Cittaslow
Cittaslow, 1999 yılında İtalya'da kurulmuş uluslararası bir belediyeler birliğidir. Kelime kökeni İtalyanca "Città (Şehir)" ve İngilizce "Slow (Yavaş)" kelimelerinin birleşmesiyle türetilen "Cittaslow", "Sakin Şehir" anlamında kullanılmaktadır.[1] Doğan Hasol Cittaslow kavramının Türkçe karşılığını "yavaşkent" olarak ifade etmiştir.[2] Yavaş Hareketi'nin bir parçası olarak bilinmektedir. İtalya'nın dört küçük kentinin belediye başkanlarının (Bra - Francesco Guida, Orvieto - Stefano Cimicchi ve Positano - Domenico Marrone) 1999 yılında bir araya gelerek Slow Food hareketini kentsel boyuta taşımak amacıyla Greve in Chianti Belediye Başkanı Paolo Saturnuni'nin önderliğinde kurulmuştur. Birliğe üye olmak isteyen kentlerin üye olabilmeleri için birliğin belirlediği kriterler üzerinden değerlendirilmesi ve Cittaslow felsefesine uygunluğu denetlenmektedir. Birlik kurulduğu zaman 59 olan bu kriterler 2013 yılında Uluslararası Bilim Komitesi tarafında yapılan bir çalışmayla güncellenmiş ve sayısı 70'e çıkmıştır. Kurulduğu ilk yıllarda İtalyan kentleri arasında yaygınlaşan hareket, günümüzde 28 ülkede 182 üyeye sahiptir.[3] Dünyanın ilk ve tek Cittaslow Metropolü 2021 yılında İzmir olmuştur.[4]
Organizasyon yapısı
değiştirCittaslow, belediyelerin üye olabildiği, Merkezi İtalya'da bulunan uluslararası bir birliktir. Birliğin merkezi İtalya'nın Orvieto kentindedir.[5] Birlik'in üyeler arasında seçilen bir başkanı, başkan yardımcıları ve Birlik'in faaliyetlerini sürdürmekle görevli Genel Sekreteri bulunmaktadır. Birlik yerinden yönetim ilkeleri çerçevesinde Ulusal Ağlar kurmuştur. Cittaslow'a bir ülkeden 3 kentin üye olmasıyla bu 3 kent bir araya gelerek o ülkenin ulusal ağını oluşturur. Ulusal ağ oluşturan ülkeler Birliğin yönetim organı olan Uluslararası Koordinasyon Komitesinde temsil edilir.
Amaç
değiştirCittaslow hareketinin kuruluş amacı kentlerin kendi kimliklerine sahip çıkarak küreselleşme sonucu ortaya çıkan kentlerin birbirine benzemesine, aynılaşmasının önüne geçilmesidir. Kentlerin yönetilirken yerel yemeklerine, yöresel mimarisine, geleneklerine, göreneklerin, zanaatlarına, esnafına sahip çıkılması ve desteklenmesi, birliğin üye kentler için ortaya koyduğu kriterler vasıtasıyla sağlanmaya çalışılmaktadır.
Üyelik
değiştirCittaslow Uluslararası Birliği'ne üye olmak isteyen kentler, birliğin belirlediği 7 kriter çerçevesinde projeler geliştirmesi bu projeleri belgeleyerek bir başvuru dosyası haline getirmesi gerekmektedir. Kentler kriterler çerçevesinde faaliyetlerin üzerinden kriterlerin gerçekleştirilme oranına göre değerlendirilmekte ve puan almaktadır. Bir kentin Cittaslow olması için Cittaslow felsefesine uygun hareket etmesi, nüfusunun 50.000 altında olması ve Birlik'e sunduğu başvuru dosyası üzerinden yapılan değerlendirmeden geçer puan alması gerekmektedir. Başvuru sürecinde aday kentlere Genel Merkez'den veya Ulusal Ağlardan temsilciler giderek yerinde değerlendirme yapabilir. Cittaslow üyelik kriterleri şu alt başlıklarda yer almaktadır:
- Çevre politikaları
- Altyapı politikaları
- Kentsel yaşam kalitesi politikaları
- Tarım, turizm, esnaf ve sanatkarlara dair politikalar
- Misafirperverlik, farkındalık ve eğitim için planlar
- Sosyal uyum
- Ortaklıklar
Sakin şehirler
değiştirABD'deki sakin şehirler
değiştirAlmanya'daki sakin şehirler
değiştir- Hersbruck, Bavyera
- Waldkirch, Baden-Württemberg
- Überlingen, Baden-Württemberg
- Schwarzenbruck, Bavyera
- Lüdinghausen, Kuzey Ren-Vestfalya
- Marihn, Mecklenburg-Vorpommern
- Deidesheim, Renanya-Palatina
- Wirsberg, Bavyera
- Nördlingen, Bavyera
- Bad Schussenried, Baden-Württemberg
Avustralya'daki sakin şehirler
değiştirAvusturya'daki sakin şehirler
değiştirBelçika'daki sakin şehirler
değiştirBirleşik Krallık'taki sakin şehirler
değiştir- Aylsham, Norfolk, İngiltere
- Berwick Upon Tweed, Northumberland, İngiltere
- Diss, Norfolk, İngiltere
- Ludlow, Shropshire, İngiltere
- Mold, Flintshire, Galler
- Perth, Perth and Kinross, İskoçya
- Cockermouth, Cumbria, İngiltere
- Sturminster Newton, Dorset, İngiltere
Danimarka'daki sakin şehirler
değiştirFinlandiya'daki sakin şehirler
değiştirFransa'daki sakin şehirler
değiştirGüney Afrika'daki sakin şehirler
değiştirGüney Kore'deki sakin şehirler
değiştir- Cheongsan Island, Wando, South Jeolla
- Jeungdo, Sinan County, South Jeolla
- Damyang, South Jeolla
- Akyang town of Hadong, South Gyungnam
- Yesan
- Jangheung county, South Jeolla Province
Hollanda'daki sakin şehirler
değiştirİspanya'daki sakin şehirler
değiştirİsveç'teki sakin şehirler
değiştirİtalya'daki sakin şehirler
değiştir- Abbiategrasso
- Acqualagna
- Acquapendente
- Altomonte
- Amalfi
- Amelia
- Anghiari
- Asolo
- Barga
- Bazzano
- Borgo Val di Taro
- Bra
- Brisighella
- Bucine
- Capalbio
- Caiazzo
- Casalbeltrame
- Castel San Pietro Terme
- Castelnovo ne' Monti
- Castelnuovo Berardenga
- Castiglione del Lago
- Castiglione Olona
- Cerreto Sannita
- Chiavenna
- Chiaverano
- Cisternino
- Città della Pieve
- Città Sant'Angelo
- Civitella in Val di Chiana
- Cutigliano
- Fontanellato
- Francavilla al Mare
- Galeata
- Giffoni Valle Piana
- Giuliano Teatino
- Greve in Chianti
- Guardiagrele
- Levanto
- Massa Marittima
- Monte Castello di Vibio
- Montefalco
- Morimondo
- Novellara
- Orsara di Puglia
- Orvieto
- Pellegrino Parmense
- Penne
- Pianella
- Piossasco
- Pollica
- Positano
- Pratovecchio
- Preci
- San Daniele del Friuli
- San Gemini
- San Miniato
- San Potito Sannitico
- San Vincenzo
- Santa Sofia
- Scandiano
- Stia
- Suvereto
- Teglio
- Tirano
- Todi
- Torgiano
- Trani
- Trevi
- Zibello
Kanada'daki sakin şehirler
değiştirKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki sakin şehirler
değiştirNorveç'teki sakin şehirler
değiştirPolonya'daki sakin şehirler
değiştir- Biskupiec, Warmia i Mazury
- Reszel, Warmia i Mazury
