Sosyalist Enternasyonal
Sosyalist Enternasyonal, çoğunlukla sosyal demokrat siyasi partilerden ve emek örgütlerinden oluşan, demokratik sosyalizmi kurmayı amaçlayan siyasi partilerin uluslararası siyasi örgütüdür. 3 Haziran 1951 tarihinde kurulan örgüt, Emek ve Sosyalist Enternasyonal'in halefi olarak kuruldu.
| Sosyalist Enternasyonal | |
|---|---|
 | |
 | |
| Kuruluş | 3 Haziran 1951 |
| Tür | Uluslararası sivil toplum kuruluşu |
| Amaç | Bağlı taraflar arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi ve siyasi tutum ve faaliyetleri koordine etmek. |
| Merkez | Maritime House, Old Town, Clapham |
| Konum | |
| Üyeler | 119 |
| Resmî diller | İngilizce |
| Başkan | Pedro Sánchez |
| Genel Sekreter | Benedicta Lasi |
| Ana organ | Sosyalist Enternasyonal Kongresi |
| Bütçe | 1.4 milyon GBP (2011)[1] |
| Resmî site | socialistinternational.org |
Örgütün şu anda 100'den fazla ülkeden 132 üye parti ve örgütü bulunmaktadır. Üyeleri, Avrupa'nın çoğu da dâhil olmak üzere birçok ülkede hükûmet kurdu. 2013 yılında Sosyalist Enternasyonal içinde yaşanan bir bölünme İlerici İttifak'ın kurulmasına yol açtı. Organizasyona Türkiye'den Cumhuriyet Halk Partisi üyedir.[2]
Sosyalist EnternasyonaI'in mevcut genel sekreteri Gana'dan Benedicta Lasi, mevcut başkanı İspanya başbakanı Pedro Sánchez'dir ve bunların hepsi, Kasım 2022'de İspanya'nın Madrid kentinde düzenlenen son kongrede seçildi.
Tarih
değiştirSosyalist eğilimdeki çeşitli işçi sınıfı partileri II. Dünya Savaşı'ndan hemen sonra uluslararası bir federasyon içinde yeniden örgütlenme girişimlerini başlattılar. 1946'da İngiltere'de toplanan uluslararası konferansta bir haberleşme ve irtibat bürosu kuruldu. Bu büro ertesi yıl daha temsili nitelikte bir danışma organına dönüştürülerek Uluslararası Sosyalist Konferans Komitesi (COMISCO) adını aldı. Bu komite 1951'de Enternasyonal'i yeniden kurmaya karar verdi. Sosyalist Enternasyonal'in kuruluşu Temmuz 1951'de Frankfurt'ta düzenlenen kongrede gerçekleşti.
Organizasyon
değiştirMerkezi Londra'da bulunan örgütün tüzüğüne göre, örgüt içindeki her partinin, üye sayısı ne olursa olsun bir oyu vardır ve kararlar oybirliğiyle alınır. En yüksek organ olan kongre her yıl toplanarak örgütün ilkelerini ve üyelik koşullarını belirler. Bütün üye partilerin temsilcilerinden oluşan daha alt düzeydeki konsey ise gene her yıl toplanır ve örgütün güncel siyasi konulardaki tutumunu saptar, başkan ile sekreteri seçer, ayrıca üyelik ödentilerini belirler. On iki ülkenin temsilcilerinden oluşan ve gerektiğinde toplanan büro ise sekreterliğin çalışmalarını denetler. Örgüte günümüzde faal durumda olan 120'yi aşkın parti üyedir.
