Vikipedi:Şapka koleksiyonculuğu

Kullanabilecek o kadar çok şapka var ki...

Şapka koleksiyonculuğu, Vikipedi veya diğer Viki projelerinde, gerçekten bunları kullanma amacından ziyade gösteriş ya da ego tatmini yapma amacıyla çeşitli hakların toplanmasıdır. Hizmetlilik başvurusunda görüş belirten kullanıcılar, aday kullanıcıların bu hakları gerçekten kullanacakları ya da yalnızca "şapka koleksiyonu yaptıkları" konusunda emin olmalıdırlar. Bundan ötürü hizmetli adaylarının, hizmetliliği, Vikipedi kariyerlerinin bir noktasında erişen birisinin yapması gereken bir şey olarak görmek yerine, neden hizmetli olmak istedikleri konusunda net fikirlere sahip olmaları gerekir.

Herhangi bir kullanıcı hakkına sahip olmamanız, herhangi bir şekilde eksik olduğunuz anlamı taşımaz. Örneğin birçok kullanıcı teknisyen değildir, ancak bu, topluluğun yalnızca küçük bir kısmının teknik konularla ilgili ve bilgili olmasından ötürüdür. Ancak aynı zamanda teknisyen olunması, tüm teknik konularda uzman olunduğu demek de değildir, yalnızca bu konularda faaliyet gösterebilecek yeteneklere sahip olunduğunu gösterir.

Elbette birisinin şapka koleksiyonu yaptığını öne sürmek için oldukça dikkatli olunması gerekir. Devriye, hatta hizmetli olmak isteyen her kullanıcıya bu suçlamayı yöneltmek, iyi niyet varsayma ilkesiyle örtüşmez.

Bazı haklar için başvuruyorsanız, genellikle olumlu bir faaliyet ve davranış kaydına atıfta bulunarak, bu haklara sahip olmanız durumunda Vikipedi'yi nasıl geliştireceğinizi göstermeniz gerekir. Yalnızca bu hakların faydalı olabileceğini değil, neden bunlara ihtiyacınız olduğuna dair kanıtlar gösterirseniz, şapka koleksiyonu yaptığınız yönündeki suçlamaları büyük ölçüde azaltacaksınızdır.

Genellikle kabul görülen işaretler

• Asgari yeterlilik: admins being asked to grant user rights are being asked to express trust that the user is able to operate within the policy without satisfactorily answering to relevant questions asked regarding the policy.
• Başvurulan kullanıcı haklarının ne olduğu hakkında bilgiye sahip olunduğuna dair net bir izlenimin elde edinilememesi.
• Başvurularda varsayımsal faydaların kanıt olarak gösterilmesi.
• Kullanıcı haklarının alınmasında "yüksekten başla, aşağı ilerle" ilkesi varmışçasına, gelişmiş kullanıcı haklarını (kâhya, küresel geri döndürme, Wikimedia Vakfı onaylı araştırmacı, denetçi gibi) almak için anlamsız başvurularda bulunma.
• Davranış değişikliği göstermeden sürekli olarak başvuruda bulunma.
• Hak taleplerinin reddedilmesi sonucunda, diğer kullanıcıların bu hakları nasıl aldıklarına ancak kendilerinin alamamış olmalarına dair şikayetlerde bulunma.
• Diğer Vikimedya projelerinde sahip olunan haklara dair şişirilmiş ifadeler kullanarak bunun, Türkçe Vikipedi'de de birtakım haklara sahip olunması için bir gerekçe olarak sunulması. Benzer şekilde bazı kullanıcılar, Türkçe Vikipedi'de sahip oldukları düşük seviyeli hakları kullanarak başka ortamlarda hak talebinde bulunabilmekte ve bu sayede tekrar Türkçe Vikipedi'ye dönerek, diğer ortamlardaki haklarına atıfta bulunarak burada daha gelişmiş hak talebinde bulunabilirler.

Muhtemel işaretler

• Yetki talepleri veya hizmetlilik başvurularındaki bildirimleri görmezden gelerek, görece yeni kullanıcıların bu hakları elde etmek için yaptıkları başvurularda heves kırıcı davranma.
• Hizmetli duyuru panosu gibi hizmetli alanlarına aşırı katılma ya da bu alanlarda gereksiz bir biçimde görevli memur gibi davranma.
• İçerik katkısı veya vandalizmle mücadele gibi katkılarda bulunmadan, Vikiproje ad alanındaki tartışmalara başından beri katılma.
• İstedikleri şapkaları hızlıca alabilme amacıyla, politika ve yönergeleri okuyarak en başından beri Vikipedi hakkında üst düzey bilgiye sahip olma (bu durumun kuklacılığa dair bir işaret olabileceği de unutulmamalı).
• Hak talebinde bulunulduğunda, bu haklara neden ihtiyacı olduğuna dair samimi bir gerekçe sunamama.
• Hak talebi makul bir gerekçeyle reddedildiğinde, bu hakkın nasıl alınabileceğine dair ısrarlı bir şekilde faaliyet gösterme.

Vikilerarası şapka koleksiyonculuğu

Vikilerarası şapka koleksiyonculuğu, kullanıcıların bir Viki projesinde sahip oldukları hakları diğer bir projede hak elde etme amacıyla kullanmasıyla gerçekleşir. Kullanıcı haklarının çoğu güven gerektirdiğinden bu durum her zaman için bir sorun oluşturmaz. Örneğin, uzun süredir Vikikaynak'ta hizmetlilik yapan bir kullanıcı Vikipedi'de de hizmetliliğe aday olursa, güvenilirlik konusunda yeni bir kullanıcıya kıyasla daha öndedir.

Ancak unutulmamalıdır ki bazı Viki projeleri, bazı kullanıcı haklarının verilmesi konusunda daha rahat davranabilirler. Hatta bazı haklar otomatik olarak, belli bir süre ya da değişiklik sayısına ulaşılınca dahi verilebilir. Bu açıdan bakıldığında, diğer projelerde sahip olunan hakların, Türkçe Vikipedi'de birtakım haklar talep edilirken çok fazla ön plana çıkarılmaması gerekmektedir.