Vikipedi

İntrakraniyal anevrizma

serebrovsküler hastalık
(Serebral anevrizma sayfasından yönlendirildi)

Beyin anevrizması veya Serebral anevrizma olarak da bilinen intrakraniyal anevrizma, çoğunlukla bir serebral arter duvarındaki zayıflık sonucu damarda lokal bir genişleme veya balonlaşmanın gerçekleştiği serebrovasküler hastalıktır.

İntrakraniyal anevrizma
Diğer adlarSerebral anevrizma, beyin anevrizması
Baziler arter ve vertebral arter anevrizması
Olağan başlangıcı30–60 yaş aralığı
UzmanlıkInterventional neuroradiology, Beyin ve sinir cerrahisi, nöroloji Bunu Vikiveri'de düzenleyin
BelirtilerSemptomsuz veya ciddi baş ağrısı, görme problemleri, bulantı ve kusma, konfüzyon[1]
NedenleriHipertansiyon, infeksiyon, kafa travması[2]
Risk faktörüTütün kullanımı, yaş, aile öyküsü, kokain kullanımı[3]
TanıAnjiografi, BT
TedaviEndovasküler koiling, cerrahi klipleme, serebral bypass cerrahisi, pipeline embolizasyon

Serebral dolaşımın posterior (arka) kısmındaki anevrizmalar ( baziler arter, vertebral arterler ve posterior komünikan arter ) daha yüksek yırtılma riskine sahiptir. Baziler arter anevrizmaları tüm intrakraniyal anevrizmaların sadece %3-5'ini oluşturur ancak posterior dolaşımda en sık görülen anevrizmalardır.

Sınıflandırma değiştir

 
Beyin anevrizması diyagramı.

Beyin anevrizmaları hem boyut hem de şekle göre sınıflandırılır. Küçük kabul edilen anevrizmaların çapı 15 mm'nin altındadır. Büyük olarak sınıflandırılanları (15 ila 25 mm) dışında, dev (25 – 50 mm) ve süper dev (50 mm'nin üzerinde) boyutta lezyonlar da vardır.[4]

Berry (sakküler) anevrizmalar değiştir

Berry anevrizmaları olarak da bilinen sakküler anevrizmalar, yuvarlak bir tomurcuk olarak görünür ve en yaygın serebral anevrizma şeklidir.[5][6] Nedenleri arasında bağ dokusu bozuklukları, polikistik böbrek hastalığı, arteriyovenöz malformasyonlar, tedavi edilmemiş hipertansiyon, tütün kullanımı, kokain ve amfetaminler, intravenöz ilaç kötüye kullanımı (bulaşıcı mikotik anevrizmalara neden olabilir), alkolizm, yoğun kafein alımı, kafa travması ve arter duvarı enfeksiyonları bulunur. Bakteriyemi kaynaklı olarak mikotik anevrizmalar oluşabilir.[7]

Fuziform anevrizmalar değiştir

Fuziform (dolikoektatik) anevrizmalar, sadece bir arter duvarının tüm segment ve alanında genişlemesini temsil eder. Tahminen yıllık yüzde 1,6-1,9 arasında yırtılma riski vardır.[8][9]

Mikroanevrizmalar değiştir

Charcot-Bouchard anevrizmaları olarak da bilinen mikroanevrizmalar tipik olarak küçük kan damarlarında (300 mikrometreden küçük çaptaki), çoğunlukla bazal gangliyonların lentikülostriat damarlarında görülür ve kronik hipertansiyon ile ilişkilidir.[10] Charcot-Bouchard anevrizmaları kafa içi kanamanın yaygın bir nedenidir.[11]

Belirti ve bulgular değiştir

Küçük ve hızlı bir değişim göstermeyen anevrizmalar herhangi bir bulgu vermeyebilir. Bir anevrizma yırtılmadan önce, kişi ani ve alışılmadık derecede şiddetli baş ağrısı tarifler. Bunun yanında mide bulantısı, görme bozukluğu, kusma ve bilinç kaybı gibi semptomlar yaşayabilir veya hiç semptom göstermeyebilir.[12]

Subaraknoid kanama değiştir

 Bir anevrizma yırtılırsa, beynin çevresindeki ve içerisindeki boşluklara kan sızmaya başlar. Buna subaraknoid kanama denir. Başlangıç genellikle belirti göstermeden ani gerçekleşebilir. Kişi "o güne kadar yaşamadığı şiddette baş ağrısı yaşadığını" ifade edebilir.[13][14] Subaraknoid kanamanın semptomları, anevrizmanın yeri ve boyutuna bağlı olarak farklılık gösterir.[14] Rüptüre bir anevrizmanın belirtileri şunları içerebilir:[15]

  • birkaç saatten günlere kadar sürebilen ani şiddetli baş ağrısı,
  • mide bulantısı ve kusma,
  • uyuşukluk, kafa karışıklığı ve/veya bilinç kaybı,
  • görsel anormallikler,
  • menenjizm
  • baş dönmesi

Hemen hemen tüm anevrizmalar tepe noktalarına yakın yırtılır. Bu subaraknoid boşlukta ve bazen beyin parankiminde kanamaya yol açar. Anevrizmadan küçük bir kan sızıntısı, yırtılmadan (rüptür) önce başlayabilir ve bu da baş ağrılarına neden olabilir. Hastaların yaklaşık %60'ı rüptürden hemen sonra ölür.[16] Daha büyük anevrizmaların yırtılma eğilimi daha fazladır, ancak çoğu yırtılmış anevrizmanın çapı 10 mm'den azdır.[17]

Mikroanevrizmalar değiştir

Mikroanevrizma kavramı küçük boyutlu anevriamaları tarif etmek için kullanılmaktadır. Rüptüre bir mikroanevrizma, fokal nörolojik defisit ile bulgu veren intraserebral kanamaya neden olabilir.[17]

Yeniden kanama, hidrosefali (beyin omurilik sıvısının aşırı birikimi), vazospazm (kan damarlarının spazmı veya daralması) veya çoklu anevrizmal oluşumu da gerçekleşebilir. Beyin anevrizmasından yırtılma riski anevrizmanın boyutuna göre değişir, anevrizma boyutu arttıkça risk de artar.[18]

Vazospazm değiştir

Vazospazm, damar daralması anlamını taşır ve subaraknoid kanama sekonder olarak ortaya çıkabilir. En sık 21 gün içinde ortaya çıkmakta ve hastaların %60'ında görülmektedir. Vazospazmın subaraknoid boşlukta biriken makrofajlar ve nötrofiller gibi inflamatuar hücrelerin apoptozisine sekonder olduğu düşünülmektedir. Bu hücreler, kanayan bölgede biriken kan hücrelerini fagosite etmek için dolaşımdan subaraknoid boşluğa geçerler. Apoptozu takiben, vazospazma neden olan endotelinler ve serbest radikaller de dahil olmak üzere vazokonstriktörler bölgeye salınmaktadır.[19]

Risk faktörleri değiştir

İntrakraniyal anevrizmalar, edinsel veya genetik koşullardan kaynaklanabilir. Hipertansiyon, sigara, alkolizm ve obezite beyin anevrizmalarının gelişimi ile ilişkilidir.[20][17][21] Kokain kullanımı ayrıca kafa içi anevrizmaların gelişimi ile ilişkilendirilmiştir.[14]

Kafa travması ve enfeksiyonlar da sorumlu tutulabilmektedir.[20]

Genetik bağlantı değiştir

Aort koarktasyonu da arteriyovenöz malformasyon gibi bilinen bir risk faktörüdür.[20][22] Bağ dokusu hastalığı ile ilişkili genetik durumlar anevrizmaların gelişimi ile de ilişkili olabilir.[13] Bu hastalıklar şunları içerir:[23]

Perlekan, elastin, kolajen tip 1 A2, endotelyal nitrik oksit sentaz, endotelin reseptörü A ve sikline bağımlı kinaz inhibitörü dahil olmak üzere, belirli genlerin kafa içi anevrizmaların gelişimi ile ilişkisini de bildirmiştir. Son zamanlarda, intrakraniyal anevrizmaların gelişimi ile ilgili olarak birkaç genetik lokus tanımlanmıştır. Bunlar 1p34–36, 2p14–15, 7q11, 11q25 ve 19q13.1–13.3'ü içerir.[24]

Sakküler anevrizmalar değiştir

 
Kafa içi sakküler anevrizmaların en sık görüldüğü yerler

Sakküler anevrizmalar hemen hemen her zaman kan damarlarındaki kalıtsal zayıflıkların bir sonucudur ve sıklık sırasına göre şu arterleri etkiler;[25][26][27]

Teşhis değiştir

 
ACOM'da (anterior komünikan arter) 2,6 mm çapında anevrizmayı gösteren BT anjiyografi.

