İnsani Gelişme Endeksi

Yaşam beklentisi, eğitim ve gelir endekslerinin birleşik istatistiği
2022'de yayınlanan 2021 verilerine göre İGE dünya haritası
  ≥ 0.950
  0.900–0.950
  0.850–0.899
  0.800–0.849
  0.750–0.799
  0.700–0.749
  0.650–0.699
  0.600–0.649
  0.550–0.599
  0.500–0.549
  0.450–0.499
  0.400–0.449
  ≤ 0.399
  Veri yok
2010'dan 2019'a ortalama yıllık İGE büyümesi (2020'de yayınlandı)(Koyu mavi ve tonları İnsani Gelişme'nin arttığını Koyu kırmızı ve tonları ise İnsani Gelişme'nin azaldığını gösterir).

İnsani Gelişme Endeksi (İngilizceHuman Development Index), Dünya'daki ülkeler için yaşam uzunluğu, okur yazar oranı, eğitim ve yaşam düzeyi doğrultusunda hazırlanan bir ölçümdür. İnsanların düzgün yaşaması, özellikle çocuk hakları için bir ölçün teşkil eder. Bu araştırma sonucunda bir ülkenin gelişmiş, gelişmekte olan ya da gelişmemiş bir ülke olduğu; bunun yanı sıra ekonomisindeki etkinin yaşam niteliği ne düzeyde etkilediğini gösterir. Dağılım ilk olarak 1990 yılında Pakistanlı ekonomist Mahbub ul Haq tarafından geliştirilmiştir ve 1993 yılından bu yana Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından yıllık Gelişme Raporu'nda sunulur.

İnsani Gelişme Göstergesi değerlerinin bulunması, eskiden ortalama yaşam süresi, okur yazar oranı (2/3'ü) ve ilkokul, lise ve üniversite kayıtları yüzdesi (1/3'ü) ile bulunan eğitim dağılımı ile kişi başına düşen gelir ve alım gücünün Amerikan Doları'ndan hesaplanmasıyla gerçekleştirilmekteydi. Yeni hesaplama sistemi, eğitimde geçen ve geçmesi beklenen süre, doğumda yaşam beklentisi ve satın alma gücü pariteli milli geliri esas almaktadır.

Alternatif bir ölçüm olarak, ülkelerdeki fakirliği ölçmek için de Beşeri Fakirlik Dağılımı mevcuttur.

Metodoloji değiştir

Yeni sistem (2010-günümüz) değiştir

2010 itibarıyla BMKP İGE hesaplamalarında yeni bir metodoloji kullanmaya başlamıştır. Yeni hesaplama sistemi, eğitimde geçen ve geçmesi beklenen süre, doğumda yaşam beklentisi ve satın alma gücü pariteli milli geliri esas alan aşağıdaki parametreleri içermektedir.

1. Yaşam Beklentisi Endeksi (YBE)

YBE, eğer doğumda yaşam beklentisi 85 ise 1, 20 ise 0 olarak alınır.

2. Eğitim Endeksi (EE) [1]

2.1 Ortalama Eğitim Süresi Endeksi (OESE) [2]
2025 yılına kadar bu indikatör için 15 sene maksimum olarak belirlenmiştir.
2.2 Beklenen Eğitim Süresi Endeksi (BESE) [3]
Pek çok ülkede eğitimde geçen 18 sene master almak için yeterlidir.

3. Gelir Endeksi (GE)

GE, kbdMG $75,000 ise 1, $100 ise 0 olarak alınır.

En sonunda İGE hesaplanması için bu üç göstergenin geometrik ortalaması alınır.

YB: Doğumda beklenen yaşam süresi

OES: Ortalama eğitim süresi (25 yaş üstü kişilerin resmî eğitim kurumlarında geçirdiği süre)

BES: Beklenen eğitim süresi (18 yaş altı bireylerin resmî eğitim kurumlarında geçirmesi beklenen süre)

kbdMG: kişi başına düşen millî gelir (Satın alma gücü paritesi)

Eski sistem (2010 öncesi) değiştir

Genel olarak değişken bir sayıyı tanımlamak için, misal olarak 'i 0 ila 1 arasında bir ekonomik dağılım arasında gösterebilmek için aşağıdaki formül kullanılır:

  • -index =

Burada ve ; 'in alabileceği en yüksek (max) ve en az (min) değerdir.

İnsani Gelişim Endeksi bu doğrultuda üç genel veriyi temsil eder ve ortalamasını alır:

  • Yaşam uzunluğu dağılımı =
  • Eğitim dağılımı (ED) =
    • Yetişkin okur yazar oranı =
    • Okullara kayıtlı öğrenci sayısı =
  • Gayri Safi Yurt içi Hasıla dağılımı =

HU: Yaşam uzunluğu
YOYO: Yetişkin okur yazar oranı
OKÖS: Okullara kayıtlı öğrenci sayısı yüzdesi
GSYHD: Amerikan Doları üzerinden Gayri Safi Yurt içi Hasıla dağılımı

2022 raporu değiştir

Ülkelere göre
Sıra Ülke İGE
2021 verileri ​ (2022 raporu)[4] 2015'e göre değişimi​[5] 2021 verileri ​ (2022 raporu)[4] Yıllık değişimi (2010–2021)​[5]
1 Sabit   İsviçre 0.962 artış %0,19
2 Sabit  Norveç 0.961 artış %0,19
3 Sabit  İzlanda 0.959 artış %0,56
4 artış (3)  Hong Kong 0.952 artış %0,44
5 artış (3)  Avustralya 0.951 artış %0,27
6 Sabit  Danimarka 0.948 artış %0,34
7 azalış (2)  İsveç 0.947 artış %0,36
8 artış (6)  İrlanda 0.945 artış %0,40
9 azalış (5)  Almanya 0.942 artış %0,16
10 azalış (1)  Hollanda 0.941 artış %0,24
11 Sabit  Finlandiya 0.940 artış %0,29
12 azalış (1)  Singapur 0.939 artış %0,29
13 artış (2)  Belçika 0.937 artış %0,25
13 azalış (3)  Yeni Zelanda 0.937 artış %0,15
15 azalış (2)  Kanada 0.936 artış %0,25
16 azalış (1)  Lihtenştayn 0.935 artış %0,22
17 artış (3)  Lüksemburg 0.930 artış %0,18
18 azalış (3)  Birleşik Krallık 0.929 artış %0,17
19 Sabit  Japonya 0.925 artış %0,27
19 artış (3)  Güney Kore 0.925 artış %0,35
21 azalış (3)  ABD 0.921 artış %0,10
22 Sabit  İsrail 0.919 artış %0,25
23 artış (4)  Malta 0.918 artış %0,58
23 artış (1)  Slovenya 0.918 artış %0,28
25 azalış (4)  Avusturya 0.916 artış %0,14
26 artış (9)  Birleşik Arap Emirlikleri 0.911 artış %0,80
27 Sabit  İspanya 0.905 artış %0,38
28 azalış (3)  Fransa 0.903 artış %0,27
29 artış (3)  Kıbrıs Cumhuriyeti 0.896 artış %0,41
30 azalış (1)  İtalya 0.895 artış %0,13
31 azalış (2)  Estonya 0.890 artış %0,30
32 azalış (6)  Çekya 0.889 artış %0,20
33 azalış (2)  Yunanistan 0.887 artış %0,19
34 azalış (1)  Polonya 0.876 artış %0,37
35 artış (3)  Bahreyn 0.875 artış %0,73
35 artış (1)  Litvanya 0.875 artış %0,35
35 artış (2)  Suudi Arabistan 0.875 artış %0,64
38 artış (2)  Portekiz 0.866 artış %0,40
39 artış (1)  Letonya 0.863 artış %0,42
40 azalış (6)  Andorra 0.858 artış %0,11
40 artış (5)  Hırvatistan 0.858 artış %0,40
42 artış (1)  Şili 0.855 artış %0,46
42 artış (1)  Katar 0.855 artış %0,23
44 YENİ[a]  San Marino 0.853 YENİ[a]
45 azalış (5)  Slovakya 0.848 artış %0,09
46 artış (1)  Macaristan 0.846 artış %0,20
47 azalış (4)  Arjantin 0.842 artış %0,09
48 artış (6)  Türkiye 0.838 artış %1,03
49 artış (3)  Karadağ 0.832 artış %0,27
50 azalış (1)  Kuveyt 0.831 artış %0,20
51 azalış (3)  Brunei 0.829 artış %0,01
52 azalış (2)  Rusya 0.822 artış %0,29
53 azalış (4)  Romanya 0.821 artış %0,16
54 azalış (3)  Umman 0.816 artış %0,32
55 azalış (2)  Bahamalar 0.812 artış %0,00
56 artış (4)  Kazakistan 0.811 artış %0,51
57 azalış (2)  Trinidad ve Tobago 0.810 artış %0,23
58 artış (4)  Kosta Rika 0.809 artış %0,43
58 Sabit  Uruguay 0.809 artış %0,25
60 azalış (3)  Belarus 0.808 artış %0,21
61 Sabit  Panama 0.805 artış %0,37
62 artış (1)  Malezya 0.803 artış %0,39
63 artış (7)  Gürcistan 0.802 artış %0,50
63 artış (2)  Mauritius 0.802 artış %0,55
63 artış (4)  Sırbistan 0.802 artış %0,41
66 artış (6)  Tayland 0.800 artış %0,75

2020 raporu değiştir

Aşağıdaki şablon, 2022 raporuna göre 2021 verilerini sıralamaktadır.

