Numan Kurtulmuş

30. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Numan Kurtulmuş (d. 15 Eylül 1959; Ünye, Ordu), Türk siyasetçi ve akademisyendir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin 30. başkanıdır.[1]

Prof. Dr.
Numan Kurtulmuş
30. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı
Görevde
Makama geliş
7 Haziran 2023
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan
Yerine geldiği Devlet Bahçeli (vekil)
Türkiye Büyük Millet Meclisi
25, 26, 27 ve 28. Dönem Milletvekili
Görevde
Makama geliş
7 Haziran 2015
Seçim bölgesi Haziran 2015 - Ordu
Kasım 2015 - Ordu
2018 - İstanbul
2023 - İstanbul
Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı
Görev süresi
19 Temmuz 2017 - 10 Temmuz 2018
Başbakan Binali Yıldırım
Yerine geldiği Nabi Avcı
Yerine gelen Mehmet Ersoy
Türkiye Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
29 Ağustos 2014 - 19 Temmuz 2017
Başbakan Ahmet Davutoğlu (2014-2016)
Binali Yıldırım (2016-2017)
Yerine geldiği Emrullah İşler
Yerine gelen Bekir Bozdağ
Halkın Sesi Partisi Genel Başkanı
Görev süresi
1 Kasım 2010 - 19 Eylül 2012
Yerine geldiği Makam oluşturuldu
Yerine gelen Makam kaldırıldı
3. Saadet Partisi Genel Başkanı
Görev süresi
26 Ekim 2008 - 17 Ekim 2010
Yerine geldiği Recai Kutan
Yerine gelen Necmettin Erbakan
Kişisel bilgiler
Doğum 15 Eylül 1959 (65 yaşında)
Ünye, Ordu, Türkiye
Partisi Adalet ve Kalkınma Partisi
(2012-günümüz)
Diğer siyasi
bağlantıları
Fazilet Partisi (1998-2001)
Saadet Partisi (2001-2010)
Halkın Sesi Partisi (2010-2012)
Evlilik(ler) Sevgi Kurtulmuş
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul İmam Hatip Lisesi, İstanbul
İşletme Fakültesi, İstanbul
Mesleği Siyasetçi · Akademisyen
Resmî site numankurtulmus.com

62, 63 ve 64. hükûmetlerde Başbakan Yardımcılığı yapan Kurtulmuş, 65. Hükûmette Kültür ve Turizm Bakanı, 2018-2023 yılları arasında AK Parti genel başkanvekili olmuştur.

2008-2010 yılları arasında Saadet Partisi, 2010-2012 yılları arasında Halkın Sesi Partisi genel başkanlığı yapmıştır.

Kurtulmuş, 7 Haziran 2023 tarihinde 30. TBMM Başkanı seçilmiştir.

Yaşamı

değiştir

Numan Kurtulmuş 15 Eylül 1959 tarihinde Ordu'nun Ünye ilçesinde doğdu. Babaanne tarafından Gürcü asıllıdır.[2] İsmini aldığı dedesi Numan Kurtulmuş, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Çanakkale, Erzurum, Batum ve Azerbaycan cephelerinde binbaşı olarak görev yapmış, Balkan Savaşı'nda ve Sakarya Meydan Muharebesi'nde bulunmuş ve yaralanarak gazi ünvanıyla emekli olmuştur.[3] Ayrıca, dedesi Latin harfleriyle yazılmış ilk Türkçe ilmihal kitabı olarak bilinen Amentü Şerhi'nin yazarıdır.[4] Babası Dr. İsmail Niyazi Kurtulmuş'tur. Hâlen, ailesi ile birlikte İstanbul'un Fatih ilçesinde ikamet etmektedir.

1988'de Sevgi Kurtulmuş ile evlenen Kurtulmuş'un Ayşe, İsmail ve Emir adlarında üç çocuğu dünyaya gelmiştir. İyi derece İngilizce bilen Kurtulmuş, Fenerbahçe[5] takımını tutmaktadır.

Eğitimi

değiştir

Lise eğitimini İstanbul İmam Hatip Lisesinde aldı. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesinde lisans eğitimini 1982 yılında ve 1984 yılında yüksek lisans eğitimini tamamladı.

1988-1989 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'ne giderek Temple Üniversitesi School of Business & Management'ta lisansüstü çalışmalarına devam etti. 1990-1993 yıllarında yine ABD'de Cornell Üniversitesi New York State School of Industrial & Labor Relations'ta misafir öğretim üyesi olarak bulundu ve 1992'de İstanbul Üniversitesinden doktora derecesini aldı. 1994'te İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde doçent, 2004 yılında profesör oldu.[6] Bir dönem, "hocaların hocası" lakabı[7] ile tanınan Sabahattin Zaim'in asistanlığını yaptı.[8]

Eğitimini tamamladığı İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde siyaset, çalışma ekonomisi ve insan kaynakları yönetimi hocalığı yaptı. Ayrıca, çeşitli uluslararası ve Türk kuruluşların sempozyum ve seminerlerinde konuşmacı olarak yer aldı. 2010-2012 tarihleri arasında İstanbul Ticaret Üniversitesinde ekonomi ve siyasal iletişim dersleri verdi.

Eserleri

değiştir

Sanayi Ötesi Dönüşüm ve İnsan Kaynakları Yönetiminde Japonya Modeli adlı kitaplarının yanında Stok Yönetiminin Data Base Yaklaşımıyla Entegre Edilmesi ve Model İnsan Tipi Açısından Endüstri İlişkilerindeki Değişim konularında yüksek lisans ve doktora tezleri ile birçok yayımlanmış makalesi mevcuttur.

Kurtulmuş, farklı disiplinler yardımıyla savrulma içinde günümüz dünyasının bugünü ve geleceğine dair değerlendirmelerini sunduğu Türkiye’yi Yarınlara Taşımak kitabını 2020 yılında yayınladı.[9]

Siyaset hayatı

değiştir
 
Numan Kurtulmuş, Bulgaristan Turizm Bakanı Nikolina Angelkova ile (2018)

Siyaset yaşamına Fazilet Partisinde başlayan Kurtulmuş, Fazilet Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasının ardından 2001 yılında Saadet Partisine katılmıştır. 2008 yılında yapılan parti kongresinde genel başkan olarak seçilmiş, 2010 yılında partisinden ayrılarak Halkın Sesi Partisini kurmuştur. Daha sonra Recep Tayyip Erdoğan'ın teklifi üzerine 2012 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi ile HAS Parti bütünleşmiştir. Bu bütünleşme çerçevesinde HAS Parti'nin kendini feshetmesinin ardından Kurtulmuş ve birçok partili AK Parti'ye katılmıştır.

Fazilet Partisi (1998-2001)

değiştir

1998 yılında siyaset yaşamına Necmettin Erbakan'ın yanında girerek Fazilet Partisi İstanbul İl Başkanı ve Genel İdare Kurulu üyesi olarak görev yaptı. 2001 yılında Fazilet Partisi'nin kapatılmasının ardından Saadet Partisine katıldı.

Saadet Partisi (2001-2010)

değiştir

Saadet Partisinde İstanbul İl Başkanlığı ve Genel Başkan Yardımcılığı görevlerini birlikte yürüttü. 25 Ekim 2008 tarihine kadar partide siyasi işlerden sorumlu genel başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 17 Ekim 2008 tarihinde ise dönemin Saadet Partisi Genel Başkanı Recai Kutan, yaptığı basın toplantısında 26 Ekim 2008 günü Ankara'da yapılacak kongrede tek genel başkan adayı olarak Numan Kurtulmuş'un katılacağını açıkladı.[10][11][12] "Saadet Şimdi!" sloganı ile Ankara Atatürk Spor Salonu'nda gerçekleşen 3. Büyük Kongrede kullanılan 946 oyun geçerli olan 924 oyunun hepsini alarak Saadet Partisi Genel Başkanı seçildi.[13][14][15]

2010 yılında Milli Görüş Hareketi lideri Necmettin Erbakan ile fikir ayrılığı yaşadı. 11 Temmuz 2010'da Ankara'da yapılan 4. Olağanüstü Kongre'ye iki listenin tek adayı olarak katılan Numan Kurtulmuş, yeniden genel başkanlığa seçildi. Fakat aynı kongrede partinin genel idare kurulu ve yüksek disiplin kurulu üyeliklerinin belirlenmesi için yapılan seçimlerde Necmettin Erbakan'ın desteklediği ve Erbakan'ın yakınlarının da bulunduğu yeşil listeye karşılık Numan Kurtulmuş beyaz liste ile çıktı. Yeni isimlerin yer aldığı beyaz listenin seçilmesi, Necmettin Erbakan ve yakınlarının parti yönetiminden tasfiyesi olarak değerlendirildi.[16]

Gelişen süreçte 650 delege olağanüstü kongre talep etti fakat bu istek genel idare kurulunca tüzük gereği reddedildi. Ardından Erbakan'ın yakınları tarafından Ankara 10. Sulh Hukuk Mahkemesinde ayrı ayrı açılan davalardan partinin kayyıma devri ile kongre çağrı heyetinin atanması kararlarının çıkması ve atanan heyetin hemen kongre kararı alması üzerine, kurmayları ile 53 il başkanı, 65 belediye başkanı ve çok sayıda partili 1 Ekim 2010 tarihinde Saadet Partisinden istifa etti.[17]

Kurtulmuş, istifasının ardından Medeniyet Siyaseti Hareketi adını verdiği siyasi bir hareket başlattığını duyurdu.[18]

Halkın Sesi Partisi (2010-2012)

değiştir
 
Numan Kurtulmuş, Filistin Başbakanı İsmail Haniye ile (2012)

Kurtulmuş'un Medeniyet Siyaseti Hareketi etrafında bir araya gelen 235 kişi, 1 Kasım 2010 tarihinde Halkın Sesi Partisi'ni (HAS Parti) kurduğunu açıkladı.[19] Kurucu Genel Başkanlığını yürüttüğü HAS Parti'nin kuruluşunun 28. gününde, 28 Kasım 2010 tarihinde Ankara Atatürk Spor Salonu'nda gerçekleştirdiği 1. Olağan Kongresinde 210 delegenin 207'sinin[20] oyunu alarak genel başkanlığa seçildi.

Genel başkanlığı sırasında parti 2011 Türkiye genel seçimlerinde %0,77 oy almıştır.

Bütünleşme süreci

değiştir

12 Temmuz 2012 tarihinde AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Kurtulmuş'a AK Parti ile HAS Parti'nin bütünleşmesini teklif etti.[21] İki partinin yetkili organlarınca alınan karara göre bir bütünleşme süreci başladı.[22] Delegelerine genel kurul çağrısında bulunan HAS Parti, 19 Eylül 2012 günü gerçekleştirdiği olağanüstü kongrede, geçerli 177 oyun 165'i gereğince "bütünleşme sebebiyle fesih" kararı alarak kapandı.[23]

Adalet ve Kalkınma Partisi (2012-günümüz)

değiştir

Kurtulmuş, HAS Parti'nin kendini feshetmesinin ardından birçok partiliyle birlikte 22 Eylül 2012 günü İstanbul'da düzenlenen törende AK Parti'ye katıldı.[24]

- 30 Eylül 2012 günü Ankara'da gerçekleşen AK Parti 4. Olağan Büyük Kongre'de Merkez Karar Yönetim Kurulu üyeliğine seçilen Kurtulmuş, ekonomiden sorumlu genel başkan yardımcılığı görevine getirildi.[25]

- 10 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleşen 2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı seçilmesiyle 62.Hükümet'ni kurmakla görevlendirilen Ahmet Davutoğlu kabinesinde başbakan yardımcısı oldu.[26]

- 7 Haziran genel seçimlerinde Ordu milletvekili seçilen Kurtulmuş, Ahmet Davutoğlu başbakanlığında kurulan 63.Hükümet'de yeniden başbakan yardımcısı ve hükûmet sözcüsü oldu.[27]

- 1 Kasım seçimlerinde yeniden Ordu milletvekili seçildi. 24 Kasım 2015 tarihinde Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından açıklanan 64.Hükümet'de tekrar başbakan yardımcısı ve hükûmet sözcüsü olarak görev aldı.[28]

- Ahmet Davutoğlu'nun başbakanlık görevinden istifa etmesinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, hükûmeti kurma görevini Binali Yıldırım'a verdi. Kurulan 65.Hükümette yeniden başbakan yardımcısı olarak görevlendirilen Kurtulmuş, 19 Temmuz 2017'de gerçekleşen kabine revizyonunda Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı oldu.[29]

- 24 Haziran 2018'de İstanbul milletvekili seçilen Kurtulmuş, 18 Ağustos 2018'de gerçekleşen AK Parti 6. Olağan Büyük Kongresi'nde AK Parti Genel Başkan Vekili oldu.[30]

- 7 Haziran 2023'te Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yapılan başkanlık seçimlerinin üçüncü turunda 321 oy alarak 30. TBMM Başkanı seçildi.

Fotoğraf galerisi

değiştir
 
Numan Kurtulmuş, HAS Parti 1. Olağan Kongresi'nde hitap ediyor. (2010)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Son Dakika: TBMM'nin yeni başkanı Numan Kurtulmuş oldu". Haberler. 7 Haziran 2023. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2023. 
  2. ^ "İstanbul Ünye Haber". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2015. 
  3. ^ "Biyografi - Sabah". 7 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  4. ^ "Biyografi - AK Parti". 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  5. ^ "Numan Kurtulmuş - İnternethaber". 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  6. ^ "Tayyip Erdoğan'a entelektüel rakip - Milliyet Gazetesi". 23 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2008. 
  7. ^ "Anma Gecesi - Sakarya Üniversitesi". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  8. ^ "Sabahattin Zaim Gecesi - İYC". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  9. ^ "Ali Öztürk: Dönemeçteki yol haritası - Yeni Şafak". 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020. 
  10. ^ "İşte Saadet'in yeni lideri - İnternet Haber". 21 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2008. 
  11. ^ "Saadet Partisi, son kararını verdi! - Haber 7". 19 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2008. 
  12. ^ Saadet Partisi’nde Kurtulmuş dönemi - Hürriyet Gazetesi
  13. ^ "Şahit olun!.. tarih yazılıyor - Milli Gazete". 18 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012. 
  14. ^ "Kutan veda etti - Vatan Gazetesi". 26 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2008. 
  15. ^ Kurtulmuş'tan vira Bismillah - Yeni Şafak Gazetesi[ölü/kırık bağlantı]
  16. ^ "Saadet iki parça - Milliyet". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  17. ^ "Numan Kurtulmuş kararını verdi! - Habertürk". 3 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2010. 
  18. ^ "Adını koydu: Medeniyet siyaseti - Star". 8 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2011. 
  19. ^ "Kurtulmuş'un partisi hazır: "Halkın Sesi" - CNN Türk". 4 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2010. 
  20. ^ "HAS Parti 1. Olağan Kongresi - Habertürk". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  21. ^ "Başbakan Erdoğan resmen teklif etti - Yeni Şafak". 30 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012. 
  22. ^ Süleyman Soylu da AK Parti'de - Milliyet[ölü/kırık bağlantı]
  23. ^ "HAS Parti kapandı rota AK Parti - Sabah". 22 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2012. 
  24. ^ "Numan Kurtulmuş resmen AK Parti'li - Habertürk". 24 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2012. 
  25. ^ "AK Parti'de yeni yönetim kadrosu - Haber7". 20 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2012. 
  26. ^ "Yeni Kabine Açıklandı - Habertürk". 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014. 
  27. ^ "63. Hükümet'te yer alacak isimler - NTV". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  28. ^ "Numan Kurtulmuş yine başbakan yardımcısı - aHaber". 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  29. ^ "Numan Kurtulmuş Kültür ve Turizm Bakanı - Milliyet". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  30. ^ "Numan Kurtulmuş Genel Başkan Vekili - Yeni Şafak". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Binali Yıldırım
2. Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanvekili
18 Ağustos 2018 - günümüz
Sonra gelen:
Görevde
Önce gelen:
Makam oluşturuldu
Halkın Sesi Partisi Genel Başkanı
1 Kasım 2010 - 19 Eylül 2012
Sonra gelen:
Makam kaldırıldı
Önce gelen:
Recai Kutan
3. Saadet Partisi Genel Başkanı
26 Ekim 2008 - 1 Ekim 2010
Sonra gelen:
Necmettin Erbakan
Siyasi görevi
Önce gelen:
Nabi Avcı
Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı
19 Temmuz 2017 - 10 Temmuz 2018
Sonra gelen:
Mehmet Ersoy
Önce gelen:
Emrullah İşler
Türkiye Başbakan Yardımcısı
29 Ağustos 2014 - 19 Temmuz 2017
Sonra gelen:
Bekir Bozdağ