[1]

Buca Fen Lisesi
Harita
ÜlkeTürkiye
Şehirİzmir
İlçeBuca
Müdürİbrahim Kınalı
Eğitim diliTürkçe
Yabancı dil(ler)İngilizce,Almanca
Sınıflar12
Öğrenci sayısı350
Öğretmen sayısı27
Resmî sitesiİBFL resmi web sitesi
Koordinat38°23′03″K 27°10′34″D / 38.38417°K 27.17611°D / 38.38417; 27.17611

Buca İnci Özer Tırnaklı Fen Lisesi, İzmir’in Buca ilçesinin Dumlupınar mahallesinde bulunan, fen lisesi statüsünde bir okuldur. Okul her yıl Milli Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen Liselere Giriş Sınavı (LGS) ile öğrenci almaktadır.

Tarihçe değiştir

 
Okul Amblemi
 
Okulun eski binası olan Baltacı Köşkü

Okul, 1922’de Buca’nın kurtarılmasının ardından Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla[2] ilk olarak 1930’da, Venedik kökenli ünlü bir levanten aileden gelen Demonstanis Baltacı (Démosthènes Baltazzi) tarafından 19. Yüzyılın ortalarında Buca’da yaptırılmış bir tarihi köşkte Buca Ortaokulu olarak eğitim vermeye başlamıştır. 1966- 1967 eğitim öğretim yılında okul, Buca Lisesine dönüştürülmüştür. 1989-1990 eğitim öğretim yılında ilköğretim ve lise olarak ikiye ayrılmıştır. 2008-2009 eğiitm öğretim yılında okul fen lisesine çevrilmiş ve 2013-2014 eğitim öğretim yılında İnci TIRNAKLI ve Özer TIRNAKLI tarafından yaptırılan yeni binasına yerleşerek adı Buca İnci Özer TIRNAKLI Fen Lisesi olarak değiştirilmiştir.[3] Öğrenciler arasında okuldan hâlâ Buca Fen Lisesi olarak bahsedilmektedir.

Bina Tarihçesi değiştir

Okulun ilk bulunduğu bina, Osmanlı’daki finansta büyük bir yeri olan, kökeni Venedik’e dayanan ünlü levanten ailesi Baltacı ailesinin[4] mensubu olan Demonstanis Baltacı tarafından neo-klasik mimari uslübta[5] yaptırılmıştır. Köşkün yapım tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte 1850’lerde yapıldığı tahmin edilmektedir.[2] Köşkün mimarı İngiliz bir mimar olan John Turtle Wood’dur.[6]

Köşk, 1863 yılında Sultan Abdülaziz’i ağırlamıştır. Kalma süresi kesin bilinmemekle birlikte dört, üç veya bir gün boyunca köşkte kaldığı bilinmektedir. Bir saygı göstergesi olarak Sultan Abdülaziz’in köşke girerken kullandığı kapı kapatılmış ve mülkün anahtarları Demostanis’in eşi olan Maria Sevastopoulo Baltazzi tarafından gümüş bir tabak üzerinde sunulmuş ve Padişah da anahtarları almıştır.[7] 4 Ağustos 1863’te Sdney Morning Herald gazetesi Padişah’ın Buca’ya gelip köşkte yemek yemesini şöyle anlatmıştır:

… Sultan ve maiyeti güzel villalarla dolu Buca adında başka bir kasabaya sürdüler. Bay J.T. Wood adındaki bir mimar tarafından inşa ettirilen küçük bir villa ve Bay D. Baltazzi’ye ait egzotik bitkilerle dolu geniş bir bahçe İmparator Majesteleri’nin akşam yemeği için hazırlandı. (…) Yarışlara çok sayıda bayan ve İngiliz, Fransız, İtalyan ve Avusturyalı man-of-war subayları ve yabancı ziyaretçiler katıldı...[8]

1890 yılında mülk, Ermeni asıllı Tekvor Ispartaliyan’a satılmıştır. Bu dönemde köşkün bahçesine içinde bir havuz ve havuzun ortasına da Ermeni heykeltıraş Papazyan tarafından yapılan bir heykel bulunmaktadır.[9]

1910’lu yıllarda İtalyan hükümeti bu köşkü satın almayı düşündü. Bunun için Osmanlı Bankası müdürü İtalyan Sucani’ye talimat verildi. Köşk İtalya’nın Anadolu’yu işgal etme hedefine hizmet etmek için kullanılması için düşünülmüştü. Bu girişimi engellemek için yerli halktan Athenoyannis adındaki bir Rum, halktan 120.000 Osmanlı kaimesi toplayarak Yunan Milli Bankası’nın köşkü alması sağlanmış ve köşk, Venizelos’a hediye edilmiştir. 1920’lerde Yunanistan’ın Anadolu’yu işgali sırasında Venizelos burayı Rum çocuklar için bir yetimhaneye dönüştürülmesi için İzmir Rum Toplumu’na çağrıda bulunmuş ve köşk yetimhaneye dönüştürülmüştür. Yunanistan’ın Anadolu’da bozguna uğraması sonucunda 1922 yılının Eylül ayında yetimhanedeki çocuklar Amerikan Kızılhaçı tarafından ABD’ye gönderilmiştir.

1922 yılında Buca'nın Yunanlılardan kurtarılmasının ardından terkedilmiş konut konumundaki yapı kamulaştırıldı ve Kültür Bakanlığına bırakıldı. Bir yıl boyunca ‘’Dilsiz ve Sağırlar Mektebi’’ olarak kullanıldı. 1925-1926 yılında Atatürk’ün isteğiyle burası okula çevrildi. Bir süre pansiyon olarak kullanılsa da 1930-1931 yılları arasında ortaokula dönüştürüldü. 1966-1967 eğitim öğretim yılında okul Buca Lisesine çevrildi.[10] 2008-2009'da okul Buca Fen Lisesi adını aldı.2013-2014 eğitim öğretim yılında İnci TIRNAKLI ve Özer TIRNAKLI tarafından yapılan yeni binaya okulun yerleşmesiyle okulun ismi Buca İnci Özer TIRNAKLI Fen Lisesi oldu ve köşke başka bir okul yerleşti.[3]

Heykeller[10] değiştir

Okul bahçesinde eski zamanlardan kalma birçok heykel bulunmaktaydı. Günümüzde ise okulun bahçesinde sadece Afrodit Heykelinin bir kopyası bulunmaktadır. Geçmişte heykellere çalma girişiminde bulunulduğu için okulun bahçesindeki heykellerin orijinalleri koruma altına alınmıştır. Şu anda heykellerin bazıları Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Eser Koleksiyonunda sergilenmektedir.

Afrodit Heykeli değiştir

Heykel, 19. Yüzyılda Ermeni Papazyan tarafından köşkün Ispartaliyan ailesine ait olduğu dönemde yapılmıştır. Heykelde Afrodit, bir yunus figürü üstüne bindirilmiş bir figürdür ve sol eliyle düşen giysisini tutar. Yunus ise açık ağzıyla dalgaların üstünde betimlenmiştir. Sağ eliyle göğsüne dokunur biçimde betimlenen heykelin bakışları uzaklara yönlendirilmiştir. Bir röprodüksiyon olan heykel Avrupa Rönesans örneklerine öykündüğü görülmektedir.

Flüt Çalan Eros değiştir

Flüt Çalan Eros heykelinde oval bir kaide üstünde oturan ve flüt çalan Eros, çocukluk ve ergenlik arasında bir yaşta betimlenmiştir. Eser, Barok ve ardından gelen sanat dönemlerinin etkisini taşır. Daha çok barok bir avlu süsü karakterindedir.

Oturan Hermes değiştir

Heykel orijinalde Köşkün güney kesiminde, kapı ekseninde bir çiçek tarhı içinde duran demir dökümden imal edilmiştir. Heykelin Özgün örneği 19. yüzyılda Herkulaneum’da Papirüsler Villası'nda (Villa dei Papyrii) bulunmuştur. Bugün Napoli Müzesi’nde bulunan heykel, ayaklarında kanatlı sandalları ile haberci tanrı Hermes’i betimler. Elinde para kesesi tutan haberci tanrı, bir kaya üstünde dinlenmektedir.

Üç Eroslu Fıskiye Atı değiştir

Üçlü Eros figürlerinin taşıdığı demir döküm fıskiye altı köşkte bulunan bir havuza ilişkin olmalıdır. Üst kesiminde bulunması gereken kase biçimli parçası yitirilmiştir.

