2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri
2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 3 Kasım 2020'de yapılan 59.Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimidir. Her eyalet ve Columbia Bölgesi'ndeki seçmenler, dört yıllık bir dönem için bir başkan ve başkan yardımcısı seçmiştir. Resmî sonuçlara göre, eski başkan yardımcısı Joe Biden ve Kaliforniya senatörü Kamala Harris, mevcut Cumhuriyetçi başkan Donald Trump ve başkan yardımcısı Mike Pence'i mağlup etmiştir.[1] Seçimler, küresel COVID-19 pandemisi ve buna bağlı ekonomik durgunluk koşullarında gerçekleştirilmiştir. Bu seçim, 1900 yılından bu yana en yüksek seçmen katılımına sahip seçimdir. Biden, 81 milyonun üzerinde oy alarak, bir ABD başkanlık seçiminde bir adaya verilen en fazla oyu almıştır.[2]
 | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Seçiciler kurulunun 538 üyesi Çoğunluk için 270 seçici oy gerekli | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kamuoyu yoklamaları | |||||||||||||||||||||||||||||
| Katılım | %66,6 ( 6,5) | ||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
 Mavi: Biden/Harris Kırmızı: Trump/Pence | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
.jpg)
Modern dönemindeki en fazla adayın yarıştığı rekabetçi ön seçimlerde, Biden Demokrat Parti başkanlık adaylığını kazandı. Biden’ın başkan yardımcısı adayı Harris, büyük bir partinin biletinde başkan yardımcısı adayı olarak seçilen ilk Afrikalı-Amerikalı, ilk Asyalı-Amerikalı ve üçüncü kadın oldu. Trump, Cumhuriyetçi parti ön seçimlerinde toplamda 2.549 delege alarak, başkanlık ön seçimleri tarihinin en yüksek delegelerinden birini kazanarak yeniden adaylığını güvence altına aldı.[3] Jo Jorgensen, Spike Cohen ile birlikte Liberteryen Parti başkanlık adaylığını kazandı, Howie Hawkins ise Angela Nicole Walker ile birlikte Yeşil Parti başkanlık adaylığını güvence altına aldı.
Kayıtlı Demokratların, kayıtlı Cumhuriyetçilere kıyasla çok daha fazla oylarını posta yoluyla kullandığı görülmüştür.[4] Bu yüksek sayıda posta yoluyla oy kullanımı sonucunda, bazı salıncak eyaletlerinde oy sayımı ve sonuçları açıklamada geciktirmeleri yaşanmış; bu da büyük haber kuruluşlarının, Biden ve Harris'i başkan ve başkan yardımcısı olarak seçilmiş ilan etmelerini 7 Kasım 2020 sabahına kadar ertelemelerine neden olmuştur. Büyük medya ağları, bir eyaletteki oylama sonucunun, henüz sayılmamış olan oyların, tahmin edilen kazananın o eyaleti kazanmamasını engellemeyecek kadar yüksek istatistiksel güvence sağlandığında, o eyaleti aday için geçici olarak kazananı ilan eder.[5]
Biden, 306 delege alarak Seçiciler Kurulu'nda çoğunluğu kazandı, Trump ise 232 delege aldı. Trump, 1992'de George H. W. Bush'tan sonra yeniden seçim kaybeden ilk başkan oldu. Biden'ın zaferinin anahtarı, Michigan, Pennsylvania ve Wisconsin gibi Demokrat eğilimli salıncak eyaletlerindeki zaferleriydi. Trump, 2016'da bu eyaletleri az bir farkla kazanmıştı ve bu eyaletlerin toplam 46 seçiciler kurulu oyu, seçim sonucunu her iki adaydan birine kaydırmaya yeterli oldu. Biden ayrıca, 1992'den sonra Georgia'da, 1996'dan sonra Arizona'da ve 2008'den sonra Nebraska'nın 2. kongre bölgesinde başkanlık seçimlerini kazanan ilk Demokrat oldu.[6][7]
Hem Trump hem de Biden, 2024 başkanlık seçimleri için partilerinin adaylıkları için yarıştı, ancak Biden 2024 Temmuz'unda yarıştan çekildi. Harris, onun yerine Demokrat Parti'nin muhtemel başkan adayı oldu ve Minnesota valisi Tim Walz'ı başkan yardımcısı adayı olarak Seçti. Harris ve Walz, Trump ve JD Vance'e karşı seçimi kaybetti ve böylece Trump, Grover Cleveland'dan sonra iki ardışık olmayan dönem için seçilen ilk başkan oldu.
Seçim prosedürü
değiştirAmerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın İkinci Maddesi (İngilizce: Article Two) başkan adaylığının şartlarını ortaya koyar. İkinci Madde'ye göre başkan adayının (1) doğuştan Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olması, (2) en az 35 yaşında olması ve (3) en az 14 yıldır Amerika Birleşik Devletleri'nde ikamet etmesi gerekir. Başkan adaylar tipik olarak Amerika Birleşik Devletleri'nin çeşitli siyasi partilerinden birinden aday gösterilmek isterler. Bu adaylar da ön seçim gibi bir süreçte halkın oylarına dikkat ederek verilir. Ön seçimlerde halk başkan adayları yerine önceden nasıl oy vereceğini beyan eden parti delegesine oy verir; bu nedenle ön seçimler dolaylı seçimlerdir. Ön seçimlere dahil olmayan "süper delegeler" ise istediği adaya oy verebilir. Seçilmiş ve "süper" delegeler daha sonra yapılan bir kongrede resmî olarak oylarını kullanırlar. Bu oylara göre de siyasi partiler adaylarını seçerler. Başkan adayları tipik olarak, o partinin biletini oluşturmak için bir başkan yardımcısı adayı seçer ve parti kongresindeki delegelerin oyuna sunar.
Kasım ayındaki genel seçimler de dolaylı seçimlerdir. Burada seçmenler, Seçiciler Kurulunun (Electoral College) aday listesi için oy kullanırlar. Seçiciler Kurulunu oluşturan bu kimseler (elector) daha sonra doğrudan başkan ve başkan yardımcısını seçerler.[8] Seçimi kazanmak için gereken asgari 270 seçim oyunu hiçbir aday alamazsa, Temsilciler Meclisi Seçiciler Kurulundaki oylamadan en çok oy alan üç aday arasından başkanı seçmesi ve Senatonun başkan yardımcısını seçmesi koşuluyla bir seçim yapar. Başkanlık seçimi, Temsilciler Meclisi seçimleri, Senato seçimleri ve çeşitli eyalet ve yerel düzeydeki seçimlerle eşzamanlı olarak gerçekleştirilir.
Adaylar
değiştirCumhuriyetçi Parti
değiştirDonald Trump'ın, yeniden seçilmek için seçime girme niyeti bulunmaktaydı. Eski Massachusetts valisi Bill Weld, 15 Nisan 2019'da yapılan bir duyuruda Trump'ın Cumhuriyetçi Parti ön seçimlerimde ilk resmi rakibi olacağını bildirdi.[9]
Ön seçimler
değiştir17 Mart 2020 tarihinde partinin adayı olabilmek için yeterli delege sayısına ulaşan Trump, Cumhuriyetçi Parti'nin muhtemel adayı (presumptive nominee) statüsüne sahip oldu.[10] Sonraki gün Weld seçim kampanyasını durdurduğunu açıkladı.[11] Trump, 24 Ağustos 2020 tarihinde partisinin resmi adayı oldu.
Aday
değiştir | |||||||||||||||||||||||||||
| Donald Trump | Mike Pence | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Başkanlık için | Başkan yardımcılığı için | ||||||||||||||||||||||||||
 |
 | ||||||||||||||||||||||||||
| 45. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (2017–2021) |
48. Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı (2017–2021) | ||||||||||||||||||||||||||
| Kampanya | |||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||
Çekilmiş adaylar
değiştir| Cumhuriyetçi Parti'nin ön seçimde çekilmiş adayları | ||||||
| Bill Weld | Joe Walsh | Rocky De La Fuente | Mark Sanford | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
 |
 | ||||
| Massachusetts Valisi (1991–1997) | Illinois 8. seçim bölgesinden ABD Temsilciler Meclisi üyesi
(2011–2013) |
İş insanı | Güney Karolina 1. seçim bölgesinden ABD Temsilciler Meclisi üyesi (1995–2001), (2013–2019)
Güney Karolina Valisi (2003–2011) | |||
|
|
|
| |||
| Çekilme: 18 Mart 2020 391,472 oy 1 delege | Çekilme: 7 Şubat 2020 169,713 oy | 23 Nisan 2020'de 3. parti adaylığını kabul etti 85,306 oy | Çekilme: 12 Kasım 2019 4,258 oy | |||
Demokrat Parti
değiştirHillary Clinton'ın önceki seçimdeki yenilgisinden sonra Demokrat Parti büyük ölçüde lidersiz olarak görülmekteydi ve merkezci Clinton kanadı ile ilerlemeci Sanders kanadı parti içinde ayrılmıştı.
Ön seçimler
değiştir17 büyük adayın yer aldığı 2016 ön seçimlerine kıyasla 2020 ön seçimlerinde 29 büyük aday yer aldı ve sayı artış gösterdi.[12] Bu, modern ABD tarihinde en çok adayın katıldığı ön seçimi olma rekorunun kırılmasına neden oldu. Adaylar arasında pek çok kadın da yer almaktaydı.[13]
Şubat başında gerçekleştirilen ve Pete Buttigieg'in kazandığı Iowa caucusları sonucunda aday sayısı 11'e geriledi. İlerleyen zamanlarda Sanders ve Biden çeşitli eyalet ön seçimlerinde başarılar elde etti. Michael Bennet, Deval Patrick ve Andrew Yang bu süre zarfında seçim kampanyalarını durdurduklarını açıkladılar. Biden'ın Nevada ön seçimlerini kazanması sonucunda Buttigieg, Amy Klobuchar ve Tom Steyer da çekildi. 3 Mart'ta gerçekleştirilen Super Tuesday'den sonra Michael Bloomberg ve Elizabeth Warren çekildiklerini açıkladı. Bu dönemde ön seçimlerde Biden, Sanders ve az delege almış ve seçilmesi muhtemel olmasa da hala kampanyasını bitirmemiş Tulsi Gabbard bulunuyordu. Gabbard, 17 Mart'ta seçim kampanyasını durdurduğunu ve Biden'ı desteklediğini açıkladı. 8 Nisan'da da Bernie Sanders ön seçimlerden çekileceğini ve Biden'ı desteklediğini açıklayarak, Biden'ı ön seçimlerde kalan tek önemli aday ve DP'nin muhtemel Başkan adayı haline getirdi.
Aday
değiştir | |||||||||||||||||||||||||||||
| Joe Biden | Kamala Harris | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Başkanlık için | Başkan yardımcılığı için | ||||||||||||||||||||||||||||
_2.jpg) |
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 47.Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı (2009–2017) |
Kaliforniya senatörü (2017–2021) | ||||||||||||||||||||||||||||
| Kampanya | |||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||
Çekilmiş adaylar
değiştirAşağıdaki tablo, delege kazanmış ve ön seçimlerden çekilmiş Demokrat Parti başkanlık adaylarını göstermektedir. Adaylar çekildiklerini açıklama tarihlerine göre sıralanmıştır.
