Vikipedi

Karadağlı Elena

Karadağlı Elena (Sırpça; Јелена Петровић Његош / Jelena Petrović Njegoš); (d.8 Ocak 1873 - ö.28 Kasım 1952), 29 Temmuz 1900'den 9 Mayıs 1946'ya kadar Kral III. Vittorio Emmanuel'in eşi olarak İtalya Kraliçesi idi. Vitttorio Emmanuel'in karısı olarak aynı zamanda Etiyopya İmparatoriçesi ve Arnavut Kraliçesi unvanlarını da aldı. Kocası 1943'te resmi olarak bu ünvanlardan feragat ettiğinde kendisinden de her iki unvan da düştü. Elena , Kral I. Nikola ve Karadağ Kraliçesi Milena'nın kızıydı. Azizliğe kabul davasının açılmasıyla birlikte, 2001 yılında Katolik Kilisesi tarafından Tanrı'nın Hizmetkarı ilan edildi.

Karadağlı Elena
İtalya Kraliçesi
DoğumJelena Petrović-Njegoš
8 Ocak 1873(1873-01-08)
Çetine, Karadağ Krallığı
Ölüm28 Kasım 1952 (79 yaşında)
Montpellier, Fransa
DefinVicoforte
Eş(ler)i
III. Vittorio Emanuele
(e. 1896; ö. 1947)
Çocuk(lar)ı
  • Savoylu Prenses Yolanda Margherita Milena Elisabetta Romana Maria (1901–1986)
  • Savoy Prensesi Mafalda Maria Elisabetta Anna Romana (1902–1944)
  • Savoy Prensi Umberto Nicola Tommaso Giovanni Maria, Piedmont Prensi
  • Savoy Prensesi Giovanna Elisabetta Antonia Romana Maria (1907–2000)
  • Savoy Prensesi Maria Francesca Anna Romana (1914–2001)
İmza
Vlaho Bukovac tarafından 1888'de yapılan genç Elena'nın portresi
Elena'nın Napoli Prensesi dönemi Portresi

Biyografi değiştir

Erken dönem değiştir

O dönemde Karadağ Prensliği'nin başkenti olan Çetine'de doğdu. Aile değerleri ve birliği içinde büyümüştü. Evdeki sohbet Fransızca yapılıyordu. Siyaset ve şiir aynı şekilde tartışılabiliyordu; Petrović-Njegoš ailesindeki alışkanlıklar ve ilişkiler karakter ve kişiliğinin gelişimini çok etkilemedi.

Altı ile on iki yaşları arasında İsviçreli mürebbiye Luisa Neukomm von Hallau'dan (1852–1931) ders aldı. Ardından 18 yaşına kadar Rusya'nın Saint Petersburg kentindeki Smolny Enstitüsü'nde eğitim gördü.[1] Pastel resim, avcılık ve balıkçılıkla ilgileniyordu. Ayrıca Rus İmparatorluk çevresine katıldı ve şiir yazarak Rus edebiyat dergisi Nedelya'da yayınlattı.

Elena utangaç ve içine kapanık ama aynı zamanda oldukça inatçı olarak tanımlanırdı. Geleneklere çok bağlı, hassas bir ruha ve canlı ve meraklı bir zihne sahip olan bu kadın, güçlü bir doğa sevgisine sahipti. En sevdiği çiçek siklamendi. Çok uzun boylu bir kadındı (180 cm. - 5 fit 11 inç).

Nişanlanma değiştir

İtalya'da Kraliçe Margherita tek oğlunun yani geleceğin kralının evliliğinden endişe ediyordu. Arnavut kökenli ve İtalya'nın Balkanlar'da daha fazla nüfuz sahibi olmasını isteyen Francesco Crispi ile anlaşarak iki genç arasında bir buluşma ayarladılar. Nisan 1895'te Elena, Venedik'teki Uluslararası Sanat Sergisine (burada İtalya kralı ve kraliçesine takdim edildi)gitti. Oradan operaya geçtiler ve burada Prens Vittoria Emmanuel'e takdim edildi.

Rusya'da Çar II. Nicholas'ın taç giyme töreni vesilesiyle yapılan bir başka toplantının ardından Vittorio Emanuele, Elena'nın babası I. Nicholas'a resmi talebi iletti. 18 Ağustos 1896'da Elena ve Vittorio Emmanuel Çetine'deki ziyaret sırasında nişanlandılar.

