Vikipedi

Sicilya

Akdeniz'de yer alan en büyük ada
(Sicily sayfasından yönlendirildi)

Sicilya (İtalyanca: Sicilia, [siˈtʃilja]), Akdeniz'in en büyük adası ve İtalya'nın 20 bölgesinden birisidir.[1] İtalya'nın beş özerk bölgesinden biri olan Sicilya'nın nüfusu yaklaşık 5 milyondur.[1]

Sicilya
Sicilia
Harita
Coğrafya
DeniziAkdeniz
İklimAkdeniz
Yüzölçümü&0000000000000025.71100025,711 km2
Siyasi
Adadaki ülke(ler)
Demografi
Nüfus yoğunluğu190 kişi/km2

Coğrafya

değiştir
 
Sicilya manzarası

Sicilya, kabaca üçgen şekillidir ve ona bu şekil Trinacria adını verir.

Kuzeydoğuda Calabria'dan ve İtalyan anakarasının geri kalanından kuzeyde yaklaşık 3 km (1,9 mi) genişliğinde ve güneyde yaklaşık 16 km (9,9 mi) genişliğinde Messina Boğazı ile ayrılır.[2]

Kuzey ve güney kıyılarının her biri yaklaşık 280 km (170 mi) uzunluğunda düz bir çizgi olarak ölçülürken, doğu kıyısı yaklaşık 180 km; toplam kıyı uzunluğu tahmini 1.484 km (922 mi) 'dir.

Adanın toplam alanı 25.711 km2 (9.927 sq mi)[3] alana sahipken Sicilya Özerk Bölgesi (çevredeki daha küçük adaları içerir) 27.708 km2 (10.698 sq mi) alana sahiptir.[4]

 
Fondachelli Fantina, Peloritani dağları üzerindeki Rocca Salvatesta

Sicilya'nın iç kesimleri çoğunlukla tepeliktir ve mümkün olan her yerde yoğun bir şekilde ekilir. Kuzey sahili boyunca Madonie, 2.000 m (6.600 ft), Nebrodi, 1.800 m (5.900 ft) sıradağları ve Peloritani, 1.300 m (4.300 ft) anakaranın Apennines bir uzantısıdır. Etna Dağı konisi doğu kıyısına hakimdir. Güneydoğuda aşağı Hyblaean Dağları 1.000 m (3.300 ft) vardır.[5]

Enna ve Caltanissetta bölgelerinin madenleri 19. yüzyıl boyunca önde gelen kükürt üretim bölgesiydi ama 1950'lerden beri kükürt azaldı.

Sicilya ve çevresindeki küçük adalarda oldukça aktif bazı yanardağlar vardır. Bunun nedeni Sicilya'nın coğrafi olarak Afrika levhasının kuzey ucunda olmasıdır.[6]

Doğu Sicilya’nın iç kısmındaki Etna Yanardağı Avrupa'nın en büyük aktif yanardağıdır ve hala mevcut patlamalarıyla adanın üzerine kara kül dökmektedir. Halen 3.329 metre (10.922 ft) yüksekliğindedir ancak bu zirve patlamalara göre değişir; dağ halen 1981'de olduğundan 21 m (69 ft) daha alçaktır. Alpler'in güneyindeki İtalya'nın en yüksek dağıdır. Etna bazal çevresi 140 km (87 mi) olan 1.190 km2 (459 sq mi) alanını kaplar. Bu, Etna’yı İtalya'daki aktif yanardağların üçünden açık arayla en büyüğü yapar ve bir sonraki en büyüğü olan Vezüv Yanardağı'nın yaklaşık iki buçuk katıdır.

Yunan mitolojisinde, ölümcül canavar Typhon, gökyüzünün tanrısı Zeus tarafından dağın altına hapsolmuştu. Etna Dağı Sicilya'nın kültürel simgesi olarak kabul edilir.

  •  
    Katanya banliyölerinin üzerinde yükselen Etna Dağı

Sicilya anakarasının kuzeydoğusundaki Tiren Denizindeki Eolie Adaları volkanik bir komplekstir ve Stromboliyi içerir.

Vulcano, Stromboli ve Lipari'nin üç yanardağı da halen aktiftir ancak ikincisi genellikle uykudadır. Sicilya'nın güney kıyılarında, daha büyük olan Empedocles yanardağı'nın parçası olan Ferdinandea su altı yanardağı en son 1831'de patladı. Agrigento'nun kıyısı ile Pantelleria adası (kendisi uykudaki bir volkandır) arasındadır.

Coğrafi açıdan bakıldığında Sicilya'nın bir parçasını da oluşturan Malta Takımadaları Malta Cumhuriyeti'ne ev sahipliği yapan adalardır.

Özerk bölge ayrıca birkaç komşu adayı da içerir: Aegadian Adaları, Aeolian Adaları, Pantelleria ve Lampedusa.

Sicilya ovalar açısından fakirdir. Çevresinde küçük adalara ev sahipliği yapar (Eolie veya Lipari, Ustica, Egadi, Pantelleria Adası ve Pelagie.)

 
Sicilya illerinin haritası.
 
Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye'sindeki tarihi Sicilya haritası.
 
Sicilya üzerinde tapınak yıkıntılarını gösteren manzara resmi Jacob Philipp Hackert, 1778.

Nehirler

değiştir
 
Ciane nehrinin görünümü

Sicilya’da çoğu merkezi bölgeden gelen ve adanın güneyinde denize boşalan birkaç nehir vardır. Salso, Licata limanından Akdeniz'e girmeden önce Enna ve Caltanissetta'ndan geçer. Doğuda, Alcantara nehri, Messina ilinden geçer ve Giardini Naxos'ta denize boşalır ve Katanya'nın güneyinde İyon Denizi‘ne akan Simeto nehrine girer.

Adadaki diğer önemli nehirler güneybatıdaki Belice ve Platani nehirleridir.