| Demokrat Parti'nin ön seçimde çekilmiş delegeye sahip adayları | |||||||
| Bernie Sanders | Tulsi Gabbard | Elizabeth Warren | Michael Bloomberg | Amy Klobuchar | Pete Buttigieg | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) |
_(cropped).jpg) |
.jpg) |
.jpg) |
.jpg) |
 | ||
| Vermont senatörü
(2007–günümüz) Vermont ABD Temsilciler Meclisi üyesi (1991–2007) |
Hawaii 2. seçim bölgesinden ABD Temsilciler Meclisi üyesi
(2013–günümüz) |
Massachusetts senatörü
(2013–günümüz) |
New York Belediye Başkanı
(2002–2013) Bloomberg L.P. CEO'su |
Minnesota senatörü
(2007–günümüz) |
South Bend, Indiana Belediye Başkanı
(2012–2020) | ||
|
|
|
|
|
.svg){kind=logo}
| ||
| Çekilme: 8 Nisan 2020
(Biden'ı destekledi) 8,823,936 oy 1,051 delege |
Çekilme: 19 Mart 2020
(Biden'ı destekledi) 233,079 oy 2 delege |
Çekilme: 5 Mart 2020
(Biden'ı destekledi) 2,668,057 oy 58 delege |
Çekilme: 4 Mart 2020
(Biden'ı destekledi) 2,430,062 oy 43 delege |
Çekilme: 2 Mart 2020
(Biden'ı destekledi) 501,332 oy 7 delege |
Çekilme: 1 Mart 2020
(Biden'ı destekledi) 874,727 oy 21 delege | ||
| [14] | |||||||
Liberteryen Parti
değiştirAday
değiştir
2020 seçimleri için Liberteryen Parti kadrosu | |||||||||||||||||||||||||||||
| Jo Jorgensen | Spike Cohen | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Başkanlık için | Başkan yardımcılığı için | ||||||||||||||||||||||||||||
|
.jpg)
| ||||||||||||||||||||||||||||
| Clemson University'de kıdemli okutman | Podcaster ve iş insanı | ||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Çekilmiş adaylar
değiştirBu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Yeşil Parti
değiştir24 Temmuz 2019'da, Yeşil Parti, Howie Hawkins'in başkanlık kampanyasını resmen tanıdı.[15]
Açıklanan adaylar
değiştir | |
|---|---|
| Howie Hawkins | Angela Walker |
| Başkanlık İçin | Başkan yardımcılığı için |
.jpg)
|
.jpg)
|
| Aktivitst | Aktivist |
 | |
Diğer Adaylar
değiştirSeçim konuları
değiştirSeçimleri ilişkilendiren temel konuları COVID-19 pandemisi, George Floyd'un öldürülmesi ve bunu takip eden protestolar, Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi hâkimi Ruth Bader Ginsburg'un ölümü üzerine yerine Amy Coney Barrett'ın atanması, Trump'ın çekilmeyi planladığı Paris Anlaşması ve iklim değişikliği düzenlemeleri ile Hasta Koruma ve Ekonomik Bakım Yasası'nın (Affordable Care Act) geleceği oluşturmuştur.[16]
Seçim tahminleri ve anketler
değiştirAşağıdaki harita, Eylül 2019'dan günümüze kadar iki adayın anket toplayıcılığı verilerine göre kazandığı eyaletleri göstermektedir. Anket toplayıcılığı verilerine göre DP adayı Joe Biden'ın, CP adayı Başkan Donald Trump'a karşı 7.9 puanlık üstünlüğü bulunmaktadır.
