Vikipedi

Nallıhan

Ankara ilçesi

Nallıhan, Ankara ilinin bir ilçesidir. Ankara'ya 160 km uzaklıkta, tarihi İpek Yolu üzerinde bir ilçedir.

Nallıhan
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlAnkara
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamYusuf Durani Dinç
 • Belediye başkanıErtunç Güngör (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam2079 km²
Rakım630 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam28.091
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu06920
İl alan kodu0312
İl plaka kodu06

Hakkında

değiştir

Nallıhan adını; yakınından geçen Nallı Suyu ve Osmanlı vezirlerinden Nasuh Paşa'nın yaptırdığı handan alır. Bir söylentiye göre Köroğlu bu handa kalırken atının nalı düşer. Bu nal hanın kapısına asılır ve ismi buradan gelir.[3]

Nallıhan Kuş Cenneti, Hoşebe, Ilıca Şelalesi, Taptuk Emre, Bacım Sultan, Sarıyar Barajı ve Hidroelektrik Santrali, ilçenin önemli turistik yerleridir. İpek iğne oyaları ile ünlüdür. Yaprak sarma, kapama pilavı, höşmerim ve bayram çörekleri yöresel yemeklerindendir.

Çayırhan ve Sarıyar adlı iki beldesi bulunmaktaydı. Beldeler 6360 sayılı kanun kapsamında, mahalleye dönüşmüştür.[4]

İlçede domates ve biber başlıca geçim kaynaklarındandır. Mikroiklima özelliğinden dolayı pirinç yetiştirilebilmekteydi. iklimsel değişimle birlikte zamanla patatese yönelinmiş ancak beklenen verim alınamayınca fasulye ve domates ekimi yaygınlaşmıştır.

Avcılık için uygun arazisi ve çeşitli av hayvanları bulunmaktadır.

İlçede bor madeni çıkarılmaktadır. İlçede Çayırhan termik santrali ve Alkim Alkali Kimyaya ait sodyum sülfat üretim tesisi bulunmaktadır. Ayrıca ilçeye bağlı Bozyaka ve Sobran köylerinde bulunan yün ayıklama ve yıkama tesisleri ilçe ekonomisine katkı sağlamaktadır. Sarıyar ve Yenice Hidroelektrik santralleri ile bölgenin önemli enerji üretim tesislerine de ev sahipliği yapan ilçe Nallıhan Kuş Cenneti ve Ilıca (Uyuzsuyu) Şelalesi ile turizm yönünden gelişmektedir.

Görülesi yerler

değiştir

Nallıhan kuş cenneti

değiştir
 
Kuş cenneti

Nallıhan Çayırhan Kuş Cenneti; 179 kuş türünün barındığı, sulak alan bakımdan zengin olan bir bölgedir. Milyonlarca yıl önce iç deniz olan Kuş Cenneti Bölgesi, suyun çekilmesi ile doğal erozyona maruz kalması sonucunda renkli bir yapı oluşmuştur.

Soyu tehlikede olan kara leyleğin Türkiye'de en çok yaşadığı bölge olup yine nesli tehlikede olan küçük karabatak, kaya kartalı, bıldırcın kılavuzu, yaz ördeği, ulu doğan, peçeli baykuş, küçük kerkenez, akkuyruklu kartal, balık kartalı, kara akbaba ve gökdoğan kuşlarının yaşam alanlarından birisi de burasıdır.[5]

Kocahan

değiştir
 
Nasuh Paşa Hanı

Hanı; Osmanlı Veziri Nasuh Paşa, Osmanlı-İran Antlaşmasından döndükten sonra buraya uğrayarak 1599'da yaptırmıştır.[6] Dikdörtgen şeklinde ve 46 odalı olup odalarında belirli işletmeler, kafeler bulunur.

