Adana Demirspor

Türk spor kulübü

Adana Demirspor veya sponsorluk anlaşması gereği Yukatel Adana Demirspor, resmî olarak 28 Aralık 1940'ta Adana'da kurulmuş,[1] renkleri mavi-lacivert olan spor kulübüdür. Süper Lig'de mücadele etmektedir. 1960 yılında Adana kentinin TFF tarafından organize edilen profesyonel ligde temsil edilen ilk takımıdır.[2] Bu şekilde İstanbul, Ankara ve İzmir takımlarından sonra profesyonel ligde oynayan ilk takım olmuştur.

Adana Demirspor
Tam adAdana Demirspor Kulübü Anonim Şirketi [1]
Takma adMavi Şimşekler
Kısa adADS, Demirspor
Renkler Açık mavi - Koyu lacivert
Kuruluş28 Aralık 1940 (83 yıl önce) (1940-12-28)
StadyumYeni Adana Stadyumu
(Kapasite: 33.543)
BaşkanTürkiye Metin Korkmaz
Teknik direktörTürkiye Hikmet Karaman
LigSüper Lig
2022-23Süper Lig, 4.
Resmî siteadanademirspor.org.tr
Şu anki sezon

6 Şubat 2021 tarihine kadar maçlarını 16.095 kişilik 5 Ocak Fatih Terim Stadyumu'nda oynamıştır. Ankaraspor'la oynanan son maçtan sonra,[3] maçlarını Koza Arena olarak da bilinen Yeni Adana Stadyumu'nda oynamaya başlamıştır. Şu anda futbol şubesinde faaliyetlerini sürdüren kulübün geçmişte özellikle yüzme ve sutopu şubelerinde de ulusal ve uluslararası başarıları olmuştur.[4] 30 Nisan 2021 tarihinde ise kulüp şirketleşmiştir.[5] 2020-21 sezonunda 1. olarak doğrudan Süper Lig'e yükselmiştir. Süper Lig'de 26 yıl aradan sonraki ilk sezonunu 9. sırada tamamlamıştır.

2022-23 sezonunu lig 4.sü olarak tamamlayarak en başarılı Süper Lig sezonunu yaşayan kulüp, Fenerbahçe'nin Türkiye Kupası'nı kazanmasıyla birlikte Avrupa Konferans Ligi'ne katılmaya hak kazanmış ve tarihinde ilk kez Avrupa kupalarında ülkeyi temsil etme hakkına sahip olmuştur.

Tarihçe değiştir

II. Dünya Savaşı sırasında, silah altında bulunan askerler dışındaki gençleri savaşa hazırlama amacıyla çıkartılan Sivil Savunma Mükellefiyeti adı altındaki yasayla, kamu ve özel sektörde 500 kişiden fazla eleman çalıştıran kuruluşların bir spor kulübü kurmaları mecburiyeti neticesinde 1938 yılında TCDD 6. İşletme Bölge Müdürlüğü bünyesi içerisinde temelleri atılan kulübün ilk kurucu üyeleri Eşref Demirağ, Vasfı Ramazan, Hasan Silah, Hikmet Tezel, Feridun Kuzeybay, Seha Keyder, Emin Ersan, Esat Gürkan ve Kenan Gülgün'dür. Adana Demirspor futbolun dışında yüzme, sutopu, bisiklet ve güreş dallarına da büyük önem vermiştir.

Adana'nın ilk kulüpleri sayılan İdman Yurdu, Torosspor ve Seyhanspor dışında yine müessese takımı olan Millî Mensucat ve Adana Demirspor gibi ligi oluşturan takımların katılımıyla Çukurova Futbol Ligi oluşturulmuştur. 1942 yılından 1953 yılına kadar Adana Demirspor bölge şampiyonu olarak gruplara katılmaya hak kazanmıştır. 1947 yılında grup şampiyonu olmuş, Ankara'da yapılan Türkiye Futbol Şampiyonası final karşılaşmalarında Ankara Demirspor ve Fenerbahçe'nin ardından Türkiye üçüncüsü olma başarısı göstermiştir. 1951 yılında Balıkesir'de yapılan final karşılaşmalarında Beşiktaş ve Altay'ın ardından Türkiye üçüncüsü olmuştur. 1953-54 futbol sezonunda Adana Demirspor Türkiye Amatör Takımlar Şampiyonası finalinde oynadığı Ankara Hacettepe SK takımını Selami Tekkazancı (Füze Selami)'nın golüyle 1-0 yenerek Türkiye Şampiyonu olmayı başarmıştır.

1940 yılından 1969 yılına kadar kulüp başkanları TCDD 6. İşletme Bölge Müdürlüğü bünyesinden oluşmuştu. TCDD 6. İşletme Bölge Müdürlüğü bünyesi dışından ilk başkan Mahmut Karabucak olmuştur.

 
Kulübün geçmişte kullandığı logolar.

Futbol şubesi değiştir

1960'lı ve 1970'li yıllar değiştir

1960-61 Millî Lig sezonunda, üç büyük il dışından lige katılan ilk takım olma şerefine nail olan Adana Demirspor maçlarını federasyonun kararı gereği Ankara'da oynamıştır. Aynı sezon ligden düşmüştür. 1963-64 sezonunda Orhan Şeref Apak'ın Federasyon Başkanlığı döneminde yeni kurulan 1. Lig'e (eski 2. Lig) Adana Demirspor, önceki yıllarda kurulmuş profesyonel takım olduğu için alınmıştır. Bu sezon Çukurova İdman Yurdu ile beraber, Ankara, İstanbul ve İzmir kulüplerinin dışında lige katılım sağlayan ilk profesyonel Anadolu kulübü olmuştur.

