Demokrat Parti (2007)

Türkiye'de bir siyasi parti

Demokrat Parti, 23 Haziran 1983 tarihinde kurulan, 27 Mayıs 2007 tarihinde Demokrat Parti adını alan, Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DP" şeklindedir. Simgesi kırattır. TBMM'de 3 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel Başkanı Gültekin Uysal'dır. Yargıtay kayıtlarına göre Türkiye'de kayıtlı olan en eski kuruluşlu siyasi partidir.

Demokrat Parti
KısaltmaDP
Genel başkanGültekin Uysal
Genel sekreterErtan Küçükay
KurucuAhmet Nusret Tuna
Parti sözcüsüHaydar Altıntaş
Slogan(lar)Başka Bir Türkiye Mümkün
Kuruluş tarihi27 Mayıs 2007 (16 yıl önce) (2007-05-27)
BirleşmeAnavatan Partisi (2009)
ÖnceliDoğru Yol Partisi
Anavatan Partisi
MerkezBalgat, Çankaya, Ankara
Gençlik koluDemokrat Gençlik
Kadın koluDemokrat Parti Kadın Kolları
Üyelik (2024)azalış 342.256[1]
İdeoloji
Siyasi pozisyonMerkez sağ
Ulusal üyelikMillet İttifakı (2018-2023)
Resmî renkler          Kırmızı, beyaz
TBMM
3 / 600
Tüm Liste
İlçe Belediye Başkanlığı
2 / 922
Tüm Liste
Belde Belediye Başkanlığı
2 / 386
Tüm Liste
Büyükşehir Belediye Meclisleri
0 / 2.591
İl Genel Meclisleri
1 / 1.251
Belediye Meclisleri
134 / 20.498
Seçim sembolü
Kırat
İnternet sitesi
Parti bayrağı
Demokrat Parti Bayrağı
Türkiye Türkiye

Doğru Yol Partisi 27 Mayıs 2007 tarihinde adını ve logosunu değiştirmesiyle Demokrat Parti'yi oluşturmuştur. (16 yıl, 290 gün önce.)

Doğru Yol Partisi'nin 27 Mayıs 2007 tarihinde adını ve logosunu değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmasıyla ortaya çıkmıştır. 2009'da Demokrat Parti Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk ve Anavatan Partisi Genel Başkanı Salih Uzun'un çabalarıyla Anavatan Partisi Demokrat Parti'nin çatısı altına girmiştir.[9] Parti Tüzüğü'nün 1. Maddesi şu şekildedir:[10]

"Demokrat Parti, Türkiye Cumhuriyeti'nin çok partili demokrasi yaşamına 1946 yılında öncülük ederek yüce değerler katmıştır. 20 Mayıs 1983 tarihinde kurulan Anavatan Partisi ve 23 Haziran 1983 tarihinde kurulan Doğru Yol Partisi'nin birleşme amacıyla ortaklaşa oluşturduğu siyasi bir partidir."

Tarihçe değiştir

 
Partinin bir dönem kullandığı logo illüstrasyonu

1983 yılında kurulmuş olan Doğru Yol Partisi 27 Mayıs 2007 tarihinde Büyük Anadolu Oteli'nde yaptığı 2. Olağanüstü Genel Kongresi'nde adını ve logosunu değiştirmesiyle Demokrat Parti'yi oluşturmuştur. Bu isim değişikliği Mehmet Ağar'ın genel başkanlığında yapılmıştır. Değişikliğinin temel nedeni olarak Türk sağını tek çatı altında toplamak gösterilmiş; Anavatan Partisi'nin kendisini feshederek DP'ye katılması düşünülmüştür. Bu sayede merkez sağda bir alternatif yaratılması planlanmıştır. Eş başkanlık sistemi uygulanmak istenmiş; fakat daha sonra bu birleşme Mehmet Ağar ile Anavatan Partisi Genel Başkanı Erkan Mumcu arasında çıkan anlaşmazlık sonucu gerçekleşememiştir. Bu durum dolayısıyla Anavatan Partisi seçime girememiş, DP seçime tek başına girmiştir. Merkez sağa yakın seçmenler üzerinde hayal kırıklığı yaratan bu durum sandığa yansımış; DP 2007 Türkiye genel seçimlerinde %5.4 oranında oy almıştır. Genel Başkan Mehmet Ağar %9.56'da aldığı DYP'yi %4 puan aşağıya çekmesi üzerine görevinden istifa etmiştir. Eski ANAP genel başkanı Mesut Yılmaz Rize'den bağımsız milletvekili seçildi 2009'daki birleşmeden sonra Demokrat Parti'ye geçti Namık Kemal Zeybek genel başkan seçildiğinde partiden istifa etti.

6 Ocak 2008 tarihinde yapılan DP 4. Olağanüstü Büyük Kongresi'nde parti genel başkanlığına 3. turda geçerli 800 oyun 529'unu alarak Süleyman Soylu seçilmiştir. Diğer aday Çağrı Erhan ise 271 oyda kalmıştır. 15 Kasım 2008'de gerçekleştirilen Nevval Sevindi ve Refaiddin Şahin'in de aday olduğu DP 9. Olağan Kongresi'nde 993 oy geçerli oyun 922'sini alan Soylu, genel başkanlığa yeniden seçilmiştir. Ancak Süleyman Soylu 2009 Türkiye yerel seçimlerinde bir önceki genel seçimden daha az oranda oy alındığını belirterek kongreye gitmiştir. 16 Mayıs 2009 tarihinde yapılan 5. Olağanüstü Kongre'de Hüsamettin Cindoruk, diğer adaylar Süleyman Soylu ve Mehmet Ali Bayar'ı geride bırakarak Demokrat Parti'de genel başkanlık koltuğuna oturmuştur. Ekim 2009'da, Anavatan Partisi ve Demokrat Parti, Hüsamettin Cindoruk ve Salih Uzun'un önderliklerinde birleşmiştir.

2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda Hüsamettin Cindoruk liderliğindeki parti 'Hayır' oyu kullanacağını açıklarken, eski genel başkan Süleyman Soylu 'Evet' oyu vereceğini açıklamış ve partiden ihraç edilmiştir. ANAP-DYP birleşmesinden sonra değişim ve kurumsallaşma aşamasından geçen parti, İşçi Kolları komisyonu kurma, Engelli Çalıştayları düzenleme gibi hareketlerle Türkiye'de ilklere imza atmıştır. 2011'de gerçekleşecek olağan büyük kongre öncesi gerçekleştirilen Süleyman Demirel-Mesut Yılmaz-Hüsamettin Cindoruk görüşmesi gündeme damga vurdu. Görüşmeden sonra Tansu Çiller'in yeniden genel başkan olacağına ilişkin beklentiler artsa da, Tansu Çiller tabandan gelen taleplere karşılık vermedi.[11]

15 Ocak 2011 tarihinde yapılan Demokrat Parti 10. Olağan Büyük Kongresi'nde, Ahmet Özal, Rifat Serdaroğlu ve Salih Uzun'un da aday olduğu kongrede genel başkanlığa Namık Kemal Zeybek seçilmiştir.[12] Parti, 2011'e kadar TBMM'de 1 sandalye ile temsil ediliyordu. 2007 seçimlerinde meclise giren DP milletvekili Mesut Yılmaz, Namık Kemal Zeybek'in genel başkan seçilmesiyle partiden istifa etti. Nisan 2011'de Bağımsız Türkiye Partisi ile DP çatısı altında ittifak anlaşması yapılmış ve seçime birlikte girme kararı alınmıştır. 2011 seçimlerinden binde altı oyla ayrılan Demokrat Parti'de, Genel Başkan Namık Kemal Zeybek, 6 Mayıs 2012 günü Genel Kongre yapılması kararı aldı. Kongreye az bir süre kala, genel başkan Namık Kemal Zeybek, genel başkanlığa yeniden aday olmayacağını ancak partinin alt kademelerinde çalışmaya devam edeceğini açıkladı. Kongreden önce Nevzat Ercan, Ufuk Söylemez, Ergun Özdemir, Osman Çilsal ve Fatih Sinan Yılmaz adaylıklarını açıkladı. Tüm adayların birinci ve ikinci turun ardından adaylıktan çekilmesiyle, Büyük Anadolu Oteli'nde gerçekleşen Demokrat Parti 8. Olağanüstü Büyük Kongresinin salt çoğunluk aranmayan üçüncü turunda Gültekin Uysal, 444 delegenin oyunu alarak DP’nin yeni genel başkanı oldu.

2012 yılının ikinci yarısında Demokrat Partili Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon, hakkındaki suçlamalar nedeniyle görevden alındı ve cezaevine girdi. Mehmet Kocadon 100 gün cezaevinde kaldıktan sonra aklanarak serbest bırakıldı ve belediye başkanlığı görevine iade edildi. Cezaevinden çıktıktan sonra Mehmet Kocadon'la görüşen Genel Başkan Gültekin Uysal, Kocadon'un yeniden Demokrat Parti'den belediye başkan adayı olacağını açıklasa da Kocadon daha sonra partiden istifa ederek Cumhuriyet Halk Partisi'ne geçti.

