Fikret Kızılok
Münir Fikret Kızılok (10 Kasım 1946, İstanbul - 22 Eylül 2001, İstanbul), Türk rock müziği sanatçısıdır. Hafif Türk müziği için rock tınıları ve deneysel çalışmalarıyla yakın dönemin en önemli sanatçılarından biridir.
Fikret Kızılok | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum | Münir Fikret Kızılok 10 Kasım 1946 İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 22 Eylül 2001 (54 yaşında) İstanbul,Türkiye |
Tarzlar | Türk halk müziği, rock |
Meslekler | Müzisyen, Şarkıcı-şarkı yazarı |
Çalgılar | Vokal, Gitar, Bağlama, Çello, Sitar |
Etkin yıllar | 1965-2001 |
Eş | Şeyda Kızılok (1973) Dicle Kızılok (1993) |
Çocukları | Yağmur Kızılok |
Hayatı
değiştirÇocukluğu
değiştir1946 yılında İstanbul'da doğdu. Öğrenim hayatına Galatasaray Lisesi'nin ilkokul kısmında başlayan Kızılok'un, müzikle de tanışması burada oldu. İlk enstrümanı, kendisine yaş gününde armağan edilen kırmızı bir akordeondu.[1] İlk müzik derslerini sınıf arkadaşlarından birinin klarnetçi olan babasından aldı; ilk konserini de bir 23 Nisan kutlamasında Taksim Belediye Gazinosu’nda düzenlenen okul müsameresinde verdi. Kızılok ve sınıf arkadaşlarının oluşturdukları Fikret Kızılok ve Orkestrası adlı küçük müzik grubu çaldığı halk türküleri ile alkış alıyordu. Bu dönemdeki en büyük hitleri "Tamzara" türküsünün yorumuydu. Ortaokul ve lise yıllarında bu konserler sürdü. Lise yıllarında akordeonu bırakan Kızılok, Elvis Presley'den etkilenerek eline gitarı aldı. Kızılok'un o dönemdeki en büyük destekçileri ise üst sınıflarda okuyan Barış Manço ile Timur Selçuk'tu.
İlk plakları
değiştirKadıköy'de oturan Fikret Kızılok, 1964'te arkadaşı olan Cahit Oben ile birlikte yeni bir atılım içine girdi. Yeni bir grup kurarak profesyonel hayata geçmeye karar verdiler. Yanlarına bas gitarist Koray Oktay ve davulcu Erol Ulaştır'ı aldılar; böylece Cahit Oben 4 doğdu. Kendilerini "daha ziyade Beatles tipi müzik yapan bir grup" olarak tanımlayan Cahit Oben 4, İlham Gencer'in işlettiği Çatı Gece Kulübünde programlar yapmaya başladı; bir yandan da mahalle konserlerini sürdürdü. Bu arada kendi bütçeleriyle iki 45'lik plak doldurdular. Bunlardan ilkinde iki yabancı şarkıyı yorumladılar: The Rolling Stones'ın söylediği bir The Beatles şarkısı "I Wanna Be Your Man" ve "36 24 36". İkinci plaklarında daha "kendilerine" döndüler. Plağın ilk yüzünde Silifke’nin Yoğurdu vardı; diğer yüzü ise bir besteydi: Hereke, aynı zamanda Kızılok'un plak olarak yayınlanan ilk bestesiydi. Cahit Oben 4, Hürriyet Gazetesi'nin düzenlediği Altın Mikrofon yarışmasının 1965 ayağına da "Makaram Sarı Bağlar / Halime" plağıyla katıldı. Grup bu plaklardan sonra, Oben'in müzik hayatına nişanlısı Füsun Önal ile devam etmek istemesi sebebiyle ayrıldı.
1965'te Kızılok, "Fikret Kızılok ve Üç Veliaht" adı altında ilk plağını yayınladı. Grup gitarda Harun Batıbaygil, basta Gökhan Targay, davulda Koral Tümay'dan oluşuyordu. "Belle Marie / Kız Ayşe" şarkılarından oluşan plağın iki şarkısı da Fikret Kızılok'a aitti. Fikret Kızılok, bu iki grupla çıkardığı plaklardan sonra Cahit Oben 4 ile çalışmalarını sürdürürken girdiği dişçilik yüksekokulundaki eğitimini sürdürdü. Bir süre sadece okuluyla ilgilendi.
