Guangzhou
Guangzhou ya da Guanco[3] (Basitleştirilmiş Çince: 广州; Geleneksel Çince: 廣州; pinyin: Guǎngzhōu), Çin'in güneyindeki Guangdong Eyaleti'nin merkezi ve en büyük şehridir. Çin Hanedanı'na kadar dayanan 2,200 yıllık tarihi vardır; tarihi boyunca da Güney Çin'in siyasi, askerî, ekonomik, kültürel, bilim ve eğitim merkezi olarak işlev göstermiştir. Günümüz Guangzhou şehri, Çin'in birinci kademe şehirlerinden biridir. Lingnan kültürünün doğduğu ve geliştiği yer olup Modern Çağ'da devrimlere patlak verildiği bir yer olmuştur ve günümüzde çağdaş Çin kültürünün önemli bir beşiğidir.[4] Guangzhou belediye dairesi, 1921 yılında Çin anakarasındaki ilk belediye yönetimi olarak açıldı.[5] 2010 Yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı verilerine göre Guangzhou şehrinin 10,641,400 kişilik nüfusu vardı.[6] Komşu şehir Foshan ile beraber sayıldığında nüfus açısından Çin'in en büyük ikinci ve Dünya'nın en büyük 10. metropol alanını teşkil eder.[7]
Guangzhou 广州市 | |
---|---|
Guangzhou şehri | |
Guangzhou'nun Çin'deki konumu | |
Ülke |
![]() |
Eyalet | Guangdong |
İdare | |
• Belediye başkanı | Chen Jianhua (ÇKP) |
Yüzölçümü | |
• Eyalet altı şehir | 7.434,4 km² (28.704 mil²) |
Nüfus (2014)[1] | |
• Eyalet altı şehir | 13,080,500 |
• Yoğunluk | 1.800/km² (4.000/mil²) |
• Kent | 11,264,800 |
• Metropol | 25,000,000 |
Zaman dilimi | UTC+08.00 (CST) |
Resmî site www.gz.gov.cn |
Guangzhou, Foshan, Dongguan, Zhongshan, Shenzhen ve Jiangmen, Huizhou, Zhuhai ve Makao'nun bir kısmı komşu şehirlere uzanan ve yaklaşık 47.6 milyon nüfusla[8] Dünya'daki en büyük kentsel aglomerasyonu oluşturan ve İnci Nehir Deltası Ekonomik Bölgesi'nin parçası olup Çin anakarası'ndaki en kalabalık yerleşik metropol bölgesi'nin ortasındadır. İdari olarak şehir eyalet altı şehir statülüdür[9] ve Çin'deki dokuz Ulusal Merkez Şehir'den biridir.[10] 1990'ların sonlarında ve 2000'lerin başında, başlangıçta Orta Doğu ve Güneydoğu Asya'ya yerleşmiş olan Sahra Altı Afrika vatandaşları, 1997/98 Asya Finansal Krizi 'ne yanıt olarak eşi görülmemiş sayılarda Guangzhou'ya taşındı.[11] Çin'in Guangzhou'daki diğer eyaletlerinden yerli göçmen nüfus 2008'de şehrin toplam nüfusunun %40'ıydı. Şanghay, Pekin ve Shenzhen ile birlikte, Guangzhou, Çin'deki en pahalı emlak piyasalarından birine sahiptir.[12] 2020 nüfus sayımına göre, şehrin geniş idari bölgesinin nüfusu 18,676,605 (2010'daki önceki nüfus sayımından %47'ye kadar fazla) idi ve 16,492,590'ı 9 kentsel bölgede (Conghua ve Zengcheng hariç) yaşıyordu.[13]
Çin Halk Cumhuriyeti kurulduktan sonra Guangzhou, Guangdong Eyaleti'nin merkezi olarak işlev göstermeye devam etti, sonra da eyalet altı şehir, "Ulusal Merkezi Şehir " ve "Açık Kıyı Şehri " olarak kılındı ve günümüzde ülkenin önemli bir ticaret ve ulaşım merkezidir.[14] Guangzhou, Halk Kurtuluş Ordusu'na bağlı Güney Saha Komutanlığı Müşterek İşlemler Komutanlık Departmanı merkezinin bulunduğu yerdir;[15] şehir ayrıca 2010 Asya Oyunları 'na ev sahipliği yaptı.
Guangzhou şehrinde tarihî olarak yoğun bir su kanalı sistemi hakimdi. Bu sistemin tarihi, Venedik su kullarınkinden daha eskidir, fakat Çing Hanedanı sonrasında yer alan kentleşmeyle bu kanallar gitgide ortadan kayboldu.[16] Guangzhou ayrıca Güney Çin'in en büyük ve tarihî en uzun olan dış ticaret limanıdır; 3. yüzyıldan beri Deniz İpek Yolu 'nun ana limanı olarak işlev göstermiştir. Tang ile Song hanedanlıklarında Guangzhou, Çin'in en işlek limanı ve Uzak Doğu'nun küresel olarak en çok tanınan şehirlerinden biri hâline geldi. İki bin seneden fazladır liman olarak işlev göstermiş Guangzhou, Ming ile Çing hanedanlık dönemleri boyunca Çin'in dış ticarete açık olan tek limanıydı.[17] Kanton Fuarı da düzenli olarak Guangzhou'da düzenlenir.
Xi, Bei ile Dong nehirlerinin kesiştiği noktada yer alan Guangzhou, Guangdong Eyaleti'nin güneydoğusunda, İnci Nehri Deltası'nın merkez kuzeyinde ve Güney Çin Denizi yakınlarında bulunur. Doğusunda Dongguan ile Huizhou, batısında Foshan, kuzeyinde Qingyuan ile Shaoguan ve güneyinde Zhongshan tarafından çevrelenir; Hong Kong ile Makao özel idarî bölgelerinin yakınlarında da bulunur. Coğrafî açıdan avantajlı konumda bulunan Guangzhou, İnci Nehir Deltası Ekonomik Bölgesi'nin göbeğindedir[18] ve "Bir Kuşak, Bir Yol" projesinin önemli bir bağlantı merkezidir[19] ayrıca Guangdong-Hong Kong-Makao Büyük Körfez Bölgesi 'nin parçasıdır.[20] Guangzhou, bütün bu özellikleri nedeniyle Çin'in Dünya'ya açılan "Güney Kapı"sı (Çince: 南大门; pinyin: Nán Dàmén; İngilizce: Southern Gateway) olarak anılır.[21] GaWC düşünce kuruluşunun "küresel şehirler" hakkında 2018 yılında hazırladığı sıralamada Guangzhou, "Alfa" Dünya şehri olarak sınıflandırıldı; sıralamada yer alan tüm Büyük Çin şehirlerinin arasında 5. sırada, tüm Dünya şehirleri arasında ise 27. sıradaydı.[22] Birleşmiş Milletler'in "2016 Yılı Çin Şehirlerinin Sürdürülebilir Kalkınması Raporu"na göre Guangzhou, rapordaki 35 Çin anakara şehri arasındaki en yüksek İnsani Gelişme Endeksi'ne sahiptir.[23]
TarihDüzenle
Guangzhou yöresinde MÖ 214 yılında ilk kurulan şehir Panyu (Fan-Yü) ( 蕃禺, daha sonraki basitleştirilmiş şekliyle 番禺; Kantonca'da Poon Yu). Bu tarihten başlayarak yerleşim yeri sürekli genişlemiş, MÖ 206'dan sonra Nanyue Krallığına (南越) başkentlik yapmıştır.
MÖ 111'de Han Hanedanı Nanyue'yi yıkmasının ardından, Panyu eyalet başkenti olarak kalmıştır. 226'da şehir Guang Vilayetinin (廣州; Guangzhou) merkezi haline getirilmiştir. Dolayısıyla ilk başta "Guangzhou" şehrin ismi değildi ancak halk zamanla bu ismi benimsemiştir.
Çin Halk CumhuriyetiDüzenle
Çin İç Savaşı'nın son aylarında Guangzhou, HKO tarafından Nanjing'in alınmasından sonra kısa bir süre Çin Cumhuriyeti'nin başkenti olarak hizmet etti. Halk Kurtuluş Ordusu 14 Ekim 1949'da şehre girdi. Hong Kong ve Makao'ya büyük bir göçün ortasında Milliyetçiler geri çekilirken İnci Nehri boyunca Haizhu Köprüsü'nü havaya uçurdu. Kültür Devriminin, bu kaotik dönemde yıkılan tapınakların, kiliselerin ve diğer anıtların çoğuyla şehir üzerinde büyük bir etkisi vardı.
Çin Halk Cumhuriyeti, şehrin tekne insanlarını karada yaşama uyarlamak için İnci Nehri kıyılarında yeni konutlar da dahil olmak üzere inşaat projeleri başlattı. Şehrin Hong Kong ve Shenzhen'e yakınlığı ve denizaşırı Çinliler ile olan bağları, 1980'lerden bu yana Guangzhou'yu Çin'in Deng Xiaoping'in yönetimindeki açılım politikasından ilk yararlananlardan biri yaptı. 1990'lardaki faydalı vergi reformları da şehrin sanayileşmesine ve ekonomik kalkınmasına yardımcı oldu.
Belediye, 2000 yılında Huadu ve Panyu'nun şehre kentsel bölgeler ve Conghua ve Zengcheng daha kırsal ilçeler olarak katılmasıyla genişletildi. Dongshan ve Fangcun'un eski bölgeleri 2005'te kaldırıldı, sırasıyla Yuexiu ve Liwan ile birleştirildi. Şehir Nansha ve Luogang'ı aldı. İlki Panyu'dan, ikincisi Baiyun, Tianhe, Zengcheng'nin bölümlerinden ve Huangpu'daki dış mahalleden oluşturuldu. Ulusal Halk Kongresi Ocak 2009'da İnci Nehri Deltası için kalkınma planını onayladı; aynı yıl 19 Mart'ta Guangzhou ve Foshan belediyeleri iki şehri birleştirmek için kadro oluşturmaya karar verdiler.[24]
2014'te Luogang Huangpu ile birleşti ve hem Conghua hem de Zengcheng ilçeleri bölgelere yükseltildi.
GaleriDüzenle
Onüç Fabrika y. 1805, Danimarka, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri, İsveç, İngiltere ve Hollanda bayraklarını sergiliyor
Guangzhou'nun yabancı tüccarları için "ihracat resimleri"nin en başarılı tedarikçilerinden biri olan Tingqua galerisinin 1855 tarihli bir tablosu.
Ortak temalar arasında Onüç Fabrika, Whampoa Anchorage (şimdi Pazhou) ve Sea-Banner Tapınağı (şimdi Hoi Tong Manastırı) vardı.1863'te Altı Banyan Ağacı Tapınağı'ndaki Çiçekli Pagoda
Yuexiu Tepesi y. 1880 tepesindeki Beş katlı Pagoda
Eski Guangzhou'nun bir ve iki katlı evlerinin üzerinde yükselen Kutsal Kalp Katedrali y. 1880
Amerika Birleşik Devletleri Donanması'nın Seyrüsefer Departmanı'nın 1920 "Kanton" haritası[26]
Sun Yat-sen ve Chiang Kai-shek Whampoa Askeri Akademisi'nin 16 Haziran 1924'teki açılışında
Sıra sıra Tanka teknelerinin bulunduğu 1930'daki Guangzhou Bund.
1937'de bir Guangzhou kısa filmi
Halk Kurtuluş Ordusu 14 Ekim 1949'da Guangzhou'ya girerken
CoğrafyaDüzenle
Guangzhou'nun eski şehri İnci nehri (Zhujiang)'ın doğu kıyısında Baiyun Dağı yakınlarındaydı ve yaklaşık 80 mil (129 km) onun Güney Çin Denizi ile kavşağından ve yaklaşık 300 mil (483 km) sefer başı altındaydı.[27] Denizle bağlantısı Humen Boğazı'nda korunan İnci Nehri Deltası'nın zengin alüvyonlu ovasına hakimdi.[27] Mevcut şehir 112° 57'′ ila 114° 03′ E boylam ve 22° 26′ ila 23° 56′ N enlem güney-orta Guangdong'a nehrin her iki yakasında 74.344 kilometrekare (28.704,4 sq mi) uzanır.
İnci, Çin'in en büyük 4. nehridir.[28]
Nehir ağzını çevreleyen gelgit düzlüğünde gelgit ekosistemleri vardır ancak gelgit düzlüklerinin çoğu tarım için geri alınmıştır.[29] Baiyun Dağı artık yerel olarak şehrin "akciğer"i olarak anılır (Geleneksel Çince: 市肺).[30][31]
Vilayetin yüksekliği, şehrin omurgasını oluşturan dağlar ve cepheyi oluşturan okyanusla genellikle güneybatıdan kuzeydoğuya doğru artar. Tiantang Zirvesi (Basitleştirilmiş Çince: 天堂顶; Geleneksel Çince: 天堂頂, "Göksel Zirve"), 1.210 metre (3.970 ft)'daki deniz seviyesinin üzerindeki en yüksek noktadır.
Doğal kaynaklarDüzenle
Guangzhou'da 47 farklı türde mineral ve ayrıca 18 büyük ve orta ölçekli petrol yatağı da dahil olmak üzere 820 cevher sahası bulunmaktadır. Başlıca mineraller granit, çimento kireçtaşı, seramik kil, potasyum, albit, tuz madeni, mirabilit, nefelin, siyenit, florit, mermer, maden suyu ve jeotermal maden suyudur. Guangzhou, güney Çin'in su bakımından zengin bölgesinde yer aldığından, toplam arazi alanının %10'unu oluşturan birçok nehir ve su sistemi ile geniş bir su alanına sahiptir. Nehirler ve akarsular manzarayı iyileştirir ve şehrin ekolojik ortamını sabit tutar.[32]
İklimDüzenle
Yengeç Dönencesi'nin güneyinde yer almasına rağmen Guangzhou'nun Doğu Asya musonu'ndan etkilenen nemli subtropikal iklim’i (Köppen Cfa/Cwa) vardır.
Yazlar yüksek sıcaklıklar, yüksek nem ve yüksek ısı indeksi ile nemlidir.
Kışlar ılıman ve nispeten kurudur.
Guangzhou'nun nisandan eylüle kadar uzanan uzun muson mevsimi vardır.
Aylık ortalama sıcaklıklar ocakda 13.9C (28.2F) ile temmuzda 28.9 °C (55.2F) arasında değişirken, yıllık sıcaklık ortalaması 22.6°C (72.7F)’dir.[30]
Sonbahar, ekimden aralığa kadar ılıman, serin ve rüzgarlıdır ve sonbahar en iyi seyahat zamanıdır.[33]
Bağıl nem yaklaşık yüzde 68'dir oysa yıllık yağış metropol bölgesinde 1,700 mm'den (67 inç) daha fazladır.[30] Aylık olası güneş ışığı yüzdesi mart ve nisanda yüzde 17'den kasımda yüzde 52'ye kadar değişirken yakındaki Shenzhen ve Hong Kong'dan daha az, yılda 1,628 saat parlak güneş ışığı alır.
Aşırı sıcaklık değerleri 0 °C (32 °F) ile 39.1 °C ( 73.5 F) arasında değişir.[34]
Şehirde kaydedilen son kar yağışı, ikinci son kaydedilen kar yağışından 87 yıl sonra 24 Ocak 2016'da oldu.[35]
Guangzhou iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | |
En yüksek sıcaklık (°C) | 27,2 | 28,6 | 32,1 | 32,4 | 36,2 | 36,6 | 39,1 | 38,0 | 37,6 | 34,8 | 32,5 | 39,1 | |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 18,3 | 18,5 | 21,6 | 25,7 | 29,3 | 31,5 | 32,8 | 32,7 | 31,5 | 28,8 | 24,5 | 20,6 | |
Ortalama sıcaklık (°C) | 13,9 | 15,2 | 18,1 | 22,4 | 25,8 | 27,8 | 28,9 | 28,8 | 27,5 | 24,7 | 20,1 | 15,5 | |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 10,3 | 11,7 | 15,2 | 19,5 | 22,7 | 24,8 | 25,5 | 25,4 | 24,0 | 20,8 | 15,9 | 11,5 | |
En düşük sıcaklık (°C) | 0,1 | 1,3 | 3,2 | 7,7 | 14,6 | 18,8 | 21,6 | 20,9 | 15,5 | 9,5 | 4,9 | 0,0 | |
Ortalama yağış (mm) | 40,9 | 69,4 | 84,7 | 201,2 | 283,2 | 276,2 | 232,5 | 227,0 | 166,2 | 87,3 | 35,4 | 31,6 | |
Kaynak: China Meteorological Administration[36] |
İdari bölümlerDüzenle
Guangzhou eyalet altı şehir'dir. Onbir bölge üzerinde doğrudan yargı yetkisi vardır:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
EkonomiDüzenle
Guangzhou, Çin anakarası'nın önde gelen ticaret ve üretim bölgelerinden biri olan İnci Nehri Deltası'nın ana üretim merkezidir. 2017'de GSYİH 2,150 milyar Yuan'e (318 milyar ABD Doları) ulaştı, kişi başına ise 150,678 Yuan (22,317 ABD Doları) oldu.[41] Guangzhou, Çin'in en müreffeh şehirlerinden biri olarak kabul edilir. Hurun Küresel Zenginler Listesi 2020'ye göre milyarder sayısı bakımından Guangzhou dünyada 10. sırada, Çin'de ise Pekin, Şanghay, Hong Kong ve Shenzhen'den sonra 5. sıradadır.[42]
Oxford Economics‘in yaptığı bir araştırmaya göre Guangzhou'nun 2035 yılında nominal Gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) açısından dünyanın en büyük 10 şehri arasında (Çin'deki Şanghay, Pekin ve Shenzhen ile birlikte) olması beklenmektedir,[43] ve kişi başına nominal GSYİH'si 2030'da 42,000 ABD dolarının üzerine çıkacaktır.[44] Guangzhou ayrıca 2020 Küresel Finans Merkezleri Endeksi'inde (GFCI) küresel olarak 21. (Washington, DC ve Amsterdam arasında) ve tüm Asya ve Okyanusya bölgesinde (Şanghay, Tokyo, Hong Kong, Singapur, Pekin, Shenzhen ve Dubai'nin arkasında) 8. sırada yer aldı.[45] Hızlı sanayileşme nedeniyle Guangzhou bir zamanlar oldukça kirli bir şehir olarak kabul edilirdi. Yeşil şehir planlaması uygulandıktan sonra artık Çin'in en yaşanabilir şehirlerinden oldu.