  • artış = artış
  • Sabit = stabil
  • azalış = azalış
Sıra Ülke İGE
2019 verisi (2020 raporu)[6] Önceki yıla göre değişimi[6] 2019 verisi (2020 raporu)[6] Önceki yıla göre değişimi[7]
Çok yüksek gelişmişlik
1 Sabit  Norveç 0.957 artış 0.001
2 artış (1)  İrlanda 0.955 artış 0.004
2 Sabit   İsviçre 0.955 Sabit
4 Sabit  Hong Kong 0.949 artış 0.003
4 artış (1)  İzlanda 0.949 artış 0.003
6 azalış (2)  Almanya 0.947 artış 0.001
7 artış (1)  İsveç 0.945 artış 0.002
8 azalış (2)  Avustralya 0.944 artış 0.001
8 artış (2)  Hollanda 0.944 artış 0.002
10 artış (1)  Danimarka 0.940 artış 0.001
11 artış (1)  Finlandiya 0.938 artış 0.001
11 azalış (2)  Singapur 0.938 artış 0.002
13 artış (2)  Birleşik Krallık 0.932 artış 0.004
14 artış (3)  Belçika 0.931 artış 0.001
14 Sabit  Yeni Zelanda 0.931 artış 0.003
16 azalış (3)  Kanada 0.929 artış 0.001
17 azalış (2)  ABD 0.926 artış 0.001
18 Sabit  Avusturya 0.922 artış 0.001
19 artış (3)  İsrail 0.919 artış 0.003
19 Sabit  Japonya 0.919 artış 0.002
19 azalış (1)  Lihtenştayn 0.919 Sabit
22 artış (2)  Slovenya 0.917 artış 0.005
23 azalış (1)  Güney Kore 0.916 artış 0.002
23 azalış (2)  Lüksemburg 0.916 artış 0.003
25 Sabit  İspanya 0.904 azalış 0.001
26 Sabit  Fransa 0.901 artış 0.003
27 azalış (1)  Çekya 0.900 artış 0.002
28 Sabit  Malta 0.895 artış 0.001
29 artış (1)  Estonya 0.892 artış 0.003
29 Sabit  İtalya 0.892 artış 0.002
31 artış (4)  Birleşik Arap Emirlikleri 0.890 artış 0.001
32 Sabit  Yunanistan 0.888 artış 0.007
33 azalış (2)  Kıbrıs Cumhuriyeti 0.887 artış 0.002
34 Sabit  Litvanya 0.882 artış 0.006
35 azalış (3)  Polonya 0.880 artış 0.003
36 Sabit  Andorra 0.868 artış 0.001
37 artış (2)  Letonya 0.866 artış 0.003
38 artış (2)  Portekiz 0.864 artış 0.004
39 azalış (3)  Slovakya 0.860 artış 0.002
40 artış (3)  Macaristan 0.854 artış 0.004
40 azalış (4)  Suudi Arabistan 0.854 Sabit
42 artış (3)  Bahreyn 0.852 Sabit
43 azalış (1)  Şili 0.851 artış 0.002
43 artış (3)  Hırvatistan 0.851 artış 0.003
45 azalış (4)  Katar 0.848 artış 0.003
46 artış (2)  Arjantin 0.845 artış 0.003
47 azalış (4)  Brunei 0.838 artış 0.002
48 artış (4)  Karadağ 0.829 artış 0.003
49 artış (3)  Romanya 0.828 artış 0.005
50 artış (5)  Palau 0.826 artış 0.004
51 azalış (1)  Kazakistan 0.825 artış 0.006
52 azalış (3)  Rusya 0.824 artış 0.001
53 azalış (3)  Belarus 0.823 Sabit
54 artış (5)  Türkiye 0.820 artış 0.003
55 artış (2)  Uruguay 0.817 artış 0.001
56 azalış (4)  Bulgaristan 0.816 artış 0.003
57 artış (10)  Panama 0.815 artış 0.003
58 artış (2)  Bahamalar 0.814 artış 0.002
58 azalış (2)  Barbados 0.814 artış 0.004
60 azalış (13)  Umman 0.813 Sabit
61 artış (9)  Gürcistan 0.812 artış 0.007
62 artış (6)  Kosta Rika 0.810 artış 0.002
62 azalış (1)  Malezya 0.810 artış 0.005
64 azalış (7)  Kuveyt 0.806 azalış 0.001
64 azalış (1)  Sırbistan 0.806 artış 0.003
66 Sabit (2)  Mauritius 0.804 artış 0.003
Yüksek gelişmişlik
67 azalış (5)  Seyşeller 0.796 artış 0.006
67 azalış (4)  Trinidad ve Tobago 0.796 artış 0.001
69 Sabit  Arnavutluk 0.795 artış 0.003
70 artış (2)  Küba 0.783 artış 0.002
70 azalış (5)  İran 0.783 azalış 0.002
72 azalış (1)  Sri Lanka 0.782 artış 0.003
73 artış (2)  Bosna-Hersek 0.780 artış 0.003
74 artış (4)  Grenada 0.779 artış 0.006
74 artış (2)  Meksika 0.779 artış 0.003
74 artış (1)  Saint Kitts ve Nevis 0.779 artış 0.006
74 artış (14)  Ukrayna 0.779 artış 0.005
78 azalış (4)  Antigua ve Barbuda 0.778 artış 0.006
79 artış (3)  Peru 0.777 artış 0.006
79 azalış (2)  Tayland 0.777 artış 0.005
81 Sabit  Ermenistan 0.776 artış 0.005
82 Sabit  Kuzey Makedonya 0.774 artış 0.004
83 azalış (4)  Kolombiya 0.767 artış 0.003
84 azalış (5)  Brezilya 0.765 artış 0.003
85 Sabit  Çin 0.761 artış 0.006
86 azalış (1)  Ekvador 0.759 azalış 0.003
86 artış (3)  Saint Lucia 0.759 artış 0.001
88 azalış (1)  Azerbaycan 0.756 artış 0.002
88 artış (1)  Dominik Cumhuriyeti 0.756 artış 0.005
90 artış (17)  Moldova 0.750 artış 0.004
91 azalış (9)  Cezayir 0.748 artış 0.002
92 artış (1)  Lübnan 0.744 azalış 0.003
93 artış (5)  Fiji 0.743 artış 0.001
