Vikipedi

Alex Ferguson

İskoç teknik direktör

Alexander Chapman "Alex" Ferguson OBE (d. 31 Aralık 1941; Glasgow), İskoç futbolcu ve teknik direktör. Futbol dünyasında Sir Alex ya da Ferguson adının halk arasındaki kısaltması olan Fergie adıyla anılan menajer, 6 Kasım 1986'dan 8 Mayıs 2013'e kadar Premier League ekibi Manchester United'da görev yapmıştır. 1986 yılından beri başında bulunduğu Manchester United'a kazandırdığı birçok kupa dışında, Roy Keane, David Beckham, Ryan Giggs, Paul Scholes, Cristiano Ronaldo, Wayne Rooney gibi yıldızları genç yaşta takıma kazandırarak gelişimlerinde büyük rol oynamıştır. Kırmızı Şeytanlar ile 13 kez Premier League ve 2 kez Şampiyonlar Ligi kupalarını kazandırmıştır. Ferguson 19 Aralık 2010 tarihi itibarı ile Manchester United'i en uzun süre çalıştıran teknik direktör olarak tarihe geçmiştir.[1] Alex Ferguson 8 Mayıs 2013 tarihinde yaptığı açıklama ile sezon sonu 27 yıllık kariyerini noktalayacağını açıkladı.[2]

Alex Ferguson
Kişisel bilgileri
Tam adı Alexander Chapman Ferguson
Doğum tarihi 31 Aralık 1941 (82 yaşında)
Doğum yeri Glasgow, İskoçya
Boyu 1,8 m (5 ft 11 in)
Mevkii Forvet
Profesyonel kariyeri*
Yıllar Takım Maç (Gol)
1957-1960 Queen's Park 31 (20)
1960-1964 St. Johnstone 37 (19)
1964-1967 Dunfermline Athletic 89 (66)
1967-1969 Rangers 41 (25)
1969-1973 Falkirk 95 (36)
1973-1974 Ayr United 24 (9)
Toplam 317 (175)
Teknik direktörlük kariyeri
1974 East Stirlingshire
1974-1978 St. Mirren
1978-1986 Aberdeen
1985-1986 İskoçya
1986-2013 Manchester United
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.

2012'de yıllık 9,4 milyon İngiliz Sterlini maaşıyla José Mourinho, Carlo Ancelotti ve Marcello Lippi'den sonra dünyanın en yüksek maaşlı dördüncü yöneticisi oldu.[3]

Kariyeri

değiştir
 
Manchester United oyuncuları, Barselona takımının 2009 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali sonunda madalya törenini izliyor

Kulüp takımları kariyeri

değiştir

Futbola 16 yaşında Queen's Park ile başlayan Ferguson, bir forvet oyuncusu olarak 31 maçta 20 gol kaydetti.[4] 1960'ta St. Johnstone'a transfer oldu. Bu takımda da, ilk 11'in değişmezleri arasına giremeyince transfer olmak istediğini belirtti. Hatta Kanada'ya bile gitmeyi düşündü.[5] Ancak, takımının istediği forveti transfer edememesi üzerine Rangers karşısında forma giyen Ferguson, hat-trick yaparak dikkatleri üzerine çekti ve 1963-1964 sezonunda Dunfermline Athletic'e transfer oldu. Devamındaki sezonda takımıyla Scottish Cup finaline yükselse de, bir önceki maçta gösterdiği düşük performanstan ötürü kupa finalinde forma giyemedi. Takımı Celtic karşısında 3-2 mağlup oldu ve ligde de bir puanla şampiyonluğu kaçırdı. 1965-1966 sezonunda 51 maçta 45 gol atan futbolcu, Celtic'li Joe McBride'la gol krallığını paylaştı.[6]

Sonraki yıllarda £65.000 gibi rekor bir transfer ücretiyle Rangers'a transfer olan Ferguson, 1968-69 Scottish Cup finalinde Celtic karşısındaki 4-0'lık yenilgide mağlubiyetin en büyük sorumlusu olarak gösterildi. Çünkü Celtic kaptanı Billy McNeill'e önceden belirlendiği üzere markaj uygulamamakla suçlanmıştı. Bu nedenle genç takımda oynama mecburiyetinde bırakıldı. Erkek kardeşine göre, bu maçtan sonra o kadar üzülmüştü ki, almış olduğu madalyayı çöpe atmıştı. Hakkında çıkan başka iddialar sonucunda kulübüyle ipleri koparan Ferguson, ekim ayında Nottingham Forest kendisini transfer etmek istemesine karşın, eşi İngiltere'yi istemediği için Falkirk'ü tercih etti. Burada hem oyunculuk hem de koçluk yapan Ferguson, daha sonra Ayr United'a transfer oldu ve 1974'te bu kulüpte futbolculuğa veda etti.

Teknik direktörlük kariyeri

değiştir

İlk Zamanları

değiştir
East Stirlingshire
değiştir

Haziran 1974'te 32 yaşındayken yarı zamanlı olarak, haftalık 40 pound üzerinden kalecisi bile olmayan İskoç ekibi East Stirlingshire takımın başına geçti.[7] Alex Ferguson, takımın başına geçer geçmez disiplini elden bırakmadı, takımın forvet Bobby McCulley, kendisinin kimseden korkmadığını ama Alex Ferguson'dan en başından çekindiğini ifade etti.[8] Ekim ayında St. Mirren'den teklif gelmesi nedeniyle East Stirlingshire'den ayırılıp St.Mirren'in başına geçti.

St Mirren
değiştir

Alex Ferguson 4 sene yönettiği St Mirren takımınında köklü değişiklikler yaptı. Billy Stark, Tony Fitzpatrick, Lex Richardson, Frank McGarvey, Bobby Reid ve Peter Weir gibi yetenekli futbolcular keşfetti ve takıma hücum futbolu benimsetti.[9] 1977 senesinde seyirci sayısı epey az olan ikinci ligde şampiyon olup birinci lige çıktıkları son maçta 1.000'den fazla seyirci maça geldi. Şampiyon olan takımın yaş ortalaması 19'ken, takımın kaptanı olan Tony Fitzpatrick ise 20 yaşındaydı.[10]

Aberdeen

değiştir

1970'lerin Sonları

değiştir

Ferguson Haziran 1978'de Billyi McNeill'in Celtic ile anlaşması nedeniyle Aberdeen'in başına geçti. 1978-79 sezonunda takım ligi dördüncü bitirdi. İskoçya kupasında yarı finalde elenirken, İskoçya Lig kupasında finalinde kaybetti.[11]

Ferguson sıkı disiplinini devam ettirmesi nedeniyle kendisine Furious Fergie (Öfkeli Fergie) lakabı takıldı. John Hewitt'in disiplinsiz tavırları ve takımı sabote etmesi nedeniyle cezalandırmıştır.[12][13]

1982 senesinde Aberdeen takımı İskoçya Kupasını kazanarak başarısını devam ettirdi. Bunun arkasından Wolverhampton Wanderers Alex Ferguson'a menajerlik için teklifte bulundu fakat Ferguson, Wolverhampton'un mevcut durumu nedeniyle teklifi kabul etmedi.[14]

1980'ler ve Yükseliş Dönemi

değiştir

Ferguson'un takımı 1979-80 sezonuna kötü başlasa da, sonradan toparlandı ve sezon sezonunda şampiyon olmayı başardı. Böylece 15 sene sonra ilk kez Rangers ve Celtic dışında bir takım ligi birinci bitirdi. Ferguson, şampiyonluktan sonra "bu başarı bizi birleştirdi. Sonunda oyuncularım bana inandı" ifadelerini kullandı.[15]

Aberdeen İskoçya Kupasını kazanması nedeniyle 1982-83 sezonunda Kupa Galipleri Kupasına katılma hakkı kazandı. Ferguson'un takımı ilk turda İsviçre takımı olan Sion'u eledi. İkinci turda Arnavut ekibi Dinamo Tiranë'yı, üçüncü turda ise Polonya takımı Lech Poznań'ı elemeyi başardı. Çeyrek finalde dünya devi Bayern Münih'i eleyerek büyük başarı elde etti. Willie Miller, kupayı kazanacağımıza dair güven oluştuğuna dair açıklamada bulundu. Yarı finalde Watersch geçip, finalde Real Madrid ile karşılaştı ve 11 Mayıs 1983 tarihinde oynanan maçı Aberdeen 2-1 yenerek kupayı kazandı. Aberdeen, Rangers ve Celtic'den sonra Avrupa Kupası kazanan üçüncü İskoç Takımı oldu. Avrupa kupasını kazanan Alex Ferguson, hayatınında kayda değer başarı kazandığı ifade etmiştir.[16]

