Hakan Fidan
Hakan Fidan (d. 17 Temmuz 1968; Ankara), Türk asker, akademisyen, bürokrat, diplomat ve mevcut Türkiye Cumhuriyeti dışişleri bakanı. Göreve gelmeden önce, 2010-2023 yılları arasında Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) başkanlığı görevinde bulundu. Fidan, İsmet İnönü'nün ardından 101 yıl sonra Dışişleri Bakanlığı koltuğuna geçen ikinci asker kökenli kişi oldu.
| Hakan Fidan | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Fidan, Mart 2024 | |
| Türkiye Dışişleri Bakanı | |
| Görevde | |
| Makama geliş 4 Haziran 2023 | |
| Cumhurbaşkanı | Recep Tayyip Erdoğan |
| Yerine geldiği | Mevlüt Çavuşoğlu |
| Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanı | |
| Görev süresi 10 Mart 2015 - 4 Haziran 2023 | |
| Cumhurbaşkanı | Recep Tayyip Erdoğan |
| Başbakan | Ahmet Davutoğlu Binali Yıldırım |
| Yerine geldiği | İsmail Hakkı Musa (vekil) |
| Yerine gelen | İbrahim Kalın |
| Görev süresi 27 Mayıs 2010 - 10 Şubat 2015 | |
| Cumhurbaşkanı | Abdullah Gül Recep Tayyip Erdoğan |
| Başbakan | Recep Tayyip Erdoğan Ahmet Davutoğlu |
| Yerine geldiği | Emre Taner |
| Yerine gelen | İsmail Hakkı Musa (vekil) |
| Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanı | |
| Görev süresi 2003 - 14 Kasım 2007 | |
| Cumhurbaşkanı | Ahmet Necdet Sezer Abdullah Gül |
| Başbakan | Recep Tayyip Erdoğan |
| Yerine gelen | Musa Kulaklıkaya |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 17 Temmuz 1968 Altındağ, Ankara, Türkiye |
| Milliyeti | Türk |
| Evlilik(ler) | Nuran Fidan |
| Çocuk(lar) | 3 |
| Bitirdiği okul | |
| Mesleği | Asker, akademisyen, bürokrat, diplomat ve güvenlik uzmanı |
| Ödülleri | 
|
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Türkiye
|
| Branşı |  Türk Kara Kuvvetleri
|
| Hizmet yılları | 1986-2001 |
| Rütbesi |  Astsubay başçavuş
|
Daha önce dış politika ve güvenlik alanlarında kritik görevlerde bulunan Fidan, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'nda, Başbakanlık'ta dış politika ve güvenlik konularından sorumlu Müsteşar Yardımcılığı, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Yönetim Kurulu Üyeliği, Başbakan Özel Temsilciliği, MİT Müsteşar Yardımcılığı ve Cumhurbaşkanı Özel Temsilciliği gibi görevlerde de bulundu.
İlk yılları ve eğitimi
değiştirHakan Fidan, 17 Temmuz 1968'de Ankara'nın Altındağ ilçesine bağlı Hamamönü semtinde doğdu.[1] 1986'dan 2001'e kadar Türk Silahlı Kuvvetlerinde astsubay olarak çalıştı. Bu sırada KK Muhabere Okulu ve KK Dil Okulunda eğitim aldı.[2] Askerliği kendi isteğiyle bırakıp ABD'de Maryland Üniversitesine bağlı University of Maryland University College'dan yönetim ve siyaset bilimi alanından lisans dereceleri aldı. Bilkent Üniversitesinde "Dış Politikada İstihbaratın Yeri" isimli teziyle yüksek lisans ve 2006'da da "Bilgi Çağında Diplomasi: Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon Teknolojilerinin Kullanımı" başlıklı tez ile doktora yaptı.[3][4][5] Viyana'da Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunda, Cenevre'de Birleşmiş Milletler Silahsızlanma Enstitüsünde ve Londra'da Verification Technologies Research Center'da akademik çalışmalarını sürdürdü. Hacettepe ve Bilkent Üniversitelerinde akademisyenlik yaptı.[5]
Erken kariyeri
değiştirAlmanya'daki NATO Süratli Reaksiyon Kolordusu Karargahı'nda da çalışan Fidan, 2001'den itibaren iki yıl Avustralya'nın Ankara Büyükelçiliği'nde kıdemli siyasi ve ekonomik danışman olarak görev yaptı. 2003'te Başbakanlık Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) başkanlığına atandı.[5]
14 Kasım 2007'de Başbakanlık müsteşar yardımcılığı görevine gelen Fidan, 2008 Kasım ayında Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. 8 Mart 2008'de de Uluslararası Ahmet Yesevi Üniversitesi mütevelli heyeti üyesi oldu[5] ve bu görevinden Şubat 2011'de istifa etti.
Mesleki kariyeri
değiştirMİT başkanlığı
değiştir_03.jpg)
15 Nisan 2010'da Millî İstihbarat Teşkilatı müsteşar yardımcılığına getirildi. Emre Taner'in görev süresinin dolmasının ardından, 27 Mayıs 2010 tarihinde MİT müsteşarlığı görevine atandı. Atandığında 42 yaşında olması nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti tarihinde göreve gelen en genç MİT müsteşarı oldu.[6] Fidan, büyükelçi iken; MİT müsteşarlığına getirilen Sönmez Köksal'dan sonra teşkilat başkanlığına dışarıdan getirilen ikinci isim oldu.[7]
Tartışmalar
değiştir13 Eylül 2011 tarihinde, Hakan Fidan'ın, Çözüm Süreci kapsamında MİT müsteşar yardımcısıyken PKK yöneticilerinden Mustafa Karasu, Sabri Ok, Zübeyir Aydar ve Adem Uzun ile Norveç'in başkenti Oslo'da yaptığı iddia edilen görüşmelere dair ses kaydı Dicle Haber Ajansı aracılığıyla basına verildi.[8][9]
Ajans konuyla ilgili olarak “İnternet üzerinden yayım yapan ajansımız Dicle Haber Ajansı’nda (DİHA) bugün saat 09.37’de servis edilen ‘Görüşmelerin İçyüzü Erdoğan’ı Yakacak’ başlıklı haber, sitemize yapılan sanal saldırı sonucu şifrelerin kırılması suretiyle eklenmiştir. Söz konusu haber ise araştırılıp ortaya çıkarılan veya bir haber kaynağının göndermiş olduğu haber değildir. Dolayısıyla gerçekliği teyit edilmediği gibi, ajansımızla da bir ilgisi yoktur. Haber fark edilir edilmez, hemen müdahale edilmiş ve siteden kaldırılmıştır. Teknik çalışmalar nedeniyle yaklaşık 2,5 saat yayım yapamadık. Bu nedenle abonelerimizden özür diliyoruz” açıklamasını yaptı.[8]
Daha sonra yapılan araştırmalarda ses kaydının Dicle Haber Ajansı'nda paylaşılmadan önce Vimeo isimli internet sitesinde "oneminute" isimli bir kullanıcı tarafından video olarak paylaşıldığı tespit edildi. Videoda arka plan olarak bir PKK bayrağı kullanılmış, bayrağın üstüne "Savaş yolunu seçen ve güç gösterisine soyunan bedelini öder!" yazılmıştı.[10] PKK bu sızıntı hakkında herhangi bir sorumluluk almazken PKK'nın üst düzey yöneticilerinden Murat Karayılan daha sonra verdiği bir röportajda "Kasetleri sizce kim sızdırdı?" sorusuna "Bence cemaattir. Yazabilirsiniz. Gerçi şimdi onlarla ilişkileri iyileştirmek istiyoruz ama yazın isterseniz." cevabını verdi.[11]
Hakan Fidan ses kaydının sızdırılmasının akabinde 7 Şubat 2012 tarihinde özel yetkili İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Sadrettin Sarıkaya tarafından, KCK operasyonunda şüpheli sıfatıyla ifadeye çağrıldı ancak ifade vermeye gitmedi.[12][13] Bunun üstüne savcı Hakan Fidan ve 4 MİT görevlisi için yakalama kararı çıkardı. Yaşanan gelişmeler sonrasında Hükûmet, Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilatı Kanunu'nun 26. maddesinde değişiklik yaparak; MİT mensuplarının veya özel bir görevi ifa etmek üzere başbakan tarafından görevlendirilen kişilerin, görevin niteliğinden doğan ve görevi ifa sırasında işledikleri iddia edilen suçlar nedeniyle haklarından soruşturma yapılmasını başbakanın iznine bağladı.[14][15]
Siyasi kariyeri
değiştirMilletvekilliği aday adaylığı
değiştir10 Şubat 2015 tarihinden geçerli olmak üzere Adalet ve Kalkınma Partisi'nden milletvekili aday adayı olmak için istifa etti.[16] Ancak 9 Mart 2015 tarihinde yazılı açıklama yaparak aday adaylığı başvurusunu geri çekti.[17] 10 Mart 2015'te görevine geri döndü.[18]
Dışişleri bakanlığı
değiştir4 Haziran 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında kurulan 67. Türkiye Hükûmeti'ne ait yeni kabinede yer alarak yeni Dışişleri Bakanı oldu.[19] 9 Ağustos 2023 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tevcihi ile MGK toplantısı sonrasında MİT'teki 13 yıllık kariyerinden ötürü Fidan'a Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası verildi.[20][21]
Özel yaşamı
değiştirNuran Fidan ile evli ve 3 çocuk babasıdır.[22]
Kaynakça
değiştir- ^ "Dışişleri Bakanı: Hakan Fidan". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2023.
- ^ "Milli İstihbarat Teşkilatı - Görev Yapmış Müsteşarlar". Milli İstihbarat Teşkilatı. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ Fidan, Hakan (Eylül 2006). "Bilgi Çağında Diplomasi: Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon Teknolojilerinin Kullanımı" (PDF). Bilkent Üniversitesi. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013.
- ^ Fidan, Hakan (Mayıs 1999). "Intelligence and Foreign Policy: A Comparison of British, American and Turkish Intelligence Systems" (PDF). Bilkent Üniversitesi. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
- ^ a b c d "MİT'te atama". Sabah. 17 Nisan 2010. 25 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2010.
- ^ "Portre: Hakan Fidan". Al Jazeera Turk. 6 Şubat 2015. 9 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2015.
- ^ "Türkiye 4 gündür Hakan Fidan'ı konuşuyor". 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022.
- ^ a b "Mit Başkanı'nın ses kaydı internete düştü". Cumhuriyet. 13 Eylül 2011. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "PKK, MİT görüşmeleri kitap oldu: Hakan Fidan, Sabri Ok'tan ne istedi?". Cumhuriyet. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "MİT-PKK GÖRÜŞMESİNİ KİM NİYE SIZDIRDI". Odatv. 17 Eylül 2011. Erişim tarihi: 31 Ekim 2024.
- ^ Aydıntaşbaş, Aslı (27 Nisan 2013). "Geri çekilme sonbaharda biter". Milliyet. 6 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2024.
- ^ "MİT kumpası nerede planlandı... Kimler katıldı... Kızılcahamam toplantısı". Odatv. 7 Şubat 2024. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2024.
- ^ "Savcı dosyadan el çektirildi!". Cumhuriyet. 11 Şubat 2012. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu" (PDF). 1 Kasım 1983. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
- ^ "Jet hızıyla imzalandı". Milliyet. 18 Şubat 2012. 2 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
- ^ "MİT Müsteşarı Fidan istifa etti". Anadolu Ajansı. 10 Şubat 2015. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
- ^ "Hakan Fidan adaylığını geri çekti". Anadolu Ajansı. 9 Mart 2015. 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021.
- ^ "Hakan Fidan görevine döndü". Anadolu Ajansı. 10 Mart 2015. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021.
- ^ "67. Türkiye Hükûmeti kabine listesi" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 3 Haziran 2023. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
- ^ "MGK bildirisi açıklandı: İşte alınan kararlar". ntv.com.tr. 9 Ağustos 2023. 11 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "MGK'da dikkat çeken anlar! Erdoğan'dan Hakan Fidan'a üstün hizmet madalyası". milliyet.com.tr. 9 Ağustos 2023. 9 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023.
- ^ "İşte Hakan Fidan'ın sır dolu yaşamı". İnternet Haber. 12 Şubat 2015. 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
Dış bağlantılar
değiştir
Wikimedia Commons'ta Hakan Fidan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.- Twitter'da Hakan Fidan
- YouTube'da Hakan Fidan
