H. G. Wells
Herbert George Wells ya da daha çok tanındığı adla H. G. Wells (21 Eylül 1866 - 13 Ağustos 1946), Dünyaların Savaşı, Görünmez Adam, Dr. Moreau'nun Adası ve Zaman Makinesi adlı bilimkurgu romanlarıyla tanınan ama neredeyse edebiyatın her dalında birçok eser vermiş olan İngiliz yazardır. Sosyalist olduğunu açıkça söyleyen H.G. Wells'in çoğu eserinde önemli ölçüde siyasi ve sosyal yorumlar bulunmaktadır. Jules Verne gibi gelecekteki teknolojik gelişmeleri anlattığı kitaplarıyla bilimkurgu dalının öncülerinden hatta yaratıcılarından sayılmaktadır.[1]
H.G. Wells | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 21 Eylül 1866 Bromley, Kent, İngiltere |
| Ölüm | 13 Ağustos 1946 (79 yaşında) Londra, İngiltere |
| Milliyet | İngiliz |
| Meslek | Yazar |
| İmza | |
 | |
Aynı zamanda 1920 yılında günün en önemli insanlık tarihi kitaplarından olan Outline of History[2] eserini yayımlamıştır. Bu kitap Mustafa Kemal Atatürk tarafından değerlendirilmiş ve "kalıcı dünya barışı için uluslararası hükûmet" görüşü Nutuk'ta yer almıştır.[3] Nutuk'tan ilgili kısım şöyledir:
Millete, şunu da hatırlattım ki, kendimizi, dünyaya egemen sanmak aymazlığı, artık sürmemelidir. Gerçek konumumuzu, dünyanın durumunu tanımamaktaki aymazlıkla, aymazlara uymakla milletimizi sürüklediğimiz yıkıntılar yetişir. Bile bile aynı acıklı durumu sürdüremeyiz. Efendiler, İngiliz tarihçilerinden Wells, iki sene evvel yayımlanan, bir tarih yazdı. Yapıtının son sahifeleri "dünya tarihinin gelecekteki evresi" başlığı altında birtakım düşünceler içeriyor. Bu düşüncelerde güdülen konu; "federal bir dünya devleti"dir. Wells, bu bölümde, birleşik bir dünya devletinin nasıl kurulabileceği ve böyle bir devletin önemli ayırıcı niteliklerinin neler olacağı üzerindeki düşüncelerini ortaya atıyor ve adaletin ve tek bir kanunun egemenliği altında dünyamızın alacağı durumu canlandırmaya çalışıyor. Wells, "bütün egemenlikler, tek bir egemenlik içinde eritilmezse, milliyetlerin üstünde bir güç yaratılmazsa dünya yok olacaktır" diyor ve "gerçek devlet, çağdaş hayat koşullarının bir zorunluk haline getirdiği dünya birleşik devletlerinden başka bir şey olamaz.", "Kuşku yoktur ki insanlar, kendi ortaya çıkardıkları şeyler altında ezilmek istemezlerse er geç birleşmek zorunda kalacaklardır." diyor.
Wells'in bilimkurgu romanlarında teknolojinin gözlemlenmesinin getireceği olanaklar bir yana bırakılır. Wells'te spekülasyon bir edebiyat biçimine dönüşür ve teknolojinin değil de onun toplumsal temellerinin araştırılmasına dönük bir boyut kazanır.
Wells'in ilham kaynağı Jules Verne olmuştur, ama Verne'in Ay'a Seyahat'i (De la Terre à la Lune) ile Wells'in Aydaki İlk İnsanlar (The First Men in the Moon) romanını karşılaştıracak olursak, kolaylıkla görebileceğimiz gibi Wells; Verne'in teknolojiye verdiği önemi paylaşır, ama Verne'in romanında "Nasıl ve hangi teknolojik olanakla?" sorusu ortaya atılırken, Wells'te Ay yolculuğunun teknik sorunu baştan savma bir biçimde geçiştirilir. Çünkü Wells'in derdi, teknolojik olanakların gelecekteki muhtemel ürünlerini tahmin etmek değil, Ay'daki toplumsal hayatın bizzat kendisi üzerine, tıpkı bir zamanlar Thomas More'un Ütopya örneğinde olduğu gibi, model düşünceler geliştirmektir.
Wells sadece bilimkurgu içindeki ütopya karşıtı düşüncelerin savunucusu olarak bu türe damgasını vurmakla kalmaz, toplumun şiddet ve zor yoluyla, gereğinden hızlı bir süreç içinde sosyalist bir topluma dönüştürülmesinin sakıncalarına olduğu kadar, sınıf karşıtlıklarının iyice sivrileceğine karşı da uyarır bizi.
Eserleri
değiştirH. G. Wells, çok sayıda eser vermiş, özellikle ilk dönemlerinde yazdığı bilimkurgu romanlarıyla, çok okunan yazarlar arasında yer almış, Jules Verne ve Hugo Gernsback ile birlikte "Bilimkurgunun Babası" sayılmıştır.[4] Ayrıca ABD sinema endüstrisi Wells'in eserlerine yoğun ilgi göstermiştir.
Kaynakça
değiştir- ^ "H. G. Wells – father of science fiction with hopes and fears for how science will shape our future". Australian Broadcasting Corporation. 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022.
- ^ "Outline of History". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ ""Outline of History" Kısa özeti ve aslına erişim adresi". 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ^ Adam Charles Roberts, "The History of Science Fiction": Page 48 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in Science Fiction, Routledge, ISBN 0-415-19204-8.
|
Commons'ta dosyalar |
|
Vikisöz'de alıntılar |