94 artış (4)  Dominika 0.742 artış 0.004
95 artış (9)  Maldivler 0.740 artış 0.006
95 azalış (4)  Tunus 0.740 artış 0.002
97 azalış (3)  Saint Vincent ve Grenadinler 0.738 artış 0.002
97 artış (1)  Surinam 0.738 artış 0.004
99 azalış (7)  Moğolistan 0.737 artış 0.002
100 azalış (6)  Botsvana 0.735 artış 0.005
101 azalış (5)  Jamaika 0.734 Sabit
102 Sabit  Ürdün 0.729 artış 0.001
103 azalış (5)  Paraguay 0.728 artış 0.001
104 artış (1)  Tonga 0.725 artış 0.002
105 artış (5)  Libya 0.724 artış 0.003
106 artış (2)  Özbekistan 0.720 artış 0.003
107 artış (7)  Bolivya 0.718 artış 0.004
107 artış (4)  Endonezya 0.718 artış 0.006
107 azalış (1)  Filipinler 0.718 artış 0.007
110 azalış (7)  Belize 0.716 artış 0.002
111 Sabit  Samoa 0.715 artış 0.006
111 azalış (3)  Türkmenistan 0.715 artış 0.005
113 azalış (17)  Venezuela 0.711 azalış 0.022
114 azalış (1)  Güney Afrika 0.709 artış 0.002
115 artış (4)  Filistin 0.708 Sabit
116 Sabit  Mısır 0.707 artış 0.006
117 Sabit  Marshall Adaları 0.704 artış 0.002
117 artış (1)  Vietnam 0.704 artış 0.004
119 azalış (4)  Gabon 0.703 artış 0.006
Orta gelişmişlik
120 artış (2)  Kırgızistan 0.697 artış 0.001
121 Sabit  Fas 0.686 artış 0.006
122 artış (1)  Guyana 0.682 artış 0.002
123 azalış (3)  Irak 0.674 artış 0.003
124 Sabit  El Salvador 0.673 artış 0.003
125 Sabit  Tacikistan 0.668 artış 0.007
126 Sabit  Yeşil Burun Adaları 0.665 artış 0.002
127 azalış (1)  Guatemala 0.663 artış 0.006
128 azalış (2)  Nikaragua 0.660 artış 0.001
129 artış (5)  Bhutan 0.654 artış 0.005
130 Sabit  Namibya 0.646 artış 0.001
131 azalış (2)  Hindistan 0.645 artış 0.003
132 Sabit  Honduras 0.634 artış 0.001
133 artış (2)  Bangladeş 0.632 artış 0.007
134 azalış (2)  Kiribati 0.630 artış 0.002
135 artış (2)  São Tomé ve Príncipe 0.625 artış 0.001
136 azalış (1)  Mikronezya Federal Devletleri 0.620 artış 0.002
137 artış (3)  Laos 0.613 artış 0.004
138 Sabit  Esvatini 0.611 artış 0.006
138 artış (4)  Gana 0.611 artış 0.005
140 artış (1)  Vanuatu 0.609 artış 0.006
141 azalış (10)  Doğu Timor 0.606 artış 0.007
142 artış (5)    Nepal 0.602 artış 0.006
143 artış (4)  Kenya 0.601 artış 0.002
144 artış (2)  Kamboçya 0.594 artış 0.009
145 azalış (1)  Ekvator Ginesi 0.592 artış 0.01
146 azalış (3)  Zambiya 0.584 artış 0.002
147 azalış (2)  Myanmar 0.583 artış 0.004
148 artış (1)  Angola 0.581 azalış 0.001
149 azalış (11)  Kongo Cumhuriyeti 0.574 artış 0.001
150 Sabit  Zimbabve 0.571 artış 0.002
151 artış (2)  Solomon Adaları 0.567 artış 0.003
151 artış (3)  Suriye 0.567 artış 0.004
153 azalış (3)  Kamerun 0.563 artış 0.003
154 azalış (2)  Pakistan 0.557 artış 0.005
155 Sabit  Papua Yeni Gine 0.555 artış 0.006
156 Sabit  Komorlar 0.554 artış 0.002
Düşük gelişmişlik
157 artış (4)  Moritanya 0.546 artış 0.004
158 artış (5)  Benin 0.545 artış 0.004
159 Sabit  Uganda 0.544 artış 0.006
160 azalış (3)  Ruanda 0.543 artış 0.003
161 azalış (2)  Nijerya 0.539 artış 0.005
162 artış (3)  Fildişi Sahili 0.538 artış 0.004
163 azalış (4)  Tanzanya 0.529 artış 0.005
164 azalış (2)  Madagaskar 0.528 artış 0.001
165 azalış (1)  Lesotho 0.527 artış 0.005
166 artış (5)  Cibuti 0.524 artış 0.006
167 Sabit  Togo 0.515 artış 0.005
168 azalış (2)  Senegal 0.512 azalış 0.004
169 artış (1)  Afganistan 0.511 artış 0.002
170 azalış (1)  Haiti 0.510 artış 0.002
170 azalış (2)  Sudan 0.510 artış 0.004
172 artış (1)  Gambiya 0.496 artış 0.009
173 Sabit  Etiyopya 0.485 artış 0.007
174 azalış (2)  Malavi 0.483 artış 0.005
175 artış (4)  Kongo DC 0.480 artış 0.002
175 artış (3)  Gine-Bissau 0.480 artış 0.008
175 artış (1)  Liberya 0.480 Sabit
178 azalış (4)  Gine 0.477 artış 0.004
179 azalış (2)  Yemen 0.470 azalış 0.002
180 artış (2)  Eritre 0.459 artış 0.003
181 azalış (1)  Mozambik 0.456 artış 0.004
182 Sabit  Burkina Faso 0.452 artış 0.009
182 azalış (1)  Sierra Leone 0.452 artış 0.005
184 Sabit  Mali 0.434 artış 0.003
185 Sabit  Burundi 0.433 artış 0.002
185 artış (1)  Güney Sudan 0.433 artış 0.004
187 Sabit  Çad 0.398 artış 0.001
188 Sabit  Orta Afrika Cumhuriyeti 0.397 artış 0.002
189 Sabit  Nijer 0.394 artış 0.003

2019 raporu değiştir

  • artış = artış.
  • Sabit = stabil.
  • azalış = azalış.

Çok yüksek gelişme değiştir

Yüksek gelişme değiştir

Orta gelişme değiştir

Düşük gelişme değiştir

2015 raporu değiştir

"2015 yılından geriye doğru beşer yıllık veriler yazılmıştır.[9]

Sıra Country / Ülke 1990 1995 2000 2005 2010 2015
1 Norway / Norveç 0.849 0.883 0.917 0.931 0.939 0.949
2 Australia / Avustralya 0.866 0.885 0.899 0.915 0.927 0.939
2 Switzerland / İsviçre 0.831 0.846 0.888 0.904 0.932 0.939
4 Germany / Almanya 0.801 0.834 0.860 0.892 0.912 0.926
5 Denmark / Danimarka 0.799 0.830 0.862 0.902 0.910 0.925
5 Singapore / Singapur 0.718 0.773 0.820 0.839 0.911 0.925
7 Netherlands / Hollanda 0.830 0.863 0.878 0.893 0.911 0.924
8 Ireland / İrlanda 0.762 0.794 0.857 0.896 0.909 0.923
9 Iceland / İzlanda 0.797 0.820 0.854 0.884 0.894 0.921
10 Canada / Kanada 0.849 0.860 0.867 0.891 0.903 0.920
10 United States / Amerika Birleşik Devletleri 0.860 0.877 0.884 0.898 0.910 0.920
12 Hong Kong, China (SAR) /

Hong Kong, Çin (SAR)

0.781 0.808 0.825 0.870 0.898 0.917
13 New Zealand / Yeni Zelanda 0.818 0.851 0.868 0.888 0.901 0.915
14 Sweden / İsveç 0.815 0.856 0.877 0.892 0.901 0.913
15 Liechtenstein / Lihtenştayn     0.862 0.886 0.904 0.912
16 United Kingdom / Birleşik Krallık-İngiltere 0.775 0.839 0.866 0.890 0.902 0.910
17 Japan / Japonya 0.814 0.838 0.856 0.873 0.884 0.903
18  Korea (Republic of) / Kore Cumhuriyeti) 0.731 0.781 0.820 0.860 0.884 0.901
19  Israel / İsrail 0.785 0.817 0.850 0.870 0.883 0.899
20 Luxembourg / Lüksemburg 0.782 0.808 0.854 0.880 0.894 0.898
21  France / Fransa 0.779 0.825 0.849 0.870 0.882 0.897
22  Belgium / Belçika 0.805 0.851 0.873 0.865 0.884 0.896
23  Finland / Finlandiya 0.783 0.815 0.856 0.869 0.878 0.895
24  Austria / Avusturya 0.794 0.816 0.837 0.854 0.880 0.893
25  Slovenia / Slovenya 0.767 0.782 0.824 0.858 0.876 0.890
26  Italy / İtalya 0.768 0.799 0.828 0.856 0.872 0.887
27 Spain / ispanya 0.755 0.801 0.825 0.844 0.867 0.884
28 Czech Republic / Çek Cumhuriyeti 0.761 0.785 0.821 0.847 0.861 0.878
29 Greece / Yunanistan 0.760 0.774 0.801 0.850 0.860 0.866
30  Brunei Darussalam / Brunei Darussalam 0.782 0.805 0.819 0.837 0.846 0.865
31  Estonia / Estonya 0.728 0.722 0.781 0.822 0.838 0.865
32  Andorra / Andorra         0.819 0.858
33  Cyprus / Kıbrıs 0.733 0.784 0.800 0.829 0.847 0.856
33  Malta / Malta 0.736 0.758 0.783 0.809 0.826 0.856
33  Qatar / Katar 0.754 0.783 0.809 0.835 0.827 0.856
36 Poland / Polonya 0.712 0.738 0.784 0.803 0.829 0.855
37 Lithuania / Litvanya 0.731 0.702 0.757 0.807 0.826 0.848
38 Chile / Şili 0.700 0.728 0.761 0.796 0.820 0.847
38 Saudi Arabia / Suudi Arabistan 0.698 0.722 0.742 0.767 0.804 0.847
40 Slovakia / Slovakya 0.738 0.750 0.763 0.793 0.829 0.845
41 Portugal / Portekiz 0.711 0.759 0.782 0.793 0.818 0.843
42 United Arab Emirates /

Birleşik Arap Emirlikleri

0.726 0.764 0.798 0.823 0.824 0.840
43  Hungary / Macaristan 0.703 0.741 0.769 0.802 0.821 0.836
44  Latvia / Letonya 0.703 0.674 0.728 0.807 0.810 0.830
45 Argentina / Arjantin 0.705 0.731 0.771 0.782 0.816 0.827
45 Croatia / Hırvatistan 0.669 0.695 0.749 0.783 0.808 0.827
47 Bahrain / Bahreyn 0.745 0.775 0.794 0.810 0.812 0.824
48 Montenegro / Karadağ       0.751 0.792 0.807
49 Russian Federation /

Rusya Federasyonu

0.733 0.700 0.720 0.754 0.785 0.804
50 Romania / Romanya 0.700 0.686 0.708 0.755 0.798 0.802
51 Kuwait / Kuveyt 0.713 0.747 0.786 0.787 0.792 0.800
52 Belarus / Belarus   0.655 0.681 0.723 0.787 0.796
52 Oman / Umman     0.705 0.748 0.797 0.796
54  Barbados / Barbados 0.714 0.729 0.750 0.766 0.780 0.795
54  Uruguay / Uruguay 0.692 0.711 0.742 0.756 0.780 0.795
56  Bulgaria / Bulgaristan 0.700 0.702 0.713 0.750 0.775 0.794
56 Kazakhstan / Kazakistan 0.690 0.665 0.685 0.747 0.766 0.794
58 Bahamas / Bahamalar     0.779 0.788 0.788 0.792
59 Malaysia / Malezya 0.643 0.683 0.725 0.732 0.774 0.789
60  Palau / Palau     0.741 0.758 0.770 0.788
60 Panama / Panama 0.662 0.691 0.721 0.744 0.758 0.788
62 Antigua and Barbuda / Antigua ve Barbuda       0.773 0.782 0.786
63 Seychelles / Seyşel Adaları     0.714 0.728 0.744 0.782
64  Mauritius / Mauritius 0.620 0.648 0.673 0.713 0.748 0.781
65  Trinidad and Tobago / Trinidad ve Tobago 0.670 0.682 0.715 0.751 0.774 0.780
66 Costa Rica / Kosta Rika 0.653 0.684 0.708 0.727 0.752 0.776
66 Serbia / Sırbistan 0.714 0.694 0.709 0.739 0.757 0.776
68 Cuba / Küba 0.676 0.654 0.686 0.732 0.780 0.775
69 Iran (Islamic Republic of) /