On yıl Süper Lig'e çıkma uğraşı veren Adana Demirspor nihayet 1972-73 sezonunda Muharrem Gülergin ve Nuri Şengezer'in gayretleriyle Adana'da Uşakspor'u Fatih Terim ve Bektaş'ın golleriyle 2-0 yenerek bu amacına ulaşmıştır. Fatih Terim'in kaptanlığında 1973-74 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonunda yeniden Süper Lig'e merhaba demiştir. Bu sezondan itibaren 11 sezon Süper Lig'de (eski 1. lig) kalmıştır. 1977-78 sezonunda Türkiye Kupası'nda Trabzonspor'la final oynamıştır.

1980'li ve 1990'lı yıllar değiştir

1983-84 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonu sonunda, 11 sezon üst üste Süper Lig'de barınan Adana Demirspor yeniden 1. Lig'e düşmüştür. 1983 yılında kulüp başkanı Erol Erk'in girişimleriyle Adana Demirspor Kulübü kendi lokaline kavuşmuştur. 1985-86 sezonunda Adem Atılgan'ın başkanlığı döneminde Muhammet Kaymak'ın parasal desteği ayrıca teknik direktör Ali Hoşfikirer'in gayretleriyle Adana Demirspor, 1987-88 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonunda Süper Lig'de oynamaya hak kazanmıştır. 1987-88 Türkiye 1. Futbol Ligi, 1988-89 Türkiye 1. Futbol Ligi ve 1989-90 Türkiye 1. Futbol Ligi olmak üzere 3 sezon Süper Lig'de oynayan Adana Demirspor, 1989-90 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonu sonunda devrin Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Çolak başkanlığında, 1. Lig'e düşmüştür. 1990-91 sezonunu yeniden 1. Lig'de geçirmek zorunda kalan Adana Demirspor, bu ligde düştüğü sene yeniden şampiyon olarak 1991-92 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonunda Süper Lig'de oynamaya hak kazanmıştır, bu sezon sonunda Süper Lig'de barınamayarak tekrar 1. Lig'e dönmek zorunda kalmıştır. 1993-94 sezonunda Metin Türel'in idaresinde Ankara'da Çanakkale Dardanelspor ile oynadığı 1. Lig'i play-off final karşılaşmasını Timuçin ve Ercan'ın golleriyle 2-1 kazanarak şampiyon olmuş, 1994-95 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonunda yeniden Süper Lig'de oynamaya hak kazanmıştır.

1994-95 Süper Lig değiştir

1994-95 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonunda başkanlığı devrin Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak, teknik direktörlük görevini ise Samet Aybaba üstlenmiştir. Süper Lig'e çok iyi başlayan, 5. hafta sonunda 4 büyüklerin ardından 5. sırada olan Adana Demirspor, 1994-95 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonu 5. haftasında sahasında oynadığı Gaziantepspor maçında, 68. dakikada Gaziantepspor lehine verilen penaltı sebebiyle, teknik direktör Samet Aybaba'nın tahrikleri ile çıkan olaylar neticesinde 3 hafta tarafsız sahada oynama cezası almış ve devamında toparlayamayarak çok kötü bir sezon geçirip sezonu 15 puanla son sırada tamamlayarak 1. Lig'e düşmüştür. 1994-95 Türkiye 1. Futbol Ligi sezonundan sonra Adana Demirspor Süper Lig'e ancak 26 yıl sonra yükselebilmiştir. O sezon, üç yabancısı Fernand Coulibaly, Emmanuel Duah, Sob Evariste Dibo dikkat çeken performans sergilemiştir. 1995-96 sezonuna şampiyonluk parolasıyla başlayan Adana Demirspor'da işler istenildiği gibi gitmemiş ve 1996-97, 1997-98 sezonlarında da 2. Lig'de oynamak durumunda kalmıştır. 1998-99 sezonunda 2. Lig 3. Klasman grubunda oynayan Adana Demirspor, son maçında İstanbul'da Bakırköyspor'a 4-0 yenilerek, grubu 37 puanla 7. sırada tamamlamış, tarihinde ilk kez 1999-2000 sezonunda 3. Lig'de oynamak durumunda kalmıştır.

2000-2012 değiştir

3. Lig'de 2 Sezon değiştir

1999-00 sezonunda 3. Lig 3. grupta oynayan Adana Demirspor, grubu 57 puanla 3. sırada tamamlamıştır. 2000-01 sezonunda 3. Lig 3. grupta oynayan Adana Demirspor, grubu 65 puanla 1. sırada tamamlayıp, 2001-02 sezonunda 2. Lig'de oynamaya hak kazanmıştır.

Yeni statüde Lig A/1. Lig değiştir

2001-02 sezonunda 2. Lig 3. Klasman grubunda, grubu 31 puanla 1. sırada bitirerek, ekstra play-off müsabakalarına katılmaya hak kazanmıştır. Denizli'de yapılan elemeleri finalde Karşıyaka'yı yenip şampiyon bitirerek 1. Lig'e yükselmiştir. Ancak diğer sezon Lig A ve Lig B olarak ikiye ayrılan 2. Lig statüsünde Lig A'da oynayarak yine, daha sonra 1. Lig olarak devam eden statüde devam etmiştir. 2002-03 sezonunda 1. Lig'de oynayan Adana Demirspor, ligi 42 puanla 10. sırada tamamlamıştır. 2003-04 sezonunda 1. Lig'de oynayan Adana Demirspor, ligi 33 puanla 16. sırada tamamlamış ve 2. Lig'e düşmüştür.

2. Lig değiştir

 
Yüreğir'de yer alan Adana Demirspor Tesisleri, 2000'lerin başında inşa edilmiştir.

2004-05 sezonunda 2. Lig C grubunda grubu 48 puanla 5. sırada tamamlamıştır. 2005-06 sezonunda 2. Lig 2. Klasman grubunda oynayan Adana Demirspor, grubu 23 puanla 3. sırada tamamlamıştır. 2006-07 sezonunda 2. Lig 5. Klasman grubunda grubu 34 puanla 1. sırada tamamlamış ve yükselme grubuna çıkmıştır. Yükselme grubunu 31 puanla 3. sırada tamamlayıp, ekstra play-off müsabakalarına katılmak zorunda kalmıştır. 22 Mayıs 2007 tarihinde Bursa'da elemelere katılmış, Alanyaspor ve Kardemir Karabükspor'u eleyerek finale çıkmış, finalde Giresunspor'a 5-1 yenilerek 1. Lig'e yükselememiştir. 2007-08 sezonunda 2. Lig 2. Klasman grubunda oynayan Adana Demirspor, grubu 40 puanla 1. sırada tamamlamış ve yükselme grubuna çıkmıştır. Yükselme grubunda son iki haftaya ilk iki sırada giren takım, arka arkaya Adanaspor A.Ş. ve Mersin İdman Yurdu'na kaybedilen iki maç sonunda, 33 puanla 3. sırada tamamlayıp, ekstra play-off müsabakalarına katılmak zorunda kalmıştır. İskenderun Demir Çelikspor'u 1-0 ve Çankırı Belediyespor'u 3-0 yenerek finale çıkmış, finalde son dakika golüyle Güngören Belediyespor'a 1-0 yenilerek 1. Lig'e yükselememiştir. 2007-08 sezonunda ekstra play-off final müsabakası sonunda, Aytaç Durak önderliğinde yıllardır gelmeyen başarılar ve Mustafa Tuncel başkanlığında üst üste 2 sezon finalde elenmenin stresi ile maç sonunda, sezon boyunca Adana Demirspor Kulübü'ne büyük destek veren taraftarlar, Aytaç Durak aleyhinde sloganlar atmış ve neticede Aytaç Durak kulüpten desteğini çektiğini açıklamıştır.

 
2008-09 sezonunda Alanyaspor ile oynanan 2. Lig maçından bir görüntü.

2008 yılı yaz aylarında sürekli ertelenen ve Mavi Şimşekler ile başkan Mustafa Tuncel arasında sert tartışmaların yaşandığı kongreler neticesinde Mehmet Gökoğlu başkan seçilmiştir. Kayyumun bile tartışıldığı bu dönemde başkan seçilen Mehmet Gökoğlu görevi devraldıktan sonra, zor günlerinde Adana Demirspor Kulübü'ne verdiği destekten ötürü Aytaç Durak'a teşekkür etmiş, yaşanan olaylardan dolayı üzüntülü olduğunu ve kötü tezahüratı önlemekte kararlı olduklarını belirtmiştir.

2008-09 sezonuna Başkan Mehmet Gökoğlu ve teknik direktör Metin Yıldız ile başlayan Adana Demirspor, 25'ten fazla futbolcuyu takımdan göndermiş ve yepyeni bir takım oluşturmuştur. Takım kademe ve klasman gruplarında başarısız olarak TFF 2. Lig'de devam etmiştir. 2009-10 sezonunda Başkan Bekir Çınar ve teknik direktör Hüseyin Özcan ile klasman grubu birincisi olarak çıktıkları play-offlarda ilk turda Tavşanlı Linyitspor'a yenilerek elenmişlerdir. 2010-11 sezonunda Başkan Mustafa Tuncel ve teknik direktör Ali Güneş ile yine klasman grubundan yükseldikleri play-offlarda ilk turda Yeni Malatyaspor'u penaltılarla eleyip ikinci turda Bandırmaspor'a elenerek TFF 2. Lig'de kalmaya devam etmiştir. 2011-2012 sezonu sonunda Denizli'de oynanan play off'larda Balıkesirspor ve BUGSAŞ'ı eledikten sonra finalde 31 Mayıs 2012'de Fethiyespor'u Emre Hasan Balcı ve İlyas Çakmak'ın golleriyle 2-1 yenerek 1. Lig'e yükselmiştir.

2012-2021 değiştir

1. Lig değiştir

2012-2013 sezonunda 1. Lig'de mücadele etmiş ve 7. olmasına rağmen 1461 Trabzon'un durumundan dolayı Play-Off'a kalmıştır. Play-off'larda Manisaspor'a 2-0 ve 1-1'lik skorlarla elenmiştir. 2013-2014 sezonu öncesinde kulüp kongre kararı almış ve bu kongrede Mustafa Tuncel tekrar göreve gelmiştir. Sportif başarısızlık sonucunda sezon ortasında tekrar kongre kararı alınmış ve Selahattin Aydoğdu göreve gelmiştir. Bu sezonda toplam 4 teknik direktör değişikliği ile takım 36 maçta 43 puan toplamış ve ligi 13. sırada bitirmiştir.[6][7] 2014-2015 sezonu öncesi Selahattin Aydoğdu başkanlığında, Sportif Direktör olarak Samet Aybaba takımın başına getirildi. Teknik Direktör ise Ünal Karaman oldu. Takımda 2 isim haricinde yeni oyuncular transfer edildi. Adana Demirspor ilk devreyi lider Kayserispor'un 1 puan gerisinde averajla 3. sırada bitirdi. Sezonun ikinci devresinde uzun süre ikinci sıradaki yerini koruyan Adana Demirspor, son haftalardaki kötü performansı[8] ile, Süper Lig'e direkt çıkma şansını kaçırdı ve play-off'lara kaldı. Oynanan Play Off müsabakalarında Antalyaspor'a deplasmanda 3-0 mağlup olan Adana Demirspor, kendi evinde 2-0[9]'ı yakalamasına rağmen Hakem Ali Palabıyık'ın kırmızı kartına engel olunamadı ve üst lige çıkamadı.