Kanton FuarıDüzenle
Kanton Fuarı olarak da bilinen Çin İthalat ve İhracat Fuarı her yıl nisan ve ekim aylarında Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenir. 1957 baharında açılışı yapılan fuar şehir için önemli bir olaydır. Çin'deki en uzun geçmişe, en yüksek seviyeye ve en büyük ölçekli ticaret fuarı'dır .[46] 104. oturumdan itibaren fuar Liuhua'daki eski kompleksten Pazhou'daki yeni Kanton Fuarı Kompleksi'ne (Çince: 广州国际会展中心) taşındı. GICEC'e Hat 8 üzerinde iki istasyon ve Tramvay Hattı THZ1 üzerinde üç istasyon hizmet verir. 104. oturumdan bu yana Kanton fuarı iki değil üç aşamalı olarak düzenlenir.
Yuexiu'de Kanton Fuarı'nın Liuhua Kompleksi'ndeki eski yeri
Pazhou'daki mevcut Kanton Fuarı'nın içi
Yerel ürünlerDüzenle
- Kanton mutfağı, Çin'in en ünlü ve popüler bölgesel mutfaklarından biridir; bu, "Guangzhou'da yemek" (Geleneksel Çince: 食在廣州) deyiminde yansıtılır.[a]
- Kanton usulü heykel sanatı ; yeşim , ahşap ve (tartışmalı olarak ) fildişiyle yapılmış yapıtları kapsar.
- Kanton porseleni, son üç yüzyıl boyunca ana ihracat mallarından biri olarak gelişti. Günümüzde Çin çapında oldukça renkli tarzıyla bilinir.
- Kanton nakışı, Çin'in dört ana nakış stillerinden biridir ve Guangzhou'da temsil edilir, ancak Çin'deki nakış endüstrisi esas olarak Chaozhou merkezlidir.
- Bir pale lager markası olan Zhujiang Beer , Çin'in en başarılı markalarından biridir. Guangzhou'da doğal bir kaynaktan doğrudan bira fabrikasına giden sudan yapılır.
EndüstriDüzenle
İhracata yönelik imalat sanayisi şehirde çok gelişmiştir.
- GAC Grubu
- Guangzhou Ekonomik ve Teknolojik Gelişim Bölgesi
- Guangzhou Nansha İhracat İşleme Bölgesi
- İhracat İşleme Bölgesi 2005 yılında kuruldu. Planlanan toplam alanı 136 km2 (52,51 sq mi).[47] Nansha Bölgesi'nde bulunur ve eyalet başkenti Guangzhou'ya aittir. Bölgede teşvik edilen başlıca endüstriler arasında otomobil montajı, biyoteknoloji ve ağır sanayi yer alır. Guangzhou Baiyun Uluslararası Havaalanı'nın güneyinde ve Nansha Limanı'nın yakınında 54 kilometre (34 mil) arabayla 70 dakikalık mesafede yer alır. Ayrıca Nansha Feribot Terminali'ne kadar uzatılan Guangzhou Metro hattı 4'ün avantajı vardır.
- Guangzhou Serbest Ticaret Bölgesi
- Bölge 1992 yılında kurulmuştur. Huangpu Bölgesi'nin doğusunda ve Guangzhou Ekonomik ve Teknolojik Kalkınma Bölgesi yakınında bulunur. Guangzhou Baiyun Havalimanı'na çok yakındır.[48] Bölgede teşvik edilen başlıca endüstriler arasında uluslararası ticaret, lojistik, işleme ve bilgisayar yazılımı bulunmaktadır.
- Guangzhou Bilim Şehri
UlaşımDüzenle
Kentsel toplu taşımaDüzenle
Guangzhou metrosu'nun ilk hattı 1997'de açıldığında Guangzhou Çin anakarası'nda Pekin, Tianjin ve Şanghay'ın arkasında dördüncü şehirdi. Halen metro ağı on üç hattır ve toplam uzunluğu 47.626 km (29.593 mi)'dir.[49] Uzun vadeli plan, şehrin metro sisteminin 2020 yılına kadar 15 hattın faaliyete geçmesiyle 500 km (310 mi) üzerine çıkarılmasıydı. Metro sistemine ek olarak 31 Aralık 2014'te açılan Haizhu Tramvay hattı da vardır.[50]
2010 yılında Zhongshan Yolu yanı sıra Guangzhou Bus Rapid Transit (GBRT) sistemi de tanıtıldı. Bunun metroya birkaç bağlantısı vardır ve günlük 1,000,000 yolcu seferi ile dünyanın 2. en büyük metrobüs sistemidir.[51] Bogota'daki TransMilenio BRT metrobüs sisteminden ardından ikinci sıradaki kapasiteli olup yoğun saatlerde tek yönde saatte 26,900 yolcu (ingilizce:Passengers per hour per direction) pphpd taşır.[52] Sistem tek yönde her 10 saniyede bir veya saatte 350 otobüsle ortalama bir otobüsün hareket ettiği ve köprüler dahil yaklaşık 260 m (850 ft) dünyanın en uzun metrobüs istasyonlarını içerir.
