Şensi
Şensi[2] ya da Shaanxi (Basitleştirilmiş Çince: 陕西; Geleneksel Çince: 陝西; pinyin: Shǎnxī; Wade–Giles: Shan-hsi), Çin'de bir yönetim bölgesi. Wei Nehri ile verimli Loess Platosu'nu içeren bölge, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır. Yönetim merkezi Xi'an'dır.
| Şensi Eyaleti | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Kısaltmalar: 陕/陝 veya 秦 (pinyin: Shǎn veya Qín) | ||||||||||||||
.svg)
| ||||||||||||||
| Adın kökeni | 陕 shǎn - Shanzhou (bugün Shan, Henan) 西 xī - batı "Shanzhou'nun Batısı" | |||||||||||||
| İdari birim türü | Eyalet | |||||||||||||
| Başkenti (ve en büyük şehri) |
Xi'an | |||||||||||||
| ÇKP Komitesi Sekreteri | Zhao Leji | |||||||||||||
| Vali | Zhao Zhengyong (vekaleten) | |||||||||||||
| Yüzölçümü | 205800 km² (11.) | |||||||||||||
| Nüfusu (2020) - Nüfus yoğunluğu |
39.528.999[1] (16.) 180 kişi/km² (21.) | |||||||||||||
| GSYİH (2010) - kişi başına |
CNY 1 trilyon 148,1 milyar $ (17.) CNY 27.133 4.008 $ (15.) | |||||||||||||
| İGE (2008) | 0.773 (orta) (22.) | |||||||||||||
| Başlıca etnik gruplar | Han Çinlisi - %99,5 Hui - %0,4 | |||||||||||||
| İl düzeyi | 10 | |||||||||||||
| İlçe düzeyi | 107 | |||||||||||||
| Belde düzeyi† | 1745 | |||||||||||||
| ISO 3166-2 | CN-61 | |||||||||||||
| Resmî websitesi www.shaanxi.gov.cn (Çince) | ||||||||||||||
İdari yapılanma değiştir
Şensi Eyaleti toplam 10 farklı idari bölümden oluşmaktadır. Başkent Xi'an "eyalet altı şehir", 9 diğer bölüm ise "il düzeyi şehir" olarak sınıflandırılır:
| Şensi Eyaleti'nin İdari Bölümleri | Bölüm kodu[3] | İsim | Çince Pinyin |
Alan (km2) |
Nüfus (2020 Nüfus Sayımı)[1][4] |
Merkez | İlçe düzeyi bölümler[5] | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Semtler | İlçe düzeyi şehirler | İlçeler | |||||||
| 610000 | Şensi Eyaleti | 陕西省 Shǎnxī Shěng |
205.623,88 | 39.528.999 | Xi'an Şehri | 31 | 7 | 69 | |
| — Eyalet altı şehirler — | |||||||||
| 610100 | Xi'an Şehri | 西安市 Xī'ān Shì |
10.096,81 | 12.183.280 | Weiyang Semti | 11 | 2 | ||
| — İl düzeyi şehirler — | |||||||||
| 610200 | Tongchuan Şehri | 铜川市 Tóngchuān Shì |
3.884,81 | 698.322 | Yaozhou Semti | 3 | 1 | ||
| 610300 | Baoji Şehri | 宝鸡市 Bǎojī Shì |
18.116,93 | 3.321.853 | Jintai Semti | 4 | 8 | ||
| 610400 | Xianyang Şehri | 咸阳市 Xiányáng Shì |
10.323,99 | 4.983.340 | Qindu Semti | 3 | 2 | 9 | |
| 610500 | Weinan Şehri | 渭南市 Wèinán Shì |
13.030,56 | 4.688.744 | Linwei Semti | 2 | 2 | 7 | |
| 610600 | Yan'an Şehri | 延安市 Yán'ān Shì |
37.030,54 | 2.282.581 | Baota Semti | 2 | 1 | 10 | |
| 610700 | Hanzhong Şehri | 汉中市 Hànzhōng Shì |
27.096,43 | 3.211.462 | Hantai Semti | 2 | 9 | ||
| 610800 | Yulin Şehri | 榆林市 Yúlín Shì |
42.920,18 | 3.624.750 | Yuyang Semti | 2 | 1 | 9 | |
| 610900 | Ankang Şehri | 安康市 Ānkāng Shì |
23.536,31 | 2.493.436 | Hanbin Semti | 1 | 1 | 8 | |
| 611000 | Shangluo Şehri | 商洛市 Shāngluò Shì |
19.587,31 | 2.041.231 | Shangzhou Semti | 1 | 6 | ||
Nüfus değiştir
2020 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Şensi Eyaleti'nin toplam nüfusu 39.528.999.[1]
Etnik yapı değiştir
Şensi Eyaleti sınırları içerisinde nüfusları 10 bin'i aşan etnik gruplar şunlardır:
| Etnik grup | Nüfus |
|---|---|
| Han | 37.137.743 |
| Hui | 138.716 |
| Mançu | 16.291 |
Diller değiştir
Şensi başkenti Xi'an'in bulunduğu Guanzhong bölgesi genelinde dilbilimsel olarak Beifanghua (Mandarin)'in bir değişkesi olan Zhongyuan Guanhua'nın bir lehçesi olan Guanzhong lehçesi konuşulur. Şensi'nin kuzeyinde Jin Çincesi'nin farklı lehçeleri konuşulur; ör. Yan'an şehrine bağlı Zhidan ve Yanchuan ilçelerinde konuşulan Zhi-Yan lehçesi. Eyaletin güneyinde ise kendisi de Beifanghua'nın bir değişkesi olarak sınıflandırılan Güneybatı Guanhua'nın farklı şiveleri konuşulur; ör. Hanzhong şehrinde konuşulan Hanzhong lehçesi.
Ayrıca bakınız değiştir
Wikimedia Commons'ta Şensi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça değiştir
- ^ a b c "陕西省第七次全国人口普查主要数据公报（第二号）". 陕西省统计局. 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Yavuz Alogan; Philip Short (2007). "Mao Zedong". İthaki Yayınları. ISBN 978-975-273-395-4. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2012..(Türkçe)
- ^ "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2017.
- ^ "西咸新区第七次全国人口普查公报（第二号）". 陕西省西咸新区开发建设管理委员会. 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN 978-7-5037-7130-9.
- ^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.