Vikipedi

Priştine'de kültür

Kosova'nın[a] başkenti olarak Priştine, Kosova'da yaşayan tüm Arnavutların kültürel ve sanatsal gelişiminin merkezi konumundadır. Kültür İşleri Dairesi, Priştine'yi en çok vurgulanan kültürel ve sanatsal geleneklere sahip şehirlerden biri yapan kültürel etkinlikleri düzenleyen bölümlerden sadece bir tanesidir.

Tahtta Tanrıça

Tahttaki Tanrıça (Arnavutça: Mbretëresha e Dardanisë veya Hyjnesha ne Fron), Priştine'nin sembolü olarak kabul edilir. 1955 yılında bazı kazılar sırasında ortaya çıkarılan Priştine'nin bir dış mahallesi olan Ulpiana arkeolojik alanı Kosova'nın en değerli arkeolojik alanıdır.[1][2] Alanın tarihi Neolitik döneme, MÖ. 3500 yılına kadar uzanmaktadır.[3] Priştine'nin 1950'lerde kurulan ve şehir, belediye ve bölgenin tüm kayıtlarını tutan bir belediye arşivi de bulunmaktadır.[4]

Kültür İşleri Daire Başkanlığı değiştir

Kültür, Gençlik ve Spor Dairesi, Priştine belediyesinin 11 dairesinden biridir. Kültür, gençlik ve spor faaliyetleri ile ilgilenir. Yll Rugova, 2017 yerel seçimlerinden sonra daire başkanlığı görevine başlamıştır.

Başkanlığın ilgilendiği konulardan bazıları şunlardır:

  • Yerel müzeler ve kültürel miras kaynakları dahil olmak üzere yerel kültürel kaynakların yönetimi,
  • Belediye Arşivleri, "Dodona" Tiyatrosu, Şehir Kütüphanesi, Şehir Stadyumu, Spor Salonu ve diğer ilgili tesislerin yönetimi,
  • Kültür, gençlik ve sporun gelişimi ve ilerlemesi hakkında tartışmalar düzenlemek ve
  • Kültür, gençlik ve spor faaliyetlerinin yanı sıra kendi sınırları içerisinde gelişiminin yenilenmesini desteklemek.[5]

Edebiyat değiştir

Priştine, Kosova'da sanatın merkezi olduğu gibi edebiyatın da merkezidir. Bir üniversite şehri olarak, şehrin binlerce öğrencisi ve kütüphane ziyaretçisi ve yayıncıları vardır. Priştine'deki yayıncılar arasında Dukagjini, Libri Shkollor, Dija, Koha, Toena, Albas, Rilindja ve diğerleri yer almaktadır.[6]

Kosova Millî Kütüphanesi değiştir

 
Kosova Millî Kütüphanesi

Kosova Milli Kütüphanesi 1944'te kuruldu. Kendi türünde Kosova'daki en yüksek kurumdur. Binlerce kitaplık kapasitesi ile bölgenin en büyük kütüphanelerinden biridir. Kütüphane arşivine her yıl 40 binden fazla örnek eklenmektedir.[7]

Kütüphane bünyesinde Avrupa Kütüphanesi, NATO Kütüphanesi, Çağdaş Sanat Kütüphanesi, Müzik Sanatları Kütüphanesi ve diğerleri gibi bazı alt kütüphaneler bulunmaktadır. Kütüphane tarafından her yıl farklı yazarların eserlerinin sunulduğu, çok sayıda kitabın yayınlandığı ve Kosova edebiyatıyla ilgili tartışmaların yapıldığı kütüphane haftası organize edilmektedir.[8]

Kütüphanede, çalışmaları için ihtiyaç duydukları tüm literatürü bulabilecekleri 5000'den fazla lisans ve yüksek lisans öğrencisi kayıtlıdır. Priştine Üniversitesi kampüsünde, Kosova Ulusal Galerisi'nin hemen önünde yer almaktadır.[9]

Hivzi Süleymani Kütüphanesi değiştir

 
Hivzi Süleymani Kütüphanesi

Kütüphane 70 yıl önce kurulmuş olup, envanterindeki yaklaşık 100 bin kitap ile kitap sayısı bakımından en büyük kütüphanelerden biridir. Bu kitapların tamamı kütüphanenin kayıtlı okuyucularının hizmetindedir.[4]

1940'ta kütüphanede yaklaşık 1300 kitap vardı. Halk Kütüphanesi Priştine Belediyesi tarafından 1963 yılında Miladin Popovic adıyla resmi olarak kurulmuş, daha sonra Miladin Popoviç Popülist Kütüphanesi olarak değiştirilmiştir. 1993'ten 1999'a kadar Miladin Popoviç adı başlangıçta zorla getirildiği için kaldırıldı ve "Şehir Kütüphanesi" olarak adlandırıldı. Savaşın sonunda adı "Hivzi Süleymani Belediye Kütüphanesi" olarak değiştirildi. Kütüphanenin büyük bir kitap kaynağı bulunmaktadır. Kütüphanedeki kitaplar:[10]

Dil Arnavutça  Sırpça  Türkçe  Diğer Toplam
Kitap Sayısı 114287 58065 3806 2399 178557

Ocak 2014'te, ABD'nin Priştine Büyükelçiliği, Priştine Belediyesi'ne İngilizce dilinde 2000 kitaplık bir fon bağışladı. Kütüphane, Kosova ve Arnavutluk'ta düzenlenen kitap fuarlarından her yıl bağış almaktadır.[11] Kütüphanedeki kitap okuyucu sayısı her yıl artmaktadır. 2002'den beri her yıl, bir önceki yıla göre 10 binden fazla kitap okunmaktadır.[12] "Hivzi Süleymani" kütüphanesinin Priştine bölgesinde 6 şubesi bulunmaktadır. Priştine'nin merkezinde, Gençlik ve Spor Merkezi, "Anıt" Kütüphanesi, "Masallar" Kütüphanesi, "Redaksiyon" Kütüphanesi ve Priştine yakınlarındaki köylerdeki kütüphanelerdeki diğer şubelerle devam eden ana şube bulunmaktadır.[12]

Kitap Fuarı değiştir

Priştine'de her yıl "Priştine Kitap Fuarı" adında yalnızca bir kitap fuarı düzenlenmektedir. 2013 yılına kadar 15 fuar düzenlendi ve 3 Haziran 2014'te 16.açılış yapıldı ve 9 Haziran'a kadar bir hafta boyunca açık kaldı.[13] Başta Kosovalı, Arnavut, Makedon ve Karadağlı yayıncılardan ve bazı yabancı yayıncılardan (Almanca, Fransızca, İngilizce vb.) derlenen çok sayıda kitaba ev sahipliği yaptı.[14]

2010 yılında, 12. yıllık Kitap Fuarı'nda, çoğu Arnavutça yayıncı olmak üzere 100 civarında yayıncı yer aldı ve ilk kez tanıtılan 1500 civarında yeni kitaba ev sahipliği yaptı.[15] 2011'de daha az sayıda yayıncı ve kitap sunumu gerçekleşti. Kitap fuarına 80 civarında yayıncı katıldı ve ilk defa tanıtılan 1000 civarında kitaba ev sahipliği yaptı.[16] 2012'de Fuar'da yaklaşık olarak aynı sayıda yayıncı yer aldı, ancak 1600 civarında çok daha fazla sayıda yeni kitap promosyonu gördü. Çok sayıda kitap tanıtımı için etkili bir faktör, Arnavutluk'un Bağımsızlığının 100. Yıldönümü olabilirdi.[17]

2013 ayrıca oldukça yüksek sayıda yayıncı ve kitap promosyonu gördü. İlk kez 1300'den fazla kitabın tanıtımını yapan yaklaşık 100 yayınevi fuarda kendine yer buldu. Ayrıca 30.000 civarında ziyaretçi ile en yüksek ziyaretçi sayısı görüldü.[18]

Tiyatro değiştir

Kosova Ulusal Tiyatrosu değiştir

 
Kosova Ulusal Tiyatrosu

Tiyatro, Ekim 1946'da Prizren'de kuruldu. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kosova'daki ilk profesyonel tiyatro kurumuydu. Tiyatro kuruluşundan birkaç ay sonra Priştine'ye taşındı. Tiyatronun ilk gösterileri çoğunlukla amatör sanatçılar ile Eski Yugoslavya'nın diğer tiyatrolarından profesyonel sanatçıların yardımıyla yetenekli ve hevesli idealistler tarafından sergilendi. 1960'larda tiyatro topluluğu profesyonel kadrolarla yavaş yavaş zenginleştirildi.