Motorlu taşımaDüzenle
19. yüzyılda, şehrin 600'den fazla uzun, çoğunlukla asfalt ve düz caddesi vardı ama yine de caddeler çok dardı.[27] Haziran 1919'da daha geniş caddelere yer açmak ve tramvayların geliştirilmesi için şehir duvarını yıkma çalışmaları başladı. Yıkım toplam üç yıl sürdü.[53]
2009'da, Guangzhou'daki 9,424 otobüsün ve 17,695 taksinin tamamının 2010 yılına kadar LPG-yakıtıyla, ulaşım için temiz enerjiyi teşvik etmek ve kentte düzenlenecek 2010 Asya Oyunları öncesinde çevreyi iyileştirmek için çalışacağı bildirildi.[54] Mart 2014'te Guangzhou, dünyanın en çok LPG yakıtlı araçlarının kullanıldığı şehirdi ve 2006 yılı sonunda 6,500 otobüs ve 16,000 taksi, tüm otobüs ve taksilerin yüzde 85'ini alarak LPG kullanıyordu.
1 Ocak 2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, belediye yönetimi Guangdong'un kentsel alanlarında motosikletleri yasakladı. Yasağı ihlal ettiği tespit edilen motosikletlere el konuldu.[55] Guangzhou trafik bürosu, yasaktan bu yana şehir merkezinde trafik sorunlarının ve kazaların azaldığını raporlandığını iddia etti.[56]
HavaalanlarıDüzenle
Guangzhou'nun ana havaalanı, Baiyun Bölgesi'ndeki Baiyun Uluslararası Havaalanı'dır; 5 Ağustos 2004'te açıldı.[57] Bu havalimanı, Çin'deki trafik hareketleri açısından en yoğun ikinci havalimanıdır. Şehir merkezine çok yakın olan ancak şehrin hızla artan hava trafiği talebini karşılayamayan eski Baiyun Uluslararası Havaalanı'nın yerini aldı. Eski Baiyun Uluslararası Havaalanı 72 yıldır faaliyetteydi. Guangzhou Baiyun Uluslararası Havalimanı'nın şu anda iki pisti daha planlanmış daha olmak üzere faal üç pisti vardır.[58] Terminal 2, 26 Nisan 2018'de açıldı.[59] Zengcheng Bölgesi'nde bulunan bir başka havaalanı da planlanmaktadır.[60]
Guangzhou'ya Hong Kong Uluslararası Havaalanı hizmet verir; biletli yolcular Lianhuashan Feribot Terminali'nden ve Nansha Bölgesi'ndeki Nansha Feribot Terminali'nden HKIA'ya Skypier giden feribotlara binebilirler.[61] Guangzhou'yu HKIA'ya bağlayan otobüs otobüs seferleri de vardır.[62]
DemiryollarıDüzenle
Guangzhou, Pekin – Guangzhou, Guangzhou – Shenzhen, Guangzhou – Maoming ve Guangzhou – Meizhou – Shantou konvansiyonel hızlı demiryollarının son durağıdır. 2009'un sonlarında, Wuhan-Guangzhou yüksek hızlı demiryolu, 980 km (608,94 mi) kat eden Çoklu birim treniyle 320 km/sa (199 mph) maksimum hızda hizmete başladı. Aralık 2014'te Guiyang-Guangzhou yüksek hızlı demiryolu ve Nanning-Guangzhou demiryolu, sırasıyla 250 km/sa (155 mph) ve 200 km/sa (124 mph) en yüksek hızlarda hizmete başladı.[63] Guangdong-Kowloon treni, Guangzhou Doğu Garı'ndan kalkar ve Hong Kong, Kowloon'daki Hung Hom istasyonu'na varır. Güzergâh yaklaşık 182 km (113 mil) 'dir ve yolculuk iki saatten az sürer. Her gün şehrin farklı noktalarından (çoğunlukla büyük otellerden) kalkan otobüsler ile sık otobüs hizmetleri de verilir. Guangzhou–Zhuhai şehirlerarası demiryolu ve Guangzhou-Foshan-Zhaoqing şehirlerarası demiryolu gibi Guangzhou'dan çıkan bir dizi bölgesel demiryolu yolu da çalışmaya başladı.
Su taşımacılığıDüzenle
Guangzhou'daki Nansha Feribot Terminali ve Lianhua Shan Feribot Terminali ile Hong Kong Çin Feribot Terminali arasında ve ayrıca Nansha Feribot Terminali ile Hong Kong'daki Makao Feribot İskelesi arasında günlük yüksek hızlı katamaran seferleri vardır.
Guangzhou Güney Garı'ndaki bir CRH3 treni
Wanshengwei İstasyonu'nda bir tramvay
KültürDüzenle
Çin'de, Kanton halkı'nın kültürü, daha büyük "Güney" veya "Lingnan" kültür alanlarının bir alt kümesidir. Guangzhou'nun kültürel mirasının dikkate değer yönleri şunlardır:
- Kanton dili, Yue Çincesi'nin yerel ve prestijli biçimi
- Kanton mutfağı, Çin'in sekiz büyük mutfak geleneğinden birisi olup[64][b]
- Kanton operası, genellikle askeri ve edebi performanslara ayrılır
- Xiguan (Saikwan), eski surlarla çevrili şehrin batısındaki alan
Guangzhou Opera Binası ve Senfoni Orkestrası da kendi tarzlarında klasik Batı müziği ve Çin besteleri icra ederler. Kanton müziği, Çin enstrümantal müziğinin geleneksel bir tarzıdır, Cantopop ise pop müzik ve rock-and-roll'un komşu Hong Kong'dan gelişen yerel biçimidir.