 
20 Mart 2016 tarihinde Adanaspor ile oynanan 1. Lig maçı öncesi iki takım seremonide.

2015-16 sezonu öncesi, Adana Büyükşehir Belediyesi Başkanı Hüseyin Sözlü'nün kardeşi Sedat Sözlü'nün[10] başkanlığında çok sayıda transfer yapıldı. Teknik direktörlük görevine Osman Özköylü getirildi.[11] Ligin 15. haftasında art arda gelen başarısız sonuçlar neticesinde Osman Özköylü görevinden istifa etti. Taraftar ve futbolcuların "Geri dön" çağrısına olumlu cevap veren Özköylü 2 gün sonunda görevine tekrar döndü ancak 1 Mart itibarıyla kulüp ile yolları tamamen ayrıldı.[12] 2 Mart itibarıyla Teknik Direktör Tayfur Havutçu göreve getirildi.[13] Tayfur Havutçu'nun da bekleneni verememesiyle sezon Yılmaz Vural ile tamamlandı. Sezonu 4. bitiren takım play-off oynadı. Elazığspor'u eleyen Demirspor finalde Alanyaspor'a penaltılarla yenildi. Bu Demirspor'un 1. Lig play-off'larındaki ilk finaliydi. Takımın forveti Mickael Pote sezonu 20 golle (3 gol de playoff'larda attı, toplam 23) gol kralı olarak tamamladı.

2016-17 sezonuna yine Sedat Sözlü başkanlığındaki yönetim kurulu ile başlayan kulüp, teknik direktörlüğe Erkan Sözeri'yi getirdi ve kadroda önemli derecede değişiklikler yapıldı. Sezonun ilk maçında yeni transferlerin lisansının çıkarılamaması nedeniyle çoğunluğu U21 ve alt kategorideki gençlerden oluşan bir kadroyla çıkıldı. Daha sonra TFF, çeşitli kriterlerin yerine getirilememesi nedeniyle ulusal lisans alınamadığı için kulübe 3 puan silme cezası verdi 22 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bu gelişmeler Demirspor tarihinde ilk kez Sedat Sözlü başkanlığında yaşandı. 7. haftada beklenen sonuçların gelmemesi üzerine Erkan Sözeri'nin görevine son verildi ve yerine Engin İpekoğlu getirildi. Takım 36 puan ve averajla ile ligde kaldı.

2017-18 sezonunda da sezon sonunda küme düşmeme mücadelesi veren takım, Giray Bulak ile başlanan sezonda son olarak Mustafa Uğur yönetiminde 13. sıra ve 41 puanla sezonu tamamladı. 2018-19 sezonuna kongrede başkan seçilen Murat Sancak ile giren Adana Demirspor, Hakan Kutlu ile anlaşıp yeni sezon öncesi tüm takımda transfer harekâtı başlattı. Hakan Kutlu 12. haftada oynanan Altay maçının ardından görevinden ayrıldı. Yerine 13. haftada oynanacak Adana derbisine Yılmaz Vural yönetiminde sahaya çıkıldı. 8 hafta görevde kalan Vural 3 galibiyet 2 beraberlik ve 3 mağlubiyetin ardından yerine Ümit Özat geldi. Sezon sonunda 6. olarak play-off'a kalan takım 0-0 ve 3-2'lik sonuçlarla elendi. Hatay'daki rövanş maçında son dakikalarda gelen golle sonrasında tribünde çıkan olaylar nedeniyle çok sayıda Demirspor taraftarı yaralandı.[14] 2019-20 sezonuna Ümit Özat ile başlayan kulüp daha sonra Uğur Tütüneker ile anlaşmış ve sezon, son haftalarda başarılı performans gösteren Cüneyt Dumlupınar ile tamamlanmıştır. Pandemi nedeniyle ara verilen sezonun son haftalarında Erkan Zengin, Volkan Şen ve Mehmet Akyüz gibi deneyimli oyuncuların performansıyla arka arkaya gelen galibiyetlerle ilk iki potasında girse de 3. olarak play-off'a kalan takım, Bursaspor'u eledikten sonra finalde Fatih Karagümrük'e 1-1 biten maç sonunda penaltılarla elenerek bir kez daha Süper Lig'e çıkamamıştır. Bu Adana Demirspor'un 1. ligde kaybettiği ikinci, 2007'den bu yana kaybettiği dördüncü play-off finaliydi.

2020-21 sezonuna yine Murat Sancak başkanlığında ve yeniden Teknik Direktör Ümit Özat ile menajer Metin Korkmaz'ın yaptığı transferle başlayan takım, daha sonra Ümit Özat'ın ve Metin Korkmaz'ın ayrılmasıyla, göreve yine Cüneyt Dumlupınar'ı getirmiştir.[15] Murat Sancak da görevini bıraktığını açıklasa da daha sonra göreve geri dönmüştür. Dumlupınar beklenen sonuçların gelmemesiyle Yeni Adana Stadyumu'ndaki ilk maç olan ve 2-1 kaybedilen Altay maçı sonrası istifa etmiştir. Yerine Samet Aybaba göreve başlamıştır. Aybaba yönetiminde 11 maçta 10 galibiyet 1 beraberlik alan takım 1. olarak şampiyon olmuş ve 26 yıl aradan sonra Süper Lige yükselmiştir.[16] 30 Nisan 2021'de kulüp şirketleşmiştir.[5]

2021-günümüz değiştir

 
2021-22 sezonunda iç sahada oynanan Antalyaspor maçından bir görünüm.