Nehir Uzunluk
Salso 144 km (89 mi)
Simeto 113 km (70 mi)
Belice 107 km (66 mi)
Dittaino 105 km (65 mi)
Platani 103 km (64 mi)
Gornalunga 81 km (50 mi)
Gela 74 km (46 mi)
Salso Cimarosa 72 km (45 mi)
Torto 58 km (36 mi)
Irminio 57 km (35 mi)
Dirillo 54 km (34 mi)
Verdura 53 km (33 mi)
Alcantara nehri 52 km (32 mi)
Tellaro 45 km (28 mi)
Anapo 40 km (25 mi)

Flora ve fauna

değiştir
 
Sicilya duvar kertenkelesi Sicilya ve Aegadian Adaları'na özgüdür
 
Zingaro Doğa Koruma Alanı
 
Sicilya kurdu

Sicilya, adanın tarım alanına dönüştürüldüğü Roma döneminden bu yana oluşan, insan yapımı ormansızlaştırma'nın sık bahsedilen bir örneğidir.[5] Bu yavaş yavaş iklimi kuruttu, yağışların azalmasına ve nehirlerin kurumasına neden oldu. Orta ve güneybatı illerinde neredeyse hiç orman kalmadı.[7] Kuzey Sicilya'da üç önemli orman vardır; Etna Dağı yakınında, Nebrodi Dağları ve Bosco della Ficuzza'da (İtalyanca: Riserva naturale orientata Bosco della Ficuzza, Rocca Busambra, Bosco del Cappelliere e Gorgo del Drago) Palermo yakınlarındaki Doğa Koruma alanı.

4 Ağustos 1993'te oluşturulan ve 86.000 hektar (210.000 akre) kapsayan Nebrodi Dağları bölge parkı, Sicilya'nın korunan en büyük doğal alanıdır ve Sicilya'daki en büyük ormanı olan Caronia'yı kapsar. Sant'Alfio'da Etna Dağı'nın doğu yamaçlarındaki Yüz At Kestanesi ağacı (Castagno dei Cento Cavalli), 2.000– 4.000 yılları arasındaki yaşıyla dünyanın bilinen en büyük ve en yaşlı kestane ağacıdır.[8]

Sicilya'nın faunası çok çeşitlidir. Türler arasında Avrupa yaban kedisi, Kızıl tilki, Bayağı gelincik, Ağaç sansarı, karaca, yaban domuzu, tepeli kirpi, Batı Avrupa kirpisi, Siğilli kurbağa, Avrupa engereği, Kaya kartalı, Bayağı doğan, İbibik ve Bayağı uzunbacak bulunur.[9] Sicilya kurdu (Canis lupus cristaldii), 20. yüzyılda nesli tükenmek üzere alttür endemik bir kurttur.

Zingaro Doğa Koruma Alanı, Sicilya'daki bozulmamış kıyı vahşi yaşamının en iyi örneklerinden biridir.[10]

Messina Boğazı dahil olmak üzere çevredeki sular, Büyük flamingo ve Oluklu balina gibi daha büyük türler de dahil olmak üzere kuş çeşitlerini ve deniz yaşamını barındırır.

Demografi

değiştir
 
Palermo şehri

Sicilya'da yaklaşık beş milyon insan yaşar ve bu nüfus miktarıyla Sicilya İtalya'nın en kalabalık dördüncü bölgesi'dir. İtalya'nın birleşmesi'nden sonraki birinci yüzyılda Sicilya, milyonlarca insanın Kuzey İtalya'ya, diğer Avrupa ülkelerine, Kuzey Amerika'ya, Güney Amerika'ya ve Avustralya'ya göçü nedeniyle İtalya bölgeleri arasında en olumsuz net göç oranlarından birine sahipti. Güney İtalya ve Sardunya gibi, adaya göç İtalya'nın diğer bölgelerine kıyasla çok düşüktür çünkü işçiler daha iyi istihdam ve endüstriyel fırsatlar nedeniyle bunun yerine Kuzey İtalya'ya yönelir. 2017'deki Ulusal İstatistik Enstitüsü (ISTAT) rakamlarına göre[11] toplam 5.029.615 nüfustan yaklaşık 175.000 göçmen olduğunu gösterir.[12]

Göçmenlerin çoğu 50.000'den fazla Romenlerdir, sonra Tunuslular, Faslılar, Sri Lankalılar, Arnavutlar ve Doğu Avrupa'dan diğerleri gelir. İtalya'nın geri kalanında olduğu gibi, resmi dil İtalyancadır ve ana din Roma Katolikliği'dir.[13][14]

Göç

değiştir
 
New York'da bir Sicilya kafesi, 1889

Sicilya göçü İtalya'nın birleşme sonrasından kısa süre sonra başladı ve o zamandan beri hiç durmadı. İtalya'nın birleşmesi sonrasında, tüm İtalyan yarımadası ile birlikte Sicilya'dan zorunlu göç yapıldı. İki Sicilya Krallığı'nın eski ulusal bankası Banco delle Due Sicilienin varlıklarının çoğu Piedmont'a devredildi.[15] Risorgimento'nun ilk on yıllarında, merkezi hükûmet tarafından uygulanan yüksek vergilendirme nedeniyle artan sayıda güney İtalya imalathanesi kapandı. Ayrıca, güney İtalyan imalatçılarından gelen mallara uygulanan ve onların kuzeye ve yurtdışına ihracat yapmalarını fiilen engelleyen ambargo da tüm bölgenin daha da yoksullaşmasına yol açan temel faktörlerdi.

Yukarıda belirtilen faktörler başarısız toprak reformuyla birlikte, daha önce hiç görülmemiş bir Sicilyalı dalgasının önce 1880'ler ile 1920'ler arasında Amerika Birleşik Devletleri'ne, daha sonra Kuzey İtalya'ya ve 1960'lardan itibaren ayrıca Belçika, Fransa, Almanya, İsviçre ve ayrıca Avustralya ve Güney Amerika'ya göç etmesine neden oldu.

