Mahmut Muhiti (Uygurcaمەھمۇت مۇھىتى; Çince: 马木提·穆依提; pinyin: Mǎmùtí Mùyītí; 1887-1944), Sincan bölgesinde bir Uygur savaş ağasıydı.

Mahmut Muhiti
Mahmut Muhiti
LakabıMahmut Shizhang
Doğum1887
Turfan, Çing Hanedanı
Ölüm1944
Pekin, Çin
Bağlılığı Çin
Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti
Hizmet yılları1933-1937
RütbesiGeneral
Birimi36. Tümen
Çatışma/savaşlarıKumul İsyanı
Sincan İslam Ayaklanması

Biyografi değiştir

Mahmut Muhiti, 1887 yılında Turfan'da varlıklı bir ailenin çocuğu olarak doğdu.[1] Muhiti, Sincan eyalet yetkililerine karşı Kumul İsyanı sırasında Hoca Niyaz liderliğindeki isyancıların komutanıydı.[2] Hoca Niyaz ve Sincan'ın yeni atanan valisi Sheng Shicai'nin barışı tesis etmesinden sonra Muhiti, 1934'te Kaşgar bölgesinin askeri komutanı Sheng tarafından kısa süre sonra rütbesi indirildi ve Türk Müslümanlardan oluşan 6. Tümen komutanlığına atandı. Burada Kaşgar bölgesi askeri komutan yardımcısı seçildi. Muhiti, Sheng'in Sovyetler Birliği ile yakın bağlarına karşı çıktı ve Kaşgar'daki rejimine muhalefet etti.[3] 1937'de Sheng'e karşı İslam Ayaklanması örgütledi ve başarısız olmasından sonra Britanya Hindistanı'na kaçtı.[4]

Muhiti daha sonra Japon işgali altındaki Çin'e geçerek Japonya ile Müslümanlar arasındaki işbirliğini geliştirmek için bir işbirliği yaptı. 1944 yılında Pekin'de intraserebral kanamadan dolayı hayatını kaybetti. Cenazesi burada bir Müslüman mezarlığına defnedildi.[5]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Ondřej Klimeš (8 Ocak 2015). Struggle by the Pen: The Uyghur Discourse of Nation and National Interest, c.1900-1949. BRILL. ISBN 978-90-04-28809-6. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021. 
  2. ^ Dudoignon, Stéphane A.; Hisao, Komatsu (2001). Islam in Politics in Russia and Central Asia: (early Eighteenth to Late Twentieth Centuries). Abingdon-on-Thames: Kegan Paul. ISBN 9780710307675. 
  3. ^ Dickens, Mark (1990). "The Soviets in Xinjiang 1911-1949" (PDF). Oxus Communications. 9 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021. 
  4. ^ Gasanli, Jamil (2016). Синьцзян в орбите советской политики: Сталин и муслиманское движение в Восточном Туркестане 1931-1949 (Rusça). Moskova: Флинта. ISBN 9785976523791. 
  5. ^ Tuncer, Tekin (2019). "Hamidullah Muhammed Tarım'ın "Türkistan Tarihi-Türkistan 1931-1937 İnkılâp Tarihi" Adlı Eserinde Mehmet Emin Buğra". SUTAD. Cilt 45. ss. 127–141.