A
A, a ISO temel Latin ve Türk Alfabesi'nin ilk harfidir. İngilizce telaffuzu /ˈeɪ/ şeklindedir.[1] Şekil olarak ise Yunan alfabesi'nde bulunan Αlfa'ya benzemektedir.[2] Arap, Hint-Avrupa dil ailesi ve Slav dilleri alfabeleri bu harfle başlar.
TarihçeDüzenle
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
| Mısırca | Giritçe | Fenike | Sami | Yunan | Etrurya | Roman/Kiril | Boeotia
MÖ 800–700 |
Yunan | MS 300 Latin
Uncial |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
"A" nın en eski belirli atası Fenike alfabesi'nin ilk harfi olan alef'tir.[3] Buna karşılık, alefin atası, Mısır hiyerogliflerinden etkilenen, iki boynuz uzatılmış üçgen bir kafa olarak şekillendirilen proto-Sinaitik şekilde bir öküz başının piktogramı olabilir.[4]
M.Ö. 1600'e gelindiğinde, Fenike alfabesi, daha sonraki bazı formların tabanı olarak kullanılan doğrusal bir forma sahipti. İsminin Paleo-İbranice veya Arapça alefa'dan geldiği düşünülmektedir. Eski Yunanlılar alfabeyi kabul ettiklerinde, glottal durağı temsil etmek için bir harf kullanmamışlardı bu yüzden işaretin versiyonunu sesli /a/ harfini temsil etmek için kullandılar ve buna alfa adını verdiler.
Tipografik çeşitleriDüzenle
Roma döneminde, "A" harfinin birçok çeşitli formu vardı. Birincisi, taş veya diğer "kalıcı" ortamlara yazı yazarken kullanılan anıtsal veya özlü stildi. Ayrıca daha rahat bozulabilir yüzeylerde yapılan günlük veya faydacı yazı için kullanılan bir el yazısı stili vardı. Bu yüzeylerin "bozulabilir" doğası nedeniyle, bu tarzın anıtsal olduğu kadar çok örneği yoktur, ancak yine de majuscule cursive, minuscurs cursive ve semicursive gibi farklı el yazısı türlerinin hayatta kalan birçok örneği vardır. Bilinen çeşitler, erken yarı-uncial, uncial ve daha sonra yarı-uncial'dir.[5]
Arapça Ayn ile farkıDüzenle
Arapçada A sesi ile Elif (ا) harfi ile gösterilir. Ayn (ع) ise gırtlaksı bir ses olup, kesinlikle sessiz bir harftir. Türkçede bu ses yoktur. Normal A sesi ile farkı ortadan kalkmıştır. Bazı Avrupa dillerinde Ayn'a benzer sesler Ă ile gösterilir. Örneğin: Ăyan. Türkçede ise Arapça'dan gelen sözcüklerde çok nadiren kesme işareti ile kullanılır. Örneğin: Măruf (Ma'ruf). Ayn ile aynı kaynaktan çıkan (غ) harfi ise hırıltılı bir G sesidir (Ģ). “Yumuşak-G” (Ğ) harfine benzer ama sert ve titreşimlidir. Örneğin: Maģrur. Buradaki Ğ hırıltılı olarak söylenir.
Bilgisayar kodlarıDüzenle
| Karakter | A | a | ||
|---|---|---|---|---|
| Unicode adı | Latin büyük harf a | Latin küçük harf a | ||
| Kodlamalar | Ondalık | Hex | Ondalık | Hex |
| Unicode | 65 | U+0041 | 97 | U+0061 |
| UTF-8 | 65 | 41 | 97 | 61 |
| Sayısal karakter referansı | A | A | a | a |
| EBCDIC | 193 | C1 | 129 | 81 |
| ASCII | 65 | 41 | 97 | 61 |
Diğer kullanım şekilleriDüzenle
| NATO fonetik alfabesi
Alpha |
Mors alfabesi
·– | ||
|---|---|---|---|
|
|
|
|
| Uluslararası deniz | Semafor | Amerikan parmak alfabesi | Braille alfabesi |
Ayrıca bakınızDüzenle
 | Yazı sistemi, alfabe veya harf ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
KaynakçaDüzenle
- ^ Simpson, J. A., Weiner, E.S.C (1989). The Oxford English Dictionary. Oxford, UK: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-861213-1.
- ^ P. Kyle McCarter (Eylül 1974). The Early Diffusion of the Alphabet. The Biblical Archaeologist. ss. 54-68.
- ^ Dale H Hoiberg. A-ak–Bayes. Encyclopædia Britannica. ISBN 978-1-59339-837-8.
- ^ A to Ameland (First ed.). Collier's Encyclopedia. s. 1.
- ^ A-Anjou (First ed.). Encyclopedia Americana. 2000. s. 1. ISBN 978-0-7172-0133-4.
| ISO standartlarına göre temel Latin alfabesi | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aa | Bb | Cc | Dd | Ee | Ff | Gg | Hh | Ii | Jj | Kk | Ll | Mm | Nn | Oo | Pp | Rr | Ss | Tt | Uu | Vv | Ww | Xx | Yy | Zz | |
|
Özel işaret almış A harfi
tarih • paleografi • türetimler • diyakritik • noktalama • rakamlar • harf listesi | |||||||||||||||||||||||||