Şüphelenildiğinde, intrakraniyal anevrizmalar manyetik rezonans veya BT anjiyografi kullanılarak radyolojik olarak teşhis edilebilir.[28] Ancak bu yöntemlerin küçük anevrizmaların teşhisi için sınırlı duyarlılığı vardır.[28] Bir anevrizmanın rüptüre olup olmadığının belirlenmesi tanı için kritik öneme sahiptir. Lomber ponksiyon (LP), anevrizma rüptürünü ( subaraknoid kanama ) belirlemek için altın standart tekniktir. LP gerçekleştirildikten sonra, BOS değerlendirilir.[29]

Tedavi değiştir

 
Klemplemeye hazır Mayfield ve Drake anevrizma klipleri

Rüptüre serebral anevrizması olan bireyler için acil tedavi genellikle bozulan solunumun düzeltilmesini ve kafa içi basıncının düşürülmesini kapsamaktadır. İntrakraniyal anevrizmaların tedavisi için iki seçenek vardır: cerrahi kapama (klipleme) veya endovasküler koil uygulaması. Mümkünse, yırtılmış anevrizmayı iptal etmek ve tekrarlayan kanama riskini azaltmak için genellikle kanamadan sonraki ilk 24 saat içinde cerrahi klipleme veya endovasküler koiling yapılır.[30]

Büyük bir meta-analiz, cerrahi klipleme ve endovasküler koil sonuçları ve risklerinin istatistiksel olarak benzer olduğunu bulmuş olsa da, bir fikir birliğine varılamamıştır.[31] Yapılmış bir çalışmada intraserebral anevrizmalar endovasküler koil kullanılarak tedavi edildiğinde daha yüksek bir nüks oranına işaret ediyor gibi görünmektedir.

Prognoz değiştir

Sonuçlar anevrizmanın boyutuna bağlıdır.[32] Küçük anevrizmaların (7 mm den az) yırtılma riski düşüktür ve yavaş büyürler.[32] Bu boyuttaki anevrizmalarda yırtılma riski yüzde birden azdır.[32]