HedeflerDüzenle
Sekiz ManzaraDüzenle
Koç Şehri'nin Sekiz Manzarası, Guangzhou'nun en ünlü sekiz turistik yeridir. Song Hanedanı'ndan bu yana zaman içinde değiştiler, bazıları imparatorlar tarafından adlandırıldı veya rütbesi düşürüldü. Aşağıdaki modern liste 2011 yılında kamu değerlendirmesiyle seçildi:
- "New Town’den gözüken Parlayan Kuleler"
- "Akan ve parlayan İnci Nehri": Bai'etan’dan Pazhou’ya İnci Nehri
- "Yeşil ve Düzenli Baiyun Dağı": Baiyun Dağı Manzara Alanı
- "Yuexiu'nun İhtişamı": Yuexiu Tepesi ve Park
"Antik Akademinin Kalıcı Şöhreti": Chen Klan Atalarının Salonu ve halk sanatı müzesi
- "Liwan'ın Harika Manzarası": Liwan Gölü
- "Bilim Şehri, sırmalı ipek kumaş olarak muhteşem"
- "Gece Şarkı Söyleyen Sulak Alanlar": Nansha Sulak Alan Parkı
Haiyin köprüsünün altından geçen İnci Nehri
Pakwan’dan Zhujiang New Town veya Baiyun Dağı
Guangzhou Halk Sanatları Müzesi'nde Chen Klan Atalarının Salonu'nda bulunan bir tuğla oyma
Parklar ve bahçelerDüzenle
- Baiyun Dağı
- Nansha Sulak Alan Parkı
- Halk’ın Parkı
- Güney Çin Botanik Bahçesi
- Yuexiu Parkı
- Dongshanhu Parkı (东山湖公园; 東山湖公園)
- Liuhuahu Parkı (流花湖公园; 流花湖公園)
- Liwanhu Parkı (荔湾湖公园; 荔灣湖公園)
- Luhu Parkı (麓湖公园; 麓湖公園)
- Şehitler Parkı (广州起义烈士陵园; 廣州起義烈士陵園)
- İnci Nehri Parkı (珠江公园; 珠江公園)
- Yuntai Bahçesi (云台花园; 雲臺花園)
- Shimen Ulusal Orman Parkı(石门国家森林公园; 石門國家森林公園)
- Haizhu Göl Parkı(海珠湖公园; 海珠湖公園)
Turistik yerlerDüzenle
Guangzhou her yıl 223 milyondan fazla ziyaretçi çeker ve turizmin toplam geliri 2018'de 400 milyarı aştı.[67] Aşağıdakiler dahil birçok turistik yer vardır:
- Kanton Kulesi
- Chen Klan Atalarının Salonu, Guangzhou'nun halk sanatı müzesini barındırır
- Chimelong Paradise
- Chime-Long Su Parkı (Basitleştirilmiş Çince: 长隆水上乐园; Geleneksel Çince: 長隆水上樂園)
- Guangdong Eyalet Müzesi
- Guangzhou Hayvanat Bahçesi
- Dut Parkı, dut yetiştiriciliğini ve ipek yapımını gösteren halk merkezi
- Nanyue Kralının Mozole Müzesi
- Köylü Hareketi Eğitim Enstitüsü, önemli bir Maocu yerdir
- Kutsal Kalp Katedrali (Taş Ev)
- Parlak Evlat Dindarlık Tapınağı (Guangxiao)
- Altı Banyan Ağacı Tapınağı (Liurong), Çiçekli Pagoda'nın yeri
- Şamian veya eski ticaret bölgesi olan Shameen Adası
- Sun Yat-sen Anıt Salonu, Guangzhou'nun eski başkanlık sarayının yeri
- Xiguan(Saikwan), eski şehrin batı banliyöleri
Yaya caddeleriDüzenle
Her semtte insanların kaldırımlarda yürüyebilecekleri pek çok alışveriş alanı vardır ancak çoğu yaya caddesi olarak ayrılmıştır.
Popüler yaya caddeleri şunlardır:
- Beijing Yolu yaya caddesi
- Shangxiajiu Yaya Caddesi
- Huacheng Meydanı (Çiçek Şehir Meydanı)
Alışveriş merkezleri ve alışveriş merkezleriDüzenle
Guangzhou'da birçok AVM ve alışveriş merkezi vardır. Yeni alışveriş merkezlerinin çoğu Tianhe bölgesindedir.
- 101 Dynamics
- China Plaza
- Liwan Plaza
- Teem Plaza
- Victory Plaza
- Wanguo Plaza
- Grandview Mall (Grandview Alışveriş Merkezi Akvaryumu)
- Wanda square
- Happy Valley (Guangzhou)
- TaiKoo Hui
- Parc Central
- OneLinkWalk
- Rock Square
- Aeon Mall
- GT Land Plaza
- IFC Plaza
- IGC Mall
- Dünya alışveriş merkezi
- K11
- Fashion Tianhe
Büyük binalarDüzenle
Oi Kwan Oteli, 1937'den 1967'ye kadar Guangzhou'nun en yüksek binasıdır
Shamian üzerinde Lourdes Leydimiz Şapeli
1923'ten 1925'e kadar Sun Yat-sen'i barındıran (tah. 1907) Kanton Çimento Fabrikası
Eski eyalet başkenti, şimdi Devrim Tarihi Müzesi
EğitimDüzenle
Guangzhou Üniversite Kasabası (Çince: 广州大学城) olarak da bilinen Guangzhou Yüksek Öğrenim Mega Merkezi, güneydoğu banliyölerinde bulunan büyük bir yüksek öğrenim kompleksidir. Guangzhou'nun Panyu Bölgesi'ndeki Xiaoguwei adasının tamamını kaplar ve yaklaşık 18 kilometrekare (7 sq mi)'luk alanı kaplar. Kompleks, on yüksek öğretim kurumunun kampüslerini barındırır ve yaklaşık 200,000'e kadar öğrenci, 20,000 öğretmen ve 50,000 personeli barındırabilir.[68]
Guangzhou Yüksek Öğrenim Mega Merkezi'nin yüksek öğrenim kampüsleri şunlardır:
- Guangdong Eczacılık Üniversitesi
- Guangdong Yabancı Etüdler Üniversitesi
- Guangdong Teknoloji Üniversitesi
- Guangzhou Güzel Sanatlar Akademisi
- Guangzhou Üniversitesi
- Guangzhou Çin Tıbbı Üniversitesi
- Güney Çin Normal Üniversitesi
- Güney Çin Teknoloji Üniversitesi
- Sun Yat-sen Üniversitesi
- Xinghai Müzik Konservatuarı
Guangzhou'nun tam olarak akredite edilmiş ve derece veren diğer üniversiteleri ve kolejleri şunlardır:
- Guangdong Bilim ve Teknoloji Enstitüsü
- Guangdong Politeknik Normal Üniversitesi
- Guangdong Finans ve Ekonomi Üniversitesi
- Guangdong Finans Üniversitesi
- Güney Çin Teknoloji Üniversitesi Guangzhou Koleji