Aberdeen'in başarısı sadece bununla kalmadı; Aberdeen Aralık 1983'te Avrupa Süper Kupası'nda Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası sahibi Alman takımı Hamburg ile eşleşti, ilk maçta 0-0 berabere kalsa da ikinci maçta 2-0 kazanarak, kupayı müzesini götürmeyi başardı.[17][18] Bununla birlikte Aberdeen, ligi üçüncü sırada bitirirken, Rangers'i 1-0 yenerek İskoçya Kupasını bir kez daha kazandı.[19]

Ferguson'un takımı 1983-84 sezonunda da başarısını sürürdü ve sene sonunda ligde şampiyon olurken, İskoçya Kupasını kazandı. Bu başarılardan ötürü Alex Ferguson'a Britanya imparatorluğu nişanı takdim edildi.[20] O sene Rangers ve İngiliz takımı Arsenal'den teknik direktörlük teklifleri gelse de Alex Ferguson kabul etmedi.[21][22][23]

1984-85 sezonunda Aberdeen bir kez daha lig şampiyonu oldu fakat 1985-86 sezonunda iki kupa kazanılsa da takım ligi dördüncü sırada tamamladı. 1985 senesinde Joe Fagan, emekli olmasından sonra Liverpool ile anılmaya başladı fakat Liverpool hemen Kenny Dalglish'i teknik direktörlüğe getirtti.[24] 1986 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Ferguson' İskoçya millî futbol takımında koç olarak göreve başladı fakat 10 Eylül 1985 tarihinde İskoçya teknik direktörü Jock Stein, Galler maçından sonra vefat etmesi nedeniyle millî takımın teknik direktörü oldu. Yardımcısını Aberdeen'deki yardımcı antrenörü olan Archie Knox'u yaptı. 1986 FIFA Dünya Kupası grup aşamasında elenmesi nedeniyle Ferguson, 15 Haziran 1986 tarihinde istifa etti.[25]

Bu dönemde Ferguson'a İngiliz takımlarından teklifler gelmeye başladı; ilk olarak Tottenham Hotspur'dan teklif gelse de kabul etmedi. Bunun üzerine Totthenham, David Pleat anlaştı. Daha sonra Arsenal'dan gelen teklifi ret edince Arsenal George Graham ile anlaştı. Manchester United'in Ron Atkinson'u gönderip yerine Alex Ferguson'u getireceğine dair dedikodular çıktı. 1986 yazında Aberdeen'den kalsa da Kasım 1986 Ron Atkinson kovulması üzerine Manchester United'in başına getirildi.

Manchester United

değiştir

İlk Yılları

değiştir

Ferguson, Manchester United'in başına 6 Kasım 1986 tarihinde geçti. 2 gün sonra 8 Kasım gününde Oxford United maçında çıktı ve takımı karşılaşmayı 2-0 kaybetti. 7 gün sonra Norwich City ile berabere kaldı ve ilk galibiyetini 22 Kasım gününde oynanan Queens Park Rangers karşısında 1-0 sonuçla aldı. Sene sonlarına doğru takım iyi bir ivme yakaladı. Manchester United, 1 Ocak 1987 tarihinde Newcastle United'i 4-1 yenmeyi başardı. 1986-87 sezonunda Manchester United ligi 11.sırada bitirdi.

1987-88 sezonunda Ferguson takıma Steve Bruce, Viv Anderson, Brian McClair ve Jim Leighton gibi isimleri transfer etti. Sene sonunda büyük bir başarı gösterdi ve sezonu şampiyon Liverpool'un arkasında 81 puan ile ikinci sırada bitirdi.

1988-89 sezonun başında Mark Hughes, Barcelona'dan ayrılıp eski takımı Manchester United'a geri dönse de bu sezon takım için hayal kırıklığıyla bitti. Takım FA Cup altıncı turunda Nottingham Forest'a 1-0 yenilerek, kupadan elendi. Ligde ise takım sezonu 11. sırada bitirebildi.

1989-90 sezonunda Ferguson, Neil Webb, Mike Phelpan ve Paul Ince'i transfer etti. Ayrıca defans Gary Pallister ile kanat Danny Wallace kadroya dahil etti. Sezonu son şampiyon Arsenal'i 4-1 yenerek başladı fakat takım için işler tersine döndü. Eylül ayında ezeli rakibi Manchester City'e 5-1 yenildi. Bununla birlikte oynanan 8 maçta 6 yenilgi ile 2 beraberlik alınca taraftarlar Alex Ferguson'u eleştiren pankartlar yaptı ve gazetecilerle birlikte kovulmasını istedi.[26][27] Alex Ferguson o zamanı kariyerindeki en karanlık dönem olduğunu belirtti.[28][29]

Yönetim, Ferguson'a takımda kalacağını garantisini verdi. Alex Ferguson, alınan başarısız sonuçların sakatlığa bağlı olduğunu anladı ve koç-gözlemci sistemlerini gözden geçirdi.[30]

Alex Ferguson, Lig Kupasından elenmesi nedeniyle kovulmanın eşiğine geldi ama FA Cup'ta finale yükselmesi sayesinde ipten döndü. Finalde Crystal Palace eşleşti ve Mark Robins'in attığı golle 1-0 yenerek FA Cup'ı kazandı.[31][32][33] Alex Ferguson, böylece Manchester United ile ilk kupasını kazanabildi.[30]

90'ların Başı ve İlk Lig Şampiyonluğu

değiştir

Bir önceki sezon FA Cup'ı kazansa da Alex Ferguson'un ligde şampiyon olacağına dair ümitler yoktu.[33] Alex Ferguson'un takımı 1990-91 sezonunda gelişim göstermiş olsa da istikrarsız sonuçlar almaya devam etti. Lig Kupasında Arsenal'i Highbury'de 6-2 yense de sezon başında birinci lige yeni yükselen Sunderland'e 2-1 kaybetti. Liverpool'u Anfield'de 4-0 yenmeyi başarırken, Ryan Giggs'in 17 yaşındayken ilk kez forma giydiği maç olan Everton karşısında kendi evinde 2-0 kaybetti. Manchester United'i ligi altıncı sırada bitirdi. Lig kupası finalinde Sheffield Wednesday'e 1-0 kaybetti. Bu başarısızlıklara rağmen, Alex Ferguson'un takımı Kupa Galipleri Kupası'nın finalinde İspanyol ekip Barcelona'yı 2-1 yenerek kupayı kazandı, Alex Ferguson bu maçtan sonra bir sonraki sene ligi kazanacağına dair söz verdi.[34]

1990-91 sezonun bitiminin ardından takımın yardımcı antrenörü Archie Knox'un Rangers'in teknik antrenörü olan Walter Smith'in yardımcılığını kabul etmesi üzerine Alex Ferguson, genç takımın koç olan Brian Kidd'i yardımcı antrenörlüğe getirtti. Takıma kaleci Peter Schmeichel ve defans Paul Parker transfer edildi. Bununla birlikte ofansif yönünü attırmak için Ukraynalı sağ kanat oyuncusu Andrei Kanchelskis kadroya katıldı. Ayrıca sol kanata transfer edilen Danny Wallace'ın hayal kırıklığı oluşturulması nedeniyle Ryan Giggs ve Lee Sharpe'e beklentiler fazlalaştı.

1991-92 sezonu Fergusan'ın beklentilerini karşılayamadı. Kendi sözleriyle ifade ettiği şekilde: "Hatalarımın bedelini acı şekilde ödediğim konusunda medyadaki birçok kişi de hemfikir. "[35] United, ilk defa Lig Kupasını ve UEFA Süper Kupasını kazansa da ligi Leeds United'in arkasından ikinci sırada bitirdi. Takımın gol yollarında etkisiz kalması nedeniyle yenmesi gereken maçların çoğunda berabere kaldı. Ferguson, 1991-92 sezonunda şampiyon olmamalarını Luton Town takımın forveti Mick Harford'u transfer etmediğine bağladı.[36]

1992-93 sezonuna Alex Ferguson, forvet için golcü futbolcu aramaya başladı. Southampton'da oynayan Alan Shearer'in Blackburn Rovers'e gitmesi, Sheffield Wednesday'de oynayan David Hirst'in bütün çabalara rağmen takımda kalması nedeniyle, Cambridge United forması giyen Dion Dublin transfer edildi. Manchester United, sezona kötü başladı ve kasım ayının başında 10. sıradaydı. Leeds United'den Fransız forvet Eric Cantona transfer edilmesiyle takım iyi bir ivme yakaladı. Eric Cantona ile Mark Hughes iyi bir ikili oluşturunca, takım birinci sıraya kadar yükseldi ve ikinci sıradaki Aston Villa'ya 10 puan fark atarak şampiyon oldu. Böylece 1992-93 sezonunda oluşturan Premier League'in ilk şampiyonu oldu. Ayrıca Alex Ferguson, senenin teknik direktörü seçildi.