Bugün Sicilya, gurbetçilerin en çok olduğu İtalyan bölgesidir: 2017 itibarıyla 750.000 Sicilyalı, yani ada nüfusunun %14,4'ü yurtdışında yaşıyordu.[16] İşsizlik nedeniyle her yıl birçok Sicilyalı, özellikle genç mezunlar, yurtdışında iş aramak için hâlâ adadan ayrılmaktadır.[17] Günümüzde Sicilya dışında dünyada tahminen 10 milyon Sicilya kökenli insan yaşamaktadır.

En büyük şehirler

değiştir

Sicilya'nın en büyük on şehri:[18]

Sıra Ad Nüfus (2017) Alan (km2) km2'ye göre nüfus
1 Palermo 668,405 159 4,207
2 Katanya 311,620 181 1,723
3 Messina 234,293 212 1,107
4 Siraküza 121,605 204 596
5 Marsala 82,802 242 343
6 Gela 74,858 277 270
7 Ragusa 73,638 442 166
8 Trapani 67,923 272 250
9 Vittoria 64,212 181 354
10 Caltanissetta 62,317 416 150

Sicilya idari bölgesi

değiştir
Ana madde: Sicilya Özerk Bölgesi
Ana madde: Sicilya Özerk Bölgesi

İtalya'nın 1948 Anayasası ile 20 bölgesinden birisidir; ama bölge olarak özel yetkilerle donatıldığı için yarı-özerktir. Sicilya Özerk Bölgesi 9 ile ayrılmıştır: Agrigento ili, Caltanissetta ili, Katanya ili, Enna ili, Messina ili, Palermo ili, Ragusa ili, Siraküza ili ve Trapani ili. Bölgenin merkezi Palermo şehridir. Bu illerin içinde bulunan belde sayıları, alanları, (ISTAT, Mayıs 2010 tahminlerine göre) nüfusları ve nüfus yoğunlukları şu tablodan izlenebilir:

İl ismi Belde sayısı Nüfus (kişi) Alan (km²) Nüfus yoğunluğu (kişi/km²)
Agrigento ili 43 454.109 3.042 149
Caltanissetta ili 22 271.679 2.124 128
Katanya ili 58 1.088.668 3.552 309
Enna ili 20 172.759 2.562 67
Messina ili 108 653.431 3.247 201
Palermo ili 82 1.247.599 4.992 250
Ragusa ili 12 317.216 1.614 196
Siraküza ili 21 403.203 2.109 191
Trapani ili 24 436.236 2.459 177
Tüm Sicilya 390 5.044.900 25.710 196

Bölgede Latin dili olan İtalyancanın Sicilyaca lehçesi konuşulur.

İlk mafya ailesi Sicilya'da kurulmuştur ve MAFIA ismini koyan da Sicilya'dır. Mafyanın en meşhur olduğu kasaba Corleone'dir.

Ekonomi

değiştir

Ayrıca bkz. İtalya ekonomisi

 
Zeytinlikler

Son yıllardaki düzenli büyümesi sayesinde Sicilya, toplam GSYİH açısından İtalya'nın sekizinci en büyük bölgesel ekonomisi oldu.

Modern sulama sistemlerinin getirilmesi gibi tarımda yapılan birçok reform ve yatırım bu önemli sektörü rekabetçi yaptı.[19]

1970'lerde bazı fabrikalar açıldı ve sanayi sektörü büyüdü.[20]

Son yıllarda hizmet endüstrisi, çeşitli alışveriş merkezlerinin açılması ve finans ve telekomünikasyon faaliyetlerinde mütevazı büyüme nedeniyle önemi arttı.[21]

Zengin doğal ve tarihi mirası nedeniyle turist çeken ada için turizm önemli gelir kaynağıdır. Günümüzde Sicilya, daha çok turist çekmek için konaklama endüstrisinin gelişimine büyük miktarda para yatırmaktadır.[22] Ancak Sicilya, İtalya ortalamasının altında kişi başına GSYİH'ye ve İtalya'nın geri kalanından daha yüksek işsizliğe sahip olmaya devam etmektedir.[23] Bu fark büyük ölçüde, geçmişe göre çok daha zayıf olsa da bazı bölgelerde hala faaliyet gösteren Mafya'nın olumsuz etkisinden kaynaklanmaktadır.[24]

Tarım

değiştir
 
Marsala şarap örneği, Marsala şehrinde üretilen bir Denominazione di Origine controllata (DOC) şarabıdır

Sicilya, volkanik patlamalar nedeniyle verimli topraklarıyla uzun zamandır dikkat çeker. Adanın hoş iklimi yerel tarıma da yardımcı olur.

Başlıca tarım ürünleri buğday, Elmas limonu, portakal (Kan portakalı), limon, domates (Pomodoro di Pachino IGP), zeytin, zeytinyağı, enginar, Hint inciri (Fico d'India dell'Etna DOP), badem, üzüm, Antep fıstığı (Pistacchio di Bronte DOP) ve şaraptır.

Sığır ve koyun yetiştirilir. Ragusano DOP peyniri ve Pecorino Siciliano DOP sayesinde peynir üretimleri özellikle önemlidir.

Ragusa, bal (Miele Ibleo) ve çikolata (Cioccolato di Modica IGP) üretimleriyle ünlüdür.[25][26][27][28][29]

Sicilya, Veneto ve Emilia-Romagna'dan sonra dünyanın en büyük şarap üreticisi İtalya'nın en büyük üçüncü şarap üreticisidir.[30] Bölge esasen güçlendirilmiş Marsala şarabı ile tanınır. Son yıllarda şarap endüstrisi gelişti, yeni şarap üreticileri daha az bilinen yerel çeşitlerle deneyler yapmaktadır ve Sicilya şarapları ünlü oldu.[31]

Nero d'Avola en ünlü yerel üzüm çeşididir ve adını Siraküza yakınlarındaki küçük bir kasabadan alır. Bu üzümlerden yapılan en iyi şaraplar, Avola yakınlarındaki ünlü eski bir şehir olan Noto'dan gelir.

