İngiliz Milletler Topluluğu

İngiliz Milletler Topluluğu (İngilizce: Commonwealth of Nations), geçmişte Britanya İmparatorluğu'nun parçası olan devletler ile sonradan katılmış devletlerin oluşturduğu uluslararası bir koalisyon.

İçindekiler

1 Köken bilimi
2 Bu milletlerin Birleşik Krallık'taki ayrıcalıkları
3 Birleşik Krallık Genel Valileri
4 Genel Valilerin Görevleri
5 İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları
6 Üye Ülkeler
7 Eski Üyeler
8 Kaynakça

Köken bilimiDüzenle

II. Elizabeth

Kelime kökeni olarak Eski İngilizce'de "ortak çıkar, fayda" anlamına gelen commonwealth sözcüğü günümüz İngilizce'sinde "bağımsız devlet" (genellikle demokratik cumhuriyet) anlamında kullanılır.^[1]

İngiliz Milletler Topluluğu'na üye ülkeler haritada mavi renk ile gösterilmişlerdir

1648 İngiliz Devrimi sonrasında, I. Charles'ın idam edilmesi (1649) ve kraliyetin lağvedilmesi ile ortaya çıkan ve 1660 yılında II. Charles'ın kral olmasıyla son bulan cumhuriyetçi döneme "Commonwealth Dönemi" denir. İç savaşı bastıran general Oliver Cromwell önce parlamentonun başkanı, sonra da diktatör olarak hüküm sürmüştür. Kral olmayı reddetmiş, kendisini İngiliz Cumhuriyeti'nin "Muhafız Efendisi" olarak tanımlamıştır. 1658'de Cromwell'in ölümünden sonra oğlu Richard yerini dolduramamış, 1659'da sürgüne gönderilmiştir. 1660 yılında da kraliyet yeniden kurulmuş ve II. Charles başa geçmiştir.

Günümüzde Commonwealth, Birleşik Krallık önderliğinde bir araya gelmiş, bağımsız devletleri nitelemek amacıyla kullanılır. İngiliz Milletler Topluluğu karşılıklı ekonomik etkileşime dayanan bir oluşumdur. Büyük çoğunluğu tarihte Britanya İmparatorluğu'nun eyaleti veya sömürgesi olmuş ülkelerdir ve günümüzde çoğu bağımsız olan bu ülkeler kendi rızalarıyla bu oluşumun bir parçası olarak kalmaya devam etmektedirler. Bu devletlerin bir kısmı geçmişte imparatorluğun parçası olmamakla beraber sonradan birliğe katılmışlardır. Zaman içerisinde bu topluluğu terkeden, topluluktan çıkarılan ve sonradan geri kabul edilen ülkeler olmuştur (Bkz. üye ülkeler listesi). Üye ülkelerin bir kısmı Birleşik Krallık hükümdarını sembolik olarak en üst düzey yöneticileri olarak tanırlar. Birbirlerinden farklı yönetim biçimleriyle (meşrutiyet, demokrasi, diktatörlük vs.) yönetilebilirler.

Bu milletlerin Birleşik Krallık'taki ayrıcalıklarıDüzenle

İngiliz Milletler Topluluğu'na üye olan devletlerin halkları, eğer Birleşik Krallık'ta ikamet ediyorlarsa her türlü yerel ve ulusal seçime katılma hakları vardır.

Birleşik Krallık Genel ValileriDüzenle

Birleşik Krallık Kral/Kraliçesi tarafından Devlet Başkanı sıfatıyla temsilci atadığı Genel Valiler

Kanada Valisi Julie Payette
Avustralya Valisi Quentin Bryce
Yeni Zelanda Valisi Anand Satyanand
Barbados Valisi Clifford Husbands
Bahama Adaları Valisi Sir Arthur Foulkes
Grenada Valisi Carlyle Glean
Saint Lucia Valisi Pearlette Louisy
Saint Vincent ve Grenadinler Valisi Frederick Ballantyne
Antigua ve Barbuda Valisi Louise Lake-Tack
Saint Kitts ve Nevis Valisi Sir Cuthbert Sebastian
Belize Valisi Sir Colville Young
Fiji Valisi Sir Frank Bainimarama
Papua Yeni Gine Valisi Sir Michael Ogio
Solomon Adaları Valisi Frank Kabui
Tuvalu Valisi Iakoba Taeia Italeli

Genel Valilerin GörevleriDüzenle

Devlet Başkanı ve hükümdarı “Kraliçe II. Elizabeth"'dir. Kraliçe'nin temsilcisi Genel Vali'dir ve genellikle emekli olmuş eski politikacılar veya diğer seçkin ülke arasından Başbakan önerisiyle Kraliçe tarafından atanır. Genel Vali, siyaset dışı bir figür olup Avam Kamarası ve Senato'nun çıkardığı kararnamelere kraliyet onayını sağlamak, devlet belgelerini imzalamak, parlamento toplantılarını resmen açıp kapatmak ve seçimler öncesi parlamentoyu feshetmek gibi görevleri vardır. Hem Kraliçe hem de Genel Vali çok az yetkiye sahip sadece göstermelik yöneticilerdir ve hemen her zaman Hükümet Başkanı Başbakan'ın tavsiyesi doğrultusunda hareket ederler.