Hulusi Kentmen

Türk sinema ve tiyatro sanatçısı ve asker (1911–1993)

Hulusi Kentmen (20 Ocak 1912, Tırnovo - 20 Aralık 1993, İstanbul), Türk asker, sinema oyuncusu[2] ve tiyatro sanatçısı. 1942-1992 yılları arasındaki elli yıllık sanat hayatı boyunca 500'e yakın sinema filmi ve dizide rol aldı. Yeşilçam'ın birçok yapımında "iyi kalpli", "tatlı-sert" ve "babacan" karakterlerini canlandıran Kentmen, daha çok zengin fabrikatör, komiser ve hakim rollerine hayat verdi.

Hulusi Kentmen
Doğum20 Ocak 1912(1912-01-20)
Tırnovo, Bulgaristan Krallığı
Ölüm20 Aralık 1993 (81 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiKalp ve Böbrek yetmezliği
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
MeslekAsker, oyuncu
Etkin yıllar1942-1992
Evlilik
Refika Kentmen
(e. 1938; ö. 1993)
Çocuk(lar)Volkan Kentmen[1]

Hayatı değiştir

Hulusi Kentmen, 20 Ocak 1912'de Bulgaristan Krallığı'nın Tırnovo şehrinde doğdu.[3] Daha sonra ailesi ile birlikte Türkiye'ye göç etti ve çocukluğunu İzmit Körfezi'nde geçirdi. Akçakoca İlkokulunun tiyatro salonunda ilk sanat denemelerini yaptı.[4] Deniz Kuvvetlerinde astsubay olarak görev aldı. Astsubaylık görevi 1961 yılında sona erdi.[5] Üstlerinin hoşgörüsüyle askerlik mesleğini sona erdirene kadar sanat icra etti.[6] Halkevleri'nde tiyatroya başladı. Burhanettin Tepsi tarafından keşfedildi. Bilinen ilk oyunlarını, Rahmi Dilligil tarafından kurulan Ses Tiyatrosu'nda oynadı. Halkevi'nde Reşit Baran'ın yönettiği[7] Hisse-i Şaiya oyunuyla profesyonel olan Kentmen, 1942'de Sürtük filmiyle sinema oyunculuğuna başladı.[8] İlk ciddi rolünü Ferdi Tayfur'un Senede Bir Gün adlı filmiyle oynadı. Sinemaya başladıktan sonra da zaman zaman tiyatro oyunlarında sahne aldı. Şehir Tiyatroları'nda sahnelenen Çatallı Köy oyununda rol aldıktan sonra 1965 yılında bu oyunu, oyuna konu olan köyde (Afyon'un Emirdağ ilçesinin Çatallı köyünde) Hüseyin Baradan, Şahin Tek ve diğer oyuncularla birlikte sahneledi.[9] Kurduğu Hulusi Kentmen Tiyatro Topluluğu ile çeşitli oyunları sahneye koydu, turneye çıktı.[10] Bazı televizyon reklamlarında rol aldı.

Tatlı-sert ve babacan tarzı ile çoğu filmlerinde baba, komiser, bahçıvan, hâkim vb. roller üstlendi, birçoğunda kendi adıyla oynadı. Karakter oyuncusu olarak simgeleşti. Sinemada bıraktığı etkiyle halk arasında, babacan, tatlı-sert erkek karakterini ifade etmek üzere "Hulusi Kentmen gibi" deyişi yerleşti. Birçok filminde, Kentmen'i, Kemal Ergüvenç, bazı filmlerinde ise Rıza Tüzün seslendirdi. Kentmen, 1942-1988 yılları arasında 500'e yakın yapımda rol aldı.

Özel hayatı değiştir

26 Kasım 1938'de Refika Kentmen'le evlendi.[11] Volkan adlı bir oğlu ve daha sonra iki torunu oldu.[1] Amatör olarak fotoğrafçılıkla da ilgilendi[12] ve keman çaldı.[13] 1980 yılında İzmir Fuarı'nda Akasyalar Gazinosu'nda Hülya Koçyiğit'in kadrosunda çıktı; keman çalıp parodiler yaptı.[14]

Ölümü ve hatırası değiştir

   
Hulusi Kentmen'in İstanbul'daki Karacaahmet Mezarlığı'nda bulunan kabri

Kasım 1993'te kalp ve böbrek yetmezliği teşhisi ile Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi yoğun bakım servisinde tedavi altına alınan Kentmen, 20 Aralık 1993 tarihinde hastanede 81 yaşında hayatını kaybetti. 22 Aralık 1993'te Marmara İlahiyat Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.