1989 yılına kadar tiyatroda 10 binden fazla tekrar gösterilen 400'den fazla prömiyer vardı ve bunu 3.2 milyondan fazla seyirci izledi. Bu tiyatronun repertuvarı birçok ulusal, uluslararası ve eski Yugoslav dramatik senaryosu üzerine inşa edildi. Eski Yugoslavya'da ulusal ve uluslararası nitelikte farklı festivallerde sunulan bu tiyatro gösterileri, dönemin eleştirmenleri tarafından büyük beğeni topladı ve çeşitli sanatsal ödüllerle onurlandırıldı. 1967'de yönetmen Muharrem Qena'nın "Erveheja" oyunu Yugoslav Drama Festivali'nde "Sterijino Pozorje" En İyi Drama Ödülü ile onurlandırıldı. Arnavut dilindeki performanslara ek olarak, özellikle tiyatronun Yugoslav komünist rejiminin ağır politik baskısı altında faaliyet gösterdiği 1981'den sonra, Sırpça da gösteriler yapıldı.

1990'da Slobodan Miloseviç'in katı rejimi, Arnavut sanatçıları tiyatrodan çıkararak ve totaliter bir kontrol altına alarak tiyatroyu şiddetli bir yönetim altına aldı. Bu dönemde, totaliter rejime karşı oluşturulan paralel bir üniversite eğitim sisteminde, zaten bu profesyonel topluluk tiyatrosunun bir parçası olan sanat topluluklarından birçok okul evi oluşturuldu. 1999'daki savaştan sonra tiyatroda çok sayıda ulusal ve uluslararası oyun oynandı. Tiyatro ulusal bir karaktere sahip olduğundan, Kosova Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından finanse edildi.[19]

Dodona Tiyatrosu değiştir

 
Dodona Bebek Tiyatrosu

Dodona Tiyatrosu ilk olarak Gençlik, Çocuk ve Oyuncak Bebek Tiyatrosu olarak biliniyordu ve Priştine Belediyesi onayıyla 1986 yılında kuruldu. Rabije Bajrami ve Ismajl Ymeri, bu tiyatronun kuruluşunda en büyük katkılara sahipti.

Bu tiyatronun ilk prömiyeri, 16 Mayıs 1987'de Pylli është i të gjithëve'di (Türkçe: Ormanlar herkesindir). 1992 yılında şu an bulunduğu yere taşındı, çocuk oyunları dışında daha büyük yaşlara yönelik oyunlar sunmaya başladı. 1987 yılından bugüne kadar 34 çocuk oyunu ve yetişkinler için 70'in üzerinde prömiyer gerçekleştirildi.

1994 yılında, Sırp polisi tiyatronun çalışmasını durdurmaya çalıştı, ancak "Dodona" personeli işi asla durdurmadı. 1999 yılına kadar takip eden 7 yıl boyunca sahneye 400 farklı oyun getirildi. "Dodona" tiyatrosu, Pogradaş'ta "Avrupa Oyuncak Bebek Tiyatroları Festivali", Debre'de "Arnavutluk Tiyatroları Festivali", Paris'te "Arnavut Kültür Günleri", Mistelbach, Avusturya'da "Oyuncak Bebek Tiyatroları Günleri" gibi birçok ulusal ve uluslararası ödüle layık görüldü.[20]

Oda Tiyatrosu değiştir

Bağımsız ODA Tiyatrosu 2002 yılının sonunda Lirak Çelaj (Oyuncu) ve Florent Mehmeti (Yönetmen) girişimiyle kuruldu. 1 Mart 2003'te, ODA'nın doğum gününü kutladığı gün olan ilk oyunu olan Vagina Monologu oyunu ile tanıtıldı. Birçok sanatçı ve sanatsever bu tiyatronun açılışını memnuniyetle karşıladı ve sürekli destekledi. ODA, Kosova Cumhuriyetinde kendi alanı olan tek bağımsız tiyatrodur. Yerel oyunların yanı sıra, Avrupa ve ABD'den uluslararası oyunlara da ev sahipliği yapmaktadır. Tiyatro, Avrupa'daki çağdaş tiyatro ağı, "Gayri Resmi Avrupa Tiyatro Buluşması (IETM)" ve Balkanlar bölgesindeki bir tiyatro ağı olan Balkan Express üyesidir. Tiyatro performanslarının yanı sıra, tiyatro farklı konserler, film gösterimleri, promosyonlar, tartışmalar vb. düzenlemiş ve onlara ev sahipliği yapmıştır.[21][22] Tiyatro alanı aynı zamanda farklı TV Şovları, Sit-Com'lar, Müzik Videoları ve Filmler için de kullanılmaktadır. Şimdiye kadar, ODA Tiyatrosu yılda yaklaşık 50 bin ziyaretçiyi ağırladı ve 200'den fazla sanatsal etkinliğe ev sahipliği yaptı.[23]

Müzik değiştir

Kosova Filarmoni Orkestrası değiştir

 
Kosova Filarmoni Orkestrası

Kosova Filarmoni Orkestrası 2000 yılında kuruldu. Oluşumda solistler ve profesyonel klasik müzik çalgıcıları da dahil olmak üzere 120 üye bulunmaktadır. Orkestra, yılda yaklaşık 25 konser düzenlemektedir. Üyeleri, ulusal festivallerde ve ötesinde, bireysel olarak veya diğer sanatsal müzikal oluşumlarda çok aktiftir. Son zamanlarda Japonya'da performans sergilediler. Orkestra, ilgili nesnenin yokluğunda doğaçlama bir alanda (Gençlik ve Spor Merkezi'ndeki Kırmızı salon) faaliyet gösterir.[24]

Kariyerlerinin çoğunu Priştine'de geçirmiş oldukça fazla Kosovalı ve Arnavut müzik bestecisi de oluşum içinde yer almıştır, bunlardan bazıları: Rauf Dhomi (Kosova, 1945), Zeqirja Ballata (Kosova, 1943), Rafet Rudi (Kosova, 1949), Lorenc Antoni (Kosova, 1909–1991), Vinçenc Gjini (Kosova, 1935), Rexho Mulliqi (Karadağ, 1923–1982), Esat Rizvanolli (Kosova), Fahri Bekiri (Kosova, 1936), Akil Mark Koci (Kosova, 1936), Mendi Mengjiqi (Kosova, 1958), Bahri Mulliqi (Kosova), Baki Jashari (Kosova), Valton Beqiri (Kosova, 1967) vb.

Opera değiştir

Kosovalı bir bestecinin ilk operası "Goca e Kaçanikut" (Kaçanıklı Kız). 1970'lerin sonunda, Arnavut yazar Milton S. Gurra'nın romanından uyarlanan Jusuf Buxhovi ve Ajmane Dhomi tarafından İtalyanca bir libretto ile Rauf Dhomi'nin iki perdesinde sergilenmiştir. Altı solist, bir koro ve bir orkestra için yazılmıştır.[25]

İlk Kosova balesi "Sokoli e Mirusha" (Sokol ve Mirusha). 1976'da Nuredin Loxha'nın bir librettosu ile Akil Mark Koci tarafından iki perdede sergilenmiştir.[26] 2002 yılı itibarıyla Kosova'da tam bir opera sahnelemesi yapılmamıştır. Bununla birlikte, ilk olarak 1952'de Prizren'deki Kültür ve Sanat Derneği "Agimi" korosu tarafından ve daha sonra diğer müzik oluşumları tarafından orkestral opera parçaları performansları sergilenmiştir.[27]

Kosovalı bir bestecinin ilk Operası olan Rauf Dhomi'nin operası " Goca e Kaçanikut", Arnavut solistler, Priştine Radyo Televizyonu orkestrası, Priştine Radyo Televizyonu korosu ve "Collegium Cantorum" topluluğu tarafından Prizren'de sergilendi. Opera sahnelenmedi, bunun yerine sadece vokal-enstrümantal bir konser olarak yapıldı.[28]

Kosova Cumhuriyeti Milli Marşı

2004 yılında Kosova Kültür Bakanlığı tarafından Kosova Operası kuruldu.[29]

Sanatçılar değiştir

Priştine doğumlu müzisyenlerden bazıları:

Lorenc Antoni tarafından seslendirilen Rapsodia shqiptare'den bir bölüm
  • Merita Juniku

Merita Juniku 1960 yılında Priştine'de doğdu ve daha sonra müzik fakültesinde eğitimine devam etmek için oradaki müzik okuluna gitti. Operaya artan ilgisinin ardından, Zagreb Müzik Akademisi'nde çalışmalarına devam etti ve 1990'da mezun oldu. İlk performansı Verdi'den "Troubadours" idi. İcre ettiği operalardan bazıları: Bellini'den "Norma", Verdi'den "Aida", Richard Wagner'den "Valküreler", Giuseppe Verdi'den "Nabucco", Giuseppe Verdi'den "Un ballo in Maschera", Johann Strauss II'den "Der Zigeunerbaron", Saint-Saëns'den "Samson ve Delilah" gibi eserlerdir. 2006 itibarıyla Priştine Üniversitesi'nde ders vermektedir ve Ljubljana Operası'nın daimi üyesidir.[30]

 
Kosova Operası ve Filarmoni Orkestrası
  • Sihana Badivuku

Sihana Badivuku, 1967'de Priştine'de doğdu. Moskova'da Müzik Konservatuvarı "PI Çaykovski"ye gitti. Yüksek lisans sınavını Profesör E. Chugajeva'dan aldı ve daha sonra Detmold, Almanya ve daha sonra İtalya'daki Hochschule für Musik'te çalışmalarına devam etti. Avusturya, Arnavutluk, Macaristan, Bulgaristan, Almanya, Finlandiya, Rusya ve ABD gibi hem Kosova'da hem de yurtdışında müzik yarışmaları ve festivallerinde yer aldı. Günümüzde Priştine Müzik Fakültesi'nde profesörlük yapmaktadır ve Kosova Filarmoni Orkestrası'nın ilk kemancısıdır. Vivendi topluluğu üyesidir.[31]

  • Sabri Fejzullahu

Sabri Fejzullahu, 16 Eylül 1947'de Priştine'de doğdu. Felsefe Fakültesi ve Sanat Fakültesi'nden mezun oldu. "Akordet e Kosoves"te 800'den fazla şarkının yapımcılığını üstlendi, 18 "Okarina të Arta" (Altın Ocarinas) kazandı. Ayrıca filmlerde oynadı.

  • Adelina Thaçi

Adelina Thaçi, 31 Mayıs 1980'de Kosovalı en popüler komedyenlerden Rasim Thaçi (1952 doğumlu) ve doktor bir anne ve yarı zamanlı şarkıcı Shukrie Thaçi'nin (1957 doğumlu) çocukları olarak dünyaya geldi. O zamanlar Yugoslavya SFC'nin parçası olan Kosova Cumhuriyeti'nin başkenti Priştine'de doğdu. Memleketindeki bir müzik lisesine kayıt olduktan sonra müzikle çalışmaya başladı. Birkaç yıl sonra, 1998'de ilk albümü "Me Liri duhet flijmë"yi çıkardı. 2001 yılında Alfred Kaçinari'nin kaleme aldığı "Shko"yu (Git) çıkardı ve anında hit oldu. O zamandan sonra, çok etkili bir şarkıcı olarak Arnavut müzik endüstrisinde aktif oldu. Sanat Akademisi'ni bitirdi ve ses öğretmeni olarak çalışmalarını sürdürdü.

Sanat değiştir

 
Priştine - Kosova Ulusal Galerisi

Sanat müzeleri ve galerileri değiştir

Kosova Ulusal Galerisi, görsel sanatlar sunan ve değerli eserleri toplayan ve saklayan bir kültür kurumu olarak 1979'da kuruldu. Bu enstitü tarafından 500'den fazla sergi düzenlendi.[32] Galeri, genç sanatçıların çalışmalarını gösteren sergiler düzenleyerek genç sanatçıları da desteklemektedir.[33] Kosova Ulusal Galerisi, Priştine Üniversitesi kampüsünde, Kosova Milli Kütüphanesi'nin hemen yanında yer almaktadır. Bina, Kosova Ulusal Müzesi tarafından da kullanılmaktadır.[34]

Stacion - Priştine Çağdaş Sanat Merkezi 2006 yılında kurulmuştur ve görsel sanatlar, mimari ve tasarım üzerinde konferanslar düzenleme ve sergileme ile ilgilenmektedir.[35]

Şehirde LambdaLambdaLambda, Motrat ve Klubi i Boksit dahil olmak üzere birkaç küçük galeri bulunmaktadır.[36][37]

Kosova, çoğu zaman zaman Priştine'de sergilenen Petrit Halilaj, Sislej Xhafa ve Flaka Haliti gibi görsel sanatçılarla büyüyen bir uluslararası çağdaş sanat ortamına sahiptir.

Kosova Ulusal Galerisi değiştir

Kosova Ulusal Galerisi koleksiyonundaki sanatçılar değiştir

Priştine'den çok sayıda önemli ressam çıkmamıştır, ancak Kosova'nın başkenti olan Prizren ile paylaştığı bir isim olan sanat merkezi. Diğer alanlardan önemli ressam ve sanatçıların çoğu başka şehirlerden geliyor, ancak kariyerlerinin çoğunu Priştine'de geçirdiler veya çeşitli sergiler açtılar. Bu sanatçılardan bazıları Gjelosh Gjokaj (Karadağ, 1933), Adem Kastrati (Kosova, 1933), Masar Caka (Kosova, 1946–2000), Nysret Salihamixhiqi (Kosova, 1931–2011), Lendita Zeqiraj (Kosova, 1972), Ramazan Ramadani (Kosova, 1944–2005).

  • Esat Valla

Esat Valla (1944, Yakova), küçük hayvanların veya kelebekler ve kuşlar gibi böceklerin figüratif resimleriyle tanınan Kosovalı bir ressamdır. Nazi işgali altındaki Arnavutluk'un (şimdiki Kosova) bir parçası olan Yakova'da doğdu ve 1971'de Belgrad Sanat Akademisi'nden Profesör Zoran Petrovic'in yanında uzman sanat eğitimi aldı. 1976'dan beri KAFA üyesidir.[38] Pek çok ödülünü kazandığı Priştine'de yayaşamaktadırşıyor.

  • Agim Çavdarbasha

Agim Çavdarbasha (1944 Yakova - 1999) Kosovalı bir heykeltıraştı. Çavdarbasha, Kosova'daki çağdaş heykel üzerinde önemli bir etkiye sahipti.Yugoslavya'nın İpek şehrinde doğdu, 1969'da Belgrad'daki Sanat Akademisi'nden ve 1971'de Ljubljana'daki Sanat Akademisi'nden mezun oldu. Kosova Figüratif Sanatlar Akademisi ve daha sonra Bilim ve Sanat Akademisi üyesiydi. Başlıca eserleri arasında Prizren İttifakı müzesinde sergilenen Ömer Efendi Prizreni ve Abdyl Frashëri heykelleri bulunmaktadır. Kosova Savaşı sırasında Sırp polisleri heykelleri yakındaki bir nehre attı ve müze yakıldı. Çagllavica'daki atölyesi, 2004 isyanı sırasında alev aldı, ancak yeniden inşa edildi ve bugün bir müze olarak kullanılmaktadır.[39]

  • Engjëll Berisha

Engjell Berisha (1926 - 15 Eylül 2010), Befre olarak da bilinir, Kosova doğumlu Kosovalı bir ressam idi. Berisha, 1926'da Kosova'nın İpek şehrinde doğdu. 1954'te Belgrad Üniversitesi'nden mezun oldu.[40] Kosova Figüratif Sanatlar Akademisi üyesiydi. Bazı resimleri Kosova Milli Kütüphanesi ve Priştine Üniversitesi kütüphanesinde sergilenmektedir. 10 Eylül 2010'da 84 yaşında iken Kosova'nın Priştine şehrinde öldü.

  • Muslim Mulliqi

Muslim Mulliqi (1934 - 13 Ocak 1998), Kosovalı empresyonist ve dışavurumcu bir ressamdı. Belgrad Güzel Sanatlar Akademisi'ne katıldı ve ardından İbid'de mezuniyet sonrası çalışmalarını sürdürdü. Mulliqi'nin Kosova, Yugoslavya, Roma ve Tiran'da sergileri vardı. Priştine Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde resim profesörü oldu. Kosova Bilimler Akademisi'nin kurucularından birisi idi ve başkan yardımcısıydı. Kosova Ulusal Sanat Galerisi sergisi Mulliqi'nin adını almıştır. Arnavut sanatının en önde gelen isimlerinden biriydi.[41]

  • Tahir Emra

Tahir Emra (1938) Kosovalı bir ressamdır. Kosova Bilim ve Sanatlar Akademisi üyesidir. Tahir Emra, 10 Mart 1938'de Yugoslavya Krallığı'nın Yakova şehrinde doğdu.[40] İpek Sanat Okulu'na girdi. 1966'da Belgrad Figüratif Sanatlar Akademisi'nden mezun oldu. 1974'te Kosova Figüratif Sanatlar Akademisi'nin kurucu üyeliğini yaptı. 1960'larda Kosova'da çağdaş sanatın savunucularından biri olarak kabul edilir. Eserleri 1970'lerde ve 1980'lerde Yugoslavya'da sergilendi. Kosova Bilimler ve Sanatlar Akademisi üyesidir.

Kosova Ulusal Galerisi'ndeki sergiler değiştir

Kosova Ulusal Galerisi, kurulduğu 1979 yılından bu yana 500'den fazla sergiye ev sahipliği yaptı. Ziyaretçi sayısı yüzler ile binler arasında değişmektedir. En çok ziyaretçi alan fuarlar:

 
Kosova Sanat Galerisi
  • Tito, Söz, Düşünce ve Çalışma

1981 yılında düzenlenen bu sergi 38 bin ziyaretçi tarafından ziyaret edildi. Bu, Yugoslavya'da komünizm döneminde örgütlendiği zamana da işaret ediyordu.

  • Kosova Sanat Galerisi Koleksiyonu

Kosova Sanat Galerisi tarafından düzenlenen ilk sergiydi. Yaklaşık 19 bin ziyaretçi tarafından ziyaret edildi.

  • Odhise Paskali Retrospektifi

Arnavutluk'tan ünlü bir heykeltıraş olan Odhise Paskali tarafından açıldı. 1981 yılında 14045 ziyaretçinin ziyaret ettiği bu galeriye sergisini getirmiştir.

  • Nebih Muriqi'nin Kişisel Sergisi

1984 yılında düzenlenen sergi 12 binden fazla ziyaretçi tarafından ziyaret edildi.

Ziyaretçilerin istatistikleri 1979'dan 1985'e kadardır. Sonraki yıllarda düzenlenen sergilerin ziyaretçi sayıları arşivlenmemiş ve bilinmemektedir.

Dans değiştir

"Shota" Ulusal Şarkılar ve Dans Topluluğu değiştir

 
Kosovalı Arnavutların Geleneksel Dansı

Ulusal Şarkı ve Dans Topluluğu "Shota", Kosova'nın ilk sanatsal ve kültürel kurumlarından biri olarak 1948 yılında kurulmuştur. On beş yıl boyunca bu topluluk, bir toplum olarak ve daha sonra yarı profesyonel bir topluluk olarak faaliyet gösterdi. Mart 1964'te Kosova Meclisi'nin kararıyla "Shota" profesyonel topluluk statüsünü kazanırken, Yugoslavya'daki diğer üç topluluk şunlardı: "Llado" - Zagreb, "Kollo" - Belgrad ve " Tanec " - Üsküp. Takip eden elli yıl boyunca "Shota" Topluluğu, Arnavut şarkı ve dansının korunması, geliştirilmesi ve geliştirilmesinde önemli bir rol oynamasının yanı sıra kostümlerin özgünlüğü, otantik melodiler ve egzotik benzersiz danslar gibi gerçek ulusal kültürel değerleri de beraberinde getirmiştir. Bu topluluk dünya çapında 50'den fazla ülkede ve tüm kıtalarda gösteriler gerçekleştirmektedir.[42]

Priştine'deki dans stüdyoları değiştir

Priştine'de, geleneksel danstan modern dansa kadar farklı türlerde bir dizi amatör dans stüdyosu bulunmaktadır: Dancing Ballroom, Evolution Dance, Tika-Dance, Future Step, vb.

Bale değiştir

 
Kosova Bale Topluluğu

Kosova Balesinin ilk topluluğu 1972'de kuruldu. Bu kuşaktan bale dansçıları, yönetmen Tatjana Petkovska'nın liderliğinde Üsküp'teki Bale Orta Okulu'nda eğitim aldı. Kosovalı yirmi beş dansçı - 19 erkek ve 6 kadın - bu okuldan mezun oldu.[43] Okullarını başarıyla tamamlayan dansçıların çoğu Priştine'ye döndü. Kosova Balesi, Kosova Ulusal Tiyatrosu bünyesinde kuruldu. Balenin ilk üyeleri şunlardı: Ahmet Brahimaj, Rüstem Selca, Elez Nikçi, Shqiptar Hoxha, Asma Mulla, Selajdin Kice, Gani Loshi, Jonuz Beqiraj, Hysen Podrimçaku, Rustem Bajrami, Rustem Metaj, Isa Bajraktari, Gani Shala, Skender Domniku, Shaban Shabanaj ve Enver Berisha. Abdurrahman Nokshiqi yönetmen olarak seçildi. Daha sonra Üsküp'ten 5 kadın bale dansçısı (Nexhmije Meha Selca, Sabrije Spahiu Shkreli) ve Kosovalı iki bale dansçısı Enver Elshani ve Jashar Berisha) gruba katıldı.[43] Bale grubu, hem modern hem de klasik tarzda birçok başarılı gösteri gerçekleştirdi. Bale yeniden kurulduktan sonra topluluk, Arnavut koreograf Gjergj Prevazi ile yakın birliktelik içinde çalıştı. Hep birlikte, Prevazi'nin "Geçiş II", "Gongu mu duymuyorum?", "Kontrast" ve "Performans" adlı modern dans çalışmalarını sahnelediler. Koreografisini Elton Cefa'nın yaptığı "Bale Kolajı", "Don Kişot", "Giselle", "Le Corsaire" ve "Kuğu Gölü"nden alıntıların yer aldığı başarılı bir diğer gösteri oldu. Kosova Balesi, birçok uluslararası festivale katıldı, bunlar arasında yer alan bazı önemli festivaller şunlardır: Ohri Yaz Festivali - "Gong'u duymuyor muyum?", (07/08/2005), iki kez Dıraç Modern Dans ve Tiyatro Uluslararası Festivali'nde, "Gong'u Duymuyor Muyum?", (09/04/2006) ve "Performans", (14 Nisan 2000), Apollonia-Fier Apollonia Uluslararası Festivali, "Kontrast" (29 Ağustos 2006), Üsküp Dans Festivali Üsküp, "Performans (10/04/2009), Elbasan'daki Scampa Dans, Yaratıcılık ve Yorumlama Yarışması, Priştine'de en iyi koreografi ve Kosova Uluslararası Tiyatro Festivali olarak birincilik ödülünü kazandığı "Performans" (10/09/2009) – "Performans" (05/11/2009).[43]

Film değiştir

 
"Bahar Geç Geldiğinde" çekimleri -1979, Kosova

Kosova'da Arnavutça sinematografi, kısa filmler, belgeseller, çizgi filmler ve daha sonra uzun metrajlı filmler üreten <i id="mwAlk">Kosovafilm</i>'in kuruluşundan sonra faaliyetlerine başladı. 2008 yılından bu yana, Kosova'da sinematografi için merkezi otorite Kosova Sinematografi Merkezi'dir (KCC), ancak Kosova'da faaliyet gösteren çok sayıda bağımsız film şirketi bulunmaktadır. Kosova Sinematografi Merkezi, bir kamu film fonu ve sinematografi için merkezi bir otoritedir. Amacı, sinematografi konularında kamu yararına yönelik hedeflere ulaşmaktır. Pan-Avrupa organizasyonu - European Film Promotion (EFP) üyesidir. Bu karar, bu teşkilatın Genel Kurulunda alınmış ve 2012 yılında ilan edilmiştir. Kosova, bu ağ örgütünün 33. üyesi oldu. Aynı yıl KSM, Oscar adıyla bilinen Akademi Ödüllerini düzenleyen Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi'ne kabul edildi.[44][45] Kosova, Berlin Uluslararası Film Festivali, Sundance Film Festivali, Monterrey Uluslararası Film Festivali, Melbourne Uluslararası Film Festivali, Abu Dabi Film Festivali, Winterthur Film Festivali, Selanik Uluslararası Film Festivali, Varşova Uluslararası Film Festivali gibi farklı uluslararası film festivallerine katıldı. Bu festivallerin birçoğunda ödüller kazandı. En son ödül kazananlar: 2013'te Shooting Stars Ödülü'nde Arta Dobroshi,[46] 2012'de Sundance Film Festivalinde Dönüş,[47] 2011'de Abu Dabi Film Festivali'nde düğün kaseti vb.[48][49]

Film Festivalleri değiştir

  • PriFilmFest

Bölgede ve dünyada pek çok ülkenin örneklerini takiben, bir ülkenin en iyi tanıtımının kültürüyle olduğu kanıtlanmıştır. PriFest'in misyonu, dünyanın en yeni ülkesi olan Kosova'nın kapılarını, kültürler ve uluslararasında açık diyaloğu teşvik etmek için bir araç olarak kullanarak dünyanın farklı kültürlerini sinema aracılığıyla karşılamaktır. PriFest, dünya sinemasının en iyilerini Priştine ve Kosova'ya getirmeyi ve Kosova filminin en iyilerini uluslararası izleyiciye tanıtmayı amaçlamaktadır. PriFest, ülkedeki endüstrinin büyümesini artırarak yerel ve uluslararası yetenekleri geliştirmeyi amaçlamaktadır.[50] Ödüller:

○ En iyi erkek oyuncu için Altın Tanrıça

○ En iyi kadın oyuncu için Altın Tanrıça

○ En iyi yönetmen dalında Altın Tanrıça

En İyi Film Ödülleri :

  1. En iyi film dalında Altın Tanrıça
  2. En iyi film dalında Gümüş Tanrıça
  3. En iyi film için Kırmızı Tanrıça

En iyi film için seyirci ödülü :

○ En iyi film için medya jüri ödülü ("Dritan Hoca" Vakfı tarafından ödüllendirildi)

  • Dokuz on bir

PrishtinaFILM, Dünya Ticaret Merkezi'ne düzenlenen saldırılarda ölen insanları anmak için 2003 yılında NineEleven Film festivalini düzenledi.[51] Festival, sanatçıların 2001 yılında o güne ilişkin bakış açılarını ifade eden bir film, heykel ve modern tasarım yarışması olarak başladı. PrishtinaFILM, festivale sunulmak üzere bir ay içinde beş kısa film çekti ve kurguladı. Dört günlük etkinlik Priştine'deki ABD Ofisi (şimdiki ABD Büyükelçiliği) ile işbirliği içinde düzenlendi. Hem sanatçıların hem de izleyicilerin yüksek ilgisi, festivali yıllık bir etkinlik olarak ve 2014'te 11. yılında geri getirdi. 9/11, film festivalleri arasında benzersizdi, çünkü Kosova'daki sanatçıların karşılaştıkları zorlukların farkında olarak, festival için her yıl bir dizi film de çekiyordu. Ticari olmayan bu festival, sanatçılara senaryolarını gösterme imkanı vererek fırsatlar sunmaktadır. Yıllar boyunca düzinelerce film ürettiler ve Kosova film sektörünün gelişmesine büyük katkı sağladılar.

  • Skena Up

Skene UP Festivali, dünyanın her yerinden film ve tiyatro okuyan öğrencilerin bu festivalde yarışmaları için bir fırsattır. Skena Up Priştine'de gerçekleştirilmektedir. 2003 yılında bir grup öğrenci ve genç sanatçı tarafından kuruldu. Film ve tiyatro sahnesinden birçok önemli figür de dahil olmak üzere dünyanın her yerinden iki binden fazla sanatçı Skena UP Festivali'ne katılmaktadır.[52] Film ve tiyatro malzemelerini tek bir yerde buluşturması açısından benzersiz kabul edilen festivalde her yıl 50'den fazla akademiden 100'den fazla film ve oyun seçilmektedir.[53] Program aynı zamanda genç sanatçılar için profesyonel ve sosyal açıdan çok faydalı olan atölye çalışmaları, konferanslar, konferanslar ve sinema ve tiyatro için farklı tartışmalardan oluşmaktadır. Skene UP Festivali, Kosovalı öğrencilerin diğer festivalleri gezmeleri ve ziyaret etmeleri ve diğer çeşitli programlara katılmaları için bir fırsat olan Avrupa'nın en büyük öğrenci tiyatro festivalleri ağı olan IYME'nin (International Young Makers Exchange) bir üyesidir.[54]

  • Rolling Film Festivali

Rolling Film Festivali, Kosova'nın diğer Kosovalı toplulukları Roman toplumuyla tanıştırdığı, Romanların sanatsal ifadesini desteklediği ve klişelerle mücadele etmek ve etnik gruplar arası olumlu ilişkileri teşvik etmek için bir alan sağlama etkinliği haline geldi. Kosova'da Romanların kültür dahil ulusal yaşama entegrasyonu için bir Eylem Planı vardır. Proje, bu programı Eylem Planının bir yönü olarak tanıyan uygun devlet kurumları ile MOU'ları arayacak ve okullara ve topluluk mekanlarına yaklaşımda projeyi desteklemektedir. Avrupa düzeyinde ve ulusal eylem planlarında ve Roman Katılımının On Yılı'nda somutlaşan Avrupa hedefleri, Eğitim, Kültür ve ayrımcılığın yoksulluk döngüsünü kırmak ve marjinalleşmiş azınlıkları ulusal hayata başarılı bir şekilde dahil etmek için gerekli ve temel araç olarak kabul etmektedir.[55]

Sinema değiştir

 
Kino ABC - Sinema

Priştine'de Cineplexx, Kino ABC, Kino ABC 1 ve Kino Armata olmak üzere dört sinema bulunmaktadır. Kino ABC 2000 yılında açıldı ve Priştine'nin merkezinde bulunmaktadır. 2013 yılında Kino ABC, 3D teknolojisinde film oynatmaya başladı. Kino ABC 1, 2010 yılında bilinmeyen nedenlerle çalışmayı bıraktığı 2012 yılına kadar çalışmaya başladı. Her yıl Kino ABC'de, Alman Film Haftası, Türk Film Haftası, Fransız Film Haftası, vb. gibi seçilmiş yabancı ülkelerden bir hafta boyunca filmler gösterilmektedir.[56] Cineplexx bir alışveriş merkezinin parçasıdır ve altı salonu buulnmaktadır. 2017 yılında açılmıştır ve o zamandan bu yana kapasite açısından bölgedeki diğer sinemalara göre daha fazla izleyici çekmiştir. Kino Armata, 2018'de Priştine'de yeni bir sinema olarak yeniden açıldı. 60'lardan kalma eski bir sinema mekanıdır ve günümüzde ağırlıklı olarak bir sanat evi olarak hizmet vermektedir ve eski klasik filmlere ev sahipliği yapmaktadır.

Sanatçılar değiştir

 
Aktris Arta Dobroshi, Avrupa Shooting Stars Ödülü'nde
  • Luan Jaha

Luan Jaha, 11 Ekim 1967'de Priştine'de doğdu. 1994 yılında Priştine Üniversitesi Sanat Fakültesini bitirdi. 1997 yılında Saraybosna'daki MESS Festivali'nde Jüri Özel Ödülü'nü kazandığı en beğenilenlerden biri olan ve Becket tarafından yazılan "Duke pritur Godot" (Godot'yu Beklerken) ile 40'tan fazla oyunda oynadı.[57]

  • Donat Qosja

Donat Qosja, 8 Ağustos 1974'te Priştine'de doğdu. Priştine Üniversitesi Sanat Fakültesi'nden mezun oldu ve o zamandan sonra çoğunlukla komedi ve dramlarda rol aldı. En ünlü filmlerinden bazıları şunlardır: Kukumi (2005), 3 Dritare nje varje (2013) ve Dashuria e Bjeshkëve të Njemuna (1997).[58]

  • Naser Rafuna

Naser Rafuna, 4 Mayıs 1980'de Priştine'de doğdu. Priştine'de "Eqrem Qabej" lisesini bitirdi ve ardından Profesör Faruk Begolli'nin yönetimindeki Priştine Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden 2003 yılında mezun oldu. Çoğunlukla Kafeneja Jone, Tigrat, 3 Gjermant e Trashe vb. gibi komedi sit-com'larında oynadı ve hala oynamaktadır.[59]

  • Arta Dobroshi

Arta Dobroshi (d. 2 Ekim 1980, Priştine),[60] Kosovalı bir aktristir. Sık sık çarpıcı varlığı ve oynadığı rollere otantik bir hayat verebilme becerisiyleanılmaktadır.[61] Cannes Film Festivali'nde,[62] Berlin Film Festivali'nde ve Sundance Film Festivali'nde[63] kırmızı halıda yürüyen tarihteki ilk Kosovalı aktristir ve Avrupa Film Ödülü'ne aday gösterilen ilk Kosovalı aktris olmuştur.[64] İlkokuldan beri Sahne Sanatları okumaktadır[65] ve dört yıl süren Priştine Sanat Fakültesi oyunculuk ve drama kursuna katılmıştır.[66] Fakültede iken öğrenci iken birçok kısa film ve tiyatro oyununda rol aldı. On beş yaşındayken, drama oyunlarında rol aldığı bir öğrenci değişim programı ile Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. Dobroshi'nin bir rol için günde sekiz saat veya daha fazla prova yaptığı bilinen güçlü bir iş ahlakı vardır. En ünlü ve en ünlü filmleri şunlardır: Lorna's Silence (2008), Three Worlds, Late Bloomers ve Baby (2010).