Müzikten kopamayacağını anladığında ilk solo plağını doldurdu. Bu dört şarkıdan oluşan bir EP'ydi. Folk adını verdiği bölümde "Ay Osman" ve "Colours" şarkıları yer almaktaydı. Beat adını verdiği ikinci plakta ise The Beatles'ın All My Loving şarkısının Türkçe aranjmanı olan "Sevgilim" ve "Baby" şarkıları yer aldı. Bu plak o yıllarda fazla ses getirmedi. Bunun üzerine Kızılok okulunu bitirmeye karar verdi. Yine de zaman zaman arkadaşlarının kurduğu Kaygısızlar'la birlikte çalıştı; Barış Manço'ya eşlik etti. "Ay Osman" şarkısının Barış Manço ve Kaygısızlar olarak yeni bir yorumunda kaydetti. Ancak Barış Manço'nun ilk eşi Marie Claude ile aşk yaşamaya başladığı için ikilinin yolları ayrıldı.[2]
Anadolu şarkıları
değiştirİstanbul Diş Hekimliği Yüksekokulu'nun son sınıfında okurken mahalleden arkadaşı Arda Uskan ile bir yolculuğa çıktı; bu müzik hayatını tümüyle etkileyecek bir yolculuktu. Bu yolculukta Aşık Veysel ile tanıştı. Dönüşte gitarını eline alan Kızılok stüdyoya girdi ve 1969'da Aşık Veysel'in Uzun İnce Bir Yoldayım türküsünü yeni bir düzenlemeyle kayda aldı. Bunu bir 45'lik olarak yayınladı. İkinci solo 45'liği Fikret Kızılok'un hayatında da önemli bir dönüm noktası oldu. Arka yüzünde sözlerini kendi yazdığı bir halk şarkısı, "Pınar Başından Bulanır" türküsünün bir bölümünü kullanan Benim Aşkım Beni Geçti yer aldı. O güne dek sürdürdüğü suskunluğu ve bunu bozmasının nedenini de plak kapağında şöyle açıkladı: "Piyasa, öylesine Türk benliğinden uzak melodilere kucak açmıştı ki, beni dinlemeyeceklerdi bile. Bugün ise durum büyük bir hızla değişiyor. Bu öz benliğimize dönüşte ben de üzerime düşen görevi yapmaya karar verdim..."
Kasım 1969'da yine Aşık Veysel'in yanına Sivrialan'a gitti. Kar yolları kapayınca üç ay ustasının yanında kaldı. Dönüşte "Yumma Gözün Kör Gibi / Yağmur Olsam", Kızılok'un asıl çıkışını yaptığı plak oldu. 1970 tarihli plaktaki iki şarkının da sözleri Aşık Veysel'e, besteleri Fikret Kızılok'a aitti. Plakta, gitar, tumba ve sazın yanında değişiklik olsun diye enstrüman olarak tahta ve taş kullandı. Şarkılar çok beğenildi, plak çok sattı ve sanatçı ilk altın plağını aldı.
Bu başarının ardından fazla ara vermeden bir 45'lik daha yaptı. Ancak bu kez kendisine ait bir şarkıyla ortaya çıktı: "Söyle Sazım". Plak kapağında, "Türk geleneklerine uygun 17 perdeli Hüseyni düzende üç değişik sazın batı anlayışında ve çoksesli olarak kullanıldığı" bir şarkı olarak tanımlanıyordu. Plağın arka yüzünde Kızılok'un Karacaoğlan'dan bestelediği Güzel Ne Güzel Olmuşsun vardı. Her iki şarkıda da kendisine Nedim Demirelli eşlik etti. Plak, listelerde de kendisini gösterdi ve haftalarca 1 numarada kalmış olan Barış Manço'nun Dağlar Dağlar'ını devirerek liste başı oldu.