2021-22 sezonuna Süper Lig'de başlayan Adana Demirspor, yaz aylarında yaptığı önemli transferlerle adından sıkça söz ettirirken, oynadığı ilk maçta kendi sahasında Fenerbahçe'ye 1-0 mağlup olmuştur. İlk haftalarda iyi oyuna rağmen beklenen sonuçların gelmemesi ve özellikle takımın yeni isimleri Belhanda ve Balotelli'nin takıma adaptasyonundaki sorunlar nedeniyle takımı önceki sezon Süper Lig'e çıkaran teknik direktör Samet Aybaba istifa etti.[17] Millî maç arasından sonra göreve gelen yeni teknik direktör Vincenzo Montella ile ilk maçında Karagümrük'e deplasmanda 4-0 mağlup oldu. Daha sonra ligdeki ilk galibiyetini Rizespor karşısında 3-1 alan Demirspor, Beşiktaş deplasmanında 3-0'lık mağlubiyette 3-3'lük beraberliğe ulaştı. Bu maçta oyuna sonradan girerek maçın dönmesinde etkili olan Balotelli'nin Beşiktaş teknik direktörü Sergen Yalçın'a yönelik hareketi tartışmalara neden oldu.[18]

Süper Lig'de 26 yıl sonraki ilk sezonunu 9. sırada tamamladı. 38 maçta 15 galibiyet, 10 beraberlik, 13 mağlubiyet almıştır.[19] Sezon içinde çeşitli tartışmalara konu olan Mario Balotelli, biri kupada olmak üzere 19 gol atmıştır. Ayrıca Matias Vargas da 13 asistle ligde bu sezon en çok asist yapan oyuncu olmuştur.

2022-2023 sezonunda, önceki sezonun önemli isimleri Balotelli, Vargas, Yunus Akgün gibi isimleri kadroda tutamamasına rağmen, Dünya Kupası için verilen ara öncesi 14 haftada 6 galibiyet, 6 beraberlik, 1 mağlubiyet (1 hafta bay), alarak başarılı bir sezon başlangıcı yapmıştır.[20][21] Sezonun ilk devresini, 9 galibiyet 6 beraberlik ve 3 mağlubiyetle, kendi sahasında yenilmeden, 33 puanla tamamlamıştır. Sezonu 69 puanla 4. sırada tamamlamıştır.[22]

2023-24 sezonuna, takımı iki sezon çalıştıran teknik direktör Vincenzo Montella'nın yerine getirilen Patrick Kluivert ile başlansa da 4 Aralık 2023 tarihinde bu isimle yollar ayrılmıştır.[23] 2024 yılı Ocak ayında FIFA'dan yapılan açıklamada kulübe 3 dönem transfer yasağı getirildi.[24] Transfer yasağı duyuruları her hafta güncellendiği için bu bilgi kısa süre sonra kaldırılmıştır.[25] İlk yarıdaki 19 maçta 29 puan toplayarak 5. sırada yer alan Adana Demirspor'da Kluivert'tan boşalan teknik direktörlük hemen yeni bir isim getirilmedi. Takımı sonraki haftalarda antrenör Serkan Damla maçlara hazırladı[26] ve altyapı antrenörü Cengiz Hoşfikirer resmi olarak kayıtlarda yer alıp basın açıklamalarına katıldı. Serkan Damla ile devam edileceğine dair yapılan açıklamaya rağmen, alınan kötü sonuçlardan sonra 18 Ocak 2024'te teknik direktörlük görevine Hikmet Karaman getirildi.[27]

Taraftar Grupları değiştir

Kupa Tarihi değiştir

Sezon Ulaşılan tur rakip İlk maç Rövanş maç
22/23 5. Tur Ç. Rizespor 3-4 U.s
21/22 Son 16 Alanyaspor 3:5 P.s.
20/21 Son 16 Sivasspor 1:2 U.s.
19/20 3. Tur Hekimoğlu Trabzon 0:2 U.s.
18/19 5. Tur İstanbul Başakşehir 1:1 0:2
17/18 5. Tur Fenerbahçe 0:6 1:4
16/17 2. Tur BB Erzurumspor 1:3
15/16 3. Tur Sivas Belediyespor 2:4
14/15 Grup F Beşiktaş,Sarıyer,Çaykur Rizespor
13/14 4. Tur Bursaspor 1:2
12/13 2. Tur Çorum FK 1:2 U.s.
11/12 3. Tur Galatasaray 1:4
10/11 1. Tur Kırıkhanspor 5:6 P.s.
08/09 1. Tur Körfez İskenderunspor 3:4 P.s.
07/08 Çeyrek final Gençlerbirliği 0:1 2:2
04/05 1. Tur Mersin İdman Yurdu 0:2
01/02 1. Tur Gaziantep FK 0:2
98/99 5. Tur Adanaspor 1:3
97/98 2. Tur Mersin İdman Yurdu 0:1
96/97 5. Tur Bursaspor 2:5 P.s.
95/96 4. Tur Silifkespor 1:2
94/95 5. Tur Kayseri Erciyesspor 1:3 U.s.
93/94 2. Tur İskenderunspor 2:3
92/93 2. Tur Siirtspor 2:4
91/92 5. Tur Eskişehirspor 2:4
90/91 2. Tur Niğdespor 0:2
89/90 5. Tur Bursaspor 1:4
88/89 4. Tur Malatyaspor 0:1 0:2

