Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Kasım 2016
- 44. Hafta
Şizofreni, düşünüş, duyuş ve davranışlarda önemli bozuklukların görüldüğü, hastanın kişiler arası ilişkilerden ve gerçeklerden uzaklaşarak kendi dünyasında yaşadığı, genellikle gençlik çağında başlayan bir ruhsal hastalıktır. Şizofreni sözcüğü, Yunanca ayrık veya bölünmüş anlamına gelen şizo ve akıl anlamına gelen frenos sözcüklerinin birleşiminden gelir. Anlatılmak istenen kişinin iki kişilikli olması değil, aynı anda iki farklı gerçekliğe inanmasıdır. "Gerçek gerçeklik" normal, sıradan bir insanın algılamasına denk düşerken "ikinci gerçeklik" sağlıklı bir insanın anlayamayacağı, çoğu kez belli bir sisteme dayalı bir gerçekliktir. Şizofreninin ömür boyu görülme sıklığı genel nüfusta %0,5-1'dir. Ancak kan bağı olan akrabaları arasında şizofreni hastaları bulunanlarda, şizofreni görülme sıklığı genel toplumdan daha yüksektir. Şizofrenide genetik faktörlerin rolü iyi tanımlanmış olmakla beraber, bu hastalık yalnızca kalıtımsal faktörlerin değil, birçok koşulun bir araya gelmesi ile oluşur. Yani şizofreni genetik ve çevresel faktörlerin rol aldığı oldukça kompleks bir hastalıktır. Günümüzde şizofreni tedavisinde çok yönlü bir yaklaşım yararlı bulunmaktadır. Güncel tedavide temelde antipsikotik ilaçlar kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra psikoterapiler ve diğer psikososyal yaklaşımlara da başvurulmaktadır. Antipsikotik ilaçların şizofrenide dopamin varsayımını doğrular biçimde dopamin üzerinden etki ettikleri düşünülmektedir. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 45. Hafta
Janet Jackson, (d. 16 Mayıs 1966), Amerikalı şarkıcı, şarkı yazarı ve oyuncu. 1982'de ağabeyi Michael Jackson'ın elde ettiği başarıların ardından, on altı yaşında kardeşlerinin de desteğiyle ilk albümü Janet Jackson'ı yayımladı. Bu albümle olumlu eleştiriler toplayan Jackson, 1984 yılında, Dream Street adındaki ikinci albümünü yayımladı. Albümün listelerde beklenen başarıları gösterememesi sonucunda kardeşleri ve menajeri olan babasıyla ilişkisine son vererek başka yapımcılarla çalışmaya başladı. 1986'da Control adlı albümü yayımladı. Albümle ilk kez dünya çapında adını duyuran Jackson, adından sıkça söz ettirdi. Bu albümün başarısından sonra, 1989'da Rhythm Nation 1814'i yayımladı. Albümle beraber satışlarda üst sıralarda yer edindi. 1993'te yetmişlerin dans kayıtlarından örnekler içeren albümü janet.'ı yayımladı. Albümün eleştirmenlerden olumlu eleştiriler almasının ardından doksanların ortasında panik atağa yakalandı. Tedavi gördüğü sırada ayrıca albümüyle de ilgilendi. 1997'de The Velvet Rope'u çıkardı ve bu albümle Billboard 200 listesinde bir numaraya kadar yükseldi. 2001'de All for You adlı albümünü yayımlayan Jackson, 2000'ler boyunca medyadan genel olarak uzak kaldı. Sanatçı, albüm satışları bakımından Jackson kardeşlerin en başarılı kadın üyesidir. Jackson, günümüze kadar yedisi ABD'de zirveye ulaşan on bir stüdyo albümüne imza attı, çıkarmış olduğu on single, Billboard Hot 100 listesinde zirveye oturdu. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 46. Hafta
.PNG)
Gazne Devleti, 963-1186 yılları arasında Maveraünnehir, Afganistan, Hindistan'ın kuzeyi ve Horasan'da hüküm sürmüş olan Türk devleti. Gazneliler adlarını başkent edindikleri, şu an Afganistan sınırları içinde bulunan, Gazni şehrinden almıştı. Gazne Devleti'nden önce bu topraklarda hüküm sürmüş olan Fars asıllı Samanîlerin siyasi ve kültürel etkisinden dolayı Gazneli Türkler, zaman içerisinde Farslaşmışlardır. Gaznelilerin kurucusu sayılan Alp Tigin, Samanîlerin ordu komutanlarındandı. Ancak, hanedanlığın tam anlamıyla kuruluşu, onun damadı Sebük Tegin döneminde gerçekleşmiştir. Sebük Tegin, Gazni şehrini başkent yaparak, Samanî sultanlarının egemenliğinden kurtulmuştur. Sebük Tegin'in oğlu Sultan Mahmut döneminde imparatorluğun sınırları Ceyhun'dan İndus Nehri'ne, oradan da Hint Okyanusu'na kadar uzandı ve Rey ve Hamedan'ı da kapsadı. I. Mesut döneminde Gaznelilere ait, köklü ve büyük toprakların bir kısmı kaybedilmiştir. Batı bölgelerinin neredeyse tamamı, Dandanakan Muharebesi sonrasında Büyük Selçuklu İmparatorluğu'na kaptırılmış ve elde Afganistan, Belucistan ve Pencap bölgeleri kalmıştır. Selçukluların 1157'de dağılması, Gaznelilere pek yarar sağlamadı. Bu karışık ortamdan güçlenerek çıkan Gurlular, 1151'de Behramşah'ı yenilgiye uğratarak Gazni'yi ele geçirdiler. Bundan sonra hükümdarlıklarını Lahor'a çekilerek devam ettiren ve İslam dinini Hindistan'ın içlerine kadar yaymış olan Gaznelilerin son hükümdarı Hüsrev Melik'in Gurlular tarafından 1186'da esir alınmasından sonra, Gazneliler kesin olarak sona erdi. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 47. Hafta
.jpg)
Katliam, özgün adıyla The Texas Chainsaw Massacre 2, 1986 tarihli ABD yapımı geniş bütçeli korku filmi. Serinin ikinci filmi olup ilk filmin devamı niteliğindedir. Bir Cannon Films yapımı olan filmin yönetmeni, ilk filmin de yönetmeni olan Tobe Hooper'dır. Senaristliğini L.M. Kit Carson üstlenmiştir. Özel efektler ise Tom Savini tarafından yapılmıştır. Dennis Hopper (fotoğrafta) filmde Lefty rolünü canlandırmıştır. Bunun dışında filmde Caroline Williams, Jim Siedow, Bill Johnson ve Bill Moseley gibi oyuncular yer almaktadır. Film, ilk filmde de yer alan Teksaslı yamyam aile Sawyerların hikâyesini ve filmin "esas kızı" olan yerel bir kadın DJ Stretch'i konu almaktadır. Kasaba ahalisi bu yamyam ailenin ürünü olan insan etinden yapılma çili adlı yemeği tüketmekte ve farkında olmadan büyük bir yamyamlık olayına karışmaktadır. Kasabada meşhur olan bu yemeğe et tedarik etmek için aile üyelerinden Deri Surat lakaplı kimse ile abisi Chop Top tarafından testereli cinayetler tekrar görünmeye başlar. Bu sırada Lefty isimli biri önceden kendi yeğenlerini de öldüren bu aileden öç almak için kasabaya gelir ve Stretch yüzünden kendini aileye karşı bir savaşın ortasında bulur. Filmin ikinci yarısı Stretch, Lefty ve aile arasında olan olaylarla geçer. Film, Kurt Adam Londra'da filmi gibi korku ve şiddet içermesine rağmen komedi unsurları da içerir. Bu yüzden bir kara mizah filmidir. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş