Osmanlı Hanedanı

Osmanlı İmparatorluğu'nu yöneten aile
(Osmanoğulları sayfasından yönlendirildi)


Osmanlı Hanedanı (Osmanlıcaحاندان-آل عثمان‎, romanizeHanedan-ı Âl-i Osman ), Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 623 yıl yöneten hanedandır. Osmanlılar, Osmanoğulları, Âl-i Osman ve Hanedan-ı Âl-i Osman olarak da bilinir. Hanedan, adını Osmanlı Beyliği’nin kurucusu olan Osman Bey’den alır. Osmanlı Hanedanı’nın 1299 yılında başlayan yönetimi, 1922 yılında Ankara Hükûmeti'nin saltanatı kaldırmasıyla son bulmuş ve "Osmanlı Hanedan Defteri"ne kaydedilen son hanedan üyesi[1] Neslişah Osmanoğlu 2012 yılında ölmüştür.[2]

Osmanlı Hanedanı
حاندان-آل عثمان‎

Hanedan-ı Âl-i Osman
Hanedanlık ailesi
Coat of arms of the Ottoman Empire (1882–1922).svg
Ülke  Osmanlı İmparatorluğu
Milliyet Türk
Kuruluş 1299
Kurucu Osman Gazi
Güncel durumu Aktif değil
Devriliş
Son hükümdar
  • VI. Mehmed (Osmanlı Padişahı)
  • Abdülmecid Efendi (İslam Halifesi)
  • Unvan(lar)
  • Padişah
  • Sultan
  • Paşa
  • Bey
  • Han
  • Gazi
  • Şehzade
  • Efendi
  • Çelebi
  • Halife
  • İki kutsal caminin hizmetkârı
  • Emîrü'l-mü'minîn
  • Alt kolları Osmanoğulları ailesi
    Rukiye Sabiha Sultan’ın düğün günü, 29 Nisan 1920, soldan sağa: Fatma Ulviye Sultan, Hatice Hayriye Ayşe Dürrüşehvar Sultan, Emine Nazikeda Kadınefendi, Rukiye Sabiha Sultan, Mehmed Ertuğrul Efendi, Şehsuvar Hanımefendi

    Osmanlı Hanedanı’ndan hükümdar olanlar yaygın olarak padişah olarak bilinir. Ancak kuruluş yıllarında hükümdarlık unvanı bey ve gazi idi ve bunun yerine daha sonra han unvanı kullanıldı. Sultan unvanı da Osmanlı Hanedanı’nda yaygın kullanılan bir unvandı; ama bu unvan erkek hükümdarların yanı sıra kadınlar için de kullanılıyordu.

    Osmanlı saltanatında unvanlar babadan oğla geçer, padişah oğulları "şehzade", kızları "sultan"dır. Şehzadelerin çocukları yine şehzade, kızları yine sultandır. Sultanların çocukları Osmanlı hanedan üyesi sayılmazlar. Sultanların erkek çocukları "beyzade" olarak anılırlardı. Akrabalığı olan kimselerdir; ama silsile itibarıyla hanedandan düşerler.[3]

    Osmanlı Devleti’nin kuruluşuDeğiştir

    Osmanlı Hanedanı’nın kurucusu Osman Bey, Anadolu Selçuklu Devleti’nin uç beylerinden biriydi. Bizans sınırına yakın bir bölgede Anadolu Selçuklu Devleti’ne uç beyi olarak hizmet ediyordu. Başarıların ardından Anadolu Selçuklu Devleti tarafından Osman Bey bulunduğu bölgenin kendisine sancak ve tuğ verilerek eyalet beyi ilan edildi. Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılmasından sonra küçük bir uç beyliğinin çekirdeğini oluşturduğu bu eyalet bağımsız kaldı ve zamanla Osmanlı Beyliği olarak adlandırıldı. Kendisi de bu devletin ve hanedanın ilk hükümdarı oldu. Osman Bey’den sonra devletin başına oğlu Orhan Bey geçti.

    Fatih KanunnamesiDeğiştir

    Fatih Sultan Mehmet’in saltanatının son yıllarında oluşturulan "Kanunname-i Âli Osman", daha önceki padişahların yazılı kurallarını bir araya getirmekle birlikte, devlet yönetimini aşırı merkeziyetçi bir yapıya dönüştürmüş ve padişahı mutlak hakim kılmıştır. Fatih Kanûnnâmesi olarak anılan bu düzenlemede, tahta çıkan şehzadenin, erkek kardeşlerini devletin zarar görmesini engellemek için öldürmesine yasallık kazandırmıştır.

    Hanedanın sonuDeğiştir

    Osmanlı Hanedanı’ndan son padişah olan Vahidettin, I. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkmış Osmanlı İmparatorluğu’nun da son hükümdarıydı. Anadolu topraklarının bölünmesini öngören Sevr Antlaşması’na karşı Anadolu’da gelişen Türk Kurtuluş Savaşı’nın başarıya ulaşmasının ardından padişah, çevresiyle birlikte İstanbul'dan ayrılan İtilaf Devletlerinin donanması ile TBMM kararıyla Türkiye dışında istediği yere gitmek üzere sürgün edildi.[4]

    GünümüzDeğiştir

     
    Aralarında Ömer Faruk Efendi ve Sabiha Sultan'ın da olduğu hanedan üyeleri

    Günümüzde Osmanlı Hanedanı ile soy bağı olanların bir kısmı Türkiye'de, bir kısmı ise yurt dışında değişik ülkelerde yaşamaktadırlar.[5][6] Bu kişilerden şehzade unvanını devam ettiren erkek çocukların en yaşlısı ve kıdemli üyesi ise "Hanedan reisi" adıyla adlandırılmaktadır.[7] Osmanlı Hanedanlığı ise 1922 yılında Ankara Hükûmeti tarafından saltanatın kaldırılması ile son bulmuştur. Osmanlı Hanedanı 1922 tarihine kadar hâlen Başbakanlık Osmanlı Arşivleri'nde muhafaza edilen Osmanlı Hanedan Defteri'ne kaydediliyordu. Bu deftere kaydedilen[1] son hanedan üyesi Neslişah Sultan 2 Nisan 2012 tarihinde ölmüştür.[2] Bu nedenle günümüzdeki kayıtları aile içerisinde tutulan Osmanoğulları ailesindeki "Hanedan reisi" kullanımı ile "Osmanlı Hanedanı"ndaki kayıtları "Osmanlı Hanedan Defteri"ne kaydolan "Hanedan reisi" kullanımı birbirlerinden farklıdır.

    Osmanlı sultanları ve halifeleriDeğiştir

    İlhanlı Hanı Hülagü, 1258’da halifeliğin merkezi konumundaki Bağdat’ı fethetmiş, Abbasi soyundan gelenleri de öldürerek bu makama son vermişti. Fakat fetih sırasında kaçan bazı Abbasi üyeleri, Memlüklüler’e sığınarak burada halifeliği tekrar ilan ettiler (13. yüzyıl). Bu halifeliğin dini törenlerde protokolde durmaktan başka bir siyasi otoritesi yoktu. Bu şekilde yaklaşık üç yüz yıl devam eden bu durum I. Selim’in Mısır’ı fethetmesiyle sona erdi. Hilâfetin koruyuculuğu Osmanoğullarına geçti. O dönemin halifesi III. Mütevekkil İstanbul’a getirilerek hayatını siyasi yetkisi olmadan burada geçirmiştir.

