1980

1980 (MCMLXXX) salı günü başlayan yıl. 20. yüzyılın ve 2. milenyumun 80. yılı.

Çeşitli Takvimlerde 1980

Miladi	1980 MCMLXXX
Ab urbe condita	2733
Bahâî	136 – 137
Bengal	1387
Berberi	2930
Birmanya	1342
Bizans	7488 – 7489
Budist	2524
Ermeni	1429 ԹՎ ՌՆԻԹ
Etiyopya	1972 – 1973
Hicri	1400 – 1401
Hint
- Kali Yuga	5081 – 5082
- Shaka Samvat	1902 – 1903
- Vikram Samvat	2036 – 2037
Holosen takvimi	11980
İbrani	5740 – 5741
İran	1358 – 1359
Kıpti	1696 – 1697
Kore	4313
Tayland güneş	2523
Unix zaman	315532800 – 347155199

Olaylar

• 1 Ocak - Türk Silahlı Kuvvetleri, hükümete uyarı mektubu verdi.
• 9 Ocak - Suudi Arabistan'da 63 kişi, 1979 Kâbe Baskını'nı gerçekleştirdikleri nedeniyle kafası kesilerek idam edildi.
• 16 Ocak - Bilim insanları interferon üretmeyi başardı.
• 22 Ocak - Tariş olayları: İzmir'de polis, grev kapsamında çalıştıkları fabrikayı işgal eden Tariş işçileriyle çatıştı. 17'si polis 21 kişi yaralandı.
• 23 Ocak - İzmir'de polisin Tariş fabrikası müdahalesini protesto eden öğrenciler İzmir-Manisa yolunu kapatınca büyük çatışmalar yaşandı. 20'si polis, 1'i jandarma, 35 kişi yaralandı. Ege Üniversitesi süresiz tatil edildi.
• 24 Ocak - 24 Ocak Kararları açıklandı.
• 30 Ocak - Erzurum'da hava sıcaklığı -38 derece olarak ölçüldü.
• 2 Şubat - DİSK genel grev kararı aldı.
• 7 Şubat - Art arda gelen zamlarla Anadol 550 bin, Murat 626 bin liraya çıktı.
• 10 Şubat - İzmir'de 3 gündür devam eden olaylar sokak aralarına yayıldı. Göğüs göğüse çarpışmalar yaşandı. İzmir-Çanakkale karayolu 4 saat ulaşıma kapandı.
• 12 Şubat - İzmir'de olaylar batı yakasından sonra doğu yakasına da sıçradı. Bir vapur kaçırma girişimi ve cami işgali yaşandı.
• 14 Şubat - Tariş olayları: İzmir'de polis Tariş'e girdi. 500 direnişçiyi göz altına aldı.
• 28 Mart - Kayseri'nin Develi ilçesine bağlı Ayvazhacı köyünde toprak kayması nedeniyle 60 kişi öldü.
• 6 Nisan - Fahri Korutürk'ün cumhurbaşkanlığı süresinin bitti.
• 11 Nisan - TRT İstanbul Radyosu Kültür Yayınları prodüktörü ve yazar Ümit Kaftancıoğlu İstanbul'da kendilerine "Müslüman Kardeşler Birliği" adı veren bir sağ grup tarafından öldürüldü.
• 18 Nisan - Rodezya, Zimbabve adı altında bağımsızlığını ilan etti.
• 24 Nisan - 25 Nisan - ABD'nin, Tahran'daki Büyükelçiliği'nde bulunan rehineleri kurtarmak için başlattığı operasyon (Operation Eagle Claw), üç askeri helikopterde meydana gelen teknik arıza nedeniyle başarısızlıkla sonuçlandı. Helikopterlerden birinin İran toprakları üzerinde düşmesi sonucu 8 asker öldü.
• 18 Mayıs - ABD'nin Washington eyaletinde bulunan St. Helens Yanardağı infilak etti. Piroklastik akıntı ve lahar yüzünden 57 kişi hayatını kaybetti.
• 27 Mayıs - MHP Genelbaşkan Yardımcısı, eski Gümrük ve Tekel Bakanı Gün Sazak evinin önünde iki kişi tarafından açılan ateş sonucu öldürüldü.
• 1 Haziran - CNN yayın hayatına başladı.
• 25 Haziran - MHP Gaziosmanpaşa İlçe Başkanı Ali Rıza Altınok, eşi Fahriye Altınok ve 16 yaşındaki kızı Nilgün Altınok evlerinde Gaziosmanpaşa Katliamı olarak anılan olayda Solcu militanlarca katledildi.
• 30 Mayıs - 4 Temmuz - Çorum Olayları
• 19 Temmuz - 12 Mart 1971 muhtırası dönemi başbakanı Nihat Erim İstanbul Dragos'taki evinin önünde Gün Sazak'ın öldürülmesinin intikamını aldıklarını iddia eden solcu militanlar tarafından öldürüldü.
• 22 Temmuz - DİSK eski Genel Başkanı, Maden-İş Sendikası Başkanı Kemal Türkler evinin önünde bindiği otomobilin içinde 5 sağcı militan tarafından Nihat Erim'e misilleme olarak öldürüldü. Cinayeti "Türk Müslüman İntikamcılar Birliği" isimli bir grup üstlendi.
• 30 Temmuz - Büyük Okyanus'taki, İngiliz-Fransız ortak yönetimindeki Vanuatu bağımsızlığını ilan etti.
• 12 Eylül - Türk Silahlı Kuvvetleri ülkedeki gelişmelerden dolayı yönetime el koydu. Siyasal partiler, sivil toplum örgütleri ve dernekler kapatıldı; parti başkanları ve aydınlarla birlikte çok sayıda mesleki ve siyasal örgüt yöneticisi tutuklandı.
• 22 Eylül - İran-Irak Savaşı başladı.
• 8 Ekim - Kurtuluş örgütü lise kanadı Dev-Lis üyesi devrimci Necdet Adalı idam edildi.
• 13 Ekim - THY'nin Diyarbakır uçağı kaçırıldı. Radikal dinci hava korsanları, Diyarbakır'a indirilen uçakta yakalandı.
• 4 Kasım - Ronald Reagan Amerika Birleşik Devletleri Başkanı seçildi.
• 24 Kasım - Ankara'nın Donacıobası köyünde bir düğünde patlayan tüpgaz, 80 kişinin ölümüne yol açtı.

