Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Haziran 2018
- 23. Hafta
İnka mimarisi, hassaslık, kullanışlılık ve sadelik kavramları üzerine kurulmuştur. İnka mimarisinin temel anlayış prensibi "Azı karar çoğu zarar." olmuştur. İnka mimarisindeki en baskın biçim, basit ancak zarif ve mükemmel bir şekilde kullanılmış olan ikizkenar yamuktur. İkizkenar yamuk biçimindeki kapılar, pencereler ve duvarlardaki nişler her tipteki İnka yapısında görülmektedir. Kullanışlılığın etkilenmediği her yerde bu yamuklardan mümkün olduğunca yararlanılmıştır. İnka ustalarının kullanışlılığı geri plana atıp estetiğe ağırlık verdiği tek husus, akan suyla girdikleri mimari ilişki olmuştur. Suyun, şırıltıyla ve köpürerek döküldüğü oluklar, bazen oymalarla bezeli taşlar ile süslenmiş, bazen de hiç gerekli olmadığı hâlde karmaşık taş kanallar ile bir sonraki çeşmeye ya da banyolara bağlanmıştır. Zaman zaman bir çeşmeden bir diğer çeşmeye gereksiz denebilecek ancak hoş bir dekorasyon yaratmak amacıyla şelaleler ve süslemeler yapılmıştır. İnkalar suyun sesini ve görüntüsünü mimari bir tasarım elemanı olarak görmüşler ve tüm hünerlerini bu hayat kaynağı sıvı üzerinde en yüksek düzeyde göstermekten büyük haz almışlardır. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 24. Hafta
Augustus, (23 Eylül MÖ 63 – 19 Ağustos 14), MÖ 27 - MS 14 yılları arasında hüküm sürmüş Roma İmparatorluğu'nun ilk İmparatoru. Genç Octavius, büyük amcası Jül Sezar tarafından evlat edinilmiş ve Sezar'ın MÖ 44 yılında öldürülmesinin ardından onun vârisi olmuştur. Ertesi yıl Octavius, Marcus Antonius ve Marcus Aemilius Lepidus'la birlikte güç birliğine giderek "İkinci üçlü hükümdarlık", triumvirlik olarak bilinen askerî diktatörlüğü oluşturdu. Bir Triumvir olarak Octavianus konsüller Hirtius ve Pansa'nın ölümlerinin ardından konsül güçlerini elinde topladı ve kendini sürekli olarak seçtirerek Roma ve eyaletlerinin büyük bölümünü bir otokrat şeklinde oldukça etkili bir biçimde yönetti. Üçlü yönetim, hükümdarlarının arasındaki kişisel ihtiraslar sonucunda çöktü. Lepidus sürgüne gönderilirken Antonius MÖ 31'de Octavianus'un ordusuna karşı kaybettiği Aktium Muharebesi'nin ardından bir suikast sonucu öldürüldü. İkinci üçlü hükümdarlığın sona ermesinden sonra, Octavianus Roma Senatosunun yetkisinde olan ancak pratikte kendi üzerinde topladığı idari güçler yardımıyla Roma Cumhuriyeti'nin dış görünüşünü düzeltti. Bir Cumhuriyet olarak tasarlanmış devletin tek bir kişi tarafından yönetilebilmesi için uygun hâle getirilmesi birkaç yıl sürdü ve sonuçta Roma İmparatorluğu olarak bilinen yapı ortaya çıktı. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 25. Hafta
Ruh, din ve felsefede, insan varlığının maddi olmayan tarafı ya da özü olarak tanımlanır ve genellikle bireysellikle eş anlamlı olarak ele alınır. Teolojide ruh kişinin ilahiliğe iştirak eden kısmı olarak tanımlanır ve genellikle bedenin ölümünden sonra kişinin varlığını sürdüren kısmı olarak ele alınır. Birçok kültür insan yaşamının ya da varlığının cismani olmayan kaynağını ruh ile özdeş tutmuş ve birçok kültür tüm canlıları ruhlara dayandırmıştır. Tarih-öncesi halklarda bile vücut ile onu canlı kılan arasında bir ayrım yapıldığı görülmektedir. Birçok dinî ve felsefi akımda, her canlının bir unsuru olan, var olması için fiziksel maddeye ihtiyaç duymayan, madde-dışı, algılanamaz, tezahürleriyle kendini gösteren, aşkın, yaşama yeteneğine sahip, değişen ve gelişen, maksatlı bir öncül ya da bir güç olarak tanımlanan ruh, birçok dinî ve felsefi akımda da ebedi, yetenekler sahibi, insan davranışlarının motoru, hata (günah) ile sevap işleme iradesine sahip bir varlık ya da varlığın saklı yüzü olarak kabul edilir. Bununla birlikte ruh kavramının kültürden kültüre, dinden dine, felsefeden felsefeye geniş ölçüde çeşitlilik gösterdiği görülmektedir. Çeşitli dinler ve filozoflar, ruhun doğası, beden ile ilişkisi, kökeni ve ölümlü olup olmayışı konularındaki farklı görüşleriyle bir sürü teori ortaya koymuşlardır. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 26. Hafta
Thierry Henry, (d. 17 Ağustos 1977), Antiller asıllı Fransız eski futbolcudur. Gençlik yıllarında yerel takımında oynadığı ve büyük umut vadeden bir futbolcu olduğunu gösterdiği Paris'in varoş semtlerinden olan Les Ulis, Essonne'da doğdu ve yetişti. AS Monaco tarafından yetenekleri fark edilen Henry ile hemen sözleşme imzalandı ve Henry profesyonel anlamda sahalara ilk olarak 1994'te adım attı. Sergilediği güzel grafik onu İtalya şampiyonu Juventus'a transfer olmadan önce Fransa millî futbol takımına kadar yükseltti. Arsenal'a £10,5 milyon bedelle transfer olmadan önce kanatta sergilediği performansla düş kırıklığı yaratan bir sezon geçirdi. Arsenal'da iken adını dünya çapında bir üne kavuşturdu. İlk başlarda Premier League'de güçlük çekmesine karşın Henry hemen hemen her sezon Arsenal'ın en golcü oyuncusu olmayı başardı. Danışmanı ve koçu Arsène Wenger'in uzun süreli yönlendirmeleri sonucunda Henry çok üretken bir futbolcu hâline geldi ve Arsenal'ın boy gösterdiği tüm turnuvalarda ve Premier Lig'de toplam 226 golle en önemli golcüsü oldu. Fransız golcü diğer takım arkadaşlarıyla iki Premier League şampiyonluğu ve üç de FA Kupası kazandı. İki kez FIFA Dünyada Yılın Futbolcusu ödülüne aday olarak gösterilen Henry iki kez İngiltere'de Yılın Futbolcusu ödülü ve üç kez de Futbol Yazarları Derneği Yılın Futbolcusu ödülünü kazanma başarısını gösterdi. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş