Halifeler listesi
Halifeler listesi, İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra Müslümanların siyasi liderliğini yapmış kişilerin listesidir. Dört Halife, Emevî halifeleri, Abbâsî halifeleri, Fâtımî halifeleri (Sünniler tarafından kabul edilmezler), Memlûk halifeleri, Osmanlı halifeleri ve son olarak 1924'te halifeliğin kaldırılmasından önce Türkiye Cumhuriyeti'nden bir halife (ki kendisi Osmanlı Hanedanı'ndandır) aşağıdaki tablolarda bulunmaktadır.
Dört Halife veya Hulefa-i Raşidin dönemi değiştir
-
Râşidîn Halifeliği'nin siyah sancağı
Muhammed'in ölümünden hemen sonra seçimle göreve gelmiş "Dört Halife":
Sıralama | Halife | Dönemi |
---|---|---|
1. | Ebu Bekir | 632 - 634 |
2. | Ömer bin Hattab | 634 - 644 |
3. | Osman bin Affan | 644 - 656 |
4. | Ali bin Ebu Talib | 656 - 661 |
661 yılında Ali'nin öldürülmesinin ardından kısa bir süre oğlu Hasan bin Ali halifelik mücadelesine dahil olmuş fakat İslam dünyasındaki fitneyi önlemek için Emevi ailesi ile olan hilafet mücadelesinden çekilmiştir.
Emevîler dönemi değiştir
Emevîler dönemindeki halifelerdir. Bu dönemde halifelik ilk defa bir hanedanlığın kontrolüne girmiştir.
Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
---|---|---|---|---|---|
1. | Muaviye | 661 - 680 | 8. | Ömer bin Abdülaziz | 717 - 720 |
2. | Yezid | 680 - 683 | 9. | II. Yezid | 720 - 724 |
3. | II. Muaviye | 683 - 684 | 10. | Hişam bin Abdülmelik | 724 - 743 |
4. | Mervan | 684 - 685 | 11. | II. Velid | 743 - 744 |
5. | Abdülmelik | 685 - 705 | 12. | III. Yezid | 744 |
6. | Velid | 705 - 715 | 13. | İbrahim bin Velid | 744 |
7. | Süleyman bin Abdülmelik | 715 - 717 | 14. | II. Mervan | 744 - 750 |
Abbâsîler dönemi değiştir
Abbâsîler dönemindeki halifelerdir:
Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
---|---|---|---|---|---|
1. | Seffah | 750 - 754 | 20. | Râdî | 934 - 940 |
2. | Mansur | 754 - 775 | 21. | Muttaki | 940 - 944 |
3. | Mehdi | 775 - 785 | 22. | Mustekfi | 944 - 946 |
4. | Hâdî | 785 - 786 | 23. | Mutî | 946 - 974 |
5. | Harun Reşid | 786 - 809 | 24. | Tâi | 974 - 991 |
6. | Emin | 809 - 813 | 25. | Kadir | 991 - 1031 |
7. | Memun | 813 - 833 | 26. | Kaim | 1031 - 1075 |
8. | Mutasım | 833 - 842 | 27. | Muktadî | 1075 - 1094 |
9. | Vasık | 842 - 847 | 28. | Mustazhir | 1094 - 1118 |
10. | Mütevekkil | 847 - 861 | 29. | Mustarşid | 1118 - 1135 |
11. | Muntasır | 861 - 862 | 30. | Raşid | 1135 - 1136 |
12. | Mustain | 862 - 866 | 31. | Muktafî | 1136 - 1160 |
13. | Mutaz | 866 - 869 | 32. | Mûstencid | 1160 - 1170 |
14. | Mühtedî | 869 - 870 | 33. | Mûstezî | 1170 - 1180 |
15. | Mutemid | 870 - 892 | 34. | Nâsır | 1180 - 1225 |
16. | Mutezid | 892 - 902 | 35. | Zâhir | 1225 - 1226 |
17. | Mûktefî | 902 - 908 | 36. | Mustansır | 1226 - 1242 |
18. | Muktedir | 908 - 932 | 37. | Mustasım | 1242 - 1258 |
19. | Kahir | 932 - 934 |
Fâtımî halifeleri değiştir
Kahire'de hüküm sürmüş olan Şiî-Fâtımî halifeler. Sünniler tarafından halife olarak kabul edilmezler.
Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
---|---|---|---|---|---|
1. | Mehdi | 909-934 | 8. | Müstensir | 1036-1094 |
2. | Kaim | 934-946 | 9. | Musta'li | 1094-1101 |
3. | Mansur | 946-953 | 10. | Âmir | 1101-1130 |
4. | Mu'izz | 953-975 | 11. | Hâfız | 1130-1149 |
5. | Aziz | 975-996 | 12. | Zafir | 1149-1154 |
6. | Hakim | 996-1021 | 13. | Faiz | 1154-1160 |
7. | Zahir | 1021-1036 | 14. | Âzıd | 1160-1171 |
Memlûk himayesi dönemi değiştir
Abbâsî Hanedanı'nın Mısır'daki Memlûk Sultanlığı himayesi altında olduğu dönemdeki halifeleridir:
Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
---|---|---|---|---|---|
1. | Mustansır | 1259 - 1261 | 10. | I. Mütevekkil (ikinci kez) | 1389 - 1406 |
2. | I. Hakim | 1262 - 1302 | 11. | Mustain | 1406 - 1414 |
3. | I. Müstekfi | 1302 - 1340 | 12. | II. Mutezid | 1414 - 1441 |
4. | I. Vasık | 1340 - 1341 | 13. | II. Müstekfi | 1441 - 1451 |
5. | II. Hakim | 1341 - 1352 | 14. | Ka'im | 1451 - 1455 |
6. | I. Mutezid | 1352 - 1362 | 15. | Mustencid | 1455 - 1479 |
7. | I. Mütevekkil | 1362 - 1383 | 16. | II. Mütevekkil | 1479 - 1497 |
8. | II. Vasık | 1383 - 1386 | 17. | Mustamsık | 1497 - 1508 |
9. | Mustasım | 1386 - 1389 | 18. | III. Mütevekkil | 1508 - 1517 |
Osmanlı dönemi değiştir
Osmanlı Devleti'nin Ridaniye Muharebesi'ni kazanarak Memlûk Devleti'ne son vermesinden sonra halife unvanını üstlenen padişahlardır:[1]
Sıralama | Halife | Dönemi | Sıralama | Halife | Dönemi |
---|---|---|---|---|---|
1. | Selim | 1517 - 1520 | 15. | III. Ahmed | 1703 - 1730 |
2. | Süleyman | 1520 - 1566 | 16. | Mahmud | 1730 - 1754 |
3. | II. Selim | 1566 - 1574 | 17. | III. Osman | 1754 - 1757 |
4. | III. Murad | 1574 - 1595 | 18. | III. Mustafa | 1757 - 1774 |
5. | III. Mehmed | 1595 - 1603 | 19. | Abdülhamid | 1774 - 1789 |
6. | Ahmed | 1603 - 1617 | 20. | III. Selim | 1789 - 1807 |
7. | Mustafa | 1617 - 1618 | 21. | IV. Mustafa | 1807 - 1808 |
8. | II. Osman | 1618 - 1622 | 22. | II. Mahmud | 1808 - 1839 |
(7.) | Mustafa (ikinci kez) | 1622 - 1623 | 23. | Abdülmecid | 1839 - 1861 |
9. | IV. Murad | 1623 - 1640 | 24. | Abdülaziz | 1861 - 1876 |
10. | İbrahim | 1640 - 1648 | 25. | V. Murad | 1876 |
11. | IV. Mehmed | 1648 - 1687 | 26. | II. Abdülhamid | 1876 - 1909 |
12. | II. Süleyman | 1687 - 1691 | 27. | V. Mehmed | 1909 - 1918 |
13. | II. Ahmed | 1691 - 1695 | 28. | VI. Mehmed | 1918 - 1922 |
14. | II. Mustafa | 1695 - 1703 |
Türkiye Cumhuriyeti dönemi değiştir
Padişah olmadığı halde halife olarak TBMM tarafından göreve atanmış bir Osmanlı Hanedanı üyesidir:[2]
Sıralama | Halife | Dönemi |
---|---|---|
1. (29.) | Abdülmecid Efendi (son halife) | 1922 - 1924 |
Hilâfetin kaldırılması değiştir
3 Mart 1924'te çıkarılan bir kanun ile halifelik resmî olarak kaldırılmıştır.
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ "Osmanlı Halifeleri". oncevatan.com.tr. 4 Kasım 2013. 8 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021.
- ^ "ABDÜLMECİD EFENDİ". www.kulturportali.gov.tr. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021.