Akçi İlçesi ( Uygurca: ئاقچى ناھىيىسى, Akçi Nahiyisi, Çince: 阿合奇县/阿合奇縣; Pinyin: Āhéqí Xiàn), Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin batısında, Kızılsu Kırgız Özerk İli'ne bağlı bir ilçedir.

Akçi İlçesi
ئاقچى ناھىيىسى , 阿合奇县
Elymus canadensis
Akçi İlçesi'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (pembe)
Akçi İlçesi'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (pembe)
ÜlkeÇin Çin
Özerk ilKızılsu Kırgız Özerk İli
Yüzölçümü
 • Toplam11.441 km²
En yüksek nokta3.289 m (10.790 ft)
En alçak nokta1.986 m (6.515 ft)
Nüfus
 (2003)
 • Toplam35,410
Zaman dilimi+8
 • Yaz (YSU)UTC
Posta kodu
843500[1]
Alan kodu0908

Konumu değiştir

Batısında Atuş İlçesi, kuzeyinde Kırgızistan, doğusunda Uçturfan İlçesi, güneydoğusunda Kelpin İlçesi ve güneyinde Maralbeşi İlçesi ile sınırdır.

Kasaba ve köyler değiştir

Akçi İlçesi, bir kasaba (镇 zhèn) ve beş kırsal belde (乡 xiāng) gibi yerleşim birimlerinden oluşur. İlçenin ana merkezi Akçi (阿合奇镇; Āhéqí zhèn) kasabasıdır. Bu kırsal beldelerin bazılarının isimleri; Kulansarak (Hulangshan), Tashtemir (Somtash), Karabulak, Karaqi (Ha-la-ch'i), ve Sagankuduk (Sa-kan-k'u-tu-k'o)'dur.

Doğal yapısı değiştir

Tanrı Dağları'nın güney yamaçlarında yüksek yaylada ve dağlık alanda konumlanan Akçi İlçesi'nin toprakları % 70 dağlık ve % 25 otlakla kaplıdır.

Bitki örtüsü değiştir

Akçi ve Taşkurgan Tacik Özerk İlçesinde 2800–3800 metre yüksek soğuk otlaklarda latince ismi Kengyilia kaschgarica (喀什以礼草; ka shi yi li cao) olan çayırlar doğada görülür.[2][3]

İklim değiştir

Yumuşak karasal iklim kuşağında bulunan Akçi'de ilkbahar rüzgârlı, yaz kısa sıcak, sonbahar soğuk, kış ise çok soğuktur ve az kar yağar. Ortalama yıllık sıcaklık 6,2 ℃, yılda ortalama 185 mm yağmur yağar.

Tarihi değiştir

Diğer verilen isimler: Akche, A-ho-ch'i-hsien, A-ho-ch'i-ch'eng, A-ko-ch'i, Agche, Akchiy, Akcha ve A-ho-ch'i.[4]

Akçi Sui- ve Han Hanedanı zamanında, Tang Wei ilk ev sahipleridir. Qing hanedanı Qianlong 1759 yılında bu bölgeyi ele geçirmiştir. Akçi İlçesi 1938 yılında Çinne, 1944 yılında önce Aksu'ya, daha sonra 1954 yılında da yeni kurulan Kızılsu Kırgız Özerk İline bağlanmıştır.

Ekonomi değiştir

İklim koşullarından dolayı Arpa, çavdar, yulaf, mısır, buğday, fasulye, susam, gibi tarım ürünleri ekilir, fakat çok düşük gelir sağlar. Koyun, keçi, at, deve ve yak gibi küçük ve büyük baş hayvancılığı yapılır.

Notlar değiştir

Dış bağlantılar değiştir


Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi yönetim birimleri Başkent: Urumçi  
İl düzeyi şehir, İl, Özerk il İlçe düzeyi şehir, İlçe, Özerk ilçe, Bucak
Urumçi Tanrı Dağı Bucağı | Saybağ Bucağı | Yenişehir Bucağı | Şuymogu Bucağı | Tudun Haba Bucağı | Tapançeng Bucağı | Mitung Bucağı | Urumçi İlçesi
Karamay Karamay Bucağı | Maydağ Bucağı | Cerenbulak Bucağı | Orku Bucağı
Turfan İli Turfan | Toksun İlçesi | Piçan İlçesi
Kumul İli Kumul (şehir) | Ara Türük İlçesi | Barköl Kazak Özerk İlçesi
Hotan İli Hotan (şehir) | Hotan İlçesi | Lop İlçesi | Niya İlçesi | Guma İlçesi | Çira İlçesi | Keriye İlçesi | Karakaş İlçesi
Aksu İli Aksu (şehir) | Onsu İlçesi | Şayar İlçesi | Bay İlçesi | Avat İlçesi | Kuçar İlçesi | Kelpin İlçesi | Toksu İlçesi | Uçturfan İlçesi
Kaşgar İli Kaşgar | Maralbeşi İlçesi | Poskam İlçesi | Feyzivat İlçesi | Kağılık İlçesi | Yopurğa İlçesi | Kaşgar Yenişehir İlçesi | Mekit İlçesi | Yengisar İlçesi | Yarkent İlçesi | Kaşgar Kuna Şehir İlçesi | Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
Kızılsu Kırgız Özerk İli Atuş İlçesi | Akto İlçesi | Uluğçat İlçesi | Akçi İlçesi
Bayangolin Moğol Özerk İli Korla (şehir) | Hoçing İlçesi | Lopnur İlçesi | Hoşut İlçesi | Çerçen İlçesi | Bağraş İlçesi | Bügür İlçesi | Çakılık İlçesi | Yençi Hui Özerk İlçesi
Sanci Hui Özerk İli Sanci (şehir) | Fukang (şehir) | Guçung İlçesi | Manas İlçesi | Jimisar İlçesi | Hutubi İlçesi | Mori Kazak Özerk İlçesi
Bortala Moğol Özerk İli Bortala | Çing İlçesi | Arişang İlçesi
Özerk bölgesine doğrudan bağlı ilçe düzeyi şehir Shihezi | Aral | Tomşuk | Vujyaçü

İli Kazak Özerk İli

İli Kazak Özerk İli Alt-eyalet düzeyi özerk ili olup Tarbagatay ve Altay'ı yönetmektedir.)
Doğrudan bağlı Gulca | Kuytun | Gulca İlçesi | Tekes İlçesi | Nilka İlçesi | Moğolküre İlçesi | Künes İlçesi | Korgas İlçesi | Dokuztara İlçesi | Çapçal Şibe Özerk İlçesi
Tarbagatay İli Çöçek (şehir) | Usu (şehir) | Dörbiljin İlçesi | Çağantogay İlçesi | Saven İlçesi | Toli İlçesi | Kobuksar Moğol Özerk İlçesi
Altay İli Altay (şehir) | Çinggil İlçesi | Jeminay İlçesi | Koktokay İlçesi | Burçin İlçesi | Burultokay İlçesi | Kaba İlçesi

(Hotan, Aksay Çin'nin hakimiyeti üzerine Çin ile Hindistan arasında anlaşmazlık mevcuttur. Şu an fiilen Çin Halk Cumhuriyeti yönetmektedir.