 484.706 236.392 48,77 3 110.237 22,74 2 81.680 16,85 1 6.789 1,40 0 41.032 8,47 0
Osmaniye 4 312.471 113.323 36,27 2 42.321 13,54 1 98.996 31,68 1 11.210 3,59 0 41.699 13,34 0
Rize 3 224.241 145.412 64,85 3 29.234 13,04 0 27.831 12,41 0 3.214 1,43 0 13.479 6,01 0
Sakarya 7 645.246 375.397 58,18 4 88.486 13,71 1 88.022 13,64 1 17.403 2,70 0 60.586 9,39 1
Samsun 9 853.354 443.537 51,98 5 147.454 17,28 2 138.480 16,23 1 15.082 1,77 0 92.817 10,88 1
Siirt 3 150.796 58.760 38,97 1 3.841 2,55 0 5.314 3,52 0 77.009 51,07 2 2.399 1,59 0
Sinop 2 139.479 77.085 55,27 1 33.789 24,23 1 10.064 7,22 0 2.790 2,00 0 12.952 9,29 0
Sivas 5 409.327 223.575 54,62 3 62.345 15,23 1 77.772 19,00 1 8.991 2,20 0 27.987 6,84 0
Şanlıurfa 14 869.991 458.246 52,67 8 33.791 3,88 1 80.810 9,29 1 251.779 28,94 4 16.174 1,86 0
Şırnak 4 233.758 42.516 18,19 1 6.363 2,72 0 9.370 4,01 0 164.184 70,24 3 4.629 1,98 0
Tekirdağ 7 664.448 230.731 34,73 3 253.708 38,18 3 50.255 7,56 0 43.729 6,58 0 78.022 11,74 1
Tokat 5 386.608 192.946 49,91 3 79.873 20,66 1 63.390 16,40 1 8.009 2,07 0 36.119 9,34 0
Trabzon 6 513.234 287.302 55,98 4 77.656 15,13 1 69.424 13,53 0 6.941 1,35 0 57.325 11,17 1
Tunceli 2 55.872 8.216 14,71 0 14.704 26,32 1 3.203 5,73 0 28.510 51,03 1 920 1,65 0
Uşak 3 243.314 105.783 43,48 2 68.725 28,25 1 25.667 10,55 0 7.460 3,07 0 30.984 12,73 0
Van 8 527.708 167.667 31,77 3 13.914 2,64 0 16.245 3,08 0 313.017 59,32 5 6.720 1,27 0
Yalova 3 157.188 69.369 44,13 2 44.986 28,62 1 12.244 7,79 0 12.530 7,97 0 15.386 9,79 0
Yozgat 4 258.984 138.261 53,39 2 30.138 11,64 1 64.026 24,72 1 3.447 1,33 0 19.162 7,40 0
Zonguldak 5 389.345 178.995 45,97 3 119.800 30,77 2 42.316 10,87 0 7.406 1,90 0 30.388 7,80 0
Türkiye toplamı 600 50.137.175 21.338.693 42,56 295 11.354.190 22,65 146 5.565.331 11,10 49 5.867.302 11,70 67 4.993.479 9,96 43