Fiziki İmkanlar[3] değiştir

Okul Baltacı Köşkü’nün bahçesinde bulunmaktadır ve bahçeyi diğer üç okulla birlikte paylaşmaktadır. Okulun içinde;

  • 620 m²'lik okul binası
  • 40981 m²'lik bahçe
  • Her biri 30 kişilik 30 m²'lik 12 tane sınıf
  • Kütüphanede bulunan 2700 kitap,
  • Pansiyon
  • Yemekhane
  • 90 kişilik konferans salonu
  • Fizik, kimya ve biyoloji laboratuvarları
  • Bilgisayar odası
  • Revir

bulunmaktadır.

Konum değiştir

Okul, Buca’nın Dumlupınar mahallesinde Baltacı Köşkünün bahçesinin içerisinde bulunur. Buca Mehmet Akif İnan Anadolu Lisesi ve Mehmet Akif Ersoy Sosyal Bilimler Lisesi ile bahçeyi paylaşır. Okulun hemen arkasında Buca Ortaokulu ve Fatma Saygın Anadolu Lisesi bulunmaktadır. Okulun hemen karşısında ise Hasanağa Bahçesi konumlanmıştır. Okulun yakınlarında Dokuz Eylül Üniversitesi Dokuzçeşmeler Kampüsü ve Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi bulunur. Okulun yakınlarında ayrıca Protestan Baptist Kilisesi yer almaktadır. Okulun konumunun İzmir’in en kalabalık ilçesi olan Buca’da bulunması ve çevresindeki fakülteler sebebiyle okula ulaşım kolaydır.

Başarılar değiştir

Okul her yıl Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan Liselere Giriş Sınavı (LGS) ile öğrenci almaktadır. İzmir genelinde okul LGS puanı olarak İzmir Fen Lisesi'nin ardından ikinci sırada öğrenci almaktadır. Okul her yıl ODTÜ, Boğaziçi, Hacettepe, İTÜ, Yıldız Teknik Üniversitesi gibi üniversitelere öğrenci göndermektedir. Bunun yanında okulun proje yarışmalarından, olimpiyatlardan ve sportif aktivitelerden kazandığı birçok ödül bulunmaktadır. Okulun 2022-2023 eğitim öğretim yılındaki bazı başarıları aşağıda listelenmiştir.

  • Kanguru Matematik Türkiye yarışmasında Türkiye 1.’liği[11]
  • TÜBİTAK 2204C Kutup Araştırmaları Türkiye 7.’liği[12]
  • CARIBOU Matematik Yarışması 1.’liği[13]
  • TÜBİTAK 2204A Biyoloji Bölge 1.’liği[14]
  • TÜBİTAK 2204A Teknoloji Tasarım Bölge 2.’liği[14]
  • Satranç İzmir 3.’lüğü[15]
  • Indonesian Youth Scientist Asssocation Mühendislik alanında altın madalya[16]
  • İzmir Bilim Olimpiyatları Bronz Madalya[17]

Kaynakça değiştir

  1. ^ "T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI İZMİR / BUCA / Buca İnci-Özer Tırnaklı Fen Lisesi". bucatirnaklifenlisesi.meb.k12.tr. 17 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023. 
  2. ^ a b "BUCA'NIN LEVANTEN KÖŞKLERİ". Atalarımızın Toprakları. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  3. ^ a b c "Buca İnci Özer Tırnaklı Fen Lisesi Stratejik Planı" (PDF). 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  4. ^ Life, İzmir. "İzmir Life - BALTAZZİ AİLESİ". İzmir Life. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  5. ^ "İzmir Levantenleri Sergi Kataloğu" (PDF). 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  6. ^ "Present views of Boudjah". www.levantineheritage.com. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  7. ^ "The Old Boudja: The Flower Village of Smyrna - Alex Baltazzi, 2007". www.levantineheritage.com. 3 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  8. ^ "The-Sultans-visit-to-Smyrna-Sydney-Morning-Herald-1863" (PDF). 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  9. ^ "The former Baltazzi house of Buca". www.levantineheritage.com. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  10. ^ a b "Demosthene Baltazzi Köşkü – Dokuz Eylül Üniversitesi Sanal Müzesi" (İngilizce). 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  11. ^ "Giriş Yap • Instagram". www.instagram.com. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  12. ^ "Giriş Yap • Instagram". www.instagram.com. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  13. ^ "Giriş Yap • Instagram". www.instagram.com. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  14. ^ a b "Giriş Yap • Instagram". www.instagram.com. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  15. ^ "Giriş Yap • Instagram". www.instagram.com. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  16. ^ "Giriş Yap • Instagram". www.instagram.com. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  17. ^ "Giriş Yap • Instagram". www.instagram.com. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023.