1970 yılını bu iki plakla kapattı. Bu plaklar yıl sonunda Hey dergisi tarafından düzenlenen "Yılın Müzik Oskarları" anketinde görülmemiş bir başarıya imza attı: "Söyle Sazım", "Yumma Gözün Kör Gibi" ve "Güzel Ne Güzel Olmuşsun", Barış Manço'nun "Dağlar Dağlar"ının ardından sırasıyla ikinci, üçüncü ve dördüncü oldu. Fikret Kızılok da aynı ankette "Yılın Erkek Şarkıcısı" seçildi.[3]
1970 yılının getirdiği başarıların ardından bir süre plak yapmayan sanatçı bu dönemde bir Anadolu turnesine çıktı. Turne sırasında Siverek yolunda donma tehlikesi geçirdi; bir kamyon şoförü tarafından kurtarıldı. Bu olayın ardından bir plak yaptı ve "Emmo" adlı bestesini bu kamyon şoförüne ithaf etti. Grafson şirketi ile anlaşan Kızılok'un 1971 tarihli firmadan çıkardığı ilk plağın arka yüzünde Ahmed Arif'in şiiri üzerine bestelediği "Vurulmuşum" adlı şarkı vardı. Kızılok, 1972'de bu şarkıyla Bulgaristan'da yapılan Altın Orfe Festivali'ne katıldı.
Bu dönemde Kızılok Bir Ali Var adlı bir oyun yazdı ancak bu oyun hiç sahnelenmedi. Bu oyunun şarkıları bu dönemde plak olarak yayınlandı. 1971'de "Gün Ola Devran Döne / Anadolu'yum" (Anadolu'yum şarkısının ilk kıtası Ahmed Arif'e aittir), 1972'de "Leylim Leylim (Kara Tren) / Gözlerinden Bellidir", 1973'te "Köroğlu Dağları / Tutamadım Ellerini" hep Bir Ali Var oyununun şarkılarıydı. Köroğlu Dağları şarkısı Türk müziğinde çok ender yer alan sitar ile başlamaktaydı. Bu oyunun diğer şarkılarından "Kime Sormalı"yı Dönüşüm eşliğinde Tansu, "Duyar Mısın"ı ise o dönemde ününün doruğunda olan Timur Selçuk yorumladı. Aynı yıl "Bacın Önde Ben Arkada / Koyverdin Gittin Beni" plağını çıkardı.
1973'te Aşık Veysel öldü. Kızılok cenaze törenine de katıldı. Bu ölüm üzerine daha sonra Kızılok sazını kırdı, bir süreliğine müziği bıraktı ve kendini tümüyle diş hekimliğine verdi.[4] Bu dönemde ilk eşi Şeyda Kızılok ile evlendi. Fikret Kızılok 1974'te Tehlikeli Madde adını taşıyan yeni grubuyla uzunca bir Anadolu turnesine çıkana kadar ortalıkta gözükmedi. Grup klavyede Turhan Yükseler, gitarlarda Ataman Hakman ve Siret Yurtsever, bas gitarda Sahir Kayıhan, davulda Eser Sayıner'den oluşuyordu. Turnenin ardından İstanbul'da seri konserler verdi. Tehlikeli Madde ile folk motiflerinin rock ile harmanlandığı şarkılar yaptı. Giderek folk motiflerinin yerini daha alaturka sesler aldı. Yine Ahmed Arif'in şiirlerinden yararlandığı "Haberin Var mı / Kör Pencere / Ay Battı" bu dönemin en önemli plağı olarak dikkat çekti. Kör Pencere'ye bağlı olarak plağa alınan "Ay Battı" ise, popüler müziğimizin enstrümantal şarkıları arasında özel bir yere sahipti. Aynı yıl grupla ikinci ve son plağında "Aşkın Olmadığı Yerde" ve yine bir Aşık Veysel türküsü "İnsan Mıyım Mahluk Muyum Ot Muyum" şarkıları yer aldı.
Bu plaktan sonra yapılan "Anadolu’yum 75", daha önce yayınlanan aynı adlı şarkıya bir göndermeydi. Bu şarkıda Fikret Kızılok, ilk kez Nâzım Hikmet şiirinden yararlandı. B yüzünde "Darağacı" şarkısı yer aldı. Son 45'liği ise Mart 1976'da yayınlandı. Mahzuni Şerif'ten "Biz Yanarız" ve vazgeçemediği Veysel'den "Sen Bir Ceylan Olsan" adlı türküleri yorumladı sanatçı bu plağında. Plak "Fikret Kızılok’un kendini yenileyeceği günleri bekliyoruz" gibi ifadelerle eleştirildi. Kızılok, bütün bunlar üzerine ortadan kayboldu.
Müziğe verdiği ara
değiştir1977 ortalarında, 1971 - 1972 yıllarında yaptığı ancak o güne dek yayınlamadığı kimi kayıtları bir albüm olarak piyasaya sürdü. Not Defterimden adını taşıyan bu albümde Kızılok'un deneysel çalışmaları vardı: Atonal bir altyapı üzerine Nâzım Hikmet şiirini koydu ve kendi deyimiyle "şarkıcılığı değil, müzisyenliği" denedi. Ancak dönemin "nazik" siyasi ortamında bu çalışma fazla ortalarda gözükmedi. Plak çıktıktan kısa bir süre sonra toplatıldı. (Yeniden yayınlanması ise 1993'ü buldu.) Bu arada Varşova'da bu albümüyle iki ödül aldı. Ancak, plağın toplatılması onu etkiledi ve Fikret Kızılok, müziği bıraktığını açıkladı. O güne dek 13 altın plak ve çeşitli ödüller alan sanatçı, bundan sonra derin bir sessizliğe gömüldü. Buna gerekçe olarak da "hazırladığı yapıtların ticari olmadığı gerekçesiyle plakevleri tarafından geri çevrilmesini" gösterdi ve bir daha profesyonel olarak müzik hayatına dönmeyeceğini bildirdi. 1978'de oğlu Yağmur Kızılok doğdu.
Zaman Zaman
değiştir1983'te 5 senelik bir aradan sonra tabla, bas gitar, ney ve bendir eşliğinde kaydettiği Zaman Zaman albümünü yayınladı. En iyi albümlerinden biri olan Zaman Zaman'da, klibinde ud çaldığı albüme adını veren şarkı Zaman Zaman, daha sonra yeniden yorumlanacak Yeter Ki, Sevda Çiçeği, daha önce 45'lik olarak okuduğu Güzel Ne Güzel Olmuşsun şarkısının yeni yorumu ve daha birçok başarılı şarkı vardı. Albümün plağında Kızılok'un "Ege Şarkıları", "Veyselname" ve "İnsancıklar" adlı albümlerinin yayınlanacağı söylense de bu gerçekleşmedi. Bu albümdeki "Sevda Çiçeği"nin, Orhan Gencebay'ın "Tanrıya Feryat" şarkısından esinlendiği iddia edilmiştir. Ancak Kızılok şarkının bir Bektaşi nefesi tarzında olduğunu söylemiştir.[5] Buna rağmen şarkının bestecisi resmi kayıtlara Gencebay olarak geçti.
Çekirdek Sanat Evi
değiştirFikret Kızılok 1980'lerin başında Bülent Ortaçgil ile tanıştı. İkili Çekirdek Sanatevi projesine başladılar. Bu projede Türkiye'de popüler müziğin dışında kalan gruplar, burada dinletiler yapıyor, bu çalışmalar kaydedilerek sınırlı biçimde basılıp dağıtılıyordu. Kâr amacı gütmeyen bu projede, birçok sanatçı ilk sahne deneyimlerini yaşadı. Bu sanatçılar içinde Erkan Oğur, Yeni Türkü, Ezginin Günlüğü gibi birçok kişi vardı. Bu dönemde Fikret Kızılok diş hekimiliğini de bıraktı ve kendini sadece müziğe verdi.[4] Fikret Kızılok, burada dağıtılan ürünlerde kayıtları yaptı. 1985'te Bülent Ortaçgil ile Biz Şarkılarımızı.. albümü kaydetti. 1986'da ise bandrollü albüm olan Pencere Önü Çiçeği albümünü çıkarttı. TRT'nin "Cumartesiden Cumartesiye" programı için çocuk şarkıları kaydettiler. Daha sonra yasalar nedeniyle albüm yayınlamak zorlaşınca, evin üretkenliği azaldı; daha sonra da Kızılok ve Ortaçgil'in uyuşmazlıkları baş gösterince ikili yollarını ayırdı.
