Max von Sydow

İsveçli oyuncu (1929-2020)
(Max Von Sydow sayfasından yönlendirildi)

Max Carl Adolf von Sydow (d. 10 Nisan 1929 - ö. 8 Mart 2020), hayatının son dönemlerinde Fransa'ya taşınan ve Fransız vatandaşı olan İsveçli aktördür. Avrupa ve Amerikan sinema, televizyon ve tiyatroda 70 yıllık bir kariyeri vardı, 150'den fazla filmde ve çok sayıda televizyon dizisinde birden çok dilde rol aldı. Fransız vatandaşı oldu ve hayatının son on yıllarını Fransa'da yaşadı.

Max von Sydow
von Sydow 2016 Cannes Film Festivali'nde
DoğumMax Carl Adolf von Sydow
10 Nisan 1929(1929-04-10)
Lund, İsveç
Ölüm8 Mart 2020 (90 yaşında)
Provence, Fransa
Vatandaşlıkİsveç (1929–2002)
Fransa (2002–2020)
MeslekTiyatro ve sinema oyuncusu
Dönem1948-2018
Boy1,94m
Evlilik
Christina Olin
(e. 1951; b. 1979)

Catherine Brelet (e. 1997)
Çocuk(lar)4

Erken dönemi

değiştir

Carl Adolf von Sydow, 10 Nisan 1929'da İsveç'in Lund şehrinde doğdu.[1] Babası Carl Wilhelm von Sydow, Lund Üniversitesi'nde bir etnolog ve halk bilimi profesörüydü.[2][3] Annesi Barones Maria Margareta Rappe bir öğretmendi.[2][4][5] Von Sydow yarı Alman kökenliydi. Baba tarafından dedesi olan David Sydow ("von" veya "Von" aile soyadına sonradan eklendi), 1724'te Pomeranya'dan Kalmar bölgesine göç etti. Annesi de kısmen Pomeranya kökenliydi.[6][7] Von Sydow bir Lutheran olarak yetiştirildi, ancak 1970'lerde agnostik oldu.[8]

Kariyeri

değiştir

Ingmar Bergman'ın filmlerinde yer alan Sydow, hem Bergman, hem de onun İsveç Film Enstitüsü tarafından keşfedilip çeşitli filmlerde başarılı bir şekilde kariyerine başlayınca, kısa zamanda tüm Avrupa ve dünya tarafından tanınan ve aranan isim oldu. Çoğunlukla gizemli ve casus rollerinde görülen von Sydow, Bergman'ın dram filmlerinde de, yer almıştır.

Max Von Sydow, İsveç'ten çıkan tek ve en iyi erkek oyuncu unvanını kazanmış bir isimdir. Kariyerinin en önemli filmlerinden olan 1957 yapımı Yedinci Mühür adlı Ingmar Bergman'ın filminde tüm dikkatleri üzerine çekti.

Ünlü Amerikalı yönetmen Sydney Pollack'ın 1975 yılında Three Days of the Condor (Akbabanın Üç Günü) adlı filmde Robert Redford ve Faye Dunaway ile birlikte, kötü adam rolünü başarılı bir şekilde canlandırır ve burada bir casusu oynar.

1973 senesinde, ünlü Yönetmen William Friedkin'in ilk Şeytan filminde, rahip rolünü üstlenmiştir. 1981 Senesine gelindiğinde ise, James Bond serisi filmlerinden olan, Never Say Never Again adlı filmde, Sean Connery ile başrolleri üstlenmiştir.

1981 yılında, Escape to Victory filminde Michael Caine ve Sylvester Stallone ile başrolleri üstlenmiştir. 1982 senesinde, Barbar Conan filminde Arnold Schwarzenegger ile birlikte oynamıştır. 1986 yılına gelindiğinde, Woody Allen'ın önemli filmleri arasında olan Hannah And Her Sister filminde, Michael Caine, Woody Allen ve Mia Farrow gibi önemli isimlerle oynamıştır.

1976 Yılında, ünlü İtalyan yönetmen Francesco Rosi'nin Cadaveri eccellenti filminde yine karanlık bir Adam rolünü canlandırmıştır.

Yine 1976 yılında, bir diğer önemli filmi ise Lanetliler Gemisi'dir ve burada da geminin hakimi ve baş kaptanını canlandırmıştır. Bu film ise, Faye Dunaway, Orson Welles ve Fernando Rey gibi o dönemin yıldız oyuncu kadrosundan oluşmuştur.