1993-95: Çift Kupa Kazanmak ve Kaybetmek

değiştir

1993-94 sezonunda kariyerinin sonuna yaklaşan Bryan Robson'un yerini doldurmak için takıma rekor bir ücretle - 3.75 milyon £ - Nottingham Forest'tan 22 yaşındaki orta saha oyuncusu Roy Keane transfer edildi.[37] United, 1993-94 en başından en sonuna kadar en önde götürdü ve ligi şampiyon olarak bitirdi. Alex Ferguson, 1993-94 sezonu itibarıyla sonra verilmeye başlayan Premier League Ayın Menajeri ödülünü ilk kazanan teknik direktör oldu. Eric Cantona, iki kez kırmızı kart cezalısı olmasına rağmen 25 gol atarak sezonun gol kralı oldu. Lig Kupası finalinde Aston Villa karşı 3 -1 yenildi fakat Fa Cup finalinde Chelsea'yi 4-0 yendi ve sezonu çift kupa ile bitirdi.

1994-95 sezonunda takıma sadece 1.2 milyon £ karşılığında Blackburn Rovers'dan David May'ı transfer etti. Alex Ferguson için 94-95 sezonu zor geçti. Erica Cantona'nın Crystal Palace taraftarına saldırması nedeniyle 8 ay oynamama ve 14 günlük hapis cezası verildi. Böylece Cantona'ı sezonun son dört ayını kaçırmış oldu. Daha sonra verilen 14 günlük hapis cezası 120 saatlik kamu hizmetine çevrildi. Eric Cantona'nın cezasından sonra, Keith Gillespie Newcastle United'a gönderildi ve karşılığında İngiliz forvet Andy Cole alındı. Bununla birlikte genç oyuncular Gary Neville, Nicky Butt ile Paul Scholes büyük gelişim gösterdiler ve böylece takıma transfer yapılmasına gerek duyulmadı. 1994-95 sezonunda Manchester United, son maçta West Ham United ile berabere kalarak şampiyonluğu kaçırdı ve ligi Blackburn Rovers'in arkasından ikinci sırada bitirirken, bununla birlikte FA Kupası finalinde Everton'a 1-0 yenildi.

1995 - 98

değiştir

Ferguson, 1995 yazında Paul Ince'i İtalyan ekibine Internazionale, Mark Hughes ve Andrei Kanchelskis'i Everton'a satıp yerlerine transferler yapmaması üzerine ağır eleştirilere maruz kaldı. Alex Ferguson ilk olarak, Tottenham'da oynayan Darren Anderton'u almak istese de Darren Aderton takımında kalmayı tercih etti. Daha sonra da Ajax'da forma giyen kanat oyuncusu Marc Overmars'ın ağır sakatlık geçirmesi üzerine transfer rafa kalktı. Son olarak Juventus'da oynayan Roberto Baggio'un transferi gündeme geldi fakat Roberto Baggio ülkesinde kalmayı tercih ederek Milan ile anlaştı.

Bunun üzerine Ferguson genç futbolcuların ilk 11'de oynamaya hazır olduğunu düşündü ve Gary Neville, Phil Neville, David Beckham, Paul Scholes ve Nicky Butt gibi isimler takımın önemli birer parçaları oldular.1995-96 sezonunda Arsenal, Liverpool önemli transfer yaparken, Manchester United önemli bir transfere imza atmamıştı.

Manchester United, ilk maçta Aston Villa'ya karşı 3-1 kaybedince.[38] Alan Hansen, takımı ağır eleştirdi ve "Bu çocuklarla kazanamazsın" ifadelerini kullandı.[39] Bunun arkasından United, sonraki beş maçı kazandı ve Eric Cantona'nın cezası bitip, takıma geri dönmesi üzerine iyi bir ivme yakaladılar. Böylece 1995 senesinin sonlarında birinci Newcastle United'in 7 puan arkasında ikinci sıraya yerleştiler. Son maçta Middlesbrough'u yenerek şampiyon oldular. FA Kupası'nda ise Liverpool'u 1-0 yenerek kupayı kazandılar. Böylece son 3 senede ikinci kez sezonu çift kupa ile bitirdiler. FA Kupası finalinden 1 hafta sonra Manchester United yönetimi Alex Ferguson ile 4 senelik sözleşmede anlaştılar.[40] 1996-97 sezonunda United, ligi birinci bitirdi. Böylece son beş senede dördüncü şampiyonluğunu elde etti. Takım, Şampiyonlar Ligi'nde ise 28 sene sonra ilk kez yarı finale kadar yükseldi. Yarı finalde Alman ekibi Borussia Dortmund'a karşı kaybetti.[41] Sezon başında transfer edilen Ole Gunnar Solskjær ve Ronny Johnsen takıma büyük katkı sağladı. 1997 Mayıs'ın Eric Cantona futbolu bıraktığını açıkladı.[42] Yerine Tottenham Hotspur'dan Teddy Sheringham transfer edildi ve Blackburn Rovers'dan defans Henning Berg'i kadroya dahil edildi.[43][44] Yeni sezonda Roy Keane kaptan seçildi.

1997-98 sezonuna Ferguson'un takımı FA Community Shield'i kazanarak başladı. 1997 Eylül'de Leeds United'i karşı kaybetti ve 7 ay sonra ligdeki ilk yenilgisini almış oldu. Bu maçta Roy Keane ağır bir sakatlık geçirdi ve onun yokluğunda kaptan kaleci Peter Schmeichel seçildi. Ferguson'un takımı ligde Arsenal'in arkasından ikinci sırada bitirdi. Bununla birlikte FA Kupasında çeyrek final turunun tekrar maçında Barnsley'e kaybetti. Şampiyonlar Liginde ise çeyrek final turunda deplasman golüyle Monaco'ya elendi.

1998 - 99 Sezonu

değiştir

1998 yazında 10.75 milyon £ karşılığında PSV'den Jaap Stam transfer edildi, böylece United kendi transfer bütçe rekorunu geliştirdi.[45] Bununla birlikte Aston Villa'dan Dwight Yorke kadroya dahil edildi[46] ve UEFA'ya Şampiyonlar Liginde oynaması için son dakikalarda bildirildi.[47]

United sezona FA Charity Shield'de Arsenal karşı alınan 3-0 yenilgi ile başladı.[48] Alex Ferguson, bu yenilgiyi kabul edebilir olarak tanımladı. Ferguson, ligin yanında Şampiyonlar Liginde ilerlemek istiyordu ve 1998-99 sezonun Şampiyonlar Ligi'nde Barcelona, Brondby ve Bayern Münih bulunduğu ölüm grubunda yer aldı.

 
1998-99 sezonunda kazanılan üç kupa.

Ferguson'un takımı ligde Arsenal ile çekişti. Bu iki takım FA Kupasının yarı finalinde eşleşti ve oynanan maç golsüz berabere bitince tekrar maçı oynandı. Tekrar maçında Roy Keane'nin kırmızı kart görmesiyle takım 10 kişi kaldı ve normal süresi 1-1 bitti. Uzatma dakikalarında Ryan Giggs'in attığı golü ile finale yükseldi. FA Kupası finalinde Newcastle United'i yenerek kupayı kazandı. Premier League'in bitmesine 1 hafta kala Tottenham Hotspur'u yenerek şampiyon olmayı garantiledi.

