Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi

Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi (Tacikçe: Йенги Тоҷик Тошкйрғон, Uygurca: تاشقۇرقان تاجىك ئاپتونوم ناھىيىسى, Taşkurkan Tacik Aptonom Nahiyisi, Taxk̡urk̡an Tajik Aptonom Nah̡iyisi, Çince: 塔什库尔干塔吉克自治县/塔什庫爾幹塔吉克自治縣; Pinyin: Tǎshíkù'ěrgān tǎjíkè Zìzhìxiàn), Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin batısında, Kaşgar İli'inde bir "Tacik" özerk ilçesidir.

Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
تاشقۇرقان تاجىك ئاپتونوم ناھىيىسى , 塔什库尔干塔吉克自治县
Buzlu dağların atası olan Muztağ Ata Dağı
Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (pembe)
Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (pembe)
ÜlkeÇin Çin
İlKaşgar İli
Yüzölçümü
 • Toplam52.300 km²
Rakım3086 m
Nüfus
 (2002)
 • Toplam20,000
Zaman dilimi+8
 • Yaz (YSU)UTC
Posta kodu
845250[1]
Alan kodu0998
Resmî site
http://www.tashkurgan.cn/ (Çince)
1909 Tarihi Taşkurgan Kalesi

Konumu değiştir

Batısında Tacikistan ve Afganistan, kuzeyinde Akto İlçesi, doğusunda Yarkent İlçesi ve Kağılık İlçesi, güney ve güneybatısında Pakistan tarafından kontrol edilen Keşmir ile sınırdır.

Dünyanın en yüksek ikinci dağı Çogir Dağı ("K2"; 乔戈里峰/喬戈裏峰; Qiáogēlǐ Fēng; 8611 metre) Taşkurgan'da bulunur, ayrıca Muztağ Ata Dağı[2](慕士塔格峰; Mùshìtǎgé Fēng; 7.546 metre) ve Kongur Dağı (公格尔山/公格爾山; Gōnggé'ěr Shān; 7.719 metre) bu bölgededir.

Taşkurgan nehri ve Tiznap (veya Tiznef; Çince: 提孜那甫河, Tízīnàfǔ) nehri ve birkaç sıcak su kaynağı ve altın, demir, ve bakır kaynakları bulunur.

Kasaba ve köyler değiştir

Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi, bir kasaba (镇 zhèn), on bir kırsal belde (乡 xiāng) gibi yerleşim birimlerinden oluşur.

Yerleşim ismi Sarıkolca
(UFA)
Uygurca
(Ⱪona Yeziⱪ)
Uygurca
(Siril Yezik)
Uygurca
(Yenɡi Yeziⱪ)
Çince (Basitleştirilmiş)[3][4][5] Pinyin
Taşkurgan Kasabası [tɔʃqyrʁɔn buzur] تاشقۇرغان بازىرى Ташқурған базири Taxⱪurƣan baziri 塔什库尔干镇 Tǎshíkù’ěrgān Zhèn
Tacik Abati Kasabası تاجىك ئابات بازىرى Tajik Abat Baziri 塔吉克阿巴提镇 Tǎjíkè Ābātí Zhèn
塔什库尔干乡 Tǎshíkù’ěrgān Xiāng
Tagarma [taʁarmi diyur] تاغارما Тағарма Taƣarma 塔合曼乡 Tǎhémàn Xiāng
Tiznap [tiznef diyur] تىزناپ Тизнап Tiznap 提孜那甫乡 Tízīnàfǔ Xiāng
Dafdar [ðavðɔr diyur] دەفتەر Дәфтәр Defter 达布达尔乡 Dábùdá’ěr Xiāng
Weqa [watʃa diyur] ۋەچە Вәчә Weqe 瓦恰乡 Wǎqià Xiāng
Baldir [baldir diyur] بەلدىر Балдир Baldir 班迪尔乡 Bāndí’ěr Xiāng
Maryang [marjɔŋ diyur] مارياڭ Маряң Maryang 马尔洋乡 Mǎ'ěryáng Xiāng
Datong [tyŋ diyur] داتۇڭ Датуң Datung 大同乡 Dàtóng Xiāng
Koguxluk [quʁuʃluʁ diyur] قوغۇشلۇق Қоғухлуқ Ⱪoƣuxluⱪ 库科西鲁格乡 Kùkēxīlǔgé Xiāng
Kokyar [kɔkjar qirʁiz diyur] كۆكيار قىرغىز يېزىسى Көкяр Қирғиз йәзиси Kɵkyar Ⱪirƣiz yezisi 科克亚尔柯尔克孜族乡 Kēkèyà’ěr Kē’ěrkèzīzú xiāng

Etnik Yapı değiştir

2019 yılı itibarıyla ilçe nüfusunun %80.9'unu Tacikler oluşturur.