Priştine'den gelen diğer sanatçılar: Rasim Thaçi (1952), Adhurim Demi (1974), Shirine Morina (1949), Kumrije Hoxha (1953), Xhejlane Godanci (1967), Sylë Kuçi (1949), Abdurrahman Shala (1922), Melihate Ajeti (1935–2005) vb.

Müzeler değiştir

Kosova, Balkan Yarımadası'ndaki eski nüfusların halefidir. Dardanyalılar ve İliryalılar döneminden beri, bir zamanlar Dardania'nın prensliği olan Kosova'da birçok sergi yapılmaktadır. Priştine'nin sadece 9 km güneydoğusunda, Roma İmparatorluğu'nun bir şehri olan Ulpiana şehrinin kalıntıları hala ayaktadır. Şehirde 2018 itibarıyla iki aktif müze bulunmaktadır ve 2019 yılına kadar 3 tane daha müze açılması planlanmaktadır.[67]

Kosova Ulusal Müzesi değiştir

 
Kosova Müzesi

Ulusal Müze, arkeoloji, teknoloji, tarih, doğa, etnokültür, folklor, miras ve daha pek çok farklı profilden oluşan 50 binden fazla sergiden oluşan bir koleksiyona sahiptir. Kosova'nın tarihini farklı zamanlarda, Neolitik çağdan, MÖ 6 bin yıldan, modern zamanlara kadar, Kosova'nın bağımsızlığını gösteren birçok şey müzede sergilenmektedir.[28]

Müze 1949'dan beri faaliyet göstermektedir. Ancak müzenin binası 1889 yılında inşa edilmiş ve Avusturya-Macaristan yapım tarzına göre tasarlanmıştır. Yapının asıl amacı o dönemin yüksek askeri komutanlığına ev sahipliği yapmaktı.

Müze, Sırbistan tarafından 1998 yılında alınan Kosova kültür mirası için önemli olan 1200 nesne/eserin iadesi üzerinde de çalışmaktadır. Müze, "Adem Yaşari" Meydanı'nda bulunmaktadır.[28]

Etnografya Müzesi değiştir

 
Etnografya Müzesi

"Emin Gjiku" Etnografya Müzesi, Priştine’deki Kosova Ulusal Müzesi’nin ayrılmaz bir parçası olup, ikisi 18. yüzyıldan diğer ikisi de 19. yüzyıla ait olmak üzere dört binadan oluşan eski konut kompleksinde yer almaktadır. 2006 yılında bu konut kompleksinde Kosova Ulusal Müzesi'nin kalıcı bir etnolojik sergisi düzenlendi.

Etnografya Müzesi konsepti, doğum, yaşam, ölüm ve manevi mirastan başlayarak yaşam döngüsünü temsil eden 4 konuya dayanmaktadır. Taş ev, 1950'li yıllarda Priştine şehrinin eski kısmından bu konut kompleksine taşınan müzenin bir parçasıdır. Günümüzde çağdaş sanatın merkezi olarak hizmet vermektedir.[68]

Kosova Cumhurbaşkanı İbrahim Rugova tarafından kullanılan iki odalı ev, Kosova'nın yakın tarihi hakkında bilgiler veren küçük bir müze olarak düzenlenmiştir.

Rugova'nın gözlükleri, daktiloları ve masası ile o dönemde medya danışmanı Xhemajl Mustafa'nın cep telefonu gibi Kosova'nın bağımsızlığına giden olaylarla ilgili çeşitli nesneler cam kutularda yer alıyor. Ayrıca müzenin içinde 1950'lerin Priştine'nin resimleri ve müze dışında da İbrahim Rugova'nın bir büstü sergilenmektedir.[69]

Yeni Müzeler değiştir

Priştine Belediyesi yeni turizm planları ile 2019 yılına kadar 3 yeni müze açmayı planlamaktadır. Ünlü Arnavut ressam İbrahim Kodra'nın sanat eserlerinin diğer çağdaş sanatçıların eserleriyle birlikte sergileneceği Priştine'nin ilk belediye müzesi olacak olan İbrahim Kodra Müzesi'nin açılması için bir anlaşma düzenlenmiştir. Müze, şehrin eski kenti yakınlarındaki eski kütüphane binasında kurulacak. Müzede yaklaşık 100 farklı eser sergilenecek.[70] 2019 için bir diğer plan, 1999 Kosova Savaşı'nın anısına açılacak olan Savaş Müzesi'dir.[71] Ayrıca, Priştine Belediyesi ile yerel bir aile arasında, Kosova'nın 90'lı yılların paralel sisteminin okul evlerinden birini paralel eğitim müzesi olarak kullanmak için bir anlaşma gerçekleştirilmiştir.[72]

Kültürel aktiviteler değiştir

 
DAM Festivali

Priştine, bölgede farklı türde festivaller düzenlemesiyle ünlüdür. Priştine festivallerine, çoğu 50 Cent, Snoop Dogg, Chamillionaire, Lloyd Banks, David Vendetta, Busta Rhymes, Xzibit, DJ Umek gibi Hip hop ve House/Tekno sanatçıları olmak üzere dünyanın birçok ünlü şarkıcısı katıldı. Ayrıca Priştine, aşağıdaki gibi bir dizi müzik festivaliyle tanınır:

  • Priştine Caz Festivali

Geçtiğimiz 8 yıl boyunca, uluslararası sanatçılar, dernekler ve festivallerle sürekli işbirliği eşliğinde, Priştine Caz Festivali bölgedeki caz festivalleri ağındaki yerini daha da güçlendirdi.[73] Olağanüstü performanslarını Priştine seyircisine sunmanın yanı sıra festivalin daimi katılımcıları arasında yer alan dünya çapındaki sanatçılar, festivalin dünya çapında sürekli tanıtımını yapmaktadır. Geçen yıllarda Priştine Caz Festivali'nin sloganı: "Birlikte Daha İyi!" idi.

 
Kosova'da Remusica Festivali
  • DAM Festivali

DAM Festivali, Ulusal Genç Müzisyenler Festivali'dir. 2006'dan beri Kosova'da düzenlenmektedir ve çok sayıda yabancı ve yerli sanatçının katılımı ile düzenlenmektedir. DAM Festivali'nde dünyanın dört bir yanından müzisyenler çağdaş müzik icra etmektedir. Ünlü katılımcılardan bazıları şunlardır: Alexandre Dubach (İsviçre), Peter Sheppard Skærved (Birleşik Krallık), David Dzubay (ABD), Jan Pilch (Polonya), Ines Abdeldayem (Mısır), DUEL (Fransa), Petrit Çeku (Kosova), Spark - Classic Band (Almanya), Chloe Cailleton Trio (Fransa), Luka Šulić (Hırvatistan), Fatos Qerimi (Arnavutluk) vb. Öğrenciler için seminerler de düzenlenmektedir.[74]