Manchester United, Şampiyonlar Ligi'ndeki ölüm grubu ikinci sırada bitirdi ve statü gereği en iyi iki ikinci kontenjanından çeyrek finale yükseldi. Çeyrek finalde İtalyan takımı Internazionale ile eşleşti. Inter Milan'ı eledikten sonra yine bir İtalyan takımı Juventus ile karşılaştı. United, ilk maçı kendi evinde oynasa da 1-1 berabere kaldı. Alex Ferguson'un endişesi deplasman golü kuralıydı. "Bir şey bize kazanacağımızı söylüyor. Kulübümüzün doğası, kendimize o kadar çok işkence yapmamız ki, rahatlamanın tek yolu orada kazanmaktır."[49] ifadesini kullandı. Alpler Stadyumu'nda oynanan ikinci maçta Filippo Inzaghi'nın 2 golüyle Juventus 2-0 öne geçti fakat Roy Keane'nin ve Yorke'un golleriyle United durumu berabere getirdi. Andy Cole, üçüncü golü atarak takımını öne geçirdi.[50] Böylece United finale yükseldi. Grup maçlarında karşılaştığı Bayern Münih ile finalde tekrar karşılaştı. Ferguson, ilk on birde cezaları nedeniyle Paul Scholes ile Roy Keane oynatmadı.[51] Beckham orta sahanın ortasında görevlendirirken Giggs sağ kanatta ve Blomqvist ise sol kanatta yer aldı.[51] Maçın altıncı dakikasında Mario Basler, serbest vuruştan attığı gol ile United 1-0 geriye düştü. Oyuna Blomqvist'in yerine dahil olan Sheringham 91.dakika da kafa golüyle eşitliği sağladı. Yardımcı antrenör olan McClaren Ferguson'a uzatma dakikaları için takımı toparlamasını söyleyince Ferguson maçın daha bitmediğini söyledi. Bunun arkasından 93. dakika da Solskjær takımı öne geçirdi ve böylece Manchester United son dakikalarda bulduğu 2 golle şampiyonlar ligi şampiyonu oldu.

1999 - 2002

değiştir

Peter Schmeichel'in ayrılmasından sonra Alex Ferguson kaleci mevkiine Aston Villa'dan Mark Bosnich ve İtalyan kaleci Massiomo Taibi'i kadroya dahil etti fakat Taibi, sezon içinde dört maçta oynama fırsatı buldu. Ekim 1999'da Chelsea karşı alınan 5-0 ağır yenilgiden sonra bir daha forma şansı bulamadı. United, ligde sadece 3 yenilgi aldı ve ikinci sıradaki Arsenal'in 18 puan önünde şampiyon oldu.[52] 30 Kasım 1999 tarihinde Tokya'da oynanan Kıtalararası Kupa maçında Brezilya ekibi Palmeirası'i 1 - 0 yenerek kupayı kazandı.[53] Ocak 2000 tarihinde düzenlenen FIFA Kulüpler Dünya Şampiyonası'nda 3 maçta 4 puan toplayarak grup aşamasında elendi.[54][55] Bununla birlikte Şampiyonlar Ligi'nde çeyrek finalde Real Madrid'e elendi.[56][57] Mayıs 2000'de kaledeki problemi çözmek için 7.8 milyon sterlin karşılığında Monaco'dan Fransız kaleci Fabien Barthez transfer edildi.[58]

2000-01 sezonunda Manchester United bir daha şampiyon olarak olarak Premier League'i üst üste üçüncü kez birinci bitirmiş oldu.

2001-02 sezonunda Hollandalı forvet Ruud Van Nistelrooy'u 19 milyon £'a transfer edildi ve böylece kulüp tarihinde bir futbolcuya ödenen en fazla bonservis bedeli oldu.[59] Bundan birkaç hafta sonra İtalyan ekibi Lazio'dan Juan Sebastián Verón'a 28,1 milyon £ karşılığında transfer edildi ve sezon içerisinde bir kez daha bir futbolcuya ödenen en fazla bonservis bedel rekoru kırıldı.[60] Bununla birlikte Jaap Stam, 16 milyon £ karşılığında Lazio'ya satıldı.[61] Jaap Stam kitabında, Manchester United transferinde kendisine yasadışı yollara ulaşadığını yazdı.[62] Alex Ferguson ise Stam'ı aldığı yüksek maaştan satıldığını söyledi.[63] Stam'in yerini doldurmak için Fransız Laurent Blanc transfer edildi.[63] 8 sene sonra Alex Ferguson, Alastair Campbell ile yaptığı röportajda Jaap Stam'in gönderilmesinin kulüp için en büyük hata oldu söyedi.[64]

2001-02 sezonun ilk yarısı Manhester United için kötü geçti ve 8 Aralık 2001 tarihinde oynanan West Ham United'i maçını 1-0 kaybedilmesi üzerine dokuzuncu sıraya yerleştiler.[65] Alex Ferguson, Noel akşamı emekliğini düşündüğü açıkladı fakat yapılan baskılar sonucunda bu düşünceden vazgeçti.

Takım daha sonradan çıkışa geçti; 15 maçta 13 maçı kazandı ve ligi Arsenal ile Liverpool'un arkasından üçüncü sırada bitirdi. Şampiyonlar ligi'nde ise yarı finalde Alman takımını Bayer Leverkusen'e deplasman golü nedeniyle elendi.[66] Bununla birlikte Lig Kupası ve FA Kupası'nda ilk turlarında elendi. Böylece takım sezonu kupasız kapattı. Alex Ferguson, emekliği düşündüğü söylemesi futbolcuların üzerinden negatif bir etki yaptığını ve oyuncularını disipline sokamadığını itiraf etti.[67]

2002-2006

değiştir

Temmuz 2002'de 29.3 milyon £ bonservis bedeli karşılığında Leeds United'dan defans oyuncusu Rio Ferdinand transfer edildi ve bir kez daha kulüp tarihinin transfer ücreti kırılmış oldu. Alex Ferguson "Doğru olanı denemek ve kendimizi geliştirmek zorunda. Burada yanlış bir şey yok" ifadesini kullandı.[68]

2002-03 sezonu Manchester United'in 13 sene içindeki en kötü başladığı sezon oldu.[69] The Daily Telegraph gazetesinde Ferguson için "Bu sezona zor başladığını farkına varacak mı ? Kariyerindeki en büyük zorluk" yorumunda bulundu. Alex Ferguson'un cevap olarak En zorlu görevim en büyük zorluk Liverpool'u tahtından indirmekti. Bunu yazabilirsiniz ifadesini kullandı.[70]

Manchester City yenilgisinden sonra sezon içinde oynanış stili değiştirildi; topa daha fazla olmaktan sonra topu forvetlerle buluşturmayı tercih ettiler. Lig kupasında Liverpool'a karşı kaybetseler de ligde Arsenal'in önünde tekrar şampiyonlar oldular. Çeyrek finalde bir kez daha Real Madrid'de eşleştiler. İlk maçı deplasmanda 3 - 1 kaybettiler. Kendi sahaları Old Trafford'da 4-3 yenseler de elenmekten kurtaramadılar.

Yeni sezonda Juan Sebastian Veron, Chelsea'ye David Beckham Real Madrid'e transfer oldu. Kadroya Kleberson, Eric Djemba-Djemba, Cristiano Ronaldo ve kaleci Tim Howard dahil edildi. Bununla birlikte Ronaldinho için transfer girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı.

Aralık 2003'te Rio Ferdinand doping testinden geçemedi ve 8 ay futboldan uzaklaştırıldı.[71] Ferguson kitabında doping testini yapan yetkileri işlerini iyi yapmadığını iddia etti. Alex Ferugson'un takımı Arsenal ve Chelsea'in arkasında üçüncü sırada bitirdi. UEFA Şampiyonlar Ligi'nde ise ikinci turda Portekiz ekibi Porto'ya elendi. Alex Ferguson maç sonunda hakemleri suçladı.

2004-05 sezonunda başlında 19 yaşındaki Wayne Rooney'i 20 milyon £ bonservis bedeli ödeyerek transfer edildi. Bununla birlikte Arjantinli Gabriel Heinze kadroya dahil edildi. Cristiano Ronaldo geçen sezonun performansını devam ettirse de Ruud Van Nistelrooy'un sezonun çoğunda sakat geçirmesi takımda büyük eksiliğe yol açtı ve takım ligi bir kez daha üçüncü sırada bitirdi. FA Kupasında Arsenal'e karşı penaltılarda kaybedildi. UEFA Şampiyonlar Ligi'nde ise ikinci turda İtalyan Takımı AC Milan'a iki maçta da 1-0 yenilerek elenildi. Lig kupasında ise yarı finalde Chelsea'ye elenildi. Böylece Manchester United 2004-05 sezonunu kupasız bitirdi. Ayrıca 2004-05 sezonunda 2-1 yendikleri Lyon maçında Manchester United'in başında 1.000 kez sahaya çıktı.[72][73]

2005-06 sezonunda kaleye Fulham'dan Hollandalı Edwin Van der Sar transfer edildi ve orta sahaya takviye için PSV'den Koreli Park Ji-sung alındı. 18 Kasım gününde Roy Keane sözleşmesini feshederek takımdan ayrıldı. UEFA Şampiyonlar Ligi'nde ise D grubunda sonuncu olarak ilk turda elendi. Devre arasında Sırp defans oyuncusu Nemanja Vidić ile bek mevkiinde oynayan Fransız Patrice Evra transfer edildi. Ligin sonunda Chelsea'nın arkasından ikinci sırada bitirdi. Manchester United, 2005-06 sezonunda sadece Lig Kupasını kazanabildi. Sezon sonunda Ruud Van Nistelrooy, takımdan ayrıldı.[74]

İkinci Kez Şampiyonlar Ligi Zaferi

değiştir
 
Ferguson ve yardımcısı Carlos Queiroz

2006 senesinde Roy Keane'nin yerini doldurmak için 18 milyon £ Michael Carrick transfer edildi.[75] United, 1985 senesinden beri en iyi sezona başlangıcını yaptı ve Premier League'deki kulüp tarihinde ilk kez ilk dört maçını kazandılar.[75][76] Sezonun başlarında liderliği yerleşti ve sezon sonuna kadar kimseye kaptırmadı. 2006 Ocak transfer dönemi Manchester United'a önemli transfer yapıldı. İyi ikili oluşturan Rio Ferdinand ve Gary Neville'in yanlarına Fransız Patrice Evra ve Sırp Nemanja Vidić kadroya dahil edildi. 6 Kasım 2006 tarihinde Alex Ferguson'un Manchester United'a geçirdiği 20.sene partisi düzenlendi.[77]

Parti, ertesi gün oynanan Lig Kupası dördüncü turunda Southend United'a karşı alınan 1-0 yenilgisi ile sona erdi.[78]

1 Aralık'ta Alex Ferguson'un daha önce de transfer etmeye çalıştığı ve takdir ettiği 35 yaşındaki İsveçli forvet Henrik Larsson kiralandı.[79] 23 Aralık 2006 tarihinde Cristiano Ronaldo, Aston Villa takımına attığı gol ile Alex Ferguson yönetimindeki takımın 2.000 golünü attı.[80]

Manchester United, dokuzuncu Premier League şampiyonluğu elde etse de FA Cup finalinde Didier Drogba'nın golüne engel olamadı ve kupayı Chelsea'e kaptırdı.[81]

Manchester United, 2006-07 Şampiyonlar Ligi'nde çeyrek finalde İtalyan takımı AS Roma ile eşleşti ve ilk maçı deplasmanda 2 - 1 yenildi ve buna rağmen kendi sahasında maçı 7 - 1 tarihi skorla yendi,[82] böylece yarı finalde başka bir İtalyan takımı Milan ile eşleşti. İlk maçı 3-2 yense de, Manchester United deplasmandaki maçı 3 - 0 kaybetti.[83]

2007-08 sezonunda Manchester United'a önemli isimler kadroya dahil edildi. İlk olarak, Bayern Münih'ten, Owen Hargreaves transfer edildi. Daha sonra Portekizli kanat oyuncusu Nani ve Brezilyalı oyun kurucusu Anderson alındı. Yaz transfer sezonunda en son, zor geçen görüşmelerden sonra West Ham United'dan forvet Carlos Tevez transfer edildi.[84][85][86]

United, Ferguson dönemindeki en kötü başlangıcını yaptı, ilk iki maçta berabere kaldıktan sonra derbi maçı olan Manchester City'e 1-0 yenildi.[87][88] Buna rağmen, takım kısa sürede toplandı ve Arsenal ile kıyasıya bir mücadeleye girdi. Ferguson, Manchester United'i yönettiği süre boyunca, şimdiye kadar bir araya gelmeyi başarmış en iyi takım olduğunu iddia etti.[89]

16 Şubat 2008 tarihinde Fa Cup beşinci turunda Arsenal'i 4-0'la eledi.[90] fakat çeyrek final turunda Portsmouth'a 1-0 yenildi.[91] Maçtan sonra Alex Ferguson, hakemi ve hakem kurulunu işlerini iyi yapmamakla suçladı.[92][93]

Chelsea'nın Bolton ile 1 - 1 berabere kalması ve United'in Wigan Athletic'i 2-0 yenmesi üzerine Manchester United, Premier League'deki 10.şampiyonluğunu ilan etti.[94][95]

 
2009 senesi

Alex Ferguson, ikinci Şampiyonlar Ligi Kupasını 21 Mayıs 2008 tarihinde kazandı. Manchester United, Chelsea'yi penaltılarda 6-5 yenerek kupayı kazandı.[96][97][98]

İki Lig Şampiyonluğu ve Lig Kupası

değiştir

Takımı, 2008-09 sezonuna kötü başlamasına rağmen, ligi lider tamamlayıp şampiyonlar oldular.[99][100] Böylece Alex Ferguson, iki kez üst üste üç kez şampiyon olan ilk teknik direktör oldu. Bu şampiyonlukla beraber Alex Ferguson, Manchester United'daki onbirinci ve kulübün onsekizinci şampiyonluğunu elde etti. Böylece Liverpool ile şampiyonluk sayısı eşitlenmiş oldu.[101]

Ayrıca, Lig kupası finalinde Tottenham'ı penaltı atışlarında yenerek kupayı kazandı.[102]

2009 UEFA Şampiyonlar Ligi final maçında İspanyol ekibi Barcelona karşılaştı ve 27 Mayıs 2009 tarihinde oynanan maçı 2-0 kaybetti.[103][104]

2009-10 sezonunda Alex Ferguson'ın takımı 28 Şubat 2010 tarihinde Lig kupasını Aston Villa'yi 2-1 yenerek bir kez daha kazandı.[105] Şampiyonlar Ligi çeyrek final turunda ise Alman takımı Bayern Münih'e deplasman golü kuralı ile elendi. Bununla birlikte Premier League'in son haftasında Chelsea'in Wigan Athletic'i yenmesi üzerine ligi ikinci sırada bitirdi.

2010-11 sezonunda ligi lider bitirdi ve kulübün ondokuzuncu şampiyonluğunu elde etti, böylece Liverpool'u geçmiş oldu. UEFA Şampiyonlar liginde tekrar finalde Barcelona ile eşleşti. 28 Mayıs 2011 tarihinde oynanan maçta 3-1 skorla kaybetti.

Edwin van der Sar, Gary Neville ve Paul Scholes 2011 senesinde emekli olduklarını açıkladılar.[106]

Defans oyuncusu Phil Jones ile kanat oyuncusu Ashley Young transfer edildi ve her iki oyuncuya 17 milyon euro ödendi.[107][108] Ayrıca 19 milyon Euro karşılığında Atlético Madrid'den kaleci David de Gea transfer edildi.[109]

2 Eylül 2012 tarihinde, Alex Ferguson Southampton karşısında Manchester United'in başında 1.000. lig maçına çıktı. Robin van Persie'in hat-trick yaptığı karşılaşmayı Manchester United 3-2 kazandı. Şampiyonlar Ligi'ndeki yüzüncü galibiyetini Old Trafford'da oynanan Galatasaray'a karşı 1-0'lık sonuçla elde etti.

Emekliliği

değiştir

Alex Ferguson, 8 Mayıs 2013 tarihinde sezon sonunda emekli olacağını duyurdu ve takımda direktör ya da kulüp elçisi olarak kalabileceğini de ekledi.[110][111] The Guardian gazetesi, bir çağın kapanışı olarak duyurdu.[112] UEFA başkanı Michel Platini Ferguson'un gerçek bir vizyoner olduğunu söyledi.[113] Birleşik Krallık başbakanı David Cameron, Ferguson'u "İngiliz futbolunda olağanüstü bir adam" olarak tanımladı.[114] Eski Manchester United futbolculardan Paul Ince ve Brayn Robson, Ferguson'u takip etmenin zor olduğunu söyledi.[115] Manchester United'in başkan yardımcısı Joel Glazer, "Ferguson'un başarı hırsı ve kulübe bağlılığı olağanüstü olduğunu" söyledi.[116] Ferguson, emekli olma kararını 2012 Aralık'ta aldığını ve emekli olma da zorlanmadığını söyledi.[117] Ferguson'un emeklilik kararı, United'in New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki hisselerinin %5 düşmesine neden oldu.[118]

9 Mayıs 2013 tarihinde Manchester United yönetimi, Everton'un teknik direktörü David Moyes ile 6 senelik sözleşme imzaladığını ve 1 Temmuz'da takımın başında olacağını açıkladı.[119][120][121]

