Etilen

Alken sınıfının iki karbonlu üyesi, bitkisel bir hormon
[5]

Etilen (eten), alken sınıfından renksiz bir gaz. Doymamış hidrokarbon olup, karbonlar arasında, çift bağ vardır. Formülü C2H4, kaynama noktası -103,7 °C, erime noktası -169,2 °C ve yoğunluğu 1.178 kg/m3 olan yanıcı bir gazdır. Etilen, suda orta derecede çözünür. Fakat alkol, eter, aseton ve benzende çok çözünür. Etilenin reaksiyon verme kabiliyeti oldukça yüksektir. Halojenlerle, sülfürik asit ve diğer çift bağ ile reaksiyon verebilen maddelerle hemen reaksiyon verdiği gibi polimer polietileni meydana getirir. % 3 ile % 34 oranında etilen ihtiva eden hava karışımı patlayıcıdır. Toksik etkisi azdır, fakat çok yüksek dozu şuursuzluk (bilinç kaybı) meydana getirir.

Etilen
Adlandırmalar
Eten[1]
R-1150
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
1730731
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.000.742 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 200-815-3
214
KEGG
RTECS numarası
  • KU5340000
UNII
UN numarası 1962 1038
  • InChI=1S/C2H4/c1-2/h1-2H2 
    Key: VGGSQFUCUMXWEO-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/C2H4/c1-2/h1-2H2
    Key: VGGSQFUCUMXWEO-UHFFFAOYAE
  • C=C
Özellikler
Kimyasal formül C2H4
Molekül kütlesi 28,05 g mol−1
Görünüm renksiz gaz
Yoğunluk 1.178 kg/m3 at 15 °C, gas[2]
Erime noktası -169,2 °C (-272,6 °F; 104,0 K)
Kaynama noktası -103,7 °C (-154,7 °F; 169,5 K)
Çözünürlük (su içinde) 0,131 mg/mL (25 °C); 2,9 mg/L[3]
Çözünürlük (etanol içinde) 4.22 mg/L[3]
Çözünürlük (dietil etee içinde) iyi[3]
Asitlik (pKa) 44
Konjuge asit Etenyum
-15.30·10−6 cm3/mol
Akmazlık 10.28 μPa·s[4]
Yapı
D2h
Dipol momenti 0 D
Termokimya
Standart molar entropi (S298)
219.32 J·K−1·mol−1
Standart formasyon entalpisi fH298)
+52.47 kJ/mol
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS02: AlevlenirGHS07: Zararlı
İşaret sözcüğü Danger
Tehlike ifadeleri H220, H336
Önlem ifadeleri P210, P261, P271, P304+P340, P312, P377, P381, P403, P403+P233, P405, P501
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 2: Yoğun veya sürekli ancak kronik olmayan maruziyet geçici iş göremezliğe veya olası kalıcı hasara neden olabilir. Örnek: KloroformYanıcılık 4: Normal atmosferik basınç ve sıcaklıkta hızla veya tamamen buharlaşır veya havada hızla dağılır ve kolayca yanar. Alevlenme noktası 23 °C'nin altındadır (73 °F). Örnek: PropanKararsızlık 2: Yüksek sıcaklık ve basınçlarda şiddetli kimyasal değişime uğrar, su ile şiddetli reaksiyon gösterir veya su ile patlayıcı karışımlar oluşturabilir. Örnek: Beyaz fosforÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
2
4
2
Parlama noktası -136 °C (-213 °F; 137 K)
5.428 °C (9.802 °F; 5.701 K)
Güvenlik bilgi formu (SDS) ICSC 0475
Benzeyen bileşikler
Benzeyen bileşikler
Etan
Asetilen
Propen
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları
Etilenin kullanım alanları diyagramı

Etilen üretiminin takriben %30,4'ü etil alkol, %25'i etilen oksit, %10'u stiren, %10'u etil klorür ve %15'i polietilen elde edilmesinde kullanılır. Etilenin başka maksatlar için kullanılan kısmı çok azdır. Etilen üretiminin büyük bir kısmı petrol ürünü gazların kraking fırınlarındaki pirolizi ile elde edilir.

Bitkisel hormon olarak etilen

değiştir

Olgunlaşmakta olan meyvelerin dokularında, kök ödüllerinde, yaşlanan yapraklarda ve çiçeklerde bulunan bitkisel hormondur. Gaz hâlinde bulunan tek hormondur.[6]

  • Meyve olgunlaşmasını sağlar.
  • Nişastanın şekere dönüşmesini sağlar.
  • Yaprak dökümünü etkiler.
  • Tohum çimlenmesi ve tomurcuklanmada etkilidir.
  • Sadece salgılandığı bölgede etkili değildir gaz hâlinde olduğu için çevre bitkiler üzerinde de etkisi vardır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Ethylene". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  2. ^ Alman İş Güvenliği ve Sağlığı Enstitüsü'nün GESTIS Madde Veritabanındaki Ethylene kaydı, accessed on 25 Ekim 2007.
  3. ^ a b c Neiland, O. Ya. (1990) Органическая химия: Учебник для хим. спец. вузов. Moscow. Vysshaya Shkola. p. 128.
  4. ^ Kestin J, Khalifa HE, Wakeham WA (1977). "The viscosity of five gaseous hydrocarbons". The Journal of Chemical Physics. 66 (3): 1132-1134. Bibcode:1977JChPh..66.1132K. doi:10.1063/1.434048. 
  5. ^ ETHYLENE | CAMEO Chemicals | NOAA 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Cameochemicals.noaa.gov. Retrieved on 2016-04-24.
  6. ^ Wang KL, Li H, Ecker JR (2002). "Ethylene biosynthesis and signaling networks". The Plant Cell. 14 (Suppl): S131-151. doi:10.1105/tpc.001768. PMC 151252 $2. PMID 12045274.