Başkanlar, onursal başkan ve genel sekreterler
değiştir| # | İsim | Portre | Ülke | Görev başlangıcı | Görev sonu | Görev süresi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Morgan Phillips (1902–1963) | Birleşik Krallık | 1951 | 1957 | 6 yıl | |
| 2 | Alsing Andersen (1893–1962) | 
|
Danimarka | 1957 | 1962 | 5 yıl |
| 3 | Erich Ollenhauer (1901–1963) | 
|
Batı Almanya | 1963 | ||
| 4 | Bruno Pittermann (1905–1983) | 
|
Avusturya | 1964 | 1976 | 12 yıl |
| 5 | Willy Brandt (1913-1992) | 
|
Batı Almanya | 1976 | 1992 | 16 yıl |
| 6 | Pierre Mauroy (1928–2013) | 
|
Fransa | 17 Eylül 1992 | 10 Kasım 1999 | 7 yıl, 54 gün |
| 7 | António Guterres (1949) | 
|
Portekiz | 10 Kasım 1999 | 15 Temmuz 2005 | 5 yıl, 217 gün |
| 8 | Yorgo Papandreu (1952) | .jpg)
|
Yunanistan | 30 Ocak 2006 | 25 Kasım 2022 | 16 yıl, 300 gün |
| 9 | Pedro Sánchez (1972) |
|
İspanya | 25 Kasım 2022 | Görevde | |
Onursal başkanlar
değiştirGünümüzdeki Onursal başkanlar:[3]
- Pierre Mauroy, eski SI başkanı
- Mustapha Ben Jafar, Tunus
- Leonel Brizola, Brazilya
- Rubén Berríos, Puerto Rico
- Philippe Busquin, Belçika
- Cuauhtémoc Cárdenas, Meksika
- Mohamed El Yazghi, Fas
- Alan García, Peru
- Anita Gradin, İsveç
- Elazar Granot, İsrail
- Tarja Halonen, Finlandiya
- Mahamadou Issoufou, Nijer
- Anker Jørgensen, Danimarka
- Lionel Jospin, Fransa
- Neil Kinnock, Birleşik Krallık
- Horacio Serpa, Kolombia
- Enrique Silva Cimma, Şili
- Mário Soares, Portekiz
- Hans-Jochen Vogel, Almanya
Genel Sekreterler
değiştir- Julius Braunthal, Avusturya (1951–1956)
- Bjarne Braatoy, Norveç (1956–1957)
- Albert Carthy, Birleşik Krallık (1957–1969)
- Hans Janitschek, Avusturya (1969–1976)
- Bernt Carlsson, İsveç (1976–1983)
- Pentti Väänänen, Finlandiya (1983–1989)
- Luis Ayala, Şili (1989–2022)
- Benedicta Lasi, Gana (2022-present)
Zirveler
değiştir
|
Üyeler
değiştir
| Gözlemci partiler | ||
|---|---|---|
| Ülke | İsim | Kısaltma |
 Orta Afrika Cumhuriyeti |
Orta Afrika Halk Kurtuluş Hareketi | MLPC |
 Çad |
Demokrasi ve Yenileme için Ulusal Birlik | UNDR |
 Kongo DC |
Demokrasi ve Sosyal Gelişim için Birlik | UDPS |
| Kongo DC |
Birleşik Lumumbçu Parti | PALU |
 Estonya |
Sosyal Demokrat Parti | SDE |
 Haiti |
Halkın Mücadele Örgütü | OPL |
 İran |
İran Kürdistan Komala Partisi | KPIK |
| İran |
Kürdistan Komala Partisi | KPK |
 Kenya |
Kenya İşçi Partisi | |
 Lesotho |
Lesotho Demokrasi Kongresi | LCD |
 Norveç |
İşçi Partisi | DNA |
 Batı Sahra |
Polisario Cephesi | POLISARIO |
 Esvatini |
Svaziland Demokrat Partisi | SWADEPA |
 Birleşik Krallık |
İşçi Partisi | |
Dış bağlantılar
değiştir- Sosyalist Enternasyonal Ana Sayfası23 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
değiştir- ^ "Finances of the International". Socialist International. 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2009.
- ^ "Honorary Presidents of the Socialist International". Socialist International. 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.