Vikipedi

Zonguldak (il)

Türkiye'nin bir ili

Zonguldak, Türkiye'nin ili. Karadeniz kıyısında bulunan il, özellikle limanıyla Türkiye'nin Karadeniz ülkeleriyle arasındaki deniz ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Türkiye'nin en zengin taşkömürü madenlerini barındırır. Fakat son dönemlerde gelirini tek yön olan taşkömüründen kazanması sebebiyle şehir her geçen gün gerilemektedir. 1995 yılında Karabük'ün il olması sebebiyle sanayi yönünden geri düşmesi şehirden dışarı göçü hızlandırmıştır. Şu anda halen aşırı oranda göç vermektedir.

Zonguldak
İl
Ülke Türkiye
Coğrafi bölge Karadeniz
İdare
 • Vali Erdoğan Bektaş
Yüzölçümü
 • Toplam 3,310 km² (1.270 mil²)
Nüfus
 • Toplam 598.796
 • Kır
 238.886
 • Şehir
 359.910
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
İl alan kodu 372
İl plaka kodu 67
Resmî site
zonguldak.gov.tr
Zonguldak location districts.png

EğitimDüzenle

İl genelinde 10 anaokulu, 324 ilköğretim okulu, 59 genel - mesleki lise olmak üzere toplam 389 okulda eğitim ve öğretim yapılmaktadır.

Bülent Ecevit Üniversitesi; Tıp Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ereğli Eğitim Fakültesi olmak üzere 5 fakülte, 3 enstitü, 2 yüksekokul, 6 meslek yüksekokulu, 1 devlet konservatuvarından oluşmaktadır.

Üniversite bünyesinde 32 profesör, 32 doçent, 259 yardımcı doçent, 106 öğretim görevlisi, 43 okutman, 256 araştırma görevlisi, 8 uzman olmak üzere toplam 736 akademik personel görev yapmaktadır.

Zonguldak mutfağıDüzenle

Yöre mutfağında ağırlık unlu (buğday ve mısır unu) mamullerden yapılan yemek türlerindedir. Zonguldak ormanlarında belki dünyanın en lezzetli kestanesi kuzu kestanesi yetişmekte olup, mevsiminde toplanan kestane suda haşlanarak tuzlama bütün olarak fırında kavrulmasıyla kavşak, çizilerek ateşte pişirilmesiyle kebap (kömme) biçiminde değerlendirildiği gibi kurutularak da saklanır. Türkiye'de sadece Kdz.Ereğli'de yetişen Osmanlı Çileği, orman altı bitki örtüsü içinde yer alan dağ çiçeği, kızılcık (kiren), kuşburnu, böğürtlen, fesleğen, nane, defne, karayemiş, ahlat yöre mutfağında değişik kullanma biçimlerinde değerlendirilmektedir.

 
Zonguldak Limanı
 
Zonguldak Kapuz

Tarihi camilerDüzenle

  • Hidâyetullah Câmii,
  • Gâzi Süleymân Paşa Câmii,
  • Orhan gazi camii(1200 yıllık).yapım tarihi bilinmeyen kapançatı köyü camisi

YaylalarDüzenle

  • Bölüklü yayla
  • Alaplı / Gümeli Yaylası

Merkez Çağlı Köyü Yaylaları

NüfusDüzenle

Zonguldak İli Nüfusu: 597.524'dür. Bu nüfusun %71,97'si şehirlerde yaşamaktadır (2016).[2] İlin yüzölçümü 3.342 km²'dir.[3] İlde km²'ye 179 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 465'tir.) İlde yıllık nüfus artış oranı %0,27 olmuştur.[2]

Zonguldak il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1965[4] 650.191 11
  %24     157.463
492.728     %76  
1970[5] 743.654 10 %14 
  %30     220.904
522.750     %70  
1975[6] 836.156 9 %12 
  %32     263.365
572.791     %69  
1980[7] 954.512 8 %14 
  %33     312.843
641.669     %67  
1985[8] 1.044.945 9 %9 
  %34     350.832
694.113     %66  
1990[9] 1.073.560 14 %3 
  %38     411.617
661.943     %62  
2000[10] 615.599 37 -%43 
  %41     250.282
365.317     %59  
2007[11] 615.890 34 %0 
  %45     274.275
341.615     %55  
2008[12] 619.151 33 %1 
  %44     274.504
344.647     %56  
2009[13] 619.812 34 %0 
  %45     280.316
339.496     %55  
2010[14] 619.703 33 -%0 
  %46     287.321
332.382     %54  
2011[15] 612.406 33 -%1 
  %47     286.032
326.374     %53  
2012[16] 606.527 34 -%1 
  %47     287.305
319.222     %53  
2013[17] 601.567 33 -%1 
  %59     355.771
245.796     %41  
2014[18] 598.796 33 -%0 
  %60     359.910
238.886     %40  
2015[19] 595.907 34 -%0 
  %61     363.707
232.200     %39  
Güncel Nüfus Değerleri Tablosu (2018):[20]Düzenle