Evlilik değiştir

Ortodoks dinine mensup olan Elena kraliyet şartları nedeniyle ve Vittorio Emanuele'nin annesi Kraliçe Margherita'yı desteklemek için Karadağ'dan ayrıldı. 21 Ekim 1896'da Vittorio Emanuele ile birlikte Bari'ye geldi ve burada düğünden önce Aziz Nicola bazilikasında Ortodoks Hıristiyanlıktan Katolikliğe geçti. Babası bu değişimin evlilikten sonra ilan edilmesini tercih ederdi. Annesi, Elena'nın dinini değiştirmesine o kadar üzüldü ki Roma'daki düğün törenine gelmeyi reddetti.

Kraliçe değiştir

 
Hemşire üniformalı Elena, 1915–1918

29 Temmuz 1900'de babasının suikasta uğramasının ardından Vittorio Emmanuel İtalyan tahtına çıktı. Resmi olarak Elena, kocasının tüm unvanlarını aldı. İtalya Kraliçesi oldu ve Mussolini'nin Arnavutluk ve Etiyopya'yı işgal etmesinden sonra Arnavutluk Kraliçesi ve Etiyopya İmparatoriçesi unvanlarını aldı.

Elena onurlu, doğal ve basit olarak tanımlandı. Çetinede geçen gençliğinin basit alışkanlıklarını sürdürdü. Sosyal yaşamdan, eğlenceden ya da kamusal kraliyet temsili görevlerinden hoşlanmıyordu. Basit, sessiz bir aile hayatı yaşamayı tercih ediyordu. Kendisini çocuklarına basit bir eğitim vermeye adamış, sevgi dolu bir ebeveyn olarak tanımlanıyordu.

Tasvirlerde Kraliçe Elena 1911'de şöyle anlatıldı:

"Bugün Avrupa'da hiçbir Kraliçe, Çariçe ve Kraliçe Victoria Eugenie dışında, Elena'dan daha fazla Kraliçeye benzemiyor. Görkemli ve uzun boylu, onu kalabalıktan ayıran heykelsi bir duruşu var. Saçları gece yarısı ormanı kadar siyah. Derin gözleri canlı kömür gibi parlak. Teni zeytin gibi, elleri sağlam, güçlü ve büyük. Omuzları geniş ve onları dik tutuyor. Kadının verdiği izlenim alışılmadık bir fiziksel gücü gösteriyor. Bu da olamaz. Onun atletik eğitimi göz önüne alındığında mümkün olabilir." [2]

28 Aralık 1908'de Messina feci bir depremle sarsıldı. Kraliçe Elena deprem bölgesine yardım etti. Olay yerini ziyaret etti, yaralıların bir hastane gemisine götürülmesini organize etti. Ayrıca hemşire olarak bakımlarını sağladı. Roma'daki kurbanlar için bir bağış toplama etkinliği düzenledi.[1] Bu onun ülke içindeki popülaritesinin artmasına yardımcı oldu.

Birinci Dünya Savaşı değiştir

Elena, 1911'den 1921'e kadar İtalyan Kızılhaçı Gönüllü Hemşirelerinin ilk Müfettişiydi. Tıp okudu ve laurea fahri causa ödülünü aldı. Ensefalit ve tüberküloz hastalarına, eski askerlere ve yoksul annelere yönelik hayır kurumlarını finanse etti. Hastalıklara karşı mücadelesine derinden dahil oldu. Doktorların eğitimi yanında çocuk felci, Parkinson hastalığı ve kansere karşı araştırmalar için birçok çabayı destekledi.

Birinci Dünya Savaşı sırasında Elena hemşire olarak çalıştı ve Kraliçe Anne'nin yardımıyla Quirinal Sarayı ve Villa Margherita'yı Temmuz 1915'ten 1919'a kadar hizmet veren hastanelere dönüştürdü. Para toplamak için yardım masalarında satılan "imzalı fotoğrafı" icat etti. Savaşın sonunda savaş borçlarını ödemek için kraliyet hazinelerini satmayı teklif etti. 1920'de eski demiryolu işçileri veya askerlerin yetim çocuklarına burs sağlamak amacıyla Elena di Savoia vakfını kurdu. İtalya'daki her kadının mücevherlerinin bir kısmını babaları ulus için feda edilen çocuklarına bağışlamasını önerdi ve kendisi de kendi mücevherlerinin bir kısmını bağışlayarak önderlik etti.[1]

15 Nisan 1937'de Papa Pius XI ona, o zamanlar Katolik bir hanıma verilen en önemli onur olan Altın Gül'ü verdi. Papa Pius XII, kraliçenin ölümü üzerine oğlu II. Umberto'ya gönderdiği taziye telgrafında, onu "Hayırsever Kadın" olarak tanımladı.

