Fransız cumhuriyetçi takvimi

Fransız cumhuriyetçi takvimi (Fransızca: calendrier républicain français) veya diğer adıyla Fransız devrimci takvimi (Fransızca: calendrier révolutionnaire français), Fransız Devrimi sırasında oluşturulan, 1793 yılının sonlarından 1805 yılına kadar Fransız hükûmeti ve 1871 yılında 18 günlüğüne Paris Komünü tarafından kullanılan takvimdi.

1794 Fransız Cumhuriyetçi Takvimi, çizer Philibert-Louis Debucourt

Devrimci takvim, kısmen tüm dinî ve kralcı etkileri takvimden kaldırmak için tasarlandı ve Fransa'daki büyük bir ondalıklaştırma girişiminin parçasıydı. Fransa'daki hükûmet kayıtlarında ve Belçika, Lüksemburg ve Hollanda ile Almanya, İsviçre, Malta ve İtalya'nın bazı bölgeleri de dahil olmak üzere Fransız yönetimi altındaki diğer yerlerde kullanıldı.

Oluşturulması ve kaldırılması

Ulusal Kurucu Meclis ilk başta, Bastille Baskını'nın tarihi olan 14 Temmuz 1789'dan başlayan ve "Özgürlük Çağı"nı vurgulayan yeni bir takvim oluşturmayı amaçladı. Ancak 2 Ocak 1792'de halefi Yasama Meclisi, IV. Özgürlük Yılı'nın bir gün önce başladığına karar verdi ve I. Yıl böylece 1 Ocak 1789'da başladı.

21 Eylül 1792 tarihinde cumhuriyet ilan edildi ve yeni kurulan Ulusal Konvansiyon, 1792'nin Fransız Cumhuriyeti'nin I. Yılı olmasına karar verdi. 2 Ocak 1793'te cumhuriyetin II. Yılı'nın bir gün önce başladığına karar verdi. Ancak Konvansiyon tarafından Ekim 1793'te kabul edilen yeni takvim, 22 Eylül 1792'yi I. Yılın ilk günü yaptı.

Birinci Cumhuriyet, I. Napolyon'un 11 Frimaire XIII. Yıl veya 2 Aralık 1804'te İmparator olarak taç giymesiyle sona erdi. Buna rağmen cumhuriyetçi takvim, Napolyon 1 Ocak 1806 tarihinde kaldırana kadar kullanılmaya devam edildi. Mayıs 1871'de Paris Komünü birkaç hafta Cumhuriyetçi takvimi kullandı.

Kökeni

Öncülü

Önde gelen din karşıtlarından ateist Sylvain Maréchal, Almanach des Honnêtes-gens'in (Dürüst İnsanların Almanağı) ilk baskısını 1788'de yaptı. Almanaktaki ilk ay "Mars, ou Princeps" (Mart veya Birinci), son ay ise "Février, ou Duodécembre"dı (Şubat veya On İkinci). Ayların uzunlukları Gregoryen takvimindekilerle aynıydı, ancak her ayın 10, 20 ve 30. günleri bir décade'ın (on günlük grup) son günü oluyordu. Geleneksel azizler yerine kayda değer kişilere bireysel günler tahsis edildi. Almanak'ın sonraki baskıları cumhuriyetçi takvime dönüşecekti.