Rüptüre bir serebral anevrizmanın prognozu, anevrizmanın kapsamına ve konumuna, kişinin yaşına, genel sağlığına ve nörolojik durumuna bağlıdır. Rüptüre serebral anevrizması olan bazı kişiler ilk kanamadan sonra ölürler.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Brain aneurysm - Symptoms and causes". Mayo Clinic. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  4. ^ "What You Should Know About Cerebral Aneurysms". www.hopkinsmedicine.org. 30 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  5. ^ "What You Should Know About Cerebral Aneurysms". www.hopkinsmedicine.org. 30 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. "What You Should Know About Cerebral Aneurysms" 30 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. www.hopkinsmedicine.org.
  6. ^ Neurological differential diagnosis : a prioritized approach. 3. Dr. Oxford: Blackwell Publishing. 2005. s. 133. ISBN 978-1-4051-2039-5. 
  7. ^ Koutsothanasis G.A.; Sampath R., Berry Aneurysm (update: October 2, 2020). Link https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557480/ 17 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ Xu (7 Nisan 2017). "Dolichoectatic aneurysms of the vertebrobasilar system: clinical and radiographic factors that predict poor outcomes". Journal of Neurosurgery (İngilizce). 128 (2): 560-66. doi:10.3171/2016.10.JNS161041. ISSN 1933-0693. PMID 28387624. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  9. ^ Fusiform and dolichoectatic aneurysms By James R Brorson MD (Dr. Brorson of the University of Chicago received consultation fees from CVS-Caremark, National Peer Review Corporation, and Medico-legal Consulting.) Originally released October 28, 1997; last updated January 29, 2017; expires January 29, 2020 https://tcapp.org/wp-content/uploads/2017/09/Fusiform-and-Dolichoectatic-Aneurysms.pdf 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  10. ^ Kumar; Abbas; Fausto, eds. (2005). Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease (7th ed.). China: Elsevier. ISBN 978-0-7216-0187-8. 
  11. ^ Charcot Bouchard Aneurysm, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2021, PMID 31971704, 17 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Mayıs 2021 
  12. ^ Brisman (31 Ağustos 2006). "Cerebral aneurysms". The New England Journal of Medicine. 355 (9): 928-39. doi:10.1056/nejmra052760. PMID 16943405. 
  13. ^ a b Rapid Review Pathology. 2nd. St. Louis: Mosby. 2006. s. 158. ISBN 978-0-323-04414-1. 
  14. ^ a b c Stroke Essentials for Primary Care: A Practical Guide. New York: Humana Press. 2009. ss. 86-88, 153. ISBN 978-1-934115-01-5. 
  15. ^ "Subarachnoid Hemorrhage". Harvard Health. 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021. 
  16. ^ Forensic pathology. 2nd. Boca Raton, FL: CRC Press. 2001. s. 61. ISBN 978-0-8493-0072-1. 
  17. ^ a b c Stroke Essentials for Primary Care: A Practical Guide. New York: Humana Press. 2009. ss. 86-88, 153. ISBN 978-1-934115-01-5. Alway, David; Cole, John Walden, eds. (2009). Stroke Essentials for Primary Care: A Practical Guide. New York: Humana Press. pp. 86–88, 153. ISBN 978-1-934115-01-5.
  18. ^ Korja Miikka (1 Temmuz 2014). "Lifelong Rupture Risk of Intracranial Aneurysms Depends on Risk Factors". Stroke. 45 (7): 1958-63. doi:10.1161/STROKEAHA.114.005318. PMID 24851875. 
  19. ^ Gallia (1 Ekim 2006). "Leukocyte-endothelial cell interactions in chronic vasospasm after subarachnoid hemorrhage". Neurological Research. 28 (7): 750-58. doi:10.1179/016164106X152025. PMID 17164038. 
  20. ^ a b c Rapid Review Pathology. 2nd. St. Louis: Mosby. 2006. s. 158. ISBN 978-0-323-04414-1. Goljan, Edward F. (2006). Rapid Review Pathology (2nd ed.). St. Louis: Mosby. p. 158. ISBN 978-0-323-04414-1.
  21. ^ Pathology the big picture. New York: McGraw-Hill Medical. 2008. s. 148. ISBN 978-0-07-159379-3. 
  22. ^ Forensic pathology. 2nd. Boca Raton, FL: CRC Press. 2001. s. 61. ISBN 978-0-8493-0072-1. DiMaio, Vincent J.; DiMaio, Dominick (2001). Forensic pathology (2nd ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. p. 61. ISBN 978-0-8493-0072-1.
  23. ^ Caranci (2012). "Epidemiology and genetics of intracranial aneurysms". European Journal of Radiology. 82 (10): 1598-605. doi:10.1016/j.ejrad.2012.12.026. PMID 23399038. 
  24. ^ van der Voet (1 Mart 2004). "Intracranial Aneurysms in Finnish Families: Confirmation of Linkage and Refinement of the Interval to Chromosome 19q13.3". The American Journal of Human Genetics. 74 (3): 564-71. doi:10.1086/382285. PMC 1182270 $2. PMID 14872410. 
  25. ^ Clinical neuropathology : text and color atlas. Online-Ausg. New York: Demos. 2007. s. 70. ISBN 978-1-888799-97-2. 
  26. ^ Dorland's Medical Dictionary'de "berry aneurysm"
  27. ^ The hands-on guide to imaging. Oxford: Blackwell. 2004. s. 204. ISBN 978-1-4051-1551-3. 
  28. ^ a b White (1 Haziran 2001). "Intracranial Aneurysms: CT Angiography and MR Angiography for Detection – Prospective Blinded Comparison in a Large Patient Cohort". Radiology. 219 (3): 739-49. doi:10.1148/radiology.219.3.r01ma16739. ISSN 0033-8419. PMID 11376263. 
  29. ^ Mark (2015). "Validation of cerebrospinal fluid findings in aneurysmal subarachnoid hemorrhage". The American Journal of Emergency Medicine. 33 (9): 1249-52. doi:10.1016/j.ajem.2015.05.012. PMID 26022754. 
  30. ^ Park (1 Şubat 2015). "Formal protocol for emergency treatment of ruptured intracranial aneurysms to reduce in-hospital rebleeding and improve clinical outcomes". Journal of Neurosurgery (İngilizce). 122 (2): 383-91. doi:10.3171/2014.9.JNS131784. ISSN 1933-0693. PMID 25403841. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  31. ^ Raja (June 2008). "Microsurgical clipping and endovascular coiling of intracranial aneurysms: a critical review of the literature". Neurosurgery. 62 (6): 1187-202; discussion 1202-03. doi:10.1227/01.neu.0000333291.67362.0b. PMID 18824986. 
  32. ^ a b c "Growth and Rupture Risk of Small Unruptured Intracranial Aneurysms: A Systematic Review". Ann. Intern. Med. 167 (1): 26-33. July 2017. doi:10.7326/M17-0246. PMID 28586893. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İntrakraniyal_anevrizma&oldid=31589505" sayfasından alınmıştır