Yükseköğretim Kurulu

Türkiye'de bir devlet kurumu

YÖK olarak kısaltılan Yükseköğretim Kurulu, Türk üniversiteleri için merkezî devlet denetim organıdır.

Yükseköğretim Kurulu
YÖK
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi6 Kasım 1981 (42 yıl önce) (1981-11-06)[1]
TürüKamu kurumu
AdresYükseköğretim Kurulu Başkanlığı
06539 Çankaya, Ankara
Yıllık bütçe₺320.691.000 (2023)[2]
Yönetici(ler)
Alt birimler
  • Yükseköğretim Yürütme Kurulu
  • Yükseköğretim Denetleme Kurulu
Web sitesiyok.gov.tr

Kuruluşu

değiştir

Yükseköğretim Kurulu 1981 yılında, yükseköğretimi askerî hükümetin fikirlerine göre yeniden düzenleyen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu uyarınca kuruldu.[3] Üniversiteler depolitize edildi ve devlet kontrolüne tabi tutuldu. Böylece 1961 anayasası ile üniversitelere tanınan özerklik ve özyönetim ortadan kaldırıldı.

Yetkileri ve yapısı

değiştir

Yükseköğretim Kurulunun görevleri de 1982 tarihli Türk Anayasası'nda belirtildi. Kurul dekanları atar, rektörleri önerir, üniversite bütçelerini kontrol eder, müfredatı belirler ve öğrencilerin kabul prosedürüne karar verir (YKS). Türk üniversitelerinde başörtüsü yasağını 1982 yılında yürürlüğe koyan Yükseköğretim Kurulu olmuştur. 2004 yılında, imam hatip okulu mezunlarının üniversiteye girişine ilişkin bir reform yapılarak bu okullar liselerle eşit düzeye getirilmiştir.[4]

YÖK'ün en önemli organları şunlardır:

  • Genel Kurul
  • Başkan
  • Yürütme Kurulu

Yükseköğretim Kurulu, üçte biri Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu ve yükseköğretim kurumları tarafından atanan 21 üyeden oluşmaktadır. 2004 yılına kadar Genelkurmay Başkanlığı da Yükseköğretim Kurulunun bir üyesini atamaktaydı.

YÖK Atlas programı

değiştir

Yükseköğretim Kurulu tarafından 2016 yılında hazırlanan uygulamadır. Öğrenciler YÖK Atlas uygulaması ile, YÖK'e bağlı bulunan üniversitelerin ilgili tüm bölümlerine yerleşen öğrencilerin istatistik verilerine ulaşabiliyor. 3 farklı türde sistemi olan Atlas uygulaması ile, herhangi bir bölüme yerleşmek isteyen adayların kaç net yapmaları, kaç puan almaları, sıralamalarının nasıl olması gerektiği gibi soruların cevapları ortalama değerlerle bulunabiliyor. Atlas uygulaması ilgili sınav yılından bir önceki sınav yılındaki istatistik verileri yansıtıyor.[5][6]

YÖK Üstün Başarı Ödülleri

değiştir

Ana Madde: YÖK Üstün Başarı Ödülleri

Yükseköğretim Kurulunca her yıl düzenli olarak bilimsel çalışma ve projeleri teşvik etmek amacıyla verilen ödüllerdir. Bireysel ve Kurumsal olmak üzere iki başlık altında verilen ödüller; kurumun misyonuna uygun, nitelikli ve özgün, ülkeye ekonomik, sosyal ve kültürel katkıları dikkate alınan, her türlü bilimsel çalışma, araştırma ve projeleri kapsamaktadır.

YÖK başkanları

değiştir
 
# Adı Görev başlangıcı Görev bitişi
1 Prof. Dr. İhsan Doğramacı 21 Aralık 1981 9 Temmuz 1992
2 Prof. Dr. Mehmet Sağlam 15 Temmuz 1992 3 Kasım 1995
3 Prof. Dr. Kemal Gürüz 6 Aralık 1995 6 Aralık 2003
4 Prof. Dr. Erdoğan Teziç 9 Aralık 2003 9 Aralık 2007
5 Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan 11 Aralık 2007 11 Aralık 2011
6 Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya 11 Aralık 2011 6 Kasım 2014
7 Prof. Dr. Yekta Saraç 11 Kasım 2014 21 Temmuz 2021
8 Prof. Dr. Erol Özvar[7] 30 Temmuz 2021 Görevde

