Twitter'a Türkiye'den erişimin engellenmesi

30 Eylül 2024 tarihinde kontrol edilmiş kararlı sürüm gösterilmektedir. İnceleme bekleyen 2 değişiklik bulunmaktadır.

Twitter'a Türkiye'den erişimin engellenmesi, Türkiye kanunlarına dayanılarak TİB tarafından Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinin kararıyla 20 Mart 2014 tarihinde[1][2] engellenmiştir[3]

3 Nisan 2014'te Twitter'a getirilen yasak kaldırıldı.[4] Son olarak 6 Nisan 2015 tarihinde yeniden Twitter'a yasak gelmiştir.[5][6] Daha sonrasında, yasak tekrar kaldırılmıştır.

Siber güvenlik ve internet gözlemevi NetBlocks'a göre 8 Şubat 2023'te, Kahramanmaraş depremlerinin ardından hükûmet tarafından Twitter'a erişim kısıtlandı.[7]

Arka plan

değiştir

Uygulanan engelleme, Türkiye'de ve dünyada[8] çeşitli yankılar uyandırmıştır.[9] 18 Mart tarihinde İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 204/181 sayılı kanunu kararı ile Twitter'a Türkiye'den[10] erişimin engellenmiştir.[11] Twitter'a erişimin Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Twitter mivitır hepsinin kökünü kazıyacağız. Uluslararası camia şunu der, hiç beni ilgilendirmiyor"[12][13] sözlerinden bir gün sonra engellenmesi dikkat çekmiştir.

Kapatma ile ilgili olarak Başbakanlık Basın Müşavirliği bir açıklama yayınladı. Açıklamada mahkeme kararlarını umursamama, hukukun gereğini yerine getirmeme biçimindeki bu tutumda bir değişiklik gözlenmemesi halinde, vatandaşlarımızın mağduriyetini gidermek için teknik olarak, Twitter'e erişimin engellenmesinden başka çare kalmayabileceği belirtilmiştir.

Mahkeme kararının ardından[14] Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, Twitter'a erişimi engellemiştir. Erişimin durdurulduğu bu süre içerisinde herhangi bir uluslararası vekil sunucu ya da anonim kullanımı sağlayan web siteleri kullanılarak siteye bağlantı sağlanabilmiştir. Türk Telekom yoluyla YouTube'a bağlanmaya çalışanlar ise, karşılarında Türkçe yazılmış "Bu siteye erişim mahkeme kararıyla engellenmiştir!" yazısı ile hem Türkçe hem de İngilizce yazılmış engelleme kararını bulmuşlardır. Erişim yasağına ilişkin Twitter “Türkiye’deki servisine girişin yeniden sağlanacağını umut ediyoruz”[15] açıklamasını yapmıştır.

Twitter'ın tekrar açılmasıyla ilgili olarak bilim teknoloji ve sanayi bakanı Fikri Işık "Twitter hukuki temsilci edinir ve bireysel hesapları bloke etmeyi kabul ederse twitter krizi çözülebilir" dedi. Erişim engellenmesinin tamamen siyasi değil hukuki olduğunu belirten Işık ; "Twitter’in engellenmesiyle ilgili durum, tamamen hukuki bir durum" dedi. Işık açıklamasını şöyle sürdürdü: "Twitter’da kişilik haklarına, özel yaşamın ihlaline yönelik mahkemelerin verdiği kararların uygulanmasına yönelik Twitter’in Türkiye’de herhangi bir muhatabı yok. Dolayısıyla Twitter’dan ısrarla istenen "buraya bir hukuki muhatap koyun ve herhangi bir mahkemenin verdiği kararı uygulayacak bir muhatap bulalım". Bu muhatap bulunsaydı ve mahkemelerin bireysel olarak verdiği erişimi engelleme kararını Twitter sadece o kişinin hesabını engellemeyi yapmış olsaydı, öyle genel bir engellemeye gidilmeyecekti. Yani bizim beklediğimiz Twitter’dan Türk hukuk sistemine saygıdır. Bunun dışında amaç yok. Esas olan özgürlüktür. Şu anda da bildiğim kadarıyla Twitter yetkilileriyle görüşmeler devam ediyor. Bir muhatap oluşturulursa hemen erişime açılacak." ifadelerini kullandı.[16][17]

Erişim yasağıyla ilgili olarak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun basın açıklaması yapmıştır;

"Vatandaşlarımızın şikayetleri üzerine, Twitter’da kişilik haklarının ve özel hayatın gizliliğinin ihlali nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerince erişimi engelleme kararları verilmiştir. Bu kararlar, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na ulaşmış ve Başkanlığımız tarafından içeriğin çıkarılması Twitter’dan istenmiştir. Ancak, mahkeme kararlarının uygulanması hususunda tüm iyi niyet çabalarımıza karşılık Twitter bu kararlara duyarsız kalmış ve mahkeme kararlarını tanımamıştır. Yurtdışı merkezli söz konusu internet sitesi Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinin vermiş olduğu kararları yok saymıştır. Bu nedenle, vatandaşlarımızın ileride telafisi mümkün olmayacak mağduriyetlerinin önlenmesi için başka bir seçenek kalmadığından mahkeme kararları doğrultusunda Twitter’a erişimin engellenmesi tedbiri uygulanmıştır. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, hukuk devleti ilkesi çerçevesinde mahkeme kararlarını uygulamakla yükümlüdür. Yurt dışı merkezli söz konusu internet sitesi, Türk mahkemelerinin kararlarına uyarak hukuka aykırı içerikleri çıkardığı takdirde, tedbir amaçlı uygulanan erişimin engellenmesine son verilecektir.[18]
–Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

