Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Mart 2019

2008:
2024:
Önbelleği boşalt



10. Hafta

Sovyetler Birliği'nde 1956-1962 ücret reformu, Nikita Kruşçev'in Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri olduğu döneme tekabül eden 1956-1962 yılları arasında Sovyetler Birliği'nde gerçekleşen ücret sistemindeki reformdur. Ana amaç, Josef Stalin döneminde Sovyetler Birliği ekonomisinde uygulanan üretim kotalarında belirtilen miktarı aşan üretim yapmaya yönelik ekonomi politikası yerine daha verimli bir mali teşvik sistemi oluşturulmasıydı. Stalin dönemi boyunca Sovyetler Birliği'ndeki işçiler, emek gücü kullanarak yaptıkları üretimlerin karşılığını parça işi sistemine dayanarak kazanmaktaydılar. Dolayısıyla işçilerin bireysel kazançları, üretimleriyle doğru orantılıydı. Bu politika, işçileri mümkün olduğunca emek sarf etmeye teşvik edip üretimi mümkün olduğunca artırmak için hazırlanmıştı. Bu sistem zamanla, ülke içinde bürokrasinin artmasına ve sanayide verim oranının yetersiz kalmasına yol açtı. Bununla birlikte fabrika yöneticileri, işçi ücretlerinin düşmesine engel olmak amacıyla, işçiler için verilen kişisel üretim kotaları üzerinde oynamalar yapmaktaydılar. Ücret reformu ile eski ücret uygulamalarının kaldırılması ve ücretlerin standart hâle getirilip ek mesai ödemeleri veya primlere olan bağımlılığın azaltılması suretiyle işçilere etkili mali teşvik sağlanması amaçlandı. Buna karşın fabrikalardaki yöneticiler çoğu zaman işçilerin gelirlerini azaltacak direktifleri göz ardı ettiler ve yüksek ek mesai ücretleri ödemeye devam ettiler. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


11. Hafta

Kuark, bir tür temel parçacık ve maddenin temel bileşenlerinden biridir. Kuarklar, bir araya gelerek hadronlar olarak bilinen bileşik parçacıkları oluşturur. Bunların en kararlıları, atom çekirdeğinin bileşenleri proton ve nötrondur. Renk hapsi olarak bilinen olgudan ötürü kuarklar asla yalnız bir şekilde bulunmaz, yalnızca baryonlar ve mezonlar gibi hadronlar dahilinde bulunabilir. Bu sebeple kuarklar hakkında bilinenlerin çoğu hadronların gözlenmesi sonucunda elde edilmiştir. Kuarklar; elektrik yükü, renk yükü, spin ve kütle gibi çeşitli yapısal özelliklere sahiptir. Kuarklar, parçacık fiziğinin Standart Model'inde dört temel kuvvetin (elektromanyetizma, kütle çekimi, güçlü etkileşim ve zayıf etkileşim) tümüyle de etkileşen, aynı zamanda elektrik yükü temel yükün tam sayı katı olmayan tek temel parçacık ailesidir. Yukarı, aşağı, tılsım, garip, üst ve alt olmak üzere çeşni olarak bilinen altı tip kuark bulunmaktadır. Yukarı ve aşağı kuark, bütün kuarklar içinde en düşük kütleli olanlardır. Daha ağır kuarklar parçacık bozunması yoluyla aşağı ve yukarı kuarka dönüşür, yani yüksek kütle durumundan daha düşük kütle durumuna dönüşüm yaşanır. Bu sebeple yukarı ve aşağı kuarklar evrende en yaygın olarak bulunanlardır. Bununla birlikte tılsım, garip, üst ve alt kuarklar sadece yüksek enerjili çarpışmalarda (kozmik ışınlar ve parçacık hızlandırıcılarda) oluşabilir. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


12. Hafta

Wayne Rooney, (d. 24 Ekim 1985), İngiliz futbolcudur. Forvet ve orta saha pozisyonlarında görev alan oyuncu, Major League Soccer ekiplerinden DC United'da forma giymektedir. Futbola 10 yaşındayken Liverpool Scoolboys adındaki yerel bir takımda başladı. 1996'dan 2002'ye kadar kariyerini Everton'ın altyapısında sürdürdü. 2002 yılında profesyonel olarak ilk maçına çıktı. 17. yaş gününden beş gün önce Premier League'de attığı ilk gol, kendisini lig tarihinde gol atan en genç futbolcu yaptı. Kısa zamanda takımın sürekli oyuncularından oldu ve kulübüyle iki sezon geçirdi. 2004-05 sezonu başlamadan önce Manchester United'a, £25,6 milyon karşılığında transfer oldu. Manchester United formasıyla beş Premier League, bir UEFA Şampiyonlar Ligi, iki EFL Cup, üç FA Community Shield ve bir Dünya Kulüpler Kupası şampiyonluğunun yanı sıra ikişer Premier League ve Şampiyonlar Ligi ikinciliği yaşadı. Eylül 2013'te Manchester United formasıyla oynadığı resmî maçlarda kaydettiği gol sayısı 200'ü geçti ve bu barajı geçen dördüncü oyuncu oldu. Aynı zamanda Rooney, kulüp tarihinin en golcü dördüncü oyuncusu konumundadır. İngiltere millî futbol takımı formasıyla ilk maçına 2003'te çıkan Rooney, o zaman için millî takım forması giyen ve millî takımda gol atan en genç futbolcu olmuştu. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


13. Hafta

Call of Duty 4: Modern Warfare, Infinity Ward tarafından geliştirilen ve Activision tarafından; PlayStation 3, Wii, Xbox 360 oyun konsolları ile Mac OS X ve Microsoft Windows işletim sistemleri için yayımlanan birinci şahıs nişancı türündeki video oyunudur. Oyunun konsol ve Windows sürümleri Kasım 2007'de, Mac OS X sürümü 26 Eylül 2008'de, Modern Warfare - Reflex Edition adını taşıyan Wii sürümü ise 10 Kasım 2009'da piyasaya sürüldü. Call of Duty serisinin ek paketler hariç dördüncü oyunu olan Modern Warfare, serinin önceki oyunları için ana tema olan II. Dünya Savaşı'nın aksine modern zamanlara göre kurgulandı. Yapım aşaması iki yıl süren oyunda, Infinity Ward'ın geliştirdiği IW 3.0 adlı oyun motoru kullanıldı. Oyunun hikâyesi kurgusal bir yakın gelecekte geçmektedir. Orta Doğu'da bulunan ve ismi belirtilmeyen bir ülkede, radikal bir liderin ülke başkanını öldürerek askerî darbe içerisinde olması ile birlikte; Rusya'daki aşırı milliyetçi yapılanmalarla ortaya çıkan iç savaş olmak üzere iki ayrı konu ele alınmaktadır. Orta Doğu, Azerbaycan, Rusya ve Ukrayna'nın aralarında olduğu çeşitli mekânlarda düzenlenen hikâye seyrine, başta Amerika Birleşik Devletleri Deniz Piyade Kolordusu askeri ve Britanya SAS komandosu olmak üzere çeşitli karakterlerin perspektifinden bakılmaktadır. Oyunun çok oyunculu kısmında ise çeşitli oyun modları ile oyuncunun ilerledikçe erişebileceği ek silahlar, silah edevatları ve kamuflaj tertiplerini içeren bir sistem bulunmaktadır. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


2008:
2024: