Kalevala

Finlerin ulusal epik destanı

Kalevala, Elias Lönnrot'un 19. yüzyılda Fin halk hikâyelerinden ve mitolojisinden derleyip kaleme aldığı epik destan. Finlerin ulusal epik destanı olan Kalevala, aynı zamanda Fin edebiyatının en önemli eserlerinden biridir.

Sampo Savunulurken

''Kalevala''nın kelime anlamı "Kaleva'nın Diyarı"dır (Fince -la/lä soneki yer gösterir). Destan 50 bölüme (Fince: runot) ayrılmış toplam 22.795 mısradan oluşur.

Kalevala'nın kaleme alınması

değiştir

Asıl uzmanlık alanı tıp olan Elias Lönnrot, Finlandiya'nın değişik bölgelerinde gerçekleştirdiği gezilerinde, Fin halk hikâyelerini kaydetti. Şiirlerin çoğunu Karelya bölgesinde toplayan Lönnrot, 1829'da başladığı yolculuğu ardından Kalevala'nın "eski" halini tamamladı. Araştırmalarına devam eden Lönnrot, 1849'da Kalevala'nın bugünkü halini topladı.

Çevirileri

değiştir

Şimdiye kadar Kalevala kırk dokuz dile çevrilmiştir. Dile göre çevirilerin kronolojik kısmi listesi Rauni Puranen'in listesi temel alınarak aşağıdaki gibidir:

Dil Yıl Çevirmen Not
İsveççe 1841 M. A. Castrén Eski Kalevala (1835 kopyası)
1864–1868 Karl Collan Yeni Kalevala (1849 kopyası)
1884 Rafaël Hertzberg
1944 Olaf Homén Kısaltılmış İsveççe Baskı
1948 Björn Collinder Tüm Kalevala
1999 Lars Huldén ve Mats Huldén Tüm Kalevala
Fransızca 1845 ve 1867 Louis Léouzon le Duc
1927 Jean Louis Perret
1991 Gabriel Rebourcet Eski Fransızca kelimelerle tüm Kalevala
Almanca 1852 Franz Anton Schiefner
1885-1886 H. Paul
1967 Lore Fromm, Hans Fromm
2004 Gisbert Jänicke
İngilizce 1868 John Addison Porter Kısmen çeviri, Franz Anton Schiefner'ınkinden
1888 John Martin Crawford Tam çeviri, Franz Anton Schiefner'ınkinden
1907 William Forsell Kirby Finceden ilk direkt çeviri
1963 Francis Peabody Magoun, Jr. Nesir şeklinde çeviri
1989 Eino Friberg George C. Schoolfield'ın düzenleme ve önsözüyle
1998 Keith Bosley Mısra mısra çeviri.
Macarca 1871 Ferdinánd Barna
1909 Béla Vikár
1971 Kálmán Nagy
Rusça 1888 Leonid Petrovic Belsky [1] 9 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Estonca 1891–1898 M. J. Eisen
Çekçe 1894–1895 J. Holecek
Ukraynaca 1901 E. Timcenko
Danca 1907 Ferdinand Ohrt Seçilmiş bölümler
1994 Hilkka ve Bent Søndergaard
İtalyanca 1909 I. Cocchi
1910 Paolo Emilio Pavolini
Japonca 1937 Kakutan Morimoto
1976 Tamotsu Koizumi
İbranice 1954 Saul Tschernichovsky
1978 Sarah Tubia
Yidiş 1954 Hersh Rosenfeld
Rumence 1959 Iulian Vesper
Çince 1962 Shih Hêng
1985 Sun Yong
Esperanto 1964 Johan Edvard Leppäkoski
Türkçe 1965 Hilmi Ziya Ülken Kısmî çeviri
1965-1966 Lale ve Muammer Obuz İlk tam çeviri[1][2]
2017 Riitta Cankoçak [3]
Norveççe 1967 Albert Lange Fliflet "i attdiktning ved" (nynorsk)
Lehçe 1974 Józef Ozga-Michalski, Karol Laszecki'in çevirisi üzerine Tam metin çevirisi
1998 Jerzy Litwiniuk Tam metin çevirisi
Fulani 1983 Alpha A. Diallo
Felemenkçe 1985 Maria Mies le Nobel
Tulu 1985 Amrith Someshwar
Latince 1986 Tuomo Pekkanen
Vietnam dili 1986 Cao Xuân Nghiêp
1991 Hoàng Thái Anh
1994 Búi Viêt Hòa's
Hintçe 1990 Vishnu Khare
Arapça 1991 Sahban Ahmad Mroueh
Slovence 1991 Jelka Ovaska Novak Kısmi çeviri
1997 Jelka Ovaska Novak Tam metin çevirisi
Swahili 1991 Jan Knappert
Bulgarca 1992 Nino Nikolov
Yunanca 1992 Maria Martzouk
Faroe dili 1993 Jóhannes av Skarði
Tamilce 1994 R. Sivalingam (Uthayanan) Tam Çeviri
Katalanca 1997 Ramon Garriga i Marquès, Pirkko-Merja Lounavaara Finceden direkt olarak tam çeviri. Nesir.
Farsça 1998 Mersede Khadivar Mohseni; Mahmud Amir Yar'ahmadi Tam metin çevirisi
Portekizce 2007 Orlando Moreira Tam metin (Kısmı çeviri internette mevcut)

Kahramanlar

değiştir
 
Kalevala, 1849

Destandaki ana karakter olan Väinämöinen'dir. Finlerin ulusan çalgı aleti olan kanteleyi, bir turna balığının kemiklerinden yapan kahraman, başlangıçta çok kötü çaldığı bu enstrumanı, daha sonraları hayvanları bile büyüleyebilecek kadar iyi çalmaya başlar. Daha sonraları kantelesini kaybeden Väinämöinen, kantelenin günümüzdeki hali olan şeklini, huşağacından yapar.

Kendine eş arayan ancak bir türlü evlenemeyen Väinämöinen, destanda geçen Joukahainen'in kardeşi Aino'yla evlenmek üzereyken, Aino, Väinämöinen ile evlenmek istemez intihar eder boğulur ve ölür.

Destanın bir bölümünde, kıtlık içinde yaşayan köyleri için Väinämöinen ve arkadaşları, kuzeydeki insanların yaşadığı bir kasabada, Sampo adında sürekli un üreten sihirli bir değirmeni çalmaya giderler.

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. 
  2. ^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. 
  3. ^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir

Kalevala

değiştir