    1 Kasım 1922 tarihinde saltanatın kaldırılmasından sonra da Ankara Hükûmeti halife olarak, TBMM’nin seçtiği Abdülmecid Efendi’den, sadece "Halife-i Müslimîn" (Müslümanların Halifesi) unvanını kullanması ve gösterişli hareketlerde bulunmamasını istemişti. Abdülmecid Efendi, TBMM yönetimi tarafından halife seçildikten sonra kendisine verilen talimata aykırı olarak, Halife-i Müslimîn unvanından başka sıfat ve unvanlar kullanarak, Cumhuriyet hükûmetinin talimatı dışına çıktı. Bir taraftan Abdülmecid Efendi’nin söz konusu davranışları halifeliğin kaldırılması için bahane edilerek ve diğer taraftan da başka sebepler ileri sürülmek suretiyle, Hilâfet müessesesi 3 Mart 1924 tarihli Halifeliğin kaldırılması ve Hanedan-ı Osmaniye’nin Türkiye Cumhuriyeti memâlik-î hariciyesine çıkarılmasına dair kanûn ile sona erdirildi.

    SoyağacıDeğiştir

     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
    Süleyman Şâh
    / Gündüz Âlp[8]
    (?–1227)
     
     
     
    Hayme Hatun
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
    Ertuğrul Gazi[9]
     
    أرطغرل غازی
    (1227–1281)
     
     
     
    Halime Hatun
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    1.
    (Gazi-Bey)
    I. Osman[10]
     
    عثمان غازى
    1281-1326
     
     
     
    Malhun Hatun
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    2.
    (Gazi-Bey)
    Orhan Gazi
     
    اورخان غازی
    1326-1359
     
     
     
    Nilüfer Hatun
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    3.
    (Hüdâvendigâr)
    I. Murad Han
     
    مراد اول خداوندگار
    1359-1389
     
     
     
    Gül-Çiçek Hatun
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    4.
    (Yıldırım-Gazi)
    I. Bayezid
     
    ییلدیرم بايزيد الأول
    1389-1403
     
     
     
    Devlet Hatun
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    5.
    (Çelebi-Kirişçi)
    I. Mehmed
     
    چلبی محمد
    1421-1423
     
     
     
    Emine
    Valide Hatun
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    6.
    (Koca Sultân)
    II. Murad
     
    مراد ثانى
    1421-1451
     
     
     
    Hadice Âlime
    Hümâ
    Valide Hatun
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    7.
    (Fatih Sultân)
    II. Mehmed
     
    محمد الثانى الفاتح
    1432-1481
     
     
     
    Emîne
    Gül-Bahar
    Valide Hatun

    (Öz Anne)[11][12]
    &
    Sitt-î Mükrîme
    Hatun

    (Üvey Anne)[13]
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    8.
    (Sultân Bayezid-î
    Velî Han)

    II. Bayezid
     
    بايزيد ثانى
    1481-1512
     
     
     
    Gül-Bahar Hatun
    (Üvey Anne)[14]
    &
    Ayşe Hatun
    (Öz Anne)[15][16]
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    9.
    (Yavuz Sultân
    Selim Han)

    I. Selim Gazi
     
    سليم الأول
    1512-1520
     
     
    İlk Osmanlı Halifesi
    (1517-1520)
     
     
     
    Hafîze
    (Hafsa)
    Vâlide Sultân

     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
         
    10.
    (Kanûnî Sultân
    Süleyman Han)

    Muhteşem
    Süleyman

     
    القانونى‎ سليمان
    1520-1566
     
     
     
    Hürrem
    Haseki Sultân

     
    خرم سلطان
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
         
    11.
    (Sarı Selim)
    II. Selim Han
     
    سليم ثانى
    1566-1574
     
     
     
    Afîfe Nûr-Banû
    Vâlide Sultân
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
         
    12.
    (Sefih Sultân)
    III. Murad
     
    مراد ثالث
    1574-1595
     
     
     
    Sâfiye
    Vâlide Sultân
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
    Handan
    Vâlide Sultân

    (Öz Anne)
     
     
     
         
    13.
    (Adlî)
    III. Mehmed
     
    محمد ثالث
    1595-1603
     
     
     