Tarihi bilinmeyenler

• Banker Skandalından dolayı Hükûmet piyasalara müdahale etme gereği duymuştur.

Doğumlar

Ocak

• 3 Ocak
  • Yusuf Demirkol, Türk şarkıcı ve besteci
  • Kurt Vile, Amerikalı müzisyen
• 4 Ocak - Bobbi Eden, Amerikalı pornografik film oyuncusu.
• 12 Ocak
  • Akiko Morigami, Japon tenis oyuncusu.
  • Amerie, R&B şarkıcısı, söz yazarı, dansçı, aktris ve model.
• 20 Ocak - Ertuğrul Arslan, Türk futbolcu.
• 25 Ocak
  • Xavi, İspanyol futbolcu.
  • Paulo Assunção, Brezilyalı futbolcu.
• 27 Ocak
  • Marat Safin, Tatar asıllı Rus tenisçi.
  • Austin O'Riley, Amerikalı çıplak model ve pornografik film oyuncusu.

Şubat

• 1 Şubat
  • Florin Bratu, Rumen futbolcu
  • Liasos Luka, Kıbrıs Rumu futbolcu
• 3 Şubat - Ayça Işıldar Ak, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı
• 8 Şubat - Bilge Kösebalaban, Direc-t grubu gitarist ve vokalisti
• 9 Şubat - Angelos Charisteas, Yunan futbolcu
• 11 Şubat - Mark Bresciano, Avustralyalı futbolcu
• 20 Şubat - Berk Tokay, Türk grafiker
• 29 Şubat - Çağdaş Atan, Türk futbolcu

Mart

• 1 Mart - Burcu Kara, Türk dizi ve sinema oyuncusu.
• 7 Mart
  • Boštjan Nachbar, Sloven millî basketbolcu.
  • Laura Prepon, Amerikalı oyuncu.
  • Murat Boz, Türk şarkıcı
• 9 Mart - Burçin Terzioğlu, Türk dizi ve sinema oyuncusu
• 16 Mart - Bahri Tanrıkulu, Türk Millî Taekwondo sporcusu.
• 18 Mart - Aleksey Yagudin, Rus buz patenci.
• 21 Mart - Marit Bjørgen, Norveçli sporcu.
• 25 Mart - Bartók Eszter, Macar şarkıcı.
• 21 Mart - Ronaldinho, Brezilyalı futbolcu.
• 30 Mart - Yalın, Türk şarkıcı, besteci, söz yazarı

Nisan

• 7 Nisan - Alice Blom, Hollandalı voleybolcu.
• 10 Nisan - John Baker, Amerikalı sinema oyuncusu.
• 12 Nisan - Arda Kural, Türk oyuncu.
• 13 Nisan- Jana Cova, Çek porno yıldızı.
• 28 Nisan - Karolina Goçeva, Makedon şarkıcı.