1975 senesinde Rus aktör Yul Brynner ile The Ultimate Warrior'da boy gösterdi. 1972 de yine bir casus filmi olan Embassy de, ünlü oyuncu Ray Milland ile birlikte oynadı.

1970 senesinde yine bir casus filmi olan ve dünyaca ünlü Amerikalı yönetmen John Huston'ın The Kremlin Letter filminde Richard Boone ve Orson Welles ise iyi bir performans sergiledi. 1968 yılında, ünlü İngiliz oyuncu Alec Guinness ile birlikte The Quiller Memorandum filminde oynadı. Yine 1968 yılında Ingmar Bergman'ın Vargtimmen adlı dram korku filminde, ünlü Norveçli güzel aktriss Liv Ullmann ile başrolleri paylaştı.

Dönemin önemli yönetmenlerinden, George Roy Hill'in 1966 yapımı Hawaii filminde, ünlü oyuncular Gene Hackman, Julie Andrewss ve Richard Harris ile birlikte oynadı. 1965 yılında tarihi bir film olan, The Greatest Story Ever Told da İs rolünü canlandırırken, Caroll Baker, Martin Landau, Charlton Heston ve Van Heflin gibi isimlerle filmde birlikte oynadı.

Max Von Sydow sinema kariyerinde 150'den fazla filmde rol almış ve genellikle casus filmleri ile ünlenmiş bir oyuncudur. Uzun boylu, donuk yüzlü, soğuk görünümü ile karakter oyunculuğu sunmuştur.

Özel hayatı ve ölümü

değiştir

1 Ağustos 1951'de, aktris Christina Inga Britta Olin ile evlendi ve Claes ve Henrik adında iki erkek çocukları oldu. Her ikisi de babalarıyla Hawaii filminde oynamışlardır. Sydow ile Olin'in 1979 senesinde boşandılar. Bu ayrılıktan sonra, 30 Nisan 1997 günü, Fransız belgeselci Catherine Brelet ile evlendi. Bu evliliğinden de iki çocuğu oldu: Yves ve Cedric.

Von Sydow, Brelet ile evlendikten sonra Paris'e taşındı. 2002'de Fransa vatandaşı oldu ve o sırada İsveç vatandaşlığından vazgeçmek zorunda kaldı.[9]

Von Sydow'un ya agnostik ya da ateist olduğu bildirildi.[10] 2012 yılında bir röportajda Charlie Rose'a, Ingmar Bergman'ın kendisine ölümden sonra bir yaşam olduğunu göstermek için onunla iletişime geçeceğini söylediğini söyledi. Rose, von Sydow'a Bergman'dan haber alıp almadığını sorduğunda, onu duyduğunu söyledi, ancak bu ifadenin tam anlamı üzerinde daha fazla ayrıntıya girmemeyi seçti. Aynı röportajda, kendisini gençliğinde bir şüpheci olarak tanımladı, ancak bu şüphenin ortadan kalktığını ve Bergman'ın öbür dünyaya olan inancına katıldığını belirtti.[11]

Max Von Sydow, eşiyle birlikle genellikle Paris şehrinde yaşamıştır. Kitap okumayı, müzik dinlemeyi ve bahçe işleriyle uğraşmak hobileri arasındaydı. 2002 yılından ölümüne kadar İsveç ve Fransız dostluğunu sürdürmeye devam etmiştir.

Von Sydow, 8 Mart 2020'de 90 yaşında Fransa'nın Provence kentindeki evinde öldü; ölümü ile ilgili hiçbir sebep belirtilmedi.