    Hâlime / Fûl-Dâne
    Vâlide Sultân

    (I.Mustafa’nın Öz /
    Mânevî Annesi)
    [17]
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
    Mâhirûze Hadice
    Vâlide Sultân
    ‎ماہ فروز خاتون
    [18][19]
     
     
     
         
    14.
    (Bakhtî)
    I. Ahmed
     
    احمد اول
    1603-1617
     
     
     
    Mâh-Peyker Kösem
    Vâlide Sultân
    [19]
     
    كوسم سلطان
     
     
     
     
     
         
    15.
    (Deli)
    I. Mustafa
     
    مصطفى اول
    1617-1618
    1622-1623
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
         
    16.
    (Genç - Şehid)
    II. Osman
     
    عثمان ثانى
    1618-1622
     
     
     
         
    17.
    (Bağdad Fatihi,
    Sahib-î-Kıran)

    IV. Murad
     
    مراد رابع
    1623-1640
     
     
     
    Turhan Hatice
    Vâlide Sultân

     
    تورخان سلطان‎
     
         
    18.
    (Girit Fâtihi,
    Şehid Han)

    İbrahim Gazi

     
    ابراهيم اول
    1640-1648
     
    Sâliha
    Dil-Âşûb
    Vâlide Sultân
    صالحہ دل اشوب سلطان‎
    [20][21]
     
     
    Hatice Mû’azzez
    İkinci
    Haseki Sultân

    معزز سلطان‎
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
    Meh-Pâre
    Ummetullah
    (Emetullah)
    Râbi’a Gül-Nûş
    Vâlide Sultân
    [22]
     
    رابعه کلنوش سلطان‎
     
         
    19.
    (Avcı-Gazi)
    IV. Mehmed Han

     
    محمد رابع
    1648-1687
    Vak’a-i Vakvakiye:
    26 Şubat 1656
     
         
    20.
    (Gazi-Han)
    II. Süleyman
     
    سليمان ثانى
    1687-1691
     
         
    21.
    (Gazi-Han)
    II. Ahmed
     
    احمد ثانى
    1691-1695
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
    Sâliha Sebkat-î
    Vâlide Sultân
    صالحہ سلطان‎
    [23][24][25]
     
         
    22.
    (Gazi-Han)

    II. Mustafa
     
    مصطفى ثانى
    1695-1703
    Edirne Vak’ası:
    15 Temmuz 1703
    - 22 Ağustos 1703
     
    Şâh-Süvar
    Vâlide Sultân
    شھسوار سلطان‎
     
     
    Emine
    Mihr-î-Şâh
    İkinci
    Kadın Efendi
    امینه مھرشاہ قادین
     
     
     
     
     
         
    23.
    (Lâle Devri
    Padişâhı, Gazi)

    III. Ahmed Han

     
    احمد ثالث
    1703-1730
    Patrona Halil İsyanı:
    28 Eylül 1730
     
     
     
     
     
    Râbi’a Şerm-î
    Kadın Efendi
    رابعہ شرمی قادین
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
         
    24.
    (Kambur-Gazi)
    I. Mahmud
     
    محمود اول
    1730-1754
     
         
    25.
    (Sofu Sultân)
    III. Osman
     
    عثمان ثالث
    1754-1757
     
     
     
     
    Mihr-î-Şâh
    Vâlide Sultân
    مھرشاہ سلطان‎
     
         
    26.
    (Yenilikçi Sultân)
    III. Mustafa
     
    مصطفى<ثالث
    1757-1774
     
    Ayşe
    Sine-Pervar
    (Seniyeperver)
    Vâlide Sultân

    عایشه سینه پرور سلطان
    (Öz Anne)[26]
    ‎ &
    Baş İkbâl
    Nüzhet-Zâde

    Nükhet-Sedâ
    Hânım Efendi

    (Üvey Anne)
     
         
    27.
    (Islâhatçı Sultân)

    Gazi-Han

    I. Abdülhamid
     
    عبد الحميد اول
    1774-1789
     
    Nakş-î-Dil
    [27][28][29][30]
     
    Vâlide Sultân
    نقش دل سلطان‎
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
         
    28.
    (Bestekâr Sultân,
    Nizâmî, Şehid)

    III. Selim
     
    سليم ثالث
    1789-1807
    Kabakçı Mustafa
    İsyanı:

    25 Mayıs 1807
     
     
     
         
    29.
    (Bî-gâne Sultân)
    IV. Mustafa
     
    مصطفى رابع
    1807-1808
     
     
     
     
    Bezm-î Âlem
    Vâlide Sultân
     
     
     
         
    30.
    (İnkılâpçı Sultân)
    II. Mahmud
     
    محمود ثانى
    1808-1839
    Vak’a-i Hayriye:
    16 Haziran 1826
     
     
     
    Pertav-Nihâl
    (Pertevniyâl)
    Vâlide Sultân
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
    Şevk-Efzâ
    Vâlide Sultân

     
     
     
    Tîr-î-Müjgan
    Üçüncü
    Kadın Efendi

    (Öz Anne)
    &
    Rahîme Pîristû
    Vâlide Sultân

    (Mânevî Anne)
     
         
    31.
    (Tanzimâtçı Sultân)
    Abdülmecid
     
    عبد المجيد اول
    1839-1861
     
    Gül-Cemâl
    Dördüncü
    Kadın Efendi
     
     
    Gül-İstü
    (Gülistan Münire)
    Dördüncü
    Kadın Efendi

     
     
     
     
     
     
         
    32.
    (Bedbaht - Şehid)
    Abdülaziz Han
     
    عبد العزيز
    1861-1876
     
    Hayrân-î-Dil
    Kadın Efendi
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
         
    33.
    (Deli)

    V. Murad

     
    مراد خامس
    1876
     
         
    34.
    (Ulû Sultân)
    Gazi

    II. Abdülhamid
     
    عبد الحميد ثانی
    31 Ağustos 1876
    - 27 Nisan 1909

    I. Meşrûtiyyet:
    23 Kasım 1876 -
    13 Şubat 1878
    II. Meşrûtiyyet:
    3 Temmuz 1908
    31 Mart Vak’ası:
    13 Nisan 1909
     
         
    35.
    (Sultân Reşâd)
    V. Mehmed
     
    محمد خامس
    1909-1918
    Çanakkale Savaşı:
    18 Mart 1915
     
         
    36.
    (Vahîdü'd-Dîn)
    VI. Mehmed
     
    محمد سادس
    4 Temmuz 1918 -
    18 Kasım 1922

    Mondros Mütarekesi:
    30 Ekim 1918

    İstanbul'un işgali:
    13 Kasım 1918
    Sevr Antlaşması:
    10 Ağustos 1920
    Saltanat’ın Lağvı:
    1 Kasım 1922
     
     
     
     
     
     
     
     
     
       
    (Son Halife)
    Abdülmecid Efendi
     
    عبد المجيد الثانى
    18 Kasım 1922 -
    Hilâfet’in Lağvı:
    3 Mart 1924
     
     
     