Tepkiler

değiştir
  •   - Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz twitter hesabından 5 ayrı dilde "Özellikle Türkiye'deki takipçilerime; Başbakan Erdoğan'ı ifade özgürlüğünü hemen serbest bırakmaya çağırıyorum."[19] tweetini paylaşmıştır.
  •   - Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığının yazılı yaptığı açıklamada "endişeliyiz" denmiş,[20] Amerikan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki ise yasak için "Kaygılarımızı olaylar geliştikçe Türkiye ile paylaşıyoruz ve bunları dile getiriyoruz" demiştir.[21]
  •   - Erişim yasağının ardından Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül yasağı aşarak twitter hesabından gün boyu erişim yasağı ile ilgili 5 not paylaşmıştır: "Umarım bu uygulama uzun sürmez.[22] Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal gibi suç oluşturan hususlar varsa, ancak mahkeme kararıyla sadece ilgili sayfalar kapatılabilir. Kullanılan platformlara erişimin topyekün engellenmesi teknik olarak zaten mümkün değil. Ayrıca, daha önce defalarca belirttiğim gibi iletişim teknolojilerinin bugün ulaştığı noktada Twitter gibi bütün dünyada.[23] Sosyal medya platformlarının tamamen kapatılması tasvip edilemez[24]" demiştir.[25][26]

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Twitter yasağı kalktı mı?". HABERTÜRK. 21 Mart 2014. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  2. ^ "Ve Twitter kapatıldı!". NTVMSNBC. 21 Mart 2014. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  3. ^ Glen Johnson (21 Mart 2014). "Turkey tries to block Twitter, is met with worldwide ridicule". Los Angeles Times. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.  (İngilizce)
  4. ^ "Twitter yasağı kalktı". 5 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2014. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  7. ^ "NetBlocks teyit etti: Hükümet, Twitter'ı kısıtladı - Diken". www.diken.com.tr. 8 Şubat 2023. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  8. ^ "Twitter yasağına dünyadan tepki yağıyor". Hürriyet. 21 Mart 2014. 23 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  9. ^ "#BBCtrending: Protesters and politicians defy Turkey's Twitter block". BBC. 21 Mart 2014. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.  (İngilizce)
  10. ^ Emma Woollacott (21 Mart 2014). "Streisand Effect Takes Hold As Turkey Bans Twitter". Forbes. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.  (İngilizce)
  11. ^ "Turkey blocks access to Twitter website". Aljazeera. 21 Mart 2014. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.  (İngilizce)
  12. ^ "Twitter mivıtır hepsinin kökünü kazıyacağız". Taraf. 20 Mart 2014. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  13. ^ "Erdoğan: Twitter'ın kökünü kazıyacağız". Cumhuriyet. 20 Mart 2014. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  14. ^ İhsan Günay Çağrıcı (21 Mart 2014). "Twitter kapatıldı!". Milliyet. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  15. ^ "Twitter'dan flaş Türkiye açıklaması". Hürriyet. 21 Mart 2014. 24 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  16. ^ "Bakan Twitter'a şart koştu. Twitter hukuki temsilci edinir ve bireysel hesapları bloke etmeyi kabul ederse twitter krizi çözülebilir". 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  17. ^ "Twitter yeniden açıldı mı?". Radikal. 21 Mart 2014. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  18. ^ "Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun basın açıklaması" (PDF). 3 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  19. ^ "AP Başkanı'ndan beş dilde Twitter mesajı". Hürriyet. 21 Mart 2014. 23 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  20. ^ "ABD'den Twitter sansürü tepkisi". Radikal. 21 Mart 2014. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  21. ^ Tolga Tanış (21 Mart 2014). "ABD'den çok sert Twitter açıklaması". Hürriyet. 23 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  22. ^ "Abdullah Gül'den Twitter tepkisi". Ulusal Kanal. 21 Mart 2014. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  23. ^ "Yasağı aşan Gül'den ilk yorum". Cumhuriyet. 21 Mart 2014. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  24. ^ "Abdullah Gül'den twitter yasağına tweetli açıklama". Türkiye. 21 Mart 2014. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  25. ^ "Twitter ban: Turkey's President Gul challenges PM's move". BBC. 21 Mart 2014. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.  (İngilizce)
  26. ^ Alan Cowell (21 Mart 2014). "Turkish Effort to Block Twitter Draws Protest". New York Times. 30 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.  (İngilizce)