Son stüdyo albümleri
değiştirKızılok, Ortaçgil ile birlikte Sonay Tanrısever'in "Gecenin Üçünde" albümünün prodüktörlüğünü yaptı ve Ortaçgil'in "Mum" şarkısı dışında bütün şarkıları yazdı. 1988 yılında yine Ortaçgil ile birlikte Sibel Sezal'in "Bu Kalp Seni Unutur Mu?" albümünün yapımını üstlendi. Şarkıların çoğunu da Özkan Samioğlu ile yazdı. Temmuz 1989'da Yana Yana albümünü çıkardı.[6] Bu albümde Erkan Oğur, Fuat Güner, Fahir Atakoğlu gibi sanatçılar, Kızılok'a eşlik etti. Bu albümde prodüktörlüğünü yaptığı Sonay ve Sibel Sezal albümlerinden iki şarkıyı doğrudan albümden alıp üstüne vokallerini kaydetti. (Sırasıyla Gecenin Üçünde ve Bu Kalp Seni Unutur mu? şarkıları) Eleştirel "Why High One Why" şarkısının geri vokallerinde Hıncal Uluç, Ferhan Şensoy, Grup Gündoğarken gibi isimler yer aldı.
1991'de Olmuyo Olmuyo albümü yayınlandı. Bu albüm Kızılok tarafından da eleştirilen, milletvekili seçimleri öncesine yetiştirilmek için aceleye gelmiş bir yapım olarak görülmektedir.[7] Çekirdek Evi döneminden Ninni, Entelektüel, Alaturka Liberal, Düşler şarkıları da albümde yeni düzenlemeleriyle yer almaktaydı. 1993'te Ferhan Şensoy'un "Köhne Bizans Operası"nın müziklerini yaptı. Aynı yıl ikinci eşi Dicle Kızılok ile evlendi.
Politik çalışmalar
değiştirBir süre yine müzik çalışmalarına ara veren Kızılok, 1995'te Demirbaş şarkısı ile geri döndü. Türkiye'deki en başarılı siyasal taşlamalardan biri olan "Demirbaş", Süleyman Demirel'in siyaset sahnesinden uzaklaşamamasını esprili bir dille anlatan bir şarkıydı. Bu şarkının içinde bulunduğu albümde "Ninni", "En Entelektüel", "Şarkıdaki Maymun" gibi eski taşlamaların yeni düzenlemeleri, "Uğur Mumcu" isimli bir şarkı, Zülfü Livaneli ve Ahmet Kaya'ya taşlamalarda bulunan "Pişşt Barmen" şarkısı vardı. Albüm Deniz Som'un "Vaziyetler" kitabı ile birlikte satılıyordu. Aynı yıl "Demirbaş" ve "Pişşt Barmen"in de yer aldığı, yeni şarkılardan oluşan Yadigar albümü çıktı. Bu albümden çıkan "Kalbim" şarkısı dikkat çekti.
Kızılok daha önce 25 Ağustos 1975'te Uğur Mumcu'nun yazdığı "Sesleniş" yazısını, 10 bölümde inceleyip senfonik şiir olarak bestelemiş, 1993'te Show TV'de bu çalışmanın bir bölümünü Derya Baykal okumuştu. Bu çalışma "Vurulduk Ey Halkım" adıyla albüm haline getirildi ve 1996'da yayınlandı.
1997'de[8] Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatını Atatürk'ün ağzından anlattığı, araştırmalarını, metin yazarlığını, söz ve bestelerini tamamen kendisinin yaptığı veda albümü Mustafa Kemal - Devrimcinin Güncesi ile destansı, lirik bir müzik yaptı. Albüm yanında konuyu anlatan bir kitapla piyasaya sürülmüştü. Bu albümden sonra "Suya Yazılan Şarkılar" adlı bir albüm çıkaracağını söylese de o albüm hiç yayınlanmadı [9]
Son yılları
değiştirDevrimcinin Güncesi sonrası Fikret Kızılok, şarkıcı olarak müzik dünyasından uzaklaştı. 1995'te Fuat Güner ile MFÖ hiti "Sakın Gelme" şarkısının sözlerini yazdı. 1999'da Fuat Güner'in solo albümü için 4 şarkının sözünü yazdı. Aynı yıl Ferhan Şensoy'un yazdığı, Derya Baykal'ın oynadığı "Şu An Mutfaktayım" oyununun müziklerini yaptı. 60'lı yıllardaki 45'liklerinin bir bölümü "Gün Ola Devren Döne" adıyla bir albümde toplandı. 2001'de Sertab Erener'e "Oysa" ve "Kumsalda" şarkılarını verdi ve Erener "Kumsalda"yı albümün ilk klip parçası yaptı.
Ölümü
değiştirDaha önce 1998'de kalp krizi geçiren Kızılok, Bodrum'da 2001 Temmuz'unda tekrar kalp krizi geçirdi. İstanbul'a getirilen Kızılok'un durumu bir süre düzeldi. Onu ölümden kurtaran hemşire Yıldız Atılgan için son bir şiir yazdı [10] Kalp pili takılsa da 22 Eylül 2001'de öldü. Sanatçı, hayatının son yıllarını geçirdiği Bodrum'da defnedildi.
Hakkında Söylenenler
değiştirÖlümünden sonra daha önce şiirini bestelediği dönemin başbakanı Bülent Ecevit: "Değerli besteci ve yorumcu Fikret Kızılok'un zamansız aramızdan ayrılışından üzüntü duydum. Fikret Kızılok, birbirinden güzel besteleri ve eşsiz yorumculuğu ile her dönem büyük beğeni toplamış ve müzik tarihimizin öncü sanatçılarından olmuştur. Merhuma Allah'tan rahmet, ailesi ve sanatçı dostlarına başsağlığı dilerim." açıklamasını yaptı.[11]
Cem Karaca: ''Fikret’in ölümünden sonra kala kala Erkin ve ben kaldık. Bizler gittikten sonra edilen lafların hepsi palavra. Böyle insanların değerleri öldükten sonra anlaşılıyor.''[12]
Ferhan Şensoy: ''Söyleyecek sözü olmadığı için şarkılar yazardı. Dünyada eşi az görülen muhalif bir sanatçıydı. Kimilerinin yeri öldükten sonra kolay doldurulamaz. Fikret de böyle bir kişiydi”[12]
Bülent Ortaçgil: ''Üzüntüm sonsuz. Ölüm karşısında maalesef söyleyecek bir şey yok. Fikret'le 80'li yılların başında tanıştım ve 90'a kadar birlikte hem müzik yaptık hem de dostluğumuzu paylaştık. Çalışmalarımıza son verdikten sonra onunla görüşemesek de kalplerimiz hep yakındı. Ölüm karşısında ne söylenir bilemiyorum. Çok üzgünüm. Bir zamanlar birlikte çalıştığımız iyi bir dostumdu. Hem iş ortağım, hem iyi arkadaşımdı. Son yıllarda kendisiyle fazla görüşme imkânımız olmadı ama onu her zaman, çok zeki ve iyi bir söz yazarı olarak herkes gibi ben de hatırlayacağım.''[13]
Fuat Güner: ''Fikret benim çok yakın arkadaşımdı. Dün gece hastanede başındaydım. 5 gündür diyaliz makinesine bağlıydı, son gün de, "Rahatsız oluyorum, bağlamayın" demiş. Fikret, ben, Cahit Berkay, Barış Manço yıllarca beraber çaldık. Fikret'le mahalle arkadaşıydık, çocukluğumuz hep beraber geçti. Çok sık görüşürdük. Fikret mükemmel bir müzisyen ve dosttu. Şimdi ben onun eserlerini en iyi şekilde korumaya ve değerlendirmeye çalışacağım. Albümlerinin hepsi bende. Bana, "Kimse benim haklarımı yiyemez. Eğer bana bir şey olursa, sana vasiyetim, eserlerime sahip çıkman" demişti. Şimdi vasiyetini yerine getirmek için elimden geleni yapacağım.''[13]
Sezen Cumhur Önal: ''Anadolu müzik efsanesi bir ustasını kaybetti. Onun gitarında, sesinde ve mısralarında Anadolu'nun bağrıyanık feryadı ve isyanı vardı. Âşık Veysel okulunun önemli bir halkasıydı. Çok değerli bir saz şairiydi. Bir garip sebepten uzun yıllar görüşmedik ama müzikte dostluğumuz bakiydi. Herkese baş sağlığı diliyorum. Nur içinde yatsın.'' [13]
Edip Akbayram: ''Fikret Kızılok’un her zaman ülkesini seven biriydi. Yeri doldurulamayacak çok iyi bir dosttu'' dedi.
Ölümünden sonra
değiştirSanatçının ölümünden sonra adı Ankara'da bir parka verildi. Nisan 2002'de Sezen Aksu, MFÖ, Bülent Ortaçgil, Sertab Erener, Grup Gündoğarken, Cahit Berkay gibi sanatçıların katıldığı bir saygı konseri verildi. Denizi çok seven Kızılok 2004'te adına düzenlenen bir yelken yarışıyla da anıldı.
Son şarkısı "Aşk Var Ya", Demir Demirkan ve Fuat Güner tarafından okundu. 2002'de Dünden Bugüne adlı Fikret Kızılok toplaması yayınlandı. Bu albümde daha önce yayınlanmamış Ama Babacığım ve Kumsalda şarkısının Fransızca orijinal demosu Plage Egoiste bulunmaktaydı. 2007'de Bülent Ortaçgil ile Çekirdek yıllarında kaydettikleri çocuk şarkılarından oluşan "Büyükler İçin Çocuk Şarkıları" albümü yayınlandı. Dream TV'de "Bir Sanatçıyı Anlamak" adlı bir belgesel ile anıldı.
- Başkaları tarafından yorumlanan şarkıları
Fikret Kızılok'un birçok şarkısı yeniden yorumlandı. Bunlardan bazıları:
- "Yeter Ki" - Haluk Levent, Barış Akarsu
- "Gönül" - Leman Sam, Müslüm Gürses, Sibel Sezal
- "Bu Kalp Seni Unutur Mu?" - Çelik, Taner, Sibel Sezal, Barış Akarsu
- "Haberin Var Mı?" - Funda Arar, Edip Akbayram
- "Sevda Çiçeği" - Mor ve Ötesi
- "Leylim Leylim" - Hilmi Yarayıcı
- "Emmo" - Hilmi Yarayıcı
- "Tek Başına" - Feridun Düzağaç
- "Bir Harmanım Bu Akşam" - Erdal Çelik, Bora Duran, Mehmet Erdem
- "Farketmeden" - Demet Evgar
- "Zaman Zaman" - Duman
- "Vurulmuşum" - Can Bonomo
- "Gözlerim Denizde" - Zeynep Bakşi Karatağ
Dünya görüşü
değiştirKızılok son yıllarında kendini, "Ben Marksist’in daha ötesinde bir komünistim" diyerek tanımlamıştı. Aynı röportajda 28 Şubat Süreci'ni desteklediğini açıklamış, Süleyman Demirel'i "En büyük demagog", Bülent Ecevit'e "iyi şair ama siyasal hayatı zigzaglarla dolu", Devlet Bahçeli'ye "ılımlı ve dürüst", Necmettin Erbakan'a "Türkiye'yi dinamitleyen adam", Recep Tayyip Erdoğan için de "yenilikçi değil, o da oyunun bir parçası" yorumlarını yapmıştı.[14] 2002'de oğlu Yağmur Kızılok'un girişimleriyle yayınlanan "Dünden Bugüne, 1965-2001" adlı en iyileri albümünün kapağında "Soldan doğdum, soldan uyandım, solda oturdum, insan olmanın haysiyetini solda buldum, hep solcu oldum, hep solcu kalacağım. Sebebi gayet basit; insanın soyutlarının ve somutlarının bir olduğudur. Güzelliklerin, kültürün ve sanatın satın alınamayacağıdır. Bir 'Akl-ı evvel'in yaratıp her şeyin ortasına koyduğuna inanmam. Mistik işlerle uğraşamam." sözleriyle solculuğunun yanı sıra ateist olduğunun altı çizilir.[15]
Satışlarının en üst noktasındayken müzikten çekilmesini açıklarken "Dünya halklarının yüzde 80'i bilinçsiz, sadece üretim için yaşıyor, Amerika da dahil. Gerçek entelektüel yüzde 5'i bile bulmaz. Demek ki cahil olan yüzde 80'le ilişki kurup meşhur oluyorsun. Böyle meşhur olmak aslında utanılacak bir şey, ben utanırım. Değerli olmak önemli. Müziğim, sesim, şarkılarım tanınsın, ama ben tanınmayayım." diyerek kitle problemine değinmiştir.[16]
Diskografisi
değiştirPlakları
değiştirCahit Oben Dörtlüsü
- 1965: I Wanna Be Your Man / 36 24 36
- 1965: Silifke'nin Yoğurdu / Hereke
- 1965: Makaram Sarı Bağlar / Halime
Fikret Kızılok ve Üç Veliaht
- 1965: Belle Marie / Kız Ayşe
Fikret Kızılok
- 1966: Ay Osman - Sevgilim / Colours - Baby
- 1969: Uzun İnce Bir Yoldayım / Benim Aşkım Beni Geçti