Ölümünün 21. yıl dönümünde İstanbul Klasik Otomobilciler Derneği'nin düzenlediği bir etkinlikle anıldı. Sanatçının aslına oldukça benzer balmumu heykeli yapıldı. Sanatçının 1956 model aracı da bu etkinlikte sergilendi.[15] Ekim 2020'de İzmit'te hayatının bir bölümünün geçtiği evin müze yapılması kararlaştırıldı.[16] 1 Kasım 2022'de Google ana sayfasında Hulusi Kentmen için özel bir doodle hazırladı. Doodle ile ilgili yapılan açıklamada, Kentmen için, "Türk sinemasının Yeşilçam döneminin en sevilen ve en üretken oyuncularından biriydi" ifadelerine yer verildi.[17]

Tiyatro oyunları değiştir

  • 1943: O Adam (Mebrure Alevok) - Ses Tiyatrosu[18]
  • 1965: Çatallı Köy - İstanbul Şehir Tiyatroları

Filmografisi değiştir

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "Yeşilçam'ın 'Tonton' amcası Hulusi Kentmen anılıyor". Sözcü. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2020. 
  2. ^ "Sinematürk' te Hulusi Kentmen". 12 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2023. 
  3. ^ Hilal Uştuk (19 Aralık 2022). "Yeşilçam'ın pala bıyıklı yufka yüreklisi: Hulusi Kentmen". Anadolu Ajansı. 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2022. 
  4. ^ Ülkü Erakalın'ın Hulusi Kentmen'le yaptığı televizyon röportajında bu husus sanatçı tarafından ortaya konulmuştur; bkz. https://www.youtube.com/watch?v=d_ZzDBMQHHI 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ 30.10.1979 tarihli Milliyet gazetesi, Haluk Aktar Röportajı: "Hedefim 50. Yıl".
  6. ^ Kandemir Konduk, Komik Anılar, Milliyet, 25.03.1986, s. 3
  7. ^ Hulusi Kentmen'in televizyon röportajında yaptığı açıklama bu yöndedir; https://www.youtube.com/watch?v=N0vV7X_GZOo 5 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ Ülkü Erakalın'ın Hulusi Kentmen'le TRT'de yaptığı bir röportajda sanatçı, 1946 tarihli Senede Bir Gün filmiyle sinemaya atıldığını belirtir; bkz. https://www.youtube.com/watch?v=d_ZzDBMQHHI 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ancak sanatçının 1942 yılında Sürtük filminde oynadığı sabittir. Sanatçı, Ruhat Mengi'yle yaptığı bir başka televizyon röportajında da aynı yönde açıklamada bulunmuştur; bkz. https://www.youtube.com/watch?v=N0vV7X_GZOo 5 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ Milliyet gazetesinin 24.10.1967 tarihli nüshası, s. 3; ayrıca bkz. Melih Can Kalender'in "Hulusi Kentmen'in Çatallı Köy'de İşi Ne?" adlı yazısı için bkz. http://emirdag.gen.tr/haber/hulusi-kentmenin-catalli-koeyde-isi-ne-4245 17 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  10. ^ Milliyet gazetesinin 17.06.1970 tarihli nüshası; Milliyet gazetesinin 20.11.1983 sayılı nüshası, s. 3.
  11. ^ 19.08.1988 tarihli Milliyet gazetesinin 9. sayfasında Koray Düzgören'in Röportajı: "Nerede O Eski Pazarlar".
  12. ^ Milliyet gazetesinin 12.01.1986 tarihli nüshası, "Müdür Bey'in Fotoğraf Tutkusu"
  13. ^ Milliyet gazetesinin 08.03.1980 tarihli nüshası, sayfa 8.
  14. ^ Hulusi Tunca'nın 15.08.1980 tarihli Milliyet gazetesindeki haberinden.
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015. 
  16. ^ "Hulusi Kentmen'in evi müze oluyor". SonDakika.com. 29 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  17. ^ "Google'dan Hulusi Kentmen'e özel doodle". Gazete Duvar. 11 Ocak 2022. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2022. 
  18. ^ Milliyet gazetesinin 25.03.1986 tarihli nüshası, s. 2.

Dış bağlantılar değiştir