Demokrat Parti, 2012 yılında TBMM Performans raporu yayınladı ve TBMM ile ilgili bütün izlenimlerini, kelime kelime kamuoyuna sundu.[13]

2013 yılında MHP'den ihraç edilen Fethiye Belediye Başkanı Behçet Saatçi[14] ve AK Parti'den istifa eden Bursa'nın Karacabey ilçesi Belediye Başkanı Ergün Koç Demokrat Parti'ye katıldı.[15]

2013 yılında, Demokrat Parti'nin Balgat'taki genel merkezine Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından kültür tesisi niteliği verilmiştir. Bu kararla ticari amaçla kullanılamayacak olan genel merkez binası, maddi değerini kaybetmiştir. Demokrat Parti, bu olayların ardından çok sert açıklamalar yaparak "Türkiye'nin en eski siyasi partisi olan Demokrat Parti üzerinde oynanmak istenen oyunlar sonuç vermeyecektir" ifadelerini kullandı.[16]

Partinin 2 Şubat 2014'te yapılan 11. Olağan Kongresinde Gültekin Uysal 753 delegenin oyunu alarak ilk turda yeniden genel başkanlığa seçildi. Parti, 2014 Yerel Seçimlerinde Fethiye, Haymana ve Eğirdir başta olmak üzere 7 ilçe, 7 belde belediyesi kazandı.

2014 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ekmeleddin İhsanoğlu'nu destekledi. İhsanoğlu'na jest olarak kendilerine ait olan Celâl Bayar Köşkü'nü çalışma ofisi olarak sunsalar da, Ekmeleddin İhsanoğlu tarafsız görünmek adına bu jesti kabul etmedi.

2015 seçimlerinden önce parti yönetimi, DP Genel Merkezi'ne kültür tesisi niteliği verilmesi ve 'KIRAT' ambleminin kullanım hakkıyla ilgili hukuki girişimlerde bulundu. 2014'ün son ayında Anayasa Mahkemesi 'KIRAT' ambleminin Demokrat Parti tarafından kullanılmasına karar vererek, Doğru Yol Partisi ile Muhafazakâr Yükseliş Partisi'nin parti amblemlerinde kırat logosunun kullanılmasını yasakladı.[17]

Mayıs 2015'te Ankara 8. İdare Mahkemesi, DP'nin genel merkez olarak kullandığı binanın "sosyal kültürel tesise" dönüştürülmesini öngören Büyükşehir Belediye Meclisi kararını iptal etti.[18]

2015 seçimlerine tek başına katılma kararı alan parti, toplam 75.217 oy aldı. 1 Kasım 2015'te tekrarlanan genel seçimlerde 69.319 oyda kaldı.

8 Mart 2016 tarihli Milat Gazetesi'nde, Demokrat Parti'nin 12 milyon liralık mobilya alımı yaptığı ve yapılan alımın bedelinin Boydak Holding tarafından karşılandığı [19] iddia edildi. Demokrat Parti, haberleri sert bir dilde yayınlayarak gazete yazarı Enes Babacan hakkında suç duyurusunda bulundu.[20]

2016 yılında MHP'de genel başkan ve muhalifler arasında yaşanan krizden sonra Meral Akşener'in Demokrat Parti'ye geçerek genel başkanlığı devralacağı iddia edildi.[21] DP'nin Meral Akşener'in "tavşan partisi" olacağı iddiaları üzerine bir açıklama yapan Gültekin Uysal, "Demokrat Parti satılık değildir" diyerek bu tür haberleri yalanladı.[22]

2018 yılında yapılan genel seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi ile birlikte Millet İttifakı çatısı altında giren parti, genel başkan Gültekin Uysal'ın İYİ Parti'den Afyonkarahisar milletvekili seçilmesiyle mecliste temsil edilme hakkı kazandı. 18 Aralık 2020 tarihinde MHP'den ihraç edilen Ordu milletvekili Cemal Enginyurt'un katılımıyla temsili iki kişi oldu.[23]

5 Mart 2022 tarihinde, partinin 14. olağan kongresi yapıldı.[24] Gültekin Uysal, tekrar genel başkan seçildi.[25]

Demokrat Parti, 2023 genel seçimlerine Cumhuriyet Halk Partisi listelerinden katılma kararı aldı.[26] CHP listelerinden DP için 3 kişilik yer ayrıldı.[27] Seçimler sonucunda üçü de milletvekili oldu.[28]

