Laz alfabesi

Abhazya'da basılmış bir Lazca gazete "Mçhita Murutsxi (Kızıl Yıldız)"

Lazca'nın yazımı için 20. yy başlarında kullanılan transkripsiyon

Laz alfabesi (Lazca: Lazuri Alboni, ლაზური ალბონი) olarak adlandırılan alfabenin dili yakın zamana kadar yazılı durumda değildi. Ancak 1920'li yıllardan itibaren Lazcayı yazılı bir dil haline getirme çabaları görülmeye başlandı. Prof. Niko Maar`dan öğrendiğimize göre II. Abdülhamit döneminde bu alanda çalışmalar yapan Hopalı Faik Efendi baskılara maruz kaldı, ailesi ile birlikte sürüldü, çalışmalarına el konuldu.

Lazcanın yazılı bir dil haline getirilmesi çabalarında en önemli pay İskender Chitaşi'ye aittir. İskender Chitaşi, 1920'li yıllarda SSCB`de Latin kökenli bir Laz Alfabesi hazırladı. O dönemde SSCB'de açılan Laz okullarında bu alfabe ile Laz çocuklarına, Lazca eğitim verildi. Ayrıca İskender Chitaşi, Latin harflerini temel alarak kendi hazırladığı bu alfabe ile birçok Lazca kitap yazdı. İskender Chitaşi, Lazcanın yazılı bir dil haline getirilmesi için gösterdiği çabalardan ötürü 1938'de öldürüldü.

Fahri Lazoğlu (Kahraman) tarafından Latin harflerine dayalı olarak hazırlanan Laz alfabesi, 1984 yılında kamuoyuna duyuruldu. Fahri Lazoğlu, Laz Alfabesi oluşturma çalışmalarına 1970'li yıllarda başlamıştı. Lazoğlu Alfabesi, ilk kez Almanya`da bir grup Laz tarafından "Lazebura" isimli dergide yayınlanmış, ayrıca Kafkasoloji kongrelerine sunulmuştur. 35 harfli Laz alfabesi, 1993 yılında Ogni dergisinde yayınlanarak, Türkiye Lazları içinde Laz diline ilgi duyanlar tarafından da kullanılmaya başlandı.

Bunun yanında Gürcistan'da yaşayan Lazlar, Gürcü alfabesini de kullanmaktadırlar.

Lazca Latin ve Mhedruli alfabeleri

Latin Laz alfabesi	Mhedruli Laz alfabesi		Latin Laz alfabesi	Mhedruli Laz alfabesi
A	ა		B	ბ
C	ჯ		Ç̌	ჭ
D	დ		E	ე
F	ჶ		G	გ
Ğ	ღ		H	ჰ
X	ხ		I	ი
J	ჟ		K	ქ
Ǩ	კ		Q	ყ
L	ლ		M	მ
N	ნ		O	ო
P	ფ		P̌	პ
R	რ		S	ს
Ş	შ		T	თ
Ť	ტ		U	უ
V	ვ		Y	ჲ
Z	ზ		Ž (dz)	ძ
Ʒ (ts)	ც		Ǯ (tz)	წ