İkinci Dünya Savaşı değiştir

1939'da, Almanya'nın Polonya'yı işgal etmesinden ve Birleşik Krallık ile Fransa'nın savaş ilan etmesinden üç ay sonra Elena altı Avrupalı Kraliyet mensubu kadına bir mektup yazdı; Danimarka Kraliçesi Alexandrine, Hollanda Kraliçesi Wilhelmina, Lüksemburg Büyük Düşesi Charlotte, Belçika Kraliçesi Elisabeth, Bulgaristan Kraliçesi Ioanna (kızı) ve Yugoslavya'nın Annesi Kraliçe Maria. Amacı İkinci Dünya Savaşı'nın dönüşeceği büyük trajediyi önlemek için işbirliği çağrısıydı.

Kocasını, 1941'de bağımsız Karadağ Krallığı'nın kurulması için İtalya Başbakanı Benito Mussolini'ye lobi yapması konusunda ikna etti. 1943'te daha sonra yeğeni Karadağ Prensi Michael ve karısı Geneviève'in bir Alman hapishanesinden serbest bırakılmasını sağladı. Prens Michael, İtalya'nın koruması altında Karadağ Kralı olmayı reddettiği için hapse atılmıştı.

25 Temmuz 1943'te Vittorio Emmanuel III, Benito Mussolini'yi tutuklattı. Kral, Müttefiklerin yardımıyla Brindisi'ye kaçmak için 9 Eylül'de Roma'dan ayrıldı. Elena kocasının peşinden gitti. Buna karşılık, 23 Eylül'de kızları Mafalda, Naziler tarafından tutuklandı ve 1944'te öldüğü Buchenwald toplama kampına gönderildi.

 
Tommaso di Lorenzo, Maria Elena, İtalya Kraliçesi, 1903, gravür

Sürgün ve ölüm değiştir

Savaşın ardından, 9 Mayıs 1946'da Vittorio Emmanuel III, oğulları Umberto'nun lehine tahttan çekildi. Eski kral Pollenzo Kontu unvanını aldı. 2 Haziran 1946'da yapılan referandumda seçmenlerin yüzde 52'si monarşi yerine İtalyan cumhuriyetini tercih etti. Cumhuriyet dört gün sonra resmen ilan edildi ve Savoy Hanesi'nin İtalya üzerindeki hükümdarlığı 12 Haziran 1946'da resmen sona erdi. Elena ve Vittorio Emmanuel III, Mısır'a gittiler ve burada Kral Faruk tarafından büyük bir onurla karşılandılar. Ancak hayatlarının geri kalanını sürgünde yaşamak zorunda kaldılar. Vittorio Emmanuel III, bir yıl sonra İskenderiye'de akciğer ödeminden öldü. Elena, Fransa'ya taşınmadan önce kısa bir süre Mısır'da kaldı. Orada, Montpellier'de kendisine ciddi bir kanser türü teşhisi konuldu ve Kasım 1952'de ameliyat olurken öldü.[3]

Ölümünden 65 yıl sonra, 15 Aralık 2017'de Elena'nın kalıntıları Montpellier'den Torino yakınlarındaki Vicoforte kutsal alanına gönderildi. Vittorio Emmanuel III'ün kalıntıları iki gün sonra İskenderiye'den nakledildi ve onun yanına defnedildi.[4]

Azizleştirme süreci değiştir

Büyük inancı ve desteklediği hayırsever faaliyetler nedeniyle, Papa Pius XI, ona o dönemde bir kadına verilen en büyük onur olan Hristiyanlığın Altın Gülü'nü 1930 ve 1937'de iki kez bahşetti. 2001 yılında, Kraliçe Elena'nın ölümünün 50. yıldönümü kutlamalarının açılışı vesilesiyle Montpellier piskoposu, onun aziz ilan edilmesi için piskoposluk sürecini başlattı.[5] Davasının açılmasıyla kendisine "Tanrı'nın Hizmetkarı" unvanı verildi.