  • Priştine Uluslararası Çağdaş Müzik Festivali - ReMusica

Priştine'nin Uluslararası Yeni Müzik Festivali, tüm fikrin başlatıcısı olan Rafet Rudi liderliğindeki Kosovalı bir grup yetenekli bestecinin çalışmalarının sonucudur. Festivalin temel amacı, 20. yüzyılın farklı üslup eğilimlerini günümüze kadar sunarak çağdaş müziği tanıtmaktır.[75] Festivalin ilk üç bölümünde ağırlanan konuk sanatçılardan bazıları şunlardır: Aki Takahashi (Japonya), Mondriaan Quartet (Hollanda), Peter Sheppard Skaerved (İngiltere), Stockholm Saksafon Dörtlüsü (İsveç), Koro Pravoslavie (Bulgaristan), Trio Fibonacci (Kanada), Rafael Andia (Fransa), Jean Jacques Balet ve Mayumi Kameda (İsviçre), Marcel Worms (Hollanda), Kifu Mitsuhashi ve Nanae Yoshimura (Japonya), Ian Pace (İngiltere), Andreas Lewin Richter (İspanya), Ehat Musa (Fransa), Irene Maessen (Hollanda), Annette Vande Gorne (Belçika), Pascal Godart (Fransa), Ophélie Gaillard (Fransa), Florent Héau (Fransa), Eleonore Pameijer (Hollanda), Ensemble contemporain du Conservatoire de Genève (İsviçre), Ensemble Amra (Arnavutluk), Ensemble Vivendi (Kosova), vb. Bartok, Stravinsky, Hindemith, Shostakovich, Messiaen, Ligeti, Scelsi, Pendereczki, Takemitsu, Nishimura, Xenakis, Nancarrow, Rzewski, Parmerud, Murail, Dusapin, Radelescu, Clarke vb. sanatçıların eserleri de festivalde seslendirildi. Tanınmış konuklar performanslarına her zaman Arnavut bestecilerin eserlerini dahil ettikleri için, Kosovalı müzisyenler ile dünyanın dört bir yanından meslektaşları arasında ek bir ilişki kuruluyor. Öte yandan, bu karşılaşmalar Kosovalı performans sanatçılarına uluslararası meslektaşları arasında sanatsal ifadelerini sunma fırsatı vermektedir.

  • Uluslararası Çocuk Festivali - "Priştine'nin Gökkuşağı"

Uluslararası Çocuk Festivali - "Priştine'nin Gökkuşağı", Priştine'deki Çocuk Kültür Merkezi tarafından talebiyle Priştine Belediyesi'nin Kültür, Gençlik ve Spor Dairesi tarafından 2001 yılında kuruldu. 13 yıllık serüveninde festival, geleneksel folklor ve diğer ulusların gelenekleri alanında 5000'den fazla dansçı, solist, enstrümantalist ve diğer profesyonelleri ağırladı. Avrupa'nın farklı ülkelerinden ve Kosova'dan katılımcı gruplara ev sahipliği yaptı.[76]

 
En İyi Yaz Etkinliği - Bira ve Şarap Festivali

* Bira ve Şarap Festivali - Priştine

Bira ve Şarap Festivali, Mayıs - Haziran ayının sonlarında Kosova - Priştine'deki Gençlik ve Spor Sarayı'nda düzenlenen en büyük yaz etkinliğidir. Etkinlik süresince ucuz fiyata yeme ve içme olanağı elde edilebilmektedir. Müzik, lezzetli yemekler ve farklı parti temalı oyunlar kurgulanmaktadır. Festival sadece yetişkinlere hizmet vermektedir.

  • REDO Uluslararası Grafik Tasarım Konferansı

2010 yılında başlayan uluslararası bir grafik tasarım konferansıdır. Avrupa'nın her yerinden grafik tasarımcılar ve tasarım öğrencileri dersleri görmek için bir araya gelmektedir. Deneysel Jetset, Linda Van Deursen, Moniker gibi isimler konferansta dersler vermiştir. Kosova Milli Kütüphanesi, eski Rilinda ek binası ve konferanslar için kullanılan diğer kültürel alanlarla birlikte ana mekandır.

  • PRIFILM FEST - Priştina Film Festivali

Her yaz birkaç prömiyer ve yabancı filmin yer aldığı bir film festivalidir. Festival için şehrin etrafındaki birkaç mekan kullanılmaktadır ve açılış için kullanılan tipik bir kırmızı halı onu bir etkinlik olarak daha resmi hale getirmektedir. 5 gün süren etkinliğin her yıl artan sayıda izleyicisi vardır.

  • Kosova Bira Festivali

BeerFest Kosova, Kosova'da düzenlenen ilk bira festivalidir. Bu etkinliğin tanıtım ve eğlence gibi amaçları bulunmaktadır, farklı türde biralar, ziyaretçiler için promosyon fiyatları ve ilginç teklifler ile sunulmaktadır. Ayrıca festival günlerinde birçok oyun sergilenmektedir. Şarkıcılar, gruplar, DJ'ler ziyaretçileri eğlendirmektedir. Ziyaretçiler biralarının tadını yiyecek ve atıştırmalıklarla güçlendirmektedir. Festival öğle saatlerinde açılmakta ve gece yarısı sona ermektedir. BeerFest Kosova bugüne kadar 35.000 - 40.000 kişi tarafından ziyaret edilmiştir. Tüm dünyada benzer bira festivalleri düzenleniyor. En ünlüleri Almanya (Münih - Oktoberfest) ve Büyük Britanya'da düzenlenenlerdir.[77]

Fotoğraf galerisi değiştir

Ayrıca bakınız değiştir

Notlar ve kaynaklar değiştir

Notlar değiştir

  1. ^ Kosova, Kosova Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki toprak anlaşmazlığının konusudur. Kosova Cumhuriyeti tek taraflı olarak 17 Şubat 2008'de bağımsızlığını ilan etti ancak Sırbistan, Kosova'yı kendi egemenliğinin bir parçası olarak kabul etmeye devam ediyor. İki hükûmet, Brüksel Anlaşması'nın bir parçası olarak 2013'te ilişkileri normalleştirmeye başladı. Kosova, Birleşmiş Milletler üyesi 193 devletin 97'si tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmış durumdadır. Toplamda, BM üyesi 112 devlet Kosova'yı bir noktada tanıdı ancak bunlardan 15'i daha sonra tanımalarını geri çekti.

Kaynakça değiştir

  1. ^ 'Tjerrtorja' Archaeological Site (listed since 1955). 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 1 March 2014
  2. ^ The Roman army as a community. Journal of Roman Archaeology. 1997. s. 100. ISBN 1887829342.  Retrieved 2 March 2014.
  3. ^ Idhulli i Dardanisë apo Hyjnesha në fron 7 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi Dardanian idol or Goddess on the Throne. Retrieved 22 February 2014.
  4. ^ a b Letërnjoftim i shkurtër për kulturën e kryeqytetit 5 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Short notice of capital culture. Retrieved 25 February 2014.
  5. ^ Departamneti i Kultures, Rinise dhe Sportit. 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Department of Culture, Youth and Sports. Retrieved 1 March 2014.
  6. ^ Katedralja e Ibrahimit (Abrahamit) dhe Xhamia e Isasë (Jezusit) 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Abraham (Ibrahim) Cathedral and Jezus (Isa) Mosque. Retrieved 22 February 2012.
  7. ^ Biblioletar Numër 2, 65-vjet të Bibliotekës Kombëtare dhe Universitare të Kosovës page.11 1 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Biblioletra Number 2, 65th anniversary of National University Library of Kosovo. Retrieved 23 February 2014.
  8. ^ Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës 9 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. National University Library of Kosovo. Retrieved 2 March 2014
  9. ^ Biblioteka Kombëtare e Kosovës "Pjetër Bogdani" 10 Kasım 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. National Library of Kosovo "Pjeter Bogdani". Retrieved 24 February 2014.
  10. ^ Informata mbi fondin e librave në bibliotekën "Hivzi Sulejmani". 23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Information of books in the "Hivzi Sulejmani" library Retrieved 26 February 2014.
  11. ^ Informata mbi fondin e librave në bibliotekën "Hivzi Sulejmani". 23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Information of books in the "Hivzi Sulejmani" library Retrieved 26 February 2014.
  12. ^ a b Biblioteka "Hivzi Sylejmani". 28 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Hivzi Sulejmani" Library. 23 February 2014.
  13. ^ Historiku i Panairit. 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pristina Book Fair History. Retrieved 27 February 2014.
  14. ^ 2013 Panairi i librit në Prishtinë. 8 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pristina Book Fair. Retrieved 26 February 2014.
  15. ^ Hapet Panairi i Librit në Prishtinë. 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pristina Book Fair is opened. Retrieved 1 March 2014.
  16. ^ Panairi i librit në Prishtinë- i suksesshëm. 16 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pristina Book Fair – Successful. Retrieved 1 March 2014.
  17. ^ Hapet panairi i librit “Prishtina 2012″. 15 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Prishtina 2012" book fair is opened. Retrieved 25 February 2014.
  18. ^ KOSOVË – MBYLLET PANAIRI I LIBRIT "PRISHTINA 2013", MBI 30 MIJË VIZITORË. 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The "Prishtina 2013" book fair has ended, over 30 thousand visitors. Retrieved 2 March 2014.
  19. ^ Teatri Kombëtar i Kosovës, Për Ne. 7 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. National Theater of Kosovo, For Us. Retrieved 2 March 2014.
  20. ^ Teatri i Qytetit të Prishtinës – “Dodona”. 5 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. City Theater of Prishtina – "Dodona". Retrieved 28 February 2014.
  21. ^ Si të depolitizohet kultura. 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. How to depoliticize culture Retrieved 2 March 2014.
  22. ^ Dhjetë vjet në muret e teatrit Oda. 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ten years on ODA's walls Retrieved 2 March 2014.
  23. ^ Teatri Oda, Për Ne. 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Oda Theater, About us. 28 February 2014.
  24. ^ Filharmonia Opera e Kosovës. 9 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Philharmonic and Opera of Kosovo. 27 February 2014.
  25. ^ Zhvillimi i stileve në veprat e kompozitorëve shqiptarë të Kosovës. Enti i teksteve dhe i mjeteve mësimore i Kosovës. 1997. s. 134. . Retrieved 23 February 2014.
  26. ^ Zhvillimi i stileve në veprat e kompozitorëve shqiptarë të Kosovës. Enti i teksteve dhe i mjeteve mësimore i Kosovës. 1997. s. 138. . Retrieved 23 February 2014.
  27. ^ Studime dhe vështrime për muzikën. Prishtinë: Akademia e shkencave dhe e arteve e Kosovës. 2004. s. 292. ISBN 9951-413-13-7. . Retrieved 23 February 2014.
  28. ^ a b c Muzeu dhe Instituti i Monumenteve Prishtinë. 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Museum and Institution of monuments in Prishtina Retrieved 25 February 2014.
  29. ^ "Katalogu i Festivalit ReMusica" (PDF). 27 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. . ReMusica Festival Catalogue. Retrieved 23 February 2014.
  30. ^ Ett regn av tonet. Collegium Musicum. 2006. s. 195. . Retrieved 23 February 2014.
  31. ^ Ett regn av tonet. Collegium Musicum. 2006. s. 200. . Retrieved 23 February 2014.
  32. ^ Ministria e Kulturës, Rinis dhe Sporti, Profil i Galeris së Arteve të Kosovës. 27 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ministry of Culture, Youth and Sport, Profile of Gallery of Arts of Kosovo. Retrieved 24 February 2014.
  33. ^ ART GALLERY IN EX-WAR MUSEUM 11 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 23 February 2014.
  34. ^ . Retrieved 28 February 2014.
  35. ^ "Stacion - Center for Contemporary Art Prishtina". museu.ms (İngilizce). 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  36. ^ Mastering the Language in the Kosovan Capital 20 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BMW Art Guide by Independent Collectors
  37. ^ "11 Young Art Dealers Who Are Revitalizing Their Art Scenes". artnet News (İngilizce). 30 Haziran 2017. 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  38. ^ Profil i Esat Vallës në Albanian arts. 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Profile of Esat Valla in Albanian arts. Retrieved 26 February 2014.
  39. ^ [Robert Elsie (2008), Historical Dictionary of Kosovo, p. 37, Robert Elsie (2008), Historical Dictionary of Kosovo, p. 37]. Retrieved 23 February 2014.
  40. ^ a b Historical dictionary of Kosova. Scarecrow Press. 2004. s. 25. ISBN 0-8108-5309-4. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. . Retrieved 23 February 2014.
  41. ^ Biografia e Musllim Mulliqit. 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Biography of Musllim Mulliqi. Retrieved 26 February 2014.
  42. ^ Ansambli Kombetar i Kengeve dhe Valleve – "Shota". 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. National Song and Dance Ensemble "Shota". Retrieved 23 February 2014.
  43. ^ a b c Baleti Kosovar. 28 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kosovo Ballet. Retrieved 23 February 2014.
  44. ^ Promotion of European Film and Talent Worldwide 2 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 27 February 2014.
  45. ^ Qendra Kinematografike anëtarësohet në “Academy Awards”. 25 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cinematography Center becomes member of "Academy Awards". Retrieved 26 February 2014.
  46. ^ Shooting Stars 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arta Dobroshi, Republic of Kosovo. Retrieved 1 March 2014.
  47. ^ Sundance INSTITUTE 28 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Return. Retrieved 1 March 2014.
  48. ^ Abu Dhabi film festival[ölü/kırık bağlantı] The wedding tape.
  49. ^ 'Kaseta e Dasmës' çmim në Abu-Dhabi Film Festival. 17 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "The Wedding Tape" wins award in the Abu Dhabi Film Festival. Retrieved 21 February 2014
  50. ^ Rreth festivalit PriFilmFest. 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. About the festival PRiFilmFest
  51. ^ Edicioni i 10te i Festivalit NineEleven. 25 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NineEleven Dedication Festival 10th Edition.
  52. ^ Skena Up ne promovim te artisteve te rinj. 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Skena Up for promoting young artists Retrieved 2 March 2014.
  53. ^ Rritet publiku i Skena Up. 3 Mart 2014 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi Public grows for Skena Up Retrieved 2 March 2014.
  54. ^ Skena Up Festival.[ölü/kırık bağlantı] Retrieved 23 February 2014.
  55. ^ Rolling film festival 1 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 1 March 2014.
  56. ^ Historiku i Kino ABC. 5 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. History of Kino ABC. Retrieved 23 February 2014.
  57. ^ Biography of Luan Jaha. Retrieved 1 March 2014.
  58. ^ Biography of Donat Qosja. Retrieved 1 March 2014.
  59. ^ Biography of Naser Rafuna. 5 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 1 March 2014.
  60. ^ Biography of Arta Dobroshi. Retrieved 1 March 2014.
  61. ^ Sander (29 Eylül 2008). "Die Grenzenlose" (Almanca). Spiegel Online. 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. . Retrieved 1 March 2014.
  62. ^ Kirchner (2 Mart 2009). "Kosovo to Cannes: Arta Dobroshi's Journey to The Silence of Lorna". Time Magazine. 30 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. . Retrieved 1 March 2014
  63. ^ Koha (19 Ocak 2011). "Arta Dobroshi Competes at Sundance Film Festival". New Kosova Report. 1 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  64. ^ Shoji (23 Ocak 2009). "Arta Dobroshi: A role model". The Japan Times. 10 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. . Retrieved 1 March 2014.
  65. ^ Shoji, Kaori (23 Ocak 2009). "Arta Dobroshi: A role model". The Japan Times. 10 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. . Retrieved 1 March 2014.
  66. ^ Concannon (30 Kasım 2008). "Interview – Arta Dobroshi". philonfilm. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. . Retrieved 1 March 2014.
  67. ^ Së shpejti muzeu Ibrahim Kodra 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Zëri 2018
  68. ^ Muzeu Etnograpfik – "Emin Gjiku". 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ethnographic Museum – "Emin Gjiku". Retrieved 25 February 2014
  69. ^ Kosovo Shtepia e Pavarsise – "Ibrahim Rugova". 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Independence House "Dr. Ibrahim Rugova". Retrieved 27 February 2014
  70. ^ Themelohet Muzeu Ibrahim Kodra 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., EkonomiaOnline
  71. ^ Së shpejti hapet muzeu i luftës në kryeqytetin e Kosovës 4 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., KultPlus 2018.
  72. ^ Shtëpia-shkollë e Hërticëve do të bëhet muze 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Koha 2018.
  73. ^ Prishtina Jazz Festival 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 23 February 2014
  74. ^ DAM Festivali!. 7 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. DAM Festival. Retrieved 23 February 2014.
  75. ^ ReMusica Festival 22 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 23 February 2014.
  76. ^ Programi i Festivalit Ndërkombëtar për Fëmijë “Ylberi i Prishtinës”[ölü/kırık bağlantı] International Children's Festival – "Prishtina's Rainbows". Retrieved 2 March 2014.
  77. ^ Beer Fest Kosova 30 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 23 February 2014.

Dış bağlantılar değiştir

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Priştine%27de_kültür&oldid=32592762" sayfasından alınmıştır