Filmografi

değiştir
Yıl Film Rolü Notlar
1949 Only a Mother Nils
1951 Miss Julie Hand
1953 Ingen mans kvinna Olaf
1956 Rätten att älska Bergman
1957 Herr Sleeman kommer Avcı TV
Yedinci Mühür Antonius Block
Yaban Çilekleri Henrik Åkerman
1958 Brink of Life Harry Andersson
Rabies Bo Stensson Svenningson
The Magician Albert Emanuel Vogler
1960 Genç Bakire Pınarı Töre
The Wedding Day Anders Frost
1961 Aynanın İçinden Martin
1962 Adventures of Nils Holgersson Baba
Sevgili Evli Adam
1963 Kış Işıkları Jonas Persson
1965 4x4 Kvist (segment "Uppehåll i myrlandet")
The Reward Scott Swenson
The Greatest Story Ever Told Jesus Christ
1966 The Quiller Memorandum Oktober
Hawaii Reverend Abner Hale Nominated – Golden Globe Award for Best Motion Picture Actor - Drama
Here's Your Life Smålands-Pelle
1967 The Diary of Anne Frank Otto Frank TV
1968 Kurtların Saati Johan Borg
Black Palm Trees Gustav Olofsson
Utanç Jan Rosenberg
1969 Made in Sweden Magnus Rud
The Passion of Anna Andreas Winkelman
1970 The Kremlin Letter Albay Kosnov
1971 The Night Visitor Salem
Göçmenler Karl Oskar
The Apple War Roy Lindberg
Temas Andreas Vergerus
1972 Embassy Gorenko
Cabaret Yaşlı Alman Adam küçük rolde(Song "Tomorrow Belongs to Me")
Yeni Toprak Karl Oskar
1973 The Exorcist Father Lankester Merrin Nominated – En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Altın Küre Ödülü - Sinema
1974 Steppenwolf Harry Haller
1975 The Ultimate Warrior Baron
Egg! Egg! A Hardboiled Story Baba
Three Days of the Condor G. Joubert KCFCC Award for Best Supporting Actor
1976 Cuore di cane Profesör Filipp Filippovich Preobrazenski
Voyage of the Damned Yüzbaşı Schroeder
The Desert of the Tartars Hortiz
Foxtrot Larsen
Illustrious Corpses Yargıtay Başkanı
1977 March or Die François Marneau
Black Journal Lisa Carpi
Exorcist II: The Heretic Father Lankester Merrin
1978 Brass Target Shelley
1979 Hurricane Dr. Danielsson
1980 Death Watch Gerald Mortenhoe
Flash Gordon Ming the Merciless Nominated – Saturn Award for Best Supporting Actor
1981 Escape to Victory Binbaşı Karl von Steiner-Almanlar aka: "Victory"
1982 Flight of the Eagle Salomon August Andrée Venice Film Festival Pasinetti Cup for Best Actor
Conan the Barbarian Kral Osric
Hit Man Albay O'Donnell aka: "Jugando con la muerte"
1983 Strange Brew Brewmeister Smith aka: "The Adventures of Bob & Doug McKenzie: Strange Brew"
Never Say Never Again Ernst Stavro Blofeld bağımsız üretilen James Bond filmi
1984 Dreamscape Doktor Paul Novotny
Samson and Delilah Sidka TV
The Soldier's Tale The Devil
Dune Doctor Kynes
1985 Code Name: Emerald Jurgen Brausch
Christopher Colombus King John of Portugal (TV miniseries)
The Last Place on Earth Fridtjof Nansen (TV miniseries)
Kojak: The Belarus File Peter Barak TV
Quo Vadis? The Apostle Peter (TV miniseries)
The Repenter Spinola
1986 Duet for One Dr. Louis Feldman
Hannah and Her Sisters Frederick
The Second Victory Dr. Huber
The Wolf at the Door August Strindberg aka: "Oviri"
1987 Pelle the Conqueror Lassefar Bodil Award Best Actor
European Film Award for Best Actor
Guldbagge Award Best Actor[12]
Robert Festival Best Actor
National Society of Film Critics Award for Best Actor (3rd place)
Nominated – En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü
1988 Katinka First and only film as director
Won the awards for Best Film and Best Director at the 24th Guldbagge Awards.[13]
1989 Red King, White Knight Szaz Nominated – Primetime Emmy Award for Outstanding Supporting Actor - Miniseries or a Movie
Ghostbusters II Vigo the Carpathian Ses, dublaj ses
1990 A Violent Life Pope Clement VII
Hiroshima: Out of the Ashes Baba Siemes TV
Father Joe Mueller Australian Film Institute Award for Best Actor in a Leading Role
Awakenings Dr. Peter Ingham
1991 Sığır Vicar
Until the End of the World Henry Farber
Europa Anlatıcı (seslendirme)
A Kiss Before Dying Thor Carlsson
The Bachelor Von Schleheim
1992 The Best Intentions Johan Åkerblom, Anna's father
The Silent Touch Henry Kesdi a.k.a. "Dotknięcie ręki" (Polish Wikipedia), Tokyo International Film Festival Best Actor Award[14]
1993 Grandpa's Journey
The Young Indiana Jones Chronicles Sigmund Freud Episode: Vienna, November 1908
Och ge oss skuggorna Eugene O'Neill TV
Needful Things Leland Gaunt Nominated – Saturn Award for Best Actor
1994 Time Is Money Joe Kaufman Karlovy Vary International Film Festival Best Actor