2013 Ekim'de, Ferguson ikinci otobiyografisini yayınladı.[122][123]

2014 Ocak'ta UEFA Koç Elçiliğine atandı.[124][125] ve Alex Ferguson, bunun gurur ve onur verici olduğunu söyledi.[126]

2014 Nisan'da Alex Ferguson, Harvard Üniversitesi'de uzun vadeli bir anlaşma yaptıklarını ve Eğlence, Medya ve Spor İşletmesi konusunda okutman olarak görev alacağını açıklandı.[127][128]

Tartışmaları

değiştir

Gordon Strachan

değiştir

Gordon Strachan, Aberdeen'in önemli ismiydi ve Alex Ferguson'un kilit oyuncusuydu. Strachan, kimseye söylemeden Alman ekibi 1.FC Köln ile prensipte anlaşması nedeniyle Ferguson ile araları bozuldu.[129]  Ferguson, Gordon Strachan'da kurnazlık olduğunu fakat böyle bir şey yapacağını hiçbir zaman düşünmediğini söyledi.[129] Strachan, Köln ile sözleşme imzalamadığı ve 1984 yazında Manchester United'e transfer oldu.[129] Strachan, önemli bir transfer oldu, çünkü Ron Atkinson, Ferguson'un aksine kendisine yetişkin gibi davrandığını hissetti.[130] Alex Ferguson, 1986 Kasım'ında Manchester United'in başına geçtiğinde Gordan Strachan'ın takımın başındaydı.[129] Ferguson, Strachan'ın İskoçya millî takımında oynadığı gibi United'da oynayacağını düşünmüyordu ve 1989 senesinde Gordon Strachan, Leeds United'a satıldı.[129] Gordon Strachan, Leeds United'da önemli bir başarı yakaladı ve 1991-92 sezonunda Manchester United ile girdikleri rekabette, Leeds United'in şampiyon olmasında pay sahibi oldu.[129]

David Beckham

değiştir

2003 senesinde, Ferguson, soyunma odasında David Beckham ile tartıştı ve Beckham'a krampon fırlattı.[131]

Şampiyonlar Ligi kura şikesi iddiası

değiştir

5 Nisan 2003 tarihinde Alex Ferguson, Şampiyonlar Ligi'nde İspanyol ve İtalyan takımlarının lehine kura çekimi yapıldığını iddia etti. Bunun üzerine UEFA, Alex Ferguson'a 10.000 İsviçre Frankı para cezası verdi.[131]

Kiralık Oyuncuların geri çağrılması

değiştir

Oğlu Darren Ferguson'un Preston North End kovulmasından sonra kulüpte kiralık olarak bulunan Ritchie De Laet, Joshua King ve Matty James'i takıma geri çağırdı. Daha sonra, oyuncuların takıma geri dönmemelerini kendi isteklerini olduklarını söyledi.[132] Stoke City teknik direktörü Tony Pulis, eski Manchester United oyuncusunu, geri çağrıldı. Sene sonunda Preston takımı küme düştü.[133]

İstatistikleri

değiştir

Oyuncu Olarak

değiştir
Takım Sezon Lig Kupa Lig Kupası Avrupa Kupaları Total
Maç Gol Maç Gol Maç Gol Maç Gol Maç Gol
Queen's Park 1957-58 -
1958-59 -
1959-60 -
Toplam 31 15 -
St Johnstone 1960-61 -
1961-62 -
1962-63 -
1963-64 -
Toplam 37 19 -
Dunfermline Athletic 1964-65
1965-66
1966-67
Toplam 89 66
Rangers 1967-68
1968-69
Toplam 41 25 6 10 4 9 6 0 57 44
Falkirk 1969-70[134] 21 15 3 3 -
1970-71[135] 28 13 0 0 -
1971-72[136] 28 9 2 1 9 4 - 39 14
1972-73[137] 18 0 2 1 0 0 - 20 1
Toplam 95 37 7 5 -
Ayr United 1973-74[138] 24 9 4 1 0 0 - 28 10
Toplam 24 9 4 1 0 0 - 28 10
Kariyer Toplamı 317 171 6 0

Teknik Direktör Olarak

değiştir
19 Mayıs 2013 itibarıyla[139][140]
Takım Ülke Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İstatistik
Maç sayısı Galibiyet Beraberlik Yenilgi Atılan gol sayısı Yenilen gol sayısı Gol farkı Kazanma yüzdesi
East Stirlingshire   1 Haziran 1974 20 Ekim 1974 &0000000000000017.00000017 &0000000000000010.00000010 &0000000000000003.0000003 &0000000000000004.0000004 &0000000000000036.00000036 &0000000000000027.00000027 +9 &0000000000000058.82000058,82
St Mirren   21 Ekim 1974 31 Mayıs 1978 &0000000000000151.000000151 &0000000000000063.00000063 &0000000000000039.00000039 &0000000000000049.00000049 &0000000000000252.000000252 &0000000000000207.000000207 +45 &0000000000000041.72000041,72
Aberdeen   1 Haziran 1978 5 Kasım 1986 &0000000000000453.000000453 &0000000000000268.000000268 &0000000000000105.000000105 &0000000000000080.00000080 &0000000000000898.000000898 &0000000000000364.000000364 +534 &0000000000000059.16000059,16
İskoçya   10 Eylül 1985 13 Haziran 1986 &0000000000000010.00000010 &0000000000000003.0000003 &0000000000000004.0000004 &0000000000000003.0000003 &0000000000000008.0000008 &0000000000000005.0000005 +3 &0000000000000030.00000030,00
Manchester United   6 Kasım 1986 19 Mayıs 2013 &0000000000001500.0000001.500 &0000000000000895.000000895 &0000000000000338.000000338 &0000000000000267.000000267 &0000000000002769.0000002.769 &0000000000001365.0000001.365 +1404 &0000000000000059.67000059,67
Toplam &0000000000002131.0000002.131 &0000000000001239.0000001.239 &0000000000000489.000000489 &0000000000000403.000000403 &0000000000003963.0000003.963 &0000000000001968.0000001.968 +1995 &0000000000000058.14000058,14

Manchester United İstatistikler

değiştir

Manchester United Lig Karnesi

değiştir
  Manchester United
Sezon Maç G B M 1. 2. 3. 6. 11. 13.
1986-2012 1010 600 237 173 13 7 3 1 2 1

Sezonlara Göre Performansları

değiştir
  Manchester United
Sezon Maç Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Puan Sıra
1986-1987 42 14 14 14 56 11
1987-1988 40 23 12 5 81 2
1988-1989 38 13 12 13 51 11
1989-1990 38 13 9 16 48 13
1990-1991 38 16 12 10 59 6
1991-1992 42 21 15 6 78 2
1992-1993 42 24 12 6 84 1
1993-1994 42 27 11 4 92 1
1994-1995 42 26 10 6 88 2
1995-1996 38 25 7 6 82 1
1996-1997 38 21 12 5 78 1
1997-1998 38 23 8 7 77 2
1998-1999 38 22 13 3 79 1
1999-2000 38 28 7 3 91 1
2000-2001 38 24 8 6 80 1
2001-2002 38 24 5 9 77 3
2002-2003 38 25 8 5 83 1
2003-2004 38 23 6 9 75 3
2004-2005 38 22 11 5 77 3
2005-2006 38 25 8 5 83 2
2006-2007 38 28 5 5 89 1
2007-2008 38 27 6 5 87 1
2008-2009 38 28 6 4 90 1
2009-2010 38 27 4 7 85 2
2010-2011 38 23 11 4 80 1
2011-2012 38 28 5 5 89 2
2012-2013 38 28 5 5 89 1