YÖK üyeleri

değiştir
# Adı Görevi Atanma tarihi Bitiş tarihi Seçen
1 Prof. Dr. Erol Özvar[7] Başkan[8] 30 Temmuz 2021 30 Temmuz 2025 Cumhurbaşkanı
2 Prof. Dr. Halim Haldun Göktaş Başkanvekili 3 Haziran 2022 3 Haziran 2026 Cumhurbaşkanı
3 Prof. Dr. Metin Topcuoğlu[9] Başkanvekili 9 Haziran 2020 30 Haziran 2024 Üniversitelerarası Kurul
4 Prof. Dr. Mahmut Ak Üye 1 Nisan 2023 1 Nisan 2027 Cumhurbaşkanı
5 Prof. Dr. Erol Arcaklıoğlu[10] Yürütme Kurulu Üyesi 24 Aralık 2022 24 Aralık 2026 Cumhurbaşkanı
6 Prof. Dr. Arif Bilgin[10] Yürütme Kurulu Üyesi 24 Aralık 2022 24 Aralık 2026 Üniversitelerarası Kurul
7 Prof. Dr. Naci Gündoğan [10][11] Yürütme Kurulu Üyesi 24 Aralık 2022 24 Aralık 2026 Cumhurbaşkanı
8 Prof. Dr. Hüseyin Karaman Yürütme Kurulu Üyesi 11 Haziran 2022 11 Haziran 2026 Üniversitelerarası Kurul
9 Prof. Dr. Kemal Şenocak Yürütme Kurulu Üyesi 11 Haziran 2022 11 Haziran 2026 Üniversitelerarası Kurul
10 Prof. Dr. Münire Kevser Baş Üye 10 Nisan 2023 10 Nisan 2027 Üniversitelerarası Kurul
11 Prof. Dr. Mürteza Bedir Üye 3 Haziran 2022 3 Haziran 2026 Cumhurbaşkanı
12 Prof. Dr. Hayrunnisa Bolay Belen Üye 10 Nisan 2023 10 Nisan 2027 Üniversitelerarası Kurul
13 Prof. Dr. Burhaneddin Sandıkçı[10] Üye 24 Aralık 2022 24 Aralık 2026 Cumhurbaşkanı
14 İbrahim Şenel Üye 2 Ocak 2021 2 Ocak 2025 Cumhurbaşkanı
15 Prof. Dr. Hasan Nuri Yaşar[12] Üye 5 Mart 2020 9 Mart 2024 Cumhurbaşkanı
16 Prof. Dr. Hasan Mandal Üye 1 Nisan 2023 1 Nisan 2027 Cumhurbaşkanı
17 Prof. Dr. Halit Eyüp Özdemir Üye 1 Nisan 2023 1 Nisan 2027 Cumhurbaşkanı
18 Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçı Üye 1 Nisan 2023 1 Nisan 2027 Cumhurbaşkanı
19 Prof. Dr. Haluk Görgün Üye 1 Nisan 2023 1 Nisan 2027 Cumhurbaşkanı
20 Üye Cumhurbaşkanı
21 Üye Üniversitelerarası Kurul

YÖK Denetleme Kurulu Üyeleri

değiştir
# Adı Görevi Atanma tarihi
1 Prof. Dr. Hamit Emrah Beriş Başkan 1 Eylül 2023
2 Mevlüt Özçelik Üye 18 Kasım 2016
3 Prof. Dr. Mahmut Doğru Üye 28 Aralık 2017
4 Prof. Dr. Metin Dağdeviren Üye 2020
5 Aydın Sarı Üye 2021
6 Prof. Dr. Tarık Yarılgaç Üye 19 Ocak 2021
7 Prof. Dr. Ali İhsan Akgün Üye 14 Temmuz 2021
8 Güray Irmak Üye 14 Temmuz 2021
9 Prof. Dr. Osman Karamustafa Üye 18 Ağustos 2021
10 Prof. Dr. Ahmet Ulusoy Üye 22 Eylül 2021
11 Ercan Özkan Üye 9 Kasım 2021
12 Prof. Dr. Uğur Kaya Üye 11 Ağustos 2022
13 Prof. Dr. Mehmet Duman Üye 9 Haziran 2023
14 Recep Uz Üye 9 Haziran 2023
15 Süleyman Necati Akçeşme Üye 2023

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Resmi Gazete" (PDF). 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Aralık 2020. 
  2. ^ "Resmi Gazete" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ocak 2023. 
  3. ^ Wissenschaftler in der Türkei: Jede Kritik kann als Unterstützung für den Staatsstreich gedeutet werden. In: Die Zeit. 21. Juli 2016, ISSN 0044-2070 (zeit.de [abgerufen am 12. April 2018]).
  4. ^ Heftige Kontroversen über die Reform des Türkischen Hochschulrates, Länderberichte, Konrad-Adenauer-Stiftung. In: Konrad-Adenauer-Stiftung. (kas.de [abgerufen am 12. April 2018]).
  5. ^ "YÖK Atlas". 31 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2016. 
  6. ^ "Yükseköğretim Program Atlası tanıtıldı (YÖK'ten YGS ve LYS için yeni uygulama)". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2016. 
  7. ^ a b "Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı değişti". Sözcü. 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2021. 
  8. ^ 30 Temmuz 2021'de başkanlığa atanmıştır
  9. ^ ilk kez 30 Haziran 2016'da atanmıştır
  10. ^ a b c d "YÖK'e 5 yeni üye seçildi, 6 üniversiteye rektör atandı". NTV. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023. 
  11. ^ ilk kez 23 Kasım 2018'de atanmıştır
  12. ^ 9 Mart 2016 tarihinde ilk kez atanmıştır

Dış bağlantılar

değiştir