Uyuzsuyu/Ilıca Şelalesi

değiştir

Göynük yolu üzerindeki Karacasu köyünün Sarıçalı Dağı eteğinde yer alan şelale, Ankara sınırları içerisindeki tek şelaledir. Suyunun cilt hastalıklarına iyi geldiği düşünüldüğünden Uyuzsuyu adını almıştır.[5]

Nüfus

değiştir

İlçeye bağlı 84 mahalleden oluşmaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[7] 14.237 940 13.297
1935[8] 17.773 1.426 16.347
1940[9] 18.146 1.297 16.849
1945[10] 20.166 1.450 18.716
1950[11] 22.312 1.878 20.434
1955[12] 31.551 2.644 28.907
1960[13] 29.650 3.509 26.141
1965[14] 31.141 3.511 27.630
1970[15] 32.713 7.554 25.159
1975[16] 32.769 7.883 24.886
1980[17] 34.389 9.751 24.638
1985[18] 35.718 10.133 25.585
1990[19] 36.779 11.638 25.141
2000[20] 40.677 17.181 23.496
2007[21] 31.768 12.895 18.873
2008[22] 31.323 12.630 18.693
2009[23] 30.970 12.585 18.385
2010[24] 30.571 12.457 18.114
2011[25] 30.351 12.323 18.028
2012[26] 30.299 12.125 18.174
2013[27] 29.797 29.797 veri yok
2014[28] 29.289 29.289 veri yok
2015[29] 29.209 29.209 veri yok
2016[29] 28.721 28.721 veri yok
2017[29] 28.621 28.091 veri yok
2018[29] 28.091 28.091 veri yok
2019[29] 27.579 27.579 veri yok
2020[29] 27.434 27.434 veri yok
2021[29] 26.961 26.961 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Mahalleler

değiştir

Nallıhan'a bağlı toplam 84 mahalle vardır.

Yönetim

değiştir

Belediye başkanları

değiştir
Seçim İsim Parti
1984 Mehmet Halis Öztürk Anavatan Partisi
1989 Ahmet Öntaş Doğru Yol Partisi
1994
1999 Safa Gür Milliyetçi Hareket Partisi
2004
2009 Ahmet Adnan Okur
2014 İsmail Öntaş Adalet ve Kalkınma Partisi[30]
2019
2024 Ertunç Güngör Cumhuriyet Halk Partisi

İlçe okulları

değiştir

Yüksekokul

değiştir

Liseler

değiştir
  • Bilal Güngör Fen Lisesi
  • Fettah Güngör Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
  • Şehit Vural Arıcı Anadolu Lisesi
  • Şehit Abdullah Ören Anadolu İmam Hatip Lisesi
  • Şehit Ömer Boztepe Çok Programlı Anadolu Lisesi
  • Şehit Hulki Beydili Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi

İlköğretim

değiştir
  • Tuğrulbey Ortaokulu ve İlkokulu
  • Tapduk Emre İmam Hatip Ortaokulu
  • Sakarya Ortaokulu
  • Nasuhpaşa ilkokulu

Ağız

değiştir

Nallıhan ilçesinde kullanılan Türk şivesinin Batı Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına göre şöyledir:

Resimler

değiştir
  •  
    Ana cadde
  •  
    Davutoğlan Kuş Cenneti
  •  
    Davutoğlan Kuş Cenneti
  •  
    Nallıhan'da kış

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  3. ^ "Nallıhan kaymakamlığı: nallıhanın tarihçesi". Nallıhan Kaymakamlığı. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2014. 
  5. ^ a b "Resmi websitesi, kültürel zenginlikler bölümü". 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Belediyenin resmi websitesi, tarihi eserler kısmı". 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  8. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  10. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  12. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  13. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  14. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  27. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  28. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  29. ^ a b c d e f g
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Nallıhan Nüfusu - Ankara". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Ankara Nallıhan Nüfusu". nufusune.com. 
  30. ^ "wikipedia". 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2014. 

Dış bağlantılar

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nallıhan&oldid=32801608" sayfasından alınmıştır