    Osmanoğulları ailesiDeğiştir

    Ayrıca bakınızDeğiştir

    NotlarDeğiştir

    KaynakçaDeğiştir

    1. ^ a b Ortaylı, İlber (5 Şubat 2011). "Prenseslik zor meslek". milliyet. 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. Hanedan defterine yapılan son kayıt Neslişah Sultan’ın ismidir. Ondan sonra doğan hanedan üyeleri artık saltanat kalktığı için aile içinde kayıtlıdır. 
    2. ^ a b "Onunla bir dönem sona erdi!". gazetevatan. 2 Nisan 2012. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. Neslişah Sultan, saltanat altında doğan ve Osmanlı Hanedan Defteri’ne kaydedilen son hanedan mensubuydu. 
    3. ^ Osmanlı Sarayında Hayat, ISBN 978-9944-766-04-3, sf: 29, Yitik Hazine Yayınları-2008, İlber Ortaylı
    4. ^ Armağan, Mustafa (2009). Vahdettin kaçtı mı, kaçırıldı mı?. Zaman. 
    5. ^ "Sürüldüler ama bitmediler". turkiyegazetesi. 10 Mart 2013. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. 
    6. ^ "Osmanlı Hanedanı dört kıtada yaşıyor". milliyet. 15 Temmuz 2010. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. 
    7. ^ "95'i gören ilk Osmanlı". sabah. 20 Ağustos 2006. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. 
    8. ^ İnalcık, Halil (Ağustos 2007). "Osmanlı Beyliği'nin Kurucusu Osman Beg". Belleten, 261. sayı. Ankara. ss. 487-490. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020. 
    9. ^ "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 11, sayfa: 314-315, 1995". 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020. 
    10. ^ "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 33, sayfa: 443-453, 2007". 23 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020. 
    11. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 112. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. .
    12. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 136. ISBN 978-9-753-29623-6. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. .
    13. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 113-117. ISBN 978-9-753-29623-6. 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. .
    14. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 135-136. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020.  (Âişe ile Gül-Bahar adlarının iki ayrı kişiyi mi işaret ettiği, yoksa Yavuz Sultan Selim'in annesi öz olan aynı şahsın iki ayrı isimleri mi olduğu tartışmalı bir konudur).
    15. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 136. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2020.  (Yavuz Sultan Selim'in öz annesinin ismi İ. H. Danişmend'in İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi'nde Dülkadir Hanedanı'ndan Âişe Hâtûn olarak kaydedilmiştir).
    16. ^ "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 407-414, 2009 (Âişe Hâtûn Dülkadiroğulları Beyliği'nden Alaüddevle Bozkurt Bey'in kızıdır. (Bazı kaynaklarda annesi Gülbahar binti Abdüssamed diye gösterilirse de bunun bir yakıştırmadan ibaret olduğu anlaşılır)". 23 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
    17. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 221. ISBN 978-9-753-29623-6. 
    18. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 238. ISBN 978-9-753-29623-6. . (Mâh-i Rûze adı Farsça Mâh=Ay ile Rûz=Gündüz kelimelerinden oluşmuştur.)
    19. ^ a b Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 224. ISBN 978-9-753-29623-6. .
    20. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 280. ISBN 978-9-753-29623-6. .
    21. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 253-254. ISBN 978-9-753-29623-6. .
    22. ^ Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 14, sayfa: 248-249, 1996. 3 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Farsça Meh=Ay ile Pâre=Parça kelimelerinden oluşmuş olan Meh-Pâre adı "Ay parçası" demektir.)
    23. ^ "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 45, 2009". 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020. 
    24. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 326. ISBN 978-9-753-29623-6. .
    25. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 286. ISBN 978-9-753-29623-6. . İstanbul'un Azapkapı semtindeki yoksul bir ailenin kızıdır.
    26. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 380. ISBN 978-9-753-29623-6. 3 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. .
    27. ^ Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 32, sayfa: 343-344, 2006 (Kafkas kökenlidir. 7 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransız kraliyet ailesine mensup Aimée du Buc de Rivéry olduğu bilgisi doğru değildir.)
    28. ^ Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 356. ISBN 978-9-753-29623-6.  (Marthe Aimée du Buc de Rivéry.)
    29. ^ Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 355. ISBN 978-9-753-29623-6. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020.  (Nakşîdil Sultan Çerkes asıllıdır).
    30. ^ Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 356. ISBN 978-9-753-29623-6. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020.  (Nakşîdil Sultan Gürcü asıllıdır).

    BibliyografyaDeğiştir

    Dış bağlantılarDeğiştir