Güncel kadro değiştir

9 Şubat 2024 itibarıyla[28]
Mevki Futbolcu
1   KL Yılmaz Aktaş
2   DF İsmail Çokçalış
4   DF Semih Güler
5   DF Andreaw Gravillon
6   OS Tayfun Aydoğan
7   OS Yusuf Sarı
8   OS Emre Akbaba (kaptan)
9   FV Mario Balotelli
10   OS Nabil Alioui
11   OS Stiven Mendoza
13   DF Milad Muhammedi
14   OS José Rodríguez
15   DF Jovan Manev
16   OS İzzet Çelik
17   FV Abat Ayımbetov
19   OS Mustafa Kapı
Mevki Futbolcu
20   OS Edouard Michut
21   DF Abdulsamet Burak
24   DF Burhan Ersoy
26   OS Dorukhan Toköz
29   OS Florent Shehu
30   OS Nani
31   DF Yusuf Attal
32   OS Yusuf Erdoğan
39   KL Vedat Karakuş
56   FV Yusuf Barası
58   OS Maestro
66   DF Pape Abou Cissé
71   KL Şahruddin Muhammedaliyev
77   OS Motez Nourani
93   FV Breyton Fougeu

Başarılar ve ilkler değiştir

Üçüncülük (2): 1947,1951

Final (1): 1977-1978

Çeyrek final (1): 2007-08

Şampiyonluk (4): 1972-73, 1986-87, 1990-91, 2020-21

Play Off Final (2): 2015-16, 2019-20

Play Off Yarı final (3): 2012-13, 2014-15, 2018-19

Play Off Şampiyonluk (2): 2001-02, 2011-12

Play Off Final (2): 2006-07, 2007-08

Play Off Yarı final (1): 2010-11

Play Off Çeyrek final (1): 2009-10

Şampiyonluk (1): 2000-01

  • 2022-23 sezonu sonunda Avrupa Konferans Ligi'ne katılım hakkı
  • 1960-61 sezonu, üç büyük il dışından Süper Lig'de mücadele eden ilk futbol takımı
  • 1973-74 sezonunda, üç büyük il dışından, Adana Demirspor, Adanaspor ile Süper Lig'de 2 takımla mücadele eden ilk şehir Adana
  • 1942-1959 yılları arası 16 kez Çukurova Futbol Ligi şampiyonluğu
  • 1947 yılı, Ankara'da yapılan Türkiye Futbol Şampiyonası final müsabakalarında Ankara Demirspor ve Fenerbahçe'nin ardından elde edilen Türkiye üçüncülüğü
  • 1951 yılı, Balıkesir'de yapılan final karşılaşmalarında Beşiktaş ve Altay'ın ardından Türkiye üçüncülüğü
  • 1953-54 futbol sezonu, Türkiye Amatör Takımlar Şampiyonası finalinde Hacettepe SK'yı 1-0 (gol:Selami Tekkazancı) yenerek elde edilen şampiyonluk
  • 1977-78 futbol sezonu, Türkiye Kupası'nda Trabzonspor'la oynanan final
  • 1977-78 futbol sezonu, Başbakanlık Kupası finali
  • TSYD Adana Şubesi Kupası[29]'nda 1977, 1980, 1981, 1985, 1986, 1993, 1994, 1997, 2002 yıllarında elde edilen 9 şampiyonluk
  • 1956 yılı, Adriyatik Kupası'nda Mehmet Kartal ile elde edilen şampiyonluk
  • 1956 yılı, Dünya Serbest Güreş Şampiyonası'nda Mehmet Kartal ile elde edilen dünya şampiyonluğu
  • 1957 yılı, Adriyatik Kupası'nda güreşte Muharrem Çay ile gelen şampiyonluk
  • 1958 yılı, Demiryolları Dünya Güreş Şampiyonası'nda 87 Kg'da Mustafa Kurt ile gelen dünya şampiyonluğu
  • 1959 yılı, Akdeniz Oyunları'nda güreşte, Mehmet Kartal ile gelen şampiyonluk
  • 1960 yılı, Dünya Serbest Güreş Şampiyonası'nda Mehmet Çelebi ile gelen dünya altıncılığı
  • 1962 yılı, güreşte, 62 kg.da, Ali Demirkazık tarafından elde edilen Balkan şampiyonluğu, dünya altıncılığı
  • 1965 yılı, Dünya Serbest Güreş Şampiyonası'nda Ali Demirkazık tarafından elde edilen dünya üçüncülüğü

Lig mücadeleleri değiştir

1960-1961, 1973-1984, 1987-1990, 1991-1992, 1994-1995, 2021-

1963-1973, 1984-1987, 1990-1991, 1992-1994, 1995-1999, 2002-2004, 2012-2021

1999-2002, 2004-2012

1942-1959, 1962-1963

Avrupa mücadeleleri değiştir

Adana Demirspor 2022-2023 sezonunu 69 puanla 4. sırada tamamlayarak ve Fenerbahçe'nin Türkiye Kupası'nı kazanması ile 2023-2024 sezonunda UEFA Avrupa Konferans Ligi'ne 2. Ön eleme turundan itibaren katılmaya hak kazandı.

2. ön eleme turu ilk maçında deplasmanda Romanya temsilcisi CFR Cluj takımı ile 1-1 berabere kaldı. İkinci maçta ise evinde rakibini 2-1 yenerek 3. ön eleme turuna yükseldi

3. ön eleme turu ilk maçında evinde Hırvatistan temsilcisi Osijek takımını 5-1 yendi. İkinci maçta ise deplasmanda 3-2 mağlup oldu ancak play-off turuna yükseldi.