2015 yılı itibarı ile ilçede yaşayan 40.381 kişinin 32.867'si (% 81.39) Tacik, 2.911'i (% 7.21) Han Çinlisi, 2.320'si (% 5.74) Kırgız ve 2.179'u (% 5.40) Uygur'dur.

1999'da Taşkurgan İlçesinin nüfusunun %6.28'i Han Çinlisi ve % 5.08'i Uygur'du.[6]

Doğal yapısı değiştir

Bitki örtüsü değiştir

Taşkurgan Tacik Özerk ve Akçi İlçesinde 2800-3800 metre yüksek soğuk otlaklarda latince ismi Kengyilia kaschgarica (喀什以礼草; ka shi yi li cao) olan çayırlar doğada görülür.[7][8]

Tarihi değiştir

Diğer verilen isimler: Tashkurgan, P'u-li, Taxkorgan Tujik, P'u-li-hsien, Tash Qurghan, T'a-shih-k'u-erh-kan-t'a-chi-k'o-tsu-tzu-chih-ch'ü, T'a-shih-k'u-erh-kan-ch'eng, T'a-shih-k'u-erh-kan, T'a-shih-k'u-erh-kan-t'a-chi-k'o-tsu-tzu-chih-hsien, Taschkurgan, Taxkorgan Tajik Zizhixian, Tachkourghan, T'a-shih-k'u-erh-kan-t'a-chi-k'o-tsu-tzu-chih-ch'u, Tash Kurghan, T'a-shih-ho-erh-han, Sariqol ve Sariqöl.[9]

Han Hanedanlığı zamanında Taşkurgan Puli (蒲犁, Púlí) isminde bilinirdi, sonra Yuan Hanedanı boyunca ona bağlı kalmış sonra ayrılıp Çağatay Hanlığı yönetimi altına girmiştir. Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi 1954 yılında kurulmuş ve Kaşgar İline bağlanmıştır.

Ekonomi değiştir

Hayvancılık ve tarım ekonominin temelini oluşturur. Ünlü dunbaşı yağlı kuyruklu koyunları (敦巴什大尾羊), yerel yaklarla birlikte yetiştirilmektedir. Tarım ürünleri arasında arpa ve buğday bulunur. Yeraltı kaynakları arasında demir, kükürt ve asbest bulunur. 2011 yılında sakinlerin % 90'ı hayvancılıkla uğraştığı için nispeten fakir kabul edilmiştir.[10]

Ayrıca bakınız değiştir

  Wikimedia Commons'ta Tashkurgan Tajik Autonomous County ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça değiştir

  1. ^ Area Code and Postal Code in Xinjiang Uygur Autonomous Region 28 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (İngilizce)
  2. ^ Muztağ Ata Dağı Uygurca'da Buz Dağ Ata veya Buz Dağlarının Atası anlamına gelir, B harfi M harfine çevrilmiştir.
  3. ^ Basitleştirilmiş Çince塔县政府办公室 (15 Aralık 2019). "Arşivlenmiş kopya" 塔什库尔干塔吉克自治县基本概况. Basitleştirilmiş Çince塔什库尔干政府门户网站 (Çince). 9 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. Basitleştirilmiş Çince全县总面积2.5万平方公里,辖12个乡镇50个村(社区),总人口4.1万人,塔吉克族占80.9%,是全国唯一的塔吉克民族自治县,外与巴基斯坦、阿富汗、塔吉克斯坦及克什米尔地区接壤,边境线长793.6公里, 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya" 家乡“塔什库尔干县”微名片. Basitleştirilmiş Çince塔什库尔干政府门户网站 (Çince). 24 Aralık 2018. 19 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020. Basitleştirilmiş Çince塔什库尔干自治县辖1镇、10乡、1场:塔什库尔干镇、塔什库尔干乡、提孜那甫乡、塔合曼乡、柯克亚柯尔克孜民族乡、达布达尔乡、库克西力克乡、班迪尔乡、瓦恰乡、马尔洋乡、大同乡、麻扎种羊场。 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya" 2018年统计用区划代码和城乡划分代码:塔什库尔干塔吉克自治县 (Çince). National Bureau of Statistics of the People's Republic of China. 2018. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. Basitleştirilmiş Çince统计用区划代码 名称 653131100000 塔什库尔干镇 653131101000 塔吉克阿巴提镇 653131200000 塔什库尔干乡 653131201000 塔合曼乡 653131202000 科克亚尔柯尔克孜族乡 653131203000 提孜那甫乡 653131204000 达布达尔乡 653131205000 马尔洋乡 653131206000 瓦恰乡 653131207000 班迪尔乡 653131208000 库科西鲁格乡 653131210000 大同乡 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya" 3-7 各地、州、市、县(市)分民族人口数 (Çince). Uygurcaشىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى Basitleştirilmiş Çince新疆维吾尔自治区统计局 Statistic Bureau of Xinjiang Uygur Autonomous Region. 15 Mart 2017. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017. 
  7. ^ A New Subspecies and New Combinations in Chinese Triticeae (Poaceae) (İngilizce)
  8. ^ Kengyilia kaschgarica (D. F. Cui) L. B. Cai, Novon. 6: 142. 1996. 6 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  9. ^ Kaxkorgan, China Page 22 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  10. ^ "The mountainous task of getting to school". China Daily. 30 Eylül 2011. 3 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020. 

