Sirkeci Garı
Sirkeci Garı ya da İstanbul Garı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Hocapaşa Mahallesi'ndeki Sirkeci semtinde yer alan TCDD'ye ait ana tren istasyonudur.
Sirkeci Garı İstanbul Garı | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Sirkeci Garı (Ön Cephe) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Diğer adlar | Sirkeci Tren İstasyonu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Konum |
Hocapaşa Mahallesi, Sirkeci İstasyon Caddesi, 34110, Sirkeci Fatih, İstanbul Türkiye | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Koordinatlar | 41°0′53.88095″K 28°58′35.24365″D / 41.0149669306°K 28.9764565694°D | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sahip | TCDD | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| İşletmeci | TCDD Taşımacılık | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hat(lar) |
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Platformlar |
Gar: 2 kenar platform, 1 ada platformu Tren İstasyonu: 1 ada platformu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Raylar |
Gar: 6 Tren İstasyonu: 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tren işletmecileri | TCDD Taşımacılık | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Otobüs güzergâhları |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bağlantılar |
 (Sirkeci)・ (Sirkeci)・ (İDO Sirkeci・BUDO Eminönü・Turyol) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Yapı | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Yapı türü |
Gar: Hemzemin Tren İstasyonu: Yer altı | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Otopark | Hayır | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bisiklet altyapısı | Evet | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Engelli erişimi | Evet | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Diğer bilgiler | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Durum | İşletmede | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ücret bölgesi | 1. Bölge | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tarihçe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Açılış |
Demiryolu hattı:22 Temmuz 1872 (Rumeli Demiryolu)[1] Gar: 3 Kasım 1890 (Rumeli Demiryolu)[1] 4 Aralık 1955 (B1 hattı)[2] Tren İstasyonu: 29 Ekim 2013 (Marmaray)[3] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kapanış |
Gar: 12 Ağustos 2013[4] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektriklendirme |
Gar: 25 kV AA Katener (1955) Tren İstasyonu: 25 kV AA Katener (2013) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hizmetler | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Demiryolu ulaşımı Toplu ulaşım | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İstanbul-Sirkeci - Pythio demiryolu başlangıç noktasında yer alan gar, Chemins de fer Orientaux / Rumeli Demiryolu (CO) Şirketi tarafından (22 Temmuz 1872'de hizmete giren) Rumeli Demiryolu için inşa edilerek 3 Kasım 1890'da II. Abdülhamid devrinde hizmete girmiştir.[1]
TCDD tarafından elektrifikasyon altyapısıyla yeniden inşa edilerek 4 Aralık 1955'te tekrar hizmete giren[2] istasyon, 1955 - 2013 yılları arasında B1 (Sirkeci - Halkalı) Banliyö Treni'ne hizmet vermiş, Marmaray projesinin inşası kapsamında 12 Ağustos 2013'te kapatılmıştır.[4]
Sirkeci Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Hocapaşa Mahallesi'ndeki Sirkeci semtinde yer alan TCDD'ye ait yer altı tren istasyonudur.
İstanbul-Sirkeci - Pythio demiryolu'nun Marmaray Tüneli kısmında yer alan istasyon, Marmaray projesi kapsamında inşa edilerek 29 Ekim 2013'te hizmete girmiştir.[3]
İstasyon, TCDD Taşımacılık tarafından işletilen B1 (Halkalı - Gebze & Ataköy - Pendik) Banliyö Trenleri'ne hizmet vermektedir.[3]
HatlarDüzenle
HizmetlerDüzenle
İstasyon yapısıDüzenle
| Z | ↘ Giriş/Çıkış (1 - Gar) |
Giriş/Çıkış Bilet Holü ↓ (2 - Gülhane) |
Giriş/Çıkış Bilet Holü (4 - SGK) ↓ |
Giriş/Çıkış ↙ Bilet Holü (3 - Cağaloğlu) |
|---|---|---|---|---|
| B1 | Bilet Holü ↘ | ↓ | ↓ | Arakat ↙ |
| B2 | ↘ Arakat | ↙ Arakat | ||
| B3 | Arakat ↘ | |||
| B4 | Platform | |||
Platform yapısıDüzenle
| Banliyö Trenleri | ||||
| Yenikapı ↑ | ⇌ 2 1 ⇌ | ↓ Üsküdar | ||||
| 1 | Batı yönü |
|
Yenikapı・Bakırköy・Halkalı için | |
|---|---|---|---|---|
| 2 | Doğu yönü | Söğütlüçeşme・Pendik・Gebze için | ||
GüzergâhDüzenle
| TCDD | |||
|---|---|---|---|
| TCDD Taşımacılık | |||
| Önceki İstasyon | Banliyö Trenleri[5] | Sonraki İstasyon | Sefer Sıklığı |
| Yenikapı Halkalı yönünde |
(Halkalı - Gebze)
|
Üsküdar Gebze yönünde |
06:00 - 00:45 arası 15 dakikada 1 sefer |
| Yenikapı Ataköy yönünde |
(Ataköy - Pendik)
|
Üsküdar Pendik yönünde |
06:00 - 00:00 arası 8 dakikada 1 sefer |
| İptal Edilen Hizmet | |||
| TCDD | |||
| Önceki İstasyon | Banliyö Trenleri | Sonraki İstasyon | Sefer Sıklığı |
| Başlangıç |  (Sirkeci - Halkalı)
|
Cankurtaran Halkalı yönünde |
İptal edildi |
TarihçeDüzenle
Sirkeci Garı'nın bulunduğu yerde daha önce geçici olarak yapılan küçük bir istasyon mevcuttu. Alman mimar August Jachmund tarafından planı çizilen şimdiki gar binasının yapımında granit mermer ve Marsilya Aden'den getirilen taşlar kullanılmıştır. 11 Şubat 1888 günü temeli atılan[6] gar, 1890'da tamamlanmış ve açılışını 3 Kasım 1890'da II. Abdülhamid adına Ahmed Muhtar Paşa yapmıştır.[7]
Binanın yan cephesinde garın hizmete girdiği tarih, hem rûmî takvime hem de miladi takvime göre yazılmıştır.
İnşa edildiği yıllarda denize çok yakın olan Sirkeci Garı'nın çevresi zaman içinde büyük bir değişime uğramıştır. Garın lokantası 1950'li ve 1960'lı yıllarda tanınmış yazar, gazeteci ve diğer şahısların buluşma noktası olur. Paris'ten kalkan Şark Ekspresi uzun yıllar boyunca bu istasyona yolcu indirmiş ve buradan yolcu almıştır.
29 Ekim 2013'te Marmaray projesinin hizmete girmesiyle birlikte kapatılan gar binasının müze ve atıl durumda olan Sirkeci - Yedikule - Kazlıçeşme arasındaki demiryolu hattının ise sanat hattı olarak değerlendirilmesi amacıyla 49 yıllığına İBB'ye devredilmesi hakkında 11 Mart 2015'te İBB ile TCDD arasında ortak hizmet protokolü hazırlanmış ancak İBB Başkanı Kadir Topbaş'ın bu protokolü imzalamaması sebebiyle devir işlemi gerçekleşmemiştir.[8]
ÖzelliklerDüzenle
18.000 m2 alana sahip olan Marmaray istasyonu, ülkedeki en derin istasyondur.[9][10] İstasyonun Cağaloğlu girişinde yer alan ve Marmaray platformuna giden yürüyen merdivenler, 61 metre uzunluğu ile ülkenin en uzun yürüyen merdivenleridir.[11] Platform uzunluğu ise 225 metredir.[12]
Saat kuleleriDüzenle
Binanın ön cephesindeki anıtsal giriş kapısının iki tarafından yer alan saat kuleleri yukarıdan aşağıya doğru daralan taş kaide üzerinde yer almakta ve üç cephesinde Paris'ten getirilen kare kadranlı saatler yer almaktadır. Saatlerin biri hâlen çalışmakta olup diğeri son restorasyon sonrasında çalışmamaktadır[13]
GörsellerDüzenle
Garın içi
Garın içi
Garın içinde yer alan müze
Garın içinde yer alan müze
İstasyonun girişi
İstasyonun turnike katı
İstasyonun çıkışları
İstasyondaki güzergâh diyagramı
İstasyonun platformu
Çevre alanıDüzenle
Dış bağlantılarDüzenle
- Marmaray resmî sitesi 18 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
KaynakçaDüzenle
- ^ a b c "CO History" [CO Tarihi]. Trains of Turkey. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ a b "TCDD History - Electrification" [TCDD Tarihi - Elektrifikasyon]. Trains of Turkey. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ a b c "Marmaray Hakkında". marmaray.gov.tr. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ a b "12 Ağustos 2013 tarihinden itibaren İstanbul-Yedikule banliyö trenleri işletilmeyecektir". TCDD. 6 Ağustos 2013. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ "Marmaray Sefer Saatleri". marmaray.gov.tr. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ Sirkeci Garı, Haber34.com[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Sirkeci Garı yandan çarklı". arkitera.com. 10 Mart 2003. 27 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009.
- ^ "Topbaş'ın bir projesi daha rafa kalktı". Sözcü. 22 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.
- ^ http://www.mimdap.org/?p=131563
- ^ "Avrupa'nın en derin istasyonu!". 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
- ^ "Mega Projeler" (PDF). 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
- ^ "Bir rüya gerçek oldu". 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
- ^ Cansever, Meltem (Haziran 2009), Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi, İstanbul: NTV Yayınları, s. 134, ISBN 9786055813239
| Wikimedia Commons'ta Sirkeci Garı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
| Wikimedia Commons'ta Sirkeci Tren İstasyonu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |