Vikipedi tartışma:Biçem el kitabı/Giriş bölümü
Burası Biçem el kitabı/Giriş bölümü adlı sayfa üzerindeki değişikliklerin konuşulduğu tartışma sayfasıdır. |
|||
|
Bu sayfa şu Vikiprojelerin kapsamında yer almaktadır: | |||||||||||||||||||
|
Başlık 2
değiştirİlk cümlesi "...'nın adıdır" veya "...'ya verilen isimdir" diye biten çok madde olduğu dikkatimi çekiyor. Bence bu tür ilk cümleler yanlış. Tabii ki her madde bir şeyin adıdır, bir şeye verilen isimdir. Yani bu üslup, okuyucuya bir şey anlatmıyor, fazladan kelime tüketiyor. "Asya, dünyanın en büyük kıtasına verilen isimdir." demek yerine "Asya, dünaynın en büyük kıtası." demek daha ekonomik. Öte yandan, biz maddelerde bir şeyin ismini değil, o şeyin kendisini konu alıyoruz. Yani felsefi açıdan da "...'nın adıdır" yanlış. "Asya, dünyanın en büyük kıtasına verilen isimdir." diye başlayan bir maddenin devamı şu şekilde olsa tutarlı olurdu: "Dört haften oluşur. İlk harfi A'dır. Bu isim Türkçeye 19.yy'da girmiştir." Oysa madde Asya adı hakkında değil, kıtası hakkında. Bu üsluptan kaçınılmasını tavsiye edelim bence. Saygılar, Filanca→ 20:04, 11 Kasım 2007 (UTC)
Biyografilerde giriş, etnik köken ve vatandaşlık
değiştirTürk - Türk vatandaşı
değiştirHerhangi birisi bu iki tanım arasındaki farkı Vikipedi bağlamında bana (bize, Vikipedistlere) anlatamazsa gereksiz olan "vatandaşı" kelimesinin temizlik bağlamında çıkarılmasının uygun olduğunu düşünüyorum. Kişiye "Kürt kökenli" dendiği anda etnik bilgisi verilmiştir, ikinci ibarenin tabiyeti, bağlı bulunduğu ülke, devlet olduğu bence yeterli anlaşılırlıktadır. Kısaca cümledeki ilk ibareler (kökeni belirten ibareler) kişinin etnik kökenini, ikinci ve asıl ibare ise vatandaşlığı (bazı durumlarda, bazı ülkelerin kanunlarına göre, örneğin Avrupa'da milliyeti) tanımlamaktadır. (örn. en:Billy Connolly gibi durumlarda) Galler, İskoçya gibi aslında kendi içinde özerk olan veya zamanında bağımsız olmuş ülkeler söz konusu değilse de standart olarak, tarafsızlığı ihlal etmeyecek şekilde, Vikipedi içinde tutarlılığı sağlamak adına kişinin vatandaşlığının tek kelimeyle belirtilmesinin uygun olduğunu düşünüyorum. --Stultiwikiabana yaz 11:37, 15 Mayıs 2011 (UTC)
Biyografilerde giriş cümlelerinin bitişi
değiştirKullanıcı:Meliikeakyz bu kullanıcının yaptığı "dir eki ekledim" değişikliklerinin çoğu kabul edildiği için sormak istedim. Seçkin maddelerin girişlerinde "oyuncu-dur-" "siyasetçi-dir-" türünden bitişler bulunmamakta. Bunun için belli bir standardımız var mı?Esmer Günler (mesaj) 13.45, 3 Haziran 2020 (UTC)
Yeni metin
değiştirMevcut metnin yerine Vikipedi:Biçem el kitabı/Giriş bölümü/Teklif sayfasında bulacağınız yeni metnin geçeceği bir güncelleme teklif ediyorum. Bu yönergenin önemi konusunda şu tartışmayı özellikle öneriyorum.
Bu yönerge, maddenin adının yazılı olduğu yerden ilk alt başlığın olduğu yere kadarki alana ilişkin her şeyi düzenliyor. Neyin ne sırada olması gerektiği, kaynak kullanımında neye dikkat edilmesi gerektiği, giriş bölümünün madde metnini genel olarak ne doğrultuda temsil etmesi gerektiği gibi birçok unsuru düzene koyarak birçok biçimsel standart ortaya koyuyor. Bu da maddelerimizin belli bir standartta olması için büyük bir önem taşıyor. Örneğin, Anasayfa tartışmasında yakın zamanda yeni Vector görünümünün yeni varsayılan olacağından ve yeni özelliklerin adım adım uygulamaya sokulduğundan söz etmiştim. Dosya:Sketch of search results with images and descriptions for Desktop improvements project.jpg de orada verdiğim örneklerden biriydi. Mevcut yönerge, {{kısa açıklama}}'nın madde başı için standart olarak kullanılmasını öneriyor, ki resimdeki özellik yürürlüğe girince o açıklamaların orada olmasının yararını da net olarak görebileceğiz. Bu elbette basit bir örnek, standartlaştırmaya ilişkin hükümler bolca mevcut yeni metinde.
Bu metni Biçem El Kitabımızın yenilenmesine yönelik genel bir çabanın kendi adıma bir ilk adımı olarak görüyorum. Metinde henüz bizde olmayan /Biyografi, /Erişilebilirlik gibi çok önemli BEK yönergelerine bağlantılar, atıflar bulacaksınız. Bunları bilerek silmedim, çünkü altyapı açısından önemli görüyorum. Eğer teklif kabul edilirse, ilk etapta bunları gizli metne dönüştürecek, daha sonra o yönergeler hazırlanır, teklif edilir ve kabul edilirse o gizli metinleri normal açık yazıya geri döndüreceğim. Yani teklifim, mevcut metni genel olarak kabul etmeniz, kırmızı kısımlar yeraltına inecek sonrasında.
Bunun dışında bazı yerlerde bizde olmayan bir yönergenin özeti yapılıyor altbaşlıkta. Bunu da şimdilik koruma yanlısıyım. O özet bizim yeni kuralımız olarak benimsensin, tepesindeki {{ana}} şablonu geçici olarak gizlenir, daha sonra o özeti ayrıntılandıran o yönerge bize de gelirse ona göre bağlantısını da etkin hâle getiririz yeniden.
Bu arada enwiki BEK sayfalarında BEK: kısayolunu kullanıyor. İrili ufaklı çok sayıda altbaşlık için çok fazla kısayol olduğundan ve genel olarak BEK:GİRİŞKALINKAÇIN yerine VP:BEKGİRİŞKALINKAÇIN yazmak ekstra komplikasyon demek olduğu için bu uygulamayı genel olarak benimsemekte yarar görüyorum. Elbette kısayollar metin yerine konduğunda oluşturulacak.
Metnin tartışmalı hükümler içermediğini, radikal değişimler dayatmadığını düşünüyorum. Yine de bize uymayan yerleri varsa bunları konuşabiliriz. Genel olarak örneklerin yerelleştirilmesi biraz meşakkatli oldu diyebilirim. Gözden kaçırdığım bir şey varsa ya da daha iyi bir örnekle metni geliştirmek mümkünse bu konuda da elinizi korkak alıştırmayın lütfen.
Vito Genovese 21.13, 18 Ekim 2020 (UTC)
- Vito'nun da belirttiği üzere Biçem El Kitabı'nın giriş bölümü, şu anki hâliyle baya yetersiz görünüyor. Böylesine bir eksikliği kapatmak üzere harekete geçtiğin için teşekkürler. Metinle ilgili şu anlık söylemek istediğim şey: "Kaçınılması gereken yaygın hatalar" bölümüne ilaveler yapılması. --Victor Trevor (mesaj) 21.40, 18 Ekim 2020 (UTC)
- Yeni KM sürecinde adaylıklarda sık rastlanan uyumsuzluklardan bu listeye ekleyecek bir şeyler çıkar sanırım zamanla. Vito Genovese 21.43, 18 Ekim 2020 (UTC)
Fikir birliği sağlanan ayrıntılar
değiştirMadde adında yer alan özel adlar
değiştirBuradaki italik yazıma dair örneklerde bir karmaşa söz konusu. Eserleri, "Türkçe bir yayım adı varsa" bu Türkçe adıyla; Türkçe bir yayım adı yoksa özgün adıyla adlandırıyoruz. Maddedeki örnekler üzerinden gidersek, Las Meninas adlı tablonun Türkçe bir adı yok, dolayısıyla hem madde adı hem de giriş kısmı Las Meninas şeklinde, hiçbir sıkıntı yok. Ancak devamında gelen parantezde gelen kısım, konuşmaya ve uzlaşmaya değer. Burada (İspanyolca Nedimeler) şeklinde kullanılmış. Birincisi, parantez içinde kalın yazılmaması lazım, zira bu madde adı değil, alternatif bir ad da değil. İkicisi ise dil adını yazıp sonrasında çevirisini vermek, biraz kafa karıştırıcı. Eser olmayan maddelerde ise (Kiosco morisco örneğin) (İspanyolca Moro Köşkü) şeklinde, daha da anlaşılmaz bir duruma yol açabiliyor. Bu yüzden önerim, (Türkçe anlamı Nedimeler) şeklinde olması. Hem parantezin ne dediği anlaşılıyor hem de italik yazımla olası kafa karışıklığı ortadan kaldırılıyor. Eser adı olmayan durumlarda ise tırnak işareti ile bu sorun giderilebilir.
İkinci örnek ise İyi, Kötü ve Çirkin (İtalyanca: Il buono, il brutto, il cattivo) şeklinde. Burada daha farklı bir durum söz konusu. Eser, Türkçe yayım adına sahip, dolayısıyla madde adı da Türkçe ve ilk kalın yazılan yer de Türkçe adı. Ancak parantez içerisinde "İtalyanca:" demektense "İtalyanca özgün adıyla" denilmesini, daha rahat anlaşılması adına yeğlerim.
Üçüncü bir örnek de, Aşk (film, 2013) örneğinde olduğu gibi, özgün adından farklı bir çeviriyle yayımlanan yapıtlarla ilgili. Buradaki kullanım, "benim düşüncelerime göre" en uygun kullanım, hem kafa karışıklığını tamamen önlüyor hem de biçem el kitabımızın diğer kısımlarıyla uyumlu (parantez içindeki çeviriyi kalın yazmak uyumsuz mesela).--NanahuatlEfendim? 23.12, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Nedimeler'in etrafında tırnak olmaması [(Türkçe anlamı Nedimeler)] gerektiğini düşünüyorum, onun dışında tamamen mutabıkız. Vito Genovese 23.27, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Eser adı olduğundan ötürü mü? Aşk (film, 2013) örneği de zaten öyleydi, ben kendimi kaptırmışım :) Ufak bir ekleme ve düzenleme yaptım yazdıklarıma.--NanahuatlEfendim? 23.34, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Alternatif ad olmasa da eşdeğer/eşlenik olduğu için. Tırnakların bende yarattığı algı biraz daha alt düzeye indirme gibi, o yüzden Il buono... örneğindeki gibi tırnaksız olmalı diye düşünerek yazdım. Yorumunda yaptığın düzenlemeden sonra tırnaksız olmuş zaten, tamamen mutabıkız dolayısıyla. Vito Genovese 23.39, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Eser adı olduğundan ötürü mü? Aşk (film, 2013) örneği de zaten öyleydi, ben kendimi kaptırmışım :) Ufak bir ekleme ve düzenleme yaptım yazdıklarıma.--NanahuatlEfendim? 23.34, 19 Ekim 2020 (UTC)
Bu kısmın şu anki haline itirazım yok.----anerka'ya söyleyin 05.55, 21 Ekim 2020 (UTC)
Giriş bölümünde değişiklik yapma
değiştirBu kısma bizim versiyonda olan ve eskiden kullanılan "Herhangi bir bölüm için "değiştir"e tıklayın, önünüze gelen URL’de §ion=n kısmını §ion=0 ile değiştirin." bilgisi eklenecek mi yoksa araç kullanmaya teşvik eder halde kalması daha mı iyi?----anerka'ya söyleyin 05.55, 21 Ekim 2020 (UTC)
- Adres çubuğuna müdahale çok modern bir çözüm değil, son derece hantal bir yöntem. Doğrudan site özelliğiyle çözülebiliyorken hem de, hiç gereği yok. Vito Genovese 12.00, 23 Ekim 2020 (UTC)
Canlılar
değiştirBu bölümde bulunan "En yaygın adın parantez içinde verilmesinden kaçınılmalıdır, çünkü bu kullanım Vikipedi'nin bazı görünümlerinde bu adın görüntülenmesini önleyebilir." cümlesi diğer kısımlar için de geçerli değil mi? Neden sadece burada yazılıyor? Parantez içine almaya bilimsel adlar dolayısıyla burada dikkat çekildiğinin farkındayım ama bahis geçen farklı görünümlerde örneğin film adlarının parantez içinde baskılanması mümkün değil mi? Bunlar farklı bir dilde olduğunda bizim için fark etmez diyorsak metinde önemli alternatif ad olarak kabul edilir ibaresiyle verilen kısaltmalar parantez içinde, onlar da baskılanmıyor mu? :) (Sanırım aslında cevap beklemediğim sorular bunlar :) ) ----anerka'ya söyleyin 05.55, 21 Ekim 2020 (UTC)
- Ben sorunun biraz temeline inmeye çalışayım: Metinde örnek olarak kullandığımız Vitis vinifera maddesinin adı neden Latince ki zaten eğer Türkçesi varsa? Metin ADK'nın bu konudaki alt yönergesine bağlantı veriyor ama elbette o bizde yok. Yaygın bir Türkçe ad varsa madde adını da o almalı gibi bir düşüncem var ama ne kadar sağlıklı bir düşünce emin değilim. Belki BySterio bize bir uzman desteği verebilir. Sanırım Latince adın Türkçe metinlerde kullanımının Türkçe addan daha fazla olması durumunda böyle bir şey söz konusu olabilir.
- Diyelim ki oldu, madde adı Vitis, girişte de ikisi de var. Dediğin gibi, Anerka, niye canlılara ayrıcalık var sorusunun bende net bir yanıtı yok. Filmlerde basit ve gayriresmî bir çeviri yapıyoruz ama burada kullanımda olan bir ad söz konusu diye mi acaba? Bilemedim.
- Botanikte şöyle bir durum var normalde, her zaman için bitki adlarının Latince isimlerinin tercih edilmesi gerekiyor. Çünkü örneğin Türkiye'de "nane" veya "kekik" veya "adaçayı" veya "altınotu" olarak adlandırılan onlarca farklı bitki türü var. Normal vatandaşlar bu türleri birbirinden ayıramadığı için aynı şekilde adlandırıyor. Bu tarz isim konusunda karışıklık olabilecek bitkiler için Latince adın tercih edilmesi daha doğru olacaktır. Ne var ki çok yaygın bir şekilde Türkçe adlandırılması olan botanik maddeleri için ben de Vito Genovese ile aynı görüşü paylaşıyorum. Bu maddelerin Türkçe olarak adlandırılması ulaşılabilirliği açısından daha verimli olacaktır. Ben Kahkahaçiçeğigiller maddesini oluştururken familyanın diğer Türkçe isimlerinden ve Latince ismi olan Convolvulaceae maddesinden de maddeye yönlendirme verdim. Belki böyle bir çözüm olabilir. Ancak dediğim gibi karışıklık olma ihtimali çok yüksek olduğundan dolayı çok spesifik Türkçe ismi olan maddelerde Türkçe adlandırmayı tercih etmeliyiz. (Kahkahaçiçeğigiller gibi) Vitis vinifera konusunda şunu söyleyebilirim bence Latince adlandırılması daha sağlıklı. Maddenin güya Türkçe ismi olarak verilen "Yaygın üzüm asması" aslında İngilizce "Common Grape Vine" isminin tercümesinden ibaret. Türkçede bu bitki sadece "asma" olarak adlandırılıyor. Bu maddeyi "Asma" olarak adlandırırsak birçok türü de içine katacağımız gibi bir bitki davranışını dahi (Vine) tanımlamış oluruz. BySterio (mesaj) 13.29, 23 Ekim 2020 (UTC)
- @Vito Genovese, verdiğin örnek mesela direkt olarak İngilizce Viki'den çevrilmiş ve bu İngilizce ad da yine çeviri yoluyla buraya aktarılmış ("yaygın" değil de "bayağı" diye çevrilmeliydi, onu da kenara koyuyorum). @Mskyrider daha bilgilidir ama şöyle diyeyim, herhangi bir canlı için güvenilir kaynaklarda geçen Türkçe bir ad varsa, bunu kullanmaktayız. Keza maddenin girişi de bu Türkçe ad(lar), devamında ise parantez içerisinde Latince taksonomik adı şeklinde olmakta. Öte yandan teklife bakıldığında "En yaygın adın parantez içinde verilmesinden kaçınılmalıdır, çünkü bu kullanım Vikipedi'nin bazı görünümlerinde bu adın görüntülenmesini önleyebilir" aslında bana kalırsa kendisini tam olarak ifade edemeyen bir cümle. "En yaygın ad" yerine "Türkçe kullanımı/adı" denilseydi daha uygun olurdu sanki.--NanahuatlEfendim? 18.30, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Nanahuatl: Evet, yerelleştirmedeki sorunu fark ettim ama çeviri anında "Sonra düzeltiriz" diyerek geçtim. Benim kesin bir kanaatim yok ve esneğim. Bir üstteki BySterio'nun yorumu konusunda ne düşünüyorsun? Bazı durumlarda Latinceyi tercih etmekten yarar sağlayabilir miyiz sence?