Mayıs

• 3 Mayıs
  • Alper Tezcan, Türk futbolcu.
  • Ayçin İnci, Türk dizi ve sinema oyuncusu.
• 5 Mayıs - Anastasia Gimazetdinova, Özbek artistik buz patencisi.
• 20 Mayıs
  • Ronaldinho, Brezilyalı futbolcu.
  • Juliana Pasha, Arnavut şarkıcı ve söz yazarı.
• 21 Mayıs - Aydın Çetin, Türk futbolcu.
• 29 Mayıs - Petek Dinçöz, Türk şarkıcı, dizi oyuncusu, sinema oyuncusu ve televizyon sunucusu.
• 30 Mayıs - Steven Gerrard, İngiliz futbolcu.

Haziran

• 1 Haziran - Agasi Ağagüloğlu, Türk ve Azeri boksör.
• 3 Haziran
  • Lazaros Papadopulos, Yunan basketbolcu.
  • Amauri, İtalyan futbolcu.
• 17 Haziran - Sıla (şarkıcı Türk şarkıcı
• 21 Haziran
  • Ayşegül Abadan, Türk piyanist
  • Barış Özcan, Türk basketbolcu
• 23 Haziran - Francesca Schiavone, İtalyan tenisçi
• 30 Haziran - Nourdin Boukhari, Fas ve Hollanda vatandaşı futbolcu.

Temmuz

• 6 Temmuz - Pau Gasol, İspanyol basketbolcu.
• 7 Temmuz - Serdar Kulbilge, Türk futbolcu.
• 15 Temmuz - Bruno Mbanangoyé Zita, Gabonlu Defans oyuncusu.
• 18 Temmuz - Kristen Bell, Amerikalı oyuncu.
• 20 Temmuz - Gisele Bundchen, Brezilyalı, dünyanın en zengin süper modeli. (Guiness Rekorlar Kitabı'na göre)
• 21 Temmuz - Özgür Can Öney, maNga isimli müzik grubunun davulcusu.
• 23 Temmuz - Michelle Williams, gospel ve R&B şarkıcısı, söz yazarı, oyuncu ve dansçı.
• 25 Temmuz - Antonella Serra Zanetti, İtalyan tenisçi.

Ağustos

• 1 Ağustos - Mancini, Brezilyalı futbolcu.
• 12 Ağustos - Cenk Yüksel, Türk ses sanatçısı.
• 13 Ağustos - İrina Berejna, Ukraynalı siyasetçi (ö. 2017)
• 1980
  • Rachael Carpani, Avustralyalı oyuncu
  • Aydın Toscalı, Türk futbolcu
• 27 Ağustos - Begüm Kütük Yaşaroğlu, Türk oyuncu.

Eylül

• 7 Eylül - Emre Belözoğlu, Türk futbolcu.
• 10 Eylül - Şahin Necefi, İranlı şarkıcı ve söz yazarı
• 18 Eylül - Ahmed Al-Bahri, Suudi Arabistanlı futbolcu
• 19 Eylül - Ayşe Tezel, Britanyalı oyuncu
• 23 Eylül - Şahin İmranov, Azeri boksör.
• 25 Eylül - Nataša Bekvalac, Sırp pop müzik şarkıcısı.
• 27 Eylül - Anna Artamonova, Rus voleybolcu.

Ekim

• 1980
  • Eser Altın, Türk futbolcu
  • Zaida Catalán, İsveçli siyasetçi (ö. 2017)
• 11 Ekim - Menduh Kızılkula, Türk profesyonel güreşçi.
• 12 Ekim - Andreas Constantinou, Kıbrıslı futbolcu.
• 13 Ekim - Ashanti, Amerikan kayıt sanatçısı, albüm yapımcısı, aktris, dansçı ve manken.
• 14 Ekim - Ben Whishaw, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu.
• 18 Ekim - Birsen Bekgöz, Türk kısa mesafe koşucusu.
• 21 Ekim - Aslı Altaylar, Türk dizi oyuncusu.
• 24 Ekim - Matthew Amoah , Ganalı millî futbolcu.
• 27 Ekim
  • Macaulay Fisk, Amerikalı oyuncu.
  • Ali Aliyev, Kazak futbolcu.
• 29 Ekim - Ben Foster, Amerikalı faktör.