Zonguldak ili nüfusu: 599.698'dir. Bu nüfusun % 71,31'i şehirlerde yaşamaktadır (2018 sonu). İlin yüzölçümü 3.342 km2'dir. İlde km2'ye 179 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkezde 461’dir.) İlde yıllık nüfus artışı % 0,47 olmuştur.

01 Şubat 2019 TÜİK verilerine göre 8 İlçe, 25 belediye, bu belediyelerde 176 mahalle, ayrıca 380 köy bulunmaktadır.

Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Kozlu (% 2,77)- Kilimli (-% 2,06).

İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2'ye Düşen Kişi Sayısı
İlçe Nüfus 2018 N.Artışı % Bel.Say. Mah.Say. Şehir nüfus Köy Say. Köy Nüfus Şehirli % Alanı km2 Yoğunluk
Alaplı 44.286 1,50 2 9 21.371 52 22.915 48,26 383 116
Çaycuma 91.569 0,78 6 32 44.122 83 47.447 48,18 492 186
Devrek 57.540 1,74 2 10 32.236 83 25.304 56,02 953 60
Ereğli 175.605 0,14 4 44 130.708 93 44.897 74,43 736 239
Gökçebey 21.655 2,89 2 10 11.479 19 10.176 53,01 183 118
Kilimli 35.323 -2,06 4 24 32.583 4 2.740 92,24 145 244
Kozlu 48.381 2,77 1 9 40.853 23 7.528 84,44 177 273
Merkez 125.339 -0,76 4 38 114.294 23 11.045 91,19 272 461
Zonguldak 599.698 0,47 25 176 427.646 380 172.052 71,31 3.341 179

İdari yapıDüzenle

 
Zonguldak fenerinden şehrin görünümü
Ana maddeler: Zonguldak ilinin ilçeleri ve Zonguldak ilindeki yerleşim yerleri listesi

Merkez ilçeyle beraber 8 ilçe 25 belediye, 176 mahalle ve 380 köy vardır.[2]

İlçeler ;

KonumDüzenle

Konum Bilgileri TablosuDüzenle

Konum Bilgileri
İlçe Kuruluş Yılı[21] Alanı km²[3] Rakım mt. Merkeze km[22] Ulaşan Yollar[22]
Alaplı 1987 383 18 59   -06, 67-50, 67-51
Çaycuma 1944 492 36 47   -07, 67-25
Devrek Cumh.önce 953 103 46   -01, 67-32, 67-31
Ereğli Cumh.önce 736 12 46   -06
Gökçebey 1990 183 62 45   -01=>  -11=>67-28
Kilimli 2012 145 14 9   -06 (Zonguldak)=>67-01
Kozlu 2012 177 18 6   -06
Zonguldak Merkez   272 10     -06,   -01, 67-01
Zonguldak Cumh.önce 3.342      

SporDüzenle

Ana madde: Zonguldak'ta spor

2018-2019 Sezonu sonunda, Futbol takımı Zonguldak Kömürspor, 2. Ligde kalmıştır. Ayrıca Futbol BAL’da 2 takımı vardır. Kadınlar futbol 1. Liginde Kdz.Ereğli Bld.spor 5.olmuştur. Voleybol kadınlar 2. Ligdeki takımı Zonguldak DSİ, küme düşmüştür. Hentbol erkekler 2. Liginde Halay GSK bulunmaktadır.

Ziraat Türkiye Kupası'nda Kdz.Ereğli BS, 3.turda Antalyaspor'a, Zonguldak Kömürspor 4.turda Menemen Bld.spor'a elenmiştir.

Önemli spor tesisleri: Karaelmas Kemal Köksal Stadyumu (13.795), Zonguldak Site Spor Salonu (1.500), BEÜ Olimpik Yüzme Havuzu (250)

KaynakçaDüzenle

  1. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  2. ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :0 isimli refler için metin temin edilmemiş (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :1 isimli refler için metin temin edilmemiş (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  17. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  18. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  19. ^ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
  20. ^ TÜİK 1 Şubat 2019 verileri
  21. ^  İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  22. ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü

Dış bağlantılarDüzenle

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Zonguldak_(il)&oldid=20833307" adresinden alındı.