Adana Demirspor, UEFA Avrupa Konferans Ligi play-off turu ilk maçında Belçika temsilcisi Genk'e deplasmanda 2-1 mağlup oldu. İkinci maçta evinde normal süreyi ve uzatmaları 1-0 önde tamamladı. Seri penaltı atışlarında rakibine 5-4 mağlup olarak Konferans Ligi'ne veda etti.[30]

Sezon Turnuva Tur Rakip Tarih Sonuç
2023-24 UEFA Avrupa Konferans Ligi 2. Ön Eleme   CFR Cluj 27 Temmuz 2023 1-1 (D)
3 Ağustos 2023 2-1 (E)
3. Ön Eleme   Osijek 10 Ağustos 2023 5-1 (E)
17 Ağustos 2023 3-2 (D)
Play-off   Genk 24 Ağustos 2023 2-1 (D)
31 Ağustos 2023 1-0
(4-5 p) (E)

UEFA sıralaması değiştir

22 Eylül 2023 İtibarıyla[31]

UEFA Sırası
Kulüp
2019-20 2020-21 2021-22 2022-23 2023-24
Toplam
186   CSKA Moskova 4.000 3.000 - - - 7.000
187  Adana Demirspor - - - - 2.500 2.500
188   Konyaspor - - - 2.000 - 2.000
189   Alanyaspor - 2.000 - - - 2.000

Geçmiş sezonlardaki performansı değiştir

Ana madde: Adana Demirspor sezonları listesi

Sezon Lig Poz. Maç G B M AG YG P Kupa En Golcü Teknik Direktör
2013/14 1. Lig 13. 36 11 10 15 58 63 43 4. Tur Mehmet Eren Boyraz (12) Yücel İldiz / Mustafa Uğur / Nurettin Yılmaz / Ercan Albay
2014/15 4. 34 16 8 10 57 48 56 Grup Özgürcan Özcan (15) Ünal Karaman
2015/16 4. 34 15 9 10 53 40 54 3. Eleme Mickael Pote (23) Osman Özköylü / Tayfur Havutçu / Yılmaz Vural
2016/17 14. 34 8 15 11 47 51 39 2. Eleme Mickael Pote (24) Erkan Sözeri / Engin İpekoğlu / Tekin İncebaldır
2017/18 13. 34 11 8 15 44 47 41 5. Tur Robert Ndip Tambe (14) Giray Bulak / Gürcan Aday / Timuçin Bayazıt / Mustafa Uğur
2018/19 6. 34 17 7 10 50 36 58 5. Tur Mickael Pote (16) Hakan Kutlu / Yılmaz Vural / Ümit Özat
2019/20 3. 34 17 10 7 71 43 61 3. Tur Mehmet Akyüz (11) Ümit Özat / Uğur Tütüneker / Cüneyt Dumlupınar
2020/21 1. 34 21 7 6 64 27 70 Son 16 Hasan Kılıç (12) Ümit Özat / Cüneyt Dumlupınar / Samet Aybaba
2021/22 Süper Lig 9. 38 15 10 13 60 47 55 Son 16 Mario Balotelli (18) Samet Aybaba / Vincenzo Montella
2022/23 4. 38 20 9 7 76 45 69 5. Tur Younes Belhanda (12) Vincenzo Montella
2023/24 5. Tur Patrick Kluivert / Hikmet Karaman
Not: Tablo son 10 sezonu göstermektedir. Ayrıntılar ve geçmiş sezonlar için Ana Maddeye bakınız.

Başkanlar değiştir

1940'tan günümüze Başkanlar

1940 yılından 1969 yılına kadar kulüp başkanları TCDD 6. İşletme Bölge Müdürlüğü bünyesinden oluşmuştu. TCDD 6. İşletme Bölge Müdürlüğü bünyesi dışından ilk başkan Mahmut Karabucak olmuştur.

Su Topu Takımı değiştir

Yenilmez Armada değiştir

Adana Demirspor yüzme ve sutopu dallarında Türkiye'nin en başarılı takımlarından birisidir. 1938 yılında devrin Adana Belediye Başkanı Turhan Cemal Beriker ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürü Rıza Salih Saray'ın girişimleri ile Adana'da yüzme havuzunun yapılması için karar verilmiştir. Havuzun açılışı ile birlikte 1942 yılından itibaren bölge karması adı altında yarışlara katılan Adana Demirspor yüzme ve sutopu takımı, devrin Adana Belediye Başkanı Turhan Cemal Beriker ve Adana Valisi Mukadder Öztekin'in de maddi katkıları, Halil Dalhan ve Mahmut Dalhan kardeşlerin başarılı gençleri Adana Demirspor'da toplamaları ve Türkiye'nin yetiştirdiği en büyük sutopu oyuncusu, takımın ağabeyi, örnek sporcu Muharrem Gülergin'in önderliğinde 17 yıl aralıksız hiç yenilmeden, 22 yılda tek yenilgi alarak toplamda 29 kez Türkiye şampiyonu olmuştur. Bu takım İstanbul ve tüm Türkiye'de taraflı tarafsız herkesçe Yenilmez Armada olarak anılmıştır. Özellikle 1955-1970 yılları arasında Türk Millî Yüzme ve Sutopu takımları İstanbul kulüplerinden yapılan bir ya da iki takviyeyle tamamıyla Adana Demirspor oyuncularından oluşmuştur. Yenilmez Armada olarak anılan bu takımın kurucusu Muharrem Gülergin ve Cemil Oka'dır.

Adana Demirspor, Adana'nın kanallarında yüzme öğrenip daha sonra havuzun açılması ile millî takım forması giyen 40'a yakın sporcuyu bünyesinde barındırmıştır. Bu sporcular yüzmenin her branşında ve her mesafede sayısız Türkiye rekorları kırmışlardır. Manş Denizi'ni birçok ülkenin sporcuları yüzerek geçmiştir. Ancak rekor Adana Demirspor sporcusu Erdal Acet'indir. Manş'ı ilk denemesinde hem de 9 saat 2 dakikalık derecesi ile rekor kırarak geçen Erdal Acet ayrıca 8 kez düzenlenen Uluslararası İstanbul Maratonu'nu 5 kez kazanmıştır.