İran (İslam Cumhuriyeti)

0.572 0.634 0.666 0.692 0.745 0.774
70 Georgia / Gürcistan     0.673 0.714 0.742 0.769
71 Turkey / Türkiye 0.576 0.604 0.653 0.687 0.737 0.767
71 Venezuela (Bolivarian Republic of) /

Venezuela (Bolivarcı Cumhuriyeti)

0.634 0.658 0.672 0.714 0.756 0.767
73 Sri Lanka / Sri Lanka 0.626 0.651 0.686 0.718 0.746 0.766
74 Saint Kitts and Nevis /

Saint Kitts ve Nevis

        0.741 0.765
75 Albania / Arnavutluk 0.635 0.628 0.662 0.696 0.738 0.764
76  Lebanon / Lübnan       0.733 0.758 0.763
77 Mexico / Meksika 0.648 0.670 0.700 0.723 0.745 0.762
78 Azerbaijan / Azerbaycan   0.609 0.642 0.682 0.741 0.759
79 Brazil / Brezilya 0.611 0.649 0.685 0.698 0.724 0.754
79 Grenada / Grenada         0.741 0.754
81 Bosnia and Herzegovina / Bosna Hersek       0.697 0.711 0.750
82 The former Yugoslav Republic of Macedonia /

Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti

      0.703 0.735 0.748
83 Algeria / Cezayir 0.577 0.600 0.644 0.686 0.724 0.745
84 Armenia / Ermenistan 0.634 0.603 0.644 0.692 0.729 0.743
84 Ukraine / Ukrayna 0.706 0.664 0.673 0.716 0.734 0.743
86  Jordan / Ürdün 0.620 0.687 0.706 0.733 0.737 0.742
87 Peru / Peru 0.613 0.642 0.677 0.693 0.721 0.740
87 Thailand / Tayland 0.574 0.611 0.649 0.686 0.720 0.740
89 Ecuador / Ekvador 0.643 0.662 0.670 0.693 0.710 0.739
90 China / Çin 0.499 0.547 0.592 0.646 0.700 0.738
91  Fiji / Fiji 0.641 0.670 0.683 0.695 0.709 0.736
92 Mongolia / Moğolistan 0.579 0.554 0.588 0.649 0.701 0.735
92 Saint Lucia / Saint Lucia     0.684 0.694 0.733 0.735
94 Jamaica / Jamaika 0.651 0.671 0.680 0.709 0.722 0.730
95 Colombia / Kolombiya 0.592 0.626 0.653 0.669 0.700 0.727
96 Dominica / Dominika     0.695 0.705 0.722 0.726
97 Suriname / Surinam       0.678 0.704 0.725
97 Tunisia / Tunus 0.569 0.608 0.654 0.689 0.714 0.725
99 Dominican Republic /

Dominik Cumhuriyeti

0.596 0.628 0.656 0.677 0.703 0.722
99 Saint Vincent and the Grenadines /

Saint Vincent ve Grenadinler

    0.673 0.695 0.712 0.722
101 Tonga / Tonga 0.648 0.671 0.674 0.695 0.712 0.721
102 Libya / Libya 0.681 0.709 0.732 0.752 0.756 0.716
103  Belize / Belize 0.648 0.662 0.677 0.692 0.700 0.706
104 Samoa / Samoa 0.598 0.619 0.645 0.677 0.693 0.704
105  Maldives / Maldivler   0.520 0.587 0.622 0.663 0.701
105 Uzbekistan / Özbekistan     0.594 0.626 0.664 0.701
107 Moldova (Republic of) / Moldova  0.652 0.594 0.597 0.648 0.672 0.699
108 Botswana / Botsvana 0.585 0.580 0.560 0.610 0.678 0.698
109 Gabon / Gabon 0.620 0.634 0.633 0.646 0.664 0.697
110 Paraguay / Paraguay 0.580 0.606 0.624 0.648 0.675 0.693
111 Egypt / Mısır 0.547 0.577 0.612 0.636 0.671 0.691
111 Turkmenistan / Türkmenistan         0.665 0.692
113  Indonesia / Endonezya 0.528 0.564 0.604 0.632 0.662 0.689
114 Palestine, State of / Devletin Filistin       0.656 0.669 0.684
115 Viet Nam / Viet Nam 0.477 0.531 0.576 0.618 0.655 0.683
116 Philippines / Filipinler 0.586 0.597 0.622 0.646 0.669 0.682
117 El Salvador / El Salvador 0.529 0.577 0.615 0.651 0.666 0.680
118 Bolivia (Plurinational State of) /

Bolivya (Çok uluslu devlet)

0.535 0.571 0.607 0.625 0.649 0.674
119 South Africa / Güney Afrika 0.621 0.653 0.629 0.609 0.638 0.666
120 Kyrgyzstan / Kırgızistan 0.615 0.562 0.593 0.613 0.632 0.664
121 Iraq / Irak 0.572 0.553 0.607 0.631 0.649 0.649
122  Cabo Verde / Cabo Verde     0.562 0.596 0.632 0.648
123 Morocco / Fas 0.458 0.489 0.530 0.575 0.612 0.647
124 Nicaragua / Nikaragua 0.495 0.524 0.570 0.597 0.620 0.645
125 Guatemala / Guatemala 0.478 0.507 0.546 0.570 0.609 0.640
125 Namibia / Namibya 0.578 0.587 0.556 0.570 0.612 0.640
127 Guyana / Guyana 0.541 0.582 0.606 0.622 0.624 0.638
127 Micronesia (Federated States of) /