DP adayı 2016'da kazandı, ama güncel anket bilgisi yok | 66 |
Joe Biden, hata payı dışında | 124 |
Hata payı içerisinde | 259 |
Donald Trump, hata payı dışında | 32 |
CP adayı 2016'da kazandı, ama güncel anket bilgisi yok | 57 |
Sonuçlar
değiştir| Başkan Adayı | Yardımcı Başkan Adayı | Parti | Kazanılan Delege | Aldığı Oy | Oy Oranı | Kaynakça | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Joseph Robinette Biden Jr. | Kamala Devi Harris | Demokratik Parti | 306 | 81,268,924 | %51.31 | [17] | |
| Donald John Trump | Michael Richard Pence | Cumhuriyetçi Parti | 232 | 74,216,154 | %46,86 | ||
| Jo Jorgensen | Jeremy Cohen | Liberteryen Parti | 0 | 1,865,724 | %1,18 | ||
| Howie Gresham Hawkins | Angela Nicole Walker | Yeşil Parti | 0 | 405,035 | %0,26 | ||
| Diğer Adaylar | 0 | 627,566 | %0.40 | ||||
Kaynakça
değiştir- ^ "Biden officially secures enough electors to become president". AP News (İngilizce). 5 Aralık 2020. 13 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.
- ^ Lewis, Sophie (7 Aralık 2020). "Joe Biden breaks Obama's record for most votes ever cast for a U.S. presidential candidate - CBS News". www.cbsnews.com (İngilizce). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.
- ^ "Republican Convention 2020". www.thegreenpapers.com. 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.
- ^ Atske, Sara (20 Kasım 2020). "3. The voting experience in 2020". Pew Research Center (İngilizce). 27 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.
- ^ Wolf, Zachary B. (17 Ekim 2020). "Analysis: Here's how CNN makes election projections | CNN Politics". CNN (İngilizce). 9 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.
- ^ KUTV, Adam Forgie (13 Kasım 2020). "Joe Biden wins Georgia, turning the state blue for first time since '92". KUTV (İngilizce). 13 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.
- ^ "Biden Takes Electoral Vote in 2nd District, Trump Wins Nebraska's 4 Other Votes". Nebraska Public Media (İngilizce). 18 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.
- ^ "US Election guide: how does the election work?". The Daily Telegraph. 6 Kasım 2012. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.
- ^ "Bill Weld officially announces he is challenging Trump for GOP nomination in 2020". CNN. 15 Nisan 2019. 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
- ^ Budryk, Zack (March 17, 2020). "Trump becomes presumptive GOP nominee after sweeping primaries". The Hill. Retrieved March 17, 2020.
- ^ Karni, Annie (March 18, 2020). "Bill Weld, Trump's Last G.O.P. Challenger, Exits Presidential Race". The New York Times. ISSN 0362-4331. Retrieved March 18,2020.
- ^ Burns, Alexander; Flegenheimer, Matt; Lee, Jasmine C.; Lerer, Lisa; Martin, Jonathan (March 5, 2020). "Who's Running for President in 2020?". The New York Times. Retrieved March 8, 2020.
- ^ Jacobson, Louis (May 2, 2019). "The big 2020 Democratic primary field: What you need to know". PolitiFact. Archived from the original on May 22, 2019. Retrieved June 23, 2019.
- ^ Woodall, Hunter (8 Nisan 2020). "Bernie Sanders Suspends 2020 Presidential Campaign". The Daily Beast. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020.
- ^ "Hawkins officially recognized as Green Party candidate". 24 Temmuz 2019. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
- ^ * Edsall, Thomas B. (3 Haziran 2020). "Opinion | The George Floyd Election". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 12 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020.
- Baker, Peter (22 Eylül 2020). "With Nothing Else Working, Trump Races to Make a New Supreme Court Justice the Issue". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 17 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- Staff (26 Eylül 2020). "How Amy Coney Barrett Would Reshape the Court — And the Country". Politico (İngilizce). 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020.
- Armour, Stephanie (24 Eylül 2020). "Supreme Court Vacancy Makes Health Care Leading Issue in 2020 Elections". Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 14 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- McGrath, Matt (21 Ekim 2020). "US election 2020: What the results will mean for climate change". BBC. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2020.
- Brady, Jeff; Rott, Nathan; Ludden, Jennifer (22 Ekim 2020). "There's A Lot At Stake For The Climate In The 2020 Election". NPR. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2020.
- ^ "The Green Papers: 2020 General Election". thegreenpapers.com. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.