Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı

Türkiye'deki telefon numaralandırma sistemi ve belirli hizmetlere tahsis edilmiş numara ve kodlar

Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki telefon numaralandırma planı ve belirli hizmetlere tahsis edilmiş numara ve kodlarına denir. Düzenlemeler Türkiye'de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK),[1] Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ise Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu (BTHK) tarafından ITU-T E.164 ve ITU tavsiye kararlarına uygun olarak yapılmaktadır.[1]

Konum
ÜlkeTürkiye
KıtaAsya
RegülatörBilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
TipKapalı
NSN uzunluğu10
Tipik biçim(0xxx) xxx xxxx
Erişim kodları
Ülke telefon kodu+90
Uluslararası arama öneki00
Gövde öneki0

Numara biçimleri değiştir

Türkiye değiştir

Türkiye'deki standart telefon numaraları, 1988 yılına kadar 10 basamaklı sayılardan oluşmaktaydı. 1988'de PTT tarafından 12 basamağa çıkarılmış ve yeniden düzenlenmiştir. 12 basamaklı bu sistem, Türkiye'nin uluslararası numara ön eki olan 90 ile başlar, sonraki üç rakam ise alan adıdır. Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı'na göre, numara bir sabit hatta aitse, hangi ilde bulunduğu, aksi halde ne tür bir numara olduğunu belirtir. Örneğin GSM operatörleri için bu üç hane, 5xx biçimindedir, sonraki yedi hane ise kullanıcıya özeldir.

 
Türkiye'deki ulusal numaralandırma planının genel yapısı

Ulusal Numaralandırma Planı'na göre numaraların ilk hanelerine; 1 (kısa numaralar, taşıyıcı seçim kodu), 2-3-4 (coğrafi numaralar), 5 (mobil numaralar), 8-9 (coğrafi olmayan numaralar) olmak üzere çeşitli kategoriler verilmiştir. Aşağıda detaylı örnekleri verilmiştir:

  • 1 (112-155 ve 118 vb.)
  • 2-3-4 (212-216-312 ve 412 vb.)
  • 5 (5xx, mobil operatörlerin müşterilerine verdiği numaralar)
  • 8-9 (ücretsiz aranır telefon, internet hizmetleri, katma değerli elektronik haberleşme hizmetleri (canlı sohbet, hikâye, arkadaşlık hattı ve cinsel içeriğe sahip katma değerli haberleşme hizmetleri) vb.)

Ulusal Numaralandırma Planı'nda bulunan bir başka numara grubu ise rehberlik hizmetleridir. Bu numaralar bilinmeyen numaralar ve rehberlik hizmetlerine, 118XY olmak üzere tahsis edilmiştir.[1]

Kısa numaralar değiştir

Sabit ve mobil için belirlenen bu sistemin haricinde, acil numaralar ve bilgi hatları gibi çeşitli numaralar da bulunmaktadır. 2021 yılında Türkiye'deki 110 (itfaiye), 155 (polis) ve 156 (jandarma) gibi acil çağrı numaraları 112 Acil Çağrı Merkezi adı altında birleştirilmiştir.[2] Böylece eski acil çağrı numaralarından yapılan aramalar 112 Acil Çağrı Merkezi'ne yönlendirilmektedir.[2]

Numara Tahsis olunan kurum Amaç
110 Belediyeler Yangın ihbar
112* T.C. Sağlık Bakanlığı Sıhhi imdat (112 Acil Çağrı Merkezi)
113 Alo sağlık yardım
114 Ulusal Zehir Danışma Merkezi
115 Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yeşilay danışmanlık merkezi (YEDAM)
116 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu HESC (Harmonized European Short Codes)
120 BTK tüketici iletişim merkezi
121 Türk Telekom Telefon arıza
122 Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Alo AFAD
123 T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Alo Ulaştırma
124 Türkiye İstatistik Kurumu Alo TÜİK
125 Doğal Afet Sigortaları Kurumu Alo DASK
126 Türksat Kablo TV arıza
130 T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ürün güvenliği şikayet hattı
131 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları TCDD acil durum hattı
132 T.C. Sağlık Bakanlığı Acil yardım hizmetleri destek hattı
133 Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM)
136 T.C. Ticaret Bakanlığı Alo gümrük kaçakçılığı
140 T.C. İçişleri Bakanlığı Alo terör ihbar hattı
141 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Güvenli İnternet Merkezi
144 T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Alo sosyal yardım hattı
150 T.C. Cumhurbaşkanlığı Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER)
151 T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü
152 Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) BOTAŞ ihbar hattı
153 Belediyeler Alo zabıta, büyükşehir, belediye
154 Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik imdat
155 Emniyet Genel Müdürlüğü Polis imdat
156 Jandarma Genel Komutanlığı Jandarma imdat
157 Göç İdaresi Başkanlığı İnsan ticareti mağdurlarına yardım ve ihbar hattı
158 Sahil Güvenlik Komutanlığı Sahil Güvenlik
159 T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Alo karayolları
160 Türksat E-Devlet Kapısı çağrı merkezi
161 Karayolları Genel Müdürlüğü Otoyol acil yardım
163 Türk Telekom Türk Telekom borç sorma ve ödeme servisi
166 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Alo internet bilgi ihbar
168 Türk Kızılay Kızılay çağrı merkezi
170 T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
171 T.C. Sağlık Bakanlığı Sigara bırakma hattı
172 Tarım Sigortaları Havuzu Alo TARSİM
174 T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Alo gıda hattı
175 T.C. Ticaret Bakanlığı Alo tüketici
176 T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Turizm Bakanlığı iletişim merkezi
177 T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman yangın ihbar
178 Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Alo 178
179 T.C. İçişleri Bakanlığı Alo valilik
180 T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım iletişim merkezi (TİMER)
181 T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevre bilgi
182 T.C. Sağlık Bakanlığı Hastane randevu hattı (MHRS)
183 T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Kadın ve sosyal hizmetler
184 T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık danışma
185 Belediyeler Su arıza
186 Dağıtım şirketleri Elektrik arıza
187 Doğalgaz arıza
188 Belediyeler Cenaze hizmetleri
189 Gelir İdaresi Başkanlığı Vergi danışma
190 Diyanet İşleri Başkanlığı Dini danışma hattı
191 T.C. Sağlık Bakanlığı Uyuşturucu ile mücadele danışma ve destek hattı
192 Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yeşilay
195 Jandarma Genel Komutanlığı
198 Kişisel Verileri Koruma Kurumu Alo veri koruma
199 T.C. İçişleri Bakanlığı Alo Nüfus (NVİ)
*BTK'nin yayımlamış olduğu kısa numaralar raporuna göre 112, Sağlık Bakanlığı'na tahsis edilmiştir.

Kaynak: BTK[3]

Mobil şebeke kodu değiştir

Mobil şebeke kodu, ITU-T E.212 tavsiye kararına uygun olmak üzere Uluslararası Mobil Abone Kimliği'nin bir parçası olarak belirlenmiştir. Minimum olarak 15 haneden oluşmaktadır. Mobil şebeke kodları; IMSI (Uluslararası Mobil Abone Kimliği), MCC (Mobil Ülke Kodu), MNC (Mobil Şebeke Kodu) ve MSIN (Mobil Abone Kimlik Numarası) olmak üzere 4 parçadan oluşmaktadır. ITU tarafından Türkiye için tahsis edilmiş MCC kodu 286'dır.[1]

 
Türkiye'deki Mobil şebeke kodu yapısı

Coğrafi numaralar değiştir

Coğrafi numaralar, Uluslararası Numaralandırma Planı'na göre 2xx (Trakya ve Batı Anadolu illeri), 3xx (Orta Anadolu) ve 4xx (Doğu Anadolu) ile başlamaktadır. Türkiye'nin her ili (İstanbul için Avrupa ve Anadolu olmak üzere 2 adet) için özel bir coğrafi numara belirlenmiştir.

İl Alan Kodu İl Alan Kodu İl Alan Kodu
Adana 322 Elazığ 424 Manisa 236
Adıyaman 416 Erzincan 446 Mardin 482
Afyon 272 Erzurum 442 Mersin 324
Ağrı 472 Eskişehir 222 Muğla 252
Aksaray 382 Gaziantep 342 Muş 436
Amasya 358 Giresun 454 Nevşehir 384
Ankara 312 Gümüşhane 456 Niğde 388
Antalya 242 Hakkâri 438 Ordu 452
Ardahan 478 Hatay 326 Osmaniye 328
Artvin 466 Iğdır 476 Rize 464
Aydın 256 Isparta 246 Sakarya 264
Balıkesir 266 İstanbul 216 (Anadolu) Samsun 362
Bartın 378 212 (Avrupa) Siirt 484
Batman 488 İzmir 232 Sinop 368
Bayburt 458 Kahramanmaraş 344 Sivas 346
Bilecik 228 Karabük 370 Şanlıurfa 414
Bingöl 426 Karaman 338 Şırnak 486
Bitlis 434 Kars 474 Tekirdağ 282
Bolu 374 Kastamonu 366 Tokat 356
Burdur 248 Kayseri 352 Trabzon 462
Bursa 224 Kırıkkale 318 Tunceli 428
Çanakkale 286 Kırklareli 288 Uşak 276
Çankırı 376 Kırşehir 386 Van 432
Çorum 364 Kilis 348 Yalova 226
Denizli 258 Kocaeli 262 Yozgat 354
Diyarbakır 412 Konya 332 Zonguldak 372
Düzce 380 Kütahya 274
Edirne 284 Malatya 422

Mobil numaralar değiştir

Mobil numaralar için Türkiye'de Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone Türkiye için, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ise KKTC Telsim ve Kuzey Kıbrıs Turkcell için tahsis edilmiş çeşitli alan kodları bulunmaktadır.