Kasım

• 1 Kasım - Bilgin Defterli, Türk kadın millî futbolcu.
• 2 Kasım
  • Diego Lugano, Uruguaylı futbolcu.
  • Kennedy Bakırcıoğlu, Süryani asıllı İsveçli futbolcudur.
  • Mustafa Ceceli, Türk şarkıcı, aranjör, albüm yapımcısı.
• 5 Kasım
  • Christoph Metzelder, Alman futbolcu.
  • Antonella Del Core, İtalyan voleybolcu.
• 6 Kasım - Mert Nobre, Brezilya asıllı Türk futbolcu.
• 12 Kasım - Benoît Pedretti, Fransız futbolcu.
• 21 Kasım - Angel Long , Britanyalı pornografik oyuncu ve çıplak model .
• 25 Kasım - Aaron Mokoena, Güney Afrikalı futbolcu. Portsmouth'ta forma giymektedir.
• 30 Kasım - Cem Adrian, Türk şarkıcı, söz yazarı, yapımcı ve yazar

Aralık

• 2 Aralık - Benjamin Mako Hill, Debian hacker, araştırmacı, aktivist ve yazar.
• 5 Aralık - Gülden Kayalar, Türk voleybolcu.
• 8 Aralık - John Lennon, Vokal, gitar (The Beatles).
• 12 Aralık - Berkant Göktan , Türk millî futbolcu.
• 14 Aralık - Didier Zokora, Fildişi Sahilli futbolcu.
• 15 Aralık - Alexandra Stevenson, Amerikalı profesyonel tenis oyuncusu.
• 20 Aralık- Ashley Cole, İngiliz futbolcu.
• 24 Aralık - Stephen Appiah, Ganalı futbolcu.

Tarihi bilinmeyenler

• Alişer Delek - Türk gazeteci.
• Aydın Polatçı - Türk güreşçi.
• Gökçe Ateş Aytuğ - Türk yazar.
• Bahar Yanılmaz - Türk oyuncu.

Ölümler

• 30 Mart - Ayhan Erkanoğlu, Türk futbolcu.
• 4 Mayıs - Josip Broz Tito, Yugoslavya SFC lideri Mareşal öldü.
• 17 Mayıs - Gündüz Kılıç, Galatasaray'lı futbolcu ve teknik yönetmen. (d. 1918)
• 27 Mayıs - Gün Sazak, MHP'li eski bakan.
• 31 Temmuz - Galip Özmen, Atina Büyükekçiliği İdari Ateşesi. ASALA tarafından öldürüldü.
• 25 Eylül - John Bonham, Led Zeppelin grubunun efsanevi davulcusu.
• 7 Ekim - Mustafa Pehlivanoğlu, 12 Eylül Darbesi'nden sonra idam edilen ilk ülkücü. (d. 1958)
• 8 Ekim - Necdet Adalı, 12 Eylül askeri müdahalesinde asılan ilk kişi ve öğrencidir.
• 13 Kasım - Mehmet Zahid Kotku, İslam âlimi, Nakşibendi şeyhi. (d. 1897, Bursa)
• 2 Aralık - Romain Gary, Fransız yazar, film direktörü, savaş pilotu ve büyükelçi.
• 8 Aralık - John Lennon, The Beatles grubunun kurucusu, yazar, eylem adamı. (d. 1940)
• 13 Aralık - Erdal Eren, asılarak idam edilen 16 yaşındaki lise öğrencisi.

Tarihi bilinmeyenler

• Mustafa Nihat Özön, Türk yazın tarihçisi, yazar, eğitmen ve çevirmen.
• Haziran - Alfredo Bai, İtalyan heykeltıraş (d. 1913)

1980 Nobel ödülünü kazananlar

Nobel ödülü madalyası.

• Fizik –
• Kimya –
• Tıp –
• Edebiyat –
• Barış –
• Ekonomi –

---