Adana Demirspor'un havuzlardaki başarılarını devrin federasyon başkanı Fehiman Akdağ şu sözlerle dile getiriyor:

"Başlarında Muharrem Gülergin gibi müstesna yaradılışta bir ağabeyleri bulunduğu ve böylesine severek çalıştıkları sürece, Adana Demirspor Kulübü'nü havuzlarda alt etmek mümkün değildir."

1955-1970 yılları arasında, 17 yıl hiç yenilmeyen, 22 yılda tek yenilgi alan, 29 kez Türkiye Şampiyonu olan, Yenilmez Armada başta efsanevi sporcu Muharrem Gülergin olmak üzere aşağıdaki sporculardan oluşmaktadır:

Yenilmez Armada sporcuları

Başlangıçta Muharrem Gülergin, Halil Dalhan, Mahmut Dalhan, Hasan Sime, Recai Çelik, Sefa Aydın, Ahmet Güçlüoğlu, Şükrü Ağcaoğlu, Faruk Suvar ve Halil Yüksel'den oluşan Yenilmez Armada takımını yaratanlara daha sonra Ünsal Fikirci, Erdal Acet, Ayhan Karataş, Bora Özkök, Fahri Gez, Faruk Morkal, Ahmet Bozdoğan gibi birçok rekortmen yüzücü katılmıştır.

Adana Demirspor'un Yenilmez Armada'sının, Türk Yüzme ve Sutopu tarihine altın harflerle yazılan bu başarısı sporcuların üniversite eğitimleri için İstanbul'a gitmesi ve bütçe yetersizliği nedeniyle Yüzme ve Sutopu Şubesi'nin kapatılması ile 1973 yılında son buldu.

Basketbol Takımı değiştir

Adana Demirspor basketbol takımı, Adana şehrini Basketbol Süper Ligi'nde ilk temsil eden kulüptür. 1973-74 ve 1975-76 sezonlarında ligde yer alan kulüp, mali nedenlerden ötürü faaliyetlerini durdurmuştur. 1974-75 Türkiye Basketbol 2. Ligi'nde şampiyonluğu bulunmaktadır.[32]

Başarıları değiştir

Şampiyon (1): 1974-75

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Tarihçe". Adana Demirspor Resmî İnternet Sitesi. 17 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2014. 
  2. ^ Sıcağıyla Acısıyla Adana Futbolu. İletişim Yayınları. 2009. s. 68. 15 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 
  3. ^ "5 Ocak Stadı'nda son maç". 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Sıcağıyla Acısıyla Adana Futbolu. İletişim Yayınları. 2009. s. 15. 15 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 
  5. ^ a b "Adana Demirspor Şirketleşti". Sözcü. 30 Nisan 2021. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2014. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2014. 
  8. ^ "29 Hafta vs 5 Hafta". adanademirspor.net. 29 Mayıs 2016. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Adana Demirspor:2-Antalyaspor:0". adanademirspor.net. Haziran 2015. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ http://www.adanademirspor.net/2015/06/sozluden-acklamalar.html
  11. ^ http://www.adanademirspor.net/2015/08/kabuk-degistiren-bir-takm.html
  12. ^ "Osman Özköylü'den ayrılık açıklaması". Milliyet. 2 Mart 2016. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2016. 
  13. ^ "Tayfur Havutçu imzayı attı!". NTVSpor.net. 3 Mart 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2016. 
  14. ^ "Olaylar Sonrası Valilik Harekete Geçti". Sözcü. 27 Mayıs 2019. 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 
  15. ^ "Kriz". adanademirspor.net. 14 Aralık 2020. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 
  16. ^ "Adana Demirspor 26 yıl sonra Süper Lig'de!". Ntvspor.net. 9 Mayıs 2021. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  17. ^ "Samet Aybaba'dan açıklama..." ntvspor.net. 2 Eylül 2021. 25 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2021. 
  18. ^ "Sergen Yalçın: Balotelli hareketi direkt bana yaptı". ntvspor.net. 22 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2021. 
  19. ^ "Süper Lig Fikstürü 38. Hafta". TFF. 7 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022. 
  20. ^ "ADANA DEMİRSPOR A.Ş. - Kulüp Bilgileri TFF". www.tff.org. 27 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022. 
  21. ^ "Spor Toto Süper Lig Fikstürü ve Puan Cetveli TFF". www.tff.org. 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022. 
  22. ^ "Spor Toto Süper Lig Fikstürü ve Puan Cetveli TFF". www.tff.org. 7 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2023. 
  23. ^ "Teşekkürler Patrick Kluivert". Instagram Resmi Hesap. 4 Aralık 2023. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  24. ^ "FIFA'dan 7 Süper Lig kulübüne transfer yasağı". TRT Haber. 12 Ocak 2024. 13 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2024. 
  25. ^ "Currently active registration bans". FIFA. 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  26. ^ "Murat Sancak Duyurdu: Serkan Damla ile Yola Devam". 5 Ocak Gazetesi. 7 Ocak 2024. 11 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2024. 
  27. ^ "Hikmet Karaman Adana Demirsporumuzda !". Kulüp Resmi Sitesi. 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  28. ^ "Adana Demirspor Kulübü". www.adanademirspor.org.tr. Erişim tarihi: 2023-06-12. 
  29. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021. 
  30. ^ "Adana Demirspor penaltılarda yıkıldı! Konferans Ligi'ne veda..." www.hurriyet.com.tr. 1 Eylül 2023. 1 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  31. ^ UEFA.com. "Club coefficients | UEFA Coefficients". UEFA.com (İngilizce). 12 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  32. ^ "Lig Şampiyonları". 7 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021. 
  • (Derleyenler) Uçar, Mustafa -, Yıldırım, Yavuz (Eylül 2009). Adana Futbolu - Sıcağıyla, Acısıyla. İletişim Yayınları. ISBN 9789750506970. 

Dış bağlantılar değiştir