- Vito Genovese 18.34, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Türkçe hiçbir kullanımı yoksa Latince adı koyuyoruz biz. Tek bir güvenilir kaynak bile -çeviri yapmış düz İnternet sitelerini kastetmiyorum- Türkçe bir ad vermişse, onu tercih ediyoruz hep. Üzüm maddesinde böyle bir durum var mı diye kontrol etmek lazım.--NanahuatlEfendim? 18.37, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Ok, buna itirazım olmaz elbette. BySterio'nun vurguladığı sorun kapsamı güvenilir kaynaklarla sınırladığımızda ortadan tamamen kalkmasa bile ciddi ölçüde azalacaktır. Eğer güvenilir olduğu iddia edilen bir kaynak hataya düşmüşse de onu vaka özelinde konuşur ve gerekirse yoksayar konuyla ilgilenenler. Vito Genovese 19.03, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Biraz inceleyince çoğu bitki için zaten yukarıda belirttiğim karmaşıklık durumunun olmadığını gördüm. Örneğin Üzüm maddesi zaten bizi Vitis vinifera yerine birçok vitis cinsinin yer aldığı maddeye yönlendiriyor.@Vito Genovese Benim endişem bu yöndeydi zaten. Lakin yine de bence bu konuda bir standart oluşturmak daha iyi olmaz mı? Örneğin Flora Araştırmaları Derneği'nin hazırladığı sayfa bize birçok Türkçe bitki adı konusunda yardımcı olabilir. BySterio (mesaj) 19.28, 23 Ekim 2020 (UTC)
- BySterio: Bir noktada en:Wikipedia:Naming conventions (flora)'yı da uyarlarız ve sanırım bize temel oluşturabilir. Vito Genovese 19.30, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Biraz inceleyince çoğu bitki için zaten yukarıda belirttiğim karmaşıklık durumunun olmadığını gördüm. Örneğin Üzüm maddesi zaten bizi Vitis vinifera yerine birçok vitis cinsinin yer aldığı maddeye yönlendiriyor.@Vito Genovese Benim endişem bu yöndeydi zaten. Lakin yine de bence bu konuda bir standart oluşturmak daha iyi olmaz mı? Örneğin Flora Araştırmaları Derneği'nin hazırladığı sayfa bize birçok Türkçe bitki adı konusunda yardımcı olabilir. BySterio (mesaj) 19.28, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Ok, buna itirazım olmaz elbette. BySterio'nun vurguladığı sorun kapsamı güvenilir kaynaklarla sınırladığımızda ortadan tamamen kalkmasa bile ciddi ölçüde azalacaktır. Eğer güvenilir olduğu iddia edilen bir kaynak hataya düşmüşse de onu vaka özelinde konuşur ve gerekirse yoksayar konuyla ilgilenenler. Vito Genovese 19.03, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Türkçe hiçbir kullanımı yoksa Latince adı koyuyoruz biz. Tek bir güvenilir kaynak bile -çeviri yapmış düz İnternet sitelerini kastetmiyorum- Türkçe bir ad vermişse, onu tercih ediyoruz hep. Üzüm maddesinde böyle bir durum var mı diye kontrol etmek lazım.--NanahuatlEfendim? 18.37, 23 Ekim 2020 (UTC)
Kaynaklar
değiştirBu başlıkta benim doğru olmadığını düşündüğüm hususlar var. Mesela "Yaşayan insanların biyografilerinde yer alacak ve itiraz edilen veya edilmesi muhtemel olan bilgilerin ise, giriş bölümü de dahil olmak üzere her seferinde metin içi kaynağa sahip olması gerekir" denilmekte ve ben buna katılmıyorum. Alt kısımlarda detaylı olarak işlenmiş ve kaynaklarla desteklenmiş bir konuysa, bunun bir anlamını göremiyorum. Giriş metni zaten maddeyi özetler nitelikte. Keza işbu öneride denildiği gibi "genellikle madde metnindeki bilgileri tekrar etmekte". Giriş kısmı, teoride bu şekilde olmalı ama pratikte on binlerce maddemiz, yeterince gelişmiş olmadığından bu şekilde yazılmamış vaziyette. Bunları ayrı tutarak konuşuyorum, "Girişte kaynağa gerek olup olmadığı, kullanıcıların fikir birliği aranarak her madde özelinde ayrı ayrı belirlenmelidir" gibi bir ifade kesinlikle olmamalı diye düşünüyorum. Maddenin altında kaynak varsa ve giriş metni için maddenin özeti diyorsak, burada kaynak olmaz. Makalelerde keza özet kısımlarında kaynak kullanılmaz. Dolayısıyla bu kısmın düzenlenmesi gerektiği kanaatindeyim.--NanahuatlEfendim? 22.18, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Nanahuatl: Enwiki genel olarak YİB konusuna oldukça katı yaklaşıyor. Bekletmeli Silme sürecinde de YİB'leri kaynaksız diye BS adayı gösterebiliyorsun, özel bir kategorisi var. O yüzden burada da YİB özelinde bir hüküm ortaya koymuşlar. Bilimsel makaleler ve Vikipedi maddelerinin giriş bölümlerinin farklı prensiplerle işlediğini düşünüyor olmakla birlikte, söylediklerine önemli bir itirazım yok. Uygun gördüğün gibi düzenle lütfen. Ben katılmadığım bir yer olursa yazarım sana buradan. Vito Genovese 22.45, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Ben de YİB'lerin görece daha hassas olduğu konusunda hemfikir olmakla birlikte, böyle bir istisnai kullanımı uygun görmüyorum yalnızca. Örneğin metnin mevcut hâline göre, somut bir örnekle konuşayım. Abdullah Öcalan maddesinde "Silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek" suçuyla 29 Haziran 1999'da Ankara 2 No'lu DGM tarafından idama mahkûm edildi. Avrupa Birliği uyum yasaları gereğince cezası ağırlaştırılmış müebbet hapse çevrildi" diye bir ifade mevcut (ifade biraz daha az detay içermeli ama şu an dokunmayacağım). Bu ifade, maddedeki "yargılanması" başlığında uzun uzun ve detaylıca anlatılmış, bolca da kaynak kullanımı söz konusu. Giriş kısmındaki ifade zaten oranın özeti niteliğinde. Mevcut yönerge önerisi (İngilizce Viki de keza aynı) diyor ki, bu konu hassas bir konu, kaynağın buraya da eklenip eklenmemesini tartışın. Gereksiz külfet tamamen, zaten altta anlatılan bir konu :) Bu konu altta anlatılmamış olsaydı, zaten YİB olmasından bağımsız olarak, kaynaklandırılması gereken bir ifade olurdu. Teklifi hazırlayan kullanıcı olarak, "doğrudur" diyorsan ona göre düzenleme yapayım ve yönerge teklifi o şekilde sunulmuş olsun. Yok eğer katılmıyorsan ya da "yine de konuşalım" diyorsan, konuşulsun.--NanahuatlEfendim? 23.28, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Yok, hiçbir itirazım yok. Elini korkak alıştırma. Vito Genovese 23.32, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Bu arada, Nanahuatl, metnin sahibi değilim kesinlikle, kreatif kararlar konusunda bir öncelik iddiam olamaz. Buradan çıkacak nihai ürünü benden çok senin kullanacağını ikimiz de biliyoruz, o yüzden kendin çevirmiş gibi sahip çık, benden mutlusu olmaz. :) Vito Genovese 23.46, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Doğrudur, ancak sen teklif ederken "ben bunu teklif ediyorum" diyorsun, ben gidip "bu şekilde teklif edilsin" demek yerine senin özgün teklifine sadık kalmaya çalışıyorum mümkün mertebe. Senin özgün teklifinde aklına yatan değişiklikler yapılmışsa, teklif bu yönde de değişebilir, yatmazsa geri alıp "ben böyle sunuyorum, katılmazsanız ona göre değiştiririz ileride" diyebilirsin :) Bu arada ilk cümledeki virgül kullanımımıza dair bir şeyler eklemen yerinde olacaktır @Vito Genovese, malum, İngilizce Viki'de olmayan bir husus. Hazır elimiz değmişken bunun ardından biyografilerin girişine dair bir yönerge de iyi olur (doğum-ölüm kısımları ile "uğraş" [meslek değil] kısımları mühim).--NanahuatlEfendim? 23.50, 19 Ekim 2020 (UTC)
- İşte ben o "Ben böyle sunuyorum"ları sağlıklı bulmuyorum. Atıyorum sen bir şeyi çıkarmaktan yana olduğunda benim güçlü bir kanaatim yoksa sana uymakta sakınca görmem. Diğer yandan bir ayrıntının yer alması gerektiğine çok inanıyorsam dilim döndüğünce argümanlarımı sıralarım, ikna edebilirsem ederim, ikna edememişsem ve öneme hâlen inanırsam daha fazla görüş beklemeyi deneyebiliriz. Gelen görüşlerle benim savunduğum doğrultuda kabaca dahi olsa bir fikir birliği oluşmamışsa da o kısım elbette gider. Elbette herkes her konuda aynı fikirde olmak zorunda değil ama olanaklar ölçüsünde fikir birliğinin peşinde koşmamız gerek.
- O virgül kullanımı ilginç bir konu bu arada. Ben bireysel olarak çok fazla kullanıyorum, neredeyse her öznenin sonuna koyuyorum yeri geldiğinde ve bazen eşten dosttan eleştiri aldığım oluyor "O kadarı da fazla" diye. Virgülleri bir tür es gibi görüyor ve hemen her zaman özne bitince bir es veriyorum ama bazen de özneden sonrasının esi kaldırmadığı durumlar olabiliyor. Şu an aklıma gelen bir örnek yok ama düşüneceğim bu ayrıntı üzerine.
- Genel olarak en:Wikipedia:Manual of Style/Biography'yi de getirmemiz lazım ama hemen geçemeyeceğim ona sanırım. Şu "Sir" konusunu filan konuşurken bu sayfayı da aklımızda tutup "Bunu getirdiğimizde neleri değiştirmemiz gerekecek?" sorusu üzerine biraz fikir yürütelim. Vito Genovese 23.58, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Nanahuatl: Bu arada şu değişiklikteki "Bu bağlamda, giriş bölümünde yer almasına karşın maddenin kalan kısmında değinilmeyen ve dolayısıyla da kaynak barındırmayan içerikler için kaynak kullanımı gerekir" ifadesi daha sonra Görece Önem bölümünde geçen "Madde metninde yer almayan önemli bilgilerin yalnızca giriş bölümünde yer bulması uygunsuzdur; ancak giriş bölümündeki her şeyin madde metninde yinelenmesi de zorunlu değildir." ibaresiyle biraz tutarsız. Genel olarak girişte olup maddenin geri kalanında olmayan önemli bir bilgi olmamalı, ama önemsizse dünyanın sonu olmaz, diye yorumluyorum ben bu hükmü. Bu da Kaynaklar kısmındaki eklentiyle çelişiyor, çünkü girişte yer alıp maddenin kalanında değinilmeyen şeyler yalnızca önemsiz şeyler olacağından kaynak kullanımını özellikle şart koşmak gerekli görünmüyor. Vito Genovese 00.06, 20 Ekim 2020 (UTC)
- "Genel olarak girişte olup maddenin geri kalanında olmayan önemli bir bilgi olmamalı" dediğin gibi. Aslında bu ifadede ben, başlıkların olmadığı ve yalnızca giriş bölümünün yazıldığı, BEK'e uygunsuz maddeleri kastetmiştim :) Bunu nasıl versek ki @Vito Genovese? "Taslaklar" başlığında buna değinilmiş ucundan mesela, ama BEK'e uygunsuz maddeler var mesela, onları da katmıştım ben.--NanahuatlEfendim? 00.30, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Konuya biraz teknik yaklaşacağım ama bir başlığı [terminoloji dedin ama bu da title ile benzeşiyor ve ben alt başlık dememek için cidden zorluyorum kendimi :)] olmayan maddelerde bir giriş bölümü olduğunu söyleyebilir miyiz? Giriş bölümü birinci başlıkla sona eriyorsa, başlık da yoksa, sanki giriş de yoktur teknik açıdan. Madde bir yığından ibarettir. Yönergeler o madde ideale ulaşabilsin diye öneriler sunar, o öneriler izlendikçe de bir noktada bu yönerge bağlayıcılık kazanır. Belki, bir fikir işte. :) Belki de başlıksız maddelerde ilk paragrafa giriş gözüyle bakmak gerek diye yorum getirilebilir, bilemedim cidden.
- İbareyle ilgili olarak olmaması olmasından daha iyi geldi bana genel olarak. Bir şey söyleyip idealden uzaklaştırmak yerine bir şey söylemeyip yazarı genel ilkeler gereği harekete sevk etmek, bununla birlikte senin müdahale ettiğin kısımın da kalkmış olmasıyla birlikte çok zaruri olmayan kaynaklandırma şartını dayatmamış olmak yeterlidir belki. Vito Genovese 01.24, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Nanahuatl: Burayı netleştirdik mi tam olarak? Üstteki ayrıntı belirsizliğini koruyor diye düşündüğüm için taşımadım bu altbaşlığı. Sen uygun gördüğünü taşı bu arada. Vito Genovese 12.22, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Doğrudur, ancak sen teklif ederken "ben bunu teklif ediyorum" diyorsun, ben gidip "bu şekilde teklif edilsin" demek yerine senin özgün teklifine sadık kalmaya çalışıyorum mümkün mertebe. Senin özgün teklifinde aklına yatan değişiklikler yapılmışsa, teklif bu yönde de değişebilir, yatmazsa geri alıp "ben böyle sunuyorum, katılmazsanız ona göre değiştiririz ileride" diyebilirsin :) Bu arada ilk cümledeki virgül kullanımımıza dair bir şeyler eklemen yerinde olacaktır @Vito Genovese, malum, İngilizce Viki'de olmayan bir husus. Hazır elimiz değmişken bunun ardından biyografilerin girişine dair bir yönerge de iyi olur (doğum-ölüm kısımları ile "uğraş" [meslek değil] kısımları mühim).--NanahuatlEfendim? 23.50, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Bu arada, Nanahuatl, metnin sahibi değilim kesinlikle, kreatif kararlar konusunda bir öncelik iddiam olamaz. Buradan çıkacak nihai ürünü benden çok senin kullanacağını ikimiz de biliyoruz, o yüzden kendin çevirmiş gibi sahip çık, benden mutlusu olmaz. :) Vito Genovese 23.46, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Yok, hiçbir itirazım yok. Elini korkak alıştırma. Vito Genovese 23.32, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Ben de YİB'lerin görece daha hassas olduğu konusunda hemfikir olmakla birlikte, böyle bir istisnai kullanımı uygun görmüyorum yalnızca. Örneğin metnin mevcut hâline göre, somut bir örnekle konuşayım. Abdullah Öcalan maddesinde "Silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek" suçuyla 29 Haziran 1999'da Ankara 2 No'lu DGM tarafından idama mahkûm edildi. Avrupa Birliği uyum yasaları gereğince cezası ağırlaştırılmış müebbet hapse çevrildi" diye bir ifade mevcut (ifade biraz daha az detay içermeli ama şu an dokunmayacağım). Bu ifade, maddedeki "yargılanması" başlığında uzun uzun ve detaylıca anlatılmış, bolca da kaynak kullanımı söz konusu. Giriş kısmındaki ifade zaten oranın özeti niteliğinde. Mevcut yönerge önerisi (İngilizce Viki de keza aynı) diyor ki, bu konu hassas bir konu, kaynağın buraya da eklenip eklenmemesini tartışın. Gereksiz külfet tamamen, zaten altta anlatılan bir konu :) Bu konu altta anlatılmamış olsaydı, zaten YİB olmasından bağımsız olarak, kaynaklandırılması gereken bir ifade olurdu. Teklifi hazırlayan kullanıcı olarak, "doğrudur" diyorsan ona göre düzenleme yapayım ve yönerge teklifi o şekilde sunulmuş olsun. Yok eğer katılmıyorsan ya da "yine de konuşalım" diyorsan, konuşulsun.--NanahuatlEfendim? 23.28, 19 Ekim 2020 (UTC)
Girişte kaynak kullanımına karşı değilim, makale özetlerinde yoktur evet ama makalelerin özetlerinde (özellikle fen bilimleri, mühendislik gibi alanlarda) sıklıkla konuya genel ifadelerle başlanıp çalışmanın amacı verilir, ardından çalışmada izlenen yol ve bulgular belirtilir ki bu yol ve bulgular zaten akademik çalışmanın özü olarak altyapısı literatürde desteklense de makaleyi yazan kişi/kişilerin bulduğu ve sunduğu şeylerdir. Dolayısıyla bunlara verilecek bir kaynak da yoktur, bulguların kaynağı zaten makalenin kendisidir. Öte yandan makalenin Literatür taraması ya da sıklıkla Giriş diye adlandırılan bölümünün tamamına yakını kaynaklandırılır. Bizim burada yazdığımız maddelerdeki özetlerle makale özetleri arasında fark olduğunu düşünüyorum. Makale özetiyle aynı kefeye koymamak gerekir.----anerka'ya söyleyin 19.10, 20 Ekim 2020 (UTC)
- @Vito Genovese, son yapılan dokunuşlarla benim açımdan sorun kalmadı. İstersen bu bölümü gizleyebilirsin, aradan çekilsin.--NanahuatlEfendim? 05.40, 27 Ekim 2020 (UTC)
- Nanahuatl: 20 Ekim günü 00.06'daki yorumumda değindiğim "Bu bağlamda, giriş bölümünde yer almasına karşın maddenin kalan kısmında değinilmeyen ve dolayısıyla da kaynak barındırmayan içerikler için kaynak kullanımı gerekir." tümcesi sanırım değişmemiş. Metinde tutarsızlık doğurduğunu düşünüp hiç koymasak mı dediğim yer orasıydı.
- Vito Genovese 15.53, 27 Ekim 2020 (UTC)
- Şöyle yapalım @Vito Genovese, "alt başlıklar içermeyen dolayısıyla yalnızca giriş metninden oluşan maddelerin bu metinlerinde doğal olarak kaynak kullanımı gereklidir". Ne dersin?--NanahuatlEfendim? 20.46, 27 Ekim 2020 (UTC)
- Nanahuatl: Gayet güzel, eline sağlık. Bu arada Beta özelliklerden Tartışma Araçları özelliğini etkinleştirmeni öneririm kesinlikle. Yeni geldi. Böyle karışıklaşan tartışmalarda çok kolaylaştırıyor yazışma işini.
- Vito Genovese 21.05, 27 Ekim 2020 (UTC)
- Şöyle yapalım @Vito Genovese, "alt başlıklar içermeyen dolayısıyla yalnızca giriş metninden oluşan maddelerin bu metinlerinde doğal olarak kaynak kullanımı gereklidir". Ne dersin?--NanahuatlEfendim? 20.46, 27 Ekim 2020 (UTC)
Virgül konusu
değiştirİngilizce Vikipedi'de doğal olarak olmayan, ancak bizim kullandığımız bir virgül (,) var girişte. Bunu, "İlk cümlenin biçimi" başlığına, en son madde olarak şu şekilde ekleyelim derim:
Kalın yazılan madde adı ile sonrasında gelen alternatif adlar ya da parantez içindeki ifadelerin ardından bir virgül (,) konulur. Eğer Türkçe dilbilgisi kurallarına göre virgül yerine noktalı virgül (;) gerektiren bir cümle yapısı ortaya çıkmışsa, noktalı virgül kullanılır.
Ne dersiniz?--NanahuatlEfendim? 21.13, 27 Ekim 2020 (UTC)
- Kağıt üzerinde çok mantıklı duruyor tabii ama bazı durumlarda tümcenin yapısı o virgülü kaldırmayabiliyor:
- Los Alessandros Hophopos Hiphipis veya yaygın tanınan adıyla Hops (d. falan - ö. filan) Portekizli futbolcudur.
- gibi biraz uzayan bir örnekte ya da
- Orhan Veli Kanık (falan filan fıstık) Türk şairdir.
- gibi basit bir tümcede özne kalan kısımdan daha uzunsa virgülün sırıttığını düşünüyorum, ki dediğim gibi fanatik gibi özne sonrası virgül kullanan bir insanım ben de.
- Vito Genovese 10.13, 28 Ekim 2020 (UTC)
- Yukarıdaki örneklerde de virgüle ihtiyaç var yalnız, "Orhan Veli Kanık Türk şairdir." gibi bir cümle doğru değil dilbilgisi açısından :) Burada da "bir" kullanımının ihtiyacı ortaya çıkıyor. Sanki tek Türk şair oymuş anlamı var. Bu husus, özellikle yerleşim yerlerinde dikkatimi çekti. "Tijuana, Meksika'nın Baja California eyaletinin merkezi olan şehir, aynı zamanda eyaletin bir beldesi." gibi bir tanımlamada bu durum net bir şekilde gözükmekte mesela.--NanahuatlEfendim? 18.54, 28 Ekim 2020 (UTC)
- Aynı fikirde değilim. "Orhan Veli Kanık Türk şairdir." tümcesi bana göre yüzde yüz dilbilgisel. En basitinden "Türk şairdir" diye Google'da aratsan sayısız örneğine denk gelirsin. Tek Türk şairin bu kişi olduğu sezdiriminde bulunmuyor bu tümce benim açımdan. Tijuana örneğinde iki kategoriyi harmanladığın için bu ihtiyaç ortaya çıkıyor, doğrudur, ancak "Tijuana Baja California eyaletinin beldesidir" de diyebilirdin pekala. Burada virgül özellikle özel adı ayırmak için gerekli olur ama sorun "bir"de değil, onu vurgulamak için diyorum.