Çocuklar değiştir

İtalya Kralı III. Victor Emmanuel ve Kraliçe Elena'nın 5 çocuğu vardı:

  1. Savoylu Prenses Yolanda Margherita Milena Elisabetta Romana Maria (1901–1986), Giorgio Carlo, Kont Calvi di Bergolo (1888–1978) ile evli;
  2. Savoy Prensesi Mafalda Maria Elisabetta Anna Romana (1902–1944), Hessen Prensi Philipp (1896–1980) ile evli;
  3. Savoy Prensi Umberto Nicola Tommaso Giovanni Maria, Piedmont Prensi, daha sonra İtalya Kralı Umberto II (1904–1983), Belçika Prensesi Marie José (1906–2001) ile evlendi.
  4. Savoy Prensesi Giovanna Elisabetta Antonia Romana Maria (1907–2000), Bulgaristan Kralı III. Boris (1894–1943) ile evli;
  5. Bourbon-Parma Prensi Luigi (1899–1967) ile evlenen Savoy Prensesi Maria Francesca Anna Romana (1914–2001)
  •  
    PrensesYolanda
  •  
    PrensesMafalda
  •  
    İtalya Kralı II. Umberto çocukken
  •  
    Prenses Giovanna
  •  
    Prenses Maria Francesca di Savoia 17 Temmuz 1917

Armalar ve monogram değiştir

  •  
    Kral Vittorio Emanuel III ve Kraliçe Helena'nın İttifak Arması
  •  
    İtalya Kraliçesi Helena'nın Kraliyet Monogramı.
  •  
    İtalya Kraliçesi Helena'nın Kraliyet Monogramı.

Onurlandırmalar değiştir

Ulusal değiştir

  •   House of Petrović-Njegoš: Knight Grand Cross of the Prens Danilo I Nişanı[6]
  •   House of Savoy: Knight Grand Cordon of the Aziz Maurice ve Lazarus Nişanı[6][7]
    •   Vatican
      • Altın Mahmuz Nişanı[6][8]
      • Knight of the Pro Ecclesia ve Pontifice[9]
    • Malta Egemen Askeri Düzeninin emirleri, nişanları ve madalyaları[6][10]

Yabancı değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c ELENA di Savoia, regina d'Italia. 24 Eylül 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. di Isabella Bellini – Enciclopedia Italiana (1932)
  2. ^ Durland, Kellogg: Royal romances of to-day, New York, Duffield, 1911
  3. ^ Paolo Griseri (17 Aralık 2017). "Il fascismo, le leggi razziali, la fuga". La Repubblica. 19 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2017. 
  4. ^ Nicole Winfield. "Remains of Exiled Italian King to be Returned after 70 years". ABC News. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2017. 
  5. ^ "28 novembre – Serva di Dio Elena di Savoia, Regina d'Italia". forum.termometropolitico.it. 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2021. 
  6. ^ a b c d e f g h i "SAVOIA". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2024. 
  7. ^ "König Vittorio Emanuele III. und Königin Elena von Italien, King and Queen of Italy". Flickr.com. 14 Haziran 2009. 15 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  8. ^ "Official Visit Of The House Of Savoy To Pius Xi Pictures". Getty Images. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  9. ^ "Photographic image". Imgc.allpostersimages.com. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (JPG) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  10. ^ "Photographic image" (JPG). Numismaticatrionfale.com. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  11. ^ "Ritter-orden", Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie, Viyana: Druck und Verlag der K.K. Hof- und Staatsdruckerei, 1918, s. 328 
  12. ^ "Mussolini In Spotlight Over Affair Claims Pictures". Getty Images. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  13. ^ "Български: Азбучник на ордена "Свети Александър", 1912–1935 г., XIII том". 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2024. 
  14. ^ 刑部芳則 (2017). 明治時代の勲章外交儀礼 (PDF) (Japonca). 明治聖徳記念学会紀要. s. 157. 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Nisan 2024. 
  15. ^ "The Royals Of Italy After A Reception On Campidoglio Pictures". Getty Images. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Karadağlı_Elena&oldid=32497329" sayfasından alınmıştır