Teknik direktörlük başarıları

değiştir
Aberdeen
Manchester United

Teknik Direktörlük Ödülleri

Dış bağlantılar

değiştir

+  Vikisöz'de Alex Ferguson ile ilgili sözler mevcuttur.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Alex Fergson tarihe geçti 21 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2012-2013 sezon sonu itibarı ile emekli olacağını açıklamıştır.
  2. ^ "2012-2013 sezon sonu itibarı ile emekli olacağını açıklamıştır". 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  3. ^ S.r.l, DUESSE COMMUNICATION. "Calcio, i tecnici più pagati: vince Mourinho, ma Ancelotti guadagna di più". Business People (İtalyanca). 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020. 
  4. ^ Ladyman, Ian (14 Kasım 2008). "From Queen's Park to King of England: Fifty amazing years in football for Fergie". dailymail.co.uk. Mail Online. 11 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2011. 
  5. ^ "Ferguson reveals earlier Canada emigration plans". ESPN Soccernet. 4 Şubat 2010. 6 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2010. 
  6. ^ "Scotland — List of Topscorers". Rsssf.com. 12 Haziran 2009. 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2009. 
  7. ^ Crick, p. 108–9
  8. ^ Lowe, Sid; Scott, Matt; Taylor, Daniel; Brodkin, Jon (23 Kasım 2004). "A leader of men is what he does best". The Guardian. Birleşik Krallık. 8 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2007. 
  9. ^ Adams, Billy (30 Mayıs 1999). "Sunday Herald St Mirren article". The Sunday Herald. 7 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2007. 
  10. ^ "Sir Alex lifts the lid". 4 Mayıs 2004. Erişim tarihi: 9 Kasım 2007. [ölü/kırık bağlantı]
  11. ^ Crick, p. 174
  12. ^ Crick, p. 179
  13. ^ Crick, p. 180
  14. ^ Crick, p. 195
  15. ^ Crick, p. 175
  16. ^ Crick, p. 203
  17. ^ Reynolds, Jim (23 Kasım 1983). "Aberdeen are set for superstardom". The Herald. Google News Archive. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014. 
  18. ^ Reynolds, Jim (21 Aralık 1983). "Aberdeen's super heroes take the glory". The Herald. Google News Archive. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014. 
  19. ^ Reynolds, Jim (23 Mayıs 1983). "Don't put the blame on Russell – Greig". The Herald. Google News Archive. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014. 
  20. ^ "Lewis heads sporting honours". BBC News. 12 Aralık 1999. Erişim tarihi: 18 Haziran 2007. 
  21. ^ Murray, Ewan (10 Mayıs 2011). "Sir Alex Ferguson rejected 1986 chance to become Arsenal manager". The Guardian. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2013. 
  22. ^ Ley, John (10 Mayıs 2011). "Manchester United Sir Alex Ferguson turned down the opportunity to manage Arsenal". The Telegraph. 19 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  23. ^ Reynolds, Jim (2 Şubat 2001). "Why I didn't go to Rangers:Sir Alex Ferguson on Advocaat's successor, the Scotland job, and the Old Firm in the Premiership". The Herald. 17 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2016. 
  25. ^ "Fergie Steps Down". Evening Times. 16 Haziran 1986. 4 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2011. 
  26. ^ "Arise Sir Alex?". BBC News. 27 Mayıs 1999. 19 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2005. 
  27. ^ "Sir Alex Ferguson's 20 years at Manchester United". BBC Sport. 6 Kasım 2006. 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2011. 
  28. ^ Ornstein, David (22 Mayıs 2009). "Ferguson hungry for more success". BBC News. 31 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2011. 
  29. ^ Ferguson, Alex; Peter Fitton (1993). Just Champion!. Manchester United Football Club plc. s. 27. ISBN 0-9520509-1-9. 
  30. ^ a b "Fergie's 'darkest period'". 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2013. 
  31. ^ Bevan, Chris (4 Kasım 2006). "How Robins saved Ferguson's job". BBC News 4 November 2006. 19 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2008. 
  32. ^ "20 years and Fergie's won it all!". Manchester Evening News. 6 Kasım 2006. 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2009. 
  33. ^ a b Jones, Ken (8 Mayıs 1997). "Recalling the pressure Ferguson was under, the probability is that a 1–0 victory at Forest in the third round of the FA Cup saved him". The Independent. Birleşik Krallık. 25 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2009. 
  34. ^ Ferguson, p. 302
  35. ^ Ferguson, p. 311
  36. ^ Ferguson, p. 320
  37. ^ "The highs and lows of Roy Keane's career". The Guardian. Londra. 23 Nisan 2009. 13 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2011. 
  38. ^ Pike, Keith (21 Ağustos 1995). "Ferguson watches seeds of doubt grow". The Times. Londra. s. 23. 
  39. ^ Hansen, Alan (2 Kasım 2011). "Sir Alex Ferguson 25 years: 'You can't win anything with kids'". BBC Sport. 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  40. ^ Maddock, David (17 Mayıs 1996). "Ferguson accepts four-year contract". The Times. Londra. s. 48. 
  41. ^ Lacey, David (24 Nisan 1997). "Ricken wrecks United's dream". The Guardian. Londra. s. 28. 
  42. ^ Barclay, pp. 301–2
  43. ^ Ball, Peter (28 Haziran 1997). "Sheringham handed Cantona's crown". The Times. Londra. s. 52. 
  44. ^ Maddock, David (12 Ağustos 1997). "Berg signs up to improve United's case for defence". The Times. Londra. s. 44. 
  45. ^ Maddock, David (6 Mayıs 1998). "Stam's arrival relieves the gloom for United". The Times. Londra. s. 41. 
  46. ^ "Yorke on the brink of move to Old Trafford". The Times. Londra. 24 Temmuz 1998. s. 44. 
  47. ^ Wood, Stephen; Kempson, Russell (21 Ağustos 1998). "United smash record for Yorke". The Times. Londra. s. 48. 
  48. ^ Lacey, David (10 Ağustos 1998). "Wenger's all-stars write an epitaph to United". The Guardian. Londra. s. 21. 
  49. ^ Holt, Oliver (8 Nisan 1999). "Giggs throws United a lifeline". The Times. Londra. s. 52. 
  50. ^ Holt, Oliver (22 Nisan 1999). "Heroic United have final word". The Times. Londra. s. 56. 
  51. ^ a b Holt, Oliver (7 Ağustos 1999). "'The celebrations begun by that goal will never stop". The Times. Londra. ss. 36-37. 
  52. ^ Shaw, Phil (15 Mayıs 2000). "United fall short of elusive century". The Independent. Londra. s. A2. 
  53. ^ "Man Utd crowned world champions". BBC. 30 Kasım 1999. 7 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  54. ^ "Man Utd's world title bid demolished". BBC. 8 Ocak 2000. 4 Mart 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  55. ^ "Fortune fails to save Man Utd". BBC. 11 Ocak 2000. 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  56. ^ "Man Utd wrecked by Real". BBC. 19 Nisan 2000. 16 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  57. ^ "Man Utd 2 Real Madrid 3". The Guardian. 19 Nisan 2000. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  58. ^ "Man Utd confirm Barthez signing". BBC Sport. 31 Mayıs 2000. 6 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  59. ^ "Man Utd clinch Van Nistelrooy deal". BBC Sport. 23 Nisan 2001. 7 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  60. ^ "Ferguson is reunited with Old Trafford board". The Daily Telegraph. Londra. 12 Temmuz 2001. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  61. ^ "Ferguson writes off Stam for £16.4m". The Telegraph. 26 Ağustos 2001. 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  62. ^ "Stam's United dream dies". BBC Sport. 26 Ağustos 2001. 21 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  63. ^ a b "Stam move 'down to cash'". BBC Sport. 2 Eylül 2001. 2 Temmuz 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  64. ^ Wilson, Steve (19 Mart 2009). "Manchester United manager Sir Alex Ferguson doesn't rate Rafa Benitez". The Daily Telegraph. Londra. 27 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  65. ^ Williams, Richard (10 Aralık 2001). "United undone by Ferguson's failing". The Guardian. Londra. 9 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  66. ^ "Draw puts Man Utd out". BBC. 30 Nisan 2002. 19 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  67. ^ "Sir Alex Ferguson: 'The notion of a retirement age is anathema to me'". The Guardian. Londra. 7 Mayıs 2013. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  68. ^ "Man Utd seal Rio deal". BBC Sport. BBC. 22 Temmuz 2002. 1 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2014. 
  69. ^ Nurse, Howard (4 Mayıs 2003). "Ferguson's best yet". BBC Sport. BBC. 20 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2014. 
  70. ^ Walker, Michael (28 Eylül 2002). "Ferguson takes the poison and insists United will prosper". The Guardian. Londra. 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2014. 
  71. ^ "Ferdinand banned for eight months". BBC Sport. BBC. 19 Aralık 2003. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2014. 
  72. ^ "Man Utd 2 – 1 Lyon". The Guardian. 23 Kasım 2004. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2014. 
  73. ^ "Man Utd 2–1 Lyon". BBC. 23 Kasım 2004. 14 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2014. 
  74. ^ McNulty, Phil (28 Temmuz 2006). "Ferguson's Ruud dilemma". BBC. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  75. ^ a b Taylor, Daniel (11 Eylül 2006). "Giggs and sloppy Spurs get United believing again". The Guardian. Londra. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  76. ^ "Man Utd 1–0 Tottenham". BBC. 9 Eylül 2006. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  77. ^ "Saviour Robins: Fergie just cannot let go". ESPN Soccernet, 4 November 2006. 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2007. 
  78. ^ "Southend 1–0 Man Utd". 7 Kasım 2006. 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  79. ^ "Man Utd capture Larsson on loan". BBC Sport. 1 Aralık 2006. 25 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2007. 
  80. ^ James, Stuart (24 Aralık 2006). "Cristiano's stockings full of gifts for United". The Guardian. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2006. 
  81. ^ McKenzie, Andrew (19 Mayıs 2007). "FA Cup final – Chelsea 1–0 Man Utd". BBC. 1 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2006. 
  82. ^ McCarra, Kevin (11 Nisan 2007). "Seven wonders of sublime United dazzle and destroy helpless Roma". The Guardian. Londra. 3 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  83. ^ Cheese, Caroline (2 Mayıs 2007). "AC Milan 3–0 Man Utd (Agg: 5–3)". BBC. 13 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  84. ^ "Hargreaves completes Man Utd move". BBC. 1 Temmuz 2007. 20 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  85. ^ "Nani & Anderson seal Man Utd move". BBC. 2 Temmuz 2007. 23 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  86. ^ "Tevez completes Man Utd transfer". BBC. 10 Ağustos 2007. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  87. ^ Bevan, Chris (19 Ağustos 2007). "Man City 1–0 Man Utd". BBC. 18 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  88. ^ Taylor, Daniel (20 Ağustos 2007). "Geovanni's lucky strike punishes prodigal United". The Guardian. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  89. ^ Whittell, Ian (12 Kasım 2007). "This is the best squad I've ever had". BBC. 18 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  90. ^ "Man Utd 4–0 Arsenal". BBC. 16 Şubat 2008. 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  91. ^ McNulty, Phil (8 Mart 2008). "Man Utd 0–1 Portsmouth". BBC. 27 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  92. ^ Bandini, Paolo (9 Mart 2008). "FA will review Ferguson's criticisms of Atkinson and Hackett". The Guardian. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  93. ^ "Ferguson furious after Cup exit". BBC. 8 Mart 2008. 13 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  94. ^ McCarra, Kevin (12 Mayıs 2008). "Ronaldo makes Wigan suffer as champions mix business with pleasure". The Guardian. 16 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  95. ^ McNulty, Phil (11 Mayıs 2008). "Wigan 0–2 Man Utd". BBC. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  96. ^ Winter, Henry (22 Mayıs 2008). "Manchester United join Europe's greats after Moscow win". The Telegraph. 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  97. ^ McNulty, Phil (22 Mayıs 2008). "Man Utd earn dramatic Euro glory". BBC. 26 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  98. ^ Schwirtz, Michael (22 Mayıs 2008). "Manchester United Wins Champions League Final". The New York Times. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  99. ^ Stevenson, Jonathan; Cheese, Caroline (16 Mayıs 2009). "How the Premier League was won". BBC. 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  100. ^ Wilson, Paul (16 Mayıs 2009). "United retain Premier League crown after goalless finale at Old Trafford". The Guardian. Londra. 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  101. ^ "Ferguson hungry for four in a row". BBC. 16 Mayıs 2009. 22 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  102. ^ Wallace, Sam (2 Mart 2009). "United march on as Spurs fail test of nerve". The Independent. Londra. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  103. ^ McCarra, Kevin (27 Mayıs 2009). "Manchester United fold without a fight as Barcelona claim Champions League". The Guardian. Londra. 26 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  104. ^ Winter, Henry (27 Mayıs 2009). "Manchester United 0 Barcelona 2". The Daily Telegraph. Londra. 19 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  105. ^ McNulty, Phil (28 Şubat 2010). "Aston Villa 1–2 Man Utd". BBC. 16 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  106. ^ "Man Utd midfielder Paul Scholes retires aged 36". BBC Sport. 31 Mayıs 2011. 15 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2011. 
  107. ^ "Manchester United secure deal for Blackburn's Phil Jones". BBC Sport. 13 Haziran 2011. 24 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2011. 
  108. ^ "Ashley Young joins Man Utd from Aston Villa". BBC Sport. 23 Haziran 2011. 24 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2011. 
  109. ^ "Manchester United confirm signing of David de Gea". BBC Sport. 29 Haziran 2011. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2011. 
  110. ^ "Sir Alex Ferguson to retire as Manchester United manager". BBC Sport. BBC. 8 Mayıs 2013. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  111. ^ "Sir Alex Ferguson to retire this summer, Manchester United confirm". Sky Sports. 8 Mayıs 2013. 24 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  112. ^ Ronay, Barney (8 Mayıs 2013). "End of an era as Alex Ferguson calls time at Manchester United". The Guardian. 19 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  113. ^ Coerts, Stefan. "Platini: Ferguson a true visionary". Yahoo!. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  114. ^ "Alex Ferguson retires: David Cameron pays tribute to the Manchester United manager". The Daily Telegraph. 8 Mayıs 2013. 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  115. ^ "Sir Alex Ferguson resigns: Football greats pay tribute". The Daily Telegraph. 8 Mayıs 2013. 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  116. ^ "Sir Alex Ferguson to retire". Fox Sports. 8 Mayıs 2013. 22 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  117. ^ "Man United boss Sir Alex Ferguson's Old Trafford farewell". BBC Sport. 12 Mayıs 2013. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2013. 
  118. ^ "Sir Alex Ferguson retires: Man Utd shares fall in New York". BBC News. 8 Mayıs 2013. 26 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. 
  119. ^ "David Moyes: Manchester United appoint Everton boss". BBC Sport. British Broadcasting Corporation. 9 Mayıs 2013. 30 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  120. ^ "Manchester United confirm appointment of David Moyes on a six-year contract". Sky Sports. BSkyB. 9 Mayıs 2013. 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  121. ^ Jackson, Jamie (9 Mayıs 2013). "David Moyes quits as Everton manager to take over at Manchester United". guardian.co.uk. Guardian News and Media. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 
  122. ^ "My Autobiography is a football book, not just a news tornado". Daily Telegraph. 22 Ekim 2013. 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2013. 
  123. ^ "Alex Ferguson book launch: transcript from the press conference". Daily Telegraph. 22 Ekim 2013. 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2013. 
  124. ^ Ziegler, Martyn (24 Ocak 2014). "Former Manchester United manager Sir Alex Ferguson becomes Uefa coaching ambassador". The Independent. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  125. ^ "Sir Alex Ferguson appointed as Uefa's coaching ambassador". The Guardian. 24 Ocak 2014. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  126. ^ "Sir Alex Ferguson takes up position as UEFA's coaching ambassador". Sky Sports. 24 Ocak 2014. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  127. ^ "Harvard'a sıra dışı bir hoca: Sir Alex Ferguson". 20 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2014. 
  128. ^ "Sir Alex Ferguson Harvard Üniversitesi'nde ders verecek". 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2014. 
  129. ^ a b c d e f Austin, Simon (12 Eylül 2006). "Fergie v Strachan". BBC Sport. BBC. 4 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2015. 
  130. ^ "Strachan keen to end Fergie rift". BBC Sport. BBC. 30 Temmuz 2006. Erişim tarihi: 18 Ekim 2015. 
  131. ^ a b "Sir Alex Ferguson factfile". Manchester Evening News. 6 Kasım 2006. 18 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2009. 
  132. ^ "Ferguson explains Preston loan recalls". Manchester Evening News. 7 Ocak 2011. 20 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2011. 
  133. ^ Wallace, Sam (1 Ocak 2011). "Preston fear the Ferguson effect as Stoke recall pair". The Independent. Birleşik Krallık. 25 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2011. 
  134. ^ Rothmans Football Yearbook 1970–71, p. 724, 740–741. Queen Anne Press, London.
  135. ^ Rothmans Football Yearbook 1971–72, p. 563, 537. Queen Anne Press, London.
  136. ^ Rothmans Football Yearbook 1972–73, p. 648–649, 683–684, 688. Queen Anne Press, London.
  137. ^ Rothmans Football Yearbook 1973–74, p. 572–573, 626–628. Queen Anne Press, London.
  138. ^ Rothmans Football Yearbook 1974–75, p. 570–571, 642–644. Queen Anne Press, London.
  139. ^ "Boss greets landmark game". Manchester United. 20 Ekim 2010. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2011. 
  140. ^ "United under Sir Alex Ferguson". StretfordEnd.co.uk. 4 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2011. 
Sportif görevi
Önce gelen:
  Frank Rijkaard 		UEFA'da Yılın Teknik Direktörü
2007-2008 		Sonra gelen:
  Pep Guardiola
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Alex_Ferguson&oldid=34009099" sayfasından alınmıştır