- Vito Genovese 19.04, 28 Ekim 2020 (UTC)
- Örneği "Ahmet Türk Kürt siyasetçidir" yaparsak anlaşılabilir belki sorun :) "Tijuana Baja California eyaletinin beldesidir" ifadesi de hatalı, hangisi şehir hangisi eyalet, bunu okurun bilmesine imkan yok. "Tijuana Baja, California eyaletinin belgesidir" mi yoksa "Tijuana, Baja California eyaletinin belgesidir" mi?--NanahuatlEfendim? 23.25, 29 Ekim 2020 (UTC)
- Virgül gereksinimiyle anlamdaki sorun olmak üzere iki farklı konuya dağıldık aslında. "Ahmet Türk Kürt siyasetçidir" deyince, virgülü de boşver, sözlü olarak bunu duyunca (ya da virgüllü olarak okuyunca diyeyim), Ahmet Türk'ün tek Kürt siyasetçi olduğunu düşünüyor musun?
- Vito Genovese 23.31, 29 Ekim 2020 (UTC)
- Olay o değil. "Usame bin Ladin el-Kaide'nin kurucusudur" cümlesi için bu durum geçerli mesela. Tek kurucu değil, ama cümle o anlamı veriyor. İkincisi ise virgül konusu. bu cümleyi okuyan bir kişi, kişi adı nerede başlıyor nerede bitiyor, örgüt adı nerede başlıyor nerede bitiyor anlamaz. "Usame" adlı kişi, "bin Ladin el-Kaide" adlı örgütün mü kurucusu? "Usame bin" adlı kişi, "Ladin el-Kaide" adlı örgütün mü kurucusu? Gibi...--NanahuatlEfendim? 23.37, 29 Ekim 2020 (UTC)
- O durumlarda virgülün gerekliliğine katılıyorum zaten, "Aynı fikirde değilim..." diye başladığım yorumda da gerekli olacağını zikretmiştim. Sonra anlama kaydı konu.
- Bin Ladin'de tek kurucu anlamı elbette çıkar, çünkü "X'in kurucusu" diyoruz, yani iyelik var. X'in kurucusuysan, X'i kurmuşsundur, elbette net. Ama "Türk şair"sen tek Türk şair olman gerekmiyor, demeye çalışıyordum.
- Vito Genovese 23.42, 29 Ekim 2020 (UTC)
- @Nanahuatl, @Vito Genovese, şuraya bir not düşeyim, biçimlendirerek yazılınca kişi ve örgüt adı ayrımında bir sorun kalmıyor.
- Tanım cümlesinden bahsediyorsunuz halen ve o durumda cümle okuyucunun karşısına madde adı mümkünse kalın olacak şekilde geliyor. Örnek üzerinden gidersek şöyle; "Usame bin Ladin el-Kaide'nin kurucusudur." --anerka'ya söyleyin 08.06, 30 Ekim 2020 (UTC)
- @Anerka, bakmamız gereken konu, dilbilgisi açısından düzgün olması ve anlatım bozukluğu içermemesi. Sırf "madde adına göre zaten anlaşılmakta" dersek, dilbilgisini çöpe armış ve Vikipedi olarak kendi dilbilgisi kurallarımızı oluşturmuş oluruz ki bu da kabul edilemeyecek bir şey.--NanahuatlEfendim? 08.19, 30 Ekim 2020 (UTC)
- @Nanahuatl, ben dilbilgisini çöpe atalım demedim :) Ancak görsel biçimlendirmeyle yapılan vurgunun da cümleyi anlamlandırma konusunda bir etkisi var, bunu da atlamayalım dedim. Anlaşılırlık söz konusu olduğunda maddenin başındaki tanım cümlesinde yapılan kelimelere vurgu işleminin etkisi var. Vermiş olduğun örnek görsel biçimlendirme olmadan tam da dediğin gibi ismin nerede başlayıp bittiği olgusu havada kalacak şekilde bir örnek. Kalın yazı ve tırnak işaretleri kullanıldığındaysa anlaşılabilirlik sağlanıyor, ortada dilbilgisi problemi kalıyor. Dikkat çektiğim buydu. --anerka'ya söyleyin 08.41, 30 Ekim 2020 (UTC)
- Noktalama işaretleri dilbilgisinin bir parçası değil esasında. Dilbilgisi dilsel yapıların oluşturulma esaslarının bütünü. Noktalama ise yazılı metin biçimlendirme aracı, başka bir şey değil. en:Punctuation gibi bir maddeye bakınca (kaynak adlarındaki iki yer dışında) "grammar" sözcüğünün hiç kullanılmadığını görmek mümkün, başka bir kavram alanı çünkü aslında.
- Dün bir modülle uğraşıyordum, şu tümcede öznenin sonuna virgül ekledim: "Bu şablon, daha önce silinmeye aday gösterilmiştir. Tartışma sonucu X olarak belirlenmiştir." Daha sonra da virgülün varlığını yadırgadım çünkü "şablon" ve "daha" sözcükleri arasında aslında duraklamıyorum, yani özneyi belirteç izliyorsa, nesnenin veya yüklemin izlediği durumlarda (örn: Tijuana, Baja California) olduğu gibi es vermek durumunda kalmıyor her zaman insan. Durabilirsin şüphesiz ama zorunda değilsin, bazı durumlarda metin için hızla devam daha anlamlı olabiliyor.
- Demem o ki, şu an maddede gerçek tanımın nasıl olacağından bağımsız olarak konuşuyorum, "Edson Arantes do Nascimento futbolcudur" tümcesinde ad bittiğinde virgül gelmiyorsa, ki bence gelmemeli (yani bu tümce özelinde gelmemeli, yoksa "Nascimento, Três Corações doğumlu" olursa gelmeli), bunu varsayılan bir kurala dönüştürmek de sakıncalı olur. Sağduyuyla, vaka bazında ele almak daha sağlıklı diye düşünüyorum. Hiç kimse bu yönergede yok diye makul bir virgül eklentisini "Yönergede yok" deyip geri almayacaktır bence.
- Vito Genovese 10.32, 30 Ekim 2020 (UTC)
- @Nanahuatl, ben dilbilgisini çöpe atalım demedim :) Ancak görsel biçimlendirmeyle yapılan vurgunun da cümleyi anlamlandırma konusunda bir etkisi var, bunu da atlamayalım dedim. Anlaşılırlık söz konusu olduğunda maddenin başındaki tanım cümlesinde yapılan kelimelere vurgu işleminin etkisi var. Vermiş olduğun örnek görsel biçimlendirme olmadan tam da dediğin gibi ismin nerede başlayıp bittiği olgusu havada kalacak şekilde bir örnek. Kalın yazı ve tırnak işaretleri kullanıldığındaysa anlaşılabilirlik sağlanıyor, ortada dilbilgisi problemi kalıyor. Dikkat çektiğim buydu. --anerka'ya söyleyin 08.41, 30 Ekim 2020 (UTC)
- @Anerka, bakmamız gereken konu, dilbilgisi açısından düzgün olması ve anlatım bozukluğu içermemesi. Sırf "madde adına göre zaten anlaşılmakta" dersek, dilbilgisini çöpe armış ve Vikipedi olarak kendi dilbilgisi kurallarımızı oluşturmuş oluruz ki bu da kabul edilemeyecek bir şey.--NanahuatlEfendim? 08.19, 30 Ekim 2020 (UTC)
- Olay o değil. "Usame bin Ladin el-Kaide'nin kurucusudur" cümlesi için bu durum geçerli mesela. Tek kurucu değil, ama cümle o anlamı veriyor. İkincisi ise virgül konusu. bu cümleyi okuyan bir kişi, kişi adı nerede başlıyor nerede bitiyor, örgüt adı nerede başlıyor nerede bitiyor anlamaz. "Usame" adlı kişi, "bin Ladin el-Kaide" adlı örgütün mü kurucusu? "Usame bin" adlı kişi, "Ladin el-Kaide" adlı örgütün mü kurucusu? Gibi...--NanahuatlEfendim? 23.37, 29 Ekim 2020 (UTC)
- Örneği "Ahmet Türk Kürt siyasetçidir" yaparsak anlaşılabilir belki sorun :) "Tijuana Baja California eyaletinin beldesidir" ifadesi de hatalı, hangisi şehir hangisi eyalet, bunu okurun bilmesine imkan yok. "Tijuana Baja, California eyaletinin belgesidir" mi yoksa "Tijuana, Baja California eyaletinin belgesidir" mi?--NanahuatlEfendim? 23.25, 29 Ekim 2020 (UTC)
- Yukarıdaki örneklerde de virgüle ihtiyaç var yalnız, "Orhan Veli Kanık Türk şairdir." gibi bir cümle doğru değil dilbilgisi açısından :) Burada da "bir" kullanımının ihtiyacı ortaya çıkıyor. Sanki tek Türk şair oymuş anlamı var. Bu husus, özellikle yerleşim yerlerinde dikkatimi çekti. "Tijuana, Meksika'nın Baja California eyaletinin merkezi olan şehir, aynı zamanda eyaletin bir beldesi." gibi bir tanımlamada bu durum net bir şekilde gözükmekte mesela.--NanahuatlEfendim? 18.54, 28 Ekim 2020 (UTC)
- Dedim birileri görür de katkıda bulunur belki de... Yoooohhh... @Anerka, şunu kastediyorum: Kalın yazma ya da italik yazma gibi noktalar, Vikipedi'ye özgü biçem kuralları. Türkçede bir cümlede kalın yazılmaz mesela herhangi bir kelime ya da kelime grubu, biz giriş cümlesinin başında yazıyoruz. Bunu kenara koyalım, Türkçenin dilbilgisi ve imla kurallarıyla karıştırmayalım :) O kalın yazıma bakılmaksızın, virgül kullanımını incelemek ve dilbilgisi açısından düzgün bir cümle kurmak lazım. Şurada, TDK resmî sitesinde virgülün kullanıldığı yerler görülebiliyor. 10. maddeye bakalım. "Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime gruplarıyla yapı ve anlam bakımından bağlantısı olmadığını göstermek ve anlam karışıklığını önlemek için kullanılır" diyor orada. Örnek olarak da iki örnek verilmiş. İlki, "Bu, tek gözlü, genç fakat ihtiyar görünen bir adamcağızdır." şeklinde. Orada, "bu, tek gözlü" ve "bu tek gözlü" ifadeleri iki farklı anlama geldiğinden virgül kullanılması lazım. İkinci örnek de "Bu gece, eğlenceleri içlerine sinmedi" şeklinde ve yine burada da benzer bir durum söz konusu. Yukarıda "Orhan Veli Kanık Türk şairdir" cümlesi örnek verilmiş. Burada da, TDK sitesinde anlatılanlara benzer bir durum söz konusu. Kişinin adı nerede bitiyor, millet adı nerede başlıyor, karıştırma ihtimali var. Sırf bu örnek değil, yukarıda Tijuana örneğini de verdim.
- İkinci olarak, şurada, Belleten'de yayımlanmış, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Eğt. Fak., Türkçe Eğitimi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Celâl Demir'in "Türkçede tanım cümleleri" başlıklı bir makalesi var. Oradaki herhangi bir tanım cümlesinde, bu virgül kullanımı görülebilir. Hatta "Kitap, en iyi arkadaştır." gibi çok basit bir cümle örneği de söz konusu.
- Twitter'da herkese açık olduğu için gösterebilirim sanıyorum ki, şurada Meydan Larousse'a bakılırsa, başlık sonrası istisnasız virgül konulduğu görülebilir. Şuradan erişilebilen TDV İslam Ansiklopedisi, madde adını başlık olarak kullandığı ve cümleye dahil etmediği için, doğal olarak virgül kullanmıyor, özne olmadan direkt tanımla başlıyor cümleye. Ana Britannica'dan bir sayfa, özne sonrasındaki virgüller görülebilmekte. Hatta şuradaki görselde, biyografi maddelerinde bizim gibi parantez kullandıktan sonra koyulan virgüller de görülebiliyor :) Şurada görülebileceği gibi Temel Britannica ise, yine madde başlıklarını cümleye dahil etmemiş, dolayısıyla virgül kullanımını gözlemleyebileceğimiz bir durum mevcut değil.--NanahuatlEfendim? 02.40, 7 Kasım 2020 (UTC)
- @Vito Genovese'nin yazdıklarına bakarsam, "Edson Arantes do Nascimento futbolcudur" gibi bir cümlede elbette virgül gerekmiyor, ancak bizim tanım cümlelerimiz de bu şekilde değil zaten :) Aslında virgül kullanımını, noktalama işaretleri kuralları kapsamında değerlendirirsek, burada olmaması gerektiği kanısına da varabiliriz. Belki de yalnızca "tanım cümlelerinde dilbilgisi ve imla kurallarına uymak gerekir" diyerek, Azerice Viki'den çevrilen maddelerdeki tire (-) kullanımını falan önlemiş olabiliriz.--NanahuatlEfendim? 02.47, 7 Kasım 2020 (UTC)
- Sanırım ikimiz de birbirimizin vurgulamaya çalıştığı noktaları anladık. İkimizin de istediği sonucu nasıl elde edebiliriz diye bir fikir yürütecek olursam, "Giriş cümlesinde madde adının cümledeki diğer birimlerden ayrıştırılmasını kolaylaştıracak noktalama işaretleri kullanılmalıdır" da denebilir belki. Örneğin;
- Özne; nesne, nesne ve nesnenin bir şeyidir.
- gibi durumlarda noktalı virgül;
- Özne, nesnenin bir şeyinin bir şeyidir.
- gibi durumlarda virgül gerekebilir, ama atıyorum özneden sonra belirteç gibi birimlerin geldiği durumlarda gerekmeyedebilir.
- Vito Genovese 14.02, 7 Kasım 2020 (UTC)
- Giriş cümlesi (mesela "X bir Y'dir" tarzında) çok kısaysa virgül gelmemesi gerekli. Daha uzunsa duruma göre virgül veya noktalı virgül eklenebilir. --ToprakM ✉ 20.31, 8 Kasım 2020 (UTC)
@Vito Genovese, @Anerka, @ToprakM; virgülü falan bir kenara koyarak "İlk cümlenin biçimi" başlığına şu ifadenin eklenmesini öneriyorum:
İlk cümle de, maddenin geri kalanı gibi Türkçe imla ve noktalama işareti kurallarına uygun olmalıdır.
Böylece, gerektiği zaman virgül konulur gerekmezse konulmaz; hatta gerektiğinde noktalı virgül de konulabilir. Ayrıca, dediğim gibi Azerice, Rusça gibi Vikilerden çevirirken onların kullandığı kısa ya da uzun çizginin bizde de kullanılmasının önüne geçmiş oluruz. Ne dersiniz?--NanahuatlEfendim? 09.36, 9 Kasım 2020 (UTC)
- Bence uygundur.
- Vito Genovese 10.21, 9 Kasım 2020 (UTC)
- Bence de uygun.----anerka'ya söyleyin 11.56, 9 Kasım 2020 (UTC)
- Uygun uygun olmasına ancak bu cümlenin varlığına gerçekten ihtiyaç var mı? Zaten bütün maddeyi Türkçe imla ve noktalama işareti kurallarına uygun yazıyoruz. --ToprakM ✉ 22.49, 9 Kasım 2020 (UTC)
- @ToprakM, haklısın, ancak Azerice ve Rusça gibi dillerden çevrilen bazı maddeler şöyle, kısa ya da uzun çizgi kullanılarak oluşturuluyor. En azından bu oluşturulunca "bakın burada böyle yazıyor, ona uyun" diyebilelim :)--NanahuatlEfendim? 23.06, 9 Kasım 2020 (UTC)
Bileşenler
değiştir- Emeği geçenlerin emeklerine sağlık öncelikle. BEK'in baştan aşağı yenilenmesi gerekliliği açık zaten, bir yerden başlamak lazım artık. İşbu teklife gelince görüşlerim şu şekilde:
- Kısa açıklama konusu tartışmaya değer bir konu. Görebildiğimiz kadarıyla her maddede yok, İngilizce Vikipedi'de de yok. Olup olmaması arasındaki farkların anlatılması lazım. Olmasa ne kaybederiz? Olursa ne kazanırız? Burada manipülasyon yapılması mümkün mü? Bir de bu açıklamaların içeriği için zaman kaybetmeyelim... Vikiveri'den otomatik olarak bir tanım çekse? Mesela Türkiye için "ülke", Atatürk için "asker ve siyasetçi" gibi? Aslında bunun varlığının gerekliliğinden de emin olamadım.
--NanahuatlEfendim? 20.39, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Öncelikle metin üzerindeki değişikliklerin için çok teşekkürler, Nanahuatl, oldukça isabetli iyileştirmeler. Kısa açıklama şu anın koşulları altında çok önemli bir gereklilik gibi görünmüyor, ancak bir süre sonra yukarıda değindiğim özellik varsayılan olduğunda o kısa açıklamaların varlığı ve yokluğu arasında ciddi bir fark doğacak gibi. Biz şimdiden başta nitelikli içeriğimiz olmak üzere maddelerimizde bu düzeni yerleştirmeye çabalarsak o özellik geldiğinde sudan çıkmış balığa dönmemiş de oluruz diye düşünüyorum.