Mobil operatör Alan kodu
  Türkiye
Türk Telekom 501, 505, 506, 507, 551 (BİMcell sanal operatörü), 552, 553, 554, 555, 559
Turkcell 516 (Bursa Mobile sanal operatörü), 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 561 (61Cell sanal operatörü)
Vodafone 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549
NETGSM 51022
  Kuzey Kıbrıs
KKTC Telsim 54285, 54286, 54287, 54288, 54881, 54882, 54883, 54884, 54885, 54886, 54887, 54888, 54889, 54699
Kuzey Kıbrıs Turkcell 53383, 53384, 53385, 53386, 53387

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti değiştir

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler tarafından tanınmadığı için, resmî bir uluslararası alan kodu yoktur. Bu nedenle, sabit ve mobil telekomünikasyon hizmetleri Türkiye üzerinden gerçekleştirmektedir. Bu nedenle, KKTC'de kullanılan sabit hatlar Türkiye'nin bir ili gibi görülmüştür. Örneğin KKTC'den İsviçre'yi aramak isteyen birinin çağrısı doğrudan İsviçre'ye değil, Türkiye'deki ağ geçidine ("gateway") gider ve buradan aranan ülkeye yönlendirilir.

Kuzey Kıbrıs'taki mobil operatör kullanıcılarının da, aynı şekilde, Türkiye'deki kullanıcılardan teknik olarak bir farkı yoktur, ancak numara havuzları daha küçüktür ve çeşitli siyasi sorunlar vardır. Örneğin Güney Kıbrıs'ın iki mobil operatöründen biri olan CyTA Mobil, Vodafone ile ortaklığı bulunmasına rağmen, yine bir Vodafone iştiraki olan KKTC Telsim'i tanımamaktadır.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC), Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı kullanılmaktadır. Dolayısıyla Kuzey Kıbrıs için uluslararası ülke kodu da +90'dır. 392, tüm sabit hatların alan kodudur. Mobil Operatörler, Kuzey Kıbrıs Turkcell ve KKTC Telsim sırasıyla 533 ve 542 alan kodunu kullanır.

Güney Kıbrıs'tan Kuzey Kıbrıs'a yapılan aramalarda, 0139 kodu ve ardından 7 haneli abone numarası kullanılır ve yerel arama tarifesi üzerinden ücretlendirilir. 0139, Aralık 2001'deki numaralandırma planı değişikliğinden sonra bile, Kuzey Kıbrıs'a doğrudan aramalar için hala kullanılmaktadır.

Kuzey Kıbrıs'tan Güney Kıbrıs'a yapılan aramalarda 0123 alan kodu kullanılır, ancak arama uluslararası tarifelerden ücretlendirilir. Uluslararası 00357 ön ekini kullanmak da mümkündür.

Güney Kıbrıs ile Kuzey Kıbrıs arasındaki direkt telefon bağlantıları, Birleşmiş Milletler borsası tarafından işletilmektedir. Bu, iki toplum arasında doğrudan telefon görüşmelerine izin verir ve 4 Mayıs 1998'den beri yürürlüktedir.

2 Mart 2003'ten beri, Kuzey Kıbrıs'tan Türkiye'ye doğrudan uluslararası aramalar mümkün olmuştur ve şimdi Güney Kıbrıs'tan arayanlar, 0090 392 xxxxxxx'i arayarak veya 0139'u kullanarak Türkiye üzerinden Kuzey Kıbrıs'ı arayabilirler (bu durumlarda aramalar uluslararası tarifelerden ücretlendirilse de).

Arama şekli değiştir

Uluslararası aramalar için arama çıkış kodu (+) veya (00)'dır. Örneğin, yurt dışından Ankara'daki bir sabit hattı arayacak kişinin numarayı, +90312xxxxxxx biçiminde veya (+) yerine (00) kullanarak, 0090312xxxxxxx şeklinde tuşlaması gerekmektedir.

Ülke içi şebekeler arası arama çıkış kodu (0)'dır. Türkiye'de her il için belirlenmiş 3 haneli "il telefon alan kodları" bulunur. Sabit bir hat ile farklı ildeki bir sabit hattı aramak isteyen kişi, arama yapmak için önce 0 (sıfır)'a basar, ardından arama yapacağı ilin 3 haneli kodunu tuşlar ve son olarak arayacağı 7 haneli numarayı girer.

İstisna olan iki grubun aranması ise, hiçbir alan kodu kullanımını gerektirmediğinden gayet basittir. Doğrudan 1xx ya da 444xxxx biçiminde aranırlar.

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d "Numaralandırma Yönetmeliği". www.mevzuat.gov.tr. 27 Haziran 2006. 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022. 
  2. ^ a b "Tüm acil çağrılar '112'de toplandı". TRT Haber. 11 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mart 2022.