Ongal Muharebesi

Ongal Muharebesi
	Bizans-Bulgar savaşları
	; Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun kuruluşu. Asparuh'un ordusu kırmızı, IV. Konstantinos'un ordusu mavi gösterilmiştir.
Tarih	680 yazı
Bölge	Ongal bölgesi muhtemelen Tuna Deltası (günümüzde Tulça ili, Romanya)
Sonuç	Mutlak Bulgar zaferi, Bulgaristan'ın oluşumu
Taraflar
Ön Bulgarlar; Seven Slavic tribes	Bizans İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Asparuh	IV. Konstantinos
Güçler
yaklaşık 10-12,000	"tüm themata" 15,000'den 25,000'e 50,000'e kadar
Kayıplar
Az	Ağır

Ongal Muharebesi 680 yazında, Romanya'nın Tulça ili, Peuce Adası yakınlarındaki Tuna Deltası ve çevresinde belirtilmemiş bir yer olan Ongal bölgesinde gerçekleşmiş muharebedir. Kısa bir süre önce Balkanlar'ı işgal eden Ön Bulgarlar ile sonunda savaşı kaybeden Bizans İmparatorluğu arasında gerçekleşen bu muharebe, Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun kurulması için çok önemlidir.

Çatışmanın kökenleri değiştir

632'de Kubrat Han, Ön Bulgarları Karadeniz ve Hazar Denizi kıyıları boyunca Büyük Bulgar Hanlığı'nda birleştirdi. 660'larda ölümünden sonra oğulları hanlığı kendi aralarında paylaştı. En büyük oğul Batbayan, Poltava'daki tahtı miras aldı, ancak İdil Bulgarlarının nihayetinde yerleşeceği kuzeye genişleme seferleri ile imparatorluğunu genişleten, Don-Volga Hazarlarını (Kutrigler) yöneterek devletin birliğini baltalayan hırslı akrabası Cozarig (Kotrak) tarafından mağlup edildi ve yönetimine boyun eğdi. Kubrat'ın üçüncü oğlu Asparuh batıya doğru yürüdü ve Tuna'nın doğu kıyısındaki Ongal bölgesine yerleşti. Sonunda Avarlar karşı koydular ve Asparuh yönetimini pekiştirdikten sonra güneydeki Bizans topraklarına saldırdılar.

Bu süre zarfında Bizans İmparatorluğu, yakın zamanda başkent Konstantinopolis'i kuşatan Araplar ile savaş halindeydi. Ancak 680 yılında Bizanslılar Arapları yendiler ve bir barış anlaşması imzaladılar. Bu başarıdan sonra imparator IV. Konstantinos Bulgarlara karşı hareket etmekte özgürdü ve Asparuh karşısında bir orduya komuta etti. Bu arada Bulgar lider, Bizanslılara karşı karşılıklı koruma için Yedi Slav kabilesiyle ittifak yaptı ve bir federasyon kurdu.

Muharebe değiştir

Konstantinopolis Patriği ve vakainüvis I. Nikiforos'a göre:

Piyade, savaş hatlarında Tuna Nehri'ndeki Onglos'a doğru ilerledi ve filoya yakınlarda demirleme emri verildi. Yoğun ve çok sayıda hattı gören Bulgarlar çaresiz kaldılar, söz konusu tahkimattan kaçtılar ve kendilerini savunmaya hazırladılar. Sonraki 3-4 gün içinde hiçbiri gelmeye cesaret edemedi ve Romalılar bataklıklar yüzünden savaş istemedi. Roma'nın zayıflığını gören pis insanlar kendilerini toparladılar ve daha cesur hale geldiler. İmparator gut hastalığından muzdaripti ve banyo yapmak için Messembria'ya dönmek zorunda kaldı, generallerini savaşa başlamak ve tahkimatlarından ayrılırlarsa onları bir savaşa sokmak zorunda bıraktı. Aksi takdirde onları kuşatma altına alıp ve ilerlemelerini kontrol edeceklerdi. Ancak süvariler, imparatorun onları terk ettiği söylentisini yaydı ve kimse tarafından kovalamadan kendi başlarına kaçtılar. Bulgarlar bunu görünce onlara saldırdılar ve onları kovaladılar ve çoğunu kılıçlarla öldürdüler ve birçoğu yaralandı. Ve geçtikleri Tuna Nehri'ne kadar kovaladılar.

Bulgarlar, Peuce Adası yakınlarındaki bataklık bölgesine ahşap surlar inşa etmişlerdi. Bataklıklar, Bizanslıları zayıf bir konumdan ve daha küçük gruplar halinde saldırmaya zorladı, bu da saldırılarının gücünü azalttı. Surlardan devam eden saldırılarla, Bulgar savunması sonunda Bizanslıları bir bozguna sürükledi ve ardından Bulgar süvarileri geldi. Bizans askerlerinin çoğu öldü. Yaygın inanışa göre imparator bacak ağrısı çekerek tedavi görmek için Nesebar'a gitti. Birlikler onun savaş alanından kaçtığını ve bunun karşılığında kaçmaya başladığını düşündüler. Bulgarlar ne olduğunu anlayınca, cesareti kırılmış düşmanlarına saldırdılar ve onları yendiler.

Muharebenin planı

Neticesi değiştir

Zaferin ardından Bulgarlar güneye ilerledi ve Koca Balkan Dağları'nın kuzeyindeki toprakları ele geçirdiler. 681'de Bizanslıları yeniden yenerek Trakya'yı işgal ettiler. IV. Konstantinos kendini bir çıkmazda buldu ve barış istedi. 681 yılında imzalanan antlaşması ile Bizanslılar yeni Bulgar devletinin kurulmasını kabul ettiler ve imparatorluk için büyük bir aşağılama olan Bulgar yöneticilerine yıllık haraç ödemek zorunda kaldılar.

Önemi değiştir

Bu muharebe, Bizans ve Frank Krallığı ile birlikte 9. ve 10. yüzyılda Avrupalı bir süper güç haline gelecek olan güçlü bir devletin yaratılmasına yol açtığı için Avrupa tarihinde önemli bir andır. Orta Çağ'ın çoğu boyunca güney Slav Avrupa'nın kültürel ve manevi merkezi haline geldi.

Kalıtı değiştir

Güney Shetland Adaları, Antarktika'daki Livingston Adası'nda Tangra Dağları'nda yer alan Ongal Tepeciği, tarihi Ongal bölgesinin adıyla anılmaktadır.

Kaynakça değiştir

^ “The Size of Bulgaria’s Medieval Field Armies: A Case Study of Military Mobilization Capacity in the Middle Ages,” by Aleksandar Stoyanov, The Journal of Military History, 83:3 (July 2019): pp. 719-746.
^ Образуване на българската народност. Димитър Ангелов (Издателство Наука и изкуство, "Векове", София 1971) с. 202—203.
^ Dennis P. Hupchick, The Bulgarian-Byzantine Wars for Early Medieval Balkan Hegemony: Silver-Lined Skulls and Blinded Armies, Springer, 2017, 3319562061, p. 49.
^ The Chronicle of Theophanes Confessor. Byzantine and Near Eastern History, AD 284-813. Oxford, 1997, p. 498
^ Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. s. 576. ISBN 0-8047-2630-2. .
^ Byzantium in the Seventh Century: The transformation of a Culture, J. F. Haldon, Cambridge University Press, 1997, 052131917X, стр. 253.
^ Whittow, Mark (1996). The Making of Byzantium, 600-1025 (İngilizce). Berkeley and Los Angeles, Kaliforniya: University of California Press. s. 188. ISBN 978-0-520-20496-6. .
^ Чолпанов, Б., и др, История на Българите: Военна история, 2007, стр. 73 // Cholpanov, B. and others. History of the Bulgarians: Military history, 2007, p. 73

Konuyla ilgili yayınlar değiştir

Атанас Пейчев и колектив, 1300 години на стража, Военно издателство, София 1984.
Йордан Андреев, Милчо Лалков, Българските ханове и царе, Велико Търново, 1996.
Пламен Павлов, Историята - далечна и близка, Велико Търново, 2010.

Dış bağlantılar değiştir

Bizans muharebeleri13 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] “The Size of Bulgaria’s Medieval Field Armies: A Case Study of Military Mobilization Capacity in the Middle Ages,” by Aleksandar Stoyanov, The Journal of Military History, 83:3 (July 2019): pp. 719-746.

[2] Образуване на българската народност. Димитър Ангелов (Издателство Наука и изкуство, "Векове", София 1971) с. 202—203.

[3] Dennis P. Hupchick, The Bulgarian-Byzantine Wars for Early Medieval Balkan Hegemony: Silver-Lined Skulls and Blinded Armies, Springer, 2017, 3319562061, p. 49.

[4] The Chronicle of Theophanes Confessor. Byzantine and Near Eastern History, AD 284-813. Oxford, 1997, p. 498

[5] Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. s. 576. ISBN 0-8047-2630-2. .

[6] Byzantium in the Seventh Century: The transformation of a Culture, J. F. Haldon, Cambridge University Press, 1997, 052131917X, стр. 253.

[7] Whittow, Mark (1996). The Making of Byzantium, 600-1025 (İngilizce). Berkeley and Los Angeles, Kaliforniya: University of California Press. s. 188. ISBN 978-0-520-20496-6. .

[ch-8] Чолпанов, Б., и др, История на Българите: Военна история, 2007, стр. 73 // Cholpanov, B. and others. History of the Bulgarians: Military history, 2007, p. 73

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]