A

Latin alfabesi Aa harfi
A	a
A	a

A, a ISO temel Latin ve Türk alfabesinin ilk harfidir. İngilizce telaffuzu /ˈeɪ/ şeklindedir.^[1] Şekil olarak ise Yunan alfabesi'nde bulunan Αlfa'ya benzemektedir.^[2]

TarihçeDüzenle

Mısırca	Giritçe	Fenike Aleph	Sami	Yunan Αlfa	Etrurya	Roman/Kiril	Boeotia MÖ 800–700	Yunan Uncial	MS 300 Latin Uncial

"A" nın en eski belirli atası Fenike alfabesi'nin ilk harfi olan alef'tir.^[3] Buna karşılık, alefin atası, Mısır hiyerogliflerinden etkilenen, iki boynuz uzatılmış üçgen bir kafa olarak şekillendirilen proto-Sinaitik şekilde bir öküz başının piktogramı olabilir.^[4]

M.Ö. 1600'e gelindiğinde, Fenike alfabesi, daha sonraki bazı formların tabanı olarak kullanılan doğrusal bir forma sahipti. İsminin Paleo-İbranice veya Arapça alefa'dan geldiği düşünülmektedir. Eski Yunanlar alfabeyi kabul ettiklerinde, glottal durağı temsil etmek için bir harf kullanmamışlardı bu yüzden işaretin versiyonunu sesli /a/ harfini temsil etmek için kullandılar ve buna alfa adını verdiler.

Etrüskler, Yunan alfabesini İtalyan Yarımadası'ndaki uygarlıklarına getirmişler ve harfi değiştirmeden bırakmışlardır. Romalılar daha sonra Latin dilini yazmak için Etrüsk alfabesini benimsediler ve ortaya çıkan harf, İngilizce de dahil olmak üzere birçok dili yazmak için kullanılacak olan Latin alfabesinde korundu.

Tipografik çeşitleriDüzenle

Roma döneminde, "A" harfinin birçok çeşitli formu vardı. Birincisi, taş veya diğer "kalıcı" ortamlara yazı yazarken kullanılan anıtsal veya özlü stildi. Ayrıca daha rahat bozulabilir yüzeylerde yapılan günlük veya faydacı yazı için kullanılan bir el yazısı stili vardı. Bu yüzeylerin "bozulabilir" doğası nedeniyle, bu tarzın anıtsal olduğu kadar çok örneği yoktur, ancak yine de majuscule cursive, minuscurs cursive ve semicursive gibi farklı el yazısı türlerinin hayatta kalan birçok örneği vardır. Bilinen çeşitler, erken yarı-uncial, uncial ve daha sonra yarı-uncial'dir.^[5]

Arapça Ayn ile farkıDüzenle

Arapçada A sesi ile Elif (ا) harfi ile gösterilir. Ayn (ع) ise gırtlaksı bir ses olup, kesinlikle sessiz bir harftir. Türkçede bu ses yoktur. Normal A sesi ile farkı ortadan kalkmıştır. Bazı Avrupa dillerinde Ayn'a benzer sesler Ă ile gösterilir. Örneğin: Ăyan. Türkçede ise Arapça'dan gelen sözcüklerde çok nadiren kesme işareti ile kullanılır. Örneğin: Măruf (Ma'ruf). Ayn ile aynı kaynaktan çıkan (غ) harfi ise hırıltılı bir G sesidir (Ģ). “Yumuşak-G” (Ğ) harfine benzer ama sert ve titreşimlidir. Örneğin: Maģrur. Buradaki Ğ hırıltılı olarak söylenir.

Bilgisayar kodlarıDüzenle

Karakter	A		a
Unicode adı	Latin büyük harf a		Latin küçük harf a
Kodlamalar	Ondalık	Hex	Ondalık	Hex
Unicode	65	U+0041	97	U+0061
UTF-8	65	41	97	61
Sayısal karakter referansı	A	A	a	a
EBCDIC	193	C1	129	81
ASCII	65	41	97	61

Diğer kullanım şekilleriDüzenle

NATO fonetik alfabesi Alpha		Mors alfabesi ·–

Uluslararası deniz işaret bayrakları	Semafor	Amerikan parmak alfabesi	Braille alfabesi

Ayrıca bakınızDüzenle

È (Aksanlı E Harfi)
À (Aksanlı A Harfi)

Yazı sistemi, alfabe veya harf ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

KaynakçaDüzenle

^ Simpson, J. A., Weiner, E.S.C (1989). The Oxford English Dictionary. Oxford, UK: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-861213-1. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
^ P. Kyle McCarter (Eylül 1974). The Early Diffusion of the Alphabet. The Biblical Archaeologist. ss. 54-68.
^ Dale H Hoiberg (2010). A-ak–Bayes. Encyclopædia Britannica. ISBN 978-1-59339-837-8.
^ A to Ameland (First ed.). Collier's Encyclopedia. s. 1.
^ A-Anjou (First ed.). Encyclopedia Americana. 2000. s. 1. ISBN 978-0-7172-0133-4.

ISO temel Latin alfabesi
Aa	Bb	Cc	Dd	Ee	Ff	Gg	Hh	Ii	Jj	Kk	Ll	Mm	Nn	Oo	Pp	Qq	Rr	Ss	Tt	Uu	Vv	Ww	Xx	Yy	Zz
Özel işaret almış A harfi ÁáÀàĂăẮắẰằẴẵẲẳÂâẤấẦầẪẫẨẩǍǎÅåǺǻÄäǞǟÃãȦȧǠǡĄąĀāẢảȀȁȂȃẠạẶặẬậḀḁȺⱥᶏ ɐ∀ tarih • paleografi • türetimler • diyakritik • noktalama • rakamlar • harf listesi

[1] Simpson, J. A., Weiner, E.S.C (1989). The Oxford English Dictionary. Oxford, UK: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-861213-1. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.

[2] P. Kyle McCarter (Eylül 1974). The Early Diffusion of the Alphabet. The Biblical Archaeologist. ss. 54-68.

[3] Dale H Hoiberg (2010). A-ak–Bayes. Encyclopædia Britannica. ISBN 978-1-59339-837-8.

[4] A to Ameland (First ed.). Collier's Encyclopedia. s. 1.

[5] A-Anjou (First ed.). Encyclopedia Americana. 2000. s. 1. ISBN 978-0-7172-0133-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]