Eurovision Şarkı Yarışması birincileri listesi
Avrupa Yayın Birliği tarafından geleneksel olarak düzenlenmekte olan Eurovision Şarkı Yarışması'nda günümüze kadar altmış dört şarkı birinciliği elde etti. İlk yayın yılı olan 1956'dan itibaren yayınlanmaya devam eden yarışma, dünyada yayını devam eden en uzun süreli televizyon programlarından biridir. Yarışmada yayın tarihi boyunca farklı oy verme sistemleri kullanıldı. Kazananların, yarışmaya katılan ülkelerin oluşturduğu jüriler ve tele oylama yöntemi ile belirlendiği yöntemler, merkezî oylama yöntemleridir. Ülkelerin verdiği puanlar sonucu en yüksek puanı alan kişi birinci ilan edildi.[1] 1956'da düzenlenen ilk Eurovision Şarkı Yarışması'nda oylama yapılmasına rağmen yarışmacıların aldığı puanlar açıklanmadı, sadece yarışma birincisi açıklandı.[2]
1969 yılında yapılan yarışmada ilk kez 18 puan alan dört ülke (İspanya, Hollanda, Fransa ve Birleşik Krallık) birinciliği paylaştı. Günümüze kadar yirmi yedi farklı ülke yarışmada birinciliği elde etti. 2019 yılında birinci olan Hollanda kazananlar arasına en son eklenen ülke oldu. 1956 yılında İsviçre'de yapılan ilk yarışmayı ise ev sahibi olan İsviçre kazandı. İrlanda, yedi kez yarışmada birinciliği elde ederek en çok kazanan ülke olurken, Portekiz ise yarışmayı en geç kazanan ülke durumunda (54. yılında). Yarışmaya İrlanda'yı temsilen üç kez katılan Johnny Logan, yarışmada birden fazla birincilik elde eden tek kişi oldu. Logan, 1980 yılında şarkıcı, 1987 yılında şarkıcı ve söz yazarı, 1992 yılında ise Linda Martin'in seslendirdiği şarkının söz yazarı olarak katıldı.
Eurovision Şarkı Yarışması, birinci olanlara uluslararası arenada kendilerini tanıtmaları, kariyerlerini başlatmaları ya da devam ettirebilmeleri için bir fırsat sunmaktadır. Fakat yarışmada birinci olanlar arasında çok az kişi uluslararası şöhret elde etti. Yarışmada elde ettiği birincilikle parlayanlar arasında en önemli yere sahip olanlardan biri, 1974 yılında İsveç için yarışmaya "Waterloo" şarkısıyla katılan ve birinciliği elde eden ABBA grubudur. ABBA grubu kendi dönemlerinde, en önemli müzik grupları arasında yer almış oldu.[3] Diğer bir kayda değer isim ise 1988 yılında İsviçre için "Ne partez pas sans moi" şarkısıyla yarışmaya katılan ve birinci olmasıyla uluslararası bir star haline gelen Céline Dion'dur. Ancak Dion'un dünya çapında tanınması, yarışmadan birkaç yıl sonra gerçekleşmiştir ve tamamen yarışmayla bağlantılı değildir.[4]
On bir Eurovision birincisinin yanında yarışmada kazanamayan üç adayın da katıldığı Congratulations adlı konser 2005 yılında düzenlendi ve ABBA'nın "Waterloo" şarkısı yarışmanın ilk elli yılının en iyi şarkısı seçildi.[5]
Birleşik Krallık, Eurovision Şarkı Yarışması'nı on beş kez ikinci olarak tamamladı. 1975 yılında getirilen oylama sisteminden itibaren, yarışma birincisi, son oy veren on ülke tarafından belirlendi.[6]
Kazananlar değiştir
Ülkelere göre birincilikler değiştir
| Birincilik sayısı | Ülke | Yıl(lar) |
|---|---|---|
| 7 |  İrlanda
|
1970, 1980, 1987, 1992, 1993, 1994, 1996 |
 İsveç
|
1974, 1984, 1991, 1999, 2012, 2015, 2023 | |
| 5 |  Birleşik Krallık
|
1967, 1969, 1976, 1981, 1997 |
 Fransa
|
1958, 1960, 1962, 1969, 1977 | |
 Hollanda
|
1957, 1959, 1969, 1975, 2019 | |
 Lüksemburg
|
1961, 1965, 1972, 1973, 1983 | |
| 4 |  İsrail
|
1978, 1979, 1998, 2018 |
| 3 |  Norveç
|
1985, 1995, 2009 |
 Danimarka
|
1963, 2000, 2013 | |
 İtalya
|
1964, 1990, 2021 | |
 Ukrayna
|
2004, 2016, 2022 | |
| 2 |  Almanya
|
1982, 2010 |
 Avusturya
|
1966, 2014 | |
 İspanya
|
1968, 1969 | |
 İsviçre
|
1956, 1988 | |
| 1 |  Monako
|
1971 |
 Belçika
|
1986 | |
 Yugoslavya
|
1989 | |
 Estonya
|
2001 | |
 Letonya
|
2002 | |
 Türkiye
|
2003, 2020 | |
 Yunanistan
|
2005 | |
 Finlandiya
|
2006 | |
 Sırbistan
|
2007 | |
 Rusya
|
2008 | |
 Azerbaycan
|
2011 | |
 Portekiz
|
2017 |
Eğik yazıyla gösterilen yıllar ortak kazanılmıştır.