Mikronezya (Federe Devletleri)

    0.604 0.622 0.638 0.638
129 Tajikistan / Tacikistan 0.616 0.539 0.535 0.579 0.608 0.627
130 Honduras / Honduras 0.507 0.530 0.557 0.583 0.611 0.625
131 India / Hindistan 0.428 0.460 0.494 0.536 0.580 0.624
132 Bhutan / Butan         0.572 0.607
133 Timor-Leste / Timor-Leste     0.470 0.511 0.607 0.606
134 Vanuatu / Vanuatu       0.572 0.591 0.597
135 Congo / Kongo 0.521 0.493 0.487 0.507 0.558 0.592
135 Equatorial Guinea / Ekvator Ginesi     0.527 0.569 0.580 0.592
137 Kiribati / Kiribati       0.576 0.585 0.588
138 Lao People's Democratic Republic /

Lao Halkı'nın Demokratik Cumhuriyeti

0.397 0.425 0.463 0.503 0.542 0.586
139 Bangladesh / Bangladeş 0.386 0.423 0.468 0.506 0.545 0.579
139 Ghana / Gana 0.455 0.473 0.485 0.510 0.554 0.579
139 Zambia / Zambiya 0.398 0.405 0.424 0.479 0.543 0.579
142 Sao Tome and Principe /

Sao Tome ve Principe

0.454 0.471 0.497 0.521 0.546 0.574
143 Cambodia / Kamboçya 0.357 0.379 0.412 0.483 0.533 0.563
144 Nepal / Nepal 0.378 0.410 0.446 0.476 0.529 0.558
145 Myanmar / Myanmar 0.353 0.393 0.427 0.474 0.526 0.556
146  Kenya / Kenya 0.473 0.459 0.447 0.483 0.530 0.555
147 Pakistan / Pakistan 0.404 0.429 0.450 0.501 0.525 0.550
148 Swaziland / Svaziland 0.548 0.543 0.506 0.502 0.526 0.541
149 Syrian Arab Republic /

Suriye Arap Cumhuriyeti

0.556 0.577 0.589 0.636 0.646 0.536
150 Angola / Angola     0.391 0.439 0.495 0.533
151 Tanzania (United Republic of) /

Tanzanya (Birleşik Cumhuriyeti)

0.370 0.368 0.391 0.446 0.498 0.531
152 Nigeria / Nijerya       0.466 0.500 0.527
153 Cameroon / Kamerun 0.444 0.436 0.437 0.456 0.486 0.518
154 Papua New Guinea / Papua Yeni Gine 0.360 0.398 0.422 0.454 0.494 0.516
154 Zimbabwe / Zimbabve 0.499 0.465 0.427 0.408 0.452 0.516
156 Solomon Islands / Solomon Adaları     0.442 0.470 0.497 0.515
157 Mauritania / Moritanya 0.378 0.422 0.444 0.466 0.487 0.513
158 Madagascar / Madagaskar     0.456 0.478 0.504 0.512
159  Rwanda / Ruanda 0.244 0.230 0.332 0.404 0.464 0.498
160 Comoros / Komorlar       0.451 0.479 0.498
160 Lesotho / Lesotho 0.493 0.483 0.443 0.437 0.469 0.497
162 Senegal / Senegal 0.367 0.371 0.381 0.422 0.455 0.494
163 Haiti / Haiti 0.408 0.417 0.443 0.455 0.470 0.493
163 Uganda / Uganda 0.309 0.320 0.396 0.434 0.477 0.493
165  Sudan / Sudan 0.331 0.365 0.399 0.430 0.463 0.490
166 Togo / Togo 0.404 0.408 0.426 0.436 0.457 0.487
167 Benin / Benin 0.345 0.371 0.395 0.434 0.454 0.485
168 Yemen / Yemen 0.405 0.421 0.444 0.475 0.493 0.482
169 Afghanistan / Afganistan 0.295 0.324 0.340 0.405 0.454 0.479
170 Malawi / Malawi 0.325 0.380 0.387 0.377 0.444 0.476
171 Côte d'Ivoire / Fildişi Sahili 0.389 0.388 0.395 0.413 0.441 0.474
172 Djibouti / Cibuti   0.353 0.363 0.405 0.451 0.473
173 Gambia / Gambiya 0.330 0.351 0.384 0.415 0.441 0.452
174 Ethiopia / Etiyopya     0.283 0.346 0.411 0.448
175 Mali / Mali 0.222 0.252 0.297 0.350 0.404 0.442
176 Congo (Democratic Republic of the) /

Kongo Demokratik Cumhuriyeti

0.356 0.331 0.331 0.364 0.398 0.435
177  Liberia / Liberya     0.386 0.377 0.406 0.427
178  Guinea-Bissau / Gine-Bissau       0.388 0.410 0.424
179  Eritrea / Eritre       0.405 0.405 0.420
179  Sierra Leone / Sierra Leone 0.272 0.269 0.302 0.348 0.392 0.420
181 Mozambique / Mozambik 0.209 0.230 0.298 0.353 0.397 0.418
181 South Sudan / Güney Sudan         0.429 0.418
183 Guinea / Gine 0.271 0.290 0.322 0.356 0.385 0.414
184 Burundi / Burundi 0.270 0.266 0.268 0.290 0.385 0.404
185 Burkina Faso / Burkina Faso       0.325 0.377 0.402
186 Chad / Çad     0.300 0.303 0.370 0.396
187 Niger / Nijer 0.212 0.231 0.255 0.286 0.323 0.353
188 Central African Republic /

Orta Afrika Cumhuriyeti

0.320 0.307 0.314 0.323 0.361 0.352
2013 yılında İnsani Gelişme Endeksi Dünya haritası.
  Çok Yüksek (gelişmiş ülke)
  Düşük (henüz gelişmemiş ülke)
  Yüksek (hızlı gelişen ülke)
  Veri kullanılamıyor
  Orta (gelişmekte olan ülke)

2013 Raporu değiştir

2010 Raporu değiştir

2009 Raporu değiştir

2009 Güncelleme Raporu'na göre her ülkenin İnsani Gelişme Endeksi'ni gösteren dünya haritası.
  0,950 ve yukarı
  0,900–0,949
  0,850–0,899
  0,800–0,849
  0,750–0,799
  0,700–0,749
  0,650–0,699
  0,600–0,649
  0,550–0,599
  0,500–0,549
  0,450–0,499
  0,400–0,449
  0,350–0,399
  0,350'dan daha az
  mevcut değil
(Renk körlüğüne uygun harita).

Raporda, vasıfsız göçmenlere erişim ve daha iyi muamele öngören politikaların geliştirilmesi çağrısında bulunulurken, göçten en büyük kazanımları elde edebilecek kesimlerin en yoksullar ve vasıfsız işçiler olduğu, ancak aynı grupların, göçün önündeki hukuki, finansal ve toplumsal engellerin de en büyükleriyle karşılaştığı kaydediliyor.[10]

[11]

2006 Raporu değiştir

İnsani Gelişim Endeksi'nin detaylı haritası (2004)
  0.950 ve üstü
  0.900–0.949
  0.850–0.899
  0.800–0.849
  0.750–0.799
  0.700–0.749
  0.650–0.699
  0.600–0.649
  0.550–0.599
  0.500–0.549
  0.450–0.499
  0.400–0.449
  0.350–0.399
  0.300–0.349
  0.300'dan aşağısı
  N/A

2006 raporu Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Cape Town şehrinde 9 Kasım 2006 tarihinde açıklandı. Odak noktası güç, fakirlik ve uluslararası su krizi üzerineydi. Kullanılan verilerin büyük çoğunluğu 2004 ve öncesine de dayanıyordu, bu vesdil ile 2004'teki rapora benziyordu. Birleşmiş Milletler'e üye ülkeler arasında gerekli istatistikleri veremeyen bazı ülkeler de mevcuttu.

Rapor İnsani Gelişim Göstergesi bazı ilerlemelerin gerçekleşmediğini de ortaya koydu. Bazı gelişmiş ülkeler daha da fazla ilerleme gösterirken, gelişmekte olan ülkeler de gerileme içerisindeydi. Sahara altındaki Afrika'da ve Güney Asya'da önemli bir Beşeri Kalkınmışlık inişi mevcuttu. Diğer gelişmekte olan ülkeler ise az ya da hiç gelişme gösteremediler.

0.5 altındaki bir istatistik, az gelişmiş bir ülkeyi temsil ediyor ve 31 ülkeden 29'u Afrika'da bulunuyor. (Diğer iki ülke de Haiti ve Yemen) En aşağıdaki on ülkenin tamamı Afrika'dadır. Sahara altı ülkeler arasında, Ekvator Gine'si ve Güney Afrika 120 ve 121'inci olmuşlardır. (İkisi de 0.653 ortalamadadırlar)

0.8 üzerindeki bir istatistik de çok gelişmiş bir ülkeyi temsil eder. Bu tüm gelişmiş ülkeleri temsil eder. Bunlar ise Kuzey Amerika, Avrupa, Okyanusya, ve Doğu Asya'nın yanı sıra; gelişmekte olan ülkeler de Batı Avrupa, Güney Amerika, Güneydoğu Asya, Karayipler ve petrol zengini olan Arap Yarımadası'ndadır.

Ayrıca bakınız değiştir

Notlar değiştir

  1. ^ a b HDI not available before 2018 in latest report

Kaynakça değiştir

  1. ^ "New method of calculation of Human Development Index (HDI)". India Study Channel (İngilizce). 1 June 2011. 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2017. 
  2. ^ Mean years of schooling (of adults) (years) is a calculation of the average number of years of education received by people ages 25 and older in their lifetime based on education attainment levels of the population converted into years of schooling based on theoretical duration of each level of education attended. Source: Barro, R. J.; Lee, J.-W. (2010). "A New Data Set of Educational Attainment in the World, 1950–2010". NBER Working Paper No. 15902. doi:10.3386/w15902. 7 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 July 2011. 
  3. ^ (ESYI is a calculation of the number of years a child is expected to attend school, or university, including the years spent on repetition. It is the sum of the age-specific enrollment ratios for primary, secondary, post-secondary non-tertiary and tertiary education and is calculated assuming the prevailing patterns of age-specific enrollment rates were to stay the same throughout the child's life. Expected years of schooling is capped at 18 years. (Source: UNESCO Institute for Statistics (2010). Correspondence on education indicators. March. Montreal.)
  4. ^ a b Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 Eylül 2022. ss. 272-276. ISBN 978-9-211-26451-7. 8 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Eylül 2022. 
  5. ^ a b c Human Development Report 2020 (PDF). New York: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. 2020. ss. 300-303. ISBN 978-92-1-126439-5. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 
  6. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af "Human Development Report 2019 – "Human Development Indices and Indicators"" (PDF). HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. ss. 22-25. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2017. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2009. 
  9. ^ Human Development Report 2009 22 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce, 171 sayfa)

Dış bağlantılar değiştir