- Lidzbark Warmiński, Warmia i Mazury
- Bisztynek, Warmia i Mazury
- Murowana Goślina, Wielkopolska
- Nowe Miasto Lubawskie, Warmia i Mazury
Portekiz'deki sakin şehirler
değiştirTürkiye'deki sakin şehirler
değiştir- Ahlat, Bitlis[9]
- Akyaka, Muğla[10]
- Arapgir, Malatya[11]
- Eğirdir, Isparta[12]
- Finike, Antalya[13]
- Foça, İzmir[14]
- Gerze, Sinop[12]
- Gökçeada, Çanakkale[10]
- Göynük, Bolu[12]
- Güdül, Ankara[15]
- Halfeti, Şanlıurfa[16]
- İzmir[4]
- İznik, Bursa[17]
- Kemaliye, Erzincan[18]
- Köyceğiz, Muğla[19]
- Mudurnu, Bolu[20]
- Perşembe, Ordu[10]
- Safranbolu, Karabük[21]
- Seferihisar, İzmir[22]
- Şavşat, Artvin[23]
- Uzundere, Erzurum[24]
- Vize, Kırklareli[25]
- Yalvaç, Isparta[10]
- Yenipazar, Aydın[10]
- Daday, Kastamonu <25>
Yeni Zelanda'daki sakin şehirler
değiştirEski sakin şehirler
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Cittaslow nedir?-cittaslowseferihisar.org". 3 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2011.
- ^ Yavaşkent. Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları. 2010. s. 497.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2014.
- ^ a b "Izmir is Candidate to Become the First Cittaslow Metropolis | Cittaslow International". www.cittaslow.org (İngilizce). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2014.
- ^ a b http://www.cittaslow.org.au/ 6 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cittaslow.org.au
- ^ a b c d https://www.gundemkibris.com/kibris/gecitkale-de-artik-cittaslow-h250995.html[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2020.
- ^ "Ahlat, Bitlis". Cittaslow Türkiye Resmi İnternet Sitesi. 28 Temmuz 2020. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020.
- ^ a b c d e f "Soyer: Cittaslow'a Üyeliğin Daha Fazla Yaygınlaşmasını Bekliyoruz". sondakika.com. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2012..(Türkçe)
- ^ "Arapgir artık sakin şehirde tescilli". Sabah. 28 Kasım 2021. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021.
- ^ a b c "Bolu'nun Göynük, Sinop'un Gerze ve Isparta'nın Eğirdir ilçeleri sakin şehir unvanı aldı". www.ntv.com.tr/. NTV.com.tr sitesi, 6 Şubat 2017. 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2017.
- ^ "22'nci 'sakin şehir' Finike". Birgün. 18 Nisan 2023. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.
- ^ "Foça da artık 'Yavaş Kent'". Milliyet. 29 Kasım 2021. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ "Türkiye'nin Yeni Sakin Şehri Güneydoğu'dan". ntvmsnbc.com. 18 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2013..(Türkçe)
- ^ "Bursa'nın İznik ilçesi 'Sakin Şehir' ilan edildi". www.trthaber.com. 28 Kas 2021. 28 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Erzincan'ın turistik Kemaliye ilçesi 'sakin şehirler ağına' dahil edildi". Anadolu Ajansı. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ "Köyceğiz, Muğla". Cittaslow Resmi İnternet Sitesi. 28 Temmuz 2020. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2018.
- ^ Digital, 362. "Safranbolu'ya Uluslararası Bir Başarı Daha". www.safranbolu.bel.tr. 13 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
- ^ "Seferihisar nasıl sakin şehir seçildi?". www.cnnturk.com. CNNTURK.com sitesi 6 Şubat 2017. 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016.
- ^ "Vize Artık Resmen 'Sakin Şehir'". trakyaka.org.tr. Trakyaka.org.tr sitesi 20 Temmuz 2012. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2017.
- ^ "Taraklı 'Sakin Şehir' listesinden çıkartıldı". halk54.com. 16 Mayıs 2022. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.