- Vikiveri'den çekmek muhtemelen mümkündür, ancak sağlıklı olur mu emin olamadım. Bizim burada TBA gözeterek yazacağımız bir açıklamaya Vikiveri'de dikkat edilmeyebilir ya da Vikiveri vandalizmi bizim için sorunlar doğurabilir, özellikle yaşayan insanların biyografileri söz konusu olduğunda. O yüzden bizim kontrolümüzde kalması daha mantıklı olabilir. İlk düşüncem bu oldu en azından, ama alternatif fikirlere açığım. Vito Genovese 20.46, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Teklife bakmayı bitirmedim ancak kısa açıklama konusu notlarımın arasındaydı. Mobil uygulamada görünen kısa bilgiler mevcut. Bunların kısa açıklama şablonundan ya da vikiveriden alındığını sanıyorum. Masaüstünde şu an bir fark yok ama mobil uygulamada var dolayısıyla Nanahuatl, Vito Genovese.----anerka'ya söyleyin 21.08, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Çok fazla değişiklik olmuş bir gecede ellerinize sağlık Nanahuatl. Başlık başlık incelemek bu hızda daha mantıklı olacak, aşağıdakilere uyayım ben de. Yorum yapacağım her bir parçayı, eğer metinde varsa o sıraya göre alt metine yerleştiriyorum, rahatsızlık verirse yazmanız yeterli aşağıya taşırım. ----anerka'ya söyleyin 19.10, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Rica ederim @Anerka. Aynen, başlık başlık ilerlemek daha verimli oluyor bu tip tekliflerde, ben de ilk etapta dikkatimi çeken hususları belirttim aşağıda. Sen de benzerini yapabilirsin -ki yapmaktasın :)--NanahuatlEfendim? 21.19, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Çok fazla değişiklik olmuş bir gecede ellerinize sağlık Nanahuatl. Başlık başlık incelemek bu hızda daha mantıklı olacak, aşağıdakilere uyayım ben de. Yorum yapacağım her bir parçayı, eğer metinde varsa o sıraya göre alt metine yerleştiriyorum, rahatsızlık verirse yazmanız yeterli aşağıya taşırım. ----anerka'ya söyleyin 19.10, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Teklife bakmayı bitirmedim ancak kısa açıklama konusu notlarımın arasındaydı. Mobil uygulamada görünen kısa bilgiler mevcut. Bunların kısa açıklama şablonundan ya da vikiveriden alındığını sanıyorum. Masaüstünde şu an bir fark yok ama mobil uygulamada var dolayısıyla Nanahuatl, Vito Genovese.----anerka'ya söyleyin 21.08, 19 Ekim 2020 (UTC)
Kısa açıklama için genellikle maddenin tanım cümlesindeki ibareler yeterli oluyor. Tanım cümlesinin sonu kısa açıklama için hemen hemen her örnekte uygun. Yukarıda mobil uygulamaya dikkat çekmiştim, maddede kısa açıklama şablonu olduğu halde uygulamada açıklaması olmayan bir maddeye rastladım, birkaç tıkla ulaştığım yer burası oldu. Kısa açıklamanın yeni sürümle birlikte faydalı olacağı dolayısıyla mümkün olduğu kadar kullanılması taraftarıyım. İlk entegrasyonda Vikiveri'den çekmek mümkünse hali hazırda varolanlar için uğraşmayız sadece bir kontrol yeterli olur. Ancak bu açıklamanın maddede görünmemesi gözden kaçabilecek bir vandalizm olma ihtimalini arttırıyor bunu da söylemem gerekir. Özetle kısa açıklama olsun, mümkünse ilk uygulamada botla maddelere vikiveriden çekelim, sonrasında bir işbirliği projesiyle hallolur, kopyala yapıştır işlemi. İlknot hakkındaki toparlama için özellikle teşekkürler Nanahuatl. O kısımla ilgili notlarım vardı, şu anda çözülmüş görünüyor. --anerka'ya söyleyin 19.10, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Nanahuatl, Anerka: Kısa açıklamalar konusunda mutabık mıyız? Öyleyse üst gruba taşıyalım şimdilik. Sonradan fikir belirtip karşı çıkan olursa yeniden buraya transfer edilmesinin önünde engel yok. Vito Genovese 12.34, 23 Ekim 2020 (UTC)
- @Vito Genovese konu benim için tamamdır, sonuç yapılması yönünde olur başka itiraz gelmezse yöntemi ayrıca ele alabiliriz. --anerka'ya söyleyin 13.49, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Nasıl olması gerektiği konusunda mutabık olabileceğimizi anlayamadım açıkçası :D--NanahuatlEfendim? 18.23, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Nanahuatl: Yok, ilk mesajından sonra dönüş yapmadın ya bu konuya. O yüzden "var olmaları" noktasında bir itirazın yok diye varsaymıştım. Bu yönerge yalnızca "olsun" diyor zaten. Vikiveri'den mi gelecek elle mi eklenecek konusunu bundan bağımsız olarak netleştirebiliriz sonra.
- Vito Genovese 18.27, 23 Ekim 2020 (UTC)
- @Vito Genovese, yani şöyle, ben somut olarak, pratikte yani ciddi bir getirisini şahsen göremedim. Mesela Vikiproje sınıflandırmalarının, tartışma sayfalarına şablon eklemenin de pratikte bir faydasını görememiştim. Yani şöyle "şurada işe yarayabilir, şöyle olabilir böyle olabilir" deniyor, ama kimse demiyor ki "ben hakikaten şu şu açıdan kullanıyorum". Kısa açıklamayı da ona benzettim. Arama yaparken orada ya da herhangi bir ekranda, zaten yeterince kısa olan tanım cümlesinden daha da kısa bir açıklamaya neden ihtiyaç duyulduğunu hatırlamadım. "Ne zararı var?" sorusuna da bir de bunlarla vakit kaybetmeyelim, daha verimli işlerle değerlendirelim vaktimizi argümanını öne sürüyorum :D--NanahuatlEfendim? 05.39, 27 Ekim 2020 (UTC)
- Nasıl olması gerektiği konusunda mutabık olabileceğimizi anlayamadım açıkçası :D--NanahuatlEfendim? 18.23, 23 Ekim 2020 (UTC)
- @Vito Genovese konu benim için tamamdır, sonuç yapılması yönünde olur başka itiraz gelmezse yöntemi ayrıca ele alabiliriz. --anerka'ya söyleyin 13.49, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Şu konuyu bir açıklığa kavuşturalım @Vito Genovese, @Anerka. "Kısa açıklama yararlıdır, kullanıyoruz" diyor musunuz? Ben şahsen kullanmıyorum, yararını da görmüyorum. Vikiprojeler kapsamındaki maddelerin kategorilendirilmesi gibi, çoğu kullanıcı kategorilendirir, düzenler vs ama açıp da "bu benim şurada işime yaradı" diyen çıkmadı henüz. Herkes, "birilerinin işine yarıyor" mentalitesiyle hareket edip emek veriyor ama gerçekte işine yaradığını söyleyen henüz bana denk gelmedi. "Ne zararı var?" gibi olası bir soruya yanıtım da, benzer şekilde "kullanıcılardan alacağımız katkıları, kimsenin kullanmadığı kısa açıklamalar ekleyerek düşürüyoruz" şeklindedir (genel anlamda "size ne, ben bunları yapmak istiyorum" tarzı argümanları ben doğru bulmuyorum şahsen). @Hedda Gabler'in düşüncesini de merak etmiyor değilim.--NanahuatlEfendim? 00.58, 12 Kasım 2020 (UTC)
- Nanahuatl: Dediğim gibi, an itibarıyla, yani 12 Kasım 2020'de gerekli değil. Ancak Dosya:Sketch of search results with images and descriptions for Desktop improvements project.jpg yürürlüğe girdiğinde, ki çok yakın, gerekiyor olacak. O yüzden bunu yönergeye koymalıyız.
- Vito Genovese 01.02, 12 Kasım 2020 (UTC)
- Demeye çalıştığım şey, oradaki görselde bir yararını görememem :) Arjantin maddesi mesela çıkmış, "Güney Amerika'daki federal bir cumhuriyet" diye kısa tanım var. Okura faydası nedir? Onu çözemedim. Şahsen bana bir faydası yok. NanahuatlEfendim? 01.05, 12 Kasım 2020 (UTC)
- Arjantin gibi dünya üzerindeki hemen herkesin ne olduğunu bildiği bir ad üzerinden düşünürsek faydasını görmek zorlaşabilir. Anlam ayrımı olan Çarpışma maddesindeki an itibarıyla listelenen 3 farklı film maddesi üzerinden düşünelim. Okuyucuya kısa açıklamalarla şu üç bilgi veriliyor olsa okuyucu burada çok ciddi bir yarar sağlayacaktır:
- Cannes Film Festivali Jüri Ödülü sahibi David Cronenberg filmi
- Roger Michell filmi
- En İyi Film Akademi Ödülü sahibi Paul Haggis filmi
- Bazen çok uzayabilen anlam ayrımı sayfalarıyla uğraşmadan doğrudan sonuç, çok açık bir yarar.
- Vito Genovese 01.13, 12 Kasım 2020 (UTC)
- Arjantin gibi dünya üzerindeki hemen herkesin ne olduğunu bildiği bir ad üzerinden düşünürsek faydasını görmek zorlaşabilir. Anlam ayrımı olan Çarpışma maddesindeki an itibarıyla listelenen 3 farklı film maddesi üzerinden düşünelim. Okuyucuya kısa açıklamalarla şu üç bilgi veriliyor olsa okuyucu burada çok ciddi bir yarar sağlayacaktır:
- Demeye çalıştığım şey, oradaki görselde bir yararını görememem :) Arjantin maddesi mesela çıkmış, "Güney Amerika'daki federal bir cumhuriyet" diye kısa tanım var. Okura faydası nedir? Onu çözemedim. Şahsen bana bir faydası yok. NanahuatlEfendim? 01.05, 12 Kasım 2020 (UTC)
- Vito Genovese'nin örneği gayet açıklayıcı olmuş, yararı okuyucunun istediğine ulaşabilme süresini kısaltması olacak dolayısıyla katma değeri var. Günümüz internet kullanıcılarının web sitelerinde vakit geçirme miktarları oldukça sınırlı, kişiler burada aradıklarını ne kadar çabuk bulursa bir sonraki aramalarında tercih sebebi olmak o kadar mümkün. Okuyucu çekmeden yazar çekmek de mümkün değil. Madde yazmanın kolaylaştırılması (görsel düzenleyici örneği), küçük araçların pek çoğu, interwikilerin artık elle eklenmiyor olması gibi örnekler hep bir şeyleri kolaylaştırmak için. Paralel bir örnek olarak tasarım değişiklikleri de okumayı kolaylaştırmak için. Arkaplanda bu özelliğin yazarlardan vakit çalmasına engel olabilmek için önlemler düşünebiliriz. Örneğin ben maddelerin büyük bir kısmında botla işlem yapabileceğimizi düşünüyorum Nanahuatl. Birkaç seçenek var; Vikiveri'den çekmek yukarıda da belirttiğim seçenekti, şu an aklıma gelen diğer seçenekler; bilgi kutusu parametrelerini kullanarak bazı maddelerde bu şablonu botla yazmak, anlam ayrımı sayfasındaki açıklamalar da genellikle kısa kısa yazılıyor, onları kopyalamak... Başka seçenekler de bulunabilir. Eksikler kalacaktır mutlaka ama minimumda tutulabilir.----anerka'ya söyleyin 17.04, 13 Kasım 2020 (UTC)
İlk cümle
değiştir"Benzer şekilde, madde adı özel bir teknik terim ise, terimin anlaşılmasını sağlayacak bağlamı mümkün olduğunda erken sunmak gerekir" kısmına ben katılmıyorum şahsen. Yani "fizikte kırılma" gibi bir girişin, "Kırılma..." diye bir girişe göre bir artısı olduğunu düşünmüyorum. Tanım cümlesinden zaten ne terimi olduğu, neyi konu aldığı anlaşılıyor; artı, madde adında da zaten bir parantezli anlam ayrımı var. Genel standardın dışına çıkmak için bir neden göremiyorum. Bir cümleyi okumak yerine daha ilk kelimeden bunun ne terimi olduğunu anlatmaya çalışmak tamamıyla gereksiz, bence.--NanahuatlEfendim? 22.50, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Ben bunun yararlı olduğunu düşünüyorum. Zihinsel işlemleme kuramlarında şöyle bir olay vardır: Bir tümce ürettiğinde okuyucu veya dinleyici senin sözcüklerin kendisine ulaştıkça zihninde öngörüsel şemalar oluşturur ve her yeni sözcük, her yeni veri parçası senin söyleyebileceğin şey konusunda okuyucu veya dinleyicinin tahmin alanını adım adım daraltır. Yani tümce bağlamını öyle kurarsın ki, Türkçede sonda olan eyleme geldiğin zaman okuyucu veya dinleyicinin yapacağın eylem seçimiyle ilgili yüksek olasılıkla doğru olan bir fikri oluşmuştur. "Adam karlı yolda ağır ağır..." dediğim zaman arkasından ne geleceğine dair çok güçlü bir fikri geliştirir okuyucu veya dinleyici. Yani bağlam adım adım kurulur. Bu da çok farklı değil. Tümcenin ilk sözcüğü terimin kullanıldığı alanı ortaya koyarak konunun bağlamında önemli bir sınırlama getiriyor ve okuyucunun algısı için bunu çok önemli görüyorum. Vito Genovese 22.55, 19 Ekim 2020 (UTC)
- İlk kelime olan "fizikte" ifadesinin, okurlara bu tip bir yarar sağladığını düşünmüyorum (madde adındaki parantezi de unutmayalım). O cümleyi okuduktan sonra, girişte "fizikte" dememişken o maddenin ne hakkında olduğunu anlayamacak birileri cidden var mıdır?--NanahuatlEfendim? 23.32, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Genel olarak yeni Vector'ün okunurluğu artırmak için alanı daraltması gibi içerikten bağımsız nitelikte olanlar da dâhil olmak üzere okuyucunun rahatlığı ve kolaylığını sağlama yönünde oldukça isabetli bir trend var hareketimiz içerisinde. Bazı konularda (örneğin gündelik hayatımıza az çok girmiş terimlerde) belki somut bir yarar getirmemesi söz konusu olabilir, ancak okuyucunun madde adını ilk kez duyduğunda en ufak bir fikrinin olmayacağı birçok durumda da o algısal daraltmanın yararına inanıyorum. En azından zararı olmadığına kesin gözüyle bakabiliriz sanırım, yarar için de şahsi kanaatimce güçlü bir potansiyel var. O yüzden koruyalım derim. Vito Genovese 23.36, 19 Ekim 2020 (UTC)
- İlk kelime olan "fizikte" ifadesinin, okurlara bu tip bir yarar sağladığını düşünmüyorum (madde adındaki parantezi de unutmayalım). O cümleyi okuduktan sonra, girişte "fizikte" dememişken o maddenin ne hakkında olduğunu anlayamacak birileri cidden var mıdır?--NanahuatlEfendim? 23.32, 19 Ekim 2020 (UTC)
İlk cümlede terimin bağlamının kullanılmasının yararlı olduğunu düşünüyorum ama "mümkün olduğu kadar erken" lafından anladığım yukarıdaki örnekten gidersek "fizikte kırılma" gibi bir girişten ziyade "Kırılma, fizikte..." diye bir giriş.----anerka'ya söyleyin 20.56, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Mümkün olduğu kadar erken, sözcüğün tam anlamıyla mümkün olduğu kadar erken demek aslında. Mümkün olan en erken yer de birinci tümcenin başı. Benim için "fizikte kırılma" ile "kırılma, fizikte" arasında biraz fark var. "Kırılma, fizikte..." dediğin zaman "Kırılma, fizikte x kimyada y biyolojide z'dir." gibi bir anlatıma doğru gidiyorsun. Oysa biz zaten o anda yüksek olasılıkla "Kırılma (fizik)" maddesindeyiz. Bu sayfa için açtığım artıklık maddesi gibi parantezsiz durumlarda dahi alanın terimden önce gelmesi daha etkili görünüyor bana, ki şimdilik tek tabanca görünen bu terimin henüz Vikipedi'de yer almayan, başka alanlarda kullanılan anlamları da var ve "Artıklık" maddesinin adının bir noktada "Artıklık (dilbilim)" olması da muhtemel. Bu kullanımın terimler için önerildiğini düşünürsek ben açıkçası isabetli buluyorum. Vito Genovese 23.12, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Aynı mantıkla zaten "Kırılma (fizik)" maddesindeyiz kullanılmasına gerek yok zaten madde adında bu bağlam okuyucuya verildi de denilebilir. Şu an kabul görmüş sürümümüzde de bulunan nadir olgulardan ama bu. Ben bağlamın verilmesinden yanayım, parantezli maddelerden ziyade henüz parantezi olmayan örnek verdiğiniz gibi "Artıklık" maddesi gibi maddeler için daha yararlı görüyorum ama standart için hepsinde olmasına da karşı değilim. "Fizikte kırılma" ile "kırılma, fizikte" arasındaki fark da benim cümle yapısına ilişkin tercihlerimle alakalı kişisel bir şey muhtemelen. Mesela kendimi ifade ederken devrik cümle kullanımım had safhada, bu da benzer bir şey olsa gerek, dolayısıyla ısrar etmiyorum. :) ----anerka'ya söyleyin 06.05, 21 Ekim 2020 (UTC)
Kaçınılması gereken yaygın hatalar
değiştir"Genel olarak maddenin adı (veya önemli bir alternatif ad) ilk cümlede yer almıyorsa, giriş cümlesinde yer alan ilgili metni kalın yazılı olarak kullanmayın" kısmından emin olamadım. Türkçenin yapısı gereği zaman zaman madde adlarını birebir olarak yazmak zor oluyor ve biraz oynamak gerekiyor. Sayfadaki "Ölüm cezası, Amerika Birleşik Devletleri'nde 31 eyalette ve federal sivil ve askeri yargı sistemlerinde uygulanan bir yaptırımdır." örneğinden yola çıkarak, "Ölüm cezası, Amerika Birleşik Devletleri'nde 31 eyalette ve federal sivil ve askeri yargı sistemlerinde uygulanan bir yaptırımdır." bana daha uygun gözüküyor. Konuşmaya değer bence.--NanahuatlEfendim? 23.03, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Madde adının biçimini korumayan, bir de bu örnekteki gibi devrikleştiren bir kalın yazı kullanımı bana biraz garip görünüyor, ama katı yaklaşığım bir konu değil. Vito Genovese 23.40, 19 Ekim 2020 (UTC)
- Doğrudur kesinlikle. Burada şu soru ortaya çıkıyor: Kalın yazacaksak illa madde adıyla aynı mı olmalı? Bunun cevabı genellikle evet olsa da, mesela kişi maddelerinde tam ad yazılıyor ve bazı madde adları, kişilerin tam adıyla aynı değil. Takma ad ya da tanınan adı olanları demiyorum, Alex Ferguson maddesindeki "Alexander Chapman Ferguson" kullanımı güzel bir örnek mesela. Orada, giriş kısmında kalın yazılan bir madde adı hiç yok, hiçbir yerde kalın bir şekilde "Alex Ferguson" yazmıyor. Dolayısıyla sorduğum sorunun yanıtına "evet, her zaman öyle olmalı" diyemiyoruz. Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimler tarihi (kalıcı bağ) maddesinde mesela ben şu şekilde kullanmıştım:
- Bu madde, günümüzde Türkiye cumhurbaşkanı olan Recep Tayyip Erdoğan'ın, aday olduğu seçimler tarihini konu almaktadır.
- İşbu teklife göre bu kullanım hatalı (kalın yazım yönünden değil, "ilk cümle" başlığının ilk maddesinde altı çizilen hata da var, doğrudur). Ben şimdi düşününce, işbu teklifteki kullanıma da soğuk değilim, ama yukarıda örnek verdiğim kullanıma da soğuk değilim :)--NanahuatlEfendim? 00.56, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Seçimler tarihi maddesinde mümkün olduğunca doğal ifade etmeye çalışmışsın ama kaçınılmaz olarak "seçimler tarihi" gibi gündelik hayatta kullanmayacağımız bir ibare doğmuş, bir de "konu almaktadır" da sanırım yine İlk Cümle başlığındaki listenin altıncı maddesiyle çelişmiş oluyor. "Ansiklopedi maddeleri ansiklopedi maddesi olduğunun farkında olmasın, dördüncü duvarı yıkmasın" gibi yorumluyorum o maddeyi. :)
- Belki şöyle bağlayabiliriz ana fikir olarak: Eğer doğal ve akıcı bir tümce yapısı ile madde adını aynen veremiyorsak, bunu telafi etmeye ve ucundan biraz da olsa kurtarmaya hiç kasmadan doğallık ve akıcılıkta maksimuma yönelik çaba harcamak lazım. Yani "Erdoğan falan yılından başlamak üzere filan kez siyasi görevlere aday olmuştur" gibi beylik bir tümce bizim için daha yararlı kabul edilmeli belki de. Vito Genovese 01.18, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Aynen, bu yönergeye göre çelişki söz konusu, ben de bilmiyordum, öğrenmiş oldum :) Yönergedeki kısım mantıklı geldi, mutabakata vardığımızda değiştireceğim uygun bir şekilde. Erdoğan örneğini bir kenara koyarsak (şu an bence zorlama bir giriş cümlesi oluyor), "başlıkla ilk ifade(ler)in birebir aynı olmadığı durumlarda kalın yazma" konusunu çözelim.--NanahuatlEfendim? 08.47, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Doğrudur kesinlikle. Burada şu soru ortaya çıkıyor: Kalın yazacaksak illa madde adıyla aynı mı olmalı? Bunun cevabı genellikle evet olsa da, mesela kişi maddelerinde tam ad yazılıyor ve bazı madde adları, kişilerin tam adıyla aynı değil. Takma ad ya da tanınan adı olanları demiyorum, Alex Ferguson maddesindeki "Alexander Chapman Ferguson" kullanımı güzel bir örnek mesela. Orada, giriş kısmında kalın yazılan bir madde adı hiç yok, hiçbir yerde kalın bir şekilde "Alex Ferguson" yazmıyor. Dolayısıyla sorduğum sorunun yanıtına "evet, her zaman öyle olmalı" diyemiyoruz. Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimler tarihi (kalıcı bağ) maddesinde mesela ben şu şekilde kullanmıştım:
Bağlamı oluşturan bağlantılar
değiştirBu bölümde "Kalın yazılı ifadeden daha önce gelen bağlantılar, eğer bağlamı oluşturmak için gerekli değillerse okuyucu için kafa karıştırıcı olabilir ve bunların giriş cümlesinde yer almaması gerekir. Bir kişinin unvan veya görevi adından daha önce verilebilir. Örneğin bir orgeneralin unvanı kişinin adından önce yer alacaktır. Ancak "Orgeneral" kelimesi bağlantı olarak kullanılmamalıdır, çünkü bunu yapmak bağlamı oluşturmak için gerekli değildir. Bununla birlikte, bağlam için gerçekten ihtiyaç duyulan bir bağlantının kalın yazılı ifadeden önce gelmesini önlemek için cümle yapısı doğal olmayacak bir biçime de sokulmamalıdır." diye bir paragraf bulunmakta. Tecrübelerime ve seçkin maddelerdeki biçemlere göre biz, "mecbur kalmadığımız durumlarda" ne madde adlarında ne de doğal olarak girişteki ilk ifadede unvan, nişan, makam, mevki gibi ifadelere yer vermiyoruz. Sırasıyla örnek verecek olursak,
- Sir Alexander Chapman Ferguson, CBE yerine Alexander Chapman Ferguson
- Orgeneral Hulusi Akar yerine Hulusi Akar
- Charles, Prince of Wales ya da Charles, Galler Prensi yerine Charles
- diyoruz.
Bu durumun istisnası, bazı Osmanlılarda ortaya çıkıyor zira Pargalı İbrahim Paşa yerine "İbrahim (1495 doğumlu Osmanlı sadrazamı)" demiyoruz misal :D
Toparlarsam, İngilizce Vikipedi'de yaptıklarının aksine; unvan, nişan, makam, mevki gibi ifadelere madde girişinde, bu şekilde yer vermememiz gerektiğini düşünüyorum. Madde adlarında zaten yer vermiyoruz.--NanahuatlEfendim? 00.27, 20 Ekim 2020 (UTC)
- Görebildiğim kadarıyla burada iki konu var. Biri Ferguson örneğindeki Sir konusu, diğeri Hulusi Akar örneğindeki meslekten gelen unvan konusu. İbrahim Paşa gibi tarihi figürler artık adın parçası sayılıyor, Damat İbrahim, Gazi Osman gibi şeyleri yalın düşünmek bu saatten sonra zor. O yüzden onları bu denkleme çok karıştırmaktan yana değilim. Aynı şekilde buradaki kuralları madde adı konusundaki kurallarla da benzeştirmemek gerekiyor diye düşünüyorum. Yani madde adında mesleki unvan elbette olmamalı, ama girişte olmasında bir engel yok. Ne de olsa burada Hz. gibi unvanlardan değil, meslek itibarıyla kazanılan unvanlardan söz ediyoruz. Benim görebildiğim kadarıyla yalnızca askerî unvanlar için bunu yapıyorlar. Akademisyen maddelerinde Professor filan yazdığını görmedim, ki Anglosakson geleneğinde de bu pratik pek yoktur zaten. Bu konuda esnek sayılırım aslında ve biraz da beğeni konusu olduğunu düşünüyorum. "... general rütbeli Falanistanlı askerdir." desek aynı işi görmez mi? Görür muhtemelen. Yalnızca sözcük yapısı açısından general kadar basit olmayan unvanlarda bunun eksikliğini çeker miyiz emin olamadım. Genel olarak bu konudaki beğenilerin ne yönde olduğunu merak ediyorum. Olmamasından yanaysa ciddi bir itirazım olmaz, dünyanın sonu değil gibi görünüyor, en azından aksi gösterilene dek.
- Tek itirazım Sir konusunda olur, çünkü bu unvan verildiğinde unvandan öte adın bir parçası olarak kullanılıyor. "Alex Ferguson"a muhabirlerin dahi "Sir Alex" diye hitap ettiği birçok röportaj kazınmış hafızama. :) OBE gibi daha alt dereceli olanlarda ise böyle bir durum söz konusu değil. Üstelik bunu tanım tümcesine alternatif bir biçimde entegre etmek de pek mümkün değil gibi. Tanım tümcesinden çıkınca da bu bilginin kendini dördüncü paragrafın sonunda bulması işten bile değil. Bu bilgi arka plana atılmak için fazla önemli diye düşünüyorum o yüzden. Vito Genovese 01.11, 20 Ekim 2020 (UTC)
Bu noktada Osmanlı'lar için bu durumun soyadı eksikliğiyle de ilişkili olduğunu düşünüyorum. Ayırt edici olması için lakaplar kullanılmış metinlere de böyle yazılmış sonuç olarak bütünleşmişler. Günümüz mesleki unvanlarının hepsi uygun cümle düzenlemesiyle yazılabilir sanırım, aklıma gelen bir istisna yok. Sir konusunda ise Osmanlı ile benzer bir durum var sanki, şövalyelik olgusuyla ilgili olduğu için bunu da biraz tarihsel algılıyorum ama çok emin değilim. ----anerka'ya söyleyin 05.55, 21 Ekim 2020 (UTC)
-Dır, -dir, -di konusu
değiştirBu konu, ayrı bir tartışma başlığını hak ediyor bence :) Giriş cümlesindeki tanımda -dır eki gelmeli midir? Hem sözlüksel bir tanımlama olmaması hem de diğer tüm cümlelerde bu tarz ekler gelirken ilk cümlede bir istisna yaratmama adına bence gelmelidir. Peki -di eki? Einstein için "fizikçiydi", Ali Sami Yen Stadyumu için "stadyumuydu" şeklindeki tanım cümlesinden bahsediyorum... Burada "bence gelme(me)li" gibi değil de derin fikirleri duymak isterim.--NanahuatlEfendim? 08.51, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Konunun yakın zamanda çeşmede konuşulduğunu ve tıkandığı için 1-2 gün önce arşivlendiğini not düşmekte yarar var. Vikipedi:Köy çeşmesi/2020/Ağustos#Maddelerdeki tanım cümleleri'nden okunabilir. Çok uzun bir değerlendirmem oldu orada, hatta o uzunluk nedeniyle belki de tartışmayı ben tıkadım istemeden. Orada son paragrafta şimdiki zaman (-iyor ile yapılan değil, o galat-ı meşhur; burada present tense'i kastediyorum) için -dır, geçmiş zaman için de -di olması gerektiği yönünde görüş bildirmiştim. O yorumu tekrar etmeyeyim, özetle Vikipedi'nin basılı geleneksel ansiklopedilerden farklı bir biçem geliştirmiş olduğunu ve dilbilgisel zaman farklarının burada sürekli vurgulanan "bağlam oluşturma" açısından önemli farklar yarattığını düşünüyorum.
- Konuyu biraz daha derinleştirirsek -mişti gibi past perfect yapıları filan da var konuşulması mümkün olan ama o kadarına girmeyelim. Vito Genovese 12.08, 23 Ekim 2020 (UTC)
- Geçmiş zamandan hâlâ emin olamadım, en azından bu konuyu yönergede netleştirmemiz lazım artık. "Siyasetçi" gibi bırakmamanın, "siyasetçidir" şeklinde kullanmanın tercih edilmesi gerektiğine yönelik düşüncemi zaten belirtmiştim. Geçmiş zamanlı kullanımda ise birtakım sorunlar ortaya çıkıyor:
- Geçmişte yaşanıp ve bitmiş olaylar var. Örneğin bir muharebe, bir deprem, bir cinayet, bir spor etkinliği, bir festival gibi. Bunların hepsi olay (event) dediğimiz türden maddeler ve bir şekilde tarih kategorisine bağlanmaktalar. Bunlarda geçmiş zaman kullanmalı mıyız? Örneğin, "1999 Marmara depremi (...) depremdi" şeklinde bir giriş yaptık. "Depremdi" diyoruz, ama sanki eskiden depremdi şimdi değil anlamı çıkıyor. Deprem depremdir, o zaman da depremdi şimdi de deprem ileride de deprem olarak kalacak. Dolayısıyla buradaki kullanımdan emin olamadım.
- Biyografi maddelerinde, sık sık "eski futbolcu" tarzı tanımlamalara denk geliyoruz. Futbolcunun eskisi yenisi olmamalı, Platon için eski filozof, Abdullah Gül için eski siyasetçi demiyoruz. Burada yine "Hami Mandıralı (...) futbolcuydu" şeklinde mi kullanılmalı? Burada daha farklı bir durum ise, artık futbolculuk kariyerini sonlandırmış ve günümüzde farklı mesleklerle uğraşan kişilerde ortaya çıkıyor. Örneğin, "Fatih Terim (...) futbolcu ve teknik direktördür" gibi bir tanımlamada, sanki günümüzde ikisini birden yapıyormuş anlamı da var. Ben şahsen kendi açtığım maddelerde, Terim örneğindeki gibi bir tanımlama yapım, ardından gelen cümlede "defans pozisyonunda oynadığı futbolculuk kariyerini sonlandırmasının ardından teknik direktörlük yapmaktadır" diyerek durumu gayet anlaşılır yapıyorum. Burada bir başka biçim de, her iki kariyerini de artık sürdürmeyenlerde çıkıyor. Bu kişilerde ise "defans pozisyonunda oynadığı futbolculuk kariyerini sonlandırmasının ardından teknik direktörlük yapmıştır" diyerek, her iki kariyerini de sonlandırdığı (yahut vefat etmişse, artık doğal olarak bu kariyerlerini sürdürmediği) anlamını vermeye çalışıyorum.
- Yıkılmış yapılar, artık varlığını sürdürmeyen kuruluşlar gibi maddeler de var. Örneğin "Ali Sami Yen Stadyumu (...) stadyumdu" mu demeliyiz? Mesela bu, ilk maddede belirttiğim olay maddelerine göre kulağa o kadar yanlış gelmiyor. Ben -di kullanmamak için ne yapıyorum? "Ali Sami Yen Stadyumu (...) yıkılmış bir stadyumdur" diyorum, sorun çözülüyor :D Yahut kuruluşlarda, "Sümerbank (...) günümüzde faaliyet göstermeyen (...) kuruluşudur" gibi bir tanımlamayla gayet anlaşılır bir tanımlama yapılmış oluyor.
Aklıma gelmeyen başka durumlar da olabilir, şu an aklıma gelenler bunlar.--NanahuatlEfendim? 21.30, 27 Ekim 2020 (UTC)
- Temel olarak -dir ekinin gelmesinden yana olduğumu söyleyebilirim. Geçmiş olaylarda deprem örneğinde olduğu gibi anlamı bozabildiğinden -dı şeklinde kullanılmaması yerinde olacaktır. Artık var olmayan unsurlarda ise cümlenin yapısına göre kullanılabilir. Mesela:
- "Ayran Havalimanı, Süt kentinde bulunan ve 1657'de yıkılan havalimanıydı." şeklinde olmaz, "havalimanıdır" daha uygun oluyor.
- "Ayran Havalimanı, Süt kentinde bulunan bir havalimanıydı." şeklinde olabilir.
- Konuyla pek alakalı değil ancak futbolcu konusunda hangi kullanım doğru emin olamadım. Başka hiçbir mesleğe eski sıfatını getirmezken (mesela eski doktor veya eski öğretmen demiyoruz) futbolculara "eski" ibaresini getirmek? Kişi yaşıyorsa eski sıfatı emekli anlamında kullanılıyor sanırım ancak kişi öldüyse gereksiz kalıyor. Fatih Terim örneğini ise aksini düşündürtüyor. Bir mesleği hala yaptığı, diğerini bıraktığı için eski yerine emekli kullanabiliriz diye düşündüm "Fatih Terim (...) teknik direktör ve emekli futbolcudur" gibi ancak hala aklıma tam yatmadı. --ToprakM ✉ 20.12, 8 Kasım 2020 (UTC)
- Alttaki "virgül konusu" başlığında da verdiğim şurada bulunan, Belleten'de yayımlanmış, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Eğt. Fak., Türkçe Eğitimi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Celâl Demir'in "Türkçede tanım cümleleri" başlıklı bir makalesi var. Orada, "tanım cümlesinin yüklemi, bildirme eki (+dİr) ile veya yardımcı fiil (i-) ile birleşerek bir yargı ifade eder" şeklinde bir ifade var. Bu ifadeye ve yukarıda yazdıklarıma dayanarak, herhangi bir karmaşa olmaması adına hep -dir kullanılması fikrine daha yakınım. @ToprakM, Terim örneğin, futbolcu olarak kayda değer ve tanım cümlesindeki uğraşları arasında bunu da belirtmek gerekiyor malum. Diğer uğraşlar için getirmediğimiz eski, emekli gibi sıfatları getirmeden yazıp ikinci cümlede "futbolculuk kariyerini sonlandırmış olup teknik direktörlük yapmaktadır" tarzındaki ifadelerle çözülebilir bir durum bence :)--NanahuatlEfendim? 09.32, 9 Kasım 2020 (UTC)
- Nanahuatl'ın 27 Ekim tarihli yorumundan bu yana yazacağım güya buraya, bir türlü olmadı. Şimdi biraz vakit bulmuşken harcamadan yazayım. Öncelikle söz konusu yorumdaki 3 maddeden başlamak istiyorum.
- Deprem konusunda enwiki'yi incelerken bir şey fark ettim. Hiçbir deprem maddesinde "bir deprem(di/dir)" tanımı yapmıyorlar. "X occurred şurada filan tarihte" gibi giriş tümceleri kullanıyorlar (1, 2, 3), ama istisnalar da yok değil (1, 2, 3). "Depremdi ama şimdi deprem değil mi?" ayrıntısıyla ilgili olarak, önemli olan noktanın şu anda varlığını sürdürmüyor olması olduğunu düşünüyorum. "17 Ağustos Depremi bir depremdi, artık deprem olmadığı için değil, artık varlığını sürdürmediği için" yani diğer bir ifadeyle. Bu yönüyle Ali Sami Yen Stadyumu örneğinden çok da uzak değil aslında.
- Eski futbolcu maddeleri için de "Evet, artık futbolcu değiller" derim ben şahsen. Futbolcu eğer futbol oynaması için profesyonel sözleşme yapılan insansa, Fatih Terim artık bir futbolcu değil, hatta Emre Belözoğlu da değil. Başka nitelikleri var ve bu nitelikleri şimdiki zaman (yani present tense) kullanarak verirken eski niteliğini de "eski futbolcu" diye vermek çok makul geliyor bana. Sanırım enwiki'dekiler de "former footballer" diye yapıyor aynısını. Elbette bu yalnızca yaşayan insanlarda yapılabilecek bir şey. Örneğin Lefter Küçükandonyadis eski futbol değil artık, ona daha ziyade "Futbolcu ve teknik direktördü" demek gerekiyor. Platon da aynı mantık, ki zaten felsefeyi de hiçbir zaman bırakmamış olsa gerek. Abdullah Gül de aktif siyasetin içinde görünmese de yine siyasi çevrelerin içinde, kendince hibernate ediyor. :)
- İlk maddedeki mantığı sürdürerek, Ali Sami Yen stadyumunun -di ile tanımlanması bana da doğru geliyor. Artık varlığını sürdürmeyen mimari eserleri için son derece uygun. İşte buradan hareketle artık varlığını sürdürmeyen insana da (ruhani kısmı göz ardı ederek tabii :) ) aynı muamelede bulunabileceğimizi düşünüyorum. Bu bağlamda, ToprakM'nin yorumunda "olmaz" dediği "Ayran Havalimanı, Süt kentinde bulunan ve 1657'de yıkılan havalimanıydı." örneğinin de sorunsuz olduğunu düşünüyorum.
- Genel olarak -dir'in hem geçmiş hem de şimdiki zamana uyumlu olması nedeniyle genelgeçer kullanımını dünyanın sonu olarak görmüyorum, yani şiddetle karşı çıkmam, ama tercihim "varlık sürdürme" ölçütüyle yeri geldiğinde geçmiş zaman kullanmak. Özellikle geçmişte varlığını sürdürenler için maddenin büyük bir kısmı geçmiş zamanla yazılabiliyor, bazen ilk maddenin -dir olmasının ufak da olsa tutarsızlık yarattığı maddelere denk geldiğimi hatırlıyorum ama şu anda aklımda somut bir örnek yok. Bazen de -dir diye başlayıp bütün maddede -dir diye devam ediliyor, bu yönergede olmasa da başka bir yönergede o konuyu da standartlaştırmak gerek sanırım.
- Vito Genovese 23.14, 14 Kasım 2020 (UTC)
- Nanahuatl, Anerka, ToprakM: Artık bu yönerge üzerindeki tartışmaları sonuca ulaştırmak istiyorum. Bu kadar kapsam olunca tartışmaya katılımın sınırlı olacağı iyi kötü belliydi, o yüzden artık kim katıldıysa o kadar kişiyle bir fikir birliği sağlayacağız.
- Kalan hususların üzerinden bir geçip aynı fikirde olduğunuz veya olmadığınız noktaları bir vurgulayabilirseniz müsait zamanda, ona göre hangi noktada buluşabiliriz bakalım ve metne son biçimini verip yakın bir zamanda uygulamaya geçelim. Ben zaten çoğu konuda esneğim, malum.
- Vito Genovese 07.46, 28 Kasım 2020 (UTC)
- Ben diyeceğimi dedim, ekleyecek bir şeyim yok. Aynı kişiler arasında dönüyor sürekli, illa 20 kişinin zorla fikrini almayı beklemeyi de doğru bulmuyorum genel anlamda :) Sonradan itirazı olan varsa yapabilir itirazını bence. NanahuatlEfendim? 07.49, 28 Kasım 2020 (UTC)
- Nanahuatl: İkinci tümcende söylediğin şey benim de bir önceki mesajımda söylemeye çalıştığım şey zaten. Burada kim varsa onlar arasında bir fikir birliği sağlamaya çalışmalı ve illa daha fazla görüş gelsin diye beklememeliyiz, tartışmaya yeterli süre verildi sayılabilir zira. İlk tümcende yazdığını ise biraz açmanda yarar var. Nedeni şu: Burada kendi aramızda fikir birliği sağlamamız gerektiği için hangi konularda hangi noktada buluşabileceğimizi konuşmamız lazım. Atıyorum, kısa açıklama konusu. En son bir yorum yazmıştım, Anerka da sağolsun argümanlarımı mantıklı bulmuştu, sen ondan sonra bir şey yazmamıştın. O konuda ne noktadayız? Geçmiş zaman konusunda ne noktadayız? Bunları konuşmamız lazım. Birinci tümcen, mevcut hâliyle "Dediğimin dışındaki şeylere karşıyım" demeye geliyor, ki öyle olunca fikir birliği sağlamamız güç. Hangi noktalarda orta noktayı bulabileceğimize hızlıca bir bakalım, en azından hâlledebileceğimizi hâlletmeye çalışıp 1-2 ayrıntıya indirmeye çalışalım. Ondan sonra topluluğa bir bilgilendirmede daha bulunup o 1-2 konu özelinde görüş isteriz, istek daha spesifik olursa daha fazla görüş gelebilir. Böylelikle sonuca ulaşabiliriz.
- Vito Genovese 22.10, 28 Kasım 2020 (UTC)
- Doğrudur, aynen. Kısa açıklama kalsın diyorsanız kalsın, ben yalnızca "bence bir faydası yok ve olan birini de görmedim" diye olmasın demiştim. Siz diyorsunuz ki sizlere faydalı, o zaman bir sıkıntı görmüyorum. Dir konusunda ise, istisnasız -dir kullanımını tercih ettiğimi belirtmiştim, görüşümü koruyorum. NanahuatlEfendim? 05.03, 29 Kasım 2020 (UTC)
- Tamamdır, geçmiş zaman olayını gelecekte konuşabiliriz. Şu an için geçmiş zaman olayını kaldırarak bu konuyu işi bitenlere gönderelim. Kalanlara da bir bakalım, en son ne kalmıştı.
- Vito Genovese 05.51, 29 Kasım 2020 (UTC)
- Doğrudur, aynen. Kısa açıklama kalsın diyorsanız kalsın, ben yalnızca "bence bir faydası yok ve olan birini de görmedim" diye olmasın demiştim. Siz diyorsunuz ki sizlere faydalı, o zaman bir sıkıntı görmüyorum. Dir konusunda ise, istisnasız -dir kullanımını tercih ettiğimi belirtmiştim, görüşümü koruyorum. NanahuatlEfendim? 05.03, 29 Kasım 2020 (UTC)
- Şöyle toparlayayım o zaman;
- Ben diyeceğimi dedim, ekleyecek bir şeyim yok. Aynı kişiler arasında dönüyor sürekli, illa 20 kişinin zorla fikrini almayı beklemeyi de doğru bulmuyorum genel anlamda :) Sonradan itirazı olan varsa yapabilir itirazını bence. NanahuatlEfendim? 07.49, 28 Kasım 2020 (UTC)
- Nanahuatl'ın 27 Ekim tarihli yorumundan bu yana yazacağım güya buraya, bir türlü olmadı. Şimdi biraz vakit bulmuşken harcamadan yazayım. Öncelikle söz konusu yorumdaki 3 maddeden başlamak istiyorum.
- Bileşenler: Kısa açıklamanın yararlı olacağını öngörüyor ve olumlu bakıyorum.
- İlk cümle : Bağlamın verilmesinden yanayım, "en kısa zamanda" kısmında ısrarcı değilim.
- Kaçınılması gereken yaygın hatalar: Madde adının ilk cümlede kullanılması ama bu kullanımın doğal olduğu sürece zorunlu olması gerekli, yani doğal yazım daha ön planda olsun.
- Bağlamı oluşturan bağlantılar: Sir konusunda fikir beyan edemiyorum, çünkü konuyla ilgili bilgi miktarım buna el vermiyor.
- --anerka'ya söyleyin 10.00, 29 Kasım 2020 (UTC)
- @Vito Genovese, yayına alalım artık, gerisinde sıkıntı olsa hallederiz konuşarak. NanahuatlEfendim? 10.57, 13 Aralık 2020 (UTC)
- Nanahuatl: Bugün yarın toparlayacağım.
- Vito Genovese 10.58, 13 Aralık 2020 (UTC)
- @Vito Genovese, yayına alalım artık, gerisinde sıkıntı olsa hallederiz konuşarak. NanahuatlEfendim? 10.57, 13 Aralık 2020 (UTC)
Biyografilerde giriş biçemi hakkında
değiştirBiyografilerin giriş biçemi nasıl olmalıdır? Vikipedi:Biçem el kitabı/Giriş bölümü bölümünde belirtildiği üzere;
- Kişinin adı ve varsa unvanı, titri
- Bilindiği kadarıyla doğum ve varsa ölüm tarihleri
- Bağlam (bulunduğu yer, milliyeti, vatandaşlığı (tabiyeti) ve/veya etnik kökeni) (Günümüzdeki çoğu durumda bu, kişinin kayda değerliğinin konu olduğu dönemde vatandaşı, yurttaşı olduğu ülke, uyruğu (ülkenin vatandaşlık, tabiyet kanunlarına göre) anlamına gelmektedir. Etnik köken veya cinsiyet [aynı zamanda cinsel yönelim (gey, lezbiyen, biseksüel, heteroseksüel) veya cinsiyet kimliği (transcinsel, transvesti)] genellikle ilgili kişinin kayda değerliğiyle alakası olmadığı sürece belirtilmemelidir. Benzer şekilde, evvelki vatandaşlığından veya milliyetinden de ilgili kişinin kayda değerliğiyle ilintili değilse giriş paragrafında bahsedilmemelidir.)
- Kişinin ne yaptığı, meşgalesi
- Kişinin neden kayda değer olduğu
Kişinin Adı (varsa unvanı), (1 Ocak 1951, Doğum yeri - 31 Aralık 1991, Ölüm yeri), Türk (Burada evvelki vatandaşlığından bahsedilmemelidir) vikipedist. Vikipedi sayfalarında en çok değişikliği olan kişidir (burada cinsiyet belirtilmez).
- Burada unvan yazılır diyor. Unvan kişinin adından sonra bir parantez içerisinde yazılmalı veya hiç başlıkta yer almamalıdır. Giriş metnin altında, kişinin hayatı ile ilgili yazıya başlarken Unvanı ile başlanabilir. Kişinin bulunabilirliğini arttırmak adına adı yalın bir şekilde yazılmalıdır.
- Doğum ve varsa ölüm tarihleri 1 Ocak (gün bölümü) ilgili tarih sayfasına link verecek şekilde yapılırsa (1 Ocak şeklinde) kullanıcıların o tarh sayfasına ilgisini çekecek ve daha fazla Vikipedia'da vakit geçirmesini sağlayacaktır. Birçok uluslararası viki sayfasında link verilmemektedir. Bu link olmazsa bir sorun olmayacak ama olursa da bir rahatsızlık vermeyecektir.
- Doğum ve varsa ölüm tarihlerinin hemen yanında doğduğu veya öldüğü yerlerin belirtilmesi BAĞLAM konusundaki bulunduğu yer, milliyeti ve etnik kökeni konularına açıklık getirecektir. Doğduğu yer belirtilirse, sayfayı açan kullanıcının, vatandaşlık değiştirmiş kişilerin daha önceki vatandaşı olduğu ülkeyi de görmesini sağlayacaktır. Burada doğum yeri ve varsa ölüm yeri sayfalarına link verilmesinin bir anlamı olmayacaktır. Doğum ve ölüm yerlerinin belirtilmesinin yerinde ve uygun olduğunu düşünüyorum. Bir taşta birkaç kuş vurmak gibi bir şey olacaktır.
- Kişinin ne yaptığı halen mensubu bulunduğu Milliyet belirtilerek, az ve öz bir şekilde yazılmalı, Gereksiz teferruata girilmemelidir.
- Kişinin neden kayda değer olduğu da varsa belirtilmelidir. Kişinin değişen kayda değerlik durumu varsa bu da sayfayı takip eden kullanıcıların inisiyatifine bırakılmalı, bunun takibini de devriyelerin yapması sağlanmalıdır.
Giriş biçemi konusunda bu yazdıklarımın faydalı olacağını düşünüyorum. Bu konunun en kısa zamanda bir karara bağlanmasını rica ediyorum. Arhavi'den sevgilerle YALIN BALTA (mesaj) 07.54, 17 Aralık 2020 (UTC)
- Kabul edilmesi hâlinde yerini teklif metnine bırakacak eski metinde geçen bu paragraftaki hususlar aslen biyografileri konu alan ayrı bir BEK yönergesinde ele alınıyor. O yönergeyi uyarlayacağımız zaman konuşulması daha uygun ayrıntılar, zira daha önceki tartışmalarında fikir birliğine varılmasında zorluk yaşanan bu doğum - ölüm konusunu burada ele almak bu yönergenin kabulünü en iyi ihtimalle 1-2 ay ileriye atacaktır. Şu an sonuca ulaşmaya yakın bir noktadayız.
- Vito Genovese 07.58, 17 Aralık 2020 (UTC)
- Doğum ve Ölüm konusunun daha sonra ele alınmak üzere şimdilik konu dışında bırakılmasını destekleyebilirim. Önemli olan ilerleme kaydedebilmektir. Hangi kavramlar kabul edilirse bu bizim için bir ilerleme olacaktır. Cesur olalım. Arhavi'den sevgilerle YALIN BALTA (mesaj) 10.22, 17 Aralık 2020 (UTC)
Kişinin Adı (varsa unvanı), (1 Ocak 1951 - 31 Aralık 1991), Türk vikipedist(Burada evvelki vatandaşlığından bahsedilmemelidir). Vikipedi sayfalarında en çok değişikliği olan kişidir (burada cinsiyet belirtilmez). doğum ve ölüm yerleri konudan çıkarılmıştır. Başlığın son hali bu şekilde olması konusu. Arhavi'den sevgilerle YALIN BALTA (mesaj) 10.26, 17 Aralık 2020 (UTC)
dir, dır
değiştirBu konuda bir yorum eklemek istiyorum. Cümle sonuna eklenen dir-dır'lar ile ilgili bildiğim kadarıyla bir görüş birliği yok. Görüş birliği yok derken Vikipedi'yi değil, Türkçeyi kastediyorum. "Ankara Türkiye'nin başkenti" desek de doğru "Ankara Türkiye'nin başkentidir" de. Herkesin emeğine saygım sonsuz. hata olmayan birşeyi değiştirmek için harcadığımız vakit, emek ve ilgi çok kıymetli. -- Sadrettin 16.11, 17 Şubat 2021 (UTC)
- @Sadrettin, var :) NanahuatlEfendim? 19.40, 17 Şubat 2021 (UTC)
- Bağlantısı verilen ibaredeki önerilen bir adet kullanım ve önerilmeyen iki adet kullanımdan hiçbiri hatalı değil zaten. Bunlar birbirine alternatif kullanımlar, yönerge de VP:BEK'in genel mantığı uyarınca buna bir standart getiriyor. Bu öyle bakım etiketleriyle dikkat çekeceğimiz bir sorun statüsünde değil şüphesiz ki. İsteyen, kendi uygun gördüğü kadar zamanı bu konuya ayırmayı seçip düzeltme yoluna gidebilir, kimisi de yıllarca kalabilir. Her maddemiz kusursuz, yönergelere %100 uyumlu değil neticede.
- Vito Genovese 08.44, 18 Şubat 2021 (UTC)
- Biyografi maddelerinin neredeyse hiçbirinde kullanılmıyor. Bence yönergeden bunun çıkarılması lazım, standart yok ortada. Biyografi maddeleri için giriş cümlesini "-DIr" ile kurmak hoş durmuyor açıkçası. 149.0.47.108 08.59, 18 Şubat 2021 (UTC)
- Tartışma sayfasında da kesinkes bir kural olarak kabul edildiği belirtilmemiş. Tartışma çok rağbet görmediğinden, katılımcıların aralarında oluşan fikir birliği sonucunda uygulamaya alınmış, itiraz gelirse bunun tartışma sayfasında dile getirebileceği de not düşülmüş. İlgilenen/Fikri olan varsa tartışma sayfasında konuyu dile getirebilir. Belki metinde bir değişiklik yapılır ya da ilgili ifade metinden çıkarılır. --justinianus | mesaj 10.36, 18 Şubat 2021 (UTC)
- Tek itirazcı geçmiş zaman kullanımını destekleyen bendim aslında. Daha sonra tek kaldığım için fikir birliğini sağlamak için ben de fikir birliğine katıldım, herkesin ortak görüşüyle geçti. 100 gün boyunca açık kalmış bir tartışmaydı zaten. Standartlaştırma için fazlasıyla yeterli.
- Vito Genovese 10.57, 18 Şubat 2021 (UTC)
- Tartışma sayfasında da kesinkes bir kural olarak kabul edildiği belirtilmemiş. Tartışma çok rağbet görmediğinden, katılımcıların aralarında oluşan fikir birliği sonucunda uygulamaya alınmış, itiraz gelirse bunun tartışma sayfasında dile getirebileceği de not düşülmüş. İlgilenen/Fikri olan varsa tartışma sayfasında konuyu dile getirebilir. Belki metinde bir değişiklik yapılır ya da ilgili ifade metinden çıkarılır. --justinianus | mesaj 10.36, 18 Şubat 2021 (UTC)
- Biyografi maddelerinin neredeyse hiçbirinde kullanılmıyor. Bence yönergeden bunun çıkarılması lazım, standart yok ortada. Biyografi maddeleri için giriş cümlesini "-DIr" ile kurmak hoş durmuyor açıkçası. 149.0.47.108 08.59, 18 Şubat 2021 (UTC)
Bu düzenlemenin her madde girişi için uygun olmadığına dikkat çekmek istiyorum. "Ahmet Cimri, Türk yazar, editör." ile AWB'nin "Ahmet Cimri, Türk yazar, editördür." yapması arasındaki uyumsuzluğun farkına varılmalı. Farklı uğraşlara sahip kişilerin maddelerinde insanın ne gözüne ne de kulağına hoş gelen/aşina olunmayan bir yazım ortaya çıkıyor. Yalın şekliyle kişinin uğraşını doğrudan ifade eden iki uğraş yan yana gelince ve siz sondakine AWB ile -dır ekleyince ahenki bozuyorsunuz. Bunun gibi onlarcası var, dikkatli olunmalı ve ceviz kabuğuna sıgmayacak meseleler için toplu düzenlemelerden vazgeçilmeli.--Kingbjelica (mesaj) 22.20, 24 Şubat 2021 (UTC)
- gerçekten son zamanlarda birçok kullanıcının tek uğraşı bu AWB değişiklikleri ve bot hesapları. Hayatını kaybetti/öldü tartışması, sonra bot hesapların enwikiden referans alıp oradaki boyuta, gelişmişliğe ve alakaya göre buradaki maddeleri keyfi vikiproje kategorizasyonu yapması şimdi de son değişikliklerde sık görmeye başladığımız -dır, -dir eklerinin iliştirilmesi.. King’in yorumunun altına bende imzamı atarım. Nedir yani bu gereksiz ayrıntılarda hapsolma hevesi. Sanki herşey dört dörtlük, hiç sorunsuz ve etiketsiz maddemiz yok, 1 milyon makale cepte ve top 10’dayız da bunlar eksik kalmış gibi bir atmosfer var cidden. Bu tür işlerle uğraşan kullanıcılara vakitlerini daha verimli katkılara ayırmayı şiddetle tavsiye ediyorum. Bir arkadaşınıza veya sevgilinize “şu oyuncunun biyografisini de ben yazdım” demek mi istersiniz? Yoksa kelimelerin sonlarına dır dir getiriyorum demek mi daha havalı? Ben birincisini daha karizmatik buluyorum :) Bu arada bu tür uğraşlar katkı değil sadece değişiklik olarak kabul ediliyor birçok kullanıcı tarafından. Bilginiz olsun, eseriniz olsun. --Maurice Flesier message 23.18, 24 Şubat 2021 (UTC)
- Daha önce dediğim gibi kimsenin nasıl katkı yapacağına karar vermek ne benim ne başkasının haddine, ancak her katkıyı da belli politika ve yönergeler çerçevesinde sınırlamak şart. @Maurice Flesier'e "gereksiz ayrıntı" konusunda katılmayacağım, zira elimize bir ansiklopedi, sözlük gibi eserler aldığımızda bir uyum, bir standart görmek isteriz. Bir maddesi şöyle, bir maddesi böyle olan bir ansiklopedinin güvenilirliği ve ciddiyeti sorgulanır. Öte yandan bu tip standartlaştırmalar, ileride "ama böyle daha iyi bence" tarzı argümanlarla boş tartışmalar, boş döngülere girmenin önüne geçer. Kısa süre öncesine kadar birileri bu -dir'leri kaldırırken başkaları ekliyordu ve kısır bir döngüye girilmişti. Artık böyle bir sorunumuz yok, ekleniyorlar hep. Dolayısıyla bu da bize vakit kazandırıyor, standartlık kazandırıyor, güvenilirliğimizi etkiliyor. Ancak, köy çeşmesinin politika kısmında sunduğum ve hâlâ beklemede olan bir politika eki var. O politika eki, bu tip insan ilgisi gerektirmeyen değişikliklerin AWB ile değil de botla yapılması gerekliliğini anlatıyor ("giriş cümlesinde 'oyuncu.' ile biteni 'oyuncudur.' yap komutu kolayca verilebilir bora). Şu an "bunları AWB ile yapamazsın" demek dayanaksız olur ama o kısım geldiğinde artık bunlara botlar bakacak, hiçbir sıkıntı kalmayacak :) NanahuatlEfendim? 02.48, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Biyografi yazmış olmak evet havalı Maurice Flesier :) Senin katkı profilini açıp bakmadım yani birazdan yazacaklarımda rahatsızlık duyacağın bir şey denk gelirse bile senin özelinde konuşmadığımı baştan söyleyeyim. Sadece senin yazdığın bir cümlenin ardından, bir standartlaştırma fikrinin ve ufak tefek bir dokunuşun bazı kullanıcılar tarafından katkı olarak değerlendirilmediği konusunda genel olarak topluluğa birkaç söz söylemek istiyorum. Küçük değişikliklerin, katkı çerçevesi dışına çıkarılmasına ve değersizleştirilmesine karşıyım. Her kullanıcı belirli bir ortalamanın üzerinde doğrulukta yazamıyor ya da bazı temel şeyleri bilmediği için standartlara uygun yazmıyor, maddeler arası bağlantıları ve bir konuya aidiyeti veremiyor olabilir. Ufak tefek dokunuşlar yapanlar da bunları düzelterek katkı yapıyorlar ve bir sayfanın aşağı yukarı neresinde ne vardır ya da buradaki yazım dili neye benzer bu gibi şeyleri rayına oturtarak okuyucuların site adından bağımsız olarak bir devamlılık hissi yaşamasını sağlıyorlar. Bu demek değil ki her şey komple tek tornadan çıkmış gibi görünsün, ama bir paragraftan diğerine, bir maddeden ötekine geçerken de bir bütünlük hissi yaratmaya katkıda bulunuyor bunlar. AWB kullanmıyorum, bir botum yok ama her ikisi de yine konudan (-dır, -dir) bağımsız olarak konuşacak olursam gerekliler. Bazı değişikliklerin doğru olup olmadığını ya da illa ki yapılması şart mıdır bunları tartışmamız doğal, kimsenin kafa yapısı ve algısı birbirine uymuyor %100 ve bazen iyi ki de uymuyor. Ama yılların birikmiş hatalarını temizlemek gibi tekrarlı ve zaman alan işleri birileri yapmazsa birkaç tane dikkatli ve %100'ünü veren kullanıcının uzun sürelerle yazdığı maddeler dışında kalan maddelerimiz okunamaz kalabilir veya zamanla dış bağlantıların kopması, dosyaların silinmesi ama kalıntılarının kalması gibi nedenlerle okunamaz hale gelebilir. Geçenlerde 900 küsur kadar kırık dosya bağlantısını Khutuck botuyla bir çırpıda hallediverdi. Küçük dokunuşlarla çok uğraşmıyorsanız bazen 10-20 gibi rakamların bile ne kadar vakit alabilen şeyler olduğunu fark edemeyebiliyorsunuz. Demem o ki, evet buradaki her katkıda, mümkün olsa keşke, hep yapıcı şeylerle uğraşılsın, ama yapıcı katkıların da küçüğünü büyüğünden lütfen bu kadar ayırmayalım, sonra onları yapacak kullanıcıları mumla arayabiliriz. Onlar olduğu için bazı şeylere enerji harcamak zorunda kalmıyoruz, kazan kazan hesabı :) Son olarak; "Ahmet Cimri, Türk yazar, editördür." örneğinde değişiklik yapılacaksa "Ahmet Cimri, Türk yazar ve editördür." şeklinde yapmak kulağa daha iyi geliyor. ----anerka'ya söyleyin 11.48, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Daha önce dediğim gibi kimsenin nasıl katkı yapacağına karar vermek ne benim ne başkasının haddine, ancak her katkıyı da belli politika ve yönergeler çerçevesinde sınırlamak şart. @Maurice Flesier'e "gereksiz ayrıntı" konusunda katılmayacağım, zira elimize bir ansiklopedi, sözlük gibi eserler aldığımızda bir uyum, bir standart görmek isteriz. Bir maddesi şöyle, bir maddesi böyle olan bir ansiklopedinin güvenilirliği ve ciddiyeti sorgulanır. Öte yandan bu tip standartlaştırmalar, ileride "ama böyle daha iyi bence" tarzı argümanlarla boş tartışmalar, boş döngülere girmenin önüne geçer. Kısa süre öncesine kadar birileri bu -dir'leri kaldırırken başkaları ekliyordu ve kısır bir döngüye girilmişti. Artık böyle bir sorunumuz yok, ekleniyorlar hep. Dolayısıyla bu da bize vakit kazandırıyor, standartlık kazandırıyor, güvenilirliğimizi etkiliyor. Ancak, köy çeşmesinin politika kısmında sunduğum ve hâlâ beklemede olan bir politika eki var. O politika eki, bu tip insan ilgisi gerektirmeyen değişikliklerin AWB ile değil de botla yapılması gerekliliğini anlatıyor ("giriş cümlesinde 'oyuncu.' ile biteni 'oyuncudur.' yap komutu kolayca verilebilir bora). Şu an "bunları AWB ile yapamazsın" demek dayanaksız olur ama o kısım geldiğinde artık bunlara botlar bakacak, hiçbir sıkıntı kalmayacak :) NanahuatlEfendim? 02.48, 25 Şubat 2021 (UTC)
- gerçekten son zamanlarda birçok kullanıcının tek uğraşı bu AWB değişiklikleri ve bot hesapları. Hayatını kaybetti/öldü tartışması, sonra bot hesapların enwikiden referans alıp oradaki boyuta, gelişmişliğe ve alakaya göre buradaki maddeleri keyfi vikiproje kategorizasyonu yapması şimdi de son değişikliklerde sık görmeye başladığımız -dır, -dir eklerinin iliştirilmesi.. King’in yorumunun altına bende imzamı atarım. Nedir yani bu gereksiz ayrıntılarda hapsolma hevesi. Sanki herşey dört dörtlük, hiç sorunsuz ve etiketsiz maddemiz yok, 1 milyon makale cepte ve top 10’dayız da bunlar eksik kalmış gibi bir atmosfer var cidden. Bu tür işlerle uğraşan kullanıcılara vakitlerini daha verimli katkılara ayırmayı şiddetle tavsiye ediyorum. Bir arkadaşınıza veya sevgilinize “şu oyuncunun biyografisini de ben yazdım” demek mi istersiniz? Yoksa kelimelerin sonlarına dır dir getiriyorum demek mi daha havalı? Ben birincisini daha karizmatik buluyorum :) Bu arada bu tür uğraşlar katkı değil sadece değişiklik olarak kabul ediliyor birçok kullanıcı tarafından. Bilginiz olsun, eseriniz olsun. --Maurice Flesier message 23.18, 24 Şubat 2021 (UTC)
- @Victor Trevor buradaki itirazlar bulunduğu için lütfen -dır, -dir, gibi eklentileri biyografilere AWB ile eklemeyi derhal durdurunuz. @Kingbjelica'nın endişeleri yerinde bir tespit ve giriş tanımlarındaki cümle yapısını ve ahenkini bozuyor. Yani her biyo maddeye eklenmek zorundadır diye bir hüküm mü var? Bu standartlaşmaktan ziyade birbirinden farklı ve içeriğe sahip biyografileri "tek tipleştirme” değişiklikleridir. Bu da ansiklopedide ki çeşitliliği ve zanginliği bana göre bozuyor. --Maurice Flesier message 12.49, 25 Şubat 2021 (UTC)
- @Anerka'nın bahsettiği şekilde yapılması bence de daha iyi. Yaptığım düzeltmelerde sorun olduğunu sanmıyorum, sorun varsa düzeltmeyi denemek zor değil. @Nanahuatl, standartlaştırma konusunda gayet net açıklama yapmış, @Maurice Flesier. :) --Victor Trevor (mesaj) 12.55, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Bir tartışmada itiraz veya şerh varsa yöntem tartışmak ve bir fikir alışverişinde bunlunmaktır @Victor Trevor Bu tartışmalar devam ederken itiraza konu olan değişikliklerin devam ettirilmesi kabul edilemez. Son kez AWB değişikliklerini durdurmanızı rica ediyorum. --Maurice Flesier message 13.03, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Bu durumda durmam yerinde olacaktır, benzer düzenlemeleri yapan @Vikiçizer'e de ses edeyim.