- 1970: Yağmur Olsam / Yumma Gözün Kör Gibi
- 1970: Söyle Sazım / Güzel Ne Güzel Olmuşsun
- 1971: Vurulmuşum / Emmo
- 1971: Gün Ola Devran Döne / Anadolu'yum
- 1972: Leylim Leylim (Kara Tren) / Gözlerinden Bellidir
- 1973: Köroğlu Dağları / Tutamadım Ellerini
- 1973: Bacın Önde Ben Arkada / Koyverdin Gittin Beni
- 1975: Anadolu'yum '75 / Darağacı
- 1976: Biz Yanarız / Sen Bir Ceylan Olsan
Fikret Kızılok ve Tehlikeli Madde
- 1974: Aşkın Olmadığı Yerde / İnsan mıyım Mahluk muyum Ot muyum
- 1974: Haberin Var mı / Kör Pencere / Ay Battı
Albümler
değiştirSolo Albümler:
- 1977: Not Defterimden
- 1983: Zaman Zaman
- 1989: Yana Yana
- 1991: Olmuyo Olmuyo!
- 1995: Yadigar
Fikret Kızılok & Bülent Ortaçgil
- 1985: Biz Şarkılarımızı...
- 1986: Pencere Önü Çiçeği
- 2007: Büyükler İçin Çocuk Şarkıları
Toplama Albümler
- 1992: 68'ler
- 1993: 68'ler 2
- 1999: Gün Ola Devran Döne 68-71
- 2002: Dünden Bugüne
- 2005: Fikret Kizilok (Singles 1970-1974)
Müzik videoları
değiştir- "Bu Kalp Seni Unutur mu"
- "Gönül"
- "Zaman Zaman"
Kitaplı Kasetler
- 1995: Demirbaş
- 1996: Vurulduk Ey Halkım...
- 1997: Mustafa Kemal - Devrimcinin Güncesi
Yer aldığı albümler
- 1972: Karışık Aranjmanlar (Emmo ve Vurulmuşum ile)
- 2006: Bosporus Bridges - A Wide Selection of Turkish Jazz & Funk 1968-1978 (Ay Battı ile)
- 2006: International Sad Hits - Volume One: Altaic Language Group (Yeter Ki, Güzel Ne Güzel Olmuşsun, Fark Etmeden, Anadolu'yum ile)
- 2006: Edip Akbayram / Fikret Kızılok (Yumma Gözün Kör Gibi, Yağmur Olsam, Söyle Sazım, Güzel Ne Güzel Olmuşsun ile)
Dış bağlantılar
değiştir- Anatolianrock.com - Fikret Kızılok' un biyografisi
- BBC Türkçe ile 1996 yılında yapılan röportaj 18 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
değiştir- ^ "Fikret Kızılok'u kaybettik". 24 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ "Barış Manço'yu aldatmış". 18 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ Hey dergisi okurlarına göre 1970 yılının EN İYİLERİ[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Fikret'le Duygu Ortağıydık". 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ "Biyografi". 16 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ "Cumhuriyet 22.07.1989". 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2016.
- ^ "Yadigar". 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ "Devrimcinin Güncesi". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
- ^ "Kısa kısa..." 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ Fikret Kızılok'tan hemşiresine şarkı[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Dostlarının gözünden Kızılok[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Fikret Kızılok için son yolculuk". NTV Arşiv Kültür-Sanat. 29 Haziran 2022. 24 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2001.
- ^ a b c "Fikret Kızılok ardından söylenenler". PembeNar. 29 Haziran 2022. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2001.
- ^ Aşk, bir depresyondur[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Fikret Kızılok". 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015.
- ^ Meşhur olmak hastalıktır[ölü/kırık bağlantı]
Dış bağlantılar
değiştir- Discogs'ta Fikret Kızılok diskografisi