Gençlik Kolları değiştir

Demokrat Parti’nin ilk Gençlik Kolları Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk’tur. Partinin adı DYP iken son Gençlik Kolları Genel Başkanlığı görevini Durul Türkmen yapmıştır. Parti'nin adı 2007 yılında DP olarak değişip yeniden kurulduğunda ise yeni DP'nin ilk gençlik kolları Genel Başkanlığı görevini de yine kendisi yapmıştır. 2009’da gerçekleşen ANAP-DP birleşmesinden sonraki Gençlik Kolları Genel Başkanları listesi şu şekildedir:

  1. Doğan Bircan
  2. Erhan Eren
  3. Onur Kara
  4. Süleyman Çağlar Güdenler
  5. Borahan Günalp & Buğrahan Günalp
  6. Polat Üründül
  7. Berkay Güloğlu
  8. Arda Yılmaz

Genel başkanlar değiştir

# Adı Görev Başlangıcı Görev Bitişi
Doğru Yol Partisi (1983-2007)
1 Ahmet Nusret Tuna 28 Haziran 1983 7 Temmuz 1983
2 Yıldırım Avcı 11 Temmuz 1983 14 Mayıs 1985
3 Hüsamettin Cindoruk 14 Mayıs 1985 24 Eylül 1987
4 Süleyman Demirel 24 Eylül 1987 16 Mayıs 1993
Mehmet Gölhan (vekil) 16 Mayıs 1993 13 Haziran 1993
5 Tansu Çiller 13 Haziran 1993 14 Aralık 2002
6 Mehmet Ağar 14 Aralık 2002
Demokrat Parti (2007-günümüz)
(6) Mehmet Ağar 27 Mayıs 2007 6 Ocak 2008
7 Süleyman Soylu 6 Ocak 2008 16 Mayıs 2009
8 Hüsamettin Cindoruk 16 Mayıs 2009 15 Ocak 2011
9 Namık Kemal Zeybek 15 Ocak 2011 6 Mayıs 2012
10 Gültekin Uysal 6 Mayıs 2012 Görevde

Milletvekilleri değiştir

# Adı Seçim Bölgesi Görev
1 Cemal Enginyurt İstanbul 1. bölge Genel Başkan Yardımcısı
2 Haydar Altıntaş İzmir 1. bölge Parti Sözcüsü
3 Salih Uzun İzmir 2. bölge
Kaynak:[29]

Belediye başkanları değiştir

# İsim İl İlçe Belde
1 Gülsüm Cengiz Antalya Demre
2 Vahit Aydın Bolu Mengen Gökçesu
3 Ramis Uzun Trabzon Beşikdüzü
4 İsmail Arslan Yalova Çiftlikköy Taşköprü
Kaynak:[30]

Demokrat Parti ve seçimler değiştir

Genel seçimler değiştir

Seçim Genel Başkan Oy Sandalye Meclis Sıra
# % ± Y # ±
Doğru Yol Partisi (1983-2007)
1987
 

Süleyman Demirel
4,587,062
%19.14
59 / 450
Muhalefet 3.
1991 6,600,726
%27.03
  7,89
178 / 450
  119 Koalisyon 1.
1995
 

Tansu Çiller
5,396,009
%19.18
  7,85
135 / 550
  43 Koalisyon 3.
1999 3,745,417
%12.01
  7,17
85 / 550
  50 Muhalefet 5.
2002 3,008,942
%9.54
  2,47
0 / 550
  85 Baraj Altında Kaldı 3.
Demokrat Parti (2007-günümüz)
2007
 

Mehmet Ağar
1,898,873
%5,41
  4,13
0 / 550
  Baraj Altında Kaldı 4.
2011 Namık Kemal Zeybek 279,480
%0,65
  4,77
0 / 550
  7.
2015 Haziran
 

Gültekin Uysal
75,217
%0,17
  0,49
0 / 550
  9.
2015 Kasım 69,319
%0,14
  0,02
0 / 550
  10.
2018
1 / 600
[Not 1]
 1 Muhalefet
2023
3 / 600
[Not 2]
 2

Yerel seçimler değiştir

Seçim Genel Başkan İl Genel Meclisi +
BB İlçe Belediye Meclisi
Büyükşehir Belediye Belediye Belediye Meclisi
Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan
2009 Süleyman Soylu 1.536.847
%3,84
148 / 3.281
179.350
%0,99
0 / 16
1.164.858
%3,62
142 / 2.903
1.181.074
%3,68
1.843 / 32.392
2014 Gültekin Uysal 325.432
%0,73
0 / 1.251
73.530
%0,21
0 / 30
311.947
%0,75
14 / 1.351
287.209
%0,69
164 / 20.498
2019 411.190
%0,89
1 / 1.272
243.250
%0,89
0 / 30
415.213
%0,96
8 / 1.355
378.093
%0,88
135 / 20.745
2024