Etna Rosso DOC şarabı yapmak için kullanılan Nerello Mascalese, Cerasuolo di Vittoria DOCG şarabı'nın üzümü Frappato, eskiden farklı Pantelleria şarapları yapmak için kullanılan Moscato di Pantelleria üzümü (Zibibbo da denir), Malvasia di Lipari DOC şarabı yapmak için kullanılan Malvasia di Lipari ve Alcamo DOC beyaz şarabı yapımında kullanılan Catarratto diğer önemli yerel üzüm çeşitleridir.

Sicilya'da Syrah, Chardonnay ve Merlot gibi yerli olmayan üzüm çeşitleriyle de çok kaliteli şaraplar üretilir.[32]

Sicilya, Caltanissetta'da üretilen Amaro Averna ve yerel limoncello gibi likörleriyle de tanınır.

Balıkçılık Sicilya için başka bir temel kaynaktır. Ton balığı, sardalya, kılıç balığı ve Avrupa hamsi balıkçılığı vardır. Mazara del Vallo Sicilya'daki en büyük ve İtalya'daki en önemli balıkçılık merkezlerindendir.[33]

Sanayi ve imalat

değiştir
 
Palermo tersaneleri
 
Yakın petrol sahaları Ragusa

Sicilya'nın yol sistemindeki iyileştirmeler, sanayi kalkınmasını destekledi. Bölgede önemli üç sanayi bölgesi vardır:

Palermo'da Ansaldo Breda gibi ünlü İtalyan şirketlerinin (Fincantieri gibi önemli tersaneler), mekanik fabrikaları, matbaa ve tekstil sanayii vardır. Kimya sanayi de Messina İli (Milazzo) ve Caltanissetta İl (Gela) sınırları içindedir.[28] Güneydoğu'da (çoğunlukla Ragusa yakınlarında) petrol, doğal gaz ve asfalt sahaları ve Orta Sicilya'da büyük halite yatakları vardır.[37] Trapani İli, İtalya'daki en büyük deniz tuzu üreticilerinden biridir.[38]

Ulaşım

değiştir

Yollar

değiştir
 
Torregrotta yakınındaki A20 Messina-Palermo otoyolu
 
Messina tramvay sistemi

Karayolları son kırk yılda inşa edilmiş ve genişletilmiştir. Sicilya'nın en belirgin yolları adanın kuzeyindeki otoyollardır (İtalyanca: autostrade olarak bilinir). Adanın dağlık arazisi nedeniyle otoyol ağının büyük kısmı sütunlar üzerinde yükseltilmiştir.[39][40][41][42]

Sicilya'daki diğer ana yollar, Trapani'yi Messina'ya (Palermo üzerinden) bağlayan SS.113, SS.114 Messina-Siraküza (Katanya üzerinden) ve SS.115 Siraküza-Trapani (Ragusa, Gela ve Agrigento üzerinden) gibi Devlet yolları'dır.

İşaret Otoyol Mesafe Ücret Hizmetler
  A18 Messina-Katanya 76 km (47 mi)   Var   Var
  RA15 Katanya'nın Baypası (Batı) 24 km (15 mi) Ücretsiz   Var
  Katanya-Siraküza otoyolu 25 km (16 mi) Ücretsiz Yok
  A18 Siraküza-Rosolini 40 km (25 mi) Ücretsiz Yok
  A19 Palermo-Katanya 199 km (124 mi) Ücretsiz   Var
  A20 Palermo-Messina 181 km (112 mi)   Var   Var
  A29 Palermo-Mazara del Vallo 119 km (74 mi) Ücretsiz Yok
  A29dir Alcamo-Trapani/Marsala 38 km (24 mi) and
44 km (27 mi) 		Ücretsiz Yok

Demiryolları

değiştir
 
Palermo Uluslararası Havalimanındaki Punta Raisi tren istasyonda iki tren
 
Palermo, AMAT tramvay sistemi haritası
 
Katanya metrosu

Sicilya'daki ilk demiryolu 1863'te açıldı (Palermo-Bagheria) ve bugün tüm Sicilya illerine, çoğu büyük şehir ve kasabaya bağlanan demiryolu hizmet ağı Trenitalia tarafından işletilir. Kullanımdaki 1.378 km (856 mi) demiryolu hattının %60'ından fazlası elektrikli iken geri kalan 583 km (362 mi)‘sine dizel lokomotiflerle hizmet verilir.

Hatların %88'i (1.209 km) tek hatlıdır ve yalnızca 169 km (105 mi)'si, bu bölgenin ana hatları olan Messina-Palermo (Tiren) ve Messina-Katanya-Siraküza (İyonya)'ya hizmet veren çift hatlı demiryoludur.

Dar hatlı demiryolları arasında Etna Dağı çevresinden geçen Ferrovia Circumetnea, hala çalışan tek demir yoludur. Sicilya'nın büyük şehirlerinden Napoli, Roma ve Milano'ya seferler vardır ki bunlar da trenlerin Boğaz'dan geçen feribotlara yüklenmesiyle sağlanır.[43]

Katanya'da yer altı demiryolu hizmeti (Katanya metrosu) vardır. Palermo'da ulusal demiryolu işletmecisi Trenitalia banliyö demiryolunu işletir. Sicilya başkentine ayrıca 4 AMAT (Ortak Kamu Ulaşım İşletmecisi) tramvay hattı hizmet verir. Messina'ya tramvay hattı ile ulaşım sağlanır.

Havalimanları

değiştir

Sicilya'da çok sayıda İtalyan ve Avrupa ve bazı Avrupa dışı hedeflere hizmet veren birçok havalimanı vardır.

  • Doğu kıyısındaki Catania-Fontanarossa Havalimanı adanın en işlek havalimanıdır
  • Palermo Uluslararası Havalimanı, aynı zamanda birçok ulusal ve uluslararası uçuşa ev sahipliği yapan oldukça büyük bir havalimanıdır.
  • Trapani-Birgi Havalimanı, askeri-sivil ortak kullanımlı havalimanıdır (adadaki trafik açısından üçüncüdür). Son zamanlarda havalimanında düşük maliyetli taşıyıcı sayesinde trafikte artış görülmüştür.
  • Comiso-Ragusa Havalimanı, yakın zamanda yenilendi ve yeniden askeri kullanımdan sivil havalimanına dönüştürüldü. 30 Mayıs 2013 tarihinde ticari trafiğe ve genel havacılığa açıldı.
  • Palermo-Boccadifalco Havalimanı, Palermo'nun eski havaalimanıdır ve halen genel havacılık için ve Guardia di Finanza ve polis helikopterleri için üs olarak kullanılır.
  • NAS Sigonella Havalimanı, İtalyan Hava Kuvvetleri ve ABD Donanma tesisidir.
  • Lampedusa Havalimanı.
  • Pantelleria Havalimanı.

Limanlar

değiştir
 
Katanya limanı

Deniz yoluyla, Sicilya'ya çeşitli feribot güzergahları ve kargo limanlarından ulaşım sağlanır ve tüm büyük şehirlere yolcu gemileri düzenli olarak yanaşır.

  • İtalya anakarası: Ana karaya bağlanan limanlar, İtalya'nın en yoğun yolcu limanı olan Messina (Villa San Giovanni ve Salerno'ya giden rota), Palermo (Cenova, Civitavecchia ve Napoli'ye giden rotalar) ve Katanya'dır (Napoli'ye giden rota).
  • Sicilya'yı çevreleyen küçük adalar: Milazzo limanı Eolie Adaları'na, Trapani ve Marsala limanları Aegadian adalarına ve Porto Empedocle limanı Pelagie adalarına hizmet vermektedir. Palermo'dan Ustica adasına ve Sardinya'ya servis vardır.
  • Uluslararası bağlantılar: Palermo ve Trapani'den Tunus'a haftalık seferler vardır ve ayrıca Malta ile Pozzallo arasında da günlük seferler vardır.[44][45]
  • Ticari ve kargo limanları: Augusta limanı İtalya'nın beşinci en büyük kargo limanıdır ve tonlarca mal elleçlenir. Diğer büyük kargo limanları Palermo, Catania, Trapani, Pozzallo ve Termini Imerese'dir.
  • Turistik limanlar: Sicilya kıyılarındaki birçok liman, adaya yanaşmak isteyen özel teknelerin hizmetindedir. Bu trafiğin ana limanları Marina di Ragusa, Riposto, Portorosa, Siraküza, Cefalù ve Sciacca'dadır. Sicilya'da Palermo, Akdeniz'de mürettebatlı veya mürettebatsız tekne kiralama konusunda da önemli bir merkezdir.
  • Balıkçı limanları: Tüm adalar gibi Sicilya'da da birçok balıkçı limanı vardır. En önemlisi Mazara del Vallo'dadır ve bunu Castellammare del Golfo, Licata, Scoglitti ve Portopalo di Capo Passero izler.

Turizm

değiştir
 
Lampedusa, Pelagie Adaları

Sicilya'nın güneşli, kuru iklimi, manzarası, mutfağı, tarihi ve mimarisi, anakara İtalya'dan ve yurtdışından birçok turisti kendine çeker.

İnsanlar yıl boyu adayı ziyaret etseler de turizm sezonu yaz aylarında zirveye çıkar. Etna Yanardağı, plajlar, arkeolojik alanlar, Palermo, Katanya, Siraküza ve Ragusa gibi büyük şehirler gözde turistik yerlerdir ancak Taormina eski şehri ve komşu sahil beldesi Giardini Naxos, Eolie Adaları, Erice, Castellammare del Golfo, Cefalù, Agrigento, Pelagie Adaları ve Capo d'Orlando gibi yerler dünyanın her yerinden ziyaretçileri çeker.

Capo d'Orlando'da antik Yunan döneminin en iyi korunmuş tapınaklarından bazıları vardır.

Birçok Akdeniz yolcu gemisi Sicilya'da demir atar ve pek çok şarap turisti de adayı ziyaret eder.

Birkaç Hollywood ve Cinecittà filminin bazı sahneleri de Sicilya'da çekilmiştir. Bu Sicilya'nın turistik bir yer olarak cazibesini artırdı.[46]

UNESCO Dünya Mirası Alanları

değiştir
 
Villa Romana del Casale'deki mozaiklerden biri

Sicilya'da yedi UNESCO Dünya Mirası Alanı vardır. Yazıt sırasına göre:

 
Moica'daki San Giorgio Katedrali

Geçici Siteler

değiştir
 
Taormina'nın gün batımındaki ana meydanı

Arkeolojik alanlar

değiştir

Birçok farklı kültür adaya yerleştiğinden, adaya hükmettiğinden veya adayı istila ettiğinden Sicilya'da çok çeşitli arkeolojik alanlar vardır.

Ayrıca, Yunan dünyasının en dikkate değer ve en iyi korunmuş tapınaklarından ve diğer yapılarından bazıları Sicilya'dadır.[57]

İşte başlıca arkeolojik alanların kısa bir listesi:

Sicilya'nın en iyi bilinen arkeolojik alanlarından birinin, Agrigento'daki Valle dei Templi'nin kazısı ve restorasyonu Arkeoloji çevrelerinde basitçe "Serradifalco", Serradifalco'nun Beşinci Dükü olarak bilinen arkeolog Domenico Lo Faso Pietrasanta tarafından yapıldı. Ayrıca Segesta, Selinunte, Siraküza ve Taormina'daki antik alanların restorasyonunu da denetledi.

Kültür

değiştir
 
Bakire Annunciate tablosu, Antonello da Messina

Sicilya'yı görmeden İtalya'yı görmüş olmak, İtalya'yı hiç görmemiş olmaktır, çünkü Sicilya her şeyin ipucudur.— Johann Wolfgang von Goethe

Sicilya uzun zamandır sanat ile ilişkilidir. Birçok şair, yazar, filozof, aydın, mimar ve ressam bu adayla bilinir. Tüm zamanların en büyük matematikçilerinden Arşimet, Siraküza‘lı bir Yunan filozoftu.[58] Gorgias ve Empedokles, diğer iki ünlü erken dönem Sicilya-Yunan filozofuyken, Siraküzalı-Yunan Epicharmus ise komedinin mucidi olarak kabul edilir.[59][60]

Sanat ve mimari

değiştir
 
Beneventano del Bosco Sarayı, Siraküza, Sicilya Baroğu

Baglio (it) Batı Sicilya'daki geleneksel yaşam yapılarıdır.

Seramik

değiştir

Sicilya adasının Terakota seramiği meşhurdur. Sicilya seramiği Yunan kolonizasyonu döneminde mükemmelleşti ve günümüzde de seçkin ve farklıdır.[61]

Günümüzde Caltagirone, seramik ve pişmiş toprak heykellerin sanatsal üretimi için Sicilya'daki en önemli merkezlerdendir.

Ünlü Sicilyalı ressamlar arasında Rönesans sanatçıları Antonello da Messina, Pietro Novelli, Bruno Caruso, Renato Guttuso ve "Sürrealist sanat'ın babası" ve metafizik sanat hareketinin kurucusu Yunan doğumlu Giorgio de Chirico önde gelir.[62]

En tanınmış mimarları İtalyan Barok'un en önemli isimlerinden Filippo Juvarra ve Ernesto Basile'dir.

Sicilya Baroğu

değiştir
Ana madde: Sicilya Barok
 
Siraküza katedrali

Sicilya Baroğu benzersiz mimari bir kimliğe sahiptir. Noto, Caltagirone, Katanya, Ragusa, Modica, Scicli ve özellikle Acireale, yerel kırmızı kumtaşına oyulmuş, İtalya'nın Barok mimarisinin en iyi örneklerinden bazılarını içerir. Noto, Sicilya'ya getirilen Barok mimarinin en güzel örneklerinden birini sunar. Sicilya'daki Barok tarzı büyük ölçüde kilise tarafından inşa edilen binalarla ve Sicilyalı aristokratlar için özel konutlar olarak inşa edilen saraylarla (palazzi) sınırlıydı.[63] Bu tarzın Sicilya'daki en eski örnekleri bireysellikten yoksundu ve genellikle Roma, Floransa ve Napoli'ye gelen Sicilyalı ziyaretçilerin gördüğü binaların kötü taklitleriydi. Ancak bu erken aşamada bile taşra mimarları Sicilya'nın eski mimarisinin bazı yerel özelliklerini birleştirmeye başlamışlardı. 18. yüzyılın ortalarında, Sicilya'nın Barok mimarisi ana karadaki mimariden gözle görülür derecede farklıyken, kelimelerle nitelenmesi zor olan benzersiz bir tasarım özgürlüğüne sahipti.

Bilim

değiştir

Katanya'da, Ulusal Nükleer Fizik Enstitüsü'nün (İtalyanca: Istituto Nazionale di Fisica Nucleare) hem nükleer fizik deneylerinde hem de kanser tedavisinde parçacık tedavisi için (proton tedavisi) proton kullanan siklotronlu dört laboratuvarından biri vardır.[64][65]

Noto, jeodezik ve astronomik gözlemler yapan İtalya'daki en büyük radyo teleskoplarından birine sahiptir.[66]

Palermo ve Katanya'da (Ulusal Astrofizik Enstitüsü' (İtalyanca: Istituto Nazionale di Astrofisica) tarafından yönetilen gözlemevleri vardır. 1 Ocak 1801'de gök bilimci Giuseppe Piazzi "Palermo Gözlemevi" 'nde tanımlanacak ilk ve en büyük asteroit olan Ceres keşfetti (bugün cüce gezegen olarak kabul edilmektedir).[67] Katanya'nın biri 1.800 metre (5.900 fit) Etna Dağı üzerinde olmak üzere iki gözlemevi vardır.[68]

Siraküza aynı zamanda kombine çevrim gaz tesisiyle entegre ısı transferi ve depolama için erimiş tuzu kullanan ilk konsantre güneş enerjisi santrali olan Arşimet güneş enerjisi santrali projesinin yapımıyla güneş teknolojileri deney merkezidir. Tüm tesisin sahibi ve işletmecisi Enel'dir.[69][70]

Turistik Erice kasabası da tüm bilim dallarını kapsayan, kurslar, seminerler, çalıştaylar ve yıllık toplantılar sunan dünyanın her yerinden 123 okulu kapsayan Ettore Majorana Vakfı ve Bilimsel Kültür Merkezi sayesinde önemli bir bilim yeridir. Fizikçi Antonino Zichichi tarafından, Majorana denklemi ve Majorana fermiyonu ile tanınan adanın başka bir bilim adamı Ettore Majorana onuruna kurulmuştur.[71]

Sicilya'nın ünlü bilim adamları arasında ayrıca Stanislao Cannizzaro (kimyager), Giovanni Battista Hottura ve Niccolò Cacciatore (gök bilimciler) vardır.

 
Mühendislik Bölümü, Messina Üniversitesi

Mutfak

değiştir
 
Cannoli, Sicilya mutfağıyla ilişkilendirilen popüler bir hamur işidir

Adanın ünlü yerel mutfağının ve şarap yapımı eskiden beri vardır. Hatta bu yüzden Sicilya mutfağına bazen Tanrı'nın Mutfağı denir.[72] Sicilya mutfağının her parçasının kendine özgü bir spesiyalitesi vardır (örneğin Granita gibi Sicilya'nın her yerinde olmasına rağmen Cassata, Palermo'ya has bir spesiyalitedir). Malzemeler genelde halk için ucuz kalırken zengin lezzetlidir.[73]

Çevre kıyılardan taze yakalanan ton balığı, çipura, levrek, mürekkep balığı, kılıç balığı, sardalya vb deniz ürünleriyle eşleştirilen domates, enginar, zeytin (zeytinyağı dahil), narenciye, kayısı, patlıcan, soğan, fasulye, kuru üzüm gibi taze sebze ve meyvelerle yapılan Sicilya yemekleri lezzetli ve sağlıklıdır.[74]

 
Arancini, ekmek kırıntılarıyla kızartılmış pirinç toplarıdır

Güney İtalya'nın geri kalanının mutfağı gibi makarna da Sicilya mutfağında pirinç gibi önemli bir rol oynar, örneğin arancini ile.[75]

Sicilyalılar, diğer peynirlerin yanı sıra, Pecorino Siciliano ve caciocavallo gibi hem inek hem de koyun sütü kullanarak kendi peynirlerini yapar.[76] Kullanılan baharatlar arasında Araplar tarafından tanıtılan safran, hindistan cevizi, karanfil, biber ve tarçın vardır. Maydanoz birçok yemekte bolca kullanılır.

Sicilya mutfağı genellikle deniz ürünleri ile ilişkilendirilse de kaz, kuzu, keçi, tavşan ve hindi gibi et yemekleri de Sicilya'da bulunur. Adaya et yemeklerine olan düşkünlüğü ilk kez kazandıranlar Normanlar ve Swabians idi.[77]

Noto kasabasının yakınlarında yapılan Nero d'Avola şarabı gibi bazı şarap çeşitleri adaya özgü asmalardan yapılır.[78]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  2. ^ Britannica – Travel & Geography – Sicily 4 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Italian Sicilia – retrieved 11 May 2010.
  3. ^ "Territory and Environment" (PDF). Official page of the Region of Sicily. 18 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2013. 
  4. ^ "Regioni d'Italia: Sicily". Italia Tourism Online. 15 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2013. 
  5. ^ a b Porter, Darwin; Prince, Danforth (2009). Frommer's Sicily. Frommer's. s. 268. ISBN 978-0-470-39899-9. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2021. 
  6. ^ Barberi, F.; Civetta, L.; Gasparini, P.; Innocenti, F.; Scandone, R.; Villari, L. (1 Mayıs 1974). "Evolution of a section of the Africa-Europe plate boundary: Paleomagnetic and volcanological evidence from Sicily". Earth and Planetary Science Letters (İngilizce). 22 (2): 123-132. Bibcode:1974E&PSL..22..123B. doi:10.1016/0012-821X(74)90072-7. ISSN 0012-821X. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  7. ^ Trabia, Carlo (2002). "A Sicilian Desert?". Best of Sicily Magazine. 2 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Chestnut Dinner in the Mountains of Italy". Barilla online. 2005. 18 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2006. 
  9. ^ Sicilia, flora e fauna-Specie vegetali e animali in Sicilia 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Insicilia.org. Retrieved on 18 December 2012.
  10. ^ ''Riserva dello Zingaro''| 9 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Best-italian-wine.com. Retrieved on 18 December 2012.
  11. ^ "Statistiche demografiche ISTAT". Demo.istat.it. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2016. 
  12. ^ "Bilancio demografico anno 2017 Regione: Sicilia". demo.istat.it. 2017. 19 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2017. 
  13. ^ "Legge 482". camera.it. 29 Ocak 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "Corriere della Sera – Italia, quasi l'88% si proclama cattolico". corriere.it. 26 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "La questione meridionale 3/ Il saccheggio del Banco delle due Sicilie". 9 Aralık 2017. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "Disastro Sicilia: In fuga i suoi figli". 31 Ekim 2017. 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Emigrazione, fuga dalla Sicilia: Ogni anno cancellato un paese di ventimila abitanti". 29 Ocak 2016. 29 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "Sicilia / Sicily (Italy): Provinces, Major Cities & Communes – Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information". www.citypopulation.de. 25 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2019. 
  19. ^ Economia della Sicilia: agricoltura 5 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Sicilyweb.com. Retrieved on 18 December 2012.
  20. ^ L'industria in Sicilia così antica e moderna 28 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Il Sole 24 ORE (23 February 2011). Retrieved on 18 December 2012.
  21. ^ Sicilia: Congiuntura economica.Treccani.it. Retrieved on 19 December 2012.
  22. ^ Investire nel turismo di qualità e negli eventi in Sicilia 6 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Strumentires.com. Retrieved on 18 December 2012.
  23. ^ (İtalyanca) Conti economici regionali 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Istat.it. Retrieved on 18 December 2012.
  24. ^ mafia in sicilia: la mappa del viminale 5 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Uonna.it. Retrieved on 18 December 2012.
  25. ^ Sicilia: L'Economia 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. SicilyOnTour.com. Retrieved on 18 December 2012.
  26. ^ Pistacchio di Bronte D.O.P 25 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Pistacchiodibronte.it. Retrieved on 18 December 2012.
  27. ^ Fico d'India dell'Etna dop. Tavolaegusto.it. Retrieved on 18 December 2012.
  28. ^ a b economia-sicilia 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. insicilia.org. Retrieved on 19 December 2012.
  29. ^ miele ibleo. siciliaonline.it. Retrieved on 19 December 2012.
  30. ^ Produzione vino in Italia nel 2010 – fonte: ISTAT | I numeri del vino 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Inumeridelvino.it (30 May 2011). Retrieved on 18 December 2012.
  31. ^ "Sicily: An Island You Can't Refuse". bottlenotes.com. 18 Ağustos 2009. 22 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2009. 
  32. ^ Vini siciliani 19 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. sicilyontour.com. Retrieved on 19 December 2012.
  33. ^ a b (İtalyanca) Economia Regione Siciliana. Esploriamo.com. Retrieved on 18 December 2012.
  34. ^ Oggi la chiamano Etna Valley: i progetti, le aziende, il lavoro nel territorio di Catania 27 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Etnavalley.com (27 November 2012). Retrieved on 18 December 2012.
  35. ^ Economia della Sicilia 18 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Sicilyweb.com. Retrieved on 18 December 2012.
  36. ^ Enna. Il nuovo volto dell'Area di Sviluppo Industriale di Dittaino 17 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Vivienna.it (22 March 1999). Retrieved on 18 December 2012.
  37. ^ Sicilia: L'Economia 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. SicilyOnTour.com. Retrieved on 18 December 2012.
  38. ^ La lavorazione del Sale a Trapani, Area Sale 15 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Sale-salute-benessere.it. Retrieved on 18 December 2012.
  39. ^ "A 19 autostrada Palermo – Catania". SiciliaEMoto.it. 2 Ocak 2008. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2008. 
  40. ^ "Autostrada A20: Messina – Palermo". Sicilia.Indettaglio.it. 24 Ekim 2007. 21 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  41. ^ "A 29 autostrada Palermo – Trapani – Mazara del Vallo". SiciliaEMoto.it. 2 Ocak 2008. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2008. 
  42. ^ "Autostrada: A18 Messina – Catania". Sicilia.Indettaglio.it. 24 Ekim 2007. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  43. ^ "Sicily Travel and Transport". ItalyHeaven.co.uk. 2 Ocak 2008. 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  44. ^ "Traghetti Sicily 2008". Traghetti Guida. 2 Ocak 2008. 14 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  45. ^ "High speed car/passenger ferry service". VirtuFerries.com. 2 Ocak 2008. 12 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  46. ^ The Godfather. Sicilian Shooting* Locations 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. thegodfathertrilogy.com
  47. ^ "Archaeological Area of Agrigento – UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 7 Aralık 1997. 25 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009. 
  48. ^ R. J. A. Wilson: Piazza Armerina. In: Akiyama, Terakazu (Ed.): The dictionary of Art. Vol. 24: Pandolfini to Pitti. Oxford 1998, 0-19-517068-7.
  49. ^ "Isole Eolie (Aeolian Islands) – UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 30 Kasım 2000. 25 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009. 
  50. ^ Noto (Italy) – No 1024rev 19 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ICOMOS, January 2002, Advisory Body Evaluation, Unesco
  51. ^ "Mount Etna Becomes a World Heritage Site". Italy Magazine. 4 Mayıs 2013. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2022. 
  52. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Arab-Norman Palermo and the Cathedral Churches of Cefalú and Monreale". 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  53. ^ "Taormina and Isola Bella". World Heritage Site. 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  54. ^ "Mothia and Libeo Island: The Phoenician-Punic Civilization in Italy". World Heritage Site. 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  55. ^ All Tentative Sites 14 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. World Heritage Site. Retrieved on 18 December 2012.
  56. ^ ""Stretto Messina sia patrimonio dell'Umanità". Nasce l'asse tra i comuni di Calabria e Sicilia". 18 Nisan 2015. 19 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  57. ^ Jürgen, Järvik. "Greek & Roman Sites in Sicily". Grande Flânerie. WordPress. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2022. 
  58. ^ Calinger, Ronald S (1999). A Contextual History of Mathematics. Prentice Hall. ISBN 978-0-02-318285-3. 
  59. ^ Talfourd, Thomas Noon (1851). History of Greek Literature. University of Michigan. s. 173. invented comedy Epicharmus. 
  60. ^ "Discovering the Similarity of the Greek and Sicilian Spirit". GreekNewsOnline.com. 2 Ocak 2008. 7 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  61. ^ "Sicilian Ceramic Art". BestOfSicily.com. 2 Ocak 2008. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022. 
  62. ^ Thrall Soby, James (1969). The Early Chirico. Ayer Co Pub. ISBN 978-0-405-00736-1. 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022. 
  63. ^ "Palazzo" (pl. palazzi): is any large building in a town, state or private (often much smaller than the term palace implies in the English-speaking world). While palazzo is the technically correct appellation and postal address, no Sicilian aristocrat would ever use the word, instead referring to his or her own house, however large, as "casa". "Palazzo" followed by the family name was the term used by officials, tradesmen, and delivery men. Gefen, p. 15.
  64. ^ Centro Di Adroterapia Oculare 22 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Policlinico.unict.it. Retrieved on 18 December 2012.
  65. ^ LNS latest news 7 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Lns.infn.it (13 December 2012). Retrieved on 18 December 2012.
  66. ^ Noto VLBI home page 8 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Noto.ira.inaf.it. Retrieved on 18 December 2012.
  67. ^ Hoskin, Michael (1999). The Cambridge Concise History of Astronomy. Cambridge University press. ss. 160-161. ISBN 978-0-521-57600-0. 
  68. ^ Osservatorio Astrofisico di Catania Homepage 4 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ct.astro.it. Retrieved on 18 December 2012.
  69. ^ Archimede 24 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Şablon:Web archive. Enel.com. Retrieved on 18 December 2012.
  70. ^ The world's first molten salt concentrating solar power plant | Environment | guardian.co.uk 5 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Guardian (22 July 2010). Retrieved on 18 December 2012.
  71. ^ Ettore Majorana Foundation and Centre for Scientific Culture 14 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ccsem.infn.it (2 July 2012). Retrieved on 18 December 2012.
  72. ^ "A Cosa Nostra Encounter on a Sicilian Vacation". 6 Haziran 2016. 24 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  73. ^ "The Foods of Sicily – A Culinary Journey". ItalianFoodForevter.com. 24 Haziran 2007. 12 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  74. ^ Piras, Claudia and Medagliani, Eugenio (March 2007). Culinaria Italy. Konemann. ISBN 978-3-8331-3446-3. 
  75. ^ "Arancini, the cult Sicilian dish". FXCuisine.com. 24 Haziran 2007. 13 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  76. ^ "Sicilian Cheese". BestofSicily.com. 24 Haziran 2007. 17 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022. 
  77. ^ "Sicilian Food and Wine". BestofSicily.com. 24 Haziran 2007. 3 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022. 
  78. ^ Maria, Anna. "Sicilian Fig Cookies". Anna Maria's Open Kitchen. 5 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2011. 

Ayrıca bakınız

değiştir

Akdeniz adaları

Sicilya barok

Kaynakça

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sicilya&oldid=34166217" sayfasından alınmıştır