- Politikada yüklemin -dır şeklinde olması gerektiği yazılmış ise buna uygun şekilde düzenleme yapılmasının normal olduğunu düşünüyorum. Standart olarak uygulanması gereken düzenlemeler nasıl oluyor da hem yapılması öneriliyorken hem de yapılmaması gerekiyor... Yani ben Vikipedi'ye yeni başlayan arkadaşıma girişe "-dır" eklemen lazım fakat politika olarak kabul edilmiş olmasına rağmen tüm maddelerde düzeltme yapamazsın mı demeliyim? --Victor Trevor (mesaj) 13.27, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Dememelisin bence. Bot'a uyan bir değişiklik değil bunlar bu arada. Awb ile bile kör topal yapılıyor. Ama yine de dur bakalım ne oluyor, zaten sen ben o durduğunda o iş öylece kalacaktır. @Victor Trevor Vikiçizer (mesaj) 17.40, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Bir tartışmada itiraz veya şerh varsa yöntem tartışmak ve bir fikir alışverişinde bunlunmaktır @Victor Trevor Bu tartışmalar devam ederken itiraza konu olan değişikliklerin devam ettirilmesi kabul edilemez. Son kez AWB değişikliklerini durdurmanızı rica ediyorum. --Maurice Flesier message 13.03, 25 Şubat 2021 (UTC)
- @Anerka'nın bahsettiği şekilde yapılması bence de daha iyi. Yaptığım düzeltmelerde sorun olduğunu sanmıyorum, sorun varsa düzeltmeyi denemek zor değil. @Nanahuatl, standartlaştırma konusunda gayet net açıklama yapmış, @Maurice Flesier. :) --Victor Trevor (mesaj) 12.55, 25 Şubat 2021 (UTC)
Düzenlemelerin tamamının durdurulması gerektiği talebinin nereden kaynaklandığını çözemedim. Yeni kabul edilmiş olan BEK:DIR yoruma yer bırakmayacak kadar açık bir yönerge. Giriş cümlesine "-dır" eklenerek maddelerin "tek tipleştirilmesi" yönergenin öngördüğü bir şey ve eğer itiraz varsa bunun AWB ile değişiklik yapan kullanıcıya yöneltilmemesi lazım, yönergenin tartışma sayfasında endişeler ifade edilebilir. Kingbjelica özel bir durumla ilgili yerinde bir uyarıda bulunmuş, ancak bunun gerektirdiği değişiklikler yapılırken daha dikkatli olunması ve bütünlüğü bozacak yerlerde müdahalelerden kaçınılmasından ibaret. Öte yandan politika teklifi kabul edilse dahi bu gibi değişiklikler yine AWB ile yapılmaya devam edilecek, zira bot operatörleri net bir şekilde bu değişikliklerin botlara uygun olmadığını ifade etmiş durumda. Son değişikliklerin dolması vs. endişeler için belli ki başka türlü çıkış yolları düşünmek gerekecek. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 13.36, 25 Şubat 2021 (UTC)
- BEK:DIR iki kullanıcının tartışma sayfasında konuşması (ToprakM başka bir konuda görüş bildirmiş) ile alınmış bir karardan ibaret. Bu da verimli bir tartışma olmadığının göstergesi. Hayatını kaybetti/öldü tartışmasında bizzat ilgili yönergenin tartışma sayfasında konu dile getirildi ama sonuç nafile. AWB kullanan kullanıcılar bir yandan bu konu tartışmaya açık halde tartışılırken bütün biyografi maddelerindeki aynı anlama gelen ifadeleri öldü olarak değiştirmeye devam etti ve etmeye de devam ediyor. Yani biraz kendim çaldım kendim oynadım oldu. B—ir itiraz varken bizzat bu AWB değişikliklerini sürdüren kullanıcıların tartışmaya konu olan değişiklikleri devam ettirmesi yapıcı olmazdı. Öldü tartışması gibi bu eklerin de hayati bir konu olarak görülmesi de ilginç. “Fransız oyuncu ve model” ile “Fransız oyuncu ve modeldir” arasında 99 fark falan yok ortada. İki tanımı da okuyan bir okuyucu ikisi arasında hiçbir fark görmeyecektir. Bir de ölmüş kişilerde bu ekin eklenmesi mesela Oya Aydoğan'ın giriş paragrafındaki “Türk dizi ve sinema oyuncusu, şarkıcı ve televizyon sonucusudur” olması ilk bakışta okuyucuya şimdiki zaman kipi gibi halen daha televizyon sunucusu olarak devam ettiği izlenimi oluşturur. Yaşayan insanlar ile ölmüş insanlar arasında bu eklerin kullanımı doğal bir algı oluşturmaya yetiyor. King’in değindiği hususta cabası. Kısacası hiç bir madde de -dır -dir kullanılmasın diye bir derdim yok. Sadece her biyografi maddenin giriş paragrafı ve mesleklerin ve sıfatların tanımlarının birbirinden farklı olması bu eklerin bazen de uggunsuz durduğunu göstermektedir. Şu mantıktan artık çıkılması lazım. Bir yönergedeki her öneri kayıtsız şartsız cartsız curtsuz kat’i olarak her madde de uygulanmak zorundadır. Bu yapıldığında buna ben standartlaştırma değil “ hizaya çekme” ve “tek tipleştirme” derim. Maddelere biraz geniş pencereden bakılması gerekiyor. --Maurice Flesier message 14.28, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Teessüf ederim, ne kadar ayıp. O yönerge taslağı @Vito Genovese tarafından 19 Ekim 2020'de oluşturuldu. O sürüm üzerine 90 civarı değişiklik yapıldı. Aynı gün kendisi tartışmaya açtı. Benim de aralarında bulunduğum birkaç kullanıcı, onlarca yorum yaptı. 115 değişiklik yapılmış bu tartışma esnasında. Son yorum 17 Aralık 2020'de geldi, 29 Ocak 2021'de ise yönerge uygulamaya geçti. Ancak "iki kullanıcının tartışma sayfasında konuşması (ToprakM başka bir konuda görüş bildirmiş) ile alınmış bir karardan ibaret" deniliyor. Bu bizim suçumuz değil. Bas bas bağırıyoruz, biz konuşuyoruz orada. Herkesin her konu hakkında düşüncesini duymak zorunda değiliz. Her konu için zorla kapı kapı dolaşıp "abi bir görüş versene" demek zorunda da değiliz. Aylarca tartışma kaldı, aktif bir şekilde yürütüldü, ilgisi olan ilgisi olduğu konularda fikrini belirtti ve uygulamaya geçildi. İsteniyor ki "hayır, ben onay vermedim, olamaz". Öyle bir durum yok. 200'e yakın (politika taslağı+tartışma) değişikliği, 3 aydan fazla açık kalan tartışmada başka görüş bildirilmemesi, bizim kabahatimiz değil. Yönerge uygulandı daha yeni, bitti. Zamanında ses çıkarmıyorsunuz sonra ucu size dokununca "vay efendim böyle oldu, olmamalıydı". E ses çıkarın abi? O "bu kadar önemsiz konularla uğraşmama" olayını, yönergelere göre değişiklik yapan @Victor Trevor yapmıyor, daha kabul edileli bir ay olmamış yönergeyi kabul etmemeye çalışan sen yapıyorsun @Maurice Flesier. Madem bunları "önemsiz" görüyorsun, o zaman bu kadar uzun yazmak yerine seni de "katkı" yapmaya davet ediyorum. Yeri geldiğinde "ama bu yönergeye/politikaya aykırı" diyorsan, şimdi de burada yönergeyi yok sayamazsın, kusura bakma lütfen. NanahuatlEfendim? 18.00, 25 Şubat 2021 (UTC)
- BEK:DIR iki kullanıcının tartışma sayfasında konuşması (ToprakM başka bir konuda görüş bildirmiş) ile alınmış bir karardan ibaret. Bu da verimli bir tartışma olmadığının göstergesi. Hayatını kaybetti/öldü tartışmasında bizzat ilgili yönergenin tartışma sayfasında konu dile getirildi ama sonuç nafile. AWB kullanan kullanıcılar bir yandan bu konu tartışmaya açık halde tartışılırken bütün biyografi maddelerindeki aynı anlama gelen ifadeleri öldü olarak değiştirmeye devam etti ve etmeye de devam ediyor. Yani biraz kendim çaldım kendim oynadım oldu. B—ir itiraz varken bizzat bu AWB değişikliklerini sürdüren kullanıcıların tartışmaya konu olan değişiklikleri devam ettirmesi yapıcı olmazdı. Öldü tartışması gibi bu eklerin de hayati bir konu olarak görülmesi de ilginç. “Fransız oyuncu ve model” ile “Fransız oyuncu ve modeldir” arasında 99 fark falan yok ortada. İki tanımı da okuyan bir okuyucu ikisi arasında hiçbir fark görmeyecektir. Bir de ölmüş kişilerde bu ekin eklenmesi mesela Oya Aydoğan'ın giriş paragrafındaki “Türk dizi ve sinema oyuncusu, şarkıcı ve televizyon sonucusudur” olması ilk bakışta okuyucuya şimdiki zaman kipi gibi halen daha televizyon sunucusu olarak devam ettiği izlenimi oluşturur. Yaşayan insanlar ile ölmüş insanlar arasında bu eklerin kullanımı doğal bir algı oluşturmaya yetiyor. King’in değindiği hususta cabası. Kısacası hiç bir madde de -dır -dir kullanılmasın diye bir derdim yok. Sadece her biyografi maddenin giriş paragrafı ve mesleklerin ve sıfatların tanımlarının birbirinden farklı olması bu eklerin bazen de uggunsuz durduğunu göstermektedir. Şu mantıktan artık çıkılması lazım. Bir yönergedeki her öneri kayıtsız şartsız cartsız curtsuz kat’i olarak her madde de uygulanmak zorundadır. Bu yapıldığında buna ben standartlaştırma değil “ hizaya çekme” ve “tek tipleştirme” derim. Maddelere biraz geniş pencereden bakılması gerekiyor. --Maurice Flesier message 14.28, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Böyle bir teklifden bihaber olmak bizim suçumuz değil. Orada 115 değişiklik olmasının bir önemi bulunmyor. Kaç kullanıcının değerlendirme yaptığı ve dar bir konsensus ile yönergeye dahil edilmesi önemli. Kaldı ki teklifi veren Vito’yu saymazsak sizin ve Anerka dışında üçüncü bir kullanıcının iştiraki bile söz konusu değil. Tecrübeli olan her editör bilir ki, en sağlıklı sonuçlar en geniş katılımlı müzakereler ile ortaya çıkar. Herkes sizin gibi 7/24 burada aktif değil Nanahuatl. Bundan haberimiz olmaması ve son birkaç gündür yapılan değişiklikleri son değişikliklerden öğrenmiş olduğumuz için suçlanmıyoruzdur umarım. Ucunun bana dokunduğu bir durum yok. Tek bir madde de dır dır yapılsa veya sadece benim açtığım maddelere bu ekler eklense belki bir ihtimal dediğiniz gibi ucu bana dokunuyor olurdu. Aksine tahminimce binlerce maddeye eklenmiş vaziyette. Yukarıdaki yorumumda çekincelerimi ifade ettim. Kaldı ki benim dışında 4+1 IP kullanıcı daha benzer itirazlarını dile getirmiş. Bu arada kullandığınız üslubu size yakıştıramadım. Senli-benli hitap şekli, bizzat tanımadığım veya arkadaş olmadığım kişiler/kullanıcılar için Vikipedi'de tercih etmediğim bir iletişim biçimi. Buna dikkat ederseniz memnun olurum. --Maurice Flesier message 21.07, 25 Şubat 2021 (UTC)
- "Haberimiz yoktu" demenin makul olduğunu düşünmüyorum. İlgili yönerge teklifi köy çeşmesinden topluluğa duyuruldu. Bundan fazlası herhâlde bireysel davet atmak olacaktır ki onun da uygunsuz olduğu takdir edilecektir. Kendi adıma örneğin tartışmaya katacak bir şeyim olduğunu düşünmediğim için tartışmaya katılmadım, detaylı incelemelerin üstüne "+1" yazmamın bir değeri olacağını düşünsem elbette yazardım. Standart prosedürlerin tamamı izlenmiş, katılan kullanıcıların fikir birliğiyle tartışma sonuçlandırılmış. Bu noktada sanırım doğrusu, bunun ötesini yönergenin tartışma sayfasına taşımak olacaktır. Hayatını kaybetmek-ölmek ile de çok farklı bir durum olarak değerlendiriyorum, orada hatırlayacaksınızdır @Maurice Flesier, yönergede açıkça belli olmayan bir durum vardı. Sonrasında hayatını kaybetmek değişikliklerine devam edildiğini belirtmişsiniz, kendi adıma Victor'un o tartışmadan sonra devam ettiğine rastlamadım (kendisine teşekkürler), başka eden AWB kullanıcısı varsa, o konuda elbette uyaralım. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 21.49, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Bireysel davet gönderilmesine gerek yoktu, tartışmanın sürdüğü sayfada ping gönderilebilirdi. Sadece bana demiyorum. İlgi duyulabileceği düşünülen herhangibir etkin kullanıcılar için diyorum. Kaldı ki haftalık İB projelerinde bile elli kere seslenilen kullanıcılar bir politika/yönerge konusunda da davet edilebilirdi. Çünkü politikaların uygulama aşamasına bu topluluk karar veriyor. Yazdığım gibi belirli zaman diliminde etkin olmamam ya da Vito’nun köy çeşmesindeki duyurusuna dikkat göstermemem/göstermeyenler yüzünden kimsenin suçlamasını kabul edemem. Bu proje bir gönüllük üzerine inşa edildi. Hiçbir kullanıcı “tartışmaya katılsaydın bana ne” ya da “ görseydin ne yapayım” ile itham edilemez. Hangi kullanıcıyı burada daha az etkin olduğu veya yazılan bir yazıyı görmediği için suçlandı? Devletlerin anayasaları bile revize edilebilirken buradaki yönergenin baki kalacağını ya da yarın bir gün başka bir kullanıcının değişiklik isteğine mazhar olmayacağını garanti edebilir miyiz. --Maurice Flesier message 22.27, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Elbette değişiklik olmayacağını garanti edemeyiz, ancak bu da AWB değişikliği yapılmaması için bir gerekçe değil. Somut bir itiraz varsa, ki var gibi görünüyor, yerinin yönergenin tartışma sayfası olması lazım. Ping konusunda ise katılamayacağım. Mesaj atılmasından farklı değerlendirmiyorum. Belli parametreler içerisinde sıkıca tanımlanmış durumlar dışında (ki kendim ping attığımda neden, neye göre attığımı hep söylüyorum) tartışmalarda ve özellikle de yönerge önerilerinde kesinlikle ping gönderilmemeli, etik açıdan çok sorunlu bir yaklaşım. Herhangi bir öneriyi sunan veya fikir birliği tespit etmeye çalışan kimseler topluluktan kimin ilgi duyacağını düşünüp ping atmakla mükellef değil. Köy çeşmesi gibi platformlar bunun için var. Zamanında görüp yorum yapmadığınız için elbette suçlu değilsiniz, ancak yönerge de tartışma olgunluğa eriştiğinde onaylandığı için o kullanıcılar suçlu değil. Ortada bir suç yok :) --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 22.47, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Bireysel davet gönderilmesine gerek yoktu, tartışmanın sürdüğü sayfada ping gönderilebilirdi. Sadece bana demiyorum. İlgi duyulabileceği düşünülen herhangibir etkin kullanıcılar için diyorum. Kaldı ki haftalık İB projelerinde bile elli kere seslenilen kullanıcılar bir politika/yönerge konusunda da davet edilebilirdi. Çünkü politikaların uygulama aşamasına bu topluluk karar veriyor. Yazdığım gibi belirli zaman diliminde etkin olmamam ya da Vito’nun köy çeşmesindeki duyurusuna dikkat göstermemem/göstermeyenler yüzünden kimsenin suçlamasını kabul edemem. Bu proje bir gönüllük üzerine inşa edildi. Hiçbir kullanıcı “tartışmaya katılsaydın bana ne” ya da “ görseydin ne yapayım” ile itham edilemez. Hangi kullanıcıyı burada daha az etkin olduğu veya yazılan bir yazıyı görmediği için suçlandı? Devletlerin anayasaları bile revize edilebilirken buradaki yönergenin baki kalacağını ya da yarın bir gün başka bir kullanıcının değişiklik isteğine mazhar olmayacağını garanti edebilir miyiz. --Maurice Flesier message 22.27, 25 Şubat 2021 (UTC)
- "Haberimiz yoktu" demenin makul olduğunu düşünmüyorum. İlgili yönerge teklifi köy çeşmesinden topluluğa duyuruldu. Bundan fazlası herhâlde bireysel davet atmak olacaktır ki onun da uygunsuz olduğu takdir edilecektir. Kendi adıma örneğin tartışmaya katacak bir şeyim olduğunu düşünmediğim için tartışmaya katılmadım, detaylı incelemelerin üstüne "+1" yazmamın bir değeri olacağını düşünsem elbette yazardım. Standart prosedürlerin tamamı izlenmiş, katılan kullanıcıların fikir birliğiyle tartışma sonuçlandırılmış. Bu noktada sanırım doğrusu, bunun ötesini yönergenin tartışma sayfasına taşımak olacaktır. Hayatını kaybetmek-ölmek ile de çok farklı bir durum olarak değerlendiriyorum, orada hatırlayacaksınızdır @Maurice Flesier, yönergede açıkça belli olmayan bir durum vardı. Sonrasında hayatını kaybetmek değişikliklerine devam edildiğini belirtmişsiniz, kendi adıma Victor'un o tartışmadan sonra devam ettiğine rastlamadım (kendisine teşekkürler), başka eden AWB kullanıcısı varsa, o konuda elbette uyaralım. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 21.49, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Böyle bir teklifden bihaber olmak bizim suçumuz değil. Orada 115 değişiklik olmasının bir önemi bulunmyor. Kaç kullanıcının değerlendirme yaptığı ve dar bir konsensus ile yönergeye dahil edilmesi önemli. Kaldı ki teklifi veren Vito’yu saymazsak sizin ve Anerka dışında üçüncü bir kullanıcının iştiraki bile söz konusu değil. Tecrübeli olan her editör bilir ki, en sağlıklı sonuçlar en geniş katılımlı müzakereler ile ortaya çıkar. Herkes sizin gibi 7/24 burada aktif değil Nanahuatl. Bundan haberimiz olmaması ve son birkaç gündür yapılan değişiklikleri son değişikliklerden öğrenmiş olduğumuz için suçlanmıyoruzdur umarım. Ucunun bana dokunduğu bir durum yok. Tek bir madde de dır dır yapılsa veya sadece benim açtığım maddelere bu ekler eklense belki bir ihtimal dediğiniz gibi ucu bana dokunuyor olurdu. Aksine tahminimce binlerce maddeye eklenmiş vaziyette. Yukarıdaki yorumumda çekincelerimi ifade ettim. Kaldı ki benim dışında 4+1 IP kullanıcı daha benzer itirazlarını dile getirmiş. Bu arada kullandığınız üslubu size yakıştıramadım. Senli-benli hitap şekli, bizzat tanımadığım veya arkadaş olmadığım kişiler/kullanıcılar için Vikipedi'de tercih etmediğim bir iletişim biçimi. Buna dikkat ederseniz memnun olurum. --Maurice Flesier message 21.07, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Şu an için yapılan değişikliklerin yönerge doğrultusunda sorunsuz olduğunu düşünüyorum. Yönerge değişir, biz tüm maddeleri yine elden geçiririz o ayrı. Bu değişiklik yerine daha farklı şeyler de yapılabilinir bu da tartışmaya açık bir husus ama Vikiperi denilen bir kavram da var sonuçta. chansey mesaj? 22.40, 25 Şubat 2021 (UTC)
- Yönerge içeriği ve AWB düzenlemelerinde her şeyi dil bilgisine uydurmak zor olabiliyor :@Chansey. Yukarıda eklediğim notu birkaç kullanıcı kavrayabilmiş, biraz daha açmak isterim. Size sorunsuz gelen şey şu an AWB ile ağırlıkla oyuncu, futbolcu ve siyasetçi gibi tekil uğraşlara -dır eklemesinin yapılmış olması. Birden fazla uğraş varsa sorun doğuyor. Gülsim Ali maddesindeki "Türk manken, dizi oyuncusu." şeklindeki geniş anlam "Türk manken, dizi oyuncusudur." a çevrilince netlik ve ahenk kalmadı. Keza Haluk Levend maddesini AWB "Türk şarkıcı, hayırseverdir" yapsa burada kulağı tırmalayan bir uyumsuzluk doğacaktır. Sizce de bir sorun yok mu? Tüm ansiklopedilerde kişiler geniş anlam ve zamanla tanımlanır, -dır eki kimi maddelerde zamansal kaymalara neden oluyor. Yaşayan bir futbolcunun maddesinin girişini "futbolcudur" yapınca -dır eki şimdiki zaman/şimdki uğraş manasına daha yakın oluyor. Burada maddelere birden fazla uğraş varsa (her birini virgülle ayırıp :D) sonuncusudan önce -ve bağlacının eklediğimiz de oluyor eklemediğimiz de.. Yukarıda bir örneğini verdim mesala: Son uğraştan önce bağlaç yoksa -dır eklemesi mana ve çağrışımı bozup ahengi baltalıyor. Özellikle 1960'lardan önce TR'de insanların oldukça farklı kimlikleri vardı, aynı dönemde hem siyasetçi hem öğretmen hem de yazarlık yapanlar olurdu. Bu tarz insanların maddelerinde -dır ekinin vurguyu hangisine kaydıracağını da hesaba katmak gerekir, AWB sona ekliyor. Kimi maddelerimizde uğraşlar kronolojik olarak verilmiş, kimisinde asıl uğraş ilk yazılmış (olması gereken) kimisinde de sona eklenmştir. Örn. Ferhat Göçer maddesinde "Türk şarkıcı, doktor." tanımını AWB ile rast gele "Türk şarkıcı, doktordur."yapınca hem asıl uğraşa vurgu hem de zaman ötekine kayar; okuyanlar da bu AWB diline karşı duraksamış olur. Kişiyi tanımlarken zamansızlığı tercih etmek daha iyi, karmaşık VP düzeninde uğraşların yalın kalması anlamsal olarak sorun teşkil etmezken yeterince geliştirilmemiş AWB dili zaman ve vurguyu daha karmaşık hâle getiryor; aşina olunmayan yazım okumayı duraksatıyor. Dikkat çekilecek son bir husus ise bu AWB dilinin daha fazla işyükü getireceğini hesaba katmalıyız. X bir futbolcuydu ve biz onu burada "futbolcudur" olarak tanımlıyorduk, ama artık faal futbol yaşamına son verdi. O halde "Artık futbolcu değil" özetiyle yapılacak anonim ya da tecrübesiz kullanıcı değişikliklerine şaşmamalı.. Veyahut bizim -dır ile tanımladığımız siyasi ve idari uğraşları olan insanlar istifa edince, görevi bırakınca, süresi dolunca aynı özetli değişikliklere de hazırlıklı olmalı. İşyükü olan düzenlemelere bakınca insanların bizim burada neyi ne şekilde tanımladığımızla pek de ilgili olmadıkları görülür, buraya dahil olmayan veya yeni katılanlar için kendi düşüncüleri ile yerleşmiş kalıplar daha önceliklidir. Artı ve eksisine bakınca bu düzenlemelere son verilmesi gerektiğini yinelemek istiyorum. Ansiklopedinin ruhuna yakışan da budur: net tanım, anlaşılırlık.--Kingbjelica (mesaj) 00.52, 26 Şubat 2021 (UTC)
- Selamlar Kingbjelica. Haklısınız ben kısa bir özetle fikrimi belirttim. Burada değil ceviz, fındık kabuğunu doldurmayacak bir konudan bahsediyoruz. Çok karşılaşıyoruz -dır/-dir değişimlerinden şahsen hiç rahatsız olmadım, burada karşıt görüşteki kullanıcılara da hak vermiyor değilim. Selamlar. chansey mesaj? 05.48, 26 Şubat 2021 (UTC)
- Kingbjelica'nın konu özelinde örneklerle izah ettiği endişelerine katlıyorum. BEK:DIR'daki "İlk cümlede yüklem -DIr biçimbirimini taşımalı (örn: Alman futbolcudur); yalın (örn: Alman futbolcu) veya geçmiş zaman (örn: Alman futbolcuydu) kullanımından kaçınılmalıdır." kısmı ivediklikle kaldırılması gerektiğini düşünüyorum @Vito Genovese. Bu tür bir eklentinin de her girişin farklı yazıldığı ve birden fazla meslekle uğraşan kişilerin biyografilerinde yarattığı düzensizlik ve anlam çarpıklıklarını göz önüne alırsak AWB'ye bırakılamayacağını görmüş olduk. Yükleme eklenen -dır, -dir her girişe uygun olmadığını ve bir zorunluluk gibi görülmemesi gerektiği bariz. Not: burada yazılan yorumlar arşivlenmeden önce teklifin konuşulduğu tartışma sayfasına bir kopyasının eklenmesi gelecekte farklı kullanıcıların ulaşabilmesi için faydalı olacaktır. --Maurice Flesier message 10.05, 1 Mart 2021 (UTC)
- Görüşlerimi daha geniş zamanımın olduğu bir noktada (maalesef bu hafta değil) paylaşacağım.
- Vito Genovese 13.09, 1 Mart 2021 (UTC)
- Kingbjelica'nın konu özelinde örneklerle izah ettiği endişelerine katlıyorum. BEK:DIR'daki "İlk cümlede yüklem -DIr biçimbirimini taşımalı (örn: Alman futbolcudur); yalın (örn: Alman futbolcu) veya geçmiş zaman (örn: Alman futbolcuydu) kullanımından kaçınılmalıdır." kısmı ivediklikle kaldırılması gerektiğini düşünüyorum @Vito Genovese. Bu tür bir eklentinin de her girişin farklı yazıldığı ve birden fazla meslekle uğraşan kişilerin biyografilerinde yarattığı düzensizlik ve anlam çarpıklıklarını göz önüne alırsak AWB'ye bırakılamayacağını görmüş olduk. Yükleme eklenen -dır, -dir her girişe uygun olmadığını ve bir zorunluluk gibi görülmemesi gerektiği bariz. Not: burada yazılan yorumlar arşivlenmeden önce teklifin konuşulduğu tartışma sayfasına bir kopyasının eklenmesi gelecekte farklı kullanıcıların ulaşabilmesi için faydalı olacaktır. --Maurice Flesier message 10.05, 1 Mart 2021 (UTC)
- Selamlar Kingbjelica. Haklısınız ben kısa bir özetle fikrimi belirttim. Burada değil ceviz, fındık kabuğunu doldurmayacak bir konudan bahsediyoruz. Çok karşılaşıyoruz -dır/-dir değişimlerinden şahsen hiç rahatsız olmadım, burada karşıt görüşteki kullanıcılara da hak vermiyor değilim. Selamlar. chansey mesaj? 05.48, 26 Şubat 2021 (UTC)
- Yönerge içeriği ve AWB düzenlemelerinde her şeyi dil bilgisine uydurmak zor olabiliyor :@Chansey. Yukarıda eklediğim notu birkaç kullanıcı kavrayabilmiş, biraz daha açmak isterim. Size sorunsuz gelen şey şu an AWB ile ağırlıkla oyuncu, futbolcu ve siyasetçi gibi tekil uğraşlara -dır eklemesinin yapılmış olması. Birden fazla uğraş varsa sorun doğuyor. Gülsim Ali maddesindeki "Türk manken, dizi oyuncusu." şeklindeki geniş anlam "Türk manken, dizi oyuncusudur." a çevrilince netlik ve ahenk kalmadı. Keza Haluk Levend maddesini AWB "Türk şarkıcı, hayırseverdir" yapsa burada kulağı tırmalayan bir uyumsuzluk doğacaktır. Sizce de bir sorun yok mu? Tüm ansiklopedilerde kişiler geniş anlam ve zamanla tanımlanır, -dır eki kimi maddelerde zamansal kaymalara neden oluyor. Yaşayan bir futbolcunun maddesinin girişini "futbolcudur" yapınca -dır eki şimdiki zaman/şimdki uğraş manasına daha yakın oluyor. Burada maddelere birden fazla uğraş varsa (her birini virgülle ayırıp :D) sonuncusudan önce -ve bağlacının eklediğimiz de oluyor eklemediğimiz de.. Yukarıda bir örneğini verdim mesala: Son uğraştan önce bağlaç yoksa -dır eklemesi mana ve çağrışımı bozup ahengi baltalıyor. Özellikle 1960'lardan önce TR'de insanların oldukça farklı kimlikleri vardı, aynı dönemde hem siyasetçi hem öğretmen hem de yazarlık yapanlar olurdu. Bu tarz insanların maddelerinde -dır ekinin vurguyu hangisine kaydıracağını da hesaba katmak gerekir, AWB sona ekliyor. Kimi maddelerimizde uğraşlar kronolojik olarak verilmiş, kimisinde asıl uğraş ilk yazılmış (olması gereken) kimisinde de sona eklenmştir. Örn. Ferhat Göçer maddesinde "Türk şarkıcı, doktor." tanımını AWB ile rast gele "Türk şarkıcı, doktordur."yapınca hem asıl uğraşa vurgu hem de zaman ötekine kayar; okuyanlar da bu AWB diline karşı duraksamış olur. Kişiyi tanımlarken zamansızlığı tercih etmek daha iyi, karmaşık VP düzeninde uğraşların yalın kalması anlamsal olarak sorun teşkil etmezken yeterince geliştirilmemiş AWB dili zaman ve vurguyu daha karmaşık hâle getiryor; aşina olunmayan yazım okumayı duraksatıyor. Dikkat çekilecek son bir husus ise bu AWB dilinin daha fazla işyükü getireceğini hesaba katmalıyız. X bir futbolcuydu ve biz onu burada "futbolcudur" olarak tanımlıyorduk, ama artık faal futbol yaşamına son verdi. O halde "Artık futbolcu değil" özetiyle yapılacak anonim ya da tecrübesiz kullanıcı değişikliklerine şaşmamalı.. Veyahut bizim -dır ile tanımladığımız siyasi ve idari uğraşları olan insanlar istifa edince, görevi bırakınca, süresi dolunca aynı özetli değişikliklere de hazırlıklı olmalı. İşyükü olan düzenlemelere bakınca insanların bizim burada neyi ne şekilde tanımladığımızla pek de ilgili olmadıkları görülür, buraya dahil olmayan veya yeni katılanlar için kendi düşüncüleri ile yerleşmiş kalıplar daha önceliklidir. Artı ve eksisine bakınca bu düzenlemelere son verilmesi gerektiğini yinelemek istiyorum. Ansiklopedinin ruhuna yakışan da budur: net tanım, anlaşılırlık.--Kingbjelica (mesaj) 00.52, 26 Şubat 2021 (UTC)
- @Seksen iki yüz kırk beş'in dediği gibi bireysel davete, yok bildirim atmaya falan girmek uygunsuz olabilir. Kaldı ki zaten köy çeşmesinde de duyuruldu, bunu ben atlamışım. Kimsenin ilgi alanlarını tespit edip ona göre, zorla davet etmenin, zorla bir fikir birliği aramanın gereği de yok. Zaten o yüzden VP:SAS süreci için zaman kısıtlaması getirdik, bu işin sonu gelmez. Benim gidip de "falanca yönerge 2008'de kabul edilmiş, ben yoktum, ona uyulmasın/uymam" deme lüksüm yok mesela. Çözüm odaklı çalışmıyorsunuz. Varsa bir sıkıntı, buna dair girişimde bulunulur, o yapılmasın bu olmasın denilmez. Sağ olsun Vito Genovese, bu konudaki sıkıntıyı tespit ederek elini taşın altına soktu, sorumluluk aldı ve yönerge teklifini oluşturdu. Şahsen ben de tartışmaya katılanlar da aynı sorumlulukları alarak görüşlerini belirtti. Burada bizim kabahatimiz yok. Yönergeye göre değişiklik yapan Victor Trevor ya da herhangi bir kullanıcının da kabahati yok. Bu konuyu "bildiğim kadarıyla bir görüş birliği yok" diyerek dile getiren Sadrettin'in de kabahati yok. Sorun gördük, çözmek için elimizi taşın altına koyduk. Yoksa böyle "yok o olsun yok bence bu olmasın" ile çözülmediğine zaten onlarca kez şahit olduk. Keza AWB ile ilgili sorunları çözmek için de ben elimi yine taşın altına koydum, keza orada yorum yapanlar da koydular. Yarın birisi gelip benzer şeyi dese hoş mu olur? Olmaz. Bize kabahatli gibi davranılmasın, biz zaten elimizden geleni yaptık, "ben yoktum orada" demek hoş değil cidden. Zorla, zırt pırt dürtmek de hoş değil (iki taraf için de).--NanahuatlEfendim? 01.09, 26 Şubat 2021 (UTC)