Dış bağlantılar değiştir

Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi yönetim birimleri Başkent: Urumçi  
İl düzeyi şehir, İl, Özerk il İlçe düzeyi şehir, İlçe, Özerk ilçe, Bucak
Urumçi Tanrı Dağı Bucağı | Saybağ Bucağı | Yenişehir Bucağı | Şuymogu Bucağı | Tudun Haba Bucağı | Tapançeng Bucağı | Mitung Bucağı | Urumçi İlçesi
Karamay Karamay Bucağı | Maydağ Bucağı | Cerenbulak Bucağı | Orku Bucağı
Turfan İli Turfan | Toksun İlçesi | Piçan İlçesi
Kumul İli Kumul (şehir) | Ara Türük İlçesi | Barköl Kazak Özerk İlçesi
Hotan İli Hotan (şehir) | Hotan İlçesi | Lop İlçesi | Niya İlçesi | Guma İlçesi | Çira İlçesi | Keriye İlçesi | Karakaş İlçesi
Aksu İli Aksu (şehir) | Onsu İlçesi | Şayar İlçesi | Bay İlçesi | Avat İlçesi | Kuçar İlçesi | Kelpin İlçesi | Toksu İlçesi | Uçturfan İlçesi
Kaşgar İli Kaşgar | Maralbeşi İlçesi | Poskam İlçesi | Feyzivat İlçesi | Kağılık İlçesi | Yopurğa İlçesi | Kaşgar Yenişehir İlçesi | Mekit İlçesi | Yengisar İlçesi | Yarkent İlçesi | Kaşgar Kuna Şehir İlçesi | Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
Kızılsu Kırgız Özerk İli Atuş İlçesi | Akto İlçesi | Uluğçat İlçesi | Akçi İlçesi
Bayangolin Moğol Özerk İli Korla (şehir) | Hoçing İlçesi | Lopnur İlçesi | Hoşut İlçesi | Çerçen İlçesi | Bağraş İlçesi | Bügür İlçesi | Çakılık İlçesi | Yençi Hui Özerk İlçesi
Sanci Hui Özerk İli Sanci (şehir) | Fukang (şehir) | Guçung İlçesi | Manas İlçesi | Jimisar İlçesi | Hutubi İlçesi | Mori Kazak Özerk İlçesi
Bortala Moğol Özerk İli Bortala | Çing İlçesi | Arişang İlçesi
Özerk bölgesine doğrudan bağlı ilçe düzeyi şehir Shihezi | Aral | Tomşuk | Vujyaçü

İli Kazak Özerk İli

İli Kazak Özerk İli Alt-eyalet düzeyi özerk ili olup Tarbagatay ve Altay'ı yönetmektedir.)
Doğrudan bağlı Gulca | Kuytun | Gulca İlçesi | Tekes İlçesi | Nilka İlçesi | Moğolküre İlçesi | Künes İlçesi | Korgas İlçesi | Dokuztara İlçesi | Çapçal Şibe Özerk İlçesi
Tarbagatay İli Çöçek (şehir) | Usu (şehir) | Dörbiljin İlçesi | Çağantogay İlçesi | Saven İlçesi | Toli İlçesi | Kobuksar Moğol Özerk İlçesi
Altay İli Altay (şehir) | Çinggil İlçesi | Jeminay İlçesi | Koktokay İlçesi | Burçin İlçesi | Burultokay İlçesi | Kaba İlçesi

(Hotan, Aksay Çin'nin hakimiyeti üzerine Çin ile Hindistan arasında anlaşmazlık mevcuttur. Şu an fiilen Çin Halk Cumhuriyeti yönetmektedir.