- Guangzhou Tıp Üniversitesi
- Guangzhou Spor Üniversitesi
- Jinan Üniversitesi
- Güney Çin Tarım Üniversitesi
- Güney Tıp Üniversitesi
- Zhongkai Ziraat ve Mühendislik Üniversitesi
İki ana kapsamlı kütüphane, Guangzhou Kütüphanesi ve Guangdong Eyaleti Sun Yat-sen Kütüphanesidir. Guangzhou Kütüphanesi, Guangzhou'da bir halk kütüphanesidir. Kütüphane, 23 Haziran 2013'te tamamen açılan Zhujiang New Town'daki yeni bir binaya taşındı.[69] Guangdong Eyaleti Sun Yat-sen Kütüphanesi, Güney Çin'deki en büyük antik kitap koleksiyonuna sahiptir.[70]
Uluslararası ilişkilerDüzenle
İkiz kasabalar ve kardeş şehirlerDüzenle
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Başkonsolosluklar/konsolosluklarDüzenle
Ekim 2020 itibarıyla, Guangzhou, Hong Kong ve Makao ticaret ofisi hariç 65 yabancı başkonsolosluğa/konsolosluğa ev sahipliği yapar ve bu da onu 50'den fazla yabancı temsilcilere ev sahipliği yapan Pekin ve Shanghai'den sonra Çin'deki büyük şehirlerden biri yapmaktadır.[71][72]
|
|
|
|
Ayrıca bakınızDüzenle
Wikimedia Commons'ta Guangzhou ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikimedia Commons'ta Guangzhou ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
DipnotDüzenle
- ^ Bu ifade, daha uzun bir deyimin kısatılmış şeklidir. Deyimin tümü şu şekildedir: "Suzhou'da doğ, Hangzhou'da oyna, Guangzhou'da ye ve Liuzhou'da öl " (Geleneksel Çince: 生在蘇州,玩在杭州,食在廣州,死在柳州).
- ^ Diğer yedi tanesi Anhui, Fujian, [[Hunan mutfağı]|Hunan]], Jiangsu, Shandong, Siçuan ve Zhejiang mutfaklarıdır.[65]
KaynakçaDüzenle
- ^ "OECD Urban Policy Reviews: China 2015". OECD. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.
- ^ "土地面积、人口密度(2008年)" (Çince). Guangzhou İstatistik Bürosu. 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.
- ^ "Türkiye Cumhuriyeti Guanco Başkonsolosluğu". Türkiye Dışişleri Bakanlığı. 9 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2016.
- ^ "广州今昔". Applied Social Studies City University of Hong Kong. 27 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ "广州历史沿革". 广州城市建设档案馆. 4 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2019.
- ^ "Communiqué of the National Bureau of Statistics of People's Republic of China on Major Figures of the 2010 Population Census (No. 1)". National Bureau of Statistics of China. 28 Nisan 2011. 8 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017.
- ^ "Demographia World Urban Areas: 2020" (PDF) (İngilizce). Demographia. 2020. ss. 23-24. 30 Mart 2004 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- ^ "Major Agglomerations of the World - Population Statistics and Maps". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
- ^ 中央机构编制委员会印发《关于副省级市若干问题的意见》的通知. 中编发[1995]5号. docin.com. 19 Şubat 1995. 29 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2014.
- ^ 全国乡镇规划确定五大中心城市. Southern Metropolitan Daily. 9 Şubat 2010. 31 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2010.
- ^ Mensah Obeng, Mark Kwaku (2018). "Journey to the East: a study of Ghanaian migrants in Guangzhou, China". Canadian Journal of African Studies. 53: 67-87. doi:10.1080/00083968.2018.1536557.
- ^ Cheng, Andrew; Geng, Xiao (6 Nisan 2017). "Unlocking the potential of Chinese cities". China Daily. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2017.
- ^ "China: Guăngdōng (Prefectures, Cities, Districts and Counties) - Population Statistics, Charts and Map". 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "广州定位升级 从华南中心城市变为国家中心城市". 羊城晚报. 20 Şubat 2016. 28 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2016.
- ^ 环球网 (2 Şubat 2016). "五大战区司令部驻地公开 管辖省份曝光". 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2016.
- ^ 出版社, 《新周刊》 (2008). 绝版中国:受伤的城市和它们的文化孤本. 桂林: 漓江出版社. ISBN 9787540741112.
- ^ "东方第一港 2000多年长盛不衰". 和讯网新闻频道. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2019.
- ^ 大海 (2004). "打造泛珠三角经济区". 珠江经济 (8): 16-19. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ 李鑫. "金融大咖告诉你,"一带一路"如何实现共享共赢". 广州日报大洋网 (Çince). 28 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2019.
- ^ "粤港澳大湾区发展规划纲要发布". 央广网. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2019.
- ^ "广州——中国"南大门"". 楚天金报. 7 Mayıs 2008. 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012.
- ^ "GaWC - The World According to GaWC 2018". www.lboro.ac.uk. 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ "广州人类发展指数蝉联全国第一". 广州日报. 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
- ^ "Guangzhou and Foshan signed "City Merge Cooperation Framework"". News.xinhuanet.com. 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010.
- ^ La Carpentier, Jean-Baptiste (1655), L'Ambassade de la Compagnie Orientale des Provinces Unies vers l'Empereur de la Chine [Embassy of the United Provinces' East India Company to the Emperor of China] (Fransızca)
- ^ US Navy Ports of the World: Canton, Ditty Box Guide Book Series, US Bureau of Navigation, 1920, Canton
- ^ a b c EB (1878), s. 37.
- ^ "The longest & largest rivers in China, Major rivers in China". topchinatravel.com. 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2019.
- ^ Murray, N.J.; Clemens, R.S.; Phinn, S.R.; Possingham, H.P.; Fuller, R.A. (2014). "Tracking the rapid loss of tidal wetlands in the Yellow Sea" (PDF). Frontiers in Ecology and the Environment. 12 (5): 267-272. doi:10.1890/130260. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Aralık 2021.
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Official
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Baiyun Mountain Scenic Area". Baiyunshan.com.cn. 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2013.
- ^ "Guangzhou International". english.gz.gov.cn. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016.
- ^ "Travel China Guide: Fascinating Guangzhou". Blogspot. 12 Ağustos 2008. 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2008.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Mherrera
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ 广州全城多处降雪 广州塔顶现厚厚积雪. southcn.com. 24 Ocak 2016. 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" 中国地面国际交换站气候标准值月值数据集(1971-2000年) (Çince). China Meteorological Administration. 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2010.
- ^ 中华人民共和国县以上行政区划代码 (Çince). Ministry of Civil Affairs. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2015.
- ^ Guangzhou Bureau of Statistics (广州市统计局) (August 2013). 《广州统计年鉴2013》 (Çince). China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-6651-0.
- ^ Census Office of the State Council of the People's Republic of China; Population and Employment Statistics Division of the National Bureau of Statistics of the People's Republic of China (2012). 中国2010人口普查分乡、镇、街道资料 (1 bas.). Pekin: China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-6660-2.
- ^ Ministry of Civil Affairs (August 2014). 《中国民政统计年鉴2014》 (Çince). China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-7130-9.
- ^ 广东统计年鉴2010 (Çince). Gdstats.gov.cn. 11 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2011.
- ^ "Shimao Shenkong International Center·Hurun Global Rich List 2020". Hurun Report. 26 Şubat 2020. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
- ^ "These will be the most important cities by 2035". World Economic Forum (İngilizce). 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2020.
- ^ "World's Richest Cities in 2030, and Where Southeast Asian Cities Stand | Seasia.co". Good News from Southeast Asia (İngilizce). 17 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2020.
- ^ "The Global Financial Centres Index 28" (PDF). Long Finance. September 2020. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Eylül 2020.
- ^ "Canton Fair Online". 19 Ocak 2016. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2016.
- ^ "Guangzhou Nansha Export Processing Zone". RightSite.asia. 19 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010.
- ^ "Guangzhou Free Trade Zone". RightSite.asia. 13 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010.
- ^ "About Guangzhou Metro". Guangzhou Metro. 30 Aralık 2015. 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2016.
- ^ Liu, Yong; Mou, Xuaoyi. "广州首列新型有轨电车昨日开放试乘 有望年内上路" 广州首列新型有轨电车昨日开放试乘 有望年内上路. ycwb.com/ (Çince). Guangdong Yangcheng Evening News Digital Media. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2014.
- ^ "Guangzhou's Remarkable Bus Rapid Transit System". Reuters. 5 Nisan 2011. 31 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2011.
- ^ "Case Study of the Guangzhou BRT". International Public Transport Conference 2010. 13 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2010.
- ^ Lee, Edward Bing-Shuey (1936). Modern Canton. Şanghay: The Mercury Press.
- ^ "Guangzhou expects to run all buses and taxis on LPG for Asiad". Official website of the Chinese Olympic Committee. 17 Temmuz 2009. 27 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2013.
- ^ "Guangzhou Bans Motorcycles". Life of Guangzhou. 3 Ocak 2007. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2008.
- ^ "Traffic Jam Improve after Motorcycle Ban". Life of Guangzhou. 19 Ocak 2007. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2008.
- ^ 广州新白云机场正式运营(图). Sina News. 6 Ağustos 2004. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2014.
- ^ "Guangzhou Airport Set to Open Its 3rd Runway on Feb. 5". wcarn.com. 10 Ocak 2015. Erişim tarihi: 30 Ocak 2016.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ 确认过眼神,一图带你打开白云机场T2航站楼大门. xinhuanet.com. 26 Nisan 2018. 2 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2018.
- ^ 广州第二机场选址获突破性进展. news.ifeng.com. 20 Kasım 2017. 2 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2018.
- ^ "Ferry Transfer 8 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Hong Kong International Airport. Retrieved on May 8, 2018.
- ^ "Mainland Coaches 8 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Hong Kong International Airport. Retrieved on May 8, 2018.
- ^ Chen Qingjie (陈清浩) (26 Aralık 2014). 贵广高铁正式开通运营 从贵阳到广州4小时可达 (Çince). Southern Post (南方日报). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Eight Cuisines of China – Shandong & Guangdong". TravelChinaGuide.com. 28 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Fujian Cuisine. Beautyfujian.com 10 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Accessed June 2011.
- ^ "GZ's New Television Tower Named Canton Tower". 30 Eylül 2010. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.
- ^ 广州2018年旅游业总收入超4000亿 接待人次2.23亿 (Çince). 25 Ocak 2019. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2020.
- ^ "Mega Campus goes Wireless" (PDF). Intel Corporation. 2006. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2008.
- ^ "New Guangzhou Library Opens". Guangzhou International. 25 Haziran 2013. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
The brand-new Guangzhou Library officially opened on June 23 after six months of trial service.
- ^ "Rare Collections". Sun Yat-sen Library of Guangdong Province. 18 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2018.
- ^ "Consulates in Guangzhou, China". www.embassypages.com (İngilizce). 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.
- ^ "CHINA EMBASSIES & CONSULATES". www.embassypages.com (İngilizce). 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.
Dış bağlantılarDüzenle
Vikigezgin'de :en:Guangzhou ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır. |
- Guangzhou resmî sitesi14 Aralık 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.