1995 de Baron Franz von Trotta und Sipolje TV
Citizen X Dr. Alexandr Bukhanovsky (TV)
Nominated – CableACE Award for Supporting Actor in a Movie or a Miniseries
Judge Dredd Judge Fargo
1996 Private Confessions Jacob TV
Jerusalem Vicar
Samson and Delilah Anlatıcı TV (seslendirme)
Hamsun Knut Hamsun Guldbagge Award Best Actor
Valladolid International Film Festival Best Actor
1997 Solomon David TV
The Princess and the Pauper Epos TV
Hostile Waters Admiral Chernavin TV
1998 What Dreams May Come The Tracker
1999 Snow Falling on Cedars Nels Gudmundsson
2000 Nuremberg Samuel Irving Rosenman TV Mini-series
2001 Intacto Samuel
Druids Guttuart
Sleepless Ulisse Moretti
2002 Minority Report Director Lamar Burgess Nominated – Saturn Award for Best Supporting Actor
2004 Dark Kingdom: The Dragon King Eyvind TV
2005 Heidi Alp Amca
2006 The Inquiry Tiberius
2007 Rush Hour 3 Reynard
Emotional Arithmetic Jakob Bronski Nominated – Genie Award for Best Performance by an Actor in a Supporting Role
The Diving Bell and the Butterfly Papinou
2009 The Tudors Cardinal von Walburg (TV dizisi) (4 bölüm)
Ghostbusters: The Video Game Vigo the Carpathian (video oyunu) (seslendirme)
Solomon Kane Josiah Kane
A Man and His Dog Komutan küçük rolde
2010 Shutter Island Dr. Jeremiah Naehring
Robin Hood Sir Walter Loxley
The Wolfman (Extended Cut) gümüş bastonlu Trende ki Adam Even though his part was removed from the theatrical cut, there is still a credit for "Assistant to Mr. von Sydow."
2011 The Elder Scrolls V: Skyrim Esbern (video oyunu) (seslendirme)
Extremely Loud and Incredibly Close Kiracı Nominated - En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü
Nominated - Boston Society of Film Critics Award for Best Supporting Actor
Nominated - Dallas-Fort Worth Film Critics Association Award for Best Supporting Actor
Nominated - Georgia Film Critics Award for Best Supporting Actor
Nominated - San Diego Film Critics Society Award for Best Supporting Actor
2012 Truth & Treason Frank Fikeis
Branded Joseph Pascal
2013 Dragons 3D Dr. Alistair Conis
2014 The Simpsons Claus Sigler (TV dizisi) (seslendirme)
2015 The Letters Father Celeste van Exem
Star Wars: The Force Awakens
2016 Game of Thrones Üç gözlü kuzgun (TV dizisi)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Berkvist, Robert (9 Mart 2020). "Max von Sydow, Star of 'Seventh Seal' and 'Exorcist', Dies at 90". The New York Times. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2020. 
  2. ^ a b The Swedish–American Historical Quarterly. Swedish Pioneer Historical Society. 1996. s. 110. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2013. 
  3. ^ Dundes, Alan (1999). International Folkloristics: Classic Contributions by the Founders of Folklore. ABD: Rowman & Littlefield Publishers, Inc. s. 137. ISBN 0-8476-9515-8. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2015. 
  4. ^ "Max von Sydow". FilmReference.com. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Saad, Nardine (9 Mart 2020). "Max von Sydow, Swedish star of Bergman films, 'The Exorcist,' dies at 90". Los Angeles Times. 9 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2020. 
  6. ^ Johnsson, Daniel (2015). Vimmerby stads historia: 1350-1799 (İsveççe). BoD - Books on Demand. s. 129. ISBN 9789174635812. 
  7. ^ "Filmstar Max von Sydow mit 90 Jahren gestorben". Agence France-Presse (Almanca). 9 Mart 2020. 9 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2020. 
  8. ^ Gow, Gordon (1976). "The Face of the Actor (Reprint)". Films and Filming. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2009. 
  9. ^ "Han bryter med Sverige". Aftonbladet (İsveççe). 7 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2013. 
  10. ^ Tim Appelo (29 Mart 2014). "Exorcist Director: It Worked Because 'I Made That Film as a Believer'". The Hollywood Reporter. 1 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ YouTube'da von Sydow on Ingmar Bergman video
  12. ^ "Pelle Erobreren (1987)". Swedish Film Institute. 15 Mart 2014. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  13. ^ "Ved Vejen (1988)". Swedish Film Institute. 15 Mart 2014. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  14. ^ Award in Tokyo, www.filmpolski.pl (in Polish) 22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 16 January 2015

Dış bağlantılar

değiştir