Dillere göre birincilikler değiştir
1966 ve 1973 yılları arasında ve yine 1977 ve 1998 arasında, ülkelerin yalnızca kendi dillerinde katılmasını izin vardı; Eurovision Şarkı Yarışması ana makalesine bakınız.
| Kazanma sayısı | Dil | Yıllar | Ülkeler |
|---|---|---|---|
| 34 | İngilizce | 1967, 1969, 1970, 1974, 1975, 1976, 1980, 1981, 1987, 1992, 1993, 1994, 1996, 1997, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004,[7] 2005, 2006, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016,[8] 2018, 2019 | Birleşik Krallık, İrlanda, İsveç, Hollanda, Danimarka, Estonya, Letonya, Ukrayna,[7][8] Türkiye, Yunanistan, Finlandiya, Rusya, Norveç, Almanya, Azerbaycan, Avusturya, İsrail |
| 15 | Fransızca | 1956, 1958, 1960, 1961, 1962, 1965, 1969, 1971, 1972, 1973, 1977, 1983, 1986, 1988 | İsviçre, Fransa, Lüksemburg, Monako, Belçika |
| 3 | Felemenkçe | 1957, 1959, 1969 | Hollanda |
| İbranice | 1978, 1979, 1998 | İsrail | |
| İtalyanca | 1964, 1990, 2020, 2021, | İtalya | |
| 2 | Norveççe | 1985, 1995 | Norveç |
| İsveççe | 1984, 1991 | İsveç | |
| Almanca | 1966, 1982 | Avusturya, Almanya | |
| İspanyolca | 1968, 1969 | İspanya | |
| Ukraynaca | 2004,[7] 2022 | Ukrayna[7] | |
| 1 | Danca | 1963 | Danimarka |
| Hırvatça | 1989 | Yugoslavya | |
| Sırpça | 2007 | Sırbistan | |
| Kırım Tatarcası | 2016[8] | Ukrayna[8] | |
| Portekizce | 2017 | Portekiz |
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
| Wikimedia Commons'ta Eurovision Şarkı Yarışması birincileri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "Extract from the rules for the 2007 Eurovision Song Contest" (PDF). Eurovision.tv. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Ağustos 2007.
- ^ "Eurovision 1956". Eurovision.tv. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2008.
- ^ "ABBA's Bjorn says no to reunion". BBC News. 6 Aralık 2005. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008.
- ^ "Biography - Celine Dion". Billboard.com. 12 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008.
- ^ "ABBA win 'Eurovision 50th' vote". BBC News. 23 Ekim 2005. 11 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2007.
- ^ 1979, 1980, 1981, 1984, 1988, 1991, 1993, 1998, 2002 ve 2003.
- ^ a b c d Bu şarkı kısmen Ukraynaca söylendi.
- ^ a b c d Bu şarkı kısmen Kırım Tatarcası dilinde söylendi.
- "Eurovision Şarkı Yarışması tarihi". Eurovision.tv. 11 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2007.
- O'Connor, John Kennedy (2005). The Eurovision Song Contest 50 Years The Official History. Londra: Carlton Books Limited. ISBN 1-84442-586-X.
- "ESC Tarihi". ESCtoday.com. 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2007.
Dipnotlar değiştir
- ^ Since 2004 the contest has included a televised semi-final. In 2004 this was held on the Wednesday before the final, and between 2005 and 2007 it was held on the Thursday of "Eurovision Week". Since 2008 two semi-finals have been held, on Tuesday and Thursday respectively.
- ^ Since 2008 the contest has included two semi-finals, held on the Tuesday and Thursday before the final.