Notlar değiştir

  1. ^ Seçimlere İYİ Parti listelerinden katıldı. Gültekin Uysal milletvekili seçildi.
  2. ^ Seçimlere CHP listelerinden 3 adayla katılmıştır.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 16 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Suveren, Yaşar (2018). "An Evaluation of State Perception Procedures of the Right Wing Conservative Politicians in Turkey" (PDF). SakaryaUniversity. 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Temmuz 2019. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  4. ^ "Dp Parti Tüzüğü" (PDF). 18 Haziran 2022. 18 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.  Başlık Temel Anlayış Madde 3: "Demokrat Parti; bu amaçlara, Atatürk’ün belirlediği Türk milliyetçiliğinden ve milletimizin tarihi, milli ve manevi değerlerinden, medeniyetçilik aşkından alacağı ilhamla, hürriyetçi demokratik düzen içerisinde ulaşabileceğine inanır. "
  5. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ekim 2021. 
  7. ^ "Altı muhalefet liderinin açıkladığı güçlendirilmiş parlamenter sistem neleri içeriyor?". BBC News Türkçe. 28 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  8. ^ "AB Üyeliği Süreci". 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ Haber, Internet (8 Mayıs 2005). "Demokrat Parti ANAP'la birleşti". 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2022. 
  10. ^ "Parti Tüzüğü". www.dp.org.tr. 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023. 
  11. ^ "Demirel ile Mesut Yılmaz ve Cindoruk görüşmesinde "Çiller" sürprizi". Milliyet. 14 Aralık 2010. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  12. ^ "'Kırat'ın yeni genel başkanı Zeybek". CNN Türk. 16 Ocak 2011. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  13. ^ "Meclis 687 kez PKK dedi". Radikal. 26 Ekim 2012. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  14. ^ "'Fethiye DP'de Behçet Saatcı Sevinci". Haberler.com. 19 Kasım 2013. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  15. ^ "Genel Başkan Gültekin Uysal, Bursa-Karacabey Belediye Başkanı Ergün Koç'un Demokrat Parti'ye katılım töreninde konuştu: Yolsuzluğa adı karışan bakanların dokunulmazlık zırhlarını kaldırın". Demokrat Parti. 25 Aralık 2013. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  16. ^ "Tarihi ANAP binası 'kültür tesisi' oluyor". Milliyet. 15 Aralık 2013. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  17. ^ "Kırat'ı artık sadece Demokrat Parti kullanacak". Sabah. 24 Aralık 2014. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  18. ^ "Mahkeme kararıyla 'Genel Merkez'". Hürriyet. 14 Mayıs 2015. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  19. ^ "Boydak Holding'den DP'ye 12 milyonluk 'kıyak'!". Milat. 8 Mart 2016. 16 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  20. ^ "Milat gazetesinde Enes Babacan imzalı habere partimiz tarafından yayınlanan tekzip metnidir". Demokrat Parti. 9 Mart 2016. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2016. 
  22. ^ "Genel Başkanımız, Bursa'da düzenlenen basın toplantısında gündemi değerlendirdi". Demokrat Parti. 2 Temmuz 2016. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  23. ^ Türkiye, Sputnik (18 Aralık 2020). "MHP'den ihraç edilen Cemal Enginyurt, Demokrat Parti'ye geçti". Sputnik Türkiye. 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022. 
  24. ^ "DP'nin 14'üncü olağan kongresi yarın yapılıyor". Milliyet. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2022. 
  25. ^ "Gültekin Uysal, yeniden DP genel başkanı seçildi". Milliyet. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2022. 
  26. ^ "Millet İttifakı'nın protokol değişikliği YSK'ye sunuldu". 7 Nisan 2023. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2023. 
  27. ^ "CHP'nin aday listesinde Millet İttifakı'ndaki diğer 5 partiden 76 aday da yer aldı". 9 Nisan 2023. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2023. 
  28. ^ "DEVA Partisi grup kurabilmek için CHP'den 5 vekil daha isteyebilir". www.rudaw.net. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023. 
  29. ^ "TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ". www5.tbmm.gov.tr. 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  30. ^ "Belediye Başkanları | Demokrat Parti". www.dp.org.tr. 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.