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "YURT İÇİ, YURT DIŞI VE GÜMRÜK SANDIKLARI DAHİL MİLLETVEKİLİ GENEL SEÇİMİ SONUCU" (PDF). ysk.gov.tr. 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021. 
  2. ^ ""Seçim İttifakı" Kanunu Resmi Gazete'de yayımlandı". haberturk.com. 16 Mart 2018. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020. 
  3. ^ "AK Parti Genel Sekreteri Şahin: Cumhur ittifakı, milletimizin ortak iradesinin sonucudur". Anadolu Ajansı. 25 Şubat 2018. 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018. 
  4. ^ "Erdoğan erken seçim tarihini açıkladı". Cumhuriyet. 18 Nisan 2018. 20 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018. 
  5. ^ "Son Dakika: OHAL uzatıldı!". Sabah. 18 Nisan 2018. 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018. 
  6. ^ "Erken seçim teklifi TBMM'de kabul edildi". Cumhuriyet. 20 Nisan 2018. 2 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018. 
  7. ^ "T.C. Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı". Yüksek Seçim Kurulu. 21 Nisan 2018. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2018. 
  8. ^ YSK, 600 milletvekili sayısına göre, illerin çıkaracağı milletvekili sayılarını yeniden belirledi 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 27 Temmuz 2017.
  9. ^ "Yurt Düzeyi Seçim Sonuçlarının Belirlenmesinde Uygulanacak Esas ve İlkeler (2018)" (PDF). 9 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  10. ^ YSK 26 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Seçimlere katılma yeterliliğine sahip parti listesi ,22 Nisan 2018
  11. ^ YSK 26 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hüda-PAR'ın seçimlere katılabilme durumuna ilişkin karar, 25.04.2018
  12. ^ YSK, BBP kararı 21 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 20.05.2018
  13. ^ YSK DP kararı 21 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 20.05.2018
  14. ^ "Bağımsız Türkiye Partisi seçimlere katılmama kararı aldı". Hürriyet. 21 Mayıs 2018. 22 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2018. 
  15. ^ a b "2018 Kesin Aday Listesi" (PDF). 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  16. ^ MHP 27. DÖNEM MİLLETVEKİLİ ADAY LİSTESİ 21 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 18.05.2018
  17. ^ "Son dakika gelişmesi... HÜDAPAR Genel Başkanı istifa etti". 22 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2018. 
  18. ^ İşte madde madde Cumhur İttifakı. 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 21.2.2018.
  19. ^ Son dakika BBP 'Cumhur ittifakı'na katılma kararı aldı 2 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 22.02.2018
  20. ^ "Cumhur İttifakı protokolü YSK'da". a haber. 4 Mayıs 2018. 4 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018. 
  21. ^ Son dakika: İYİ Parti, CHP, SP ve DP’den ittifak açıklaması 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,2.5.2018
  22. ^ Muharrem İnce Resmi Twitter 13 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2.5.2018
  23. ^ "Millet ittifakı resmen kuruldu... İşte detaylar". Sözcü. 5 Mayıs 2018. 5 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018. 
  24. ^ "ABD'den 'erken seçim' açıklaması: Endişeliyiz". Posta. 20 Nisan 2018. 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018. 
  25. ^ "Son dakika: ABD'ye 'OHAL'de seçim' yanıtı". Habertürk. 20 Nisan 2018. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018. 
  26. ^ "Avrupa'dan Türkiye'ye 'seçimleri erteleyin' çağrısı". Sputnik. 24 Nisan 2018. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018. 
  27. ^ "AKPM'nin 'seçimi erteleyin' çağrısına AK Parti ve MHP'den tepki: Siyasi, haksız, yersiz ve hadsiz karar". Sputnik. 25 Nisan 2018. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018. 
  28. ^ Yargıtay CBS 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., İYİ Parti.
  29. ^ Siyasi Partiler Kanunu 16 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 22.04.2018
  30. ^ CHP'den 15 milletvekili İYİ Parti'ye katıldı! İşte İYİ Parti'ye geçen o isimler 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ulusal
  31. ^ SON DAKİKA! 15 CHP'li milletvekili İYİ Parti'ye geçti... CHP'den ilk açıklama 23 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet
  32. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk mitingi İzmir'de yaptı... Tatlıses sürprizi!". Hürriyet. 28 Nisan 2018. 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018. 
  33. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan 6 Mayıs'a işaret etti". Yeni Şafak. 20 Nisan 2018. 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018. 
  34. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan, İzmir'de start verecek, 55 ile gidecek". Habertürk. 26 Nisan 2018. 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2018. 
  35. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa'daki Türklere seslendi". Hürriyet. 20 Mayıs 2018. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018. 
  36. ^ "AK Parti Seçim Beyannamesi ve Aday Tanıtım Toplantısı". Habertürk. 24 Mayıs 2018. 25 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. 
  37. ^ "CHP'de büyük gün... Kılıçdaroğlu seçim bildirgesini açıkladı..." Hürriyet. 26 Mayıs 2018. 26 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2018. 
  38. ^ "MHP'nin seçim bildirgesi açıklandı... Bahçeli: Pişmanlık yaşayan ülküdaşım ile kucaklaşmaya hazırım". Hürriyet. 26 Mayıs 2018. 27 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2018. 
  39. ^ "Bahçeli 'Yeni Bir Doğuş' toplantıları yapacak". Hürriyet. 28 Mayıs 2018. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2018. 
  40. ^ "YSK, 24 Haziran seçim takvimini tamamladı". NTV. 26 Nisan 2018. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018. 
  41. ^ "Erken seçim 2018: YSK seçim takvimini açıkladı". BBC. 26 Nisan 2018. 30 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2018. 
  42. ^ "27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Yurt içi Seçim Sonucu" (PDF). 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Ocak 2020. 
  43. ^ "27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Yurt dışı ve Gümrük Kapıları Seçim Sonucu" (PDF). 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Ocak 2020. 
  44. ^ "27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Yurt içi, Yurt dışı ve Gümrük Sandıkları Dahil Milletvekili Genel Seçimi" (PDF). 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020. 
  45. ^ "Cumhurbaşkanı Seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi". 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2018. 

Konuyla ilgili yayınlar

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir