Paladyum

metalik element

Paladyum (Pd)

H Periyodik tablo He
Li Be B C N O F Ne
Na Mg Al Si P S Cl Ar
K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Cs Ba   Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
Fr Ra   Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og  
  La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
  Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr  


Temel özellikleri
Atom numarası 46
Element serisi Geçiş metalleri
Grup, periyot, blok 10, 5, d
Görünüş Gümüşi beyaz
Paladyum
Kütle numarası 106.42 g/mol
Elektron dizilimi [Kr] 4d10
Enerji seviyesi başına
Elektronlar
2, 8, 18, 18
CAS kayıt numarası 7440-05-3
Fiziksel Özellikleri
Maddenin hâli katı
Yoğunluk 12.023 g/cm³
Sıvı hâldeki yoğunluğu 10.38 g/cm³
Ergime noktası 1828.05 °K
1554.9 °C
Kaynama noktası 3236 °K
2963 °C
Ergime ısısı {{{Ergime_ısısı}}} kJ/mol
Buharlaşma ısısı 362 kJ/mol
Isı kapasitesi 25.98 J/(mol·K)
Atom özellikleri
Kristal yapısı Yüzey Merkezli Kübik Kafes
Yükseltgenme seviyeleri 0, +1, +2, +4, +6
Elektronegatifliği 2.20 Pauling ölçeği
İyonlaşma enerjisi 804.4 kJ/mol
Atom yarıçapı 137 pm
Atom yarıçapı (hes.) pm
Kovalent yarıçapı 139±6 pm
Van der Waals yarıçapı 163 pm
Diğer özellikleri
Elektrik direnci 105.4 n nΩ·m (20°C'de)
Isıl iletkenlik 71.8 W/(m·K)
Isıl genleşme 11.8 µm/(m·K) (25°C'de)
Ses hızı 3070 m/s ('de)
Mohs sertliği 4.75
Vickers sertliği 461 MPa
Brinell sertliği 310 MPa

Paladyum, Pd işaretiyle bilinen, platine benzer, atom no: 46 ve atom ağırlığı: 106.42 olan kimyasal element.[1] 1803'te William Hyde Wollaston tarafından bulunan Kıymetli metallerden sayılır.[1] Paladyum metali gruptaki metallerin en değerlisidir. Beyaz altın elde edilmesinde kullanılır. 21.09.2020 itibarıyla fiyatı 2,337.50[2]$ ons'dur.

Gümüş gibi parlaktır.[1] Gayet ince dağılmış bir hâlde iken periyotlar sisteminde kendisinin üstünde bulunan nikelden daha fazla hidrojen gazını çözer. Paladyumda çözünmüş bulunan hidrojen nikelde olduğu gibi çok aktif bir hâldedir ve doymamış organik bileşikleri hidrojenlendirebilir. Hiçbir gaz geçirmeyen levha hâlindeki paladyum, hidrojen gazını geçirir. Paladyum, tuzlarında ekseriyetle +2 değerlikte olup bunlar kahverengidirler. Kahverengi ve nem kapıcı billurlardan oluşan karbon monoksit tarafından koloidal şekilde bulunan ve siyah renkte olan paladyum metaline indirgenir.

Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu hakkında, 32 sayılı kararda yapılan değişikliklerle paladyum resmen değerli maden olarak kanuna eklendi.

